What do you think?
Rate this book
Η νόσος του Μοντάνο
Ο γιος του αφηγητή, Μοντάνο, υποφέρει από μια λογοτεχνική ασθένεια που τον εμποδίζει να γράψει. Ο πατέρας του, Ροσάριο Χιρόντο, κριτικός λογοτεχνίας, δίνει στη νόσο αυτή το όνομα του γιου του. Νιώθει κι αυτός άρρωστος από τη λογοτεχνία, αφού πλέον εκφράζεται μόνο μέσα από τα λόγια των άλλων. Και αισθάνεται τόσο επηρεασμένος απ’ τη νόσο του Μοντάνο, ώστε αποφασίζει να γίνει ο ίδιος η ενσάρκωση της λογοτεχνίας, να ταυτιστεί με τη μνήμη της οικουμενικής Βιβλιοθήκης και να συμμετέχει σε μια εν κρυπτώ συνωμοσία κατά των εχθρών της. Από εκείνη τη στιγμή ο Ροσάριο Χιρόντο αρχίζει να γράφει το ημερολόγιό του, στο οποίο εμφανίζονται οι συγγραφείς που τον σημάδεψαν και έπλασαν την προσωπικότητά του μαζί με μια σειρά από προσωπικές σκέψεις, ανέκδοτα από την - υπαρκτή ή φανταστική - ζωή τους σε ένα λαβύρινθο όπου τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας παύουν να υπάρχουν. Ένα παράξενο, γοητευτικό βιβλίο, που είναι ταυτόχρονα ένας ύμνος στη λογοτεχνία, την οποία ο συγγραφέας θεωρεί μοναδική διέξοδο για την επιβίωση της ανθρώπινης ύπαρξης, μοναδική ελπίδα για τη σωτηρία της.
360 pages, Paperback
First published November 4, 2002
71 people are currently reading
2342 people want to read
About the author
Enrique Vila-Matas
158 books986 followersEnrique Vila-Matas is a Spanish author. He has written several award-winning books that mix genres and have been translated into more than thirty languages. He is a founding Knight of the Order of Finnegans, a group which meets in Dublin every year to honour James Joyce. He lives in Barcelona.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 156 reviews
July 3, 2024
Montano’s Malady is another fine book about books, writers and writing… It is clever and full of Borgesian thoughts, allusions and mystifications…
Montano’s malady is presumably a syndrome of being sick of literature and writing… The author imagines that literature is destined to die so he reads writers’ diaries and also writes his own…
Authors die, their books live, readers read and literature persists.
The theme of the double – and of the double’s double, and so on ad infinitum in an extensive set of mirrors – is found at the center of the labyrinth of Julio Arward’s novel, a novel that – and now I am writing as the literary critic that I am – is a fictitious autobiography in which the author pretends to be Cosme Badía and, recalling with a memory that is not his own, invents the world of the two first cousins and makes out that he is recalling this world without for a moment forgetting Faulkner’s description of the novel as a writer’s secret life, wherein exists a man’s shadowy twin brother.
Montano’s malady is presumably a syndrome of being sick of literature and writing… The author imagines that literature is destined to die so he reads writers’ diaries and also writes his own…
I arrived in the city of Nantes, literature-sick and tragically unable to write, one rainy day in the month of November last year. I arrived out of sorts on account of my literary block and, to make matters worse, I sought even more reasons to feel bad and worried. I told myself, for example, that I had been a thief of other people’s words too often, that frequently I acted as a parasite on the writers I most admired.
Authors die, their books live, readers read and literature persists.
March 18, 2021
Este fue mi primer Vila-Matas. Mi intuición o mis prejuicios, que vienen a ser lo mismo, siempre me habían aconsejado alejarme de este autor por lo que presentía que sería su literatura. Y estoy orgulloso de mi intuición porque acertó sobre el tipo de literatura que me encontraría, y del mismo modo estoy contentísimo porque se equivocó en su consejo: el libro me ha sorprendido tanto como me ha gustado.
Más allá o más acá o alrededor de toda la metaliteratura de la novela, de la autoficción, está la propia vida y el preciso y precioso estilo del autor. Vila-Matas lo tiene claro:
“Después de todo, quien escribe con sentido del riesgo anda sobre un hilo y además de andar sobre él tiene que tejerse un hilo propio bajo sus pies (…) de la misma forma que cada vuelo lleva consigo la posibilidad de la caída, cada libro debería contener en sí la posibilidad del fracaso.”Y este es uno de los puntos fuertes del libro: la valentía para dejar de ser un parásito literario de otros y no formar parte del uniformado ejército moderno de lo idéntico, aunque se fracase en el intento, que no es el caso.
