Zoals rivieren door een landschap slingeren, zo meanderen rivieren door de levens van de hoofdpersonen van de drie beeldschone novellen die in dit boek verzameld zijn. De Main en de Rijn vormen de levens van twee vlottervrienden in de late negentiende en begin twintigste eeuw, waarin klassenverschillen en broodroof leidend zijn.
Een Bretonse beek vormt de grens van het land van twee Franse families, hugenoot en katholiek, die al eeuwen in heftige rivaliteit leven. Het is een huiveringwekkende twistgeschiedenis van grote treurigheid en schoonheid.
De hedendaags acteur die op een kanotocht in de Ardennen een catharsis zoekt voor zijn gefnuikte kunstenaarsleven en zijn niet te stuiten alcoholisme, ervaart een hellevaart zonder weerga.
Men stapt nooit twee keer in dezelfde rivier: men leest nooit tweemaal een gelijke Driessen.
Martin Michael Driessen is a Dutch opera and theater director, translator, and writer.
He made his debut in 1999 with the novel Gars, followed by Vader van God (Father of God, 2012) and Een ware held (A True Hero, 2013), both of which were broadly reviewed and nominated for literary prizes.
In 2015 his novel Lizzie, written with the highly acclaimed and prize-nominated poet Liesbeth Lagemaat, was published under the pseudonym Eva Wanjek.
Rivieren (Rivers) was awarded the prestigious ECI Literature Prize (formerly the AKO) in 2016. His latest novel, De pelikaan (The Pelican), was published in 2017. His work has been translated into English, Italian, German, and Hungarian.
Martin Michael Driessen (1954) is opera- en toneelregisseur, vertaler en schrijver. Hij debuteerde in 1999 met de roman Gars. In 2012 volgde Vader van God en in 2013 Een ware held, alle door de pers bejubeld en voor literaire prijzen genomineerd. Zijn werk is vertaald in het Italiaans, Duits en Hongaars. In 2015 verscheen de omvangrijke roman Lizzie, geschreven in samenwerking met de dichteres Liesbeth Lagemaat.
Waar was ik, toen Martin Michael Driessens ‘Rivieren’ verscheen? Zat ik ergens onder een steen? En zo ja, hield ik mijn ogen stijfdicht? Zaten mijn vingers in mijn oren, toen hij voor dit boek met drie schitterende novelles ook nog eens de ECI Literatuurprijs ontving en daarna meer dan terecht meer lezers kreeg?
Na de rush van mijn werk voor het Gastlandschap van Vlaanderen/Nederland op FBM16 was ik na drie jaar toe aan een kano. Er moest voor mezelf één en ander uitgeklaard worden. Waar was mijn evenwicht? Wat was mijn richting?
Om die reden hield ik mijn armen open. Laat de lees- en andere tips maar komen.
Wat goed dat het nu begin januari 2018 is, en dat ik enthousiast ben over een boek waarin de drie verhalen maar één richting uitgaan: onverbiddelijk die ene (stroomafwaarts).
Eerst kwam Driessen langs met ‘De Pelikaan’ — wat nog steeds op mijn leesstapel ligt. Door toedoen van een paar via via’s in één week tijd, ben ik toch het eerst aan zijn ‘Rivieren’ begonnen, en je zou me nu moeten zien staan. Met mijn laarzen aan, op de oever, verbluft, met open mond.
Begin niet over het feit dat je niet van korte verhalen of novellen houdt, omdat je de adem niet lang genoeg vindt. Doe de test met Driessen, en kijk hoe lang zijn hoofdpersonen je na het lezen achtervolgen. Wat een agressie terwijl het stortregent, wat een brute kracht van de Rodach en de Main, wat een gedoe om een beekje.
Daarmee heb ik in verhouding met de novellen meer dan genoeg verteld. Als Driessen een chirurg was, was hij een heel goeie.
