Autoriteit

by Paul Verhaeghe

Met autoriteit loopt er vandaag de dag heel wat verkeerd. Politiek en religie zijn hun geloofwaardigheid kwijt en ouders hebben geen controle over het gedrag van hun kinderen. In dit boek bevraagt Paul Verhaeghe de manier waarop autoriteit functioneert, waarom er tegenwoordig zo weinig waarde aan autoriteit wordt gehecht en wat daarvoor een alternatief kan zijn. Herstelpogingen van de vroegere autoriteit zijn tot mislukken gedoemd en verworden algauw tot vormen van pure machtsuitoefening. Als maatschappij staan we op een wissel: richting macht of richting nieuwe autoriteit.
Verhaeghe zoekt en vindt een nieuwe invulling van autoriteit: in de groep, die een individu of instelling autoriteit verleent – van ouderverenigingen, burgergroepen tot aandeelhoudersvergaderingen. Deze verschuiving is volop bezig in opvoeding en onderwijs, politiek en economie en leidt tot mooie resultaten.

Genres: Psychology, Nonfiction, Philosophy, Cultural, Society, Science, Self Help

272 pages, Paperback

First published September 8, 2015

Reviews

[Wim Chielens · Rating 5 out of 5]

Autoriteit is een boek dat je tot het verbluffend inzicht brengt, dat onze huidige democratie failliet is. Politici mogen met de allerbeste bedoelingen het beste willen voor "het volk", ze vertegenwoordigen nauwelijks datzelfde volk en ze hebben het ook maar heel beperkt nog voor 't zeggen. Wie de echte beslissingen opdringen aan de politiek zijn de multinationals, de banken, de lobbyisten, de internationale instellingen waar mensen in zitten die geen enkele verantwoording moeten afleggen aan kiezers (IMF, ECB, enz.).
Die pijnlijke vaststelling doet Paul Verhaeghe in het laatste hoofdstuk van zijn boek. In de voorafgaande hoofdstukken heeft hij het over autoriteit in bredere maatschappelijke context. De top-down autoriteit werkt niet meer. Het alternatief is horizontale autoriteit, die gedragen wordt door een brede groep (alle betrokkenen bij datgene waarop de autoriteit moet gelden). Dat is een positieve boodschap.
Hoe zit het dan met onze democratie. Die moet afstappen van het systeem van verkiezingen en plaats ruimen voor deliberatieve democratie. Daarin zit dus het woord: deliberatie. Wetten, beslissingen, besluitvorming moet groeien uit omstandig overleg door een representatieve groep mensen. Politici kunnen hooguit nog de beslissingen van die groep uitvoeren (maar zijn daar waarschijnlijk zelden de best geplaatste mensen voor).
Dat zijn zowat de kerngedachten van dit boek. Dat zou kunnen deprimeren. Het is niet niks als je vast stelt dat "het systeem" zo grondig fout zit, dat het eigenlijk niet redelijk is om er nog langer mee door te gaan. Je kan er fatalistisch door worden, of het kan mobiliseren. Dit boek (samen met gelijkaardige boeken van David Van Reybrouck of Willem Schinkel) kan onderwerp zijn van gesprekken die je moet aangaan met weldenkende politici en andere mensen die op vandaag nog zweren (of er tegen beter weten in moeten aan deelnemen) bij top-down autoriteit: directeurs, voorzitters, zaakvoerders, ...

[Pieter · Rating 4 out of 5]

Tijdens de mediaheisa rond "Black Lives Matter" (BLM) werd de illusie gecreëerd dat deze beweging handelt tegen racisme. Nochtans zijn er vele beelden van blanke betogers die met haat in de ogen zwarte agenten aankijken. Evengoed zijn er intussen verscheidene zwarte doden te betreuren, vaak omdat ze hun of andermans eigendom beschermden tegen plunderaars. Slogans als "Defund the Police" en nog veel agressievere verwensingen van de politie wijzen op een maatschappelijke breuklijn inzake autoriteit. Net zoals Jean-Jacques Rousseau en de beweging van mei '68 vindt BLM autoriteit iets verdacht. Op twee generaties tijd is onze samenleving veranderd van een christelijke gemeenschap met aandacht voor solidariteit naar een neoliberale maatschappij van winnaars en verliezers, waarin macht eerder dan autoriteit primeert. Moreel gezag lijkt tot het verleden te behoren. Autoriteit lijkt een taboe geworden, zowel bij ouders als leraars. Democratie voor kleuters schept onzekerheid bij ouders, het geweld tegen ouders stijgt. Dit alles lijkt het alsmaar moeilijker te maken voor ouders om hun kinderen vertrouwen te geven en langzaam los te laten aan de samenleving. Ook onderwijzers zien geweld toenemen, ervaren de stijgende druk om het gebrek aan discipline bij de ouders op te vangen en hebben schrik voor een slechte evaluatie wanneer ze tegen beter weten in toch trachten het kind orde en vlijt bij te brengen.