Leyendo sobre este mal de Montano en sus tres vertientes –una general, de muerte de la literatura, y dos individuales, del bloqueo del escritor y de una vida habitada literariamente a través de otros–, encontramos a un autor enfermo de esa literatura que te ayuda a comprender la vida y al mismo tiempo te deja fuera de ella, un hombre que busca encontrar un fin a su búsqueda, que desprecia y necesita (aunque no lo sepa o no quiera saberlo o lo sepa de sobra) la enfermedad porque “Hay un estado de buena salud que no nos permite comprenderlo todo” (André Guide). Un hombre, en definitiva, que está harto de no haber hecho nada más en la vida que continuar y no se resigna a vivir para haber vivido, para ya estar muerto, que necesita un poco de presente y justificarse ante la muerte con una obra bien hecha y volver de un viaje con miembros de hierro, piel oscura y ojo furioso después de haber segado la alta hierba y haber cazado leones… y follar, un polvo salvaje, como si se acabara el mundo y la literatura, y así perder de vista el mal de Montano, porque ya se sabe que ser escritor es fracasar.
Y ese es también otro de sus puntos fuertes, el humor, un humor ácido y hasta trágico que incluye la burla de sí mismo, capaz de barrer de un polvo salvaje su propia tontería metafísicoliteraria.
Un libro por donde se pasean Kertesz, Valery, Musil, Walser, Gide, Gombrowicz, Cheever, Kafka, Pavese entre otros. Un libro que te enseña a leer mientras te descubre los andamiajes de la escritura en un revoltijo de diarios íntimos, conferencias imposibles, viajes astrales, diccionario de autores, Sanchos y Quijotes, sueños, amigos vampiros, desdoblamientos, mujeres fatales, confesiones, topos asesinos, mentiras, pólvora y borracheras.
Eso sí, absténganse aquel lector que busque novelas acabadas con introducción, nudo y desenlace, y hágalo sin remordimientos porque sería usted un lector no querido por el autor. Y si aun así le sigue atrayendo, debe saber también que Vila-Matas, sabedor de la exigencia de muchos lectores de encontrar historias de amor en los libros, no se la escamoteará.
Read
May 31, 2023
Montano's Malady is a novel about what it can mean to be consumed by literature, obsessed by literature, overwhelmed by literature. Right from the first pages, Enrique Vila-Matas plunges his narrator into the frustrating predicament of finding his total immersion in literature more and more stifling, so much so he continually laments, "I am literature-sick."
The novel consists of five distinct parts. And here's the trick: each ensuing part can be seen as undercutting or at least recontextualizing the previous part or parts. It's as if Enrique Vila-Matas is playing a labyrinthine literary shell game with both the readers of his novel and the characters within his novel.
So, the prime question: How should I go about reviewing such a novel in a way to share a tang of its spiraling rasa? After sizzling up the old brain cells, here's my answer: focus on the first section, Montano's Malady (yes, the same title as the book itself), along with a few comments on the second section, Dictionary of the Timid Love for Life, as per -
MONTANO'S MALADY
First off, our narrator tells us his son Montano has just published his "dangerous novel" about writers who give up writing. Tragically, Montano snared himself in the net of his own fiction - he currently suffers from writer's block.
Unfortunately, literature has also snagged the narrator in another form of what he terms 'Montano's Malady'. "I live surrounded by quotations from books and authors. I am literature-sick. If I carry on like this, literature could end up swallowing me, like a doll in a whirlpool."
Rather than a synopsis or making generalizations, at this point I'll zero in on juicy quotes from this provocative first section as I follow the narrator's tumultuous odyssey, forever peppering his reflections with literary references and quotes from numerous authors such as Pessoa, Kafka, Twain, Flaubert, Verne, Diderot, Stern, Shakespeare, Cervantes, Shakespeare and Walter Benjamin.
"I have realized that in 1994 Sergio Pitol wrote a story called "The Shadowy Twin Brother," which he opened with a quotation from Justo Navarro: "To be a writer is to turn into someone else, into a stranger. You have to begin to translate yourself. Writing is a case of impersonation, of adopting a new personality. Writing is pretending to be another.""
One wonders if writing fiction contributes to the narrator's Montano's Malady. Such a curious observation coming from a writer since many authors of fiction experience a sense of liberation, of exhilaration, of freedom when entering the minds of their characters.
"And yet here I am now, in the Hôtel La Perouse, more book-sick than when I left Barcelona. Rosa (the narrator's wife) may have been right when she told me that Nantes - with Montano suffering from a different strain of the same literary disease - was not exactly the best place for me to rest for a few days from my fearsome reviews and my sickly obsession for books and my habit of seeing everything from a literary viewpoint."
What to do with a man who has read himself into a box? Perhaps it's time for him to take up a non-literary hobby like butterfly collecting or playing tennis. I wonder if Enrique Vila-Matas has ever suffered from a "sickly obsession for books" and has had times when he can not escape from observing life through literature. If so, it is really all that bad? I can think of a lot of other worse things - porno, video games, food, gambling, the stock market, one's aging body, to list several - to be obsessed about.
"I am sure that, had I stayed a few hours longer in Nantes, I would have ended up - if I haven't already - turning into the most literary being on earth....At least for a time, I need to have a complete break from literature to rest in whatever way I can. Also, even if it is only for a short period, I am going to shelve the diary that was turning into a novel."
