In 2009 werd Eric van ’t Zelfde directeur van een van de slechtste scholen van Rotterdam. Een school met slechts 34 aanmeldingen van nieuwe leerlingen, dramatische examenresultaten, vermoeide docenten en criminaliteit. Van ’t Zelfde pakte de problemen buiten de gebaande paden aan. Maar liefst 56 docenten vertrokken, van wie 34 in zijn eerste jaar als directeur. Hij voerde de in zijn eenvoud geniale gedragsregel ‘je gedraagt je’ in. Hij verwijderde tegen de wet in een aantal leerlingen en moest zich voor de rechter verantwoorden. Zijn onorthodoxe aanpak leverde gedonder op: bedreigende situaties en persoonsbewaking. Maar het had resultaat: na een aantal jaar begon zijn school op of boven het landelijke gemiddelde te scoren. In vijf jaar tijd van de slechtste school van Nederland naar een van de beste scholen van Nederland: wie is de man die dat samen met zijn team realiseert? In Superschool beschrijft Eric van ’t Zelfde zijn levensgeschiedenis en vertelt hij het bevlogen verhaal van zijn school en de mensen die daar rondlopen. Maar de successen hebben een stevige prijs; een prijs die docenten betalen, maar die Nederland en de politiek nooit zien, of willen zien. Superschool is een must voor iedereen die met het onderwijs te maken heeft, als ouder, leraar, beleidsmaker of belangstellende.
Eric van ’t Zelfde (1972) was leraar in Den Haag, Scheveningen en Gorinchem, voordat hij in 2009 directeur werd van de Hugo de Groot in Rotterdam.
Bestsellerauteur Eric van ’t Zelfde (Superschool), is rector, bekend van het televisieprogramma Dreamschool en een geliefde gast in talkshows. Hij begon zijn carrière op een van de grootste probleemscholen van Nederland, waar hij te maken had met een verwaarloosd en ongemotiveerd team en een groep leerlingen die met hun gedrag de sfeer domineerde. Vastberaden om van de school een topschool te maken, besloot Van ’t Zelfde het juiste team te vinden en te kneden, en met succes! Zo ontwikkelde hij de kleurenmethodiek die hij in dit nieuwe boek deelt met alle organisaties van Nederland.
28 oktober 2015: Bussemaker laat sociale ongelijkheid onderwijs onderzoeken (NOS.nl). 31 oktober 2015: Zorgen Bussemaker over kansarmen zijn niet serieus te nemen (Volkskrant), Hoe dichten we de kloof in het onderwijs (Trouw), Beste scholen mogen regels laten varen (Friesch Dagblad). 2 november 2015: School moet veel, maar krijgt weinig middelen (Trouw), Zij moeten het écht gaan maken (NRC Next).
Zomaar een paar koppen over onderwijs. Een 'best wel belangrijk' onderwerp, zeker voor de kinderen in Charlois (spreek uit Chaarloos) te Rotterdam. Als Eric van 't Zelfde in mei 2009 begint als directeur van 'de locatie Nachtegaalplein' zijn de eindexamenresultaten van de leerlingen echter bedroevend slecht en heeft de school het predicaat 'zwak'. In zijn eerste toespraak meldt Van 't Zelfde dat zij zich vanaf dat moment als 'het Schmidtje' van het onderwijs gaan opstellen. Schmidtje is Schmidt Zeevishandel, een begrip in Rotterdam en voor lezers van de jaarlijkse haringtest in het AD. Om op termijn net zulke fantastische resultaten te halen als Schmidt moet Van 't Zelfde op diverse terreinen keihard aan de slag, te beginnen op het terrein van veiligheid, want 'leerlingen die zich veilig voelen, presteren beter en ontwikkelen zelfvertrouwen. Bij docenten die zich veilig voelen, is de kwaliteit van de lessen veel beter.' Omdat tijd niet een luxe is waarover Van 't Zelfde kan beschikken, moet hij de school veiliger zien te krijgen, terwijl ondertussen van een deel van de docenten afscheid genomen moet worden. 34 veelal uitgebluste, niet voldoende (meer) presterende docenten verlaten de school. Bovendien besluit van 't Zelfde om de op dat moment gehanteerde onderwijsvisie te vervangen: kernteams waarin alle leerlingen van alle niveau's door elkaar zitten, onderwijl de lesstof 'zelf ontdekkend tot zich nemend' onder begeleiding van 'coaches' wordt verboden. Geen competentiegericht of adaptief onderwijs meer, maar 'old school' lesgeven. Geen coaches meer, maar docenten. En 'last but not least' geeft Van 't Zelfde de school haar naam terug: Hugo de Groot, liefdevol afgekort tot de Hugo.
