Esch oder die Anarchie

The Sleepwalkers #2

by Hermann Broch

Del 2 i Sömngångare

Genres: Fiction, Germany, German Literature, Historical Fiction, Philosophy, Novels, Literature

221 pages, Hardcover

First published January 1, 1931

About the author

Broch was born in Vienna to a prosperous Jewish family and worked for some time in his family's factory in Teesdorf, though he maintained his literary interests privately. He attended a technical college for textile manufacture and a spinning and weaving college. Later, in 1927, he sold the textile factory and decided to study mathematics, philosophy and psychology at the University of Vienna.

In 1909 he converted to Roman Catholicism and married Franziska von Rothermann, the daughter of a knighted manufacturer. This marriage dured until 1923.

He started as a full-time writer when he was 40. When "The Sleepwalkers," his first novel, was published, he was 45. The year was 1931.

In 1938, when the Nazis annexed Austria, he emigrated to Britain after he was briefly arrested. After this, he moved to the United States. In his exile, he helped other persecuted Jews.

In 1945 was published his masterpiece, "The Dead of Virgil." After this, he started an essay on mass behaviour, which remained unfinished.

Broch died in 1951 in New Haven, Connecticut. He was nominated for the Nobel Prize and considered one of the major Modernists.

Reviews

[°°°·.°·..·°¯°·._.· ʜᴇʟᴇɴ Ροζουλί Εωσφόρος ·._.·°¯°·.·° .·°°° ★·.·´¯`·.·★ Ⓥⓔⓡⓝⓤⓢ Ⓟⓞⓡⓣⓘⓣⓞⓡ Ⓐⓡⓒⓐⓝⓤⓢ Ταμετούρο Αμ · Rating 5 out of 5]

"Ιδού το νόημα του τίτλου: «Οι υπνοβάτες».
Ολα τα πρόσωπα του Μπροχ είναι υπνωτισμένα από κρυφές δυνάμεις και δρουν (σαν υπνοβάτες) χωρίς να μπορούν να εξηγήσουν ορθολογικά γιατί κάνουν αυτό που κάνουν, γιατί λένε αυτό που λένε.
Η λέξη-κλειδί για να συλλάβουμε την κρυφή δύναμη που προσανατολίζει τη συμπεριφορά του ανθρώπου είναι, κατά τον Μπροχ, η έννοια της «αξίας».
Αυτός αντιλαμβάνεται τον ευρωπαϊκό χρόνο ως μια διαδικασία «αποσύνθεσης των αξιών». Η ανθρωπότητα είναι σε θέση να διαπράττει τις ίδιες φρικαλεότητες σε όλες τις φάσεις της ανάπτυξής της.
Η αποδυνάμωση της επιρροής των αξιών (οι οποίες προσανατολίζουν τη συμπεριφορά μας, χωρίς εμείς να το συνειδητοποιούμε) χαρακτηρίζει, σύμφωνα με τον Μπροχ, τον υπαρξιακό μετασχηματισμό του ευρωπαίου ανθρώπου."
Πρόλογος, Μίλαν Κούντερα.

Βαθιά γνωσιολογικό μυθιστόρημα "Οι Υπνοβάτες".
Βρισκόμαστε τώρα στη δεύτερη διαδρομή της τριλογίας του Μπροχ που οδηγεί στην πραγματοποίηση των δυνατοτήτων της ανθρωπότητας και των αξιών που τη διέπουν.

"Ες ή αναρχία".

Ο Ες είναι ένας λογιστής προβληματισμένος και μπερδεμένος σχετικά με αξίες και ιδεώδη.
Προσπαθεί διακαώς να αγωνιστεί γι'αυτά που αξίζει να πεθάνεις,να προσχωρήσει σε ιδανικά που αποτελούν ηθική και κοινωνική αναγκαιότητα,μα χάνεται στη διαδρομή.

Ο Ες έχει απόλυτη ανάγκη να εναντιωθεί στα κατεστημένα. Απορρίπτει με βδελυγμία τις πεποιθήσεις θρησκευτικών,πολιτικών και εθνικών εξουσιών και προσπαθεί να ονειρευτεί μια ζωη με νόημα,ελευθερία,ισονομία,
δικαιοσύνη,
αλληλεγγύη και αυτοθυσία.

Είναι πανέτοιμος ψυχολογικά να γίνει ένας τρομοκράτης αξιών,ένας μάρτυρας για δημοκρατία,ένας πολίτης του κόσμου που λαχταράει να αλλάξει τα παλιά,να καταργήσει τα δουλικά σύνορα κι ας θυσιαστεί σε κάποιο βωμό.
Δεν κατορθώνει ποτέ να βρει το βωμό της εξιλέωσης.
Δεν κατανοεί τι ακριβώς πρέπει να κάνει.

Αν η προσέγγιση του εξηγείται ορθολογικά ο ίδιος δεν μπορεί να το σκεφτεί. Κι όταν προσπαθεί,μπερδεύεται ανάμεσα στο καλό και το κακό.
Πέφτει στο χάος των αξιών και αναρωτιέται:
θρησκεία; σοσιαλισμός;
ιδεαλισμός παγκοσμιότητας;φιλοπατρία; ρεαλισμός;συμβιβασμός;
διεθνισμός;

Το κέρδος είναι η μόνη αξία που επικρατεί. Η μοναδική απόδειξη πως όλα λειτουργούν σωστά.
Τα πάντα τον οδηγούν στην λύτρωση της κερδοσκοπίας. Για να αισθανθεί πως έπραξε σωστά,πως έζησε μια ζωή με νόημα.

Αλλάζει συνεχώς πεποιθήσεις και παραπαίει στην απόγνωση και την απογοήτευση. Υποχωρεί.
Φυλακίζεται. Πνίγεται. Συνηθίζει...

Τέλος διαδρομής.
Απόλυτη υπέροχη κρατικού μηχανισμού.
Πλήρης συμβιβασμός.
Η αναρχία πέθανε επειδή τη χαρακτήρισαν άναρχη.


Καλή ανάγνωση!
Πολλούς ασπασμούς.

[Paradoxe · Rating 5 out of 5]

Και καθώς εκείνη άνοιξε τα χείλη της μ’ ένα βραχνό αναστεναγμό, ένιωσε τέτοια ευδαιμονία που δεν είχε αισθανθεί ποτέ με άλλη γυναίκα και χύθηκε μέσα της χάνοντας τα όρια του εαυτού του, ποθώντας να την κάνει δική του, αυτήν που δεν ήταν πια αυτή, αλλά ένα ανανεωμένο δώρο της αποσπασμένης από το άγνωστο μητρότητας, ένα δώρο που καταργούσε το εγώ, το εγώ που είχε καταργήσει τα όρια του, χαμένο και καταποντισμένο στην ελευθερία του. Γιατί ο άνθρωπος που ποθεί το σωστό και το δίκαιο, ποθεί το απόλυτο, κι ο Ες κατάλαβε για πρώτη φορά ότι το θέμα δεν ήταν η ηδονή, αλλά η ένωση, η ένωση που αίρεται πάνω απ’ το τυχαίο και το αξιοθρήνητο, ναι, πάνω κι από την άθλια αφορμή της για να ολοκληρωθεί σε μια κοινή εκμηδένιση, που όντας άχρονη η ίδια, καταργεί το χρόνο και που η αναγέννηση του ανθρώπου είναι τόσο γαλήνια όσο και το σύμπαν, που ωστόσο αφού επιβάλει την εκστατική του θέληση, συσπειρώνεται και τον περικλείει, έτσι ώστε να γίνει δικό του αυτό που αποκλειστικά του ανήκει: η λύτρωση.