My son died when he was four months old from a congenital kidney defect. There was no support whatsoever. No consolation. I have railed against the fundamental injustice of existence, but there was no one to rail against. I'm not at peace with it. Never had.
His short existence has shown me that I'm capable of a love that I would otherwise have not known. In the end, it is about love. Everyone measures the value and meaning of his life years by the love he gives or has experienced. That is what stays with us and determines it.
This is not an actual quote from the book but this is the author's weltanschauung in a nutshell.
His stories are, according to him, parabels, that is parables to make the chaos manageable. Because in a chaotic world, with no consolation, our fragile and ephemeral being strives to grasp the meaning of our very own existence. To put it simply, we are alone, there is not a divine medium to give us purpose, therefore, we have to invent something or someone to hold on to. That something or someone might be a vice (the alcoholic artist from the first story) a secret, forbidden love (as unravels in the second story) or a God who ignites an ancient feud and everything is expected to be consumed by its flames (the Catholic and Huguenot farmers in the third story).
All three stories have a river as their connective tissue: The protean substance of life that flows within us. The element of destruction and rejuvenation. A symbol of reconciliation where we can be cleansed from our sins, a baptism of sorts. But there is no actual sin, it's just us, ailing, scared, confused, terrified, vengeful, irascible humans, striving to stay afloat or navigate through life. We make mistakes. We commit crimes. We come and go. We give life and we take life. We forgive and forget.
A parable is a moral story intended to help us understand how things work.
For example in the first story, titled Fleuve Sauvage (Wild River) we have a textbook example of what toxic masculinity is and how patriarchy suppresses not only women but men as well, this appalling division between alpha and beta males, the protagonists and the supporting characters, the winners and the losers antagonising for the first rank only to end up watching their dreams crumble, unsatisfied and unable to appreciate and maintain all the nice things life can offer (a job, a family etc).
I owe that to myself. I’ll have to pick up where I left off at age eighteen. As though I haven’t lived. As though everything up till now has been worthless.
No, you idiot. Your life wasn't worthless. You are fooling yourself into believing that nonsense. People like him are both victims and aggressors, trapped in a vicious circle of self-harm and abuse. And they inflict this abuse on others because they feel weak and vulnerable and they seek relief by hurting whomever they deem as weaker than them, especially women.
The second story, titled Voyage to the Moon is by far my favourite, it hits home SO hard. For all those closeted people who feel like there is no place for them in the world, this is our story. So much unnecessary loneliness, so much regret for the temps perdu. Who invented the norm and squished so many souls forcing them to fit in? Why should it be either going with the flow or swimming against the current? Why can't we let people be happy in their own skin? Even if we deny it, the truth is in our hearts.
“Without you I’d have never learned a thing,” Konrad said. After a pause he added, “Without you I’d have never rafted all the way down this river.”
This is the Nieuwe Waterweg.” Not much of a name, Julius thought, but it’s still the same river. We were boys on the creek, youths on the Main, men on the Rhine. I loved him, I betrayed him, my whole life revolved around him. But we’ve never been closer than we are now, and in a few hours we’ll reach the sea together as old men, without knowing each other. And we’ve essentially stolen this raft.
One river with many different names. We are all humans.
There are quite a few references to Jules Verne's adventure books and Driessen's writing style, (who by the way lives in a houseboat) feels like an organic continuation of the classic 19th-century french novel, the era of those simple and yet unforgettable stories written by Dumas, Verne, Balzac, Zola etc.
The last story, titled Pierre and Adèle combines all the elements, bringing the ideal closure to this book, as stated in the subtitle: He shall be purified by Fire, Water, Air, and Earth (Er wird rein durch Feuer, Wasser, Luft und Erden) from the libretto of Mozart's opera The Magic Flute. Out of chaos comes meaning, out of hatred comes reconciliation, out of prejudice and superstition the light of reason.
Their common memory of a childhood dream in which they jumped back and forth over the creek, and for a brief moment there was no boundary at all.