Good thinking, man! You might not find it easy to rid your mind of thinking about literature but at least you can give your writing a diary a rest. Sometimes taking a break can be the best thing for writing. That way, when you return to your work in progress, chances are, you'll be infused with fresh energy - and you might even enjoy the ways your diary is turning into a novel. Echoes here of Enrique writing the very novel we're reading.
"Rosa would follow me to the kitchen and, as soon as she caught me with a bottle of something, she would tell me that I was in a very bad way, that it would even be better for me to start writing reviews again and to think about literature."
The narrator has switched from thinking about literature to thinking about death. If that's the problem, no better way to improve one's brooding and mood than to write a book review. I speak from firsthand experience here!
"I think - that it really wasn't a bad idea to stop trying to diminish the influence of literature in my life and to pay greater attention to the obvious threat closing in on literature in today's world."
Now that, my main man, is a legitimate concern. Time to shift focus to something that really counts.
"Both for the increase of my honor and for the good health of the republic of letters, for me to embody literature itself in the flesh and blood, to embody this literature that lives with the threat of death at the start of the twenty-first century: to become literature incarnate and to try to save it from possible extinction by reviving it, just in case, in my own person, my own sorrowful face."
I can't help thinking Enrique Vila-Matas wrote these words with his tongue deep in his Spanish cheek. It's quite something for one literary man to proclaim he will himself transform into the physical embodiment of literature in order to save literature from the clutches of the unwashed semi-literate ruck.
DICTIONARY OF A TIMID LOVE FOR LIFE
In this section, the narrator makes comments on specific diaries of famous authors such as André Gide, Witold Gombrowicz, Franz Kafka and Henri Michaux. He also relates that much of what he wrote in the first section is pure fiction, especially because he has no son.
Really? Might we have an unreliable narrator? Recall I mentioned the author playing a labyrinthine literary shell game. This is one move among many. Pick up a copy of Montano's Malady and behold Enrique Vila-Matas in action.
Enrique Vila-Matas, Spanish novelist and man of letters, born 1948
January 1, 2018
Kitabı puanlamıyorum. İçinde listemde yazarların bitirip tekrardan ilgili kısımları gözden geçirip sonradan puanlama içine gireceğim.... diyerek sonlandırmıştım bu kitabın.
Açıkcası ustunden bu kadar zaman geçtikten sonra Villa Matas'ın etkisini üstümden atamadım. Hem okur olarak edebiyati destekleyen okurun en abartılı halde ne kadar takıntılı bireyler hale getirdiğini anlatan, hem de bir yazar olarak bir okurun kendi yaratım sancılarını ve kitaplara bakışını ve edebiyat çevresini gözler önüne süren müthiş bir kitap.
Yazarlık-okurluk ve delirmişcesine okurluk temaları üstüne bence en kendine has olan bir çok türü bir arada barındıran çok farklı kitap. Yılın bence en iyilerinden biriydi! Belki de en iyisiydi benim için
..........
Montano Hastalığı açıkcası son dönem okuduğum en zor kitaptı.Kitabın yarı otobiyografik bir hava içinde olup, Vila-Matas'ın kendi yaptığı çalışmalara gönderimi, hem de çok fazla edebi ve eser gönderimi yapması kitabın okunurluğunu zorlaştırıyor.
Montano Hastalığı dört bölümden oluşan, kitabın ana karakterinin yazamama hastalığına yakalanmasını kendi hayal dünyasından hareketle roman için roman ve günce denemesi şeklinde aktarıyor.
Edebiyat anlamında, Montano Hastalığı okuru bir edebiyat tarihi içinde hareket ettiriyor. Matas'ın kendi entellektuel ve virtuozluk çalışması denemesinin bir ön ürünü olduğunu düşünüyorum. Fakat, kitabın bahsetmiş olduğum yoğun edebi referansları ve yazar isimlerine yorması, bahsi geçen eserlerin ve yazarları okumayan okurlar adına bir süre sonra yorucu olabiliyor. Ki bu durumda yazarın ana karakterinin hastalık kavramını okura, entellektuel sürecini sorgulatması adına da hastalıklı okuma deneyimi sunuyor.
Kitabı puanlamıyorum. İçinde listemde yazarların bitirip tekrardan ilgili kısımları gözden geçirip sonradan puanlama içine gireceğim.
Eğer, kendinize meydan okumak istiyorsanız, buyrun Montano Hastalığı raflarda. Kitabın roman içeriği dışında okuru çok geniş bir edebiyat tarihi sunması kitabın edebiyat meraklıları açısında paha biçilmez kılıyor.
Son olarak, Jaguar Kitap'ın çevirisi ve özenli edisyonuna diyecek hiçbir şeyim yok. Bu kitap jaguar Kitap'ın portfolyosu açısında cidden "Mutlu Azınlığa" hitap eden en spesifik kitabı olmuş.
İyi okumalar!