Όταν το ξεκίνησα ήμουν κομμάτια. Είχα φύγει απ’ τη δουλειά μετά από δύσκολη υπερωρία και ούτε καν άντεχα να μαγειρέψω. Μασούλαγα κάτι κριτσίνια, με πολύ λάδι, αηδιαστικά και σκεφτόμουν να ξεκινήσω καλύτερα κάτι εύπεπτες ανοησίες που έχω, για ώρες αναγκαστικής αποχαύνωσης. Τέλος πάντων, άνοιξα στην πρώτη σελίδα, για να κάνω το χρέος στους ψυχαναγκασμούς μου και με περίμενε εκεί, ο θείος Μπροχ, με παρηγοριά και μαστίγιο, οπότε καθηλώθηκα πάλι.

Πρώτη έννοια – κλειδί ο φίλος του Ες ο Κουτσός, όπως λένε χαρακτηριστικά, είναι αναρχικός αλλά τίμιος άνθρωπος και παράλληλα βλέπουμε τον Ες να έχει παραδοθεί σε άναρχο χάος, παραντουρώντας ανάμεσα στη φιλοτιμία και το ατομικό. Ο Μπροχ οριοθετεί στα πρόσωπα του Γκάιρινγκ και του Ες την ειδοποιό διαφορά ανάμεσα στο Ρεύμα της Αναρχίας, στο οποίο η αταξία είναι μέρος συστηματοποιημένης οργάνωσης που μας θυμίζει πολύ τις θολές ασάφειες του Χέγκελ ανάμεσα στο Στόχο και τη Λέξη που ο Μπροχ πάντα προσπαθεί να διαπεράσει αναζητώντας τη Συνέπεια. Κι απ’ την άλλη βρίσκεται ο Ες, εκπρόσωπος της Αναρχίας της εποχής που προωθεί τους ανθρώπους να κοιτούν άνισα, με κάθε μάτι ανεξάρτητο απ’ το άλλο κι αποσπασμένο απ’ την αναγνώριση του από σώμα και ψύχη, να βλέπουν σε διαφορετικά βάθη και σε άλλες διαστάσεις, ενώ το έδαφος περιστρέφεται, πάλλεται, δονείται σπαρμένο με γλυκά καρφιά.

- Να φυλακιστεί ο Μπέρτραντ
- Αυτό μας έλειπε
- Γιατί;
- Είναι ένας συμπαθητικός, φιλικός, ευπροσήγορος άνθρωπος, ένας πρώτης τάξεως επιχειρηματίας, με τον οποίο μπορούμε να συνεννοηθούμε
- Έτσι ε; συνεννοείστε μ’ έναν άνθρωπο που συνεργάζεται με την αστυνομία;
- Αχ Θεέ μου, το γεγονός ότι οι επιχειρηματίες συνεργάζονται με την αστυνομία είναι αυτονόητο: αν παίρναμε κι εμείς το πάνω χέρι, δε θα κάναμε τίποτα διαφορετικό

Μονολογούσα στο Μπροχ μου, όση απόσταση κι αν μας χωρίζει μ’ αυτή την ιστορία σου αισθάνομαι με αόρατο σπάγκο να με τραβάς, ενώ η εμφανής αλυσίδα κρατάει την απόσταση σταθερή. Καταλαβαίνω τι θέλεις να πεις πολύ καλά. Αυτή η αταξία που εξυφαίνεται διαρκώς και ο απολογισμός, αυτός ο αρρωστημένος απολογισμός που όλοι κάποια στιγμή πρέπει να ‘χουμε τυλιχτεί μέσα του: πράξεις κι αντισταθμίσματα να βγαίνουν σε μια ισορροπία, σε τακτικότητα που μοιάζει να αποκρυσταλλώνει την αταξία, στην αναζήτηση της ισορροπίας μέσα από πράξεις που νοητά τα ανιόντα και τα κατιόντα κρατάνε ίσιο το ζυγό.

ακόμα κι ο θυμός του για το Λόμπεργκ καταλάγιασε, ένιωθε σχεδόν τρυφερότητα γι’ αυτό τον ηλίθιο, που έμοιαζε σε τόσα πολλά σημεία με τη μαμά Χέντγεν, και επειδή η δεσποινίς Έρνα θα πρέπει να είχε πάρει από το Λόμπεργκ, εξαιτίας του στενού δεσμού τους, αρκετά χαρακτηριστικά του, ήταν σαν να αγκάλιαζε από μακριά ένα κομμάτι της μαμάς Χέντγεν και επομένως να μην της απιστούσε

Το έργο του συγγραφέα ανήκει σε μια σπανιότατη κατηγορία βιβλίων που παράλληλα το καθιστά ψυχοφθόρο, κουραστικό και εθιστικό, με μια ιστορία δύσκολη, που δε μπορείς να ταυτιστείς και ούτε να μην ταυτιστείς: διαβάζεται φιλοσοφικά και λογοτεχνικά. Οι δυο φύσεις συνυπάρχουν, επικοινωνούν, χωρίς ποτέ να ταυτίζονται. Κι είναι γι’ αυτό, άλλο ένα βιβλίο του Μπροχ που έχει πάνω μου την ίδια επίδραση – όχι όπως με άλλα βιβλία, που αυτό μπορεί να συμβεί μια φορά κατά τη διάρκεια που τα διαβάζω, αλλά σε όλο το μήκος και της κοινής πορείας μας: κάθε βράδυ κατέληγε σε όνειρα αγωνίας συνεχούς διαπληκτισμού με τον εαυτό μου, που όσο με τρομάζουν, τόσο μ’ αφήνουν έκπληκτο και τα προσμένω. Έχουν μια επίπτωση που ακόμα δεν καλοκαταλαβαίνω, άρρηκτα δεμένη με τις δυο φύσεις του βιβλίου, εκείνη που μπορώ άμεσα να δρέψω και την άλλη που εξυφαίνεται μέσα μου κι ενώ αντιδρώ ξύπνιος, δε μπορώ παρά μόνο στην ησυχία μιας περίπλοκης ανασκόπησης και απολογισμού της ημέρας να συνθέσω τη βαριά συνειδητοποίηση.

όπου κι αν κοίταζες, σου φαινόταν ότι ο ένας άνθρωπος συγχωνευόταν στον άλλο και πως δε μπορούσες και να ξεχωρίσεις τη ζωή από το θάνατο. Κανείς δεν είναι αυτό που νομίζει: πιστεύεις ότι είσαι ένας κανονικός άνθρωπος που στέκει σταθερός στα δυο του πόδια, που έχει βάλει στην τσέπη τα επτά του μάρκα και ο οποίος πάει όπου θέλει, ενώ στην πραγματικότητα μια στέκεις εδώ και μια εκεί κι ακόμη κι όταν θυσιάζεσαι δεν μπορείς να είσαι βέβαιος ότι είσαι εσύ

Εξαίσιος ο τρόπος που φωτογραφίζονται εκείνα τα ‘’ζευγάρια’’ που στην πραγματικότητα δεν έχουν σεξουαλική οντότητα κι ούτε φιλική. Διαβιούν επ’ άπειρο, έχοντας να τους ενώνει αυτός που λείπει πια απ’ τη σκηνή, που απουσιάζει μεν, αλλά ζει κάπου αλλού κι εκείνοι θερίζουν τα στοιχεία που τους φέρνουν κοντά στα αρνητικά του.