We, humans, are mortals. But together we make an ever-evolving chain of life and we are capable of telling our stories and sharing our experiences and learning from them and passing them on to the next in line.
Ah, trust me when I tell you, this is great European Literature right here and I wholeheartedly encourage you to give this book a go. The good thing with the parables is that they help us make sense of our collective experience or at least they provide food for thought.
'Rivers' seems like a simple book, but it surely isn’t. The Dutch writer Martin Michael Driessen (° 1954) has included three short stories that are almost completely independent of each other: they are very different in length, in literary key, geographical location and time, and in themes. He evokes 3 very diverse worlds in a short space of time, in an adjusted style and language, and that is well done.
Yet there is one constant: a river always plays the leading, or better, a connecting role. In the first story, an expired stage actor ventures into a 'kick-off' trip with a canoe across the Aisne in France. The second describes the friendship of two boys who are connected by their passion for tree trunk transports across German rivers (see the cover photograph). And in the final story, a river (actually no more than a brook) is the object of a decades-long, intense feud between two Breton families of different religious denominations.
In all these stories the rivers have a metaphoric function: the flowing water represents the life that fades away, like a force of nature that drags people along, so that man barely has a hold on his/her own destiny (a kind of a calvinist undertone, here). And still, Driessen's stories illustrate that it is possible to go beyond that destiny, both in a negative and a positive way. Not all stories are equally successful, but Driessen clearly demonstrates his literary proficiency in an incomparable way. Absolutely worth the read.
Een waar literair pareltje! Dit boek werd me aangeraden door een man die ik ontmoette in een boekhandel en ik heb er geen spijt van zijn raad opgevolgd te hebben. De drie verschillende kortverhalen zijn aan elkaar gewaagd, waardoor het onmogelijk is een favoriet te kiezen wat meestal het geval is wanneer kortverhalen gebundeld zijn in één werk. Driessen's vlotte schrijfstijl nodigt uit om het werk in één ruk uit te lezen, maar tegelijkertijd wil je ook blijven genieten van de prachtige literaire zinnen die Driessen met gemak uit zijn mouw lijk te schudden. Kortom, ik begrijp waarom de onbekende man mij dit werk aanraadde en ik zal het zelf ook aanraden aan anderen!
Prachtige bundeling van drie novelles waarin een rivier een grote rol speelt. Al zijn misschien ook eenzaamheid en lafheid overkoepelende thema's te noemen. Martin Michael Driessen is hard op weg een plekje te veroveren in het lijstje van mijn favoriete auteurs! Heel mooi en menselijk geschreven. Originele verhalen van authentieke personages. Mijn complete recensie lees je op Boekvinder.be.
Het eerste verhaal is wel goed, maar ook niet uitzonderlijk. Al wint het wel aan kracht doordat het gecombineerd wordt met de twee andere verhalen.
Het tweede verhaal is magistraal. Het universele thema van de drie verhalen is eenzaamheid en de onmacht (of lafheid) om daar iets aan te doen. Ik denk niet dat ik eenzaamheid al veel beter beschreven heb gezien dan in het tweede verhaal. Die laatste pagina's ervan waren een aanslag op mijn hart. (Vijf sterren waard, dit).
Het derde verhaal is ook erg geslaagd, maar toch niet zo mooi als het tweede. Hetzelfde thema wordt bijna op sprookjeswijze benaderd. En het einde ervan is ook een perfecte afsluiter voor het boek in zijn geheel.
Kortom, dit boek is het lezen waard omwille van dat tweede verhaal, maar ook omdat de drie verhalen zo perfect bij elkaar passen. En omdat het bijzonder mooi geschreven is, daarom ook: puur, subtiel en raak.
