What do you think?
Rate this book
Các Vị Thần
“Các vị thần” là tập 2 của bộ sách “Những biểu tượng đặc trưng trong văn hóa truyền thống Việt Nam” của tác giả Đinh Hồng Hải vừa chính thức ra mắt độc giả nhân “Ngày sách Việt Nam 2015”. Cuốn sách được viết tiếp theo Tập 1 mang tên “Các bộ trang trí điển hình” (phát hành năm 2012), nhằm mang đến cho bạn đọc có một cái nhìn sâu sắc và mới lạ về các vị thần trong văn hóa truyền thống Việt Nam.
Thông qua nội dung tập sách này, bạn đọc có thể nhận ra các vị thần trong vai trò những biểu tượng tồn tại trong đời sống văn hóa, được biểu hiện thông qua các hành vi tôn giáo và tín ngưỡng của con người. Qua đây chúng ta sẽ tìm thấy nguồn gốc và sự phát triển của các vị thần như Thần Đất, Thần Bếp, Thần Tài, Thánh Gióng, Di Lặc và Ông Trời trong văn hóa Việt Nam cũng như vai trò và vị trí của các vị thần này trong xã hội đương đại.
Trong phần đầu của cuốn sách, tác giả đã đặt ra một loạt các câu hỏi khiến người đọc phải suy nghĩ: Tại sao người ta có thể bỏ ra tiền tỷ để cầu cúng, “trấn yểm” cho đất đai, nhà cửa, tài sản của mình nhưng rất ít người nghĩ xem mình có nhầm không khi chưa biết rõ tên gọi, nguồn gốc và “hành trạng” của vị thần mà mình đang cầu cúng, khấn vái? Liệu có việc đặt nhầm hoặc cúng nhầm vị thần nào đó không? Để trả lời cho những câu hỏi đó, tác giả hướng người đọc đến việc phải tìm hiểu nguồn gốc và quá trình phát triển của các vị thần cũng như các loại hình tín ngưỡng này trong chính nền văn hóa mà nó tồn tại.
Từ những nghiên cứu dày công được thực hiện trong hơn 270 trang sách, tác giả Đinh Hồng Hải đã đi đến những nhận định hết sức xác đáng như: “...tôn giáo, tín ngưỡng là một phần quan trọng của văn hóa nhân loại nên sẽ không bao giờ mất đi. Vì vậy, sự tồn tại của tôn giáo, tín ngưỡng trong xã hội văn minh vừa mang tính tự nhiên vừa là một nhu cầu thiết yếu đối với đời sống tinh thần của con người” (tr37).
“...tôn giáo, tín ngưỡng vừa là những thành tố cụ thể của văn hóa vừa là những công cụ truyền bá văn hóa cực kỳ hữu hiệu. Vì vậy mà hầu hết những nền văn minh cổ đại, trung đại đều ra đời trong quá trình phát triển của các tôn giáo, tín ngưỡng” (tr.249). Qua đó, tác giả đi đến kết luận: “hiểu biết sâu sắc về tôn giáo, tín ngưỡng cũng là một cách tôn vinh những giá trị đặc sắc của văn hóa dân tộc và khẳng định giá trị của những yếu tố cấu thành bản sắc dân tộc đó” (tr.46).
Có thể nói “Các vị thần” là chuyên khảo đầu tiên nghiên cứu một cách chuyên sâu và có hệ thống về đời sống văn hóa tín ngưỡng của người Việt xưa và nay. Cuốn sách không chỉ là một tài liệu tham khảo có giá trị cho các nhà nghiên cứu, nhà quản lý, giảng viên, sinh viên mà còn là một cuốn sách nên có trong tủ sách của mọi gia đình. Từ bà nội trợ đến các nhà khoa học, từ một người bán hàng rong đến các tỷ phú,... ai đã từng cúng Thổ công, Ông Táo, ai đã từng thờ Thần Tài – Ông Địa,... đều rất nên có cuốn sách này ngay trong nhà mình để tránh những sự nhầm lẫn đáng tiếc và “tiền mất tật mang” do thiếu hiểu biết về các vị thần trong văn hóa truyền thống Việt Nam.
Thông qua nội dung tập sách này, bạn đọc có thể nhận ra các vị thần trong vai trò những biểu tượng tồn tại trong đời sống văn hóa, được biểu hiện thông qua các hành vi tôn giáo và tín ngưỡng của con người. Qua đây chúng ta sẽ tìm thấy nguồn gốc và sự phát triển của các vị thần như Thần Đất, Thần Bếp, Thần Tài, Thánh Gióng, Di Lặc và Ông Trời trong văn hóa Việt Nam cũng như vai trò và vị trí của các vị thần này trong xã hội đương đại.
