Życie to jednak strata jest

by Andrzej Stasiuk, Dorota Wodecka (Interviewer), Adam Golec (Photographer)

Jeden z najwybitniejszych polskich pisarzy, laureat Nagrody Nike w cyklu rozmów z dziennikarką „Gazety Wyborczej”.

Zapis ich spotkań to niekończąca się opowieść Andrzeja Stasiuka o życiu i książkach, o kobietach i miłości, o podróżach i samochodach, o Polsce i Rosji, o religii i polityce. Czytelnik wyrusza za nim w podróż z Wołowca na Podlasie, do Albanii i na Wschód aż do Mongolii i Chin, a przede wszystkim po wewnętrznym krajobrazie osobistych wspomnień, gdyż – jak mówi Stasiuk – „Moje życie jest moim zawodem”.

Genres: Nonfiction, Polish Literature, Poland, Biography, Society, Philosophy

200 pages, Paperback

First published May 6, 2015

About the author

Andrzej Stasiuk is one of the most successful and internationally acclaimed contemporary Polish writers, journalists and literary critics. He is best known for his travel literature and essays that describe the reality of Eastern Europe and its relationship with the West.

After being dismissed from secondary school, Stasiuk dropped out also from a vocational school and drifted aimlessly, became active in the Polish pacifist movement and spent one and a half years in prison for deserting the army - as legend has it, in a tank. His experiences in prison provided him with the material for the stories in his literary debut in 1992. Titled Mury Hebronu ("The Walls of Hebron"), it instantly established him as a premier literary talent. After a collection of poems Wiersze miłosne i nie, 1994 ("Love and non-love poems"), Stasiuk's bestselling first full-length novel Biały kruk (English translation as "White Raven" in 2000) appeared in 1995 and consolidated his position among the most successful authors in post-communist Poland.

Long before his literary breakthrough, in 1986, Stasiuk had left his native Warsaw and withdrew to the seclusion of the small hamlet of Czarne in the Beskids, a secluded part of the Carpathian mountain range in the south of Poland. Outside writing, he spends his time breeding sheep. Together with his wife, he also runs his own tiny but, by now, prestigious publishing business Wydawnictwo Czarne, named after its seat. Apart from his own books, Czarne also publishes other East European authors. Czarne also re-published works by the émigré Polish author Zygmunt Haupt, thus initiating Haupt's rediscovery in Poland.

While White Raven had a straight adventure plot, Stasiuk's subsequent writing has become increasingly impressionistic and concentrated on atmospheric descriptions of his adopted mental home, the provincial south-east of Poland and Europe, and the lives of its inhabitants. Opowieści Galicyjskie ("Tales of Galicia"), one of several works available in English (among the others are "White Raven", "Nine", "Dukla," "Fado," and "On the Road to Babadag") conveys a good impression of the specific style developed by Stasiuk. A similar text is Dukla (1997), named after a small town near his home. Dukla achieved Stasiuk's breakthrough in Germany and helped built him the most appreciative reader-base outside of Poland, although a number of Stasiuk's books have been translated into several other languages.

Reviews

[Pietia · Rating 5 out of 5]

Jak opisać w wielkim skrócie książkę, którą chciałoby się calą zakreślić i uczynić jednym wielkim cytatem? Nie, nie chodzi o to że ze wszystkim się zgadzam. Jest wiele fragmentów, które mnie urzekły czy połechtały moje ego. Jednak są też takie, które dały mi w mordę albo do myślenia.
Stasiuk , zwany przez niektórych polskim macho literatury, w sposób piękny i prosty mówi o milości do żony i corki, o płaczu, który jest dowodem siły a nie słabosci, o odchodzeniu najbliższych, o dorastaniu i przemijaniu
Stasiuk, akościelny jak sam o sobie mówi, roztacza taką wizję chrześcijaństwa, że nawet jako niewierzący byłbym w stanie uwierzyc.
Pytany o to, co w życiu ważne, odpowiada że szczegóły, detale. "Prostota. Ta uczuć, krajobrazu, czynności. Spokój. No i żeby ze stosunkowo niskim poziomem żalu odchodzić". Co prawda mowa o innym rodzaju odchodzenia, ale dla mnie przeogromnym żalem było z tą książką się rozstawać. Życie bez poznania Pańskiej twórczości stratą jest panie Stasiuk...