Vaak worden begrippen als macht en gezag dooreen gehaald. Macht behoeft geen autoriteit en kan zich via geweld desnoods laten opleggen. Gezag daarentegen komt van buiten of van boven en wordt aan iemand gegeven (rechter, leraar, arts, priester). Ook in een gezin is het gezag van de ouder van belang om het kind te laten opgroeien, waarbij de moeder voor veiligheid en de vader voor orde zorgt waarbinnen het kind zijn autonomie kan opbouwen. De delicate oefening is om te vermijden dat het kind zowel de buiten- als binnenwereld niet als bedreigend ervaart, waardoor het overmand wordt door respectievelijk conformisme of opstandigheid. Verhaeghe put graag uit de psycho-analyse om zijn theses te onderstrepen. Zo beroept hij zich op het beruchte Oedipus-complex van Freud om het beeld op te roepen van de Oervader. Zonen willen hun vader (niet noodzakelijk fysiek) vermoorden, maar voelen zich daarover snel schuldig en aanbidden en idealiseren hem vaak 'post mortem'. Dit hangt samen met de nood aan een strenge leider zoals Hobbes, Plato en Weber voorstaan. In de Verlichting gaat het niet langer meer om God of koning die Zijn/ zijn gezag aan een hogere orde toeschrijft, maar wel om de rede. Maar men verdedigt wel geweld om dit nieuw rechtssysteem te vestigen. Hannah Arendt stelt dat autoriteit bij de Grieken via de rede kwam, bij de Romeinen via traditie en bij het Christendom naast rede (God), traditie (Kerk) ook via de angst (hel). Omwille van misbruiken bij het uitoefenen van het vaderlijke gezag zoals geweld binnen het gezin, kwam de ganse vaderrol op de wip. De vaderfiguur verdween of werd vervangen door een overbezorgde tweede moeder.

Het wegvallen van autoriteit leidt zowel in de politiek als het bedrijfsleven tot meer regels en procedures, het meest opvallend in de banksector. Controle tracht men te ondervangen door het opstellen van allerhande meetsystemen die de indruk wekken van objectiviteit, maar een ideologische grond hebben. Zei Stalin niet: 'Een miljoen doden is maar een statistiek'? Tegelijk koestert de hedendaagse politiek dat ze zich alles wil aantrekken en de burger dat ook verlangt. De financiële middelen daartoe staan echter niet in verhouding, waardoor de lokale niveau's overbevraagd worden.

Zoals in zijn vroeger werk "Identiteit" hamert de auteur ook op de druk van het neoliberalisme op de economie. Groei is het adagium en schulden zijn daartoe de olie. Maar paradoxaal genoeg leidt deze groei niet tot meer werkgelegenheid of sociale zekerheid. Vrouwen worden hoger opgeleid en groeien door in het zakenleven, maar zien kinderen en het traditionele gezin als een belemmering voor hun carrière. maar mannen blijven vaker lag opgeleid en lijken hun draai te verliezen. Bovendien lijkt de vervrouwelijking van de economie volgens de auteur niet bepaald te leiden tot een minder agressief klimaat. De onthechte homo economicus hoeft noch regels noch sociale controle noch lokale binding.

Nochtans zijn regels en autoriteit nodig. In het gezin waar ouders de wettelijke verantwoordelijkheid dragen over hun kinderen en dus mogen en moeten eisen stellen. Niet als vrienden of gelijken, maar wel met een aanwezige afstand. Via een externe dwang die het kind langzaam maar zeker internaliseert. De pedagogische tik die in de ogen van de schrijver de voorkeur geniet boven psychologisch geweld of verwaarlozing.

