نهضة المهدي في ضوء فلسفة التاريخ

by مرتضی مطهری, مرتضی مطهری

تحليل نهضة الامام المهدي على ضوء فلسفة التاريخ. كتاب يفصل المقولة ان الامام المهدي هو خلاصة ثورات الانبياء والأوليا والقادة والدعاة الى الاصلاح من وجهة نظر تحليلة للتاريخ.

Genres: Religion

Unknown Binding

First published November 16, 2011

About the author

مرتضی مطهری (۱۲۹۸- ۱۳۵۸ش) مشهور به شهید مطهری یا استاد مطهری، فیلسوف، مجتهد، خطیب و نویسنده شیعه در قرن جهاردهم هجری و از مهمترین شاگردان علامه طباطبائی و امام خمینی بود. مطهری از افراد تأثیرگذار و از رهبران فکری انقلاب اسلامی ایران به شمار می‌رود.

مرتضی مطهری، از سال ۱۳۲۵ش آغاز به تألیف آثاری در زمینه‌های مختلف فلسفی، اجتماعی، اخلاقی، فقهی و تاریخی کرد و بیش از ۷۰ اثر از او انتشار یافته است. برخی از آثار او در زمان حیات و برخی دیگر پس از درگذشت وی توسط انتشارات صدرا چاپ شده است. سخنرانی‌ها و درس‌های مطهری هم در مجلد‌های مختلف چاپ و منتشر شده است. علاوه بر موارد ذکر شده، نزدیک به سی هزار برگ یادداشت و فیش تحقیقی نیز از مطهری باقی مانده است. «مجموعه آثار شهید مطهری»، مجموعه‌ای ۲۸ جلدی حاوی تمامی آثار منتشر شده از وی است که کتاب‌های با موضوعات مشابه، در مجلدات پیاپی جمع‌آوری شده است. این آثار به تفکیک موضوع عبارتند از:

اصول عقاید، از جلد یک تا چهار: حاوی آثاری مانند عدل الهی، علل گرایش به مادیگری، جهان‌بینی توحیدی، جامعه و تاریخ، ولاها و ولایت‌ها، مدیریت و رهبری در اسلام، و توحید.
فلسفه، از جلد پنج تا ۱۳: حاوی آثاری مانند سیر فلسفه در اسلام، شرح منظومه، اصول فلسفه و روش رئالیسم، مسئله شناخت، و نقدی بر مارکسیسم.
تاریخ، جلد ۱۴ و ۱۵: حاوی کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران، و همچنین فلسفه تاریخ.
سیره معصومین، از جلد ۱۶ تا ۱۸: حاوی آثاری از جمله سیری در سیره نبوی، جاذبه و دافعه علی(ع)، سیری در نهج‌البلاغه، صلح امام حسن(ع)، حماسه حسینی، و داستان راستان.
فقه و حقوق، از جلد ۱۹ تا ۲۱: حاوی آثاری از جمله نظام حقوق زن در اسلام، مسئله حجاب، اخلاق جنسی، امر به معروف و نهی از منکر، نظری به نظام اقتصادی اسلام، و اسلام و نیازهای زمان.
اخلاق و عرفان، جلد ۲۲ و ۲۳: حاوی آثاری از جمله حکمت عملی،‌ فلسفه اخلاق، تعلیم و تربیت در اسلام، آزادی معنوی، احترام حقوق و تحقیر دنیا، و دعا.
اجتماعی-سیاسی، جلد ۲۴ و ۲۵: حاوی آثاری از جمله نهضت‌های اسلامی در صد ساله اخیر، آینده انقلاب اسلامی ایران، آزادی عقیده، مشکل اساسی در سازمان روحانیت، رهبری نسل جوان، و روابط بین‌الملل اسلامی.
تفسیر، جلد ۲۶ تا ۲۸: حاوی کتاب آشنایی با قرآن.