Ο Ες συμπαθούσε τον Γκέρνετ γιατί ήταν καλός άνθρωπος: ωστόσο τα προβλήματα του κόσμου μπερδεύονταν άμα σκεφτόσουν πως σε λίγο θα έπρεπε να σκιστεί μια φόρμα σ’ ένα προκαθορισμένο σημείο για να μπορέσουν να πάνε τα παιδιά του Γκέρνετ διακοπές

Απαιτείται πολύ μεγάλο σθένος στην Ευρώπη του 1932 και δη στο γερμανόφωνο μέρος της, να μιλήσεις ελεύθερα για την ομοφυλοφιλία κι οφείλουμε στο συγγραφέα, να παραδεχόμαστε ανοιχτά, όσο ανοιχτά δέχτηκε κι ο Ες στην αγκαλιά του έναν άλλο άντρα, πως η η ερωτική του απογοήτευση, δηλωτική της φυσιολογικότητας της και της ενιαίας ταυτότητας των ανθρώπων, μας άγγιξε, νιώσαμε συμπάθεια, κατανόηση και άπειρη τρυφερότητα.

Ο έρωτας είναι η μεγάλη αποξένωση: υπάρχουν δύο άνθρωποι που είναι σα να ζουν σε δυο αστέρια και κανείς τους δεν είναι δυνατόν να ξέρει τίποτα για τον άλλο. Και ξαφνικά η απόσταση καταργείται, ο χρόνος καταργείται και βρίσκονται χαμένοι ο ένας στον άλλο, έτσι που δε γνωρίζουν πια τίποτα ούτε για τον εαυτό τους, μα ούτε και ο ένας για τον άλλο, και ούτε χρειάζεται.
Μόνο μια φοβερή ενίσχυση της αποξένωσης, μόνο όταν αυτή η αποξένωση οδηγηθεί, για να το πω έτσι, στο άπειρο, μπορεί να ανθίσει αυτό που θα πρέπει να είναι ο ασύλληπτος στόχος του έρωτα κι αυτό που είναι η ουσία του: το μυστήριο της ένωσης…
Τότε όμως δε μπορείς να συνεχίσεις να ζεις…
Στην πραγματικότητα εγώ δε ζω πια

Χρειάζεται τεράστιο ψυχικό σθένος και συνειδητή αυτοπαρατήρηση, για να μη ντυθείς στα ρούχα του Εβραίου, ή του Αυστριακού, απορρίπτοντας τη μια φορεσιά, ή την μια πέτσα αντί της άλλης, αλλά να αγκαλιάσεις τις δυο ταυτότητες, όπως στην περίπτωση του παρεξηγημένου Μπροχ, που μπορεί οι στοχασμοί του να κατακλέφτηκαν με θράσος κι από μεγάλα ονόματα, αλλά το δικό του αποσιωποιήθηκε. Και δεν τον φυλάκισαν, ούτε τον φοβόντουσαν επειδή ήταν Εβραίος, φοβήθηκαν τον Αυστριακό Εβραίο, που καταργούσε τους πόλους. Δεν καταδέχτηκε να πάει απ’ τον ένα γονιό στον άλλο, σαν τα παιδιά που δεν τους κάνουν τα χατίρια. Ούτε αποδέχτηκε το ‘’Όχι Αυστριακός’’, των ψυχοπαθών Ναζί. Ήξερε τι ήταν μέσα του, ήξερε πως δεν υπάρχει αλληλοαναίρεση, αλλά αλληλοσυμπλήρωση. Ο Μωυσής ήταν Άνθρωπος. Πρώτα. Και κύρια υποχρέωση του Ανθρώπου είναι να αναγνωρίζει όλες τις υποστάσεις του, όλες τις ανάγκες του. Να είναι πολλά πράγματα μαζί και ο χρόνος που το καθένα εκδηλώνεται δε μπορεί να χαρακτηριστεί άκαιρος, ή λανθασμένος. Κάθε στιγμή μπορεί να υπάρχει ως εραστής, ή δολοφόνος, ξέχωρα μα και μαζί.

κατάλαβε μεμιάς ότι αν την άφηνε να βλέπει τον ιδρώτα του, αυτό το έκανε γιατί ένιωθε κάτι σαν εμπιστοσύνη: και αν αισθανόταν τώρα πια αηδία, δεν την ένιωθε επιφανειακά, αλλά σαν κάτι αμβλύ και ξεθυμασμένο, κάτι που την αηδίαζε κάτω απ’ το δέρμα της και ούτε τα μεγάλα αλογίσια του δόντια φοβόταν πια, γιατί τα θεωρούσε αναπόσπαστο μέρος αυτής της αλλόκοτα επιτρεπτής απελευθέρωσης από τη ντροπή, καθώς εκείνος τα άφηνε να φανούν χαμογελώντας

Στις συντριπτικές ερωτικές σκέψεις, όσο και στη συγκλονιστική συνάντηση σε ένα άλλο επίπεδο, όχι λιγότερο υπαρκτό από οποιοδήποτε άλλο, δε μπορεί να μη συνειδητοποιήσεις πόσο τεράστιος ήταν και θα είναι ο Γκαίτε. Πόσα του οφείλουμε, ακόμα και όσοι δεν τον έχουν διαβάσει, για όλα εκείνα που μεταφέρθηκαν απ’ τη συνειδητοποιημένη και πολύ περισσότερο την ασύνειδη ουσία του, μέσω άλλων που έγιναν τα σχήματα της διαικειμενικότητας, για να φτάσει μέσα μας. Και το ίδιο τρανά γίνεται πια απολύτως ορατό, πως ο κληρονόμος του Μπροχ, δεν είναι ο Πύντσον, αλλά ο Φραγκιάς.

Κανείς δε στέκει τόσο ψηλά ώστε να μπορεί να κρίνει τους άλλους και κανείς δεν έχει κυλήσει τόσο χαμηλά ώστε η αθάνατη ψυχή του να μην είναι άξια σεβασμού υπονοώντας ένα ‘’ακόμη’’, θα γράψει το 1932 κι ακόμα θα πολεμήσει ενάντια σ’ αυτό με το Ο κάθε άνθρωπος πρέπει να πραγματοποιεί το όνειρο του, είτε ιερό, είτε ανόσιο. Γιατί τότε μόνο μπορεί να έχει δικαίωμα στην ελευθερία […] να έρθει κάποιος που να αναλάβει τη θυσία του θανάτου και να λυτρώσει τον κόσμο χαρίζοντας του μια νέα αθωότητα: αυτή η αιώνια επιθυμία των ανθρώπων υψώνεται ως το φόνο, αυτό το αιώνιο όνειρο υψώνεται ως το όραμα. Ανάμεσα στην ονειρική επιθυμία και το προφητικό όνειρο αιωρείται η κάθε γνώση, αιωρείται η γνώση της θυσίας και του Βασιλείου της Σωτηρίας […] Ο φόβος του ανθρώπου που ξυπνάει είναι μεγάλος. Επιστρέφει έχοντας αποσπάσει μερικές ασήμαντες εξηγήσεις μόνο και φοβάται τη δύναμη του ονείρου του, που αν ίσως δεν έχει γίνει πράξη, είναι ωστόσο καινούργια γνώση. Εξόριστος από το όνειρο περιπλανιέται μέσα στο όνειρο. Και το γεγονός ότι στην τσέπη του έχει μια καρτ ποστάλ που μπορεί να την παρατηρεί κάθε τόσο δεν τον ωφελεί σε τίποτα: στα μάτια του νόμου παραμένει ένας ψευδομάρτυρας προαναγγέλλει την έναρξη του κυνηγιού, θέλει να εξασφαλίσει πως θα είμαστε έτοιμοι για τον ερχομό των Χίτλερ.