Nochtans verdedigt Verhaeghe een nieuw model van gedeelde autoriteit. In plaats van een superouder of superleerkracht pleit hij voor een collectief van leerkrachten, familie en vrienden die gezamenlijk autoriteit over het kind uitoefenen. De patriarchale Darth Vader evolueert daarmee naar een Big Brother die via Internet en sociale media decentraler en horizontaler controleert.

De bevolking is vandaag hoogopgeleid en is in staat om gezamenlijk haar morele doelen te bepalen, uit te voeren en op te volgen. Vertrouwen en reputatie winnen aan belang door meer sociale controle. Dezelfde horizontale benadering blijkt uit de groeiende populariteit van bemiddeling van rechtszaken. Of de deeleconomie waarbij buren een boormachine of heggenschaar uitlenen. Of de werking van Wikipedia (en Goodreads ;-)). De Braziliaanse ondernemer Ricardo Semler is ervan overtuigd dat een horizontale organisatie kan werken gebaseerd op vertrouwen, transparantie en zelforganisatie. Verhaeghe gelooft dat de structuur van de organisatie belangrijker is dan het geslacht van de bedrijfstop.

In een laatste fase breekt de auteur een lans voor meer macht voor de basis: de consument, de belastingbetaler, de kiezer. Die eersten kunnen hun macht laten gelden door bedrijven te steunen die duurzaam zijn en belastingen te betalen. Decennialang werd de globalisering vooropgeschoven als het te volgen model. Toen ondermeer de financiële crisis aantoonde dat de gevolgen niet meer te overzien waren, werd beroep gedaan op de belastingbetaler om "hun" banken bij te springen. In landen als Ijsland beslisten de burgers om zich uit de kapitalistische houdgreep te wrikken door de bankiers te laten veroordelen en buitenlandse beleggers niet terug te betalen. Het meest in het oog springend is waarschijnlijk het democratisch deficit dat al jaren de publieke opinie beroert. Verhaeghe wijt dit aan de economische machten die het politieke toneel beheersen, vaak gecombineerd met nepotisme (families De Clercq, Van den Bossche, Verhofstadt, De Croo, Balthasar,...) en de mediatisering van ons-kent-ons. Democratie zou moeten gebaseerd zijn op gelijkheid en vrijheid, maar is geen van beide meer. In het boek belicht men drie mogelijke antwoorden op de teloorgang van de democratie: 1) populisme 2) technocratie 3) deliberatieve democratie. De eerste zou volgens Verhaeghe ingaan tegen de meerderheid van de bevolking, de financiële solidariteit ondergraven en de bevolking armer maken, de tweede te veel de vrije markt laten spreken en niet het democratisch afwegen van keuzes voor de burgers respecteren. U raadt het al, Paul Verhaeghe ziet meer heil in overleg via objectieve moderatoren, goede informatie en bindende beslissingen. Deze deliberatieve democratie zou werken via een representieve staal van de bevolking. Voornaamste probleem mijns inziens is de enorme politiek-correcte druk die nu heerst in politiek en media waardoor een waardig debat over heel wat onderwerpen intussen onmogelijk geworden is. De woeste beeldenstorm van de laatste maanden is hiervan het meest recente voorbeeld.

[Iancu S. · Rating 3 out of 5]

Came across the author after a glowing review of his previous book (about identity in a market society). Decided I didn't want to read yet another diagnostic of how neoliberalism is screwing everyone up, so picked up this book instead. Its central idea is that traditional models of top-down authority are crumbling, and they need a replacement, which the author sees in 'horizontal' models of distributed authority, where various collectives deliberate and participate directly. This can happen in the school, the corporation or the nation.

The book reads easily, but doesn't really have a coherent feel. And, for a university professor, the author has an unsually breezy approach to referencing. In some cases, like his discussion of the 'tragedy of the commons', you could tell he hasn't read the authors he's discussing: Garrett Hardin's famous paper proposed command & control, top-down planning as *one* possible solution to the tragedy of the commons. The other solution was the allocation of property rights. (This is important, but goes unmentioned, because it doesn't really fit the narrative). In other cases - his casual, unattributed mention of Germany using 'two-thirds renewable energy' - he is simply wrong. Germany gets around one third of its power from renewables - power, not energy.

The book has interesting insights, and I enjoyed the writing style, but I'm not sure I'll open it again anytime soon.