[Paweł · Rating 4 out of 5]

Wywiad-rzeka, jakiego udzielił Andrzej Stasiuk Dorocie Wodeckiej. Przybrało to formę dość luźnej rozmowy, bo erudyta ze Stasiuka niezły, a opowiadać ciekawie potrafi. Filozofia życia podana bez zadęcia i poczucia, że przekazuje się ponadczasowe wartości dla potomnych. Ot, przemyślenia dojrzałego mężczyzny, niedzisiejszego zapewne w oczach współczesnej młodzieży (Choć, oddajmy, proza Stasiuka raczej skierowana jest do dojrzałych osób poprzez swoistą melancholię, do której się dojrzewa, nic na skróty). Mamy więc nieco opowieści o sobie w młodości, o związkach, o indywidualnym podejściu do kwestii metafizycznych, no i o Polsce obecnej (w stricte politycznym ujęciu, ale i społecznym, niemal etnograficznym). Dużo o wartościach i przestrzeni, mniej o ludziach, bo i tych ważnych osób, jak się okazuje, nie zdarza się w życiu zbyt wielu spotkać, nawet gdy się jest poczytnym pisarzem.
Do szybkiego przeczytania, nie przeszkadza nawet lektura w podróży. Ja dziękuję za wspólny czas w podróży trochę na Wschód i nieco na Południe (czyli tak jak Pan lubi, panie Stasiuk).

[Agnieszka Czoska · Rating 5 out of 5]

"Przecież o nic więcej w tym pisaniu nie chodzi, jak tyko o chwilowe zawieszenie samotności istnienia. "

[micusiowo · Rating 4 out of 5]

Dobra, mądra rozmowa.

"Warto walczyć o to samo co zawsze. O siebie. Żeby nie dać się sformatować, że trzeba zwyciężać, zarabiać, kupować. Nie dać się przerobić na szczura, tylko znaleźć niszę i dzięki niej nie dać się wrobić w cały ten śmietnik, który sączy w nas popkultura, żeby przerabiać na konsumentów, na pożeraczy badziewia."

[Filip · Rating 3 out of 5]

Some of the author's views I agree with, some I don't, same made me think, some just got me annoyed about the pretentious way in which they were presented. What is with the people who can't answer a simple "Where are you from?" without going into some pseudo-deep rambling? ("From everywhere. From the past. From a woman. From memory.")

I generally am not a fan of books structured as interviews but this wasn't that bad, even if it's not entirely something for me.

[Monika · Rating 3 out of 5]

Przyjemnie się czyta wywiad z człowiekiem, którego poglądy i patrzenie na świat są mi bliskie w wielu sprawach.

[Gabby · Rating 4 out of 5]

Solid

[Maja · Rating 5 out of 5]

4.8/5

[Urszula · Rating 5 out of 5]

Lekko a z głębią. Bardzo dobra lektura, oryginalne i wciągające przemyślenia, które zapalają żaróweczki w głowie na długo. Szacun i na pewno do niej jeszcze wrócę.

[Jakub Jóźwiak · Rating 4 out of 5]

"Co jest w życiu ważne?
Szczegóły. Detale. Prostota. Ta uczuć, krajobrazu, czynności. Spokój."

