Jump to ratings and reviews
Rate this book
Rate this book
Emma is jong, getalenteerd, bevlogen en ze heeft levenslang... de levenslange diagnose manisch depressief. Als Emma vol goede moed naar het laatste gesprek met haar psychiater gaat, gebeuren er een aantal dingen die ze niet helemaal had voorzien; haar psychiater is verdwenen, de vervanger weet niets van een eindgesprek en voor het einde van de dag is ze opgenomen op de paaz. Alweer.
Terwijl Emma op zoek gaat naar een verklaring, raakt ze langzaam maar zeker verstrikt in de wonderlijke wereld van pillen, psychiaters en patiënten. Hoeveel last mag je als psychiatrisch patiënt je omgeving bezorgen? Waar
loopt de grens tussen problemen bespreken en anderen ermee chanteren?

330 pages, Paperback

First published January 1, 2015

50 people are currently reading
1022 people want to read

About the author

Myrthe van der Meer

9 books87 followers
Myrthe van der Meer (pseudoniem, 1983) werkte als redacteur toen ze na een burn-out vijf maanden lang op een paaz opgenomen werd. Over deze ervaring schreef ze haar debuut PAAZ. Het boek werd meer dan 50.000 keer verkocht en het werd genomineerd voor de Dioraphte Jongerenliteratuur Prijs. Myrthe won de Psyche Mediaprijs en de Viva400-Award. In 2013 verscheen haar tweede boek, de roman Kalf.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
459 (17%)
4 stars
1,125 (43%)
3 stars
819 (31%)
2 stars
159 (6%)
1 star
27 (1%)
Displaying 1 - 30 of 172 reviews
Profile Image for Samantha.
928 reviews44 followers
February 13, 2017
Bij Books Ever After hebben wij een fantastisch topic: De serie uitlees supportgroep. In die groep gooide ik mijn enorme lijst met serie die ik nog moet voltooien en anderen stimuleren je om eraan te beginnen. Werkt fantastisch! Ik kreeg allemaal dol enthousiaste reacties op mijn voornemen om Up te gaan lezen en zo kon ik hem echt niet meer laten liggen!

In Up volgen we opnieuw Emma. Emma gaat niets vermoedend naar een gesprek met haar psychiater, waarna haar leven op zijn kop staat. Haar psychiater is er niet, ze krijgt plots een nieuw gezicht te zien en deze man besluit haar ook nog eens per direct op te nemen. Op de Paaz wel te verstaan. Terwijl ze niet ziek is, dit keer niet, toch?

Paaz vond ik heel erg goed. Het gaf een heel eerlijk kijkje in het leven van Emma op de Paaz. Het las vlot en het bevatte veel humor. Up is vergelijkbaar met Paaz, maar net iets minder indrukwekkend. Misschien ook omdat je Paaz al gelezen hebt en het concept dus niet nieuw meer is, maar ik vond Emma ook minder grappig in dit boek. Ik vond Up eigenlijk helemaal niet up, maar behoorlijk down. Ik kreeg er zelf een naar gevoel van en heb het boek ook echt even aan de kant geschoven om vrolijkere boeken te kunnen lezen. Ergens voelt het heel oneerlijk om dit boek nu te beoordelen met 3 sterren, want eigenlijk beoordeel ik het leven van Emma nu met 3 sterren. Haar leven kan ze immers niet zomaar aanpassen of vrolijker en grappiger maken. Al denk ik zelf dat Emma best zou kunnen leven met een middelmatig leven en dus deze 3 sterren.
Profile Image for Angelique - Lettergrafique.
334 reviews3 followers
January 1, 2018
Hoewel ik deel 1 'Paaz' geweldig goed vond, valt deze toch wat minder bij me in de smaak. Het is geweldig goed geschreven, maar zo voelen de dialogen bijvoorbeeld wat gemaakt. Ze zijn te perfect voor een verhaal wat echt gebeurd zou zijn. Myrthe v/d Meer geeft in het nawoord dan ook aan dat in dit deel veel minder echt gebeurd is en er veel meer is geanonimiseerd. Wellicht maakt dat het verschil, is dat wat ik voel.