[Michiel Wallaard · Rating 5 out of 5]

Ik kan dit boek van deze Belgische psycholoog aan eenieder aanraden die begrijpt dat onze arbeidsorganisatie, onze opvoeding en ons politiek-economisch systeem te maken hebben met een ernstige autoriteitscrisis, dat herstel van gezag broodnodig is, maar dat een terugkeer naar topdownstructuren niet gaat werken in een moderne netwerksamenleving. Alleen het organiseren van beslissingsbevoegdheid in concrete gemeenschappen en daarmee van sociale controle, via heldere spelregels en transparante verschaffing van kennis van zaken aan iedereen (in plaats van achterkamertjes), kan ons verder helpen. Maar hoe kom je van de vermolmde (vaak technocratische, het gewone volk te ondeskundig achtend om mee te delibereren) machtsstructuren af als mensen daarbinnen daar zelf geen enkel belang bij hebben? Verhaeghe suggereert dat het wel vrij pijnvrij kan lukken door daar omheen te werken via nieuwe gezagsstructuren. Ik ben daar skeptisch over. Gezagsdragers in politiek en bedrijfsleven (politici en managers), wiens gezag in feite nog slechts machtsuitoefening is omdat er geen sprake meer is van vanzelfsprekende erkenning van hun gezag, gaan geen stapje opzij zetten om van een lobbycratie naar een systeem te gaan waarin zij zichzelf overbodig maken...

[Robin · Rating 4 out of 5]

Het is maar dat ik de vorige boeken van Paul Verhaeghe zo goed vond dat ik aan dit boek begonnen ben, want aanvankelijk zei het onderwerp me weinig. Valt er dan zoveel over 'autoriteit' te vertellen dat je er een heel boek mee kan vullen? Eigenlijk wel. Zonder het misschien te beseffen is het onderwerp zeer actueel. Verhaeghe's betoog biedt inzicht in hedendaagse problematiek rond kinderen die niet meer willen luisteren, leger op straat en ambtenaren die bedreigd worden, met als grand cru de pijnpunten van (ex-)paternalistische maatschappij. Bovendien komt hij op het eind van het boek ook met een mogelijke oplossing.
Net zoals zijn andere boeken is Autoriteit vrij toegankelijk geschreven en hoef je geen psychologie-diploma te hebben om de materie te vatten.

[Brent Verhoeven · Rating 5 out of 5]

"Het ziekmakende [neoliberalisme] daarvan is intussen meer dan afdoende vastgesteld. Op maatschappelijk vlak veroorzaakt het neoliberalisme een toenemende ongelijkheid en een opdeling van mensen in winnaars en verliezers. Dat is niet alleen ongezond, het is nog gevaarlijk ook. Als ideologie veroorzaakt dit model gevoelens van angst en schuld. De ander is een constante bedreiging en wie niet succesvol is, krijgt te horen dat hij het aan zichzelf te wijten heeft. De huidige tsunami van angststoornissen en depressies is daar het gevolg van." p.18

[Thierry Serrien · Rating 3 out of 5]

De vaststelling dat het patriarchaat aan het verdwijnen is, die is terecht. Maar het gaat eerder gestaag. Het voorstel de verticale autoriteit door een horizontale te vervangen, is goed. Dit boek bevat zeker een aantal interessante casussen met betrekking tot onderwijs, gender, bedrijfsvoering en politiek, maar hier en daar heb ik de indruk dat het nogal anekdotisch en veralgemenend is. 'Identiteit' vond ik sterker binnenkomen.

[Martin Henson · Rating 3 out of 5]

A little disappointed after "What About Me" - which I think is much better. This book doesn't seem to have an overall argumentative integrity that the earlier book had. The idea of horizontally organised authority replacing hierarchies is interesting but I think under-rehearsed. In addition to the emergent horizontal authorities arising from the Internet, the other examples discussed are quite well known - but a quick google search reveals lots of examples outside the western world. I worry that there are other emergent phenomena arising from the web beyond those discussed: the dynamics of the web make it a scale-free network and lead to Pareto distributions. So we are also seeing "intellectual inequality" paralleling income inequality (generated by the similar dynamics of income and wealth). For example, the bookshop I visited last week is full of copies of the book by the (Christian) existentialist clinical psychologist Jordan Peterson - while the clinical psychologist Verhaeghe's books are nowhere to be seen. Verhaeghe is (for me at least) a much much more interesting thinker - who can cope, for example, with the tragedies of the 20th century (the Holocaust and the Gulag) without immediately freaking out that some current authoritarian tendencies on the left and right will lead us straight back to either. These other web dynamics - unfortunately - are also emergent, and are leading to a very unhealthy focus on a few (not entirely uninteresting but by the nature of the distribution, very unrepresentative) thinkers - creating a new kind of hierarchical authority where the source of authority is not located specifically in the intellectual worth of the proponent. This tension is not discussed.

