«¿Qué escribes?», le preguntaron una tarde a Enrique Vila-Matas. El escritor vivía, tras Doctor Pasavento, en una permanente sensación de camino clausurado, pues sentía que había llegado al final de un cierto recorrido y ante él se abría un abismo. «Escribo el título de un libro», respondió. El título era Exploradores del abismo. En los días que siguieron, comenzó a sugir una serie de relatos relacionados con lo que sugería ese título. El libro entero es la exploración de ese abismo. Y, como el mismo título indica, se ocupa de historias que protagonizan seres al borde del precipicio, seres que se entretienen en ese borde y lo estudian, investigan, analizan. Los exploradores son, obviamente, una metáfora de la condición humana. Son optimistas y sus historias, por lo general, son las de personas corrientes que, al verse bordeando el precipicio, adoptan la posición del expedicionario y sondean el plausible horizonte, indagando qué puede haber fuera de aquí, o en el más allá de nuestros límites. Son personas no especialmente modernas, pues por lo general desdeñan el hastío existencial tan en boga, y más bien y es gente anticuada y muy activa que mantienen una relación desinhibida y directa con el vacío. En ocasiones, ese vacío es el centro del relato que protagoniza mientras que en otras, bien distintas, el abismo llega a ser un buen pretexto sólo para escribir un cuento.
Enrique Vila-Matas is a Spanish author. He has written several award-winning books that mix genres and have been translated into more than thirty languages. He is a founding Knight of the Order of Finnegans, a group which meets in Dublin every year to honour James Joyce. He lives in Barcelona.
Nunca creí que llegaría a decir algo así de un libro de Vila-Matas: no me ha gustado apenas nada, y esto lo digo, además, por casi cada uno de los cuentos del libro.
الكاتب الأسباني إنريكي فيلا ماتاس له مخيلة مدهشة تخرج بالأفكار والسرد عن المألوف الوقوف على حافة الهاوية واستكشاف ومعرفة المجهول, والمجهول هنا متعدد الهوية الموت, المرض, النفس, الفضاء, الذكريات, العزلة , الأدب, الإبداع ........ القصص متنوعة تجمع بين الواقع والخيال والغرابة والغموض وتعرض فلسفة الكاتب وتساؤلاته عن حقيقة ما نفهمه عن الحياة "فالأدب له قوته, ولكن الحياة ليست أقل شأنا منه".
La mise en abyme è un dispositivo narrativo che duplica un evento o un'immagine con una copia dell'evento stesso, eventualmente ripetendosi ad infinitum, una tecnica secondo la quale si dà origine a una storia nella storia che rappresenta i diversi livelli di realtà e linguaggio, i quali si riferiscono reciprocamente ai diversi piani oggettivi e finzionali. Esplorando questa figura letteraria, Vila Matas sembra volerne fare il contenuto essenziale del suo racconto, mettendo in scena protagonisti che sondano le forme dell'abisso guardando al di là dei confini morali e sociali. Ma è l'idea stessa di abisso a essere indagata, nella dimensione di ciò che è oltre lo sguardo, in profondità o nella vertigine, sempre rispetto al vuoto, al nulla vero o apparente: nella Praga di Kafka o nella domestica Barcellona, si muovono scrittori falliti, ladri di frasi, donne che escono dai quadri o sono sosia di altre donne; c'è un padre che maledice l'inutilità del figlio, si lamentano malati innamorati della dottoressa che li cura, viaggiano reporter che realizzano profezie di morte, ci sono austronauti in amnesia e ragazzi solitari e ingenui. Vila Matas si interroga sulla condizione di scrittore e sui confini che la solitudine attraversa con l'azione invisibile di pensieri e parole, per raggiungere quel lettore che ne riesca a intravedere il senso di fallimento. Non comprendere per lo scrittore non comporta una condanna, ma un'apertura al fraintendimento, all'indecifrabile che può condurre al non senso oppure a uno spettro di significati completamente nuovo e ignoto. Questa disposizione all'invenzione pura motiva l'attitudine antirealista dei suoi testi. I personaggi di Vila Matas sono persone normali che quando tutto è in gioco continuano a sopravvivere come se niente stesse davvero accadendo e il centro dell'esistenza fosse un'assenza. Di fronte all'impossibilità di fare letteratura (e di vivere una vita autentica), il soggetto di Vila Matas sceglie la via della negazione, dell'umorismo e del paradosso. Non sappiamo cosa sia la vita e nel raccontarla non facciamo che sperimentare. Scrivere e leggere vuol dire stare all'erta; tenersi vivi.