Reviews

[Elham Yaghoobi · Rating 3 out of 5]

ششمین کتابی که در سیر کتابهای شهید مطهری خوندم. اگر موضوع مهدویت از جنبه فلسفه‌ تاریخ و جریانات تاریخی طرف سوال باشه، کتاب مناسبیه. کم حجم و پراز نکته است. اما از سایر جوانب مهدویت رو مورد بررسی قرار نمیده.

[Zahra Labbafan · Rating 2 out of 5]

ششمین کتاب از ۳۲ کتاب دوره طلیعه حکمت

مدت‌ها بود که دوست داشتم کتاب‌های مطهری رو بخونم اما نمی‌شد.
به بهانه دوره کتابخوانی که ثبت نام کردم بالاخره کلید این کار زده شد و بابتش خوشحالم

نمره ۲.۵
قسمت اول کتاب برام گنگ بود و با نثر و موضوعش اصلا ارتباط نگرفتم و خیلی‌ها به نظرم نیاز به توضیح بیشتر داشت.
قسمت دوم مقاله شهید باز برام جالب‌تر بود

[نیما اکبرخانی · Rating 5 out of 5]

تو راهپیمایی اربعین ۱۳۹۶ خوندمش . در واقع گوش دادم بهش . کتاب از دوبخش کاملا مجزا و غیر مرتبط تشکیل شده . بخش اول عنوان کتاب هم هست . که به بررسی قیام موعود از دید ادیان و مذاهب مختلف و بعد تبیین نظر اسلام می پردازه . قسمت دوم سخنرانی شهید مطهری هست اگر اشتباه نکنم شب عاشورای سال ۵۳ که از روی نوار پیاده شده . مجموعا کتاب متعلق به جناب شهید مطهری هست اگر باهاش آشنا باشید قلم و ادبیات خودش و داره(بخش دوم و پیاده سازی از روی نوار سبب شده ادبیات شهید مطهری تا حدی تغییر کنه که من نپسندیدم ) و از طرف دیگه ثقالت خاص خود ایشون . فهم و به خاطر سپردنش تمرکز می خواد و نیاز داره بعضی جاها چند بار خوانده بشه یا اگر مثل من گوش کردید چند بار بزنید عقب و باز گوش کنید.
پیاده سازی کتاب صوتیش فوق العاده ست . گوینده حرفه ای داره و پا ورقی ها و تیتر ها با صداهای متفاوت جدا شده . دیگه از این بهتر به نظرم نمی شد .

[Reza · Rating 4 out of 5]

کتاب مختصری که مانند سایر کتاب های شهید مطهری که تا کنون خوانده ام یک سلسله بحث منطقی است شامل دو بخش، که در بخش نخست به بررسی چگونگی تکامل تاریخ از نظر دو دیدگاه "دیالکتیکی" و "انسانی و فطری"، مقایسه مفاهیم آن ها و بیان نقاط ضعف دیدگاه دوم، قداست مبارزه در بینش انسانی، تلقی قرآن از انسان و تاریخ، انواع انتظار و... پرداخته شده است. «شهید» عنوان بخش دوم است که بحثی است مختصر اما به غایت و نهایت مفید راجع به موضوعاتی از جمله انواع مرگ و میر، قداست شهید و منشا آن، فلسفه گریه بر شهید، اینکه چرا مسیحیت برای شهادت جشن می گیرد و اسلام می گرید؟ به علاوه چند بحث خواندنی دیگر.
«نبرد های پیشبرنده تاریخ، ماهیت انسانی داشته نه طبقاتی»، «جهاد در منطق علی (ع)» و «منطق شهید» از قسمت های جذاب، گیرا و خوب این کتاب برای من بودند.