★★★½ Drie oerdegelijke, klassieke novelles, met stromen en rivieren als leidmotief. Het eerste is onversneden Carver, het tweede kruist Jack London met Faulkner, het laatste mengt Balzac met Michon. Applaus voor Driessens stijl, zijn aangehouden beheerste vertelstem en de soepelheid waarmee hij universele thema's in tijdloze decors weet op te roepen. Jammer voor de erbarmelijke uitgave: ik kwam bijna 20 typo's tegen (niet min op 139 pagina's) en alsof dat nog niet genoeg is om mijn zenuwen te tergen, komt de plastic laag van de voorflap al los. Is het omdat Driessen zijn boek opdraagt aan zijn uitgever bij de Wereldbibliotheek? Schaam op Van Oorschot!
Ik herhaal mezelf, ik ben niet zo’n fan van korte verhalen. Maar om de drie novellen in dit boek te beschrijven kan ik maar één woord bedenken: “Subliem”. Telkens weer speelt een woeste, grote rivier of een kleinere beek de hoofdrol, naast de hoofdpersonen die even verwoestend kunnen uithalen. De taal is subliem, er staat geen woord te veel in dit boek. Driessen gebruikt bovendien enkel die woorden die vroeger, in de tijd dat het verhaal zich afspeelt, werden gebruikt in het houtvervoer over water. Deed me af en toe denken aan die andere klepper, Gewassen vlees van Thomas Rosenboom: ook hij gebruikte enkel 18de-eeuwse woordenschat waardoor zijn machtige verhaal nog rijker werd. Hoewel Driessen geen woord te veel gebruikt, slaagt hij er toch in je enorm te laten meeleven met de personages, en dat vind ik het sterke aan dit amper iets meer dan 100 pagina's tellende boek. Je blijft lezen omdat je per se wilt weten wat er met hen gebeurt. En je blijft meeleven, ook nadat het verhaal verteld is, omdat het zo nazindert. Topboek. Topnovellen. Topstijl. Topschrijver.
Dit boek stond al een tijdje op mijn leeslijstje, dus toen ik vorige week toevallig zag dat de bib in mijn ouderlijk dorp het heeft, nam ik het meteen mee. Best wel grappig om te ontdekken dat het tweede verhaal zich afspeelt op en langs de Rijn, waar ik net zelf langs gefietst ben. Dat tweede verhaal overtuigde mij het meest, heel mooi hoe Driessen de eenzaamheid van de beide hoofdpersonages schetst. Het eerste verhaal vond ik iets te kort door de bocht; het derde wel weer heel mooi.
Prachtige verhalen, prachtig verteld. Het eerste verhaal gaat over een man met een onsympathiek karakter. Door de manier waarop Driessen zijn daden en bijna niet-beweegredenen beschrijft, beleef je het verhaal over de kanotocht en hoe die afloopt, als lezer met een vorm van verbijstering die voortduurt tot na het slot. Dus is dat goed geschreven, voor mijn gevoel. Het tweede verhaal beschrijft de levensloop van enkele zogeheten vlotters, mensen die boomstammen over rivieren vervoeren, gebundeld tot vlotten van soms enorme omvang. Zij sturen staande op zo’n vlot met een staak. Hier is een – door mechanisatie, industrialisatie – verdwenen beroep voort het voetlicht gebracht; dat op zichzelf verdient sympathie. Het is het schrijftalent van Driessen die de spanningen goed invoelbaar maakt, tussen het te verhandelen materiaal en de natuur en tussen de rollen die met name de twee hoofdpersonen hebben qua sociale positie en de verschillen in karakter. Mooie beelden. In het derde verhaal staan twee families letterlijk tegenover elkaar: met hun agrarische gronden elk aan een kant van een dal in Frankrijk dat door een beek doorsneden wordt. Hugenoten tegenover Katholieken, de generaties door. Ook hier zijn het de beeldenrijkdom en de verzorgde taal die zorgen voor waardering. De verbindende factor: water – drinken - lotsbestemming; water – handel, vervoersfaciliteit; water – grens – conflict. Het is een mooi gegeven, dat door de bundeling van deze drie novellen het geheel meerwaarde geeft. Nu dan met zoveel woorden: aanbevolen! (3,5 *) JM