10/10
Açıkcası ustunden bu kadar zaman geçtikten sonra Villa Matas'ın etkisini üstümden atamadım. Hem okur olarak edebiyati destekleyen okurun en abartılı halde ne kadar takıntılı bireyler hale getirdiğini anlatan, hem de bir yazar olarak bir okurun kendi yaratım sancılarını ve kitaplara bakışını ve edebiyat çevresini gözler önüne süren müthiş bir kitap.
Yazarlık-okurluk ve delirmişcesine okurluk temaları üstüne bence en kendine has olan bir çok türü bir arada barındıran çok farklı kitap. Yılın bence en iyilerinden biriydi! Belki de en iyisiydi benim için
..........
Montano Hastalığı açıkcası son dönem okuduğum en zor kitaptı.Kitabın yarı otobiyografik bir hava içinde olup, Vila-Matas'ın kendi yaptığı çalışmalara gönderimi, hem de çok fazla edebi ve eser gönderimi yapması kitabın okunurluğunu zorlaştırıyor.
Montano Hastalığı dört bölümden oluşan, kitabın ana karakterinin yazamama hastalığına yakalanmasını kendi hayal dünyasından hareketle roman için roman ve günce denemesi şeklinde aktarıyor.
Edebiyat anlamında, Montano Hastalığı okuru bir edebiyat tarihi içinde hareket ettiriyor. Matas'ın kendi entellektuel ve virtuozluk çalışması denemesinin bir ön ürünü olduğunu düşünüyorum. Fakat, kitabın bahsetmiş olduğum yoğun edebi referansları ve yazar isimlerine yorması, bahsi geçen eserlerin ve yazarları okumayan okurlar adına bir süre sonra yorucu olabiliyor. Ki bu durumda yazarın ana karakterinin hastalık kavramını okura, entellektuel sürecini sorgulatması adına da hastalıklı okuma deneyimi sunuyor.
Kitabı puanlamıyorum. İçinde listemde yazarların bitirip tekrardan ilgili kısımları gözden geçirip sonradan puanlama içine gireceğim.
Eğer, kendinize meydan okumak istiyorsanız, buyrun Montano Hastalığı raflarda. Kitabın roman içeriği dışında okuru çok geniş bir edebiyat tarihi sunması kitabın edebiyat meraklıları açısında paha biçilmez kılıyor.
Son olarak, Jaguar Kitap'ın çevirisi ve özenli edisyonuna diyecek hiçbir şeyim yok. Bu kitap jaguar Kitap'ın portfolyosu açısında cidden "Mutlu Azınlığa" hitap eden en spesifik kitabı olmuş.
İyi okumalar!
10/10
October 4, 2020
Çok ilginç bir o kadar da tedirgin edici bir kitap. Uç duyguları yaşatıyor insana. Daha önce yazarın Dublineks adlı kitabını okumuş ve beğenmemiştim, gerekçe olarak da kitabı anlamak için J. Joyce ve S. Beckett' i yutmuş olmak gerekir demiştim.
Bu kitapta da ön plana Kafka ve Walter Benjamin çıkmış olsa da, tam saymadım ama 50'den fazla yazar ve edebiyatçının (ki bunların büyük bir kısmı kalburüstü) ya bir-iki eserini okumuş ya da hakkında birşeyler biliyor olmanız gerekiyor.
Kitapta yazarlardan alıntılar ya da onların metinlerine gönderiler arka arkaya sıralanıyor, o kadar ki "yeter" diyecek hale getiriyor. Deneme olsa belki ama bir roman için çok fazla mı bilemedim. Kitabı bırakmak istiyorsunuz, ama bir bakmışsınız sayfalar akıp gitmiş, üç günde koca kitap bitmiş. Yazarın uslubu ve kurgusu gerçekten çok ilginç ve etkileyici.
Edebiyat takıntılı özellikle "günlükler"le kafayı bozan bir hastalığı (kendisi Montano Hastalığı adını vermiş) gerçekten var bence yazarın, yoksa da potansiyel bir hastalık adayı dersem abartmamış olurum. Ancak çok zeki, çok okuyan, cin bir yazar.
Montaigne şayet kitapta zor bir paragrafla karşılaşırsa o kitabı okumayı bırakıyormuş, çünkü kitap okumak onun için bir mutluluk biçimiymiş, sıkıntı değil. Bu bilgiyi kitapta gördüm. Ben derim ki, kitaba başlayın eğer sizi rahatsız ederse zorlamayın bırakın, Montaigne gibi yapın.
Ama listenize mutlaka alın.
Bu kitapta da ön plana Kafka ve Walter Benjamin çıkmış olsa da, tam saymadım ama 50'den fazla yazar ve edebiyatçının (ki bunların büyük bir kısmı kalburüstü) ya bir-iki eserini okumuş ya da hakkında birşeyler biliyor olmanız gerekiyor.
Kitapta yazarlardan alıntılar ya da onların metinlerine gönderiler arka arkaya sıralanıyor, o kadar ki "yeter" diyecek hale getiriyor. Deneme olsa belki ama bir roman için çok fazla mı bilemedim. Kitabı bırakmak istiyorsunuz, ama bir bakmışsınız sayfalar akıp gitmiş, üç günde koca kitap bitmiş. Yazarın uslubu ve kurgusu gerçekten çok ilginç ve etkileyici.