“Più gli uomini marciano, più si allontanano dalla meta. Consumano le loro forze invano. Pensano di camminare, ma stanno solo precipitando – senza avanzare – verso il vuoto. Questo è tutto”. Franz Kafka
Un gran libro de relatos en el que la literatura se entremezcla con la realidad y donde lo unico seguro es el vacío que sirve de frontera para no perder los cabales (o para perderlos y vivir una realidad asfixiante). Recomendable para lectores trajinados
"Si incasinò a tal punto con i personaggi del lungo romanzo che stava scrivendo da arrivare a scordarsi persino chi erano e cosa facevano, quei personaggi. Una donna morta, per esempio, la fece ricomparire all'ora di cena. E il giorno in cui si supponeva che l'assassino venisse giustiziato sulla sedia elettrica, gli fece comprare dei fiori per una ragazzina.."
Vila-Matas nos traz um livro de contos quase unitário, já que tudo escrito nele é abraçado pelo mesmo tema: o encontro e o desenvolver das gentes dentro do abismo.
Com uma meta-literatura, semelhante ao "Se um viajante numa noite de inverno" do Italo Calvino, Vila-Matas carrega o leitor em uma viagem dentro dessa coisa que nos limita e nos perpassa, desse abismo sempre presente e que sempre retorna em diversas formas.
De nenhum modo esse é um livro que aborda o tema de maneira infantil, como se o abismo fosse uma das grandes descobertas da vida e seu encontro fosse algo digno das maiores epifanias juvenis (o famoso "niilismo dos 13 anos"), mas sim são encontros que parecem destrinchar as diferentes formas do vazio, um verdadeiro trabalho de catalogar as diferentes maneiras que o abismo pode ser e pode nos confrontar.
E é nessa maturidade que Vila-Matas me conquistou. A maneira de tratar a literatura e entrelaçá-la à questão principal do texto é muito interessante, talvez porque seja sempre muito verdadeira. O espanhol mostra claramente no desenlaçar das páginas: escrever, de certo modo, é sempre um confronto com o abismo
Además de ser el primer libro del 2016, es también el primer libro de cuentos que leo de Enrique Vila-Matas. Si el autor ya me había enganchado como novelista, sus cuentos fueron la comprobación de un estilo altamente metaliterario, y sumamente adictivo.
En Exploradores del abismo todo es literatura, todo es cuento. El prólogo es un cuento, el epígrafe es un cuento, el epílogo es un cuento. Luego, los cuentos que lo componen, juegan a no ser cuentos. Porque ella no lo pidió , por ejemplo, puede ser la muestra perfecta de una escritura que rompe los géneros y que pasa del diario a la anécdota mientras se propone crónica, todo enmarcado en la tensión propia de los mejores relatos psicológicos.
Aunque el hilo que los une es claro, y Vila-Matas lo confiesa desde el no-prólogo (personajes que llegan al límite de sus búsquedas y deben continuar explorando la vida desde más allá de ese límite), cada pieza de Exploradores del abismo es radicalmente independiente. Amé a Bo podría ser ciencia ficción metafísica, mientras que El día señalado recupera la estructura de una tragedia griega a la que añadimos una periodista francesa en plena tormenta mexicana. Este desparpajo de experimentación hace del conjunto una abrumadora sorpresa.
De los diecinueve fragmentos me quedo con Fuera de aquí y La gloria solitaria. También con Nunca hizo nada por mí que es, quizás, el mejor relato corto que he leído de un autor que todavía respira.
Enrique Vila-Matas es un escritor arriesgado, esos riesgos hacen de su literatura una fiesta impredecible, en la que es un gozo participar, pese a que en cualquier momento pueda caerte una viga en la cabeza, y todo termine entre gritos, gente que corre a la salida y el sonido de una ambulancia atascada en el tráfico.
