Dagboek uit Moskou

by Walter Benjamin, Gary Smith (Editor), Gershom Scholem (Foreword)

Walter Benjamin hield zich in de jaren twintig als socioloog en kunsttheoreticus uitgebreid met het marxisme bezig. Lange verblijven in Frankrijk (waar hij zich in 1933 definitief moest vestigen) brachten hem in contact met de Franse avant-garde.

Van 6 december 1926 tot eind januari 1927 bezocht hij Moskou, een bezoek waaraan wij zijn meest persoonlijke en openhartige geschrift danken: Dagboek uit Moskou.

Het boek is een poging tot synthese van liefde en revolutie genoemd. Meedogenloos (ook tegenover zichzelf) beschrijft hij zijn plotselinge liefde voor Asja Lacis, die vurig in de revolutie en de toekomst gelooft; zijn verbeten pogen meer inzicht te verwerven in de werkelijke veranderingen die door de revolutie zijn veroorzaakt; de literaire verplichtingen die hij voor zijn vertrek op zich heeft genomen en hem dwingen het alledaagse straatleven in Moskou te beschrijven.

Het resultaat is een uniek portret van een tussen hoop en afkeer heen en weer geslingerde intellectueel en een even uniek portret van Moskou in de jaren twintig.

Genres: Philosophy, Nonfiction, German Literature, History, Biography, Russia, Moscow

218 pages, Paperback

First published January 1, 1980

About the author

Walter Bendix Schönflies Benjamin was a German Jewish philosopher, cultural critic, media theorist, and essayist. An eclectic thinker who combined elements of German idealism, Romanticism, Western Marxism, Jewish mysticism, and neo-Kantianism, Benjamin made influential contributions to aesthetic theory, literary criticism, and historical materialism. He was associated with the Frankfurt School and also maintained formative friendships with thinkers such as playwright Bertolt Brecht and Kabbalah scholar Gershom Scholem. He was related to German political theorist and philosopher Hannah Arendt through her first marriage to Benjamin's cousin Günther Anders, though the friendship between Arendt and Benjamin outlasted her marriage to Anders. Both Arendt and Anders were students of Martin Heidegger, whom Benjamin considered a nemesis.
Among Benjamin's best known works are the essays "The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction" (1935) and "Theses on the Philosophy of History" (1940). His major work as a literary critic included essays on Charles Baudelaire, Johann Wolfgang von Goethe, Franz Kafka, Karl Kraus, Nikolai Leskov, Marcel Proust, Robert Walser, Trauerspiel and translation theory. He also made major translations into German of the Tableaux Parisiens section of Baudelaire's Les Fleurs du mal and parts of Proust's À la recherche du temps perdu.
Of the hidden principle organizing Walter Benjamin's thought Scholem wrote unequivocally that "Benjamin was a philosopher", while his younger colleagues Arendt and Theodor W. Adorno contend that he was "not a philosopher". Scholem remarked "The peculiar aura of authority emanating from his work tended to incite contradiction". Benjamin himself considered his research to be theological, though he eschewed all recourse to traditionally metaphysical sources of transcendentally revealed authority.
In 1940, at the age of 48, Benjamin died by suicide at Portbou on the French Spanish border while attempting to escape the advance of the Third Reich. Though popular acclaim eluded him during his life, the decades following his death won his work posthumous renown.

Reviews

[Φώτης Καραμπεσίνης · Rating 4 out of 5]

1η Δημοσίευση, Book Press:
https://bookpress.gr/kritikes/biograf...

Ο Βάλτερ Μπένγιαμιν κοίταξε τον Άγγελο της Ιστορίας (Angelus Novus) και φοβήθηκε. Γιατί αυτό που είδε εκεί ήταν η ίδια του η μοίρα, καθώς εκείνος απέστρεφε το πρόσωπό του από τη φρίκη των ανθρώπινων έργων. Η επίγνωση, η ενσυναίσθηση, η ευαισθησία, όμως, δεν υπήρξαν ποτέ προτερήματα επιβίωσης, δεν είναι εξελικτικά πλεονεκτήματα – τουναντίον αποτελούν άχθος, κάτι που σε κρατά πίσω όταν όλα τα ένστικτα ουρλιάζουν απεγνωσμένα το αντίθετο. Τι ωφέλησε τον μεγάλο αυτόν Γερμανό το μεγαλείο του μυαλού του, η αναλυτική του σκέψη, η καλλιτεχνική του ευαισθησία; Εικασίες μόνο μπορούμε να κάνουμε και να κρίνουμε βεβαίως εκ του αποτελέσματος. Και το αποτέλεσμα ήταν ή ήττα σε πολλαπλά επίπεδα και, τέλος, βεβαίως η αυτοκτονία για να μην πέσει στα βδελυρά χέρια των ναζιστών συμπατριωτών του.

Προτού φτάσει όμως εκεί, ο συγγραφέας διάνυσε τα τελευταία μίλια της βασανισμένης του ζωής ερχόμενος αντιμέτωπος με μια βάναυση εποχή. Εποχή αντιφάσεων εσωτερικών και εξωτερικών, εποχή πολεμικών συγκρούσεων ιδεολογικών και μη, με αντίτιμο την ψυχική και συχνότερα τη σωματική υγεία των εμπλεκομένων. Ο Μπένγιαμιν δεν ήταν από εκείνους που λιποψύχησαν. Άνθρωπος με ακέραιο χαρακτήρα, με ισχυρό πνευματικό υπόβαθρο, φιλόσοφος και άνθρωπος των γραμμάτων χρησιμοποίησε το ευρύ πνευματικό του εκτόπισμα στην ανάλυση των συγκαιρινών του ιδεών.