[Jacek · Rating 5 out of 5]

Stasiuka nikomu specjalnie nie trzeba przedstawiać, to jest już w pewnym sensie literacka legenda i klasyk. Ja regularnie wracam do jego książek, potrzebuje jego dystansu, ironii i, jak niemodnie by to zabrzmiało, mądrości. Nie ze wszystkim muszę się zgadzać, ale jednak cenię sobie jego perspektywę. On nie wpada w łatwe przegródki naszego stadnego bytowania, jest raczej jak kamień w bucie, który u jednej strony uwiera bardziej, a u innej trochę mniej, ale generalnie żadnemu stadu nie chodzi się z nim wygodnie. Te dialogi są bardzo dynamiczne, treściwe i po lekturze w dwa wieczory miałem niedosyt, bo miałem wrażenie, że sporo treści musiano wyrzucić, ale i tak zostało dużo perełek. Ja w moim materiale po prostu niektóre cytuje z niewielkim komentarzem. Książkę warto nie tylko przeczytać, ale czytać i smakować, szczególnie jesienią jest to przydatna lektura. Na pewno będę do niej wracał przy okazji omawiania Haupta, czy Wykopu. Stasiuk, jak Witkacy sprawia, że rozumiem okalającą mnie rzeczywistość, nawet jeśli się z nią niespecjalnie zgadzam, czy godzę. Tyle. Dziękuję za uwagę. Niedługo mam zamiar wziąć na tapet Wschód Stasiuka, który zaraz po jego wydaniu wbił mnie w ziemię
https://youtu.be/kzz2wY1jN5U

[Mona · Rating 4 out of 5]

Książka jest zapisem rozmowy z, Andrzejem Stasiukiem, bardzo interesującej rozmowy. 


Autorka porusza wiele ważnych tematów w swoich pytaniach ale ok. 70-80% książki dotyczy szeroko pojętej polityki krajowej lub zagranicznej. Jednak jest coś w powiedzeniu, że Brytyjczycy zawsze muszą o pogodzie a Polacy o polityce. Miałam nadzieję na trochę głębszy wgląd w poglądy Pana Stasiuka na inne tematy. Niemniej to bardzo ciekawa rozmowa, warta przeczytania. 


Z jego poglądami można się zgadzać bądź nie, ale nie można pisarzowi zarzucić braku dojrzałości, inteligencji i oczytania. Wiele jego obserwacji jest bardzo trafnych, choć czasem można odnieść wrażenie że uciekając do wygodnej roli biernego obserwatora i krytyka ucieka od odpowiedzialności. Przyznaję, że nie znałam biografii Pana Stasiuka i jego dość skomplikowane losy mogą być pewną inspiracją. Jego stosunek do ludzi jest mi bliski i zawiera się w zdaniu: "Znam więcej książek niż ludzi i jest mi z tym dobrze". 


To przede wszystkim rozmowa z dojrzałym mężczyzną. 

[powie3 · Rating 4 out of 5]

Stasiuk to jednak erudyta i nomada jest.
Szczere rozmowy z prostolinijnym pisarzem prowadzone przez mądrą interlokutorkę.
O życiu, śmierci, smaku obu, podróżach, zmianach na świecie i polityce w naszym życiu.
Czyta się to dobrze; czasem jest miło, czasem smutno a czasem nostalgicznie.
Pierwszy rozdział to dla mnie niewyczerpane źródło cytatów, nie wiadomo czy zapisywać jedno zdanie, czy całą stronę :). Pan Andrzej z niejednego pieca chleb jadł, nie boi się konfrontacji i nie przylizuje nikomu. Bliżej końca już jednak więcej jest geopolityki, której to opisy zaczęły mnie męczyć i peanów na temat czasów komuny - trafnych, ale trochę rozwleczonych.
Mimo wszystko, książka warta polecenia ze względu na świetny duet - Stasiuk ma o czym mówić, a Wodecka umie pytać.