Emma wordt voor de tweede keer opgenomen op de Paaz. Eerst moet ze op zoek naar de reden waarom. Het ging toch allemaal geweldig? Met haar nieuwe psychiater komt ze toe aan een nieuwe diagnose, manisch depressief. Hoe kan het nu dat haar oude behandelaars Dr. Visser en haar therapeut Lars die diagnose gemist hebben? Doen zij hun werk niet goed, of heeft toch Emma wat steken laten vallen als het aankomt op aangeven dat het niet goed gaat, eerlijkheid en hulp vragen? Emma weet haar chaos langzaam te ontrafelen en ik vond dit op sommige momenten zelf nog leerzaam ook.

Wederom een prachtige vertelling over het leven met een psychiatrische aandoening.
Profile Image for Mart.
414 reviews8 followers
April 25, 2015
Deel 1 van dit boek, PAAZ, vond ik een geweldig boek. Het was grappig, origineel en op sommige punten emotioneel. Ik keek dan ook echt uit naar deel 2 en ik vind het ook zo jammer dat het tegen viel. Wellicht ligt het aan mezelf, misschien kreeg PAAZ in mijn gedachte wel zulke mythische vormen dat UP hier nooit aan kon tippen. Of het ligt aan het boek, dat een soort verlenging van PAAZ blijkt te zijn. Maar dan minder grappig, minder origineel en vooral een stuk minder interessante personages.

Emma was in PAAZ een heel interessante hoofdpersoon, met een 'leuke' kijk op haar problemen. In UP is ze vervelend, ze zeurt best wel veel en ook lijkt er niet echt een progressie gaande. Bovendien was haar relatie met Sergei in dit boek totaal niet interessant, terwijl dat juist wel het geval was in deel 1. Maar het grootste probleem was wellicht dat haar personages geschetst in UP niet tot leven kwamen. Ze hadden weinig diepgang en werden niet goed uitgewerkt, met uitzondering van Michiel. Hij redde dit boek voor mij, ondanks dat het einde iets teveel 'hollywood' was.

Jammer, maar helaas.
Profile Image for Lilian.
497 reviews34 followers
March 28, 2016
Deze boeken blijven zó goed, iedereen zou ze moeten lezen. De schrijfstijl is fijn, het verhaal is mooi en Emma is zo sterk, iedereen zou er een voorbeeld aan kunnen nemen.
Profile Image for Jσlαηdα Ɯιєlιηg.
27 reviews3 followers
November 24, 2021
Net als het eerste boek vind ik ook dit boek ontzettend goed en mooi ,eerlijk en oprecht beschreven hoe het is om met een psychiatrische aandoening te leven en alles wat erbij komt kijken,top!
Profile Image for Merel.
145 reviews
April 12, 2015
UP is het vervolg van PAAZ. Maar ik denk dat je dit boek ook als stand alone zou kunnen lezen. Alles van het vorige boek dat je moet weten, is hier een beetje herhaald. Ik vond UP nog leuker dan PAAZ. Waarom? Lees snel verder!

In het begin van UP duiken we weer in het leven van Emma. Ze is redelijk stabiel, en je krijgt de indruk dat alles goed gaat. De dag waar we beginnen is de laatste dag voor Emma op de PAAZ. Ze gaat ervan uit dat ze daarna naar huis gaat en nooit meer een voet op de PAAZ zal zetten. Als ze eenmaal op de PAAZ komt is er een grote verandering: haar psychiater is er niet door privéomstandigheden en daarom zal ze een plaatsvervangend psychiater krijgen. Emma vindt het een beetje gek, maar ze stemt toch toe; het is immers haar laatste consult. Maar haar nieuwe psychiater is het daar niet mee eens en dat resulteert in een nieuwe opname. Emma snapt er niks van, waarom wéér? Er is ook een gevoel van schaamte. Hoe moeten haar ouders, Elise, David en Sergei er niet over denken...

Dit boek vond ik beter dan PAAZ. Geloof me, PAAZ was al een goed boek maar dit boek voelde realistischer aan en gaf me meer echte antwoorden. Als Emma weer op de PAAZ komt is er veel veranderd. Er wordt veel bezuinigd en er wordt druk gebouwd aan de nieuwbouw: de UP. Ook is er een minder groepsgevoel naar mijn mening. In PAAZ had je bijvoorbeeld Alice en Kim, maar nu was het meer een bij elkaar geraapt zooitje mensen die best wat spanningen onderling hadden. Maar Emma sloeg ze daar doorheen en bouwt met sommigen toch een band op. Een tikkeltje vreemde band misschien, maar er is een band.

