What do you think?
Rate this book
Middeleeuwers tussen hoop en vrees
‘Middeleeuwers tussen hoop en vrees’ is geen chronologisch verhaal, maar een boek onderverdeeld in 8 hoofdstukken met telkens een bepaald thema: Karel de Grote en het ontstaan van het Heilig Roomse Rijk, De Noormannen, het jaar 1000, de machtsstrijd tussen Paus en Keizer, de eerste kruistocht, pausen, Abélard en Heloïse en kathedralen. Dit zou het nadeel kunnen hebben dat hetzelfde stuk middeleeuwse geschiedenis zoveel keren herkauwd zou worden. Wat helemaal het geval niet is. Cas van Houtert maakt van ieder hoofdstuk een totaal onafhankelijk “boek” dat je zo kan lezen.
Karel de Grote: voor ons, Verlichtingsmensen, een barbaar die lustig zijn ganse leven oorlog voerde en genocide pleegde maar die uiteindelijk toch wel een hele meneer blijkt te zijn. Over een periode van 30 jaar voerde hij een 55-tal succesvolle veldtochten (behalve tegen de Sarazenen in Spanje) tegen de Saksen (met de bijna legendarische Widukind), Friezen, Vandalen, Longobarden, Avaren, Denen, was bouwmeester van kerken, kapellen, abdijen en de bescheiden “kathedraal” in Aken, had vele vrouwen, 7 minaressen, een reeks wettige en onwettige kinderen. Hij was de man die het West-Romeinse Rijk weer ging symboliseren en als figuur in verhalen en legendes zou verschijnen…
Het ongelooflijk verhaal van de Noormannen die in 787 aan een reeks raids zouden beginnen die anderhalve eeuw zouden duren en die 3 eeuwen lang hun stempel zouden drukken op de geschiedenis, van Groenland tot Pisa en Genua, Normandië, Ijsland, Rusland en de Oekraïne, over Jeruzalem, Constantinopel, de woestijnen van Noord-Afrika, Syrië en zelfs Noord Amerika… Deze supermannen van de zee, die als “haringen in een ton” in hun Drakars de wereldzeeën en rivieren bevaren, handel drijven, snelle overvallen plegen, slaven en slavinnen meevoeren, moorden en plunderen, een paar keer Constantinopel willen innemen; die veel vrouwen en kinderen moesten hebben en met doodsverachting super avonturen beleven gelijk aan die van de goden, wilden au sérieux genomen worden.
Het verhaal van Willem de Veroveraar die als kandidaat voor de Engelse troon en met goedkeuring van de Paus en de komeet Haley in het firmament als ondersteuning van het lot in The battle of Hastings een koninkrijk gaat winnen, zoals afgebeeld in dat 70 meter lange tapijt van Bayeux, ontworpen door een getalenteerd kunstenaar en gecreëerd na oneindig veel geduldig werk van (waarschijnlijk) kloosterlingen.
Het (tot de verbeelding sprekende getal van) het jaar 1000, gekenmerkt door hongersnood, geheimzinnige ziektes, een zonsverduistering, de maan die van kleur verandert, een wolf die de klok komt luiden in de kathedraal van Orléans, een langdurige regen van bloed, roofmoorden, oorlogen, stadsbranden; een visioen waarin Christus weent, de komst van de Antichrist… Gelukkig zijn er relikwieën om al dat onheil af te weren.
Canossa en de gigantische strijd tussen keizer Hendrik IV van het Heilig Roomse Rijk en paus Gregorius VII, die elkaar met banvloeken om de oren slaan en waarbij het er even op lijkt dat de paus het met de excommunicatie van Hendrik gaat halen. Volgt dan een dramatische vertoning van een gehalte waarbij de keizer, op blote voeten en in boetekleed tijdens een ijskoude winter, smekend tussen andere boetelingen, op het binnenplein van de burcht van gravin Mathilde, drie dagen lang luid roepend en smekend om vergiffenis zal smeken, zich voor de voeten van de paus zal werpen, waarna een omhelzing, mis en biecht volgen en Hendrik daarna weer zijn oude gangetje zal gaan…
Het hoogtepunt en sluitstuk van het concilie van 1095 in Clermont is de toespraak van Paus Urbanus II die de menigte in vervoering brengt door zijn beschrijving van hoe de heidenen, dat laag gespuis, de heilige plaatsen in bezit genomen hebben, christelijke vrouwen verkrachtten, kerken als stallen gebruikten en hoe het dus dringend nodig was de “in nood verkerende broeders ter hulp te snellen” want “Deus lo volt”, waarna er meteen een voorraad rode kruisen verschijnt die uitgedeeld worden aan de toekomstige kruisvaarders. Met een resultaat dat zelfs de stoutste verwachting van de paus overtreft: haveloze bendes die zich op weg begeven, die onderweg roven, plunderen, pogroms plegen en in de pan gehakt of simpelweg vermoord worden. Maar ook de eerste kruistocht waarover auteur Cas van Houtert ons veel kan vertellen vermits er een legertje verslaggevers of “Chroniqueurs” meetrokken die het verloop van de onderneming tot in de minste details optekenden…
Volgen – na deze 350 pagina’s - nog 3 thema’s in deze kanjer van 600 bladzijden Middeleeuwse geschiedenis. Te veel om op in te gaan binnen het kader van deze bespreking… Maar laat je in elk geval niet afschrikken door het volume of het aantal bladzijden. De schrijver moet een massa boeken doorploegd (of veeleer met veel plezier gelezen) hebben, totdat hij zich een quasi volledig beeld kon vormen van de periode, vol details, wetenswaardigheden en anekdotes, die hij dan met journalistieke...
