Ο πειρασμός της νοσταλγίας

by Titos Patrikios, Τίτος Πατρίκιος

Το βιβλίο του Τίτου Πατρίκιου "Ο πειρασμός της νοσταλγίας. Σημειώσεις καθημερινότητας" αποτελείται από σημειώσεις που γράφτηκαν την περίοδο 1980-2014 και αφορούν διάφορες εκφάνσεις του βίου: την καθημερινή συμπεριφορά, τον έρωτα, την κοινωνική και την πολιτική ζωή, τη λογοτεχνία και την τέχνη. Η αφετηρία τους, όπως υποδηλώνει και ο τίτλος του βιβλίου, είναι συχνά βιωματική: πρόσωπα, καταστάσεις, ιδεολογικά και πολιτικά διλήμματα με τα οποία ήρθε αντιμέτωπος ο συγγραφέας στη ζωή του. Με την έννοια αυτή θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι συγκροτούν μια έμμεση αυτοβιογραφία. Ωστόσο, χάρη στην καθολικότητα των παρατηρήσεων, αποκτούν χαρακτήρα αφορισμών· η αυτογνωσία καταλήγει να γίνει ανθρωπογνωσία.

Οι αφορισμοί του Τίτου Πατρίκιου φέρουν έντονη τη σφραγίδα του διαλεκτικού τρόπου σκέψης. Δεν πρόκειται για ρήσεις γνωμολογικού περιεχομένου που αποσκοπούν στον ορθό προσανατολισμό της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Αντιθέτως, ο συγγραφέας προσεγγίζει τα θέματά του με αντικομφορμιστική ματιά, αντιπαραθέτοντας στη νωθρότητα του κοινού νου την αέναη κίνηση της σκέψης, που θέτει διαρκώς σε κριτικό έλεγχο τις κοινώς παραδεδεγμένες αλήθειες και τις υπονομεύει με όργανο τη διαλεκτική, αναποδογυρίζοντας το νόημά τους. Έτσι, πίσω από τη γλωσσική απλότητα και την καθαρότητα της διατύπωσης, προβάλλουν εύστοχες παρατηρήσεις -που υποκρύπτουν γόνιμο πειραματισμό με τις δυνατότητες της γλώσσας και της σκέψης-, απροσδόκητοι συνδυασμοί εννοιών, λεκτικά και λογικά παράδοξα και πολύ χιούμορ.

Aπό τα μικρά πεζά του βιβλίου αναδύεται εντέλει ένας νέος ανθρωπισμός, που στηρίζεται στην ασεβή ελευθερία του πνεύματος αλλά και στην παραδοχή της ρευστότητας της αλήθειας, της σχετικότητας και της παροδικότητας των ανθρωπίνων πραγμάτων.

Genres: Poetry, Nonfiction

225 pages, Paperback

First published March 1, 2015

About the author

Titos Patrikios was born in Athens in 1928. He studied Law in the University of Athens and later sociology and philosophy in Paris, at the Ecole Pratique des Hautes Etudes and at the Sorbonne. He was active in the resistance movement against the German Occupation, but during the years of military dictatorship following the Greek Civil War he was "displaced" within the borders of his own country (to detention camps on the islands of Makronissos and Ai-Stratis), and later exiled outright to Paris and Rome, once from 1959-1964 and again from 1967-1975. After he received Greece's National Prize for Literature in 1994, numerous of his books were assembled by Kedros Publishers into a three-volume Collected Poems, and several new volumes have followed.

Reviews

[Maria Bikaki · Rating 5 out of 5]

Πως γινόταν και ήσουν τόσο χαρούμενος στα πρώτα χρόνια της ζωής σου, όταν δεν ήξερες πόσο θα ζήσεις και τι πρόκειται να ζήσεις; ίσως γιατί πίστευες πως θα ζήσεις χίλια χρόνια, πως θα γνωρίσεις και θα κάνεις χίλια πράγματα, πως θα ξεπεράσεις όποιο εμπόδιο, όποια καταστροφή και αν έρθει.
Και πως γίνεται τώρα, που έχεις πίσω σου τόσα χαμένα χρόνια, ώρες ωρες, αντί να χάιρεσαι για όλα αυτά που γνώρισες κι εχεις κάνει, να θλίβεσαι και να λυπάσαι; ίσως γιατι είναι οι ώρες που δεν συμμαζεύεις τις φαντασιώσεις σου και φτάνεις να νομίζεις ότι δεν έκανες ούτε το χιλιοστό απ' όσα σου έλεγαν πως θα κάνεις.