Als je PAAZ hebt gelezen kan ik dit boek zeker aanraden. En als je het niet hebt gelezen moet je UP alsnog lezen ;)
Profile Image for Gabri.
250 reviews4 followers
November 23, 2015
Echt een goed Nederlandstalig boek!

Ik heb PAAZ ongeveer een jaar geleden gelezen, dus ik vind het lastig om de twee boeken goed met elkaar te vergelijken. Ik heb de indruk dat UP heftiger was dan PAAZ. UP ging, naast alle problematiek die Emma zelf ervaarde, veel meer over alle problemen die zich om Emma heen afspeelden. Maar ondanks alles, weet Myrthe v/d Meer Emma ook wederom, net als in PAAZ, zo neer te zetten dat je er af en toe flink om kan lachen.
Het begin vond ik heel sterk, waar Emma heel laconiek (manisch) vertelt dat ze 200 pillen wilde innemen, om zo de depressie te 'doden' en zo, zonder de depressie, verder te kunnen gaan met haar leven. Dat is best wel heftig, maar doordat Emma eigenlijk het probleem niet zo ziet, komt het lichter over voor de lezer. Dat vind ik echt een kracht van Myrthe, om pittige onderwerpen op zo'n wijze aan te pakken.
In PAAZ kwam deze lichte manier van dingen overbrengen vaker voor, waardoor ik die qua schrijfwijze misschien prettiger vond. Maar UP heeft voor mijn gevoel wel een diepere indruk gemaakt.

Een waardig vervolg op PAAZ, dat ik iedereen zeker aanraad!
Profile Image for Leesdame.
683 reviews67 followers
April 17, 2015
Myrthe van der Meer put uit eigen ervaringen. Zij is Emma, of Emma vertegenwoordigd haar, zo zou je ook kunnen zeggen. Ze vermengt fictie met werkelijkheid. Zo zijn de familie personages fictief en ook de patiënten op de PAAZ verzonnen. Ook speelde in werkelijkheid niet alles op de PAAZ, maar in ‘Up’ laat ze die situaties wel samenvloeien met de opname van Emma op de PAAZ. In het nawoord legt ze dat ook uit.

Het laatste kwart vond ik wat taaier lezen. Sommige personages vond ik helemaal niet zo interessant, zoals Michiel en Beatrice. Na een tijdje had ik het ook wel een beetje gehad met die PAAZ afdeling en Emma kennelijk ook. Zo waren we op het eind samen blij. Myrthe heeft een mooi en open verhaal geschreven, met interessante psychische inkijkjes in het leven van een manisch depressieve vrouw.

Lees verder op mijn blog
23 reviews
August 16, 2019
Ik vond Paaz leuker. Iets meer vanuit een intelligente en humorvolle observatie geschreven. Up sleepte me iets meer mee in de emotionele belevingswereld van de schrijfster. Wel interessant, maar heb daar minder van genoten.
Profile Image for Irene.
991 reviews
November 12, 2023
Na Paaz kwam het vervolg UP over Emma als psychiatrisch patiënt en als mens. De diagnose Asperger was al bij haar vastgesteld (ten tijde van vaststelling/schrijven was deze nog wel opgenomen in de DSM), maar nu heeft ze er de diagnose bipolaire stoornis bij.

Geen zwaarmoedig geschreven boek, het geeft met humor en op logische wijze inzicht in psychiatrie en wat dat met iemand doet/kan doen, maar ook met de omgeving van deze mensen.
Hoe zit dat verder met ervaringsdeskundigen en wanneer ben je dat? Wat hebben deze mensen van de zorg nodig of van andere opgenomen mensen? Antwoorden vind je niet altijd op de paaz, de oplossingen is soms toch leren leven met je klachten, lasten, stoornis.