Στην πνευματική και ιδεολογική του σκευή συνυπήρξε ο ιστορικός υλισμός, ο γερμανικός ιδεαλισμός και ο εβραϊκός μυστικισμός. Αφηρημένες ιδέες που όμως, καθόλου τυχαία, ενσαρκώνονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα, τα οποία έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στον πολυτάραχο βίο του: T. Adorno και M. Horkheimer (Σχολή της Φρανκφούρτης και Κριτική Θεωρία), B. Brecht (αισθητική και υλισμός), αλλά και ο παντοτινός του φίλος Gershom Scholem μελετητής της Καββάλα. Άνθρωποι που δοκιμάστηκαν σε αντίξοες συνθήκες, άφησαν το αποτύπωμά τους ο καθένας στη ζωή του άλλου και όλοι μαζί συνέγραψαν κάποια κεφάλαια του μεγάλου βιβλίου του 20ού αιώνα.

Το «Ημερολόγιο της Μόσχας»

Ήδη βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του 20 (συγκεκριμένα μεταξύ 1926 και 1927) όταν ο Μπένγιαμιν αποφασίζει να επισκεφτεί τη Μόσχα για ένα δίμηνο, το κέντρο της επανάστασης των Μπολσεβίκων. Το ταξίδι το οποίο ενέπνευσε το ημερολόγιο αυτό είχε διττό χαρακτήρα: έναν προσωπικό και έναν κοινωνικό. Ο Μπένγιαμιν ήταν ένας ερωτευμένος άντρας και ένας δημόσιος διανοούμενος. Και η Μόσχα ήταν ο τόπος εκείνος όπου οι δύο πλευρές του έδωσαν ραντεβού: με τη γυναίκα ο ένας, με την ιστορία ο άλλος. Και οι δύο γνώρισαν την απόρριψη. Και ετούτο το ημερολόγιο είναι η καταγραφή της αποτυχίας τους.

Το κοινωνικό/ πολιτικό

Ο τόπος εν αρχή: Η Μόσχα, πατρίδα της επανάστασης του 1917. Το σημείο αναφοράς των απανταχού επαναστατών όπου Γης, η κόκκινη Μέκκα, εκεί όπου το όνειρο εκατομμυρίων κολασμένων της Γης έγινε -υποτίθεται- πραγματικότητα. Ήδη έχει περάσει μια δεκαετία από τις ηρωικές ημέρες της εισβολής στα Χειμερινά Ανάκτορα, όταν οι προλετάριοι οργανώθηκαν από τον Τρότσκι στον Κόκκινο Στρατό αντιμετωπίζοντας την εισβολή των καπιταλιστικών χωρών, σε έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο από τον οποίο οι Μπολσεβίκοι βγήκαν νικητές. Ήταν οι ημέρες του λεγόμενου πολεμικού κομμουνισμού όπου η καλλιτεχνική πρωτοπορία (αν και είχε ήδη ξεκινήσει μια δεκαετία πριν) είχε δώσει τον δικό της αγώνα, φέρνοντας φρέσκο αέρα σε ένα αποτελματωμένο ακαδημαϊκό ευρωπαϊκό κατεστημένο.

Πλούτος ιδεών, η ορμή του νεοφώτιστου, η αντανάκλαση στο καλλιτεχνικό επίπεδο των ιδεολογικών ζυμώσεων σ’ όλες τις τέχνες: εικαστικές, μουσική, θέατρο, σινεμά κλπ. Σ’ αυτή τη Μόσχα, αλλά και την Πετρούπολη και τη Ρωσία, τα τελευταία 10-20 χρόνια Τιτάνες έχουν αφήσει ήδη το αποτύπωμα της παρουσίας τους, έχουν μπολιάσει τον νέο κόσμο με το όραμά τους, έχουν εμπλουτίσει το ένδοξο παρελθόν με ένα εξίσου ζωντανό παρόν, οραματιζόμενοι τα μελλούμενα. Ονόματα όπως ο Μέγερχολντ, ο Μαγιακόφσκι, ο Αϊζενστάιν, ο Βερτόφ, η Πόποβα, ανατίναξαν τις συμβάσεις, διανοίγοντας νέους δρόμους στην τέχνη, το ωστικό κύμα των οποίων συνεχίζει να παρενοχλεί δημιουργικά τους συγχρόνους μας.

Ταυτόχρονα το πολιτικό όν, ο επαναστάτης/ μαρξιστής Μπένγιαμιν αφήνει το Βερολίνο με σκοπό να δει από κοντά την πρωτεύουσα της επανάστασης, με απώτερο στόχο του την ένταξη. Πιθανώς η λέξη αυτή για τους περισσότερους να είναι ακούγεται αδιάφορη, ιδίως στην εποχή μας όπου έχει εκφυλιστεί ώστε να παραπέμπει σε προνόμια και σκοτεινές διαδρομές. Την εποχή εκείνη όμως η ένταξη, ιδίως σε ένα Κομμουνιστικό Κόμμα, ήταν μια πράξη απόλυτη και ολοκληρωτική. Σήμαινε δέσμευση και συμπόρευση ως τον θάνατο, ο οποίος δεν ήταν διόλου απίθανος. Σήμαινε απόλυτη υπακοή στην ανώτατη αρχή του Κόμματος, πλήρη αποδέσμευση από τις όποιες προσωπικές, ηθικές και κοινωνικές δεσμεύσεις και ολοκληρωτική αποδοχή των αρχών, της ιδεολογίας και των επιταγών του. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η διαγραφή από τις τάξεις του Κόμματος αποτελούσε αφενός έγκλημα καθοσιώσεως στα μάτια των μελών και των οπαδών, αφετέρου κατέστρεφε εκ θεμελίων τη ζωή εκείνου που εξέπιπτε της κομματικής χάριτος.