Ο Υπνοβάτης θυμίζει το Τζέκυλ και τον Χάϊντ, χωρίς το πάθος της αποσιώπησης, αλλά με μια βαθιά ανάγκη εξόρυξης. Υποψιάζεται τον άλλο του εαυτό, αλλά δε μπορεί να τον κατανοήσει, μήτε να καταλάβει πως περνάει απ’ τη μια κατάσταση στην άλλη. Μα και στις δυο σαν τον κοιμισμένο ωθείται σε μια αιθάλη των ονείρων που δε βλέπεις τα πόδια σου, αλλά ξέρεις πως μεταφέρεσαι αλαφρά. Η μια όψη αναγνωρίζει, αντιδρά στη σκέψη που η άλλη έχει ήδη ακολουθήσει. Και χρειάζεται μεγάλη ενσυναίσθηση για το αντιμετωπίσεις αυτό σαν Γερμανός και σαν Εβραίος, σαν ο οποιοσδήποτε από εμάς σε μια σύγχρονη παραβατική ύπνωση. Ο υπνοβάτης έχει δυο φύσεις, αυτή του ελευθέριου κι ενόχου κι εκείνη του δέσμιου αθώου, αναγνωρίζει τη μια, όποια βαραίνει περισσότερο κι ονειρεύεται το συγκερασμό τους, την ταύτιση τους, την ολοκλήρωση του. Για τον υπνοβάτη, η απόλαυση και η οδύνη είναι ονειρικές καταστάσεις, όσο και η πλήρης επαναφορά στην εγκοσμιότητα, ή η ολική απομάκρυνση απ’ εκείνη. Τα πάντα μετρούνται σε κλίμακες αποστάσεων, με μονάδα μέτρησης το φως και το σκοτάδι, την καταραμένη νοσταλγία για το γνώριμο, ή τη γνώριμη νοσταλγία για το ξένο. Υπέρτατος στόχος, η Εκμηδένιση, ή η Απενοχοποίηση.

Ο Ες τέλος, μάς θυμίζει τον άνθρωπο που δεν ακούει και δε βλέπει πως έχει μπροστά του, αυτό που βρίσκεται εκεί, άλλα όλους τους, έστω και κατά ελάχιστη συνδετική ίνα, παράλληλους συγγενείς κι άλλοτε βλέπει μόνο ό,τι έχει μπροστά του. Είναι εκείνος που δε μπορεί να δει την εικόνα ως σύνολο, αλλά διαρκώς βλέπει τις συνιστώσες, στον x, στον y, στον z, σπάνια όμως σα μια ταυτόχρονη παράσταση. Αντιλαμβάνεται το όλον με τις δυο υπνωμένες κι αλληλοαποκληρωμένες υφές που καμιά δε βλέπει την άλλη, δεν ξέρει την άλλη, την υποψιάζεται κι ας έχει ξεχάσει πως την αποκλήρωσε σε μια άλλη αποστροφή, ενίοτε την ψηλαφεί, μα κατά βάση την αποφεύγει, γιατί η στιγμή της αναγνώρισης του Άλλου, είναι η στιγμή 0.

Όταν επιθυμίες και στόχοι συγχωνεύονται, όταν το όνειρο εξωθείται προς τις μεγάλες καμπές και κρίσεις της ζωής, τότε ο δρόμος στενεύει και οδηγεί σε σκοτεινές σήραγγες και το επιθανάτιο όνειρο τυλίγει αυτόν που ως τώρα περιπλανιόταν υπνοβατώντας: όλα όσα έχουν συμβεί, επιθυμίες και στόχοι, περνούν για άλλη μια φορά μπρος από τα μάτια του ετοιμοθάνατου και μπορείς να θεωρήσεις πως συμπτωματικά και μόνο η κατάληξη του δρόμου δεν είναι ο θάνατος.
Ο άνθρωπος που νοσταλγεί από μακριά τη γυναίκα του ή έστω μόνο το σπίτι της παιδικής του ηλικίας, στέκει στο κατώφλι της υπνοβασίας.
Ίσως πολλά να έχουν ήδη προπαρασκευαστεί κι εκείνος να μην τα πρόσεξε ως τώρα. Όπως όταν λόγου χάρη στο δρόμο για το σταθμό αντιλαμβάνεται ξαφνικά ότι τα σπίτια είναι φτιαγμένα από τούβλα το ένα πάνω στ’ άλλο, οι πόρτες από πριονισμένες σανίδες και τα παράθυρα από παραλληλόγραμμα τζάμια. Ή όταν θυμάται το δημοσιογράφο και το δημαγωγό που παριστάνουν ότι είναι σε θέση να ξεχωρίσουν το αριστερό από το δεξί, ενώ αυτό είναι κάτι που το ξέρουν μόνο οι γυναίκες, και μάλιστα όχι όλες. Επειδή όμως ο άνθρωπος δεν είναι δυνατόν να σκέφτεται διαρκώς τέτοια πράγματα, πίνει ήρεμα ένα ποτήρι μπίρα στο σταθμό

[Vittorio Ducoli · Rating 5 out of 5]

Tre volumi, tre storie, un capolavoro

I sonnambuli di Broch è uno dei grandi capolavori della letteratura europea del novecento. I tre volumi di cui si compone narrano tre diverse storie, incentrate ciascuna su un personaggio, ma ancora di più su un preciso momento della storia della Germania. L'inizio del regno di Guglielmo II (1888), il culmine della potenza tedesca (1903) il crollo alla fine del conflitto mondiale (1918). Ciascun volume riflette lo spirito dell'epoca per mezzo dei personaggi principali.
Pasenow è il nobile di provincia, lo Junker su cui in apparenza si fonda la società guglielmina, che vive solo se è in divisa, e non si rende conto che i suoi valori verranno sopraffatti da chi, abbandonata la carriera militare, è diventato commerciante.
Esch è l'operaio che sogna il riscatto, ma non è in grado di dare una risposta positiva e concreta a questo sogno: si rifugerà quindi in una consolatoria realtà piccolo borghese.
Huguenau è il disertore, l'affarista senza scrupoli che si afferma proprio nel momento in cui tutto crolla.
Le tre storie si troveranno a convergere nell'ultimo volume, e solo Huguenau sopravviverà, non esitando a ricorrere all'assassinio e facendo affari anche con i francesi tornati in Alsazia.
Nel grande disfacimento generale, dagli incendi notturni della fine della guerra nasce una nuova classe di borghesi, pronta a consegnare la Germania all'orrore nazista.