[Sajjad Ziaenezhad · Rating 5 out of 5]

همیشه فکر می کردم که چرا این کتاب را در همان اوایل سیر نیاورده اند،حتی یه وقتی می خواستم اینو جلو جلو بخونم.
اما حالا که دارم سر وقتش می خونم فهمیدم که انتخاب کتاب برای این نقطه،انتخاب هوشمندانه ای بوده.
کتاب قیام مهدی -عج الله فرجه- میوه ی اندیشه ها و دستگاه فکری استاد شهید هست و نتیجه بحث هایی که تا قبل از این آمده، اینجا همه به هم پیوند می خورن و یه منظومه کامل می شن.
این کتاب علاوه بر این از این جهت که سخن از محبوب من می گفت، برای من یک کتاب شعر بود ...

[Ebtihal · Rating 3 out of 5]

كتاب تاريخي فلسفي، يناقش مسألة تكامل التاريخ من منظور المنطق الديالكتيكي (الآلي) و المنطق الفطري (الإنساني)، و من ثم يعرض المنطق الإسلامي القرآني و كيف يمكن قراءة مسير التاريخ إلى نهضة الإمام المنتظر عج من خلاله.

[Fatima · Rating 3 out of 5]

فكرة الكاتب واضحة. تربط بين القضية المهدوية و تكامل التاريخ.

[Syed Oveys · Rating 4 out of 5]

ابتداعا بگم که در رابطه با شهید مطهری ترجیح ام اینه که صوت سخنرانی ها رو با لحن و بیان خودشون بشنوم،اما راجع به کتاب، جمع‌آوری و گزیده سخرانی های استاد حول محور عنوان کتاب هست که تحت نظر خودشون به چاپ رسیده، بخش اول به خوبی و از زوایای مختلف دو دیدگاه در رابطه با انقلاب و ایجاد تغییرات در شرایط نا مطلوب اجتماعی رو بیان میکنه اما بخش دوم نکته هایی پراکنده راجع به شهادت هست که خیلی مطلب جدید یا تحلیل خاصی رو مطرح نمیکنه و اگه به دنبال مباحث مطرح شده توسط استاد در باب شهادت باشید توصیه میکنم به دنبال منابع دیگه برین.

[Mohamadreza imani · Rating 4 out of 5]

شریعتی تو اسلام‌شناسی میگه که اسلام دیالکتیکیه ولی شهید مطهری تو این کتاب میگه که نه اسلام دیالکتیکی نیست و دلیل میاره. به نظر من هم شهید مطهری درست میگه هم شریعتی ولی هیچکدوم کامل نمیگن. دیگه چراش مفصله بماند.

[Ali Alsaboodi · Rating 4 out of 5]

3.5 للأمانة، الكتاب جدًا رائع، ولكنه مختصر جدًا وبسيط بحيث تضل الكثير من التفاصيل غائبة أو تم ذكرها بشكل إجمالي، وعندنا قرأت كتاب الشهيد الصدر بحث حول المهدي، وجدت أن الفكرة واحدة بل وأكثر من نصف الكتاب متطابق مع هذا الكتاب، إلا أن كتاب الشهيد الصدر كان أوضح وأغنى بالمعلومات والإجابات كمًا وكيفًا

[Zohreh · Rating 3 out of 5]

اونجوری که باید و شاید به قیام امام زمان نپرداخته بود
و بنظرم از کتاب های سنگین شهید مطهری بود

[Zahra · Rating 3 out of 5]

5

[الميرزا حيدر · Rating 4 out of 5]

دراسة فلسفية رائعة للتاريخ و تكوينه و صراعاته و مسيره و تكامله و ما يضطره كل ذلك فى النهاية و ارتباط ذلك بالانسان و نظرته العامة للحياة .

فالشيخ مطهرى فى حديثه عن الديالكتيكية و النظرة الانسانية يوضح الفروقات الجوهرية التى تغافل عنها الكثير للأسف ممن ينتسبون للاسلام من معانى و مفاهيم مختلفة بين الاسلاميين - اصطلاحا- و مخالفيهم , بين مفهومى الجهاد و القتال - عند غيرهم - , و الثورة عن كل منهم , و انعكاس معارضة النظام الحاكم على العلاقة مع المجتمع .