Interessant en goed om over te lezen en zeker ook om na te denken over de logica die in de praktijk niet altijd als logisch wordt gebracht.
Profile Image for Lisa Hendrickx.
124 reviews11 followers
February 25, 2024
Heel fijn boek!
Ik hou van de schrijfstijl en het verhaal is heel aangrijpend maar zo mooi verwoord allemaal.
Ik vind deze zeker even goed als het eerste boek.

Er wordt met zoveel respect omgegaan met psychische kwetsbaarheid en alles wordt echt op een fijne manier verwoordt.
Ik heb echt genoten van dit boek.
Het was voor mij een emotionele rollercoaster om te lezen maar de boodschap achter het verhaal was echt onbeschrijfelijk mooi.
Profile Image for Anna.
77 reviews
May 18, 2017
Ik heb 'Paaz' niet gelezen. Ik kwam dit boekje tegen in een boekwinkeltje op het treinstation. Ik had al een boek bij mij voor de reis die ik ging maken. Maar ik kan het toch niet laten om altijd even dat winkeltje in te gaan als ik de tijd heb.
Ik vind het fijn om door de boeken te bladeren en kijken wat nieuw binnengekomen is en welke auteurs dat zijn en welke worden aanbevolen. Voelt telkens als een kleine update van de boekenwereld.

Het trok mijn aandacht door het genre wat er met grote letters op de voorkant staat.

"Psychiatrische Roman''
'Ik geloof niet dat ik daar veel van gelezen heb. Misschien 1 of 2 en volgens mij vond ik die wel leuk' dacht ik zo bij mezelf.
'Hij is niet zo duur dus ach, waarom ook niet....Kan nog wel een boek bij de wachtlijst.'

Maar ik ben toch ook al snel begonnen met lezen. Ik was nieuwsgierig.
En hij is leuk. Vandaar de drie sterren! :D Nee serieus, 5 sterren is bij mij bijna onmogelijk vanwege de hoge eisen die ik daar aan stel. 4 sterren zijn de norm maar nog vaker geef ik er drie. Gewoon omdat dat het gemiddelde is. Het was niet slecht maar ook niet super goed dus.....drie sterren.
Zou ik het erg vinden als ik dit boek vergeet na een weekend in een hotelkamer? Nee.
Zou ik hem aanbevelen bij vrienden? Ja hoor, geen probleem.
3 Sterren.

Nu even over het boek zelf ;)
Ik snap wat ''Myrthe'' wil doen met dit boek. Ik snap de richting die ze in wil. Het is geen super gecompliceerd verhaal, je leest het zo in een stuk door uit.

De bijna kinderachtige conversaties onderling zijn grappig.
Lars (de therapeut) is boos op Emma (de patient)
Hij schreeuwt niet maar praat duidelijk. Emma kijkt als een verlegen kindje naar de grond of naar de muur. Te bang om hem direct aan te kijken. Zegt niet wat ze denk of voelt maar houd dat voor zich. Als een klein kindje dat bang is gestraft te worden als ze tegenspraak geeft aan een boze ouder. Zo voelde die situatie aan.

Waar ik niet zo'n fan van ben is Sergei. Hij komt niet overtuigend over. Een bedacht persoon die er haastig nog even tussen gevlochten is. Emma is niet bedacht meer. Emma is echt. Maar Sergei geloof ik niet. Hij is te vlak. Er worden wel pogingen gedaan om hem meer de diepte in te trekken wanneer hij en Emma ''ruzie'' hebben, maar zelfs dat duurt niet lang en is alles behalve overtuigend. Jammer.

Het schilderijen grapje vond ik GE-WEL-DIG :)
Meer valt er eigenlijk niet over te zeggen.
Profile Image for Julie Mestdagh.
874 reviews42 followers
September 9, 2015
"Sorry", zegt ze als ze me ziet kijken "ik wilde echt niet storen"
Ik schop een stoel onder tafel vandaan, "kom erbij"
"weet je het zeker?"
"Wij zijn allang gestoord..." mompelt Michiel vanuit de zithoek.