[Stratos Maragos · Rating 5 out of 5]

Μου άρεσε περισσότερο από το πρώτο μέρος της τριλογίας. Οι αντιφάσεις, οι αντιδράσεις, οι παραλογισμοί, ο τρόπος σκέψης, η σεξουαλικότητα του Ες τον κατατάσσουν αυτόματα στους πιο ενδιαφέροντες λογοτεχνικούς ήρωες.

[Armin · Rating 3 out of 5]

Hermann Brochs Die Schlafwandler wurden zu meiner Studienzeit gern in einem Atemzug mit Robert Musils Mann ohne Eigenschaften und Thomas Manns Zauberberg genannt. Das eher kleinbürgerliche Umfeld dieses Mittelteils erinnerte mich eher an Alfred Döblin oder Hermann Ungar, obwohl das hochfliegende Gedankengut in dieser seltsamen Ménage à trois schon gewisse Parallelen zu Musil zulässt. Die gesamte Trilogie steht nach wie vor auf der Wunschliste.

[Αγγελική Μαρίνου · Rating 5 out of 5]

Αρχισα να διαβάζω την τριλογία των "Υπνοβατών" από τον α' τόμο. Κανονικά.

Μετά από μια μακροσκελή και κάπως εξεζητημένη περιγραφή ενός γεράκου, που μάλλον ήταν κάτι σαν πρωταγωνιστής, άφησα το βιβλίο. Βούρκωσα στη σκέψη των χαμένων χρημάτων (είχα αγοράσει και τους τρεις τόμους μονοκοπανιά σε μια κρίση φιλομάθειας και ξαφνικού ενδιαφέροντος για το έργο του Μπροχ γιατί μου άρεσε ο...τίτλος). Ημουν, βλέπετε, στη φάση που μου άρεσαν τα απλά, εύληπτα βιβλία. Οχι αυτά με φιλοσοφικές φιοριτούρες, ούτε αυτά που ξεθεώνουν τον αναγνώστη.

Επιασα τον δεύτερο τόμο. Κι εδώ το ίδιο περίτεχνο στυλάκι, αλλά η ιστορία, τουλάχιστον, φαινόταν πιο ενδιαφέρουσα. Ενας λογιστής που παραιτείται από τη δουλειά του για να διοργανώνει αγώνες πάλης γυναικών. Συνέχισα το διάβασμα.

Οταν περάσει κανείς τον σκόπελο των πρώτων σελίδων και συνηθίσει την πυκνότητα της γραφής του Μπροχ, βγαίνει σε νερά γαλάζια και παρθενικά. Δεν είναι το γρήγορο κι ευχάριστο ανάγνωσμα. Πίνεται σα λικέρ, σιγά σιγά, λίγες σελίδες την ημέρα. Ο Μπροχ, συμπυκνώνει σκέψεις κι αμφιβολίες ζωής σε ένα ανάγνωσμα σπαρακτικό, στοργικό προς τους πρωταγωνιστές, ή περίπου. Δεν ήταν λίγες οι φορές που, από την ομορφιά των όσων διάβαζα, δάκρυζα.

Σίγουρα ο Μπροχ με τους Υπνοβάτες (με τον συγκεκριμένο τόμο που διάβασα) δίνει μαθήματα για το πώς κάποιος γράφει ένα πλήρες, ολοκληρωμένο, έντιμο βιβλίο. Ηταν για μένα μεγάλη έμπνευση, τόσο σε συγγραφικό, όσο και σε προσωπικό επίπεδο. Και, φυσικά, συνέβαλε στην ωριμότητά μου, ως αναγνώστρια.

ΥΓ. Ολόκληρο το βιβλίο βρίθει παγκοσμίων και, τελικά, αναπάντητων ερωτημάτων. Στο πλαίσιο του στερεοτύπου της αιώνιας ασυνεννοησίας μεταξύ αντρών και γυναικών, οι οποίοι μάλιστα αγαπιούνται, απολαύστε ντελιριακούς διαλόγους μνημειώδους "υποκειμενικής αλήθειας" μεταξύ του Αύγουστου Ες και της μαμάς Χέντγεν.

ΥΓ2. Οταν ο παντόπτης αφηγητής αφήνει τον κεντρικό ήρωα και επισκέπτεται τα λοιπά πρόσωπα, είναι χάρμα. Απλά χάρμα.

[Jorge · Rating 3 out of 5]

A pesar de que se trata de una novela relativamente corta, se torna densa y ardua con partes que cuesta mucho trabajo entender y verlas con un sentido de unidad, parecen partes desperdigadas por el libro sin un hilo conductor a pesar de que los personajes no cambian y no pasan de 6 o 7. Esta novela pertenece a la trilogía llamada “Los Sonámbulos” completada entre 1931 y 1932. Parece que cada libro se puede leer de manera independiente, aunque hubiera preferido empezar por el primer volumen, pero no lo encontré en la librería. Es importante anotar que cada libro representa una época con sus correspondientes valores y problemática propia. El primer libro corresponde al año 1888, el segundo que es el que comentaré se desarrolla en 1903 y finalmente el tercero durante 1918.
“Esch o la Anarquía” se ubica en Alemania principalmente en Colonia y Mannheim. La primera parte de la novela se desarrolla de manera ágil sin complicaciones intelectuales o de lenguaje; sin embargo la segunda acrecienta su complejidad hasta casi la incomprensión de ciertas partes, lo que me ha motivado a investigar un poco sobre el significado que está detrás de este lenguaje complejo y simbólico. No sé si Hermann Broch conoció a Franz Kafka o si incluso alcanzó a leer algo de él, ya que me da la impresión de que se dibuja una pálida sombra de la silueta de Kafka en algunos pasajes de esta novela.
Queda claro que el personaje principal sufre un gran descontento por el mundo que le ha tocado habitar y que él lo siente sumamente caótico, siempre habla de ordenar otra vez todo, pero parece que debido a los cambios de época, de costumbres, de sociedad, económicos, el progreso del mundo esto ya no es posible, no es posible retroceder y volver al mundo que Esch conoce.
Un poco creo alcanzar a percibir que el autor quiere reflejar la decadencia de los valores tradicionales, así como el deterioro de la cultura y del mundo en general.
La Europa de principio de siglo XX sufre grandes cambios y Esch los padece ya que constantemente habla de irse a América a otro mundo donde sí pueda vivir de mejor manera y en donde sí hay libertad.
A pesar de no ser muy conocido Hermann Broch, para algún sector de goza de un gran prestigio como escritor perteneciente a la Viena esplendorosa de finales del siglo XIX donde se daban cita algunos de los más grandes artistas, músicos, pensadores y escritores. Broch perteneció a esa brillante generación y algunos lo comparan con Joyce o con Thomas Mann, no dudo de su gran talento pero creo que no logré conectarme a su libro, no pude llegar a las alturas intelectuales del gran autor Vienés.

[Ioannis Korovesis · Rating 4 out of 5]

Δύσκολο ανάγνωσμα, πυκνογραμμένο, βρίθει φιλοσοφικών στοχασμών και αναζητήσεων, αν δεν είστε έτοιμοι να "αφιερωθείτε" σε αυτό, μην το ξεκινήσετε καν. Αν καταφέρετε δε να το τελειώσετε, θα ανακουφιστειτε τόσο για το "κατόρθωμα", όσο και για το υπέροχο δεύτερο μισό του βιβλίου.