There is, though, lots to admire in the book - which I am not discussing here - and I think it gets better and better as the chapters progress. Just one example: it was good to see Elinor Ostrom's work on the Commons getting a nice airing - and the "thought experiment" (pp. 220-221) where he applies her five principles for safeguarding the commons to the ascendancy of homo economicus is especially nice.

[Kristiaan Plasmans · Rating 4 out of 5]

Ik neig er naar om dit boek aan vele mensen cadeau te doen; niet enkel omwille van de hoopvolle ideologie die naar voor geschoven wordt, maar evenzeer omdat ik een goesting voel om het debat aan te gaan over deze thematiek. Zelf heb ik het idee van groei altijd redelijk absurd gevonden; een struisvogelpolitiek die wel desastreus moet eindigen voor onze planeet. Economici spiegelen altijd het gebrek aan alternatief. Verhaeghe voert hier een geschiedenis op van de 'mannelijke' / piramidale maatschappelijke organisatie. Deze gebruiken zitten in een doodlopend straatje. Pogingen tot herstel geven vaak aanleiding tot macht, hetgeen te onderscheiden valt van de gewenste autoriteit. Wat Verhaeghe hier siert, in tegenstelling met eerder werk, is dat hij met oplossingen komt. De oplossing moet komen van een horizontale organisatie binnen de maatschappij; een autoriteit gedeeld en gedragen door de burgers. En hij komt zelfs met voorbeelden aanzetten (canada, nederland, groot-brittanie) die aantonen dat het werkt. Ik hoop maar dat BDW dit ook een keer leest...

[Rhonda · Rating 3 out of 5]

An interesting thesis on the difference between authority (2 people and an institution) and power (2 people), but somewhat lightweight in constructing an argument for horizontal power. One example of a company and the concept of kids being raised by lots of people other than their parents, together with a misunderstanding of the tragedy of the commons, is nowhere near enough to be persuasive. There are too many personal asides that don't strengthen the argument. While it's good to read a non-US author on this topic from a psychology perspective, the tone is uneven and I think the translator had a difficult job.

[Roel Peters · Rating 3 out of 5]

I am a big fan of Professor Verhaeghe's work, ideas and the way he can explain complex concepts in psychoanalysis. However, in this book, Prof. Verhaeghe looked at authority in all its forms, in a lot of aspects of society: Education, psychology, management, politics, economics, etc. Because of this, the book lacks depth. The ideas he proposes as a new form of authority are an awesome read, but they're all a little vague, which is a problem for a lot of - nevertheless well-meant and sometimes brillant - ideas of the new left and postmodernists.

[Ivo Moyersoen · Rating 5 out of 5]

Dit is een must voor iedereen die hoopvol naar de toekomst wil kijken. Het is een boek dat ik gaarne cadeau zal geven aan mensen die mij dierbaar zijn. Paul Verhaeghe heeft een gedurfd onderzoek gedaan naar hoe wij nu om moeten respect en autoriteit. Hij liet zich hierbij terecht inspireren door Hannah Arendt die toch stilaan maar zeker erkend wordt als een van de belangrijkste denkers van de 20 ste eeuw. Dit boek kan ons helpen in een Ereld die aan het zwalpen is en geeft perspectief. Belangrijk voor wie democratie genegen is. Wapen tegen populisme en het nieuw facisme

[De Ongeletterde · Rating 5 out of 5]

Opnieuw een heerlijk verhelderend en interessant boek, dat opnieuw heel veel aanzetten geeft tot verder lezen. Ik ben alvast warm gemaakt voor het werk rond "nieuwe autoriteit" van Haim Omer (iets wat al op mijn to-readlijstje stond, trouwens)

[Peter Geyer · Rating 3 out of 5]

The cover of this book strongly suggests that this book is complementary to Verhaeghe's What About Me, an excellent text about current dilemmas around identity in what might be broadly called Western society.