Elf hoofdstukken vol soms afgrijselijke verhalen en voorbeelden verder is de Hugo, dankzij de tomeloze inzet van velen onder leiding van Van 't Zelfde een superschool geworden. In 2015 zijn wederom álle eindexamenkandidaten geslaagd. De instroom van nieuwe leerlingen is van nog geen 40 in 2010 tot boven de 160 in 2014 gegroeid. Dat betekent echter niet dat alle problemen opgelost zijn. Integendeel zelfs. Die toename aan nieuwe leerlingen, onder andere veroorzaakt door de goede naam die de school inmiddels heeft opgebouwd, zorgt ervoor dat de al bestaande financiële problemen nog groter worden. Een van de redenen daarvoor is dat de bekostiging van een school gebaseerd is op het aantal leerlingen van het vorige jaar. Van 't Zelfde vat de situatie aan het begin van schooljaar 2015-2016 samen en meldt o.a. dat het docententekort is 'opgelost' door vakken te schrappen en het aantal lesuren per week fors te verlagen, dat er een geldinzameling voor een leerling wordt gehouden omdat deze in de vakantie is bevallen, dat hij de overheid moet vertellen of er wel voldoende aandacht is voor homoseksualiteit en radicalisering in de lessen, dat er vanwege geldgebrek niets aan de blank staande kelder kan worden gedaan, een zieke docent niet vervangen kan worden, er niets met de functiemix kan worden gedaan en niet kan worden voldaan aan de in de CAO afgesproken lesreductie. De staatssecretaris van Onderwijs meldt dat het onderwijs 'professioneler' moet, dat zij de leerlingen meer moet 'laten excelleren', terwijl Van 't Zelfde probeert te achterhalen hoe het nu precies zit met de slaag/zakregeling van de rekentoets die dan nog niet eens definitief is ...
Dit boek doet pijn, maar moet gelezen worden. Door politici en overheidsdienaren, de minister van Onderwijs voorop, door ouders, docenten, besturen/colleges van scholen en verder iedereen die onderwijs belangrijk vindt en een warm hart toedraagt. De Hugo, onze Hugo, moet, net als alle andere scholen, in staat worden gesteld om kinderen veilig en excellent onderwijs aan te bieden. Minder is geen optie.
Van 't Zelfde ken ik als een bekende naam uit het onderwijsveld in vooral Rotterdam regio. Hij komt over als een sterk persoon met harde hand. Zo ontsloeg hij nadat hij directeur werd van een moeilijke zwarte school talloze leraren. Hij gaf in de krant aan dat dit nodig was en gaf er een uitleg bij: ze zijn gewoon niet goed. Ik wil alleen de beste leraren. Degenen die 70 uur per week maken. Niet omdat ze het van hun contract moeten maar omdat we met elkaar de beste school willen neerzetten." Des te interessanter vond ik toen dit boek uitkwam. Wat is het achtergrondverhaal achter dat denken? Hoe is hij op dat 'harde' punt gekomen? Waar komt die gedrevenheid vandaan? En waar wil hij naartoe? En dat allemaal vind je in dit boek. Heel krachtig, nuttig, hard, eerlijk en geen nonsens. Een echt onderwijsboek voor onderwijsgepassioneerden. Maar ook voor degenen die denken dat t onderwijs slap vak is. Lees ze!
Toen ik hem bestelde ging ik er vanuit dat ik veel zou gaan lezen over lesmethodes, vergaderingen en hoe je financieel- en personeelsbeleid aan vliegt wanneer je als school aan de grond zit en wilt groeien. Dat was 30% van het boek, en ook dan was het veelal voorbeelden ipv een duidelijke werkwijze. Jammer, hoopte er iets van op te steken maar buiten de zo-methode kwam er nagenoeg niks.
Het boek bevat echter wel veel inzichtelijke verhalen over hoe het er aan toe gaat in Rotterdam-Zuid, van uithuwelijken en steekincidenten tot aan "faking death" en ontvoerde kinderen met GHB. De schrijver beschreef zijn directeurschap via een rode draad aan incidenten rondom zijn leerlingen en daar tussendoor sijpelde zijn visie "doe normaal of rot op". Dat leest lekker weg en is goed en compact opgeschreven: top top.
Alom: ik heb bewondering voor deze man, als hij een lezing geeft over methodes dan ga ik erheen, want je komt niet voor niks van een 4 gemiddeld naar een 8,5. Maar als die nog een boek schrijft, doe ik hem hooguit cadeau. Want deze man wilde gewoon even kwijt hoe zwaar die het heeft gehad in zijn tijd als directeur, maar inhoudelijk is het karig.
Dit boek kreeg ik uitgereikt op de Dyade studiedag 'Leraren maken het verschil' waar de auteur zelf de hoofdspreker was, nog voordat het officieel in de winkels lag. Ik begon in de trein naar huis en heb het boek de volgende dag uitgelezen en uitgeleend aan onze directeur. Eric van 't Zelfde is een bijzonder inspirerend mens en zijn boek is een aanrader voor iedereen die te maken heeft met het onderwijs. Zijn onconventionele gedachtengoed is een inspiratie voor mij en ik hoop voor velen met mij.