Café Cubista ☆☆ Outro Conto Hassídico ☆☆☆ A Modéstia ☆☆☆☆☆ Das Tripas Coração ☆ Menino ☆ Matéria Escura ☆ Nunca Fez Nada Por Mim ☆☆☆☆♡ Os Autistas São Assim ☆☆☆ Fora Daqui ☆☆☆☆ O Dia Assinalado ☆☆☆ Amei Bo ☆☆☆ Iluminado ☆ Vida de Poeta ☆ Vazio de Poder ☆☆☆☆☆ Exterior de Luz ☆ I A Viagem de Rita Malú ☆☆ II Não Brinque Comigo ☆☆ III O Próprio Imbróglio ☆☆ A Glória Solitária ☆
" Vazio de poder
E hoje vem perfeitamente ao caso aquela viagem fascinante empreendida pelo personagem central de “El hechizado”, o conto de Francisco Ayala que Borges considerava um dos mais memoráveis da literatura hispânica. A estrutura da narrativa de Ayala foi pensada para nos levar por um intrincado labirinto burocrático e corrupto exatamente até o próprio vazio de poder da época. A história, situada nos tempos de Carlos II, o Enfeitiçado, narra como um modesto súdito parte da periferia andina e inicia uma viagem com a íntima e última esperança de se aproximar da capital do império e do próprio centro do poder e, se possível, ver o rei da Espanha. Passa por mil peripécias e atravessa o mais complicado e burocrático labirinto até chegar a Madri, onde suborna uma anã no Palácio Real e consegue que lhe abram a porta da câmara do monarca e ali vê, sentado em seu trono, um triste enfeitiçado imbecil, um sujeitinho com uma renda belga umedecida pelas babas infatigáveis que fluem de seus lábios e com umas vestes que, devido à incontinência que o aflige, despedem um forte, insuportável cheiro de urina. Ali, no núcleo puro e duro do oco império, termina o sonho e a viagem do súdito andino, sem dúvida com a indelével revelação de que todo estado é pura aparência e ficção que responde a uma estrutura falsa, armada em torno de um centro abissalmente ausente."
Que bom que não desisti desse livro, mas apenas dei-lhe um hiato prolongado na leitura. Em tempos em que as palavras se esvaem e não consigo escrever com muita propriedade, me limito apenas a registrar o quão os últimos dois contos me comoveram. Um novo sopro foi dado às minhas leituras, há tanto rodeadas por insatisfação e talvez alguma amargura vinda dos dias exteriores. E assim senti, mesmo que provavelmente não dure mais do que este fim de manhã, o ímpeto de embarcar em outras estórias, coletar lugares, respigar imagens (concretas e evocadas pela memória) - me senti um pouco mais viva do que habitualmente tenho sentido. Apesar da forte decepção com alguns contos, o que quase me levou a desistir por não achar o Vila-Matas que conhecia e me fez praguejar, este será um livro que guardo no coração. Enfim, nos reencontramos.
Empecé el primer cuento cuando estaba en la librería y me gustó, por eso compré el libro. Cuando seguí leyendo me decepcionó bastante. Es lo primero que leo de Vila-Matas, así que le daré otra oportunidad más adelante, quizás con un libro un poco más consagrado que este.
Estamos ante una colección de 18 relatos que giran todos en torno a un título evocador y metafórico que aboca al vacío abismal de nuestras profundidades interiores. Vila-Matas coloca a cada uno de los personajes que protagonizan estos 18 relatos, ante el borde de una profunda sima, inexplorada y desconocida, una sima-vida o tema, y desde la reflexión, avanzarán en busca de respuestas acerca de la soledad, la familia, lo socialmente aceptable, la vida, la muerte o la creación literaria… Son relatos impregnados de símbolos, de dobles sentidos, de extrañeza en lo variopinto de sus aspectos formales. Son relatos embargados de una genuina profundidad filosófica, donde los límites entre realidad, autobiografía y ficción se difuminan en un todo.
El recull m’ha agradat, tot i trobar-lo irregular: en alguns contes em costa seguir Vila-Matas, se’m fa bola per l’estranyesa, per la profunditat de la proposta metaliterària, per ser contes que no ho semblen (o directament no ho són).
Sí: “La modestia”, “Niño”, “El día señalado”, “Amé a Bo”, “Iluminado”.