Karel de Grote: voor ons, Verlichtingsmensen, een barbaar die lustig zijn ganse leven oorlog voerde en genocide pleegde maar die uiteindelijk toch wel een hele meneer blijkt te zijn. Over een periode van 30 jaar voerde hij een 55-tal succesvolle veldtochten (behalve tegen de Sarazenen in Spanje) tegen de Saksen (met de bijna legendarische Widukind), Friezen, Vandalen, Longobarden, Avaren, Denen, was bouwmeester van kerken, kapellen, abdijen en de bescheiden “kathedraal” in Aken, had vele vrouwen, 7 minaressen, een reeks wettige en onwettige kinderen. Hij was de man die het West-Romeinse Rijk weer ging symboliseren en als figuur in verhalen en legendes zou verschijnen…
Het ongelooflijk verhaal van de Noormannen die in 787 aan een reeks raids zouden beginnen die anderhalve eeuw zouden duren en die 3 eeuwen lang hun stempel zouden drukken op de geschiedenis, van Groenland tot Pisa en Genua, Normandië, Ijsland, Rusland en de Oekraïne, over Jeruzalem, Constantinopel, de woestijnen van Noord-Afrika, Syrië en zelfs Noord Amerika… Deze supermannen van de zee, die als “haringen in een ton” in hun Drakars de wereldzeeën en rivieren bevaren, handel drijven, snelle overvallen plegen, slaven en slavinnen meevoeren, moorden en plunderen, een paar keer Constantinopel willen innemen; die veel vrouwen en kinderen moesten hebben en met doodsverachting super avonturen beleven gelijk aan die van de goden, wilden au sérieux genomen worden.
Het verhaal van Willem de Veroveraar die als kandidaat voor de Engelse troon en met goedkeuring van de Paus en de komeet Haley in het firmament als ondersteuning van het lot in The battle of Hastings een koninkrijk gaat winnen, zoals afgebeeld in dat 70 meter lange tapijt van Bayeux, ontworpen door een getalenteerd kunstenaar en gecreëerd na oneindig veel geduldig werk van (waarschijnlijk) kloosterlingen.
Het (tot de verbeelding sprekende getal van) het jaar 1000, gekenmerkt door hongersnood, geheimzinnige ziektes, een zonsverduistering, de maan die van kleur verandert, een wolf die de klok komt luiden in de kathedraal van Orléans, een langdurige regen van bloed, roofmoorden, oorlogen, stadsbranden; een visioen waarin Christus weent, de komst van de Antichrist… Gelukkig zijn er relikwieën om al dat onheil af te weren.