Ακριβώς αυτή η δέσμευση για έναν διανοούμενο του επιπέδου και ειδικού βάρους του Μπένγιαμιν ελάμβανε δυσθεώρητες διαστάσεις, σε σύγκριση με εκείνη ενός προλετάριου όπου έβρισκε φιλόξενη στέγη στο Κόμμα. Ο διανοούμενος, εν δυνάμει προδότης της τάξης του (ο Μπένγιαμιν υπήρξε γόνος πλούσιας οικογένειας και Εβραίος με ακαδημαϊκή καριέρα) έπρεπε να υπερβεί την ταξική του παρακαταθήκη, αυτό το άχθος που τον τελμάτωνε συχνότερα στα αβαθή νερά της καπιταλιστικής κοινωνίας. Από την άλλη, ακόμα πιο δύσκολο, να παραμερίσει τους όποιους ενδοιασμούς και όλα εκείνα τα μοναδικά στοιχεία που τον καθιστούσαν διανοούμενο – την περίπλοκη σχέση του με το υπάρχον, τις αμφιταλαντεύσεις που τον παρέσυραν δημιουργικά, την αναπόφευκτη εξελικτική πνευματική του πορεία που αντιστεκόταν στις νόρμες, τα δόγματα, τις επαγγελίες και τις ντιρεκτίβες. Δεν είναι τυχαίο που η ένταξη ενός διανοούμενου στο Κόμμα συνεπαγόταν, μετά από ελάχιστο χρόνο, πνευματικό μαρασμό, σταδιακή απόσυρση, ευνουχισμό και εν τέλει διακοσμητική παρουσία σε συνέδρια και δημόσιες εκδηλώσεις. Αν και στο «Ημερολόγιο Μόσχας» ο Μπένγιαμιν αναφέρεται ακροθιγώς στα ζητήματα αυτά, η αγωνία του είναι σαφής, έχοντας βεβαίως επίγνωση του τι θα συνεπαγόταν ετούτο το μέγα βήμα για τον ίδιο τον άνθρωπο και τον διανοούμενο.

Έχει δε αξία να αναφέρω εδώ το ότι ήδη είχαν αρχίσει να εμφανίζονται σύννεφα στον μέχρι τότε σχετικά ανέφελο ουρανό της σοβιετικής ουτοπίας. Ο Λένιν ήταν νεκρός και ο αιματηρός αγώνας της διαδοχής στο ΚΚΣΕ είχε ξεκινήσει. Ο Στάλιν και οι συν αυτώ από τη μία, η Αντιπολίτευση από την άλλη με τον Τρότσκι επικεφαλής ακόνιζαν τα συντροφικά μαχαίρια τους. Δεν έχουμε όμως εισέτι φτάσει στις στημένες Δίκες της Μόσχας, στη επικράτηση του Στάλιν και την οριστική εγκαθίδρυση της κομματικής Δικτατορίας επάνω στο προλεταριάτο - τη στιγμή που ο Ψεύτης Ήλιος θα ανατείλει οριστικά επάνω από τη σοβιετική επικράτεια διαλύοντας για πάντα τις όποιες ψευδαισθήσεις, αφήνοντας πίσω εκατομμύρια νεκρούς και μια μελανή σελίδα στην ιστορία του 20ού αιώνα.

Είμαστε λοιπόν ακόμα μακριά από τη φρίκη, αν και τα σημάδια είναι εκεί. Πλην όμως ελάχιστοι μπορούσαν -ή είχαν τη διάθεση- να τα διακρίνουν (τιμή στην Έμμα Γκόλντμαν, σε μια από τις πλέον επαναστατικές εμπνεύσεις της σύγχρονης ιστορίας όταν δήλωνε: «Αν δεν μπορώ να χορέψω, δεν είναι η δική μου Επανάσταση», αλλά και κάποιους ελάχιστους που στάθηκαν απέναντι) και ο Μπένγιαμιν σίγουρα δεν θα μπορούσε να είναι ένας από εκείνους. Κι όμως, τελικά δεν έκανε το απονενοημένο διάβημα και δεν εντάχθηκε στις γραμμές του Κόμματος. Δεν είναι διόλου τυχαίο, κατά τη διάρκεια της διαμονής του στην πρωτεύουσα, το γεγονός της επαφής του με κύκλους που ανήκαν στην Αντιπολίτευση και στη συνέχεια εκτοπίστηκαν ή εξοντώθηκαν ως Τροτσκιστές από το δικτατορικό καθεστώς. Ούτε το γεγονός ότι ο ίδιος ο επιφανής Λουνατσάρσκι, όπως βέβαια αναφέρεται χαρακτηριστικά στο Ημερολόγιο, απέρριψε το λήμμα «Γκαίτε» που ο Μπένγιαμιν είχε προετοιμάσει για τη Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια.