Reflexions interessants sobre el fet d’escriure i la literatura a “La gota gorda” i “La gloria solitaria”,
إن الترجمة والتحرير أساءا كثيرًا لهذا الكتاب الرائع، علامات ترقيم مبعثرة بلا هدف، عبارات لا رابط بينها، مقاطع غير مفهومة: أين الفاعل من المفعول به، حتى أن بعض العبارات كاد أن يكون لا معنى لها.
وبالرغم من كل هذا، إلا أن النص الأصلي كان يطل علي خِلسة، كاشفًا جماله وجمال الهاوية.
این کتاب مجموعه ای از داستان های کوتاه نوشته انریکه ویلا ماتاس است. اولین کتابی است که از او به فارسی ترجمه شده. برخی ازین داستان ها خوب و جذاب بودن برخی نه که این موضوع کاملا سلیقه ایست. در مجموع کتاب بدی نیست و برای وقت پر کردن مناسبه
لا يمكن للإنسان ان يتوقع ما مهية المجهول ما خلف ستار المسرح إلا على حسب محاولته المستميته في استلاق النظر ولو لبعض ثوانٍ فحتى عندما يعرف القليل من الكثير فقد انجز انجاز يحتفي به على منابر أمام الناس و يكون له إسمٌ كما يليق بحضرته و في هذه الرواية التي من شخوصها انبثقت من العدمية و عدم الفهم التام لماهية الاشياء لأنها ليست موجودة على حسب قولهم فإن الكاتب يضع الإنسان في اكثر من قصة قصيرة كتبها في هذه المجموعة القصصية محط عزلة و انعزال ليفكر ويحاول ان ينغمس في عالمه و العالم ليخرج بستنتاج يرضيه و احيانا اخرى تكون هذه النظرة سلبية عن الإنسان من خلال الناس في العالم كما كانت اكثر من شخصية و اخرى تمقت الإنسان الذي ينعزل لفترة عن الحياة و المجتمع فحتى في قصة "المادة المظلمة" قالت احدى الشخصيات المنعزلة " لأن العالم كبير و فيه يوجد باب واحد مغلق بينما الأبواب الأخرى مفتوحة ، و الناس كلها موجودة في الخارج ،لأن هناك فكرة عامة يعتقد فيها الجميع، مفادها أنه يمكن الرؤية إذا انفتح الباب الوحيد المغلق و يظن الجميع أنه باستطاعتهم الرؤية ، لكن ما يرونه اذا انفتح الباب ليس حقيقياً ابداً" ،و كذلك شخصية اخرى في قصة" اليوم الموعود" "والدنيا سائرة في طريقها في طريقها المألوف، بحيث إننا نظل على قيد الحياة و كأن شيئاً لم يحدث حتى في تلك الحالات القصوى التي يكون فيها الجميع مشغولين بحظهم " و هذا هو انعكاس للمجهول و للقدر الذي لا يستطيع احد ان يعرفه في مطلق الأمور، لم تعجبني المجموعة القصصية كلها ففي احدى قصصها التي كانت تتكلم عن أن رجل أحب ان يموت ابناءه كلهم ليثبت لهم أن لا شيء بعده لكنها لازلت انعكاس حقيقي لما هو عدمي و انعزالي .
this was a neat little book i picked up very randomly...i just had heard the name vila-matas and wanted to check him out. every story is written in a completely different style, kafkaesque, sci-fi, russian modernist, paul austerish, etc...and in the majority of the stories there is a protagonist who just got done with a major operation. the best story is where vila-matas himself writes a story about the french writer Sophie Calle and then goes to try to find her to get her to live out the story. worth the read.