Here the theme is authority, or at least its decline in politics and elsewhere, a contention easily verified by turning on a tv, going online, or reading a newspaper. Verhaeghe takes the position early in the book of identifying authority historically with patriarchy, with discussions about parenting, teaching (he's an academic), families and the changing role of women. This is from the context of his profession as a psychotherapist and his examples are predominantly from Europe, particularly from what were called at one time the Benelux countries (Belgium, Netherlands, Luxembourg). His psychoanalytic references are Freud and Lacan and he tells us he's not getting into types of personality.

I must admit that I found his argument rather thin, even though it is an obviously relevant issue. This might be because his depiction of discipline in the home and so on seemed a bit too strident and I wondered whether he was reflecting his own experience or what happens in the culture he lives in. That's not to say that giving people a "clip over the ear" doesn't happen in Australia, or didn't happen when I was growing up (from teachers in my case, not parents) – I think the author and me might be in a similar age bracket – but I would have wanted more evidence rather than story-telling.

One of the aspects of this loss of authority is a lack of trust in democracy. Here the examples given about extending the franchise are in Verharghe's locality. This information could have led him to emphasise that democracy is a very recent process and not a given.

He takes the collapse of trust in authority back to the Paris riots of May 1968, usually presented as a significant moment by purveyors of postmodernism, who often forget that their locality limits the influence of such events. Down here, the American experience seemed to be more imitated and relevant, although I was still at school in 1968, and essentially away from such volatility.

A solution presented here is a more communal approach to deciding, and he suggests some examples of this occurring, including social media. Somewhat curiously (for me, anyway), the approach of the Brazilian businessman Ricardo Semler is introduced as part of this way forward. Semler was a big deal for a while 25 years ago in the frenzy associated with self-directed work teams, or "industrial democracy" if you like. I didn't know that he was still going.

Certainly ideas like this are preferable to worker surveillance or entertainment/exercise strategies designed to keep the worker at work, a criticism laid (also 25 years ago) at the feet of those who wished to import Japanese-style work practices.

I thought this argument was rather thin, and for two main reasons.

Firstly, there's the comment made by Mark Fisher (previously reviewed), as well as others over the years, that capitalism, however described, has tended to subsume protests and various movements for change into what used to be called the prevailing paradigm. This kind of thing, for me, anyway, was apparent in the late 1970s. That's not to say no change has occurred over the years, just that it the prevailing system has swallowed it up. Whether that's a good or bad thing is subject to considered opinion

The second problem, for me anyway, is that this desired change (whatever its benefits), seems too superficial, as though people will change their habits overnight, much as what appears to be expected by those encouraging or expecting flexibility in behaviour when explaining ideas about different personalities.

In some respects, this comes down to a general presumption that human beings are "social animals" – whatever that means. This statement appears regularly these days, often about the purported needs of people in old age. But it says nothing about general sociability, or levels of sociability, even inclinations, interest or skills. The levels of co-operation required for what Verhaeghe suggests appear to rest on an undefined general natural sociability.

Another claim made in the book, regularly made in all sorts of places, is that this current generation (usually not defined) is the most educated in history, a statement I've never seen explained, or challenged for that matter. I presume what is meant by this is that this particular group of people have reached higher levels of formal schooling than those in past times. This is a statement about averages therefore, perhaps also the result of strategies to keep children at school, or higher leaving ages, or the demands of the workforce.

It doesn't necessarily have anything to do with being "educated" or that everybody in this cohort is literate, or more literate and educated than older cohorts. It's like saying that people are more knowledgeable these days because they have access to the internet, a quite different proposition from being able to evaluate and understand what's on there.

A couple of weeks ago I was having a conversation with a bright young person, probably in the purported group, in which I stated I didn't get a car licence (effectively culturally mandatory in my country at that time) until I was over 20 and one of the reasons was I didn't want to drive a polluting vehicle. He thought this was admirable and that I was far ahead of my time, but I replied that pollution of this and other kinds was in fact part of general discourse and quoted a couple of pop songs as examples (I left out Rachel Carson's Silent Spring etc).

So what is needed is more than motherhood statements or rash unsubstantiated generalisations.