Δύσκολο για τον αναγνώστη να κατανοήσει πλήρως από τα καταγεγραμμένα στο Ημερολόγιο, κατά πόσον η δίμηνη παρουσία του εκεί τον απέτρεψε από την ένταξη ή ήταν ένα σύνολο διεργασιών που οδήγησε στην απόφαση αυτή. Η μοσχοβίτικη περιπέτειά του δεν προσφέρει στον αναγνώστη κάποια εύκολα συμπεράσματα. Ο Μπένγιαμιν εμφανίζεται εδώ ως παρατηρητής της νέας πραγματικότητας, κινείται στο παγωμένο τοπίο κυρίως με τα πόδια, εξερευνά τις τοπικές αγορές, παρατηρεί τους ανθρώπους, την προφανή έλλειψη στοιχειωδών ανέσεων και αγαθών. Εν συνεχεία παρακολουθεί παραστάσεις της πρωτοπορίας (συνήθως του Μέγερχολντ) αλλά και ήσσονος σημασίας (η γάγγραινα με το όνομα «Σοσιαλιστικός Ρεαλισμός» είχε ήδη ξεκινήσει να κατατρώει το σώμα της πρωτοποριακής τέχνης), καθώς επίσης και σινεμά, επισκεπτόμενος μουσεία, εκκλησίες, μελετώντας την αρχιτεκτονική.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον αναγνώστη του ημερολογίου έχει η εμμονή του Μπένγιαμιν με τα κάθε λογής παιδικά παιχνίδια, τα οποία αγοράζει σε κάθε ευκαιρία – από λαϊκές αγορές, από πάγκους, από καταστήματα. Ετούτο το πάθος, δηλωτικό της ιδιοσυγκρασίας του ανθρώπου, προσδίδει στο Ημερολόγιο τρυφερότητα και ψήγματα ψυχικής ομορφιάς. Πολλώ δεν μάλλον καθώς είναι κάτι που σπανίζει στις υπόλοιπες σελίδες, όπου η κατήφεια, η απαισιοδοξία, η απόσταση και το επικρατών ψύχος στις μεταξύ των εμπλεκομένων σχέσεις ανοίγει ανυπέρβλητα χάσματα.


Το προσωπικό/ αισθηματικό

Μια Επανάσταση και μία Γυναίκα. Ποιος από τους λόγους αυτούς υπήρξε πιο σημαντικός για την επίσκεψη του Μπένγιαμιν στη Μόσχα; Η απάντηση είναι σαφής: Η Άζια Λάτσις, η Λετονή μπολσεβίκα ηθοποιός και σκηνοθέτης θεάτρου, την οποία γνώρισε και ερωτεύτηκε στο Κάπρι, βρίσκεται στη Μόσχα. Ο Μπένγιαμιν είναι βέβαια παντρεμένος με την Ντόρα Κέλνερ με την οποία έχουν παιδί, όμως η καρδιά του ανήκει στην Άζια και σ’ αυτήν επιστρέφει τώρα. Η επιστροφή όμως είναι επώδυνη. Η γυναίκα είναι άρρωστη και τον περισσότερο καιρό της διαμονής του βρίσκεται στο σανατόριο, όπου οι επισκέψεις πραγματοποιούνται με το σταγονόμετρο και συνήθως παρουσία τρίτων ή του συντρόφου της του Ράιχ. Αλλά ακόμα και κατά την επιστροφή στο σπίτι της, σπάνια οι δυο τους βρίσκονται μόνοι. Οι σιωπές του ημερολογίου κι όσα ο Μπένγιαμιν αφήνει να διαφανούν δεν θυμίζουν τίποτα από ό,τι θα ανέμενε κάποιος από μια επανένωση αγαπημένων προσώπων. Οι αποστάσεις, οι σιωπές, η ψυχρότητα επικρατούν, όπως επίσης και η σωρευμένη ένταση των κουρασμένων και ανεκπλήρωτων προσδοκιών που οδηγούν σε εκρήξεις πικρίας.

Τις περισσότερες φορές που το ζευγάρι συναντιέται το αποτέλεσμα είναι μάλλον θλιβερό. Σπανίως υπάρχει συμφιλίωση, τρυφερότητα που διαρκεί ως το τέλος, καθώς είτε διακόπτεται από την παρουσία του Ράιχ είτε από άλλους παράγοντες που δεν διευκρινίζονται απαραίτητα. Σπαράγματα έρωτα διακρίνουμε κατά καιρούς, νοσταλγικής κυρίως υφής, σπανιότερα με αντίκρισμα στο μέλλον. Κάποιες ελαφρές υπόνοιες περί μελλοντικής κοινής πορείας δεν έχουν συνέχεια, ενώ η οπισθοδρόμηση και η συνακόλουθη απόσταση δίνει την απάντηση στα όποια αναπάντητα ερωτήματα. Αυτό που αποζητά ο Μπένγιαμιν δεν δείχνει να ταυτίζεται με τις επιθυμίες της Άζια, η οποία στο Ημερολόγιο καταγράφεται ως απόμακρη, ψυχρή, μια γυναίκα σε κρίση πολλαπλή: υγείας, ταυτότητας, ηλικίας, σχέσης. Μια φιγούρα κομπάρσου που μπαινόβγαινε στις σελίδες του ημερολογίου χωρίς ποτέ να αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο, ετερόφωτη, με σκιάσεις που τις προσδιόριζε η διάθεση του συγγραφέα.

Η εξαρχής αυτή προβληματική σχέση παραμένει τέτοια ακόμα και μετά την αποχώρηση του Μπένγιαμιν από τη Μόσχα. Όσα δεν περιέχονται στο Ημερολόγιο καθότι δεν έχουν ακόμα βιωθεί από τους πρωταγωνιστές, πλην όμως έχουν καταγραφεί από την ιστορία αποδεικνύονται τραγικά: ο Μπένγιαμιν επιστρέφει στο Βερολίνο, η Άζια τον επισκέπτεται εκεί αργότερα, περνούν μαζί κάποιο χρόνο, ξαναχωρίζουν για να μη συναντηθούν ποτέ ξανά. Η ιστορία τούς πρόλαβε στον δρόμο. Τον μεν Μπένγιαμιν οι ναζί και ο επακόλουθος θάνατος, τη δε Άζια και τον σύντροφό της Ράιχ οι σταλινικές διώξεις ως τροτσκιστές και ο επακόλουθος εκτοπισμός.