"Non è vero che la speranza sarebbe, come ha detto qualcuno, la resistenza dell'individuo di fronte alle previsioni della propria mente. No. E' l'umorismo la vera resistenza di fondo." (Ho amato Bo, p. 155)
"La verità si trova accanto alla morte." (p. 192)
"Esiste una meta, ma non un cammino. Ciò che chiamiamo cammino sono esitazioni." (Perché lei non lo ha chiesto, p. 201)
كتاب جميل وهاديء.. يصحبك خلال مجموعة من القصص إلي التعرف علي أنواع القلق التي يعيشها الانسان ومخاوفهم،، الترجمة جيدة والكتابة شيقة.. احببت اغلب الابطال
مطلبی با عنوان «بر شانههای ادبیات» به تاریخ خرداد ۱۳۹۶:
ما تقریبا هیچ وقت شبیه خودمان نیستیم. خولیو رامون ریبیرو
از بین رفتن مرز بین خواب و بیداری نوعی اختلال محسوب میشود. در ادبیات اما، نویسنده اگر قابل و دانا باشد، محوِ مرزها و جا به جایی خط کشیها، ترفندی است که جواب میدهد.
مهم ترین تفسیرها از ماهیتِ «جستجوگران درهی نیستی» را می شود لا به لای خودِ کتاب پیدا کرد. کتابی که به خودش میاندیشد و خودش را بازبینی، بازخوانی و تصحیح میکند. ادبیاتی ماورای ادبیات.
سرنخهایی را البته میتوان ذکر کرد. نویسندهای از شهر بارسلونا و طبعا وامدارِ فرهنگ و ادبیاتِ غنی لاتین. انریکه ویلاماتاس با جسارتی که از نویسندههای هم زبانش فرا گرفته به قید و بندی بند نیست. آنچه قصه، پژوهش، جستار، خاطره و قطعهای ادبی را از یکدیگر متمایز میکند در میانِ کارِ او نیست و نوشتن/خواندن که به اینجا میرسد، یک نام الساعه در خاطر جرقه میزند. پیرمرد بوینس آیرسی، با شدتِ هر چه تمام تر: خورخه لوییس بورخس. ویلاماتاس بر فرازِ شانههای ادبیات، مدام بینِ نامها و مکانها و نقلقولها رفتوآمد میکند و دستش (چنان بورخس) به هر سمتی که سویی باشد کشیده میشود.
جانِ سالم به در بردن از یک بیماریِ مهلک. این آستانه، نقطه ثقلی است که موجباتِ نوشتنِ این کتاب را فراهم آورده است. یک سو، زندگیِ شخصی ویلاماتاس و تجربهای که از سر گذرانده است. سویِ دیگر، قصه به قصه ی کتاب _هر کدام به نوبه خودش_ ردی از این حادثه را حمل میکنند. واقعیتی است اسنادی که در هر قصه در جای خیال مینشیند. تجربهای اساسی که طبعا هر کسی را تکان میدهد و به تغییراتی وا میدارد. بعضا این نقطه ثقل، که نیروی محرکه بوده به نقطه ی تعلیق بدل میشود و در یک قصه (نینیو) شکلِ مجادلهای با خود را پیدا میکند؛ با خودِ پیش از حادثه. گفتگویی درونی که در یک جا به جایی، بیرونی شده و در جدال پدری با پسرش، تجسد پیدا کرده است.
هر فراز از جستجوگران دره ی نیستی تجربه رویارویی با مرگ است در دلِ زندگی. تجربههایی نه یک شکل و نه شمایلی. فرازهاییاند پس از آستانه؛ از زندگی، که تعریفِ بلندِ مرگ است و مرگ، که شیرین است برای این که از دست فکر به مرگ خلاصمان میکند. هویتِ کتاب به تکههای پراکندهی آینه می مانَد. البته که هر تکه برای خودش آینه ای است متمایز و مستقل. اما به هر حال دستی هست که دست از نوشتن نکشیده و این تکه ها را کنار هم گرد آورده. آن دست _ با همه پرشهایش_ پیوستگی این قصهها را نگه میدارد. راویِ فعال، نوشتن را برای نویسنده نیز تجربهای خواندنی میکند. با سرک کشیدن به کتابها و یادداشتهای شخصی و تکرار جملات و صفات. تکراری که بیهوده نیست و تنیدگی کتاب را به رخ می کشد. چ�� تکرارِ یک نقل قول از کافکا باشد که از پیشدرآمد قصه اول به نامِ یکی دیگر از قصهها میرسد و کیفیتش را در همهی قصه ها دنبال می کند. چه تکرارِ یک سری موتیف که هسته و پیش برندهی قصهی روز موعوداند. دست به هر سویی کشیده میشود اما بعضا عاطفه (ایلومینادو)، بعضا روایت(چون او نخواسته بود)، بعضا نویسندگی (روز موعو) و بعضا اندیشه (شکوه انزوا طلبی) نقشِ برجسته تری دارند.