This is a clearly written book and the translator has utilised a number of common English phrases. The examples given by the author in constructing his argument are excellent; what he proposes is a bit flimsy, although not unexpected from what little he says about himself.

[Chris Majoor · Rating 5 out of 5]

Inspirerend boekje over het belang van autoriteit in het regelen van de verhoudingen tussen identiteiten. En het verschil met macht (vrijwillige onderwerping vs. gedwongen onderwerping). Heel lang hadden we een patriarchale, vertikale, autoriteit (kerk, staat, wetenschap, etc). We moeten echter vaststellen dat deze veel van zijn aanzien en dus zijn autoriteit verloren heeft door o.a. de maatschappelijke evoluties. We hebben dus behoefte aan iets anders. Paul Verhaeghe stelt de horizontale autoriteit voor als mogelijk alternatief en illustreert hoe dit zou kunnen werken op verschillende domeinen: gender, school en opvoeding, bedrijf en economie, politiek.
Het boek zet je aan tot nadenken of dit zou kunnen werken en dat is juist het mooie aan dit boek. Je hoeft het niet eens te zijn met de auteur, maar het laat je nadenken. Kun je iets mooiers van een boek verwachten?

[Kurt Gielen · Rating 3 out of 5]

Om nou te zeggen dat het heel vernieuwende inzichten gegeven heeft, is overdreven. Heel veel van waar hij over schrijft was me al bekend, wel goed om het allemaal es een keer samen te zien. Want dan kom je tot de heldere (en simpele) conclusies die in het boek getrokken worden.
Wel heel veel ezelsoren aan het boek gemaakt waar opmerkingen, verwijzingen en inzichten staan die ik toch wil onthouden of waar er verdieping van bepaalde onderwerpen kan gevonden worden.

Omwille van bovenstaande twijfel ik tussen 3 of 4 sterren. Toch gegaan voor 3, want als ik een 4 zou geven zou het zijn omdat het onderwerp me zo nauw aan het hart ligt, niet omdat het boek er 4 verdiend.

Dus voor diegenen die persoonlijk minder met autoriteit bezig zijn, die mogen dit als een 4-sterren Review beschouwen.

[Jens · Rating 1 out of 5]

Het miste mij aan duidelijkheid, onderbouwing en objectiviteit. Het start met opvoeding, kinderen en de rol van de vrouw/moeder in het patriarchaat. Daarna gaat het over naar het bedrijfsleven, economie en politiek. Stellingen zijn ingeleid met "Vele anderen zijn er samen met mij van overtuigd dat...." Het interessant deel over de filosofie van autoriteit of de sociologie achter een opvoeding eindigde zonder duidelijke, overkoepelende conclusie. Dan plakte hij snel wat algemene, saaie stukken over management en politiek erin om tot een "algemene conclusie" te komen waar participatie wint van top-down piramides.

Op het einde onthoud ik enkel "de auteur heeft een boek gelezen over horizontaal structuren en gelooft nu dat we alles gaan oplossen met minder hiërarchie".

[Laurens · Rating 3 out of 5]

Verhaeghes analyse van autoriteit is opgebouwd rond Lacans psychoanalyse, zonder daar theoretisch op door te gaan. De naam wordt slechts sporadisch vermeld. De eerste helft gaat na hoe autoriteit of gezag verschilt van macht, en hoe het zich al dan niet manifesteert vandaag. In het tweede deel biedt Verhaeghe oplossingen over hoe horizontale autoriteit (in plaats van de verticale, patriarchale autoriteit van weleer) de broodnodige autoriteit in onze samenleving kan redden. Die oplossingen worden soms iets makkelijker voorgesteld dan ze waarschijnlijk in de praktijk zijn. Bij tijd iets te polemisch/politiek om het boek echt autoriteit te geven.

[Rik Van Bruggen · Rating 3 out of 5]

Een boek van hoogtes en laagte. In het midden was ik er helemaal weg van, en vond ik de analyse hiërarchische autoriteit erg diepgaand, en de suggestie van horizontale autoriteit erg belangrijk. Het laatste deel van het boek probeert dit alles echter te vertalen in een politieke suggestie, en dat loopt faliekant af. De suggestie blijkt immers erg onvolledig, onuitvoerbaar en irrealistisch, en dus irrelevant.

Toch blij dat ik het gelezen heb.