Hier en daar te macho naar mijn smaak - de achtervolging was te veel van het goede, het rechtvaardigheidsgevoel dwarsboomde volgens mij het verstand - maar wat een puik, rechtdoorzee en toegankelijk boek over onderwijs: Geen woorden maar daden, geen luchtfietserij maar lesgeven.
Meine Gute, al deze echte-stoere-mannentaal en Engelse oneliners, dit is echt ongekend. Alsof het personage Wolfs uit Flikken Maastricht een boek heeft geschreven. Desondanks 10/10 vermaak (en ook wel shocking) dus ondanks 2 sterren een aanrader!
Inspirerend verhaal over een van de zwakste scholen in Nederland, die in vijf jaar naar de beste ging. Herkenbaar! Ik kan alleen niet meer sterren geven omdat ik zijn te pas en te onpas gebruikte Engelse uitdrukkingen heel irritant vond. En dat steeds dezelfde uitdrukkingen gebruikt worden. Er is altijd sprake van 'een bak koffie'. De schrijfstijl is, vind ik, niet zo goed.
Erg interessant boek! Zal het eigenlijk wel aan iedereen aanraden, maar extra als je geïnteresseerd bent in onderwerpen zoals onderwijs, jongeren en beleid. Mijn blik op onderwijs is wel echt veranderd na het lezen hiervan.
Erg indrukwekkend om van een slechte school weer een goede school te maken. De nadruk ligt vooral op veiligheid, goede examenresultaten en goede docenten.
Interessant! Iedereen die met VO te maken heeft, zou dit moeten lezen. Van docent tot directie en schoolbestuur. Het zet je aan het denken.. Bewondering voor van 't Zelfde, voor zijn harde en integere aanpak op een school in Rotterdam-zuid.
Wat een verhaal. Een ongelofelijk knappe prestatie van Eric van 't Zelfde en zijn team docenten (de 'helden'!) op de Hugo de Groot in Rotterdam. In een paar jaar tijd van nop naar top, zonder 'pop'.
Superschool bevat een aantal verhalen/incidenten die, naar ik mag hopen lang niet op alle scholen voor voortgezet onderwijs voorkomen. Maar Superschool beschrijft vooral de staat van het onderwijs in Nederland. De kleine riemen waarmee op een immense zee van wet- en regelgeving geroeid dient te worden, de daarmee samenhangende werkdruk en de ontoereikende financiële middelen die van overheidswege beschikbaar worden gesteld.
De sticker op de kaft vermeld "Must-read voor iedereen in het onderwijs!". Wat mij betreft vooral ook een must-read voor iedereen buiten het onderwijs.
Onvoorstelbaar wat er op een school mis kan gaan als je je aan alle regeltjes houdt... Respect voor al die docenten die daar stonden en nu staan, zie dat maar eens vol te houden. Mooi eerbetoon aan deze helden! Het onderwijs is toe aan een herwaardering door de overheid maar ook door de leerlingen en ouders.
Relaas van een rector/manager over een school in Rdam Zuid. Veel armoede dwingt Van t Zelfde tot maken van radicale keuzes. Een eye-opener voor mij als docente Engels op een witte school. Respect voor mijn collega's en niet te vergeten de leerlingen die vaak onder moeilijke omstandigheden het hoofd boven water weten te houden. Aanrader.
Hij is geen begenadigd schrijver, maar wel een begenadigd onderwijsdirecteur. Wat een moed en besluitvaardigheid. Ontluisterend hoe het onderwijs (wij in het MBO ook) gemangeld worden door alle vaak tegenstrijdige regels. En alle zogenaamd ondersteunende diensten die vooral zichzelf en hun eigen schema's ondersteunen, niet het onderwijs zelf.
3,5/4 stars. Inspirerend, motiverend, maar af en toe iets te 'stoer' verteld. Dat is misschien niet helemaal het goede woord, maar het is het woord dat nu in me op komt.
Inspirerend, ontroerend en mooi verhaal. Ik vond het ontzettend interessant om te lezen hoe Van ‘t Zelfde deze school samen met zijn team weer op de rit heeft gekregen. Ook leuk om via deze weg meer inzicht te krijgen in hoe lesgeven op een middelbare school is.
Mooi hoe van het Zelfde beschrijft hoe het is om een school te leiden waar de leerlingen het minder fijn hebben dan dat je zou willen. Helaas de realiteit voor veel van de leerlingen in Nederland. Interessant om te lezen als je in het onderwijs werkt!
Goed en zeer boeiend verhaal, soms wel een beetje teveel citaten en stoere verhalen. Maar wel mooie en schokkende inkijk in het leven van een schooldirecteur op Zuid.
Aardig boekje. Ik heb het nu pas gelezen; nu Eric op allerlei manieren in de belangstelling staat. Doet wat met mn gevoel. Geen goeds. Onderwerp is interessant, inhoud inmiddels wel bekend.
Goed geschreven, je leeft helemaal mee. En wat een bijzonder man is dit toch. Recht voor zijn raap no bullshit gewoon doen en een hoog moreel besef Groot voorbeeld en inspirerend.