Επίλογος

Το «Ημερολόγιο Μόσχας» θα διαβαστεί από τον σύγχρονο αναγνώστη ως μια ακόμα ανθρώπινη ιστορία που εκτυλίσσεται στο λευκό, αφιλόξενο τοπίο της παγωμένης πόλης της Μόσχας. Στρατιώτες, πολίτες, άλογα, τραμ κινούνται και τη διασχίζουν, και εκεί κοντά βαδίζει ένας πληγωμένος διανοούμενος, πλάνητας και ανέστιος. Η πατρίδα του η Γερμανία του αρνήθηκε τη θαλπωρή της εστίας, μα και η Μόσχα υπήρξε εξίσου σκληρή ερωμένη. Ο ίδιος αυτός άνδρας βούτηξε θαρρετά στα νερά του έρωτα, αλλά κι από εκεί αναδύθηκε ξέπνοος και ακόμα πιο μόνος. Δίχως στέγη, εκτός νόμου, διέσχισε την Ευρώπη για να μεταβεί στην Αμερική, όπου τον πρόσμεναν οι συνοδοιπόροι του της Σχολής. Δεν πρόφτασε όμως. Οι λύκοι τον πρόλαβαν. Ο ερωτευμένος άντρας, ο επαναστάτης διανοούμενος προτίμησε να βάλει ο ίδιος τέλος στη ζωή του.

Γνωρίζουμε ότι οι τελευταίες γραμμές που έγραψε απευθύνονταν στον φίλο του Αντόρνο – δεν θα βρούμε εδώ τη μυθοπλαστική ευκολία ενός τραγικού τέλους μιας ζωής που γίνεται θυσία στον βωμό του χαμένου έρωτα, κλείνοντας με ένα παθιασμένο γράμμα στην Άζια. Θα ήθελα όμως να πιστέψω -αφελής ρομαντικός- ότι στις ύστατες στιγμές του ο Μπένγιαμιν είδε τελικά τον Άγγελο της Ιστορίας κατά πρόσωπο, και ότι Εκείνος τουλάχιστον έδειξε έλεος στη βασανισμένη του ψυχή.

https://fotiskblog.home.blog/2021/08/...

[Natalia]

Benjamin, eras un sujeto muy triste. No sé si me dan ganas de abrazarte o de cachetearte. ¡Reaccioná, hijo, reaccioná!

Unrequited(ish) love is a bitch.

Walter Benjamin es un autor que leemos mucho en Letras. En este caso se trata de un diario que escribió cuando fue a Moscú (duh) en 1926. Estaba perdidamente enamorado de una bolchevique que vivía allí, Asia. Si García Marquez escribió El amor en los tiempos del cólera, esto podría llamarse El amor en los tiempos de revolución; sólo el más puro amor puede llevar a un hombre a visitar Rusia en pleno invierno.

Desde lo más académico, tenemos un poco acá la construcción de una subjetividad en pleno siglo XX. Hay interesantes reflexiones por parte de Benjamin acerca de cómo es vivir en la Unión Soviética: la ciudad y la revolución, los retratos de Lenin por todas partes, la nieve, los campesinos, los vendedores ambulantes, los juguetes artesanales, el vodka, el teatro, ese idioma ruso que le era ajeno y lo hacía sentirse aún más un outsider. La revolución y el pasado: las ruinas zaristas, los museos, lo que dejó atrás la revolución. Benjamin todo el tiempo mira hacia atrás (no por nada se la pasa mencionando su traducción de Proust). No se idealiza la revolución, el partido, ni nada; no se idealiza el futuro, ni de él con su amada, ni del socialismo. Todo está cubierto de un aura de desencanto.

En cuanto a mi subjetividad: también me dieron ganas de ir a Moscú. Y reforzó mi quizá no tan infantil afición a comprar juguetes (quiero todas las barbies de las princesas Disney, y no descansaré hasta lograr mi cometido - y todas las chucherías de Star Wars y Harry Potter que pueda conseguir y pagar).

[lisa_emily · Rating 5 out of 5]

A very personal look into Walter Benjamin's life from Decemeber 6, 1926 to February 1, 1927. Within is some of the disillusion that Benjamin experiences with Russia, communism and love (Asja Lacis). This would not be very interesting if you have not read Benjamin's perspicuous essays in culture and literature. But if you have read his essays, this diary conveys a more human Benjamin. (

[erich · Rating 5 out of 5]

что если бы я была истеричной латвийской коммунисткой а ты нервным немецким левым академиком и мы каждый день ругались бы в холодной снежной москве а потом пили бы чай с пирожными катались бы в санях и читали бы друг другу вслух лесбийские сцены из пруста. что тогда.

[Noah · Rating 2 out of 5]

Walter Benjamin besucht Moskau, ist wenig beeindruckt von der Stadt, versucht überall Rabatte herauszuschlagen und verbringt seine Tage damit Asja Lacis anzuschmachten. Sie hätte gerne einen teuen Pelzmantel aber den möchte er nicht spendieren. Deswegen zeigt sie ihm die kalte Schulter. Das wars... Kann man sich schenken.

[La Nurisca · Rating 4 out of 5]

Me hace mucha gracia este diario. Ha dado la casualidad de que me he topado con él después de haberme leído otro librito suyo donde se incluyen las fotografías que mandó a hacer durante este viaje, así que eso ha sido muy curioso. Me da mucha alegría comprobar que es tal y como se deja ver en sus textos: un tío con el cerebro tan avispao como escacharrao.

Y es que, por favor, cómo no voy a disfrutar la crónica de la frustración amorosa de un neurótico comunista harto de tener los pies helados, que aprovecha las reuniones sociales para atiborrarse a dulces y todos los días pasea por delante del Museo del Juguete mientras observa la transformación y los contrastes culturales del Moscú de 1927.