Verhalen waarin taal voorop staat. Drie verhalen die zich afspelen op of aan een rivier, in een taal die mee kabbelt en meandert met de rivieren: nu eens traag, dan weer met onverwachte versnellingen, maar altijd even mooi. 'Fleuve sauvage - Alles führt zu nichts' gaat over de strijd tussen een kanoënde man en de Aisne, een allegorie voor de strijd die deze man met zichzelf voert. 'De reis naar de maan - Das Leben ein Traum' was voor mij het mooiste verhaal. Een verhaal over de werkrelatie/vriendschap/verhouding/afstand/... tussen Julius, de zoon - en later de eigenaar van een houtbedrijf - en Konrad, een klein jongetje, en later de voorman die voor diezelfde baas vlotten van drijvende houtstammen aanstuurt, om zo hout te vervoeren doorheen Duitsland, tot in Nederland. Prachtig en intimistisch geschreven. ' Pierre en Adèle - Er wird rein durch Feuer, Wasser, Luft und Erden' verhaalt de vete tussen twee boerenfamilies die elk aan een kant van een rivier leven. Over de onmacht om uit een web van wrok en achterdocht te komen... prachtig vastgehangen aan de tijdsperk waarin het zich afspeelt. Mooi dat er in deze tijd nog zo'n boeken geschreven worden.
Een boek dat ik normaal niet dadelijk zou kopen, maar waarvan ik nu alleen maar kan aanraden het u aan te schaffen en met de nodige tijd, ruimte en rustpauzes te lezen. 3 verhalen, 3 keer water maar dan anders, 3 keer leven en 3 keer loutering. Ik kan het niet uitleggen, het is echt goed. Lees het, of zorg toch minstens dat u een exemplaar in uw bezit heeft. (Met dank aan Maartje)
Bijzonder sterk! Een beeldende taal die je meesleurt en midden in het verhaal zet. Alle zintuigen worden aangesproken door een sobere, trefzekere woordkeuze. Ik kan niet anders dan respect hebben voor een dergelijk schrijftalent.
Rivieren bevat eigenlijk drie novelles waarin de taal het ritme van de rivieren volgt en ook dat van het boek bepaalt volgens mij. Het is één van die boeken die me helpen mijn gedachten op een rij te zetten en even in een ander ritme terecht te komen dan die van alledag.
Het middelste en ook het langste verhaal, getiteld “Reis naar de maan” over twee Duitse ‘vlotters’, een beroep waarvan ik nog nóóit had gehoord, jongens die samen zijn opgegroeid maar gescheiden door rang en stand, sprak me eigenlijk het meeste aan. Toevallig dat dit het langste en het meest uitgewerkte is?
Maar ook de twee andere verhalen zijn zeker de moeite, één over een aan de drank verslaafde acteur die gaat kano varen in de Ardennen onder de titel “Fleuve sauvage”, en één over twee Franse families aan weerszijden van een Bretonse beek die al generaties lang ruzie maken, “Pierre en Adèle”. Het eerste verhaal over de dronken acteur wordt op het einde wel het minste 'open' gelaten waardoor er minder werd gesuggereerd en ook minder werd gevraagd aan de verbeeldingskracht.
Het laatste verhaal, Pierre en Adèle , heeft wel wat weg van Romeo en Julia. Het begin van deze novelle geeft al een beetje aan hoe het verhaal zou kunnen eindigen voor de goede verstaander...
De taal en de sfeer die in de drie verhalen geschetst wordt, zijn m.i. de belangrijkste facetten van dit boek. Er zitten ook een aantal mooie metaforen in. Soms is er van vergezochte beeldspraak wel eens sprake, maar in dit boek stoorde dit niet echt. De schrijfstijl van Driessen past gewoon heel goed bij de verhalen.
Enkele citaten:
Over de vlotten met de vlotters er op bijvoorbeeld: “Zij waren een land dat op weg was naar een ander land.”
of ook
"Tot nog toe had hij niet veel bewerkstelligd, vond hij. Hij was geboren, net als Napoleon, Beethoven en Jules Verne, maar daar hield de overeenkomst op."