Edebiyat takıntılı özellikle "günlükler"le kafayı bozan bir hastalığı (kendisi Montano Hastalığı adını vermiş) gerçekten var bence yazarın, yoksa da potansiyel bir hastalık adayı dersem abartmamış olurum. Ancak çok zeki, çok okuyan, cin bir yazar.
Montaigne şayet kitapta zor bir paragrafla karşılaşırsa o kitabı okumayı bırakıyormuş, çünkü kitap okumak onun için bir mutluluk biçimiymiş, sıkıntı değil. Bu bilgiyi kitapta gördüm. Ben derim ki, kitaba başlayın eğer sizi rahatsız ederse zorlamayın bırakın, Montaigne gibi yapın.
Ama listenize mutlaka alın.
August 27, 2021
Este es el primer libro que leo de Vila-Matas y me pareció una exquisitez, tanto por el estilo de Vila-Matas como por las referencias literarias que trae.
Básicamente al libro lo podemos dividir en dos partes:
la primera es una nouvelle que ocupa un tercio de libro, narrada a partir del diario que escribe el protagonista, un critico literario que sufre lo que él da en llamar el mal de Montano, que no es otra cosa que pensar todo el tiempo en literatura.
La segunda parte es fundamentalmente un ensayo; un ensayo que continúa enlazado a la nouvelle ya que es el mismo protagonista quien continua narrando, y quien se muestra muy critico sobre la actualidad literaria y muy pesimista sobre el futuro de la literatura dada la dirección que trae. En este ensayo se hace alusion a varios autores cuyas vidas quedaron atrapadas por la literatura y también se mencionan distintos diarios personales que por distintos motivos causaron una fuerte impresión en el narrador. Algunos de los autores mas referenciados son: Kafka, Musil, Walser, Gide, Gombrowicz entre muchos otros.
En principio me parece que no es un libro fácil de recomendar porque imagino que a algunos puede no resultarles entretenido. En lo personal me gustó mucho la arquitectura tanto de la nouvelle como del libro en general, y la pericia y estilo de Vila-Matas para ejecutar la obra; y por otro lado me encantaron las referencias a otros autores tanto en citas, como en fragmentos de sus diarios personales.
Cuatro estrellas tirando a cinco.
“Ya no tengo tantos complejos de enfermo de literatura como cuando, por ejemplo, llegué a Nantes en noviembre del año pasado. Por eso ahora puedo decir tranquilamente que, entre la vida y los libros, me quedo con éstos, que me ayudan a entenderla. La literatura me ha permitido siempre comprender la vida. Pero precisamente por eso me deja fuera de ella. Lo digo en serio: está bien así.”
Básicamente al libro lo podemos dividir en dos partes:
la primera es una nouvelle que ocupa un tercio de libro, narrada a partir del diario que escribe el protagonista, un critico literario que sufre lo que él da en llamar el mal de Montano, que no es otra cosa que pensar todo el tiempo en literatura.
La segunda parte es fundamentalmente un ensayo; un ensayo que continúa enlazado a la nouvelle ya que es el mismo protagonista quien continua narrando, y quien se muestra muy critico sobre la actualidad literaria y muy pesimista sobre el futuro de la literatura dada la dirección que trae. En este ensayo se hace alusion a varios autores cuyas vidas quedaron atrapadas por la literatura y también se mencionan distintos diarios personales que por distintos motivos causaron una fuerte impresión en el narrador. Algunos de los autores mas referenciados son: Kafka, Musil, Walser, Gide, Gombrowicz entre muchos otros.
En principio me parece que no es un libro fácil de recomendar porque imagino que a algunos puede no resultarles entretenido. En lo personal me gustó mucho la arquitectura tanto de la nouvelle como del libro en general, y la pericia y estilo de Vila-Matas para ejecutar la obra; y por otro lado me encantaron las referencias a otros autores tanto en citas, como en fragmentos de sus diarios personales.
Cuatro estrellas tirando a cinco.
“Ya no tengo tantos complejos de enfermo de literatura como cuando, por ejemplo, llegué a Nantes en noviembre del año pasado. Por eso ahora puedo decir tranquilamente que, entre la vida y los libros, me quedo con éstos, que me ayudan a entenderla. La literatura me ha permitido siempre comprender la vida. Pero precisamente por eso me deja fuera de ella. Lo digo en serio: está bien así.”
September 24, 2018
Montano Hastalığı
Biliminsanları nasıl gökyüzünde gördükleri yıldızların çoğuna mitolojiden isimler verdiyse bilimle uğraşmasa da insanlar birçok kavrama edebiyattan isimler vermişlerdir. Bunun sonucunda biri bize "oblomovluk yapma" dediğinde ne dediğini anlarız. Ya da Don Kişot luğun ne olduğunu biliriz. Bunun gibi Edebiyatın hayatımıza kattığı birçok kavram bulunabilir.