[NarratOlka · Rating 4 out of 5]

Bardzo ciekawa, inteligentna rozmowa. O życiu i umieraniu, o Bogu, o Polsce, o literaturze i polityce. Choć nie z każdym zdaniem i poglądem się zgadzam to czuję dużą sympatię do Stasiuka. Lubię tę jego nonszalancję i trochę pewnie denerwujący dla niektórych sposób bycia. Bo odstaje od świata, w którym każdy się spina i napina, by dobrze wypaść, dobrze wyglądać, dobrze zarabiać, osiągnąć "sukces". Zadaje pytania fundamentalne, a te budzą sprzeciw, bo po co pytać czym ten sukces właściwie jest, skoro łatwiej ciągle być w drodze do jego osiągnięcia (czymkolwiek by on nie był).

[Łukasz Przywarty · Rating 5 out of 5]

Andrzej Stasiuk udzielił wywiadu. O miłości, podróżach i historii. Z lekkością, dystansem i humorem. Opowiada o tym, co przeżył („Przepowiadanie przyszłości, w co mnie pani próbuje dziś wmanewrować, ni chuja mnie nie interesuje.”) i co jest w życiu ważne („Szczegóły. Detale. Prostota. Ta uczuć, krajobrazu, czynności. Spokój.”). Taki to z pana Andrzeja literat–zawadiaka.

[Janusz · Rating 5 out of 5]

To moja pierwsza książka Stasiaka teraz z pewnością sięgnę po inną.
Z początku trochę mnie irytowała, ale potem coraz ciekawsza. Ma wiele ciekawych, nieoczywistych wypowiedzi z którymi w pełni się identyfikuję. Często są niepoprawne politycznie i tym prawdziwsze (moim zdaniem).
Daje do myślenia i dlatego warto po nią sięgnąć.

[Anna · Rating 4 out of 5]

Na początku można kilka razy zgrzytnąć zębami w zderzeniu z lekko seksistowskim podejściem Stasiuka, ale później robi się dobrze - nie sposób nie zgodzić się z jego diagnozami.

[Lazarus-II · Rating 3 out of 5]

3.5/5 or 7/10

[Kubcio Kubcio · Rating 5 out of 5]

Mądre, pojemne, z dystansem. Z Bieszczad, a bardziej niż żywe także w wielkim mieście.

[Prez · Rating 4 out of 5]

Some questions are simply stupid here. That's typical for this type of interviews. But some of Stasiuk's answers were interesting, some surprising, some of his opinions sharp. So I generally enjoyed.

[Radek Gabinek · Rating 5 out of 5]