"we waren knapen aan de beek, jongelingen op de Main, mannen op de Rijn. Ik heb van hem gehouden, ik heb hem verraden, mijn hele leven draaide om hem. Maar we zijn elkaar nooit nader gekomen dan nu, en over een paar uur bereiken we als oude mannen de zee, zonder elkaar te kennen."
Driessen heeft niets te veel geschreven, en ook geen woord te weinig.
Martin M Driessen è uno scrittore e regista teatrale nato nei Paesi Bassi. Non ne avevo mai sentito parlare, il libro mi è stato consigliato da un libraio. E non mi ha delusa. Tre racconti in cui le vicende ruotano attorno a corsi d'acqua. Fiumi che separano, portano lontano, si trasformano nel tempo. Fiumi che oltre ad essere acqua hanno una valenza simbolica. Nel primo racconto, 'Fleuve sauvage', un attore alcolizzato cerca, navigando in canoa sull'Aisne (Alta Francia) di diventare un uomo migliore e perdere i suoi vizi, come se il fiume potesse purificarlo. Nel secondo, 'Il viaggio per la luna', discendere il Reno è il sogno da realizzare, per motivi diversi, da due ragazzi, divenuti poi uomini dissimili, eppure amici. In Pierre e Adèle leggiamo di una faida secolare tra due famiglie in cui l'Issou, confine naturale tra le proprietà dei Corbé e dei Chrétien, cambiando corso in continuazione, diventa un protagonista pari ai personaggi che danno il titolo al racconto. Scrittura fluida e compatta capace di creare immagini vivide. Piaciuto assai!
This is a collection of three novellas, each 40-50 pages long, with rivers playing a central role in the lives of the characters.
The first novella is about an alcoholic canoeing in the French Ardennes - of course it all goes horribly wrong.
The second was my favourite, centering around two flot builders on the German Main river and spanning the first half of the 20th century.
And the third is set in Brittany where a small river that tends to change its course causes border conflicts between the Huguenot and Catholic land owners on either shore.
Driessen has become one of my favourite Dutch authors in the past years even though this was only my third book by him. His style is compact, but still very readable. This gives the stories a good pace. I also love the original topics, places and historical periods he chooses.
Na het eerste van de 3 verhalen gestopt. Dat Driessen weet wat schrijven is erken ik graag. Dat bewijst hij in zijn mooie 'Vader van god'. Dat hij voor 'Rivieren' de Fintro Literatuurprijs kreeg riep dan ook verwachtingen op. Maar de eerste novelle glijdt langs je heen, niet in het laatst omwille van het volslagen oninteressante hoofdpersonage, en de ontknoping valt misplaatst uit de lucht.
Drie mooie verhalen, terwijl het lijkt alsof je drie romans hebt gelezen. Personages en plot prachtig neergezet. Pareltje. Nu al het derde boek van Driessen waar ik wederom weg van ben. Binnenkort maar even koffiedate met Martin inplannen.
Het gelauwerde Rivieren bestaat uit drie novelles waarin telkens een verschillende rivier of stroom de hoofdrol speelt. Alle drie zijn ze knap geschreven, maar ze zijn zo verschillend dat het wel lijkt wel of ze door een andere auteur neergepend zijn of uit een ander tijdperk stammen.
Het eerste verhaal is een grillige, verraderlijke rivier, het tweede verhaal een zacht kabbelende stroom (vol onvermoede dieptes) en het derde verhaal een koppige boerenbeek die wel eens van bedding durft te veranderen.
De grote diversiteit binnen deze verzameling is meteen zowel de sterkte als de zwakte van het boek.
De openingsnovelle is een heerlijk Carveriaans verhaal vol goede bedoelingen, misverstanden en menselijke zwaktes. Het is smullen van dit tragikomische noodlotsverhaal, je leest het in een rotvaart, fantastisch!
