Wat de impressionisten in de schilderkunst teweegbrachten, heeft Claude-Achille Debussy (1862-1918) voor de muziek gedaan: hij heeft haar bevrijd uit oude structuren, hij heeft nieuwe vormen, kleuren en timbres aangedragen, hij heeft vers bloed gebracht in het levende wezen dat zij is. Natuurlijk is luisteren naar zijn werk het eerste middel om dat te ontdekken. Maar ook de duizenden brieven die Debussy schreef, geven een rijk beeld van zijn onconventioneel innerlijk leven en scheppend vermogen. Zijn proza is soms grillig en geestig, maar altijd elegant en hoffelijk, al velt de schrijver soms een scherp oordeel over mens en muziek. Wie die brieven leest, wordt bovendien deelgenoot van de grote kring van kunstenaars - schilders, schrijvers en componisten - die in het fin de siècle hun inspiratie ontleenden aan nieuwe elementen: aan wat uit verre oorden tot hen kwam op de grote wereldtentoonstellingen, aan de wereld van de mythologie, aan die van het kind en aan de krachten van de natuur. Uit die overvloed aan brieven is hier een keuze gemaakt die recht doet aan de veelkleurige wereld van Debussy; brieven waarin hij zijn opvattingen over muziek weergeeft, over liefde en vriendschap, over zijn materiële noden en, natuurlijk, over zijn eigen werk. De brieven zijn door de samensteller geplaatst tegen de achtergrond van korte levensschetsen. Bovendien heeft hij uit iedere periode een compositie gekozen en daarvan een persoonlijke impressie gegeven.
Claude-Achille Debussy (22 August 1862 – 25 March 1918) was a French composer. Along with Maurice Ravel, he was one of the most prominent figures associated with Impressionist music, though he himself disliked the term when applied to his compositions. He was made Chevalier of the Legion of Honour in his native France in 1903. Debussy was among the most influential composers of the late 19th and early 20th centuries, and his use of non-traditional scales and chromaticism influenced many composers who followed.
Debussy's music is noted for its sensory content and frequent usage of non-traditional tonalities. The prominent French literary style of his period was known as Symbolism, and this movement directly inspired Debussy both as a composer and as an active cultural participant.
It's interesting to see how all the authors, musicians, painters and so on in the XIXth century were connected together. Plus, by reading Debussy's letters, we can understand how several musicians, such as Wagner, influenced him yet how Debussy "escaped" from the framework of these resources and created his own style of composing.
I'd like to read letters from the later half of his life. He was hypercritical during his youth. And who knows, maybe he's right , Wagner might be a persnickety control freak. Debussy remains my most favorite classic composer.
Deze verzameling brieven werd geselecteerd uit de zeer volledige Franse editie die werd voorbereid door Denis Herlin en wijlen François Lesure, beiden gereputeerde Debussy-kenners, en in 2005 werd gepubliceerd. Van de ruim 2.500 brieven vond ongeveer een tiende deel zijn weg in deze bloemlezing.
Zoals wel vaker verschijnt doorheen zo’n correspondentie een eerder anekdotisch beeld van de kunstenaar. En dat gevoel van oppervlakkigheid wordt hier nog extra in de verf gezet door de wel erg Franse esprit waarmee de componist zijn ontboezemingen op papier zet. De brieven lopen over van ironie, overdrijvingen, zelfbeklag, gemopper, en bon mots. Spontaniteit en levensvreugde zijn ver te zoeken. Wellicht moet je Fransman zijn om dit echt te kunnen appreciëren. Eerlijkheidshalve moet ik er aan toevoegen dat de klachten uit Debussy’s brieven van de laatste levensjaren een stuk authentieker overkomen. De cumulatieve belasting van oorlog, ziekte, nijpende geldzorgen, en een creatieve impasse eiste een zware tol en de componist trotseerde deze moeilijke omstandigheden met een bewonderenswaardig elan. (Niettemin vraag ik me af of de samensteller Lucas Bunge ons door zijn selectie geen te rooskleurig beeld suggereert van Debussy’s laatste levensfase. Indertijd scherpte mijn eigen steekproef van de late correspondentie (uit de Franse editie die ik nu helaas niet bij de hand heb) de indruk van diepe wanhoop nog aan met expliciete zinspelingen op plannen tot zelfmoord).
Jammer wel dat deze correspondentie weinig inzicht biedt in Debussy’s artistieke ethos en componeermethode. Hier en daar zijn er interessante flitsen maar heel veel wijzer wordt je er niet van. We blijven wat dat betreft dus aangewezen op een uitgebreide secundaire literatuur. Mogelijk zijn ook de gebundelde kritieken die Debussy schreef onder zijn nom de plume Mr. Croche een interessante aanvulling.
De samensteller heeft de verzameling ingedeeld in een aantal tijdsintervallen. De brieven worden steeds voorafgegaan door een summiere maar interessante biografische schets. Als bonus geeft Bunge voor elk deel ook zijn luisterimpressies mee van een werk van Debussy uit de betreffende periode. Een aardigheid die niet veel toevoegt. Vaak wel heel interessant - en zelfs onontbeerlijk voor een goed begrip - zijn de noten die mee overgenomen zijn uit de Franse editie.
Debussy schrijft geweldige brieven, ik was verdrietig toen het uit was! Je zou zo graag willen dat hij langer had geleefd. Bunge heeft een goede selectie gemaakt en zijn noten en toelichtingen zijn erg nuttig!