[julie · Rating 5 out of 5]

What a tangled, strange existence Benjamin lived while in Moscow, caught in some kind of love triangle between an consumptive woma, Asja, and a fellow German, Reich. He went to the theatre nearly every night and mixed with all of the names of the day. What a life he lived. It makes his later suicide even more of a shame.

I love the stream-of-consciousness of the entries, no paragraphs to break and separate the different thoughts. It somehow gives a richer insight into Benjamin's thinking processes.

I want to save this long passage from december 22:

"I tried to explain to him the opposition between the materialist and universalist modes of representation. The universalist mode is always idealistic because undialectical. Dialectic in fact inevitably moves towards representing each thesis or antithesis that it encounters as the fresh synthesis of a triadic structure, and in this way it penetrates ever deeper into the interior of the object and only via the latter does it represent a universe. Any other concept of a universe is without object, idealist. .... In its effort to represent what is general, theory hovers above science, whereas it is characteristic of method that every examination of a universal principle immediately discovers its own specific object. ... On another occasion, a discussion about the notion of success as the decisive criterion for "average" authors, and about the specific structure of "greatness" among great witers - who are "great" because their effect is historical, but who, conversely, had no effect on history through their literary powers. How one only sees these "great" authors magnified and tinted by the lenses of one's own century." And furthermore: how this contributes to an absolutely conservative attitude towards authorities and yet how precisely this conservative attitude can be established solely from a materialist perspective." (p. 38)

and this shorter description from December 20:

"Life here in the winter is richer by a dimension: space literally changes according to whether it is hot or cold."

[Hrafnkell Úlfur · Rating 3 out of 5]

Meira svona Benni the homewrecker goes to Russia

Benni ég elska þig, en kommon hvað var þetta eiginlega?

[Maria · Rating 5 out of 5]

Ο Benjamin όπως δεν τον ήξερα. Δεν αναφέρομαι στις προσωπικές του ιστορίες στη Μόσχα, αλλά στην διεισδυτική μάτια του και οι μαζικές περιγραφές του. Αποκάλυψη!

[Selin]

This man was soo down bad… she doesn’t want u bro!!!

[maria bojan (bucșea) · Rating 5 out of 5]

“Am înțeles că pentru noi nu există singurătate dacă persoana pe care o iubim este singură la rîndul ei, chiar dacă se află în altă parte, undeva unde nu putem să fim alături de ea. Astfel văzute lucrurile, sentimentul de singurătate pare să fie, în fond, un fenomen reflexiv, care se întoarce asupra noastră doar atunci cînd oameni pe care îi cunoaștem, cel mai adesea oameni pe care îi iubim, se distrează în societate fără noi. Și chiar și cel care este fundamental însingurat se simte singur doar când se gândește la o femeie, chiar și la una necunoscută, sau la oricine altcineva, care nu este singur și în a cărui companie ar înceta și el să fie singur.”

10/10

[Anna Gorn · Rating 4 out of 5]

In particular book review the essayist’s aim is to consider Walter Benjamin’s “Moscow diary” carefully.
Walter Benjamin (1892-1940) is a german-jewish literary critic and one of the most influential cultural philosophers of the 20th Century. As an eclectic thinker, combining elements of German idealism, Romanticism, Western Marxism and Jewish mysticism, he made enduring and influential contributions to aesthetic theory, literary criticism and historical materialism. His essay “The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction” (1936) remains one of the central texts in understanding the role of art within an industrial society. Among Benjamin’s best known works are also the essays “The Task of the Translator” (1923) and “Theses on the Philosophy of History” (1940).
Current diary of Walter Benjamin captures the life of the USSR’s capital in the two months of winter in 1926-27. Probably one of the reasons for this trip was his affection for Asja Lacis, a Latvian actress and communist, who had an important intellectual and erotic influence on him throughout the 20s and 30s. Asja lived in Moscow, and Benjamin’s diary is party the story of his masochistic love affair with his elusive object of desire. Likewise the diary can be called a story of a failed romance with the Russian Revolution. The author was considering whether to join or not the Communist Party, so the visit to Moscow was supposed to made an eventual decision.
In his "Moscow Diary" Benjamin also describes the cultural life of the 1920s, including the persecution of Meyerhold and the split between ‘right’ and ‘left’ proletarian writers. Moreover his work reveals an interest in the events of public and private everyday life; he describes visits to workers’ clubs, people’s courts, factories and the Sukharevsky market. He writes about street peddlers, homeless children and beggars, Moscow pubs and trams.
It’s quite hard to evaluate strengths and weaknesses of a non-fiction book, but, as for me, I find the diary curious and entertaining, because of my interest in this period of Russian history and the desperation Walter experiences in his love affair somehow touches me. But stepping aside from these facts, in my opinion, the book has almost perfect balance of realistic descriptions and elaborate metaphors. The authors shares his experience with a reader, rethinking it afterwards. Benjamin writes about the importance of Soviet geographical maps as a new, almost sacral iconography, describes the Russian people’s peculiar attitude towards time, Russian fatalism and the uniquely Russian concept of endless ‘repairs’. He doesn’t make a meager daily report from his diary, his language is filled with eloquent images, comparisons and is pretty poetic.
Summing up, Walter Benjamin’s “Moscow diary” is an interesting, worth reading example of a western view on post-revolutionary realities of USSR at the same time telling bitter and hopeless love story.

[Milagros · Rating 4 out of 5]

"Los sentimientos de enojo y amor me invadían alternativamente, a velocidad de vértigo; por último nos despedimos: ella, desde la plataforma del tranvía y yo, en la calle, o, más bien, considerando si no debería seguirla, saltando yo también a él".