[Alistair · Rating 4 out of 5]

The Anarchist is the second in a series of three books known as The Sleepwalkers Trilogy, though each novel stands by itself.

To put it in context a little, Hermann Broch was a German speaking writer born in Vienna in the 1880. He is roughly contemporary with Franz Kafka, who was born in Prague. Both were Jewish, both were born into what was then the Austro-Hungarian Empire, and both could be regarded as literary modernists.

This is a challenging book, no doubt about it. I noticed that the other two English speaking reviewers gave up, and I can understand why. The language itself is not difficult, but Broch's manner of writing, his whole approach to his subject, is unique and original, and it takes quite a while to understand what he is trying to do.

The story, in brief, concerns a bookkeeper called August Esch, who is dismissed from his job at the start of the book, works for a while in a Cologne shipyard, then gets involved in a bizarre business enterprise that involves a theatrical show featuring female wrestlers. He spends a lot of time at a restaurant owned by Mother Hentjen, who he will later begin to court, and is friends with a political activist called Martin, the anarchist of the title.

What makes the book difficult to read is that Broch refuses to explain or motivate the events of the story in the ordinary way. The book is psychological, concerned above all with the thoughts and ideas of August Esch. But Esch himself does not clearly understand his own motives. It frequently occurs that he will reinterpret the events of the story after the fact and realise that his motives were quite different from what he had thought beforehand. In other words, Broch is concerned with the subconscious motives that drive our actions.

At the same time, the book has a metaphysical, spiritual or symbolic dimension, and Esch is always seeking meaning in these terms. For example, the initial incident which led to Esch being sacked becomes in his mind a metaphor for original sin. A circus performed called Ilona, whose plays the bound victim in a knife throwing act, becomes a perverse metaphor for the crucifixion. Again, Esch dreams of emigrating to America, but it gradually becomes clear that this is not so much a real plan as it is an expression of his yearning for freedom.

I think this is an important book, but I won't pretend that it is a light read. The symbolic aspect makes it as challenging as the later works of Virginia Woolf, but although there are lyrical passages, especially later in the book, there is none of Woolf's sensuality. The surroundings, in as much as they are described at all, are urban and pretty seedy, the characters unattractive. Esch himself is a brute and a womaniser.

Am I selling it?

[Stephen Rowland · Rating 1 out of 5]

I loved Broch's first part of "The Sleepwalkers" trilogy, "The Romantic." It was unlike anything I've ever read, hypnotic, unique. I was not even able to finish this one, finally giving up with only 30 or 40 pages to go. I could not tolerate it anymore. An abysmal, senseless dirge.

[Antonio Papadourakis · Rating 3 out of 5]

Στο δεύτερο βιβλίο της τριλογίας, που μου άρεσε περισσότερο από το πρώτο, παρακολουθούμε τον Ες, που σαν υπνοβάτης πορεύεται μόνος, όπως ο κάθε άνθρωπος, στη ζωή αναζητώντας την αιωνιότητα. Ο Broch ακολουθεί άλλο τρόπο γραφής, εναρμονισμένος στο στυλ της εποχής που περιγράφει.
"Μες στην άμετρη θλίψη που καταλαμβάνει κάθε άνθρωπο, όταν απομακρύνεται από την παιδική ηλικία κι αρχίζει να διαισθάνεται ότι πρέπει να πορευτεί και να συναντήσει το θάνατο μόνος και απoκομμένος, σε αυτή την άμετρη θλίψη που ήδη μπορεί να ονομαστεί θεϊκό δέος, ο άνθρωπος αναζητά έναν σύντροφο ώστε να βαδίσει μαζί του, πιασμένος χέρι-χέρι προς τη σκοτεινή πύλη: και όταν δοκιμάσει πόσο αδιαμφισβήτητα ηδονικό είναι να πλαγιάζει με ένα άλλο πλάσμα στο κρεβάτι, καταλήγει να πιστεύει ότι αυτός ο τόσο στενός συγχρωτισμός των σωμάτων μπορεί να διαρκέσει ως τον τάφο.... Ωστόσο δεν πρέπει κανείς να λησμονά... ότι το κάθε πλάσμα λαχταρά την αγάπη που θα την προστατεύσει ως την αιωνιότητα από τον θάνατο, από το φόβο του θανάτου που ανανεώνεται καθημερινά καθώς πέφτει το σκοτάδι κι εκείνη πρέπει να πέσει να κοιμηθεί μόνη της, από το φόβο που ήδη την κυκλώνει και την γλύφει σαν φλόγα."
"Ο Ες θεωρούσε ότι η ηδονή, που οι άντρες την αναζητούν σαν να είναι αυτοσκοπός, εξυπηρετεί αντιθέτως, έναν ανώτερο σκοπό, τον οποίον αν και δεν είσαι σχεδόν σε θέση να τον μαντέψεις, ωστόσο σε κατακυριεύει, και που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η επιταγή να εξαλείψεις εκείνο το μεγάλο φόβο, που επεκτείνεται πολύ μακρύτερα από τα στενά όρια του εαυτού σου.... σκυμμένος πάνω της, ποθώντας την, ζητούσε από εκείνη κάτι περισσότερο από αυτό που εννοούν γενικώς όταν αναφέρονται στην ακατανίκητη επιθυμία του ερεθισμένου άνδρα, γιατί πίσω από αυτόν τον τόσο απτό και κοινότοπο πόθο υπάρχει πάντα η νοσταλγία, η νοσταλγία της δέσμιας ψυχής που επιποθεί τη λύτρωση από τη μοναξιά."
"Η ελπίδα της μοναχικής ψυχής είναι να ανοίξει και να δεχθεί την άλλη, την ξένη, εκείνη που ξεπροβάλλει μέσα από την φωτερή ομίχλη για να εισρεύσει σ' αυτήν, την από δεσμευμένη, αναγνωρίζοντας την σαν αυτό που είναι: ένα αγέννητο και αθάνατο ον."
"Γιατί ο άνθρωπος που ποθεί το σωστό και το δίκαιο, ποθεί το απόλυτο, και ο Ες κατάλαβε για πρώτη φορά ότι το θέμα δεν ήταν η ηδονή, αλλά η ένωση, η ένωση που αίρεται πάνω από το τυχαίο και το αξιοθρήνητο, ναι, πάνω και από την άλλη αφορμή της για να ολοκληρωθεί σε μία κοινή εκμηδένιση, που όντως άχρονη η ίδια, καταργεί το χρόνο, και πως η αναγέννηση του ανθρώπου είναι τόσο γαλήνια όσο και το σύμπαν, που ωστόσο αφού επιβάλλει τη εκστατική του θέληση, συσπειρώνεται και τον περικλείει, έτσι ώστε να γίνει δικό του αυτό που αποκλειστικά του ανήκει: η λύτρωση."
"Στη σιωπή η ντροπή εξανεμίζεται, γιατί τη ντροπή τη γεννάνε τα λόγια, αυτό που αισθάνεται εκείνη δεν είναι η ηδονή, αλλά η απελευθέρωση από την ντροπή: η μοναξιά γύρω της είναι τόση, ώστε νιώθοντας αιώνια μόνη, σεν ντρέπεται πια για την παραμικρή ίνα του κορμιού της. "
"Ο έρωτας είναι η μεγάλη αποξένωση: Υπάρχουν δύο άνθρωποι που είναι σαν να ζουν σε δύο αστέρια και κανείς τους δεν είναι δυνατόν να ξέρει τίποτα για τον άλλο. Και ξαφνικά η απόσταση καταργείται, ο χρόνος καταργείται και βρίσκονται χαμένη ο ένας τον άλλον, έτσι που δεν γνωρίζουν πια τίποτα ούτε για τον εαυτό τους, μα ούτε και ο ένας για τον άλλο, και ούτε χρειάζεται. Αυτό είναι ο έρωτας..... Μόνο μία φοβερή ενίσχυση της αποξένωσης, μόνο όταν αυτή η αποξένωση οδηγηθεί, για να του πω έτσι, στο άπειρο, μπορεί να ανθίσει αυτό που θα πρέπει να είναι ο ασύλληπτος στόχος του έρωτα κι αυτό που είναι η ουσία του: το μυστήριο της ένωσης."
"Όταν επιθυμίες και στόχοι συγχωνεύονται, όταν το όνειρο εξωθείται προς τις μεγάλες καμπές και κρίσεις της ζωής, τότε ο δρόμος στενεύει και οδηγεί σε σκοτεινές σήραγγες και το επιθανάτιο όνειρο τυλίγει αυτόν που ως τώρα περιπλανιόταν υπνοβατώντας: όλα όσα έχουν συμβεί, επιθυμίες και στόχοι παίρνουν για άλλη μία φορά μπροστά από τα μάτια του ετοιμοθάνατου και μπορείς σχεδόν να θεωρήσεις ως συμπτωματικά και μόνο η κατάληψη του δρόμου δεν είναι ο θάνατος"