Trong phần đầu của cuốn sách, tác giả đã đặt ra một loạt các câu hỏi khiến người đọc phải suy nghĩ: Tại sao người ta có thể bỏ ra tiền tỷ để cầu cúng, “trấn yểm” cho đất đai, nhà cửa, tài sản của mình nhưng rất ít người nghĩ xem mình có nhầm không khi chưa biết rõ tên gọi, nguồn gốc và “hành trạng” của vị thần mà mình đang cầu cúng, khấn vái? Liệu có việc đặt nhầm hoặc cúng nhầm vị thần nào đó không? Để trả lời cho những câu hỏi đó, tác giả hướng người đọc đến việc phải tìm hiểu nguồn gốc và quá trình phát triển của các vị thần cũng như các loại hình tín ngưỡng này trong chính nền văn hóa mà nó tồn tại.
Từ những nghiên cứu dày công được thực hiện trong hơn 270 trang sách, tác giả Đinh Hồng Hải đã đi đến những nhận định hết sức xác đáng như: “...tôn giáo, tín ngưỡng là một phần quan trọng của văn hóa nhân loại nên sẽ không bao giờ mất đi. Vì vậy, sự tồn tại của tôn giáo, tín ngưỡng trong xã hội văn minh vừa mang tính tự nhiên vừa là một nhu cầu thiết yếu đối với đời sống tinh thần của con người” (tr37).
“...tôn giáo, tín ngưỡng vừa là những thành tố cụ thể của văn hóa vừa là những công cụ truyền bá văn hóa cực kỳ hữu hiệu. Vì vậy mà hầu hết những nền văn minh cổ đại, trung đại đều ra đời trong quá trình phát triển của các tôn giáo, tín ngưỡng” (tr.249). Qua đó, tác giả đi đến kết luận: “hiểu biết sâu sắc về tôn giáo, tín ngưỡng cũng là một cách tôn vinh những giá trị đặc sắc của văn hóa dân tộc và khẳng định giá trị của những yếu tố cấu thành bản sắc dân tộc đó” (tr.46).
Có thể nói “Các vị thần” là chuyên khảo đầu tiên nghiên cứu một cách chuyên sâu và có hệ thống về đời sống văn hóa tín ngưỡng của người Việt xưa và nay. Cuốn sách không chỉ là một tài liệu tham khảo có giá trị cho các nhà nghiên cứu, nhà quản lý, giảng viên, sinh viên mà còn là một cuốn sách nên có trong tủ sách của mọi gia đình. Từ bà nội trợ đến các nhà khoa học, từ một người bán hàng rong đến các tỷ phú,... ai đã từng cúng Thổ công, Ông Táo, ai đã từng thờ Thần Tài – Ông Địa,... đều rất nên có cuốn sách này ngay trong nhà mình để tránh những sự nhầm lẫn đáng tiếc và “tiền mất tật mang” do thiếu hiểu biết về các vị thần trong văn hóa truyền thống Việt Nam.
276 pages, Unknown Binding
First published April 23, 2015
2 people are currently reading
25 people want to read
About the author
Đinh Hồng Hải
6 books6 followersPGS.TS. Đinh Hồng Hải hiện giảng dạy tại Bộ môn Nhân học văn hóa, Khoa Nhân học, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐH Quốc gia Hà Nội.
http://www.ussh.vnu.edu.vn/d4/vi-VN/l...
http://www.ussh.vnu.edu.vn/d4/vi-VN/l...
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 of 1 review
July 14, 2015
Cảm nhận đầu tiên khi được xem cuốn sách là sự thất vọng nho nhỏ đối với chất lượng in ấn. Nhiều hình ảnh trong sách, thậm chí cả ảnh bìa, đều bị mờ, nhoè và cũng không phải là ảnh màu như trong tập "Các bộ trang trí điển hình". Thêm nữa, chất lượng giấy cũng không còn được đẹp như tập trước. Dẫu vậy, nội dung cuốn sách đã phần nào thoả lòng sự chờ đợi sau 3 năm.
Tác giả đã thực hiện được lời hứa với độc giả ở phần đầu sách về nội dung nhìn chung. Những phần còn chưa rõ ràng, hoặc thiếu thông tin cũng được tác giả chỉ rõ và ghi chú sẽ thực hiện bằng những công trình nghiên cứu sau đó.
Ngoài tài liệu nghiên cứu chuyên sâu về từng vị thần trong văn hoá tín ngưỡng Việt Nam, tác giả còn soi rọi và đối chiếu tín ngưỡng thờ các vị thần này ở những nền văn minh khác, vì vậy đây cũng là một cơ sở để mở rộng tìm hiểu về tín ngưỡng, tôn giáo và các nền văn hoá khác, nếu muốn. Không chỉ thế, tác giả còn lồng ghép trong đó không ít thì nhiều các phương pháp tiếp cận và nghiên cứu biểu tượng, tính nguyên hợp của tín ngưỡng và tôn giáo Việt Nam, việc thần thoại hoá hay lịch sử hoá một vị thần, phả hệ Hindu, các tôn giáo lớn trên thế giới, di tích Phật giáo trên Con đường tơ lụa, quá trình giao thoa văn hoá...
