รางวัลแด่ความว่างเปล่า

by ฐนพงศ์ ลือขจรชัย

ในแวดวงวิชาการไทย การพูดตรง ๆ ว่า “ระบบมันพัง” คือการเดินเข้าไปขัดใจคนมีอำนาจ

มันคือการประกาศตัวว่า “ไม่เชื่อง” ในวงการที่ให้รางวัลกับการเชื่อง แต่นี่ไม่ใช่หนังสือที่เขียนขึ้นเพื่อล้มใคร

นี่เป็นเพียงบันทึกของคนหนึ่งที่หมดความอดทนกับการแสร้งว่าทุกอย่างยังดีอยู่

ผมเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย มีหน้าที่สอน ประชุม ผลิตเอกสาร วัดผล

แต่น้อยครั้งที่ผมรู้สึกว่าผม “ได้สอน” อะไรใครจริง ๆ

เพราะสิ่งที่ผมถูกสั่งให้ทำ มันไม่ใช่ 'การศึกษา'

มันคือ 'การจัดการฝูงชนในรูปแบบที่ดูมีเกียรติ'

ผมเคยคิดว่าเราต้องอดทนเพื่อค่อย ๆ เปลี่ยน

แต่พอผ่านไป ผมก็เริ่มเห็นชัดว่ามันไม่ใช่ระบบที่พังเพราะคนไม่ดี

แต่มันคือ ระบบที่ออกแบบมาให้ดีไม่ได้

-ฐนพงศ์ ลือขจรชัย

72 pages, Paperback

Published October 1, 2025

Reviews

[Kin · Rating 3 out of 5]

เพิ่งมีโอกาสได้อ่าน "รางวัลแด่ความว่างเปล่า" มิตรสหายหลายท่านมีส่วนร่วมในงานชิ้นนี้ เลยอยากรีวิวไว้สั้นๆ ไว้แบบนี้ครับ

ผมคิดว่าหนังสือเล่าถึงปัญหาพื้นฐานของระบบอุดมศึกษาไทย และจริงๆ เป็นปัญหาร่วมกันมาถึงระดับโรงเรียนอย่างตรงไปตรงมา นั่นคือ การศึกษาเป็นแค่ระบบผลิตแรงงาน ไม่ได้ใส่ใจความรู้และการเรียนรู้

มองเผินๆ อาจจะเป็นประเด็นที่คนพูดกันเยอะแล้ว แต่การได้ยินเสียงอาจารย์รุ่นใหม่ในระบบที่สะท้อนประเด็นนี้ออกมาดังๆ นอกจากนั้นยังชี้ให้เห็นว่าสิ่งนี้เป็นปัญหาในเชิงระบบ ไม่ใช่แค่เอา "ด่า" นักศึกษาหรือเด็กสมัยนี้ว่าย่ำแย่เพียงใด นับว่าเป็นความหวังว่าระบบนี้ก็ยังไม่ได้แย่เกินไปนัก อย่างน้อยก็มีคนข้างในที่ไม่ใช่ตระหนักรู้ถึงปัญหา แต่กล้าพูดอะไรบางอย่างออกมา ไม่ใช่แค่เล่นตามเกมและไล่จับผิดคนที่กล้าตั้งคำถาม

สิ่งที่ชอบเป็นพิเศษคือส่วนคำนำและคำตาม ซึ่งเสนอปมหลักในตอนต้น และขยายประเด็นของงานชิ้นนี้ในตอนท้ายให้เชื่อมโยงกับบริบททางประวัติศาสตร์ของการศึกษาไทยในภาพใหญ่

ส่วนตัวคงติดเรื่องเดียว ซึ่งอ่านรีวิวท่านอื่นแล้วก็คงเหมือนกัน คือรู้สึกว่าเฉพาะเนื้อหาหลักมันสั้นไปหน่อย พอมันถูกเฟรมเป็น 'หนังสือ' ก็ผิดไปจากความคาดหวังพอสมควร คิดว่าถ้าเรียบเรียงบทต่างๆ ให้กลายเป็นก้อนเดียวกันไปเลย จะกลายเป็น essay หรือ manifesto ที่ยอดเยี่ยมมากๆ ชิ้นหนึ่ง

ชวนทุกคนหามาอ่านและสนับสนุนงานดีๆ กันครับ

[Jeneva Izorion · Rating 3 out of 5]

ที่ให้ 3 ดาว ไม่ใช่ว่าคนเขียนเขียนไม่จริง หรือเราไม่พอใจคนเขียนนะ

การ drive ให้คนผลิตผลงานโดยผ่านการประเมินด้วยเกณฑ์โน่นนี่มีแต่จะส่งผลเสียทั้งครู (ที่มี KPI มหาลัย) และนักเรียน (ที่มีตัวชี้วัด) บวกรวมกับระบบแบบไทย ๆ (ครูก็ต้องเชื่อฟัง ๆ อย่าขัดคำสั่ง ส่วนเด็กให้เรียนอะไรก็เรียนไป) จะทำให้ความหมายของการเรียนมีแต่ความว่างเปล่า ใครที่ยังกล้าตั้งคำถาม ยังใฝ่เรียนรู้ก็อย่างพึ่งยอมแพ้กับมันไปก่อน

ที่ให้ 3 ดาวเพราะคิดว่าเนื้อหาน้อยไป ย่อหน้าที่แล้วสรุปหนังสือทั้งเล่มแล้วแหละ

[HAGAO · Rating 3 out of 5]

- ชอบหัวข้อและเนื้อหานะครับ แต่สั้นไป
- ทั้งนี้ทั้งนั้นไม่ได้หมายความว่าไม่ควรอ่าน ซื้อมาอ่านเถอะครับโดยเฉพาะคนที่อยู่ในระบบ