[Elien · Rating 4 out of 5]

Ik las vorig jaar 'Identiteit' en net als dat boek is 'Autoriteit' een degelijk, boeiend werk. Ik hou van Verhaeghe zijn schrijf- en vertelstijl, hij kan een complex gegeven op een eenvoudige manier uitleggen en slaagt er in hier en daar een kwinkslag in te steken.
Verhaeghe is duidelijk een zeer belezen man, hij haalt voortdurend werken aan. En toch behoudt hij steeds een kritische toon ondanks je kan lezen dat hij van bepaalde ideeën voorstander is. Knap!

[Steven · Rating 3 out of 5]

Dit boek vond ik toch wel minder sterk dan Identiteit. Misschien las ik de twee te kort na elkaar, maar de maatschappijkritiek - hoewel terecht en zeer treffend - leken veel op die uit zijn eerdere boeken. Stiekem hoopte ik zelf op wat meer focus op het individu, maar Verhaeghe onderzoekt autoriteit vooral op een macro-niveau. Al met al een prima boek, maar voor mij op dit moment te repetitief.

[Tim · Rating 3 out of 5]

Vlotgeschreven boek over de rol van Autoriteit in onze samenleving en de noodzaak van een idee waar Auroriteit op gebaseerd is. Het eerste deel waarbij dit wordt geduid en de probleemstelling wordt gesteld is interessant. De laatste hoofdstukken stellen alternatieven voor, echter probeert de schrijver hier te veel in te beantwoorden. Een hoofdstuk naar ideeën van anderen zou goed zijn om meer ruimte voor de probleemstelling te maken, die veel interessanter is.

[Hans Vandelannoote · Rating 5 out of 5]

Hoewel niet helemaal nieuw in zijn gedachtengoed, slaagt Verhaeghe erin inzichten uit diverse disciplines samen te brengen en zo een uiterst inspirerend en actueel pleidooi te houden voor horizontale autoriteit. Leesvoer voor elke politicus, leidinggevende, hulpverlener, ouder,... kortom voor iedereen !

[Selma Said · Rating 3 out of 5]

Ik kan dit boek van deze Belgische psycholoog aan iedereen aanraden die begrijpt dat onze arbeidsorganisatie, onze opvoeding en ons politiek-economisch systeem te maken heeft met een erge autoriteitscrisis, dat herstel van gezag dat nodig is. Het boek leest vlot ookal zijn er vele moeilijke woorden.

[Tara · Rating 4 out of 5]

Dit boek was allesinds beter geschreven dan zijn vorige 'identiteit'. Vlot om te lezen. Wat betreft onderwijs en opvoeding schreef hij heel wat voor de hand liggende zaken, die in de praktijk zeer moeilijk haalbaar zijn. Dit bv na het uittesten van deze zaken in een leefgroep / jeugdinstelling.

Het lijkt allemaal een zeer mooie theorie, maar het omzetten in praktijk is iets helemaal anders..

[Jacques Thielen · Rating 3 out of 5]

Na eerst Identiteit gelezen te hebben van deze schrijver, valt dit boek een beetje tegen. Wel geeft het een interessante aanzet tot het nadenken over een hernieuwde democratische orde, iets waar echt steeds meer behoefte naar is.

[Judith · Rating 5 out of 5]

Net zo fenomenaal als Identiteit. Het is vlot geschreven maar ook erg erudiet. Het boekt stipt heel veel onderwerpen aan: oa. politiek, economie, gender, feminisme, de zorgsector en ontwikkelingspsychologie. Ik heb nu zin om alle werken van de bronnenlijst te gaan lezen.

[Maxim Vanwelkenhuysen · Rating 4 out of 5]

Heel interessant met zijn kritiek op de autoriteit in het huidige patriarchale systeem. Geïnspireerd door zijn motivatie voor een horizontale, deliberatieve structuur. Aanrader!

[Emmanuela · Rating 5 out of 5]

Hier wordt niet enkel geoordeeld en/of aangeklaagd, wat uiteraard nuttig en nodig is, maar de schrijver komt ook met ‘ mogelijke’ oplossingen ter verbetering . Dat stemt hoopvol .

[Fifi · Rating 4 out of 5]

'Mensen moeten elkaar kunnen kennen, digitaal contact volstaat niet, de uitwisseling moet reëel plaatsvinden.'
#dezinvanhetboek