In "Up" maken we kennis met het leven in de paaz, een psychiatrische instelling. Emma wordt, tegen haar verwachtingen en zin in, voor een tweede maal opgenomen en opnieuw overgeleverd aan de deskundigheid van het legertje psychologen, therapeuten, verpleegsters en psuychiaters dat paraat staat. En aan de aanwezigheid van de andere paas-bewoners. Emma, Asperger patiënte, blijkt nu ook manisch depressief te zijn en haar afwisselende depressieve en hypomane periodes creëren chaos in haar hoofd. Een chaos die van der Meer schitterend weet te omschrijven doorheen het boek. We beleven de hallucinaties die Emma heeft en de chaos die die creëren helemaal mee. Ook de verhoudingen en spanningen tussen de paaz-bewoners worden op realistische wijze neergezet.

"Up" is het vervolg op "Paaz", een boek dat Emma's eerste opnameperiode beschrijft, maar het is geheel los van het eerste boek te lezen. De auteur slaagt er heel goed in om de chaos in het hoofd van psychiatrische patiënten weer te geven, doch bleef ik enigzins teleurgesteld achter. Van alle personages worden enkel Emma en Michiel uitgediept, voor de anderen wordt een poging gedaan, maar als het interessant wordt, blijft het daarbij. Tevens heb ik me enorm geërgerd aan het gezaag van Emma. En dan heb ik het niet over de gevolgen van haar manisch-depressiviteit (alle begrip voor), maar wel de gelatenheid waarmee ze alles over zich laat gaan. Het zal wel aan mij liggen, maar ik had meermaals zoiets van "ik geef je een schup onder je gat zodat je je leven in handen neemt en iets doét". Dat deed Emma dan op het einde van het boek dan uiteindelijk wel, maar het middendeel was net iets teveel zwelgen in zelfmedelijden (sorry, ik weet dat ik hiermee misschien ongevoelig ga overkomen). Tenslotte bracht een joekel van een dt fout (het voltooid deelwoord "verspreid" werd "verspreidt" gespeld) mijn haren in de lucht. Even nalezen op spelfouten is geen luxe.

Interessante literatuur en vlot geschreven. Zeker de moeite waard om eens op te nemen, het geeft een onverwachte kijk op hoe het leven is voor manisch-depressieve mensen en hoe het leven is in een instelling. Gebracht vol humor en realistische dialogen.
Profile Image for Alja Katuin.
403 reviews32 followers
Read
July 11, 2016
Wat een boeken zijn dit toch! Wauw!

Je krijgt zoveel kansen om Emma en eigenlijk ieder ander psychiatrisch patient/ depressief persoon beter te leren kennen, dat het mijn horizon gigantisch verbreedt heeft. Ik vind het altijd een beetje cliché om te zeggen dat ik het idee had zelf in het boek te zitten, maar zo voelde het eigenlijk wel. Je kreeg zoveel details van de hele opname en alle gesprekken/ therapeutische sessies mee dat ik het idee heb dat ik zelf opgenomen ben geweest.
Het is voor mij vooral heel leerzaam geweest, het kijkje door de ogen van een manisch depressief persoon.. En ik vind vooral dat Myrthe haar gevoelens en ' het voelt alsof.. ' goed heeft vertaald. Als KLS patient heb ik zelf vaak moeite met het uitleggen van mijn problematiek, omdat het een redelijk onbekend iets is en vooral heel onzichtbaar voor buitenstaanders. Dat zal met manisch depressief zijn ook wel een beetje zo zijn.. En toch heb ik het idee gekregen dat ik veel inzicht heb gekregen, which is good!

Ik zou je dit boek (voor mij dan twee audioboeken) zeker aanraden als je meer wil weten over psychische aandoeningen, gevoel voor humor hebt of je even beter wil voelen over je eigen situatie. Deze twee boeken zijn, voor mijn gevoel, echte feel good books geweest.

Chapeau Myrthe, chapeau!
Profile Image for Annie.
9 reviews
March 3, 2018
Eine psychiatrische Abteilung ist kein Ort zum Lachen? Weit gefehlt... Das wissen natürlich alle, die eine Psychiatrie schonmal von innen gesehen haben. Dieser Roman strotzt nur so vor Humor. Das liegt einerseits an dem absurden Theater des Lebens, dass sich in dem, im wahrsten Sinne des Wortes, verrückten Setting in voller Kraft entfalten kann, aber vor allem liegt das an der Hauptprotagonisten, Myrthe, selbst. Der Leser folgt ihr nämlich nicht nur in die Psychiatrie, sondern auch in ihre Gedankenwelt. Die kann man nicht immer nachvollziehen, aber man kann doch immer darüber schmunzeln...