O Τίτος Πατρίκιος είναι από τις προσωπικές μου καψούρες. Είναι η φωνή μου, ο άνθρωπος που εκφράζει με τρόπο λυρικό και μεγαλειώδη όλα όσα σκέφτομαι, όλα όσα θέλω να φωνάξω, τους φόβους, τις αγωνίες, τα λάθη και τα πάθη μου. Είναι ο άνθρωπος που κάθε φορά που τον διαβάζω νιώθω προσωπική κάθαρση. Νιώθω ότι δεν είμαι μόνη. Ο πειρασμός της νοσταλγίας αποτελεί μια καταγραφή σκόρπιων σκέψεων του για τη συγγραφή, τη ζωή, τον έρωτα. Δε χόρταινα να τον διαβάζω. Σαν ν ακουγα τη φωνή του και εγώ να κάθομαι απέναντι και να τον ακούω να μιλάει.

Μιλάμε συνήθως για τις αλυσίδες που μας βάζουν οι άλλοι. Σπανιώς μιλάμε για τις αλυσίδες που εμείς φτιάχνουμε, εμείς βάζουμε, κρίκο τον κρίκο, στον εαυτό μας. Σπάμε ένα κρίκο, απελευθερωνόμαστε, και μέσα στην απόλαυση και τη σιγουριά της απελευθέρωσης φτιάχνουμε έναν άλλο που ξαναδένει την αλυσίδα. Μήπως όμως η αλυσίδαπου φτιάχνουμε εμείς είναι αυτή που μας δένει με τους άλλους; Αυτή που όταν σπάει μας χωρίζει από τους άλλους;

[What Ever Happened to baby Sophie · Rating 4 out of 5]

"Μέσα σε τι ερημιά ζούνε αυτοί που πιστεύουν πως έχουν πάντα δίκιο. Και σε τι κατάθλιψη βυθίζονται εκείνοι που φοβούνται πως έχουν διαρκώς άδικο".
*
"Από το πολιτικά ορθό εύκολα φτάνουμε στο ηθικά ορθό. Αλλά σ'αυτό το τελευταίο ποιο είναι το αντίθετο; Το ηθικά πεσμένο ή το ανήθικα όρθιο;"
*
"Η λογοκρισία έχει κι ένα καλό. Μας ευκολύνει να αποδίδουμε σε αυτήν τις αδυναμίες της δικής μας γραφής".
*
----------------
Χρονολογικά τοποθετημένες αλλά σκόρπιες σκέψεις...θα μπορούσες να τις χαρακτηρίσεις και ως Απομνημονεύματα!

[Mary Kaimatzoglou · Rating 4 out of 5]

Η γραφή του Τίτου Πατρίκιου μ'άρεσε ανέκαθεν.!

[Natasa · Rating 3 out of 5]

Νοσταλγία. Νόστος και άλγος. Επιστροφή και πόνος. Χρόνος και αναμνήσεις δηλαδή. Η ζωή μας είναι γεμάτη επιστροφές που πονάνε. Ειδικά όσο η κλεψύδρα του χρόνου αδειάζει. Κι όμως...ντύσαμε τη λέξη "νοσταλγία" με μια γλύκα, σαν να περιλαμβάνει και το αναλγητικό μέσα της. Υποθέτω αυτό λέγεται ένστικτο επιβίωσης.

[Elodie · Rating 4 out of 5]

Dell'antica Tebe non ci è rimasto nulla, soltanto delle pietre sparse. Però anche queste pietre le salva il verso di Pindaro: "Sogno d'un'ombra l'uomo".

[Thodoris Bonis · Rating 3 out of 5]

Μια μικρή κριτική μου εδώ:
http://fragilethoughtsnow.blogspot.gr...