واژه جنگ سرد در واقع یادآور نزاع ایدئولوژیک و تهدیدهایی بود که بین دو ابرقدرت آمریکا و شوروی سابق جریان داشت و هیچگاه عملی نشد اما همواره سایه جنگ تسلیحاتی را در جهان میشد احساس کرد. از پایان جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵ تا فروپاشی اتحاد شوروی در اوایل دهه ۱۹۹۰، تنشهای بینالمللی جهان را در کشمکش ایدئولوژیک معروف به جنگ سرد فرو برد. جنگ سرد بازتاب اختلافهای سیاسی، اقتصادی، نظامی و فرهنگی بین دو ابر قدرت جهان، یعنی اتحاد شوروی و ایالات متحده بود. نبرد قدرت آنها طی بیش از چهل و پنج سال به سیر رویدادهای جهان شکل داد. این نبرد قدرت بر کشورها در هر گوشه جهان تأثیرات اجتماعی، سیاسی و اقتصادی بزرگی داشت. هر چند جنگ سرد هیچ گاه شکل درگیری مسلحانه مستمر بین آمریکا و شوروی پیدا نکرد، هر دو از درگیریهای منطقهای در کره، ویتنام و افغانستان پشتیبانی و گاه با موفقیت در آنها وارد شدند. ایالات متحده و اتحاد شوروی در این کشورها و نیز دیگر کشورها برای پراکنش دیدگاههای سیاسی خود و گسترش حوزه نفوذشان به رقابت پرداختند. افزون بر آن، هر دو کشور در مسابقه تسلیحاتی بیسابقهای به تولید و ذخیرهسازی جنگافزارهای هستهای پرداختند. افزون بر آن، هر دو کشور در مسابقه تسلیحاتی بیسابقهای به تولید و ذخیرهسازی جنگافزارهای هستهای پرداختند که تمام این سیاره را با خطر انهدام هستهای مواجه کرد. با فروپاشی اتحاد شوروی و سقوط کمونیسم در اروپا، جنگ سرد پایان یافت. اما تأثیر آن تا به امروز نیز احساس میشود.
این کتاب میتواند مکملی باشد برای برخی کتابهای دیگر در مجموعهی «تاریخ جهان» ققنوس. چرا که اتفاقات گوناگونی را مرور میکند که با دیگر کتابهای این مجموعه فصلهای مشترک فراوانی دارند، نظیر ظهور و سقوط شوروی، جنگ ویتنام، جنگ کره، بهار پراگ، جنگهای جهانی، تحولات در چین معاصر، جنگ افغانستان، حوادث مربوط به انقلاب ایران و ... .
پیشنهاد میکنم ابتدا چند مجلدی از این مجموعه بخوانید، سپس این کتاب را دست بگیرید.
گاه تصور میکنیم که جنگ حهانی دوم اخرین جنگ بزرگ بشر بود و جهان امروزه در صلح است..اما نه..تقریبا بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم،جنگ سرد آغاز شد،در تاریخ بشر واژه صلح تنها یک معنی دارد،زمانی که طرفین برای جنگ آماده نیستند یا منفعت معین و مهمی از جنگ متصور نیستند در صلح اند. جنگ سرد سرآغاز رسمی نبرد ایدیولوژیک غرب و شرق بود،جنگی که سراسر جهان گاه بی آنکه حتی خود بدانند درگیر آن بودند..از کشور های عربی و خاورمیانه،جنگ کره،ویتنام و حتی در فضا و کره ماه..جنگ سرد که امروز نیز ادامه دارد به ما نشان می دهد که هرگز انسان در حقیقت به صلح و آرامش نخواهد رسید..هر چقدر که علم پیشرفت کند یا که نحوه زندگی انسان..تمامیت خواهی،منفعت طلبی و عدم تحمل آنان که از ما نیستند در ذات انسان است.. ذاتی که بار ها در صحنه جنگ های بزرگ چهره زشت خود را نشان داده و هر جنگ دنیای امروز هزاران برابر مرگ بار تر و ویران کننده تر از جنگ های پیشین است.اینهم نتیجه پیشرفت انسان..
جنگ سرد یکی از مهمترین رویدادهای سدهی بیستم بود و هست. دورانی پر افت و خیز دربارهی جنگ جهانی سومی که رخ نداد. دورانی سرشار از «کج دار و مریز»هایی که خوشبختانه به جنگ هستهای و جنگ جهانی سوم نینجامید ولی همچنان به گونهای دیگر در سدهی بیستویکم در جریان است. در این میان کودتای ننگین 28 امرداد باید رخ میداد و به بهانهی گسترش کمونیسم در دولت مصدق(!) باید دولت ملی سرنگون میشد... به هر روی این هم سهم کشور ما از جنگ سرد بود، مانند کره، ویتنام، لهستان، چکسلواکی، مجارستان، بلغارستان، رومانی، آلمان، کوبا، نیکاراگوئه و... چه بیگناهانی که جان خویش را در راه گذر از دیوار برلین کف دستشان نگرفتند. چه بیگناهانی در ایالاتمتحده به جرم جاسوسی برای شوروی و انگ کمونیسم سالها در زندان نگذراندند.
برویم سراغ کتاب بلوک شرق یا مسابقهی فضایی؟!
فهرست: پیشگفتار: جنگ سرد چه بود 1. ریشههای جنگ سرد 2. تنشهای جنگ سرد اروپا را تقسیم میکند 3. جنگ سرد به آسیا گسترش مییابد 4. جنگ سرد در داخل آمریکا 5. رهبران جدید جو را آرام میکنند. 6. کابوسهای جنگ سرد: افزایش تنشها 7. تنشزدایی و پس از آن 8. جنگ سرد به پایان میرسد پیگفتار: بازاندیشیهایی دربارهی جنگ سرد
هر چند به نظر میاد کتاب بیطرفانه نوشته نشده و نویسنده کتاب رو با جهتگیری سیاسی نوشته اما کتاب خوب و مختصر و مفیدی بود. یکی دو کتاب هم در مورد شوروی کنار گذاشته بودم بخونم که جواب سوالاتم رو تو همین کتاب پیدا کردم و دیگه نیازی نمیبینم اونا رو مطالعه کنم