Bana kalırsa "Montano Hastalığı" da yakın zamanda hayatımıza girecek bir kavram. "Buradaki birçok arkadaşımın montano hastalığından muzdarip olduğunu düşünüyorum " dediğimde kitabı okumamış arkadaşlarım bile ne kast ettiğimi en azından tahmin edebileceklerdir.
Kitabı anlatmanın bir yolunu bulamıyorum çünkü okurken öyle bir yolculuğa çıkıyor ki insan, hangi yolun nereye varacağı belli değil. Yollar içinde yollar edebiyat içinde edebiyat.
Yazar bence çok yönlü çok anlamlı inanılmaz bir eser yaratmış. Hayran olmamak heyecanlanmamak elde değil.
Edebiyatçı bir baba ile bir oğlun hikayesi ile başlayıp oradan sözlüğe geçip türler arasında gezinirken montano hastalığından bir illet, kurtulmamız gereken kötü bir hastalık olarak bahsederken tam da sözlüğünde yazarları sıraladıktan sonra ilk defa hayali bir karakter maddesine geldiğinde "iyi ki de montano hastalığından muzdaribim" e varıyor.
İnsanı hayran bırakan bir başka şey de sözlükte hangi yazardan bahsediyorsa onun kılığına girebilmesi. Bu gerçekten edebiyatta bugüne kadar gördüğüm en tehlikeli en heyecanlı en zor harekettir herhalde.
Okuduğumuz her şey bir başka şeye evriliyor, kanını emiyoruz edebiyatın ve bundan müthiş zevk alıyoruz. Kurgu karakterler karşısında gerçek kişileri yatsıyoruz bunlar en sevdiklerimiz olsa bile. Nihayet edebiyatla deliriyoruz hep birlikte. Ve şükrediyoruz zamanın çarkında ezilip delirmediğimiz için. İyi ki edebiyatla delirmiş diyoruz iyi ki.
Okuduğum her kitabında aynı şeyi söylüyorüm;
İyi ki varsın Jaguar.
Biliminsanları nasıl gökyüzünde gördükleri yıldızların çoğuna mitolojiden isimler verdiyse bilimle uğraşmasa da insanlar birçok kavrama edebiyattan isimler vermişlerdir. Bunun sonucunda biri bize "oblomovluk yapma" dediğinde ne dediğini anlarız. Ya da Don Kişot luğun ne olduğunu biliriz. Bunun gibi Edebiyatın hayatımıza kattığı birçok kavram bulunabilir.
Bana kalırsa "Montano Hastalığı" da yakın zamanda hayatımıza girecek bir kavram. "Buradaki birçok arkadaşımın montano hastalığından muzdarip olduğunu düşünüyorum " dediğimde kitabı okumamış arkadaşlarım bile ne kast ettiğimi en azından tahmin edebileceklerdir.
Kitabı anlatmanın bir yolunu bulamıyorum çünkü okurken öyle bir yolculuğa çıkıyor ki insan, hangi yolun nereye varacağı belli değil. Yollar içinde yollar edebiyat içinde edebiyat.
Yazar bence çok yönlü çok anlamlı inanılmaz bir eser yaratmış. Hayran olmamak heyecanlanmamak elde değil.
Edebiyatçı bir baba ile bir oğlun hikayesi ile başlayıp oradan sözlüğe geçip türler arasında gezinirken montano hastalığından bir illet, kurtulmamız gereken kötü bir hastalık olarak bahsederken tam da sözlüğünde yazarları sıraladıktan sonra ilk defa hayali bir karakter maddesine geldiğinde "iyi ki de montano hastalığından muzdaribim" e varıyor.
İnsanı hayran bırakan bir başka şey de sözlükte hangi yazardan bahsediyorsa onun kılığına girebilmesi. Bu gerçekten edebiyatta bugüne kadar gördüğüm en tehlikeli en heyecanlı en zor harekettir herhalde.
Okuduğumuz her şey bir başka şeye evriliyor, kanını emiyoruz edebiyatın ve bundan müthiş zevk alıyoruz. Kurgu karakterler karşısında gerçek kişileri yatsıyoruz bunlar en sevdiklerimiz olsa bile. Nihayet edebiyatla deliriyoruz hep birlikte. Ve şükrediyoruz zamanın çarkında ezilip delirmediğimiz için. İyi ki edebiyatla delirmiş diyoruz iyi ki.
Okuduğum her kitabında aynı şeyi söylüyorüm;
İyi ki varsın Jaguar.
August 14, 2025
Segunda incursión en la obra de Vila-Mitas, y si hay una tercera de esta misma guisa, será la definitiva, fijo.
El patrón creativo queda más que claro: Mezcla de ensayo, diario, libro de viajes, elucubraciones filosóficas y ficción narrativa.
Repleta hasta decir basta de citas y referencias literarias (casi se podría decir que vive de ellas), algunos pasajes ingeniosos, algo de humor inteligente (o inteligentísimo, de ahí que yo no me ría) y una buena dosis de pedantería intelectual.