Durante toda la carrera de Letras esperé con ansias volver a leer algo de Walter Benjamin desde mi iniciación en Teoría y Análisis. Y no sería sino hasta el último año (2023) en el cual me iba a topar, sin saberlo ni quererlo, con lo más personal que podía leer de este ansioso alemán.

Diario de Moscú data la estadía de Benjamin en esta fría ciudad rusa, desde el 9 de diciembre de 1926 al 1 de febrero de 1927. Muchas son las bases de este escrito que nos ayudan a conocer muchos de los planteos y postulaciones teórico-ideológicas que estarían presentes más tarde en múltiples artículos del escritor. Sin embargo, conocer otra faceta suya hace que el lector pueda observar desde otra óptica cómo es la vida de un filósofo y crítico alemán que vivió su vida en un constante ajetreo de viajes e idas y venidas. Creo que la cita destacada al comienzo de esta reseña basta para ejemplificar un poco por qué Benjamin es un escritor del siglo XX. El vértigo no solo hace referencia a los tranvías y trineos que debía de tomar para ir de una ciudad a otra en su estadía en Moscú, sino también a su relación–conflictiva, espasmódica y casi de película– con Asia Lacis.
La despedida de ambos es digna de un típico film romántico antiguo.

Agradecida de haber conocido un poco más de Walter, para los amigos: ese hombre casi niño obsesionado con coleccionar juguetes y atrapado en una relación adolescente de la que solo un posterior suicido lo libraría.

[Jomar Canales Conde · Rating 5 out of 5]

Benjamin to Asja, days before leaving Moscow:

“ ‘The first days after my arrival here I told you I was ready to marry you immediately. But I don't really know if I could go through with it. I think I wouldn't be able to stand it.’

And then she said something quite beautiful: ‘Why not? I'm a faithful dog. When I live with a man I adopt a barbarous attitude - it is of course wrong, but I can't do anything about it. If you were with me, you wouldn't go through all the anxiety and sadness that so often comes over you.’

- We went on talking in this fashion. Was I going to go on always looking at the moon and thinking of Asja? “

[Dariusz Płochocki · Rating 3 out of 5]

Piękna ta zamarznięta Moskwa, piękny i rozpolitykowany Związek Radziecki epoki wczesnego NEPu, Muzeum Zabawek, MGU pełne jeszcze rękodzieła, drogi homar i kawior w restauracjach na Twerskiej, zaniedbane i nieogrzewane Sobory, które odwiedza się już bliżej zmroku, ponure mauzoleum tak niedawno przecież wzniesione. Niedługo wszystko odtaje w duchu stalinowskim. Wybierzemy się z Benjaminem do lokalnych teatrów, skrytykuje on m.in. sztukę Bułhakowa, obejrzymy kilka filmów i poznajmy miłość jego życia. No cóż Moskwa to nie Rassya, nawet ta NEPowska, a osoba, która może spokojnie dostawać dewizy nie jest częścią robotniczego raju. Ciekawe, czy gdyby nie odwrócono się od NEPu była szansa stworzenia socjalistycznej Rosji, pełnej jeszcze tego dawnego czaru, bez pewnego ponurego Gruzina w tle.

[Göker Makaskıran · Rating 4 out of 5]

Orhan Koçak'ın kitapta yer alan sunuş yazısına şuradan ulaşılabilir : https://www.metiskitap.com/catalog/te...

[Alex Kudera · Rating 5 out of 5]

Parting is such sweet sorrow although it's also a rush to acquire last-minute items and the fresh, if cold, air of a certain kind of freedom. Walter Benjamin never tells us with certainty if Christmas-season melancholy had in fact been conquered by this trip to frozen Russia, but he more or less shows us that it hadn't.

[Esteban Romero · Rating 4 out of 5]

“Cuando, después de mucho esperar, llegó también un samovar; cuando su murmullo llenó una habitación rusa por primera vez; cuando pude contemplar, muy de cerca, el rostro de Asja, que estaba acostada frente a mí; sólo entonces, después de muchos años, pude sentir la calidez de una Nochebuena, allí sentado junto al pequeño pino navideño.”

[Zina · Rating 3 out of 5]

Крайне интересно почитать про то, какой была Москва в 20х глазами интеллектуала Беньямина — мои любимые эпизоды как раз связаны с тем, что тут «много неба» (малоэтажная застройка), «мало шума» (только старьевщики иногда кричат), «в театре играют посредственно» (а водили его много).

Удивительно читать это что лет спустя, конечно.

[Dmitry Verkhoturov · Rating 4 out of 5]

Личный дневник немецкого писателя и журналиста о его поездке в Москву с декабря 1926 по февраль 1927. Очень искренне и интересно, рекомендую, если у вас есть хоть капля интереса к этому времени и этому городу.

[Alina Renko · Rating 5 out of 5]

зимняя книга

[Anders Callenberg · Rating 4 out of 5]

This diary documents a couple of cold winter months in Moscow in the mid-1920s.
Walter Benjamin travels there to explore communism and to make literary and cultural contacts - Benjamin was ambivalent about whether he would join the German Communist Party or not, so this trip was like a field trip to help him choose . It is also a book that is something of a love story, though mostly between the lines. Benjamin travels to Moscow to be with Asja, who is difficult (usually) and sick and distanced and who spends the lion's share of her time in a sanatorium. Benjamin also spends some time with the German Mr Reich, an acquaintance of Asja - and these three are probably the book's main characters and form some kind of love triangle.
There is much unsaid, spaces of silence and Benjamin will not disclose much deeper feelings to the reader, so one has to fill in the gaps.
There is a great deal of loneliness and abandonment in this book; it is partly Benjamin's distance to the culture - because he does not understand Russian so well (he cannot anticipate russia in russian so to speak, he remains an outsider and Asja and Reich has to translate for him) and because the culture sometimes seems strangely foreign to him, and then there's the loneliness that is Benjamin's (painful) distance to Asja, and one could argue that there is also the loneliness of Benjamins growing disllusionment with communism (at least in this form, although this is quite vague).
The writing style is terse and straightforward but some philosophizing passages are difficult to understand and Benjamin's language can be tricky and dense and he has a penchant for allegories and metaphors but all in all I think this is a beautiful book.