[Esteban Galarza · Rating 4 out of 5]

En esta segunda parte de su trilogía de los sonámbulos, Broch adelanta unos años en el tiempo a 1903, año en el que un gris empleado de comercio, contable de una empresa chica, es despedido acusado de un fraude que no cometió. Esch, tal el nombre de este personaje, se dispone entonces hacer un acto de justicia y denunciar a quien, según él, es el causante del desfalco a la empresa. Su búsqueda de justicia lucha con su instinto de supervivencia, ya que nadie vive del aire y necesita otro trabajo. Y en su necesidad debe relegar la denuncia para que lo tomen en otro lugar, una mejor oportunidad laboral. Pero aceptar eso implica dejar de lado su búsqueda de justicia.
Esta primera situación, lejos de ser extraordinaria, es solo el inicio de una búsqueda de pureza que se personifica en su necesidad de viajar a América, lejos de la corrupción cada vez más fuerte en la que se siente hundirse. Su cabeza elabora lazos en los que va ubicando a quienes se le cruzan en su camino. Así, un socialista con visos de anarquista se vuelve una figura de intachable pureza, una cantinera viuda, una mujer burda pero casta a conquistas, varios húngaros artistasd e varieté y ex militares, personajes viles, necesarios para sobrevivir y para ganar dinero, pero al mismo tiempo son grandes escollos para sus planes de irse lejos.
Y de un momento al final, todo lo tangible se vuelve etéreo en la narración, como si asistiésemos a la gran bruma de un sonámbulo con insomnio (si ese oxímoron fuese posible de existir). Porque Broch es un austríaco y como tal no pierde nunca de vista el humor negro y los paisajes oníricos para marcar lo acre que puede ser vivir tanto dentro del sueño burgués como en sus márgenes.
Y si en Pasenow o el Romanticismo, Broch carcome la costra estúpida del militarismo prusiano, en Esch o la Anarquía tira soda cáustica en la quimera de la burguesía protocapitalista. Que no extrañe que si hubiese escrito en esta época esta novela hubiese aparecido en más de una ocasión la palabra EMPRENDEDOR, eufemismo en estos tiempos que corren de estafador, hipócrita, embrutecido pequeñoburgués que busca vivir a costas del Estado pero pregonando el mérito propio.
Ahora tan solo me queda terminar la trilogía y ver cuál será el último pilar que derrumbará para mostrar lo desamparados que estamos. A no alarmarse, hay algo en Broch que difiere mucho de los otros austríacos (por ahora) y es que de algún modo busca generar un consuelo para las almas atormentadas de sus héroes. Aunque, cuidado que, repito, Broch es austríaco y el ser y el parecer y la máscara en sí es algo muy importante para estos autores. Lo que puede ser consuelo tal vez sea una trampa.

[Nikolas Banos · Rating 4 out of 5]

Μετά το «1888, Πάσενοβ ή Ρομαντισμός», o Hermann Broch αλλάζει εποχή, τοποθετεί την δράση 15 χρόνια αργότερα και περνάει, έντεχνα, στο «1903, Ες ή Η Αναρχία». Συγκεκριμένα το έτος 1903, όπως προδίδει και ο τίτλος, το, εν λόγω, έργο έρχεται για να δείξει στον αναγνώστη την ρευστή κοινωνική κατάσταση που επικρατούσε στην Γερμανία, αλλά και σε όλον τον κόσμο, την δεδομένη χρονική περίοδο∙ γεγονός που έκανε την εμφάνιση του δειλά στο πρώτο μέρος της τριλογίας. Αφήνοντας πίσω μας τον Φον Πάσενοβ, ο Broch μας συστήνει, άμεσα και αβίαστα, τον εμποροϋπάλληλο – εν πολλοίς λογιστή – Αουγκούστ Ες.
Ο Αουγκούστ Ες είναι ένας αντιπροσωπευτικός χαρακτήρας της μεσαίας κοινωνικής τάξης, με ταξική συνείδηση και κοφτερό μυαλό, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνεται το κοσμικό αστείο, αλλά αυτό να μην τον διασκεδάζει καθόλου∙ μάλλον το αντίθετο. Η ιστορία του, στον «Μπροχικό» κόσμο, ξεκινά όταν ο ίδιος απολύεται από την εταιρία της Κολωνίας, στην οποία εργάζεται. Εκεί διαφαίνονται για πρώτη φορά οι δευτερεύοντες χαρακτήρες που πλαισιώνουν τον Ες, οι οποίοι δεν θυμίζουν σε τίποτα τους δευτερεύοντες χαρακτήρες άλλων λογοτεχνικών πονημάτων. Καλογραμμένοι και μεστοί, δίνουν μια σαφή εικόνα της συγκεκριμένης δεκαετίας και διαμορφώνουν ένα κόσμο, στον οποίο ο Ες νιώθει πως όποια επιλογή και να κάνει είναι λάθος. Αρχικά γνωρίζουμε την κυρία Χέντγεν, ιδιοκτήτρια της ταβέρνας, στην οποία σύχναζε ο Ες, και αργότερα το ερωτικό ενδιαφέρον του πρωταγωνιστή, τον ανάπηρο Μάρτιν Γκάιρινγκ, φίλο του Ες και σοσιαλιστή συνδικαλιστή, ο οποίος προσπαθεί να του βρει εργασία σε μια άλλη ναυτιλιακή εταιρία στο Μάνχαιμ. Ο Ες, εν τέλει, προσλαμβάνεται στην εταιρία, μετακομίζει στο Μάνχαιμ και ο Broch, δείχνει στον εκάστοτε αναγνώστη του, αλλά και στους μεταγενέστερους δημιουργούς, τι σημαίνει «Εaster Εggs» σε ένα έργο. Ο ιδιοκτήτης της εταιρίας δεν είναι άλλος από τον Έντουαρντ φον Μπέρτραντ, άσπονδο φίλο του Φον Πάσενοβ από το «1888, Πάσενοβ ή Ρομαντισμός». Σε αυτήν την πόλη θα εκτυλιχθεί και το μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας του Ες. […]

Read More Here: https://nikolasinbookland.wordpress.c...