Kolejny raz ze Stasiukiem, tym razem za mną wywiad-rzeka przeprowadzony przez Dorotę Wodecką. Dlaczego akurat ta książka? Pewnie dla zaspokojenia ciekawości na temat tego kim jest, co mówi o sobie, czym się w życiu kieruje autor, który sam właśnie w niniejszej książce stwierdza, że " istnieje szkoła interpretacji, która odseparowuje dzieło od autora, ale ja uważam, że kiedy literatura wiąże się nierozerwalnie z życiem pisarza, to jest głębsza i bardziej wstrząsająca". Zgadzam sie z tym i potwierdziły sie moje przypuszczenia, iż miedzy innymi dlatego tak mocno trafia do mnie proza Stasiuka gdyż jest to twórca nad wyraz autentyczny.
Czytając rozmowę Doroty Wodeckiej z Andrzejem Stasiukiem ma się wrażenie obcowania ze zwykłym człowiekiem, a nie jednym z najbardziej znanych współczesnych pisarzy polskich, a może i europejskich. Z każdego kolejnego zdania rodzi się wizerunek osoby, która ma sprecyzowaną wizję własnych oczekiwań odnośnie otaczającej rzeczywistości, a co dla mnie osobiście najważniejsze, że ten sposób widzenia otaczającego świata współgra z tym jak ja postrzegam rzeczywistość w której przychodzi mi żyć. Andrzej Stasiuk unika skrajności i zamiast nich próbuje szukać środka, nie w głowie mu jakikolwiek fanatyzm, czy też fanatyczne określanie sie po którejś ze stron, czy to jeżeli chodzi o politykę czy też ogólnie światopogląd. Jego spostrzeżenia są bardzo konkretne i dosadne, ale jednocześnie wyważone. Nazywa rzeczy po imieniu i nie zastanawia się jak zostanie odebrany przez opinię publiczną, nie boi się krytyki, a ważne jest dla niego funkcjonowanie w zgodzie z samym sobą, co pokazuje każde pojedyncze słowo w tej rozmowie.
Andrzej Stasiuk wybrał życie na własnych zasadach i cały jego życiorys jest tego potwierdzeniem, począwszy od wydalenia kolejno z liceum zawodowego, technikum i szkoły zawodowej, poprzez dezercję z wojska, a kończąc na wyprowadzce z miasta na wieś i funkcjonowanie poza "środowiskiem". Jest osobą, jak sam o sobie mówi głęboko religijną, ale odcina się od zinstytucjonalizowanego chrześcijaństwa, jednocześnie pozwala sobie w tym wywiadzie bardzo trafnie zresztą moim zdaniem nakreślić mechanizmy rządzące instytucją kościoła w Polsce. Bardzo trafnie odsłania najgorsze przywary narodu polskiego jak choćby umiłowanie do dziecinnego więc użalania się nad krzywdami historycznymi krzywdami i ciągłym płaczem z prośbą o uznanie krzywdy i męczeństwa - "Człowiek szlachetny i godny nie oczekuje przeprosin, bo rozumie skomplikowaną naturę życia. Przypomnę, że gentleman to człowiek, który nie domaga się swoich praw", albo jeszcze dobitniej - "Człowiek, który ma honor, nie wymusza na innych, by go nieustająco i za wszystko przepraszali. To jest gówniarstwo, nie honor". Udaje mu się też świetnie ukazać perfidię wiadomych środowisk politycznych w wykorzystywaniu choćby słynnej "katastrofy katyńskiej' z egoistycznych pobudek i potrafi wprost wyrazić swój sprzeciw dla nazywania katastrofy komunikacyjnej śmiercią męczeńską. Andrzej Stasiuk alarmuje nas odnośnie duchowej posuchy i zbytniego zastąpienia życia duchowego konsumpcjonizmem i utratą tożsamości na rzecz "multi-kulti"

Znajdziemy też w tej książce liryczną odsłonę Andrzeja Stasiuka, który pozwala sobie na intymne zwierzenia i opowiada o tym , jak przeżywa stratę osób bliskich i jak trudno jest obserwować kiedy człowiek krok po kroku przestaje być człowiekiem na rzecz śmierci, która zabiera go po kawałku i obdziera z godności. Jednocześnie mówi o oswajaniu odwiecznego lęku przed śmiercią w sposób świadczący o dużej wrażliwości - "Umieranie bliskich to opowieść o twojej własnej śmierci. Po to się ogląda śmierć bliskich, by znaleźć metodę na własną. Wyzbyć się lęku i oswoić go. To straszne doświadczenie, ale wyczekiwane". Opowiada też o tym jak ważna jest pamięć i korzenie dla naszej tożsamości, a jednocześnie zwraca uwagę na wagę szczegółów - "Co jest w życiu ważne? Szczegóły. Detale. Prostota. Ta uczuć, krajobrazu, czynności. Spokój" .

Zdecydowanie inna jest jakość towarzysząca w interpretacji twórczości pisarza którego znamy ze strony prywatnej. Już kilkakrotnie udało mi się tego doświadczyć samemu, dlatego staram się sięgać po tego typu książki, wywiady, życiorysy autorów których twórczość przypada mi do gustu. Inna sprawa, na ile pisarz pozwoli sobie na pokazanie samego siebie, a nie pokusi się o kolejną literacką kreację. Mam wrażenie, że Andrzej Stasiuk jest tutaj bardzo autentyczny i dlatego polecam sięgnąć po " Życie to jednak strata jest " wszystkim ciekawym jego twórczości.

Osinskipoludzku.blogspot.com

[Barbara · Rating 5 out of 5]

http://podkoldra-deana.blogspot.com/2...