De Maliebaan, kroonjuweel van Utrecht: een prachtige, brede laan van precies een kilometer lang, met aan beide kanten fraaie herenhuizen en stadspaleizen. Het is een van de meest geliefde plekken van Utrecht, maar ook een plek met een weerbarstige geschiedenis.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werkte de Nederlandse ‘Unter den Linden’ als een magneet op de Duitse bezetter en de NSB. Musserts hoofdkwartier was er al in 1937 gevestigd, na 1940 volgden nog zeker vijftien nazi-instituten. Er vonden parades plaats, hooggeplaatste nazi’s maakten er hun opwachting, er werd vergaderd, gekonkeld, gespioneerd, geroddeld en samengezworen.
Maar pal naast de gevreesde verhoorkamers van de Sicherheitspolizei woonde dr. Max, ofwel Marie-Anne Tellegen, een spilfiguur in het verzet. En schuin tegenover Mussert resideerde de ferm anti-Duitse rooms-katholieke aartsbisschop Jan de Jong, die zijn rug rechthield tegenover het nazigeweld.
Tegelijkertijd ging het gewone leven door: er werden kinderen geboren, er gingen mensen dood, er waren aanrijdingen. En overal werden jonge dienstmeisjes gevraagd, ‘goed kunnende werken en koken’.
Adolph Petrus Maria "Ad" van Liempt is a Dutch journalist, writer and a TV producer. He has written several books, including a biography of Prince Bernhard. He also initiated the history program Andere Tijden.
Outside the Netherlands he is best known for his book Kopgeld: Nederlandse premiejagers op zoek naar joden, 1943 which was translated into English and published as Hitler's Bounty Hunters: The Betrayal of the Jews. It described the process by which Nazis paid bounties to Dutch people, particularly police and members of the Central Bureau for Jewish Emigration, for information on the locations of Jews.
He wrote Selma: de vrouw die Sobibor overleefde (2010), a biography of Selma Engel-Wijnberg, one of two Dutch survivors of Sobibor Extermination Camp during the Holocaust.
gaaf. in 1 ruk uitgelezen. wat een unieke tegenstellingen op een strekkende kilometer. wist niet dat Mussert met z'n tante getrouwd was en toen een affaire begon met z'n achternichtje. en dat is maar een bijzin in het verhaal. extra de moeite als je wat met Utrecht hebt.
Een interessant concept voor dit boek: de gebeurtenissen aan en rond de Utrechtse Maliebaan tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoofdrolspelers vormen de verschillende Duitse bezettingsdiensten, Anton Mussert, "Leider" van de NSB, aartsbisschop Jan de Jong en Marie-Anne Tellegen (schuilnaam: dr. Max). Allen woonden of werkten ze aan de Maliebaan, die zo wel een heel geconcentreerd beeld schetst van de bezettingsjaren.
Vlot geschreven; dit boek is voor iedereen met banden met de stad Utrecht een aanrader!
Ik heb al eerder een boek an Ad van Liempt gelezen (De Oorlog) en vond ook dit boek erg prettig om te lezen. Ad van Liempt weet de oorlog erg persoonlijk en dicht bij te brengen door brieven, krantenberichten, verhoren en dagboeken te citeren.
Aan de Maliebaan is hier geen uitzondering op. Het boek is erg leerzaam en heeft mij verrast. Ad van Liempt brengt nationale gebeurtenissen terug naar de Maliebaan en onderstreept daarmee de rol die het gedurende de Tweede Wereldoorlog speelt. Er ontstaat een dynamisch beeld van alle verschillende actoren die zich hier vestigen of al gevestigd waren.
Het enige wat voor mij ontbrak was een uitgebreidere geschiedenis van de laan. Er is wel een kleine uiteenzetting van de geschiedenis van voor de Tweede Wereldoorlog, maar dit had van mij breder mogen zijn.
Voor de geïnteresseerden in de geschiedenis van Utrecht een aanrader.
Beknopte en interessante geschiedenis van de nazitijd in Utrecht, vooral over de machtsstrijd binnen de NSB en het dappere verzet van o.a. kardinaal De Jong, Wolter Heukels en Truus van Lier. Je kent ze van straatnamen en monumenten, maar tot dit boek wist ik niet precies wat ze hadden gedaan. Jammer alleen dat Ad van Liempt niet zo goed kan schrijven (poor man’s Jan Brokken)
De Maliebaan in Utrecht is een historische plek. Ad van Liempt beschrijft hoe op deze laan de NSB huisde en ook de katholieke bisschoppen. De laan dateert uit de tijd van Napoleon. Zelf kwam ik er als wel eens bij de toen daar gevestigde uitgeverij Het Spectrum. Ook had je er een dependance van het centraal museum met moderne kunst, het hoogtepunt was een levensgroot schilderij van een sjieke mevrouw door Pyke Koch, overigens ook geen onomstreden man in de tweede Wereldoorlog. Ad van Liempt doet een mijns inziens geslaagde poging om de historie van de Maliebaan tot leven te brengen.
Interessant relaas over de Tweede Wereldoorlog aan de Utrechtse Maliebaan. Leest prettig, kon bij vlagen niet stoppen met lezen. Geeft een helder beeld van wat mijns inziens niet vergeten mag worden. Desalniettemin miste er soms een lijn in het verhaal.
Chronologisch overzicht van gebeurtenissen op de Utrechtse Maliebaan tijdens de bezetting. Leest als een trein. Tip: Leg Google Street View er naast voor extra effect.