De feestzaal van mijn ouders

by Els Snick

Honderden families kwamen voor hun bruiloften, jubilea en begrafenissen naar de Visscherie in Oostrozebeke, West-Vlaanderen. Voor de sloop van het gebouw in 2017 zet Els Snick nog een laatste keer de poorten open van de vermaarde feestzaal die haar ouders uitbaatten. Tijdens die hartverwarmende reünie komen er ook pijnlijke verhalen naar boven, vooral over Cyriel Verschaeve. Deze priester-dichter, ooit boegbeeld van de Vlaamse beweging, werd in 1946 wegens collaboratie ter dood veroordeeld. Snick ontdekt dat de vroegere eigenaren van de Visscherie, de welgestelde broer en zus Jozef en Maria Lootens, een cruciale rol hebben gespeeld in de verering van Verschaeve.
Haar persoonlijke zoektocht naar de banden tussen haar eigen familie en de familie Lootens voert Snick steeds verder terug in de geschiedenis. Terwijl ze gaandeweg aan het licht brengt hoe een goedbedoelende katholieke familie zich liet meeslepen in de malafide ideeën van Verschaeve, moet ze zich ook tot haar eigen Vlaamsgezinde opvoeding verhouden.

224 pages, Paperback

First published September 26, 2025

About the author

Els Snick is literair vertaalster en docente Duits aan de Hogeschool Gent. Zij is wetenschappelijk lid van het in 2008 in Wenen opgerichte Internationale Joseph Roth Gesellschaft. Vorig jaar promoveerde zij op haar proefschrift over Roth.

Reviews

[Fransien Vandeweghe · Rating 4 out of 5]

4,5 *

[Ciel Vroman · Rating 5 out of 5]

De geschiedenis van een dorp, een familie én een gebouw vakkundig door Els Snick aaneengeregen met één rode draad: Cyriel Verschaeve. Nooit zal ik nog de Stationsstraat in Oostrozebeke of de Mariagrot en kerk op De Ginste passeren zonder te denken aan Jozef en Maria Lootens. Twee goede mensen die verblind door adoratie een duivel hebben gecreëerd en er het slachtoffer van zijn geworden, zonder dat zelf ooit te beseffen.

[Fons Mariën · Rating 4 out of 5]

De titel van dit boek geeft niet geheel weer waar het over gaat. Het gaat over veel meer.
In 1969 kochten Els' ouders inderdaad het domein de Visscherie in Oostrozebeke. Ze baatten er twee feestzalen uit, tot ze die verkochten in 1992. In 2017 viem het doek volledig over dit verhaal. Dit boek gaat voor een deel over die feestzaal die in West-Vlaanderen heel bekend was en waar talrijke huwelijksfeesten, communiefeesten en dergelijke werden gevierd.
Dit zou niet erg boeiend zijn als er niet het feit was dat de ouders het domein kochten van broer en zus Jozef en Maria Lootens. We praten nu over een tijd dat veel mensen erg katholiek waren en ook Vlaamsgezind. Jozef en Maria Lootens hadden een grote bewondering voor Cyriel Verschaeve en een heel goede relatie met hem. Dusdanig dat ze voor hem een huis bouwden op het domein, wat later één van de feestzalen werd.
Het verhaal van Els Snick, de eigen familie en de feestzaal is dus verbonden met het verhaal over Cyriel Verschaeve, een beruchte Vlaamsgezinde priester en schrijver die in Wereldoorlog II nauw contact had met de nazi's. Als berucht collaborateur werd hij na de oorlog ter dood veroordeeld, maar hij had dan al zijn toevlucht gezocht in een Oostenrijks dorp waar hij door een priester werd opgevangen.
Dit boek omvat dus heel wat geschiedenis, onder meer de geschiedenis van het domein de Visscherie en van de collaboratie, zowel tijdens Wereldoorlog I als II. Tegelijk is dat verbonden met heel wat familiegeschiedenissen. Achteraan is er trouwens een stamboom van enkele families opgenomen, een stamboom die ik tijdens de lectuur meermaals geraadpleegd heb.
Els Snick heeft haar werk grondig gedaan, met veel research. Achteraan staat een lijst van archieven die ze geraadpleegd heeft, evenals een uitgebreide bibliografie. Verder is het boek ook geïllustreerd met foto's , deels uit het familiearchief en deels uit andere archieven.
Kortom, dit is een boeiend en rijk boek over een stuk Vlaamse geschiedenis die veel verder gaat dan de eigenlijk feestzaal uit de titel. Bovendien vlot geschreven. De lectuur ervan is dus zeer aan te bevelen.

[Koen Goovaerts · Rating 4 out of 5]

Wanneer je een boek in een tijdspanne van minder dan 60 uur uit kan lezen dan mag je besluiten dat het om een boeiend boek ging. Dat was " De feestzaal van mijn ouders" dan ook absoluut. Dat de gecontesteerde maar ook wel boeiende figuur Cyriel Verschaeve merkwaardig met de geschiedenis van de familie en "de feestzaal, de Visscherie" is verwikkeld hielp natuurlijk. Verschaeve, ooit boegbeeld van de Vlaamse beweging, was een priester-dichter die in WOII behoorlijk heeft gecollaboreerd en daarvoor bij verstek tot de doodstraf is veroordeeld. Het blijft ook behoorlijk bizar dat in de nationalistische en rechtse jeugdbeweging waarvan ik ( buiten mijn wil om ) in de jaren zeventig en tachtig lid was deze toch wel bedenkelijke figuur werd vereerd.