Mich würde wirklich interessieren, welche von den Ereignissen von der Autorin selbst erlebt wurden (es heißt Van der Meer zieht die Erfahrungen im Roman aus dem eigenen Leben) und welche frei erfunden sind.
Großartig fand ich die Sache mit den Bildern! Mehr wird an dieser Stelle nicht verraten, nur soviel: das sollte jeder für seinen nächsten Krankenhausaufenthalt adaptieren. :-D
Profile Image for Danielle.
369 reviews2 followers
October 22, 2017
Een goed geschreven boek dat een interessant kijkje biedt in de wereld van de psychiatrie, maar ook een beetje meer van hetzelfde van het boek wat hieraan vooraf gaat, Paaz. Ik snap de reden van dit vervolg: de trajecten in de psychiatrie zijn vaak lang; het stellen van diagnoses, het vinden van een goed passende behandelmethode en bij veel psychische ziekten heb je levenslang, maar toch merkte ik dat ik 'nieuws' ging missen naarmate ik in het boek vorderde. Dat neemt niet weg dat het geen goed boek is, alleen was ik er na 2/3e gelezen te hebben er wel een beetje klaar mee.
Profile Image for Sjors.
22 reviews5 followers
August 22, 2018
Ik heb dit boek nog sneller uitgelezen dan het vorige. Niet per se beter, maar net zo vertrouwd en interessant als Paaz. Ik kan me voorstellen dat dit 2e deel minder interessant is voor mensen die nooit iets dergelijks hebben meegemaakt, maar voor hen die dat wel hebben, is dit een verademing. Door de oprechtheid. Omdat eindelijk eens eerlijk gesproken wordt over gedachtekronkels. Ik heb geen wanen of hallucinaties, maar vond het desondanks interessant om indirect via Emma mee te maken. Depressies ken ik wel, en de beschrijvingen hier zijn raak. Knap werk.
1,027 reviews5 followers
March 23, 2016
een vervolg op Paaz, zelfde schrijfster, zelfde genre, zelfde setting en zelfde hoofrolspeelster en toch,...
persoonlijk vind ik dit net iets minder om te lezen, net iets minder herkenbaar, net iets minder geloofwaardig (waarmee ik niet wil zeggen dat het niet waar kan zijn, maar ik hoop oprecht dat als een paaz op die manier moet werken er heel veel mensen aan de bel trekken).

Ik blijf het een aangenaam boek vinden om te lezen, maar dus geen 5 sterren meer
Profile Image for Ysgrublaidd.
99 reviews8 followers
May 29, 2015
Na het geweldige PAAZ en het sublieme KALF was ik erg benieuwd naar het derde boek van Myrthe van der Meer. Jammer dat UP uiteindelijk niet de stijgende lijn weet aan te houden die de eerste twee boeken hebben uitgezet. Het is nog steeds een ontzettend goed boek, maar ik heb persoonlijk meer genoten van PAAZ en KALF dan van UP. Nu is het wachten op het volgende boek van Myrthe van der Meer. :)
Profile Image for Daniëlle V.
12 reviews
July 6, 2015
Hoewel ik het eerste deel echt een fantastisch boek vond, viel UP nogal tegen. Het boek leek gehaast te geschreven en miste echt diepte. De personages kregen voor mijn gevoel geen diepte mee.
Profile Image for Nele.
60 reviews12 followers
May 29, 2016
Mooi vervolg op PAAZ. In het begin greep het me meteen, naar het eind toe wat voorspelbaar, maar graag glezen.
Profile Image for Maaike.
45 reviews3 followers
December 30, 2016
Mijn laatste boek van dit jaar. Iets minder goed dan PAAZ, gezien minder humor en een tragere voortgang van het verhaal. Desondanks zet ook UP je aan het denken.
Profile Image for Sandra Buys.
14 reviews
September 22, 2017
Rauwe werkelijkheid over jonge vrouw geschreven vanuit het hart van de zwarte depressie. Indrukwekkend heftig.
Displaying 1 - 30 of 172 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.