Canossa en de gigantische strijd tussen keizer Hendrik IV van het Heilig Roomse Rijk en paus Gregorius VII, die elkaar met banvloeken om de oren slaan en waarbij het er even op lijkt dat de paus het met de excommunicatie van Hendrik gaat halen. Volgt dan een dramatische vertoning van een gehalte waarbij de keizer, op blote voeten en in boetekleed tijdens een ijskoude winter, smekend tussen andere boetelingen, op het binnenplein van de burcht van gravin Mathilde, drie dagen lang luid roepend en smekend om vergiffenis zal smeken, zich voor de voeten van de paus zal werpen, waarna een omhelzing, mis en biecht volgen en Hendrik daarna weer zijn oude gangetje zal gaan…
Het hoogtepunt en sluitstuk van het concilie van 1095 in Clermont is de toespraak van Paus Urbanus II die de menigte in vervoering brengt door zijn beschrijving van hoe de heidenen, dat laag gespuis, de heilige plaatsen in bezit genomen hebben, christelijke vrouwen verkrachtten, kerken als stallen gebruikten en hoe het dus dringend nodig was de “in nood verkerende broeders ter hulp te snellen” want “Deus lo volt”, waarna er meteen een voorraad rode kruisen verschijnt die uitgedeeld worden aan de toekomstige kruisvaarders. Met een resultaat dat zelfs de stoutste verwachting van de paus overtreft: haveloze bendes die zich op weg begeven, die onderweg roven, plunderen, pogroms plegen en in de pan gehakt of simpelweg vermoord worden. Maar ook de eerste kruistocht waarover auteur Cas van Houtert ons veel kan vertellen vermits er een legertje verslaggevers of “Chroniqueurs” meetrokken die het verloop van de onderneming tot in de minste details optekenden…
Volgen – na deze 350 pagina’s - nog 3 thema’s in deze kanjer van 600 bladzijden Middeleeuwse geschiedenis. Te veel om op in te gaan binnen het kader van deze bespreking… Maar laat je in elk geval niet afschrikken door het volume of het aantal bladzijden. De schrijver moet een massa boeken doorploegd (of veeleer met veel plezier gelezen) hebben, totdat hij zich een quasi volledig beeld kon vormen van de periode, vol details, wetenswaardigheden en anekdotes, die hij dan met journalistieke...
- GenresNonfictionHistory
603 pages, Paperback
Published January 1, 2015
1 person is currently reading
60 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 of 1 review
November 10, 2021
Een heel bijzonder boek om te lezen.
Vanuit het perspectief van een historicus zal er nogal veel op te merken zijn aan de toon die de schrijver aanslaat; van Houtert is niet bang om flink zijn eigen mening te weergeven over ontwikkelingen in het verleden. Vooral in het laatste hoofdstuk over de kathedralenbouw en de gotiek gaat de schrijver soms flink te keer; duidelijk is dat hij lang niet altijd gediend is van de 'renovaties' in de moderne tijd (de schrijver noemt een bouwmeester een 'incompetente beunhaas'). Gelukkig vertelt de schrijver er altijd bij hoe het volgens hem wel zou moeten.
Maar de luchtigheid van de schrijver, die duidelijk ook een journalist is, zorgt wel voor een boek dat fijn wegleest. Het gebruik van stijlfiguren, spreekwoorden, ruime beschrijving van karakters etc. dienen er allemaal voor om de lezer het verhaal in te sleuren en dit lukt wel aardig (Suger is een 'big spender').
Daarnaast is de schrijver een grote fan van verhalen en gebruikt hij citaten uit brieven van vroeger om zijn tekst tot leven te brengen en tot de verbeelding te laten spreken. Opmerkelijk ook is dat de schrijver zijn best doet om vroegere schrijvers in de context te plaatsen en zo een volledig beeld van het verleden probeert te schetsen. Een vroegere schrijver wordt nooit los geciteerd, de persoon maakt altijd deel uit van een groter verhaal van van Houtert.
Vanuit het perspectief van een historicus zal er nogal veel op te merken zijn aan de toon die de schrijver aanslaat; van Houtert is niet bang om flink zijn eigen mening te weergeven over ontwikkelingen in het verleden. Vooral in het laatste hoofdstuk over de kathedralenbouw en de gotiek gaat de schrijver soms flink te keer; duidelijk is dat hij lang niet altijd gediend is van de 'renovaties' in de moderne tijd (de schrijver noemt een bouwmeester een 'incompetente beunhaas'). Gelukkig vertelt de schrijver er altijd bij hoe het volgens hem wel zou moeten.
Maar de luchtigheid van de schrijver, die duidelijk ook een journalist is, zorgt wel voor een boek dat fijn wegleest. Het gebruik van stijlfiguren, spreekwoorden, ruime beschrijving van karakters etc. dienen er allemaal voor om de lezer het verhaal in te sleuren en dit lukt wel aardig (Suger is een 'big spender').
Daarnaast is de schrijver een grote fan van verhalen en gebruikt hij citaten uit brieven van vroeger om zijn tekst tot leven te brengen en tot de verbeelding te laten spreken. Opmerkelijk ook is dat de schrijver zijn best doet om vroegere schrijvers in de context te plaatsen en zo een volledig beeld van het verleden probeert te schetsen. Een vroegere schrijver wordt nooit los geciteerd, de persoon maakt altijd deel uit van een groter verhaal van van Houtert.
Displaying 1 of 1 review