Una vez conocidos estos ingredientes que podríamos considerar sugerentes, el hecho es que la novela (o el artefacto éste) hará las delicias de los mordedores de patilla más gafapastiles, pero será una pesadilla para los lectores que no gusten del tedio y la reiteración, ni que les recuerden constantemente que si no leen a Musil, Walser o Gombrowizc es que son lectores de segunda categoría.
Y ahí he estado yo, inmerso en el centro de la balanza, inclinándome ora a un lado ora al otro, pero permaneciendo finalmente en el centro de ambos, que es donde está la virtud.
El patrón creativo queda más que claro: Mezcla de ensayo, diario, libro de viajes, elucubraciones filosóficas y ficción narrativa.
Repleta hasta decir basta de citas y referencias literarias (casi se podría decir que vive de ellas), algunos pasajes ingeniosos, algo de humor inteligente (o inteligentísimo, de ahí que yo no me ría) y una buena dosis de pedantería intelectual.
Una vez conocidos estos ingredientes que podríamos considerar sugerentes, el hecho es que la novela (o el artefacto éste) hará las delicias de los mordedores de patilla más gafapastiles, pero será una pesadilla para los lectores que no gusten del tedio y la reiteración, ni que les recuerden constantemente que si no leen a Musil, Walser o Gombrowizc es que son lectores de segunda categoría.
Y ahí he estado yo, inmerso en el centro de la balanza, inclinándome ora a un lado ora al otro, pero permaneciendo finalmente en el centro de ambos, que es donde está la virtud.
July 10, 2024
Releo, quince años después, este libro, y sólo puedo rabiar de placer. Puro «ensayismo mágico».
January 22, 2020
Alkışlar, alkışlar, alkışlar…
Oturduğum yerden hafifçe doğruldum, duruşumu düzelttim, üstümü başımı topladım ve ‘Montano Hastalığı’ için Vila-Matas’ı alkışladım. Çünkü tam olarak alkışlarla onore edilmesi gereken bir eser ortaya koymuş İspanyol yazar.
Geçtiğimiz aylarda Casas Ros’un ‘Enigma’sını okurken Vila-Matas bir roman kahramanı olarak romana bodoslama dalmış ve ilgimi hayli çekmişti. ‘Enigma’nın oyunbaz girdabında mükemmel bir tamamlayıcıydı. ‘Salamina Askerleri’nde de Bolano’nun bir roman karakteri olarak anlatıyı ve okurun tüylerini nasıl arşa çıkardığını anımsamıştım. Öyle bir katılım değildi elbette ama onun hissini de yanına alan, sevindiren bir kavuşum haliydi. O yüzden artık Vila-Matas’ın gövde gösterisi olarak da anılan bu eşsiz eseri okumam gerektiğini düşündüm. Nihayet ve iyi ki de okudum.
Vila-Matas gibi edebiyat hastalığına yakalanmış her okur için eşsiz bir başucu kitabı olacaktır ‘Montano Hastalığı’. Bu siteden tanıştığım birçok arkadaşımın da gördüğüm kadarıyla muzdarip olduğu bu hastalığın aslında bir çaresi yok. Elimiz kolumuz bağlı. Hepimizde evreleri, kabukları, ilerleme hızı, bulaştığı yer vs değişiklik gösterse de yine de aynı çaresizliğin pençesindeyiz. Tetikleyicilerimiz, komplikasyonlarımız benzer.
“Edebiyat tam da hayatı anlamamıza olanak tanıdığı için bizi hayatın dışında bırakır. Zordur bu, ama bazen başımıza gelebilecek en iyi şeydir işte. Okumak ve yazmak hayatın peşindedir fakat tam da hayata ve kendi arayışlarına fazlasıyla odaklandıklarından pekala hayatı ıskalayabilirler.”
Syf.310 / Montano Hastalığı
Romanın yapısından bahsetmek istemiyorum. Bahsedilebilecek bir çabanın olduğunu söyleyeyim ama... Fakat romana konuk olduğunuzda ne kadar az şey bilirseniz o kadar iyi. Kendi tecrübem için çok cahil girdim romana, çok mutlu ayrıldım. Romanı sizin için katmerli yapacak olan şey sizin bu güne değin edindiğiniz okurluk meşgalesi. Yanınıza aldığınız, başucunda beklettiğiniz, penceresinden baktığınız yazarlarla birlikte okuyacaksınız romanı. Ya Kafka, Proust, Walser, Mann, Joyce, Gide vs gibi romanda sıkça adı geçenler de olabilir ya da kitapta hiç adı geçmese de yolculuğunuzun daimi arkadaşı olduğunu bildiğiniz sadık başka yazar dostlarınız da olabilir. Sihirli bir enayilik yaratmayı başarmış Vila-Matas. O yüzden Borges’ın en sevdiği kitap olurdu diyorlar bence buna. Ah Borges körken ona bu romanı ben okusaydım da yüzündeki çizgilerden zevkini izleyebilseydim.