این روزها از در آمیختنِ خیال و واقعیت زیاد میشنویم. زندگی کردن صفحاتِ یک کتابِ قصه اما ایدهی گستاخانهای است. توانایی تبدیل شدن همزمان به راوی، قهرمان، قربانی و شخصیت اول از هر قلمی بر نمیآید. این نوعی خاص از در آمیختنِ خیال و واقعیت است که غنی است. چرا که نویسنده از توبرهی سرشارش بیپروا بهره میگیرد و خلاقیتِ شگفتی را طلبیده است.
اگر دنکیشوت داستان مردی است که جرئت پیدا کرد به رویاهایش جامه عمل بپوشاند، داستان پترونیو هم سرنوشت داستاننویسی است که جرئت پیدا میکند داستانهای خودش را زندگی کند؛ او برای این کار حاضر است هر هزینهای پرداخت کند، حتی اگر به قیمت دستکشیدن از حرفهی نویسندگی باشد. ویلاماتاس اما دست از نوشتن نکشیده و همه اینها را در قالبِ مبدلِ قصههایش ریخته است. طرح ریختن و نوشتنی که جز از عاشقی به ادبیات و ماورای ادبیات، به آن سوی روشنایی، آن سوی مرگ و زندگی، بر نمیآید.
این مجموعه شامل نوزده داستان کوتاه و بلند است که در پرتو مرگ و نیستی پیش میرود. به گفتهی نویسنده «نوشتن تصحیح کردن زندگیست، تنها چیزیست که از ما در مقابل جراحات و ضربههای زندگی محافظت میکند.» او در داستانهای خود به دنبال کسی میگردد که روایتش را زندگی کند. «شاید تمام کردن یک کتاب داستان مانند خالیکردن ناگهانی یک سطل در کافه کوبیست باشد. دیدن اینکه همه چیز خالی میشود و میتوان محتویات آن را شناخت، دانستن اینکه همه چیز از چه پر شده است و اینکه همهی این اتفاقات در یک فضای شاد، منطقی و هندسی رخ میدهد...»
از این منظر وی را یکی از نویسندگان خلاق اسپانیا دانستهاند که به مقولهی فراداستان(metafiction) پرداخته، ژانری که توجه خواننده را به رابطهی میان داستان و واقعیت جلب کرده است. ردپای جهان فکری کافکا و توماس برنهارد منجر به خلق داستانهای کافه کوبیست، فروتنی و شکوه انزواطلبی شده که خواندنیاند. برخی داستانها هم سرگردانند و به جایی نمیرسند و گاهی برای خواننده ملالآور میشوند. بیشتر اما صحبت از لذت پنهانشدن است و نامرئیبودن در آن سوی واقعیت. «چرا هستی به جای نیستی وجود دارد؟»
"Creo que soy el primer ser humano que descubre, más allá de los infinitos agujeros negros y del espacio etéreo, que el humor es lo último que se pierde. Esto no es exactamente lo que me habían enseñado en las escuelas y academias. Allí decían que era la esperanza lo último en perderse. Pero no. He descubierto que sólo el humor es lo que hay más allá de los límites de los límites de los límites ilimitados."
Libro de diecinueve cuentos que presentan situaciones de cuerda floja, historias donde los protagonistas van de un lado a otro de un peligro más o menos real, más o menos imaginario. Vila-Matas regresa al cuento con esta obra, inclusive uno de ellos, “La gota gorda”, hace testimonio de ese traspaso de la novelística al cuento.
Libro de historias cortas, algunas muy interesantes, otras más locas y extrañas, pero todas bien escritas y con un estilo muy personal y creativo. Es el primer libro que leo de Vila-Matas y voy a explorar su obra.
Una prosa muy bonita pero no ha habido ninguna de las historias que me hayan cautivado! Y a veces se me ha hecho incluso complicado ver porque el protagonista era un explorador del abismo! Me esperaba mucho más de este libro! Probaré con alguna novela del mismo autor porque me gusta el estilo.