فهذه المفاهيم فى تناولها و ممارستها تفرق بين التيارات الثورية على أساس اسلامى أم غير ذلك . فالاسلام باطنه الرحمة فى كل ذلك .

و يختتم حديثه بنقطة هامة عن علاقة المهدى بأهل الحق و أنه النصر المحتم للحق على الباطل و طبيعة الحياة لحين ظهوره و بالطبع تناول هذا من منطلق شيعى بمفهوم (الانتظار) اعتمادا على عقيدة غيبة الامام
لكن حين تنظر الى الجانب السنى أيضا ترى فى بعض التيارات عموما خنوع و القول بأن الأمر قد انتهى و لا انتصار الا مع قدوم المهدى !!! و يتجاهل بذلك حقيقة دوره و الواجب عليه فى حياته .

اجمالا كتاب جيد جداو رائعة آخرى من روائع الشيخ مطهرى فى محاضراته صغيرة المحتوى عظيمة الشأن فى احداث نهضة فكرية اسلامية تقود الى نهضة مجتمعية اسلامية .

[عبد المنعم الشعراوي · Rating 4 out of 5]

دراسة فلسفية رائعة للتاريخ و تكوينه و صراعاته و مسيره و تكامله و ما يضطره كل ذلك فى النهاية و ارتباط ذلك بالانسان و نظرته العامة للحياة .

فالشيخ مطهرى فى حديثه عن الديالكتيكية و النظرة الانسانية يوضح الفروقات الجوهرية التى تغافل عنها الكثير للأسف ممن ينتسبون للاسلام من معانى و مفاهيم مختلفة بين الاسلاميين - اصطلاحا- و مخالفيهم , بين مفهومى الجهاد و القتال - عند غيرهم - , و الثورة عن كل منهم , و انعكاس معارضة النظام الحاكم على العلاقة مع المجتمع .

فهذه المفاهيم فى تناولها و ممارستها تفرق بين التيارات الثورية على أساس اسلامى أم غير ذلك . فالاسلام باطنه الرحمة فى كل ذلك .

و يختتم حديثه بنقطة هامة عن علاقة المهدى بأهل الحق و أنه النصر المحتم للحق على الباطل و طبيعة الحياة لحين ظهوره و بالطبع تناول هذا من منطلق شيعى بمفهوم (الانتظار) اعتمادا على عقيدة غيبة الامام
لكن حين تنظر الى الجانب السنى أيضا ترى فى بعض التيارات عموما خنوع و القول بأن الأمر قد انتهى و لا انتصار الا مع قدوم المهدى !!! و يتجاهل بذلك حقيقة دوره و الواجب عليه فى حياته .

اجمالا كتاب جيد جداو رائعة آخرى من روائع الشيخ مطهرى فى محاضراته صغيرة المحتوى عظيمة الشأن فى احداث نهضة فكرية اسلامية تقود الى نهضة مجتمعية اسلامية .

[مذكرآت آلحاني]

الرأسمالية مرحلة تاريخية تتوسط مرحلة الأقطاع و المرحلة الاشتراكية . و من المستحيل أن ينتقل المجتمع من الأقطاع الى الأشتراكية دون أن يمر بالمرحلة الرأسمالية ، فلا طفرة في مراحل التاريخ كما كان يعتقد الفلاسفة الأقدمون .
فالطفرة في التاريخ تشبه إنتقال نطفة الإنسان الى مرحلة الطفولة دون أن تمر في المرحلة الجنينية ،وتشبه إنتقال الوليد الى مرحلة الشباب دون أن يمر في مرحلة الطفولة .

[AliReza AghaAhmadi · Rating 5 out of 5]

به نظرم اصلی ترین ویژگی کتاب های مرحوم مطهری، بیان روشن و ایجاد شفافیت و طبقه بندی ها و جمع بندی های بسیار عالی ایشونه. موردی که تو این کتاب هم می تونیم خیلی خوب مشاهده ش کنیم