Những phần đặt tín ngưỡng trong bối cảnh phát triển của xã hội hiện tại khiến nó trở nên gần gũi và có phần hóm hỉnh hơn như hình tượng "thần Bếp" trở thành các Táo quân trong chương trình "Gặp nhau cuối năm", việc thờ cúng hỗn hợp các vị thần...
Một số điểm đáng tiếc : Cách thức sắp xếp nội dung của cuốn sách khá rõ ràng, dễ theo dõi và ghi nhớ, nhưng cũng hơi mang tính hàn lâm kiểu "sách giáo khoa". Trong phần mục lục vẫn còn một sơ suất nho nhỏ - phần "Thần đất", nội dung trong sách có 4 phần nhưng mục lục lại chỉ đề cập có đến phần 3. Việc tóm tắt nội dung chính cuối mỗi chương được tiến hành không đồng nhất. Chỉ cuối chương "Thần tài" và "Thánh Gióng" mới thấy có phần này. Nếu có đầy đủ tóm tắt cho các chương thì sẽ tốt hơn, bởi nó sẽ rất có ích sau khi đọc một nội dung khá dài và nhiều thông tin. Cuốn sách có lượng ghi chú dày đặc, khiến rất nhiều đoạn cần ngắt quãng để đọc nhằm bố sung cho nội dung chính, làm tôi có chút xao lãng trong quá trình đọc. Ảnh và ghi chú ảnh trong chương "Di Lặc" sắp xếp chưa thoả đáng lắm nên hơi khó theo dõi. Từ "tín ngưỡng" được tác giả sử dụng xuyên suốt cuốn sách nhưng lại không được đưa ra một định nghĩa cụ thể.
Tóm lại, dù sao đây vẫn là một chuyên khảo nghiên cứu đáng đọc và tôi tự thấy cần được đọc lại để hiểu hơn về các biểu tượng văn hoá truyền thống cũng như về tín ngưỡng thờ cúng của Việt Nam.
Tác giả đã thực hiện được lời hứa với độc giả ở phần đầu sách về nội dung nhìn chung. Những phần còn chưa rõ ràng, hoặc thiếu thông tin cũng được tác giả chỉ rõ và ghi chú sẽ thực hiện bằng những công trình nghiên cứu sau đó.
Ngoài tài liệu nghiên cứu chuyên sâu về từng vị thần trong văn hoá tín ngưỡng Việt Nam, tác giả còn soi rọi và đối chiếu tín ngưỡng thờ các vị thần này ở những nền văn minh khác, vì vậy đây cũng là một cơ sở để mở rộng tìm hiểu về tín ngưỡng, tôn giáo và các nền văn hoá khác, nếu muốn. Không chỉ thế, tác giả còn lồng ghép trong đó không ít thì nhiều các phương pháp tiếp cận và nghiên cứu biểu tượng, tính nguyên hợp của tín ngưỡng và tôn giáo Việt Nam, việc thần thoại hoá hay lịch sử hoá một vị thần, phả hệ Hindu, các tôn giáo lớn trên thế giới, di tích Phật giáo trên Con đường tơ lụa, quá trình giao thoa văn hoá...
Những phần đặt tín ngưỡng trong bối cảnh phát triển của xã hội hiện tại khiến nó trở nên gần gũi và có phần hóm hỉnh hơn như hình tượng "thần Bếp" trở thành các Táo quân trong chương trình "Gặp nhau cuối năm", việc thờ cúng hỗn hợp các vị thần...
Một số điểm đáng tiếc : Cách thức sắp xếp nội dung của cuốn sách khá rõ ràng, dễ theo dõi và ghi nhớ, nhưng cũng hơi mang tính hàn lâm kiểu "sách giáo khoa". Trong phần mục lục vẫn còn một sơ suất nho nhỏ - phần "Thần đất", nội dung trong sách có 4 phần nhưng mục lục lại chỉ đề cập có đến phần 3. Việc tóm tắt nội dung chính cuối mỗi chương được tiến hành không đồng nhất. Chỉ cuối chương "Thần tài" và "Thánh Gióng" mới thấy có phần này. Nếu có đầy đủ tóm tắt cho các chương thì sẽ tốt hơn, bởi nó sẽ rất có ích sau khi đọc một nội dung khá dài và nhiều thông tin. Cuốn sách có lượng ghi chú dày đặc, khiến rất nhiều đoạn cần ngắt quãng để đọc nhằm bố sung cho nội dung chính, làm tôi có chút xao lãng trong quá trình đọc. Ảnh và ghi chú ảnh trong chương "Di Lặc" sắp xếp chưa thoả đáng lắm nên hơi khó theo dõi. Từ "tín ngưỡng" được tác giả sử dụng xuyên suốt cuốn sách nhưng lại không được đưa ra một định nghĩa cụ thể.
Tóm lại, dù sao đây vẫn là một chuyên khảo nghiên cứu đáng đọc và tôi tự thấy cần được đọc lại để hiểu hơn về các biểu tượng văn hoá truyền thống cũng như về tín ngưỡng thờ cúng của Việt Nam.
Displaying 1 of 1 review