Zoni is de aangrijpende autobiografie van een zeer bijzondere Holocaust-overlevende: Zoni Weisz. Hij is een man van twee werelden: Nederland en de Sinto-cultuur.
Ongeveer een half miljoen zigeuners werden in de Tweede Wereldoorlog gedood door de nazi’s. Zoni Weisz overleefde. Hij vertelt over zijn jeugd als Sinto, over het verlies van zijn ouders, zusjes en broertje. Maar ook over zijn wonderbaarlijke loopbaan als topbloemist en arrangeur, en als internationaal promotor van de Nederlandse bloemenindustrie. Nu zet hij zich in voor de zaak van Roma en Sinti.
‘Ik heb een bijzonder leven geleid, met een bizar en heel verdrietig begin. Nu kijk ik met voldoening terug. Als ik het over mocht doen: precies zo graag. Mijn verhaal, mijn volk. Daar gaat het mij nog om.’
‘Zoni Weisz is een man die echt iets te vertellen heeft.’ Prof.dr. Hans Blom, voormalig directeur van het NIOD ‘Zoveel gruwelijke ervaringen – en toch heeft hij het geloof in de mens niet verloren.’ Gerdi Verbeet, voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei.
Wat een prachtig boek! Het levensverhaal van een man die opgroeit in een gelukkig Sinti gezin totdat de Tweede Wereldoorlog uitbreekt. Want niet alleen de Joden werden vervolgd maar ook gehandicapten, homo's en ook zigeuners waaronder Roma en Sinti. Maar het verhaal gaat verder na de oorlog. Ik ga hier niet meer over vertellen. Lees het boek maar. Wel vertel ik dat dit het verhaal is van een man wat absoluut de moeite waard is om te weten. Verder helpt ook de prettige manier van vertellen/schrijven zodat je dit boek zonder moeite in één keer uitleest.
Een bijzonder (en) indrukwekkend levensverhaal. Zoni Weisz overleefde de Tweede Wereldoorlog, maar zijn zusjes, broertje en moeder kwamen om in Auschwitz-Birkenau. Zijn vader overleed in het kamp Mittelbau-Dora. De Sinti zijn lang genegeerd in het herdenken van de Holocaust (of Porajmos) en daarbij ook bij erkenning, herstelbetalingen en andere steun/hulp. Zoni werd uiteindelijk een succesvol internationaal bloemist, trouwde en kreeg kinderen, en reisde de hele wereld af. Het boek gaat dus verder dan de oorlog, maar de oorlog verlaat hem nooit. Een belangrijk boek, ook om meer te weten te komen over de Sinti.
Wat een prachtig verhaal! Leest heel vlot, kon het moeilijk loslaten. Zoni's verhaal is enorm aangrijpend. Voor dit boek wist ik niet van het bestaan van Sinti af, enkel Roma, en zelfs daar wist ik niet veel van - laat staan van de Porajmos. Zo belangrijk dat dit verhaal werd verteld, en indrukwekkend om te lezen hoe Zoni zich blijft inzetten voor zijn volk en tegen discriminatie in het algemeen. Ik waardeerde ook dat de geschiedenis van de Sinti en Roma erin werd beschreven en hoe de Nederlandse politiek het leven van deze volkeren heeft beïnvloed (en nu nog).
Een ingrijpende autobiografie, verteld op een vlotte manier en een hoopvolle toon. Zoni verteld zijn verhaal, maar blijft de lezer erop attenderen dat het ook het verhaal is van veel Roma en Sinti die vanuit tragische omstandigheden ('een slechte start' in de woorden van de auteur) hun leven hebben moeten herpakken. De auteur maakt wat mij betreft een ding heel duidelijk: de omgeving, namelijk of de mensen om je heen in jou geloven en welke kansen je krijgt, speelt een enorme rol in of en hoe je overleeft.
Ontzettend leerzaam, boeiend levensverhaal over een vergeten volk: de Sinti. Ik wist hier amper iets over; en met mij vast nog vele anderen. Daarom is dit boek een absolute aanrader en bewijst het maar weer hoever je met doorzettingsvermogen kunt komen in het leven.