[Micaela · Rating 4 out of 5]

“Comprendí que la soledad no existe para nosotros cuando la persona que amamos está también sola, aunque se encuentre en un lugar diferente donde no podemos alcanzarla. Parece, pues, que en fondo el sentimiento de soledad es un fenómeno reflexivo que sólo nos afecta cuando refleja sobre nosotros a personas conocidas —la mayoría de las veces, a personas que amamos— divirtiéndose en compañía de otros, sin nosotros. E incluso el que está solo en la vida, sólo lo está al pensar en la mujer, aunque sea desconocida, o en una persona que no está sola y en cuya compañía tampoco se encuentra él”.
•
Cuando empecé a leer este libro lo último que esperaba era quedar reducida a cenizas por una frase sobre la soledad. La muerte de Walter Benjamin es una que me duele cada vez que la recuerdo y ahora va a doler más, justamente, por esta pequeña reflexión incluida en un mar de anécdotas cotidianas.

[Dmytro Shyian · Rating 4 out of 5]

Записи, на яких вибудована ця книга, створені у надзвичайно цікавий час. Радянська влада в Росії вже закріпилась, проте знаходиться на стадії переходу від ленінської до сталінської диктатури. В країні ще діє НЕП, у столичному театрі йде «Ревізор», а на стихійну торгівлю, як і на безліч церков на московських вулицях дивляться крізь пальці. Незважаючи на очевидні симпатії до радянської влади та хворобливу закоханість до Асі Лацис (яку сьогодні б назвали токсичними стосунками), Беньямін тут постає тонким та доволі неупередженим спостерігачем, якому вдається багато побачити, а головне, багато зрозуміти. Конформізм пересічного мешканця країни Рад, його стосунки із часом і власними зобов’язаннями, і навіть його цілком виправданий фаталізм не залишаються без уваги спостережливого чужоземця. У цьому сенсі за сто років змінилось не так вже й багато.

[Frank Keizer · Rating 3 out of 5]

Een weinig verhullend en daardoor leerrijk document waarin Benjamin op ongecensureerde wijze zijn observaties over de Sovjet-Unie in 1926 deelt. Het aanschouwelijke wint het van het theoretische, waardoor je een weinig vertroebeld en geïdealiseerd beeld krijgt van een maatschappij in opbouw die haar revolutionaire karakter aan het verliezen is. De mogelijkheden die Benjamin zag om in het land om relaties aan te knopen, zijn geschriften in een vooraf bestaand krachtenveld te projecteren, dat van de partij, gaan als illusies te gronde. Benjamin zou een intellectueel buiten partij- of beroepsverband blijven.

[Julia L · Rating 1 out of 5]

лаконично и однообразно. одним словом - дневник. тяжело читать его, как КНИГУ.
_________

В доме, где есть только свечи, жить проще, чем в доме, где есть электрическое освещение, но электростанция то и дело прекращает подачу тока.
_________

Я понял, что нам не дано одиночество, если человек, которого мы любим, одинок в другом месте, где он для нас недостижим. Так что чувство одиночества, похоже, явление рефлексивное, поражающее нас только тогда, когда до нас доходит отражение знакомых нам людей, более же всего тех, кого мы любим, когда они развлекаются без нас в обществе

[Ženija · Rating 4 out of 5]

Dienasgrāmata, kas, iespējams, nemaz nav īsta dienasgrāmata, un tās autors, kas, kā raksta tulkotājs I. Šuvajevs, atrodas starpstāvoklī starp komunismu un cionismu... Ceļojums uz Maskavu, ko Benjamins nu ir iepazinis, bet tajā pašā laikā arī nav... Izlasot visas 314 lappuses, tā arī līdz galam nesaproti, ko tieši esi lasījis. Tomēr jāatzīst, ka ar lielu interesi izlasīju Benjamina rakstus par "jaunās Krievijas" literatūru un kino - savdabīgu parādību ar visām politiskajām nostādnēm un plašo cenzūru.

[Ivan Perez-Daniel · Rating 5 out of 5]

Todo es extraño en Moscú 1926. El frío es extremo. Benjamin ve con fascinación el funcionamiento heroico y caótico de la URSS, mientras lidia con su propia incertidumbre sobre el amor o enamoramiento de una mujer extraordinaria. Amistad, cariño y política. Años decisivos. Y la ternura con que describe su obsesión por los juguetes rusos. Todo un diario de vida. Extraordinario.

[Nikita Bogdan · Rating 4 out of 5]

Крайне занятный текст, помимо личных перипетий автора содержит взгляд со стороны на Москву и советское общество 30х годов. Множество как бесследно исчезнувших, так и отлично сохранившихся и перекликающихся с нашим временем сюжетов.

Если бы у нас была возможность спросить мнение рядового советского гражданина об этой рецензии, он бы наверняка ответил что-нибудь в духе: «Большинство советских граждан находит её правдивой и верной социалистическим идеалам. Ведь так говорил сам В. И. Ленин»

[Ulas Ergin · Rating 1 out of 5]

Another unfortunate,dissapointment. I was hoping to see observations about 'Moscow' in this diary but the writer Walter Benjamin generally wrote about this relationships with other people, mainly his beloved Asja Lacis. I don't know why he or even the publisher chose to distribute such boring, selfish and sometimes rude comments.