Η ελληνική δημοκρατία και η χούντα: Η κρίση του καθεστώτος και η αποτυχημένη μετάβαση του 1973

by Ioannis Tzortzis, Ανδρέας Κίκηρας (Translator)

Το 1973, στη διάρκεια της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών, πραγματοποιήθηκε ένα εγχείρημα αυτομετασχηματισμού του καθεστώτος σε μια μορφή πολιτικής διακυβέρνησης. Έχοντας πάρει την ονομασία του από τον πολιτικό που ανέλαβε να ηγηθεί της μεταβατικής κυβέρνησης, το λεγόμενο «Πείραμα Μαρκεζίνη» διήρκεσε μόλις οκτώ εβδομάδες, αντιμετώπισε σφοδρές αντιδράσεις τόσο από τις ελίτ της αντιπολίτευσης όσο και από την κοινωνία των πολιτών και τελικά κατέρρευσε έπειτα από ένα πραξικόπημα σκληροπυρηνικών του στρατού.

Το παρόν βιβλίο υποστηρίζει ότι η αποτυχία του «Πειράματος Μαρκεζίνη» άνοιξε τον δρόμο για την πραγματική δημοκρατική μετάβαση του 1974. Αξιοποιώντας βρετανικό και αμερικανικό αρχειακό υλικό, καθώς και ιδιωτικά αρχεία και προσωπικές συνεντεύξεις, η μελέτη ολοκληρώνεται αναζητώντας συνοπτικά ορισμένες πιθανές εναλλακτικές οδούς για το «πείραμα» και συνεκτιμώντας τις μακροπρόθεσμες πολιτικές συνέπειες αυτής της αποτυχημένης απόπειρας αυτομετασχηματισμού.

«Το βιβλίο φωτίζει ένα ιστορικά υποτιμημένο επεισόδιο της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών και εγείρει μια σειρά από κρίσιμα ερωτήματα. Βασισμένο σε εκτεταμένη αρχειακή έρευνα, εμπλουτίζει τη γνώση μας για την περίοδο της Χούντας, εμβαθύνοντας στους μηχανισμούς της εξουσίας της. Παράλληλα, προσφέρει μια λεπτομερή και πολυεπίπεδη ανάλυση για το λεγόμενο “Πείραμα Μαρκεζίνη” και τις αιτίες της αποτυχίας του». – Δημήτρης Τζιόβας, Καθηγητής στο Κέντρο Βυζαντινών, Οθωμανικών και Νεοελληνικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ, Η.Β. –

«Πρόκειται για μια τολμηρή και εμπεριστατωμένη προσπάθεια επανεκτίμησης ενός ξεχασμένου κεφαλαίου από την εποχή της Δικτατορίας των Συνταγματαρχών. Ο συγγραφέας παρουσιάζει μια ενδελεχή μελέτη, με έντονη συγκριτική διάσταση. Το βιβλίο συμβάλλει σημαντικά στη συνεχιζόμενη συζήτηση γύρω από το θέμα του εκδημοκρατισμού». – Ευάνθης Χατζηβασιλείου, Καθηγητής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών –


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Ευχαριστίες
Χρονολόγιο γεγονότων
Εισαγωγή: Γιατί η Χούντα δεν τελείωσε το 1973;

1. Από τη «δυσχερή δημοκρατία» στο «λάθος πραξικόπημα»: Η Ελλάδα μεταξύ 1949-1967
2. «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών»: Η δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967
3. Η πρώιμη φιλελευθεροποίηση (Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 1973)
4. Η «ημιτελής επανάσταση» και η «ευνουχισμένη Βουλή»: Οι ελίτ και το «πείραμα»
5. Ο τυχαίος παράγων και το «πείραμα»: Η κοινωνία των πολιτών και τα γεγονότα του Πολυτεχνείου
6. Πάλι οι Αμερικανοί; Ο διεθνής παράγοντας και το «πείραμα»
7. Καταληκτικές σκέψεις: Το «Πείραμα Μαρκεζίνη» μεταξύ λήθης και μύθου

Σημειώσεις
Βιβλιογραφία
Ευρετήριο

384 pages, Paperback

First published January 23, 2020

About the author

Ioannis Tzortzis is a Teaching Fellow in the Department of Political Science and International Studies at the University of Birmingham.

Tzortzis was born in Athens in 1970. He graduated from the Law Department of the University of Athens and received a master's degree in political theory from the University of Essex. In 2005 he was awarded a doctorate from the University of Birmingham in political science.

In addition to the book Greek Democracy and the Junta (2020), he has published several articles in international academic journals on the transitions from dictatorship to democracy in Greece, Spain and Turkey. He has also collaborated with the "Historical" column of greek newspaper "Kathimerini on Sunday".