De overige twee novelles zijn zeker niet slecht zijn, maar halen niet datzelfde hoge niveau. Het trage middelste verhaal viel bij mij, na de leespret van het openingsverhaal, helemaal in het water. De familievete van het slotverhaal is opnieuw sterk, maar de stilistische uiteenlopendheid van het geheel laat me toch met gemengde gevoelens achter.
2* voor het eerste verhaal, 4* voor het tweede, 3* voor het derde... Mooie taal! --> toevoeging: na de bespreking in de leesclub blijkt er toch nog veeeel meer in dit verhaal te zitten dan ik in eerste instantie dacht - leve boekbesprekingen :)
Drie mooie verhalen, elk met een eigen stijl. Prachtige zinnen, maar zo zonde van de fouten (plannen, zoals in plannen maken -> geplant). Als die er bij een herdruk uit worden gehaald, is er niks meer wat het leesgenot bederft.
A very boring, average book. I didn't hate it but none of the stories really got to me. Wouldn't have picked it up nor finished it if I didn't have to read it for school.
Het eerste verhaal staat mij tegen. Al is het alleen maar omdat ik een hekel heb aan mensen die afval in de natuur achterlaten. Flessen drank in een rivier gooien hoort hier ook bij. En als je dan ook nog een koe aanvalt die je met van die mooie grote ogen aankijkt, dan is het net goed dat je verdrinkt. Gelukkig zijn de andere twee verhalen veel mooier. Met geen van de hoofdpersoon had ik een klik, maar wel met de omgevingen de rivieren. Het bijzondere en ook meteen het mooie vond ik dat de hoofdpersonen weinig te vertellen hebben, ze zijn onderdeel van het landschap. En het landschap vertelt het verhaal. Eigenlijk is de rivier de hoofdpersoon en de personages de omgeving.
In dit boek staan drie verhalen. Behalve het eerste gaat het wel om goed uitgewerkte verhalen met een begin en een eind. Uiteraard gaan ze alle drie over rivieren of beter gezegd: een rivier speelt een belangrijke rol.
Het eerst verhaal is eerder een fragment (het is zeker het kortste verhaal) en kwam bij mij al niet goed over. Ik vond het slecht uitgewerkt, de hoofdfiguur vond ik niet al te sympathiek en zeker zijn acties in het slot zijn ondoordacht en zelfs schokkend.
Het tweede verhaal is andere koek. Hier slaagde Driessen er in bij mij een gevoel van melancholie op te roepen. Twee jongens worden twee mannen en worden daarna wel twee heel oude mannen. Door het standenverschil zullen ze nooit echte vrienden worden en hun leven (en vooral de kansen die ze in het leven krijgen) zijn te verschillend: op een bepaald moment wordt de éne zelfs de baas van de andere. Ze komen ook maar sporadisch met mekaar in contact. Maar Driessen slaagt erin om subtiel weer te geven dat ze toch een zeker respect hebben voor mekaar en uiteindelijk zelfs “gevoelens” voor mekaar blijken te hebben maar de tijdsgeest (het verhaal speelt zich voornamelijk in het begin van de 20 ste eeuw af) heeft nooit toegelaten om daar op in te gaan. En er wordt ook niet op ingegaan buiten een min of meer terloopse toespeling van één van de mannen.
Verhaal drie is van een andere orde. Hier leefde ik minder mee met de personages maar evengoed is het een mooi verhaal waarin Driessen een soort subtiele humor bezigt (alleen al de oorzaken van het gekrakeel tussen twee families die elk een stuk grond bezitten aan de tegenoverliggende oevers van een rivier zijn lachwekkend).
In verschillende recensies las ik dat de schrijfstijl van Driessen in de drie verhalen refereert aan het meanderende karakter van rivieren. Dat kan wel zijn maar ik vond het vooral zeer geslaagd met uitzondering van het eerste verhaal dan.