Els Snick schrijft met een vlotte pen, je blijft tot het einde van het boek geboeid lezen, de geschiedenis van haar familie en die die van " de feestzaal " beklijft. Het flamigantisme is door alle generaties heen alom aanwezig, de Vlamingen stonden dan ook voor een heuse ontvoogdingsgsstrijd. Keuzes worden gemaakt, soms blijken die ongelukkig of zelfs noodlottig. Centraal in het boek staat de vriendschap ( of moeten we eerder over adoratie of mecenaat spreken ) van Jozef Lootens voor Cyriel Verschaeve. Of is er nog iets anders aan de hand ? De homo-erotiek is niet eens zo versluierd aanwezig in het leven van Verschaeve. In ieder geval blijft Lootens met een haast blinde halsstarrigheid trouw aan zijn vriend, ook wanneer het overduidelijk wordt dat Verschaeve politiek-ideologische grondig de mist is gegaan ( en zelfs om vervolging te ontlopen zich in Oostenrijk in een klooster schuil houdt. ) Boeiende leeservaring, zoveel is zeker.

[Danny Jacobs · Rating 5 out of 5]

Laatste maandag van december. Mijn eveneens laatste boek van dit jaar is uitgelezen: de feestzaal van mijn ouders: een Vlaamse familiegeschiedenis van Els Snick.

Els Snick is al jarenlang mijn literair maatje als eigentijds vertaler van het veelal al bijna een eeuw oude oeuvre van Joseph Roth en Stefan Zweig en een van de trekkers van het Joseph Roth Genootschap. Ik keek er dan ook naar uit om haar boek te lezen. Het onderwerp: een familiegeschiedenis gekoppeld aan de ‘zwarte’ jaren van Vlaanderen tussen WO I en het einde van WO II zitten ook bovenop mijn persoonlijke sweetspot.

Het boek voldeed helemaal aan mijn verwachtingen. Els Snick vertrekt van de sloop van de feestzaal die haar ouders uitbaatten om haar eigen familiegeschiedenis en die van Vlaanderen te onderzoeken. De zaal fungeert als geheugenplaats waar persoonlijke herinneringen samenkomen met collectieve rituelen en zwijgen. Tijdens haar zoektocht stoot Snick op de verering van Cyriel Verschaeve en confronteert ze zich met de collaboratieverleden en Vlaams-katholieke overtuigingen die haar familie mee hebben gevormd. Ze onderzoekt hoe idealen, schuld en loyaliteit generaties lang kunnen doorwerken zonder expliciet benoemd te worden. Het boek is een ingetogen maar scherpe reflectie op erfgoed, verantwoordelijkheid en de noodzaak om het verleden kritisch onder ogen te zien.

Een absolute aanrader!

[Mark · Rating 4 out of 5]

'De feestzaal van mijn ouders' is het rapport van het uitgebreide onderzoek naar de eigen familiegeschiedenis van vertaalster en Duitse literatuurkenner Els Snick. Haar ouders bezaten een populair feestzalencomplex in het West-Vlaamse Oostrozebeke. Honderden families boekten er hun familiefeesten. De gebouwen van de Visscherie hadden een lange voorgeschiedenis, waarin heel de Belgische historie resten achterliet, maar was ook nauw verbonden met de Vlaamse beweging en de collaboratie voor en tijdens de Duitse bezetting, en de vervolging nadien. De Visscherie was ook de woonst van priester-dichter Cyriel Verschaeve, ter dood veroordeeld omwille van zijn aandeel in de collaboratie. Ook na lezing van dit boek is mij nog steeds niet duidelijk hoe Verschaeve - priester omringd door jonge mannen, onleesbaar hysterisch auteur en beeldhouwer van mismaakte bijbelse en mythische modellen - zo een gewicht had in de Vlaamse beweging, het lijkt wel een cultus. 80 jaar na de Tweede Wereldoorlog en de collaboratie zijn nog steeds niet alle Vlaamse straten en pleinen gezuiverd van de naam van deze zelfverklaarde nazi. Een verklaring hiervoor vind je niet in deze met vaart en diepgang geschreven roman op het snijvlak van non-fictie, maar veel dichter geraak je niet.

[Arlette Pasque · Rating 5 out of 5]

Een aanrader!

[Fleur_loves_books · Rating 1 out of 5]

Moest dit boek lezen voor Nederlands! Saaiste boek dat ik ooit in mijn leven heb gelezen, langdradig, oersaai en het slaat eigenlijk nergens op.

[Marijke Carpentier · Rating 3 out of 5]

Een heel goed gedocumenteerd Vlaams verhaal. Zeker een goed boek maar voor mij niet het genre dat ik graag lees.