[Gulliver's Bad Trip · Rating 4 out of 5]

Its telling when the way relationships between men and women become symbolic for a whole historic reversion. That is, marriage barely remains a profitable endeavour for women but at the expense of their own lifes. Opportunism is the only way out of proletarianization or straight unemployment. Swindle is the goal that can only lead to more swindling. Canetti is the contemporary that could be on pair regarding such themes. Nowadays, Luther Blisset/ Wu Ming are maybe the only ones that could be comparable specially if you consider that the dates in Broch's novel are fake, just like with Q, for example, and instead of the First it is the second World War that is expected like inevitably would happen since 1933.

Personally, one of the things that most caught my attention was the famous Italian porn actress Cicciolina's real first name, Ilona (Anna Staller), be the same as that excentric female and also hungarian supporting character in the novel. Talking about show business, the theater there could easily be replaced by cinema and, thus, a more or less direct mention of german productions during Goebbels era such as those directed by Veit Harlan or Leni Riefenstahl just like Klaus Mann actually did for his juridical misfortune in his own novel Mephisto. America recurrent mention in a clearly totalitarian context could fail to invoke Sinclair Lewis's It Can't Happen Here.

The increasing alienation in the novel bordering absurdism remembers Friedrich Dürrenmatt and Max Frisch. And, for those back then, new, but, now, for us, older films of Rainer Werner Fassbinder were still to be born.

[Susan · Rating 2 out of 5]

Second book in the trilogy, The Sleep Walkers. Much less satisfying and engaging than the first volume and I am not reading the third!! Hard to get my mind on anyone - more sketches of characters than people in whom one believes. Although we are mainly learning about the life and thoughts of Esch as he struggles to work, have sex, have friends, eventually have a wife. But very hard to follow and to care what happens to these characters.

[WillemC · Rating 2 out of 5]

Begint goed, laatste zeventig bladzijden waren zeer vermoeiend. Op het einde kon het mij niet meer schelen.

[Κατερίνα Τοράκη · Rating 5 out of 5]

Αριστούργημα. Πώς από την αφήγηση της ιστορίας κάποιων ανθρώπων περνά η ιστορία της Ευρώπης την περίοδο των διαρκών αλλαγών. Τρεις τόμοι, τρια μέρη, τρεις μεταβάσεις, η τελευταία το 1918.

[Manuela Danieli · Rating 3 out of 5]

Scritto molto bene ma non mi prende molto. Forse non è il momento adatto per leggerlo o forse non colgo le sottigliezze della narrazione

[Max · Rating 2 out of 5]

1.5

[Katerina Kiritsaki · Rating 4 out of 5]

Audio book

[Tim Weemhoff · Rating 4 out of 5]

Heb de smaak van de Midden-Europeanen goed te pakken de laatste tijd. Onlangs al de Serviër Danilo Kis en vooral ook veel Oostenrijkers. Musil, Zweig, Roth en nu de wat onderschatte Hermann Broch, getipt door collega Geertjan. Geboren in Wenen en van Joodse komaf. Wordt net als zijn vriend Musil tot de modernisten gerekend. Dat mag dan zo zijn, maar dit tweede deel (1931) van zijn befaamde trilogie De Slaapwandelaars is aanmerkelijk leesbaarder dan een Musil of Proust.

Hoofdpersoon is de memorabele boekhouder/anarchist August Esch. Een paradoxale aard die in lijn is met de onderliggende thema’s en filosofie waar Broch graag over schrijft. De weg van de mens leidt volgens hem via de anarchie naar een zakelijkheid die niets anders is dan een inzicht in het voortdurende bewustzijn over de dood en die over de grenzen van de eigen werkelijkheid heen reikt. Het uit zich in soms surrealistische passages waarbij niet altijd duidelijk is of men zich tussen realiteit of droom bevindt.

In het verhaal ontwikkelt Esch zich van onalledaagse jobhopper, einzelgänger, manipulator en scharrelaar tot een uitgebluste romanticus die zich morrend schikt in een huwelijk met een introverte, halsstarrige kroegbazin. Twee tegenpolen die elkaar op wonderlijke wijze in evenwicht houden.

Schitterende roman die uitnodigt tot het lezen van de overige twee op zichzelf staande delen. Vierenhalve ster.

[Alessandro · Rating 5 out of 5]

"L’amore è la grande estraneità: ci sono due, e ognuno su una diversa stella, e l’uno non può mai sapere nulla dell’altro. Ed ecco, non c’è più distanza né tempo fra loro, gettati l’uno nell’altro, così che ognuno non sa più nulla di sé né dell’altro, e neppure hanno bisogno di sapere più nulla."

"Egli aveva scoperto che quegli esseri in corsa forsennata, che in terra cercano l’imperituro e l’assoluto, non trovano che il simbolo e il surrogato di quel che cercano, senza sapergli dare un nome: essi guardano la morte altrui senza compianto e senza tristezza, sotto l’incubo della propria; corrono dietro al possesso per esserne posseduti, sperando di trovarvi quella salda immutabilità che deve possederli e preservarli; e odiano la donna, che hanno scelto nella loro cecità, la odiano perché è soltanto un simbolo, che infrangono con rabbia quando si ritrovano in balia dell’angoscia e della morte."

"Davanti alle navi che, ancorate lungo le rive fumose e deserte, fanno girare fragorosamente le loro gru, caricando e scaricando indefiniti oggetti per scopi indefiniti, lungo le rive deserte, che a valle si coprono di una verzura polverosa e finiscono in una misera campagna, lungo le dune, infine, dove già si vede il faro, vien tratto il gigante dell’oceano, incatenato come un reprobo al suo piccolo guardiano; e sulle navi e sulle rive c’è gente che assiste alla partenza e alza le mani, come se volessero trattenerlo, ma non sanno fare che un debole cenno rigido e impacciato. Quando poi naviga al largo, quasi scomparso lo scafo sotto la linea dell’orizzonte e appena visibili i tre fumaioli, più di uno che dalla costa guarda sul mare si domanda se la nave si diriga al porto o s’immerga in una solitudine che l’uomo sulla riva non potrà mai concepire. Quando poi si constata che fa rotta verso la costa, allora ognuno si conforta, come se quella nave gli portasse quel che ha di più caro o almeno una lettera da lungo tempo inconsciamente attesa. Talvolta laggiù, nella chiara nebbia del confine, due navi si incontrano, e si vedono passare scivolando l’una accanto all’altra. C’è un attimo in cui i due fragili profili si fondono e diventano una cosa sola, un attimo di fragile sublimità, finché tornano dolcemente a staccarsi, dolci e silenziosi come la nebbia lontana dove avviene l’incontro, e ognuno per sé continua a scivolare solo per la sua strada. Dolce, non mai adempiuta speranza."

[O Κανένας · Rating 1 out of 5]

It was so boring that i couldn't do anything but just quit after i reached chapter III.

[Agnes]

Lovat cartaceo, 1 Aprile 23
aAnche eBook 29-1-24