Bazı okurların bu eser için olumsuzlama yaptığına şahit olmuştum. Üzgünüm dostlar ama aynı hastalıktan muzdarip değilmişiz! Sizin sağlığınız gayet yerinde. Siz size bir şey katan, kahkahası az katığı çok romanlar okumaya devam edin. Mutluluk da yanınızda olsun ama biz kuruyoruz. Tam da Kafka’nın Max’a “Beni anladığını söylememelisin.” dediği yerdeyiz. Bizim de acaba balkonundan bakacağımız bir bahçe olacak mı son nefesimizi verirken. Walser gibi yürüyüş sırasında mı gideceğiz yoksa? Mişima gibi bir kılıcın ucunda olmasını beklemiyorum ya da Kosinski gibi kafama poşet geçirip boğmam herhalde kendimi… Neyse ya bunlar başka zamanlara kalsın. Bir dahaki okuyuşumda ayrıca düşünürüm.
Vila-Matas başka türlü de roman yazılabileceğini göstermiş. Nefis bir eser. Hastaysanız mutlaka okumanızı tavsiye ederim.
Oturduğum yerden hafifçe doğruldum, duruşumu düzelttim, üstümü başımı topladım ve ‘Montano Hastalığı’ için Vila-Matas’ı alkışladım. Çünkü tam olarak alkışlarla onore edilmesi gereken bir eser ortaya koymuş İspanyol yazar.
Geçtiğimiz aylarda Casas Ros’un ‘Enigma’sını okurken Vila-Matas bir roman kahramanı olarak romana bodoslama dalmış ve ilgimi hayli çekmişti. ‘Enigma’nın oyunbaz girdabında mükemmel bir tamamlayıcıydı. ‘Salamina Askerleri’nde de Bolano’nun bir roman karakteri olarak anlatıyı ve okurun tüylerini nasıl arşa çıkardığını anımsamıştım. Öyle bir katılım değildi elbette ama onun hissini de yanına alan, sevindiren bir kavuşum haliydi. O yüzden artık Vila-Matas’ın gövde gösterisi olarak da anılan bu eşsiz eseri okumam gerektiğini düşündüm. Nihayet ve iyi ki de okudum.
Vila-Matas gibi edebiyat hastalığına yakalanmış her okur için eşsiz bir başucu kitabı olacaktır ‘Montano Hastalığı’. Bu siteden tanıştığım birçok arkadaşımın da gördüğüm kadarıyla muzdarip olduğu bu hastalığın aslında bir çaresi yok. Elimiz kolumuz bağlı. Hepimizde evreleri, kabukları, ilerleme hızı, bulaştığı yer vs değişiklik gösterse de yine de aynı çaresizliğin pençesindeyiz. Tetikleyicilerimiz, komplikasyonlarımız benzer.
“Edebiyat tam da hayatı anlamamıza olanak tanıdığı için bizi hayatın dışında bırakır. Zordur bu, ama bazen başımıza gelebilecek en iyi şeydir işte. Okumak ve yazmak hayatın peşindedir fakat tam da hayata ve kendi arayışlarına fazlasıyla odaklandıklarından pekala hayatı ıskalayabilirler.”
Syf.310 / Montano Hastalığı
Romanın yapısından bahsetmek istemiyorum. Bahsedilebilecek bir çabanın olduğunu söyleyeyim ama... Fakat romana konuk olduğunuzda ne kadar az şey bilirseniz o kadar iyi. Kendi tecrübem için çok cahil girdim romana, çok mutlu ayrıldım. Romanı sizin için katmerli yapacak olan şey sizin bu güne değin edindiğiniz okurluk meşgalesi. Yanınıza aldığınız, başucunda beklettiğiniz, penceresinden baktığınız yazarlarla birlikte okuyacaksınız romanı. Ya Kafka, Proust, Walser, Mann, Joyce, Gide vs gibi romanda sıkça adı geçenler de olabilir ya da kitapta hiç adı geçmese de yolculuğunuzun daimi arkadaşı olduğunu bildiğiniz sadık başka yazar dostlarınız da olabilir. Sihirli bir enayilik yaratmayı başarmış Vila-Matas. O yüzden Borges’ın en sevdiği kitap olurdu diyorlar bence buna. Ah Borges körken ona bu romanı ben okusaydım da yüzündeki çizgilerden zevkini izleyebilseydim.
Bazı okurların bu eser için olumsuzlama yaptığına şahit olmuştum. Üzgünüm dostlar ama aynı hastalıktan muzdarip değilmişiz! Sizin sağlığınız gayet yerinde. Siz size bir şey katan, kahkahası az katığı çok romanlar okumaya devam edin. Mutluluk da yanınızda olsun ama biz kuruyoruz. Tam da Kafka’nın Max’a “Beni anladığını söylememelisin.” dediği yerdeyiz. Bizim de acaba balkonundan bakacağımız bir bahçe olacak mı son nefesimizi verirken. Walser gibi yürüyüş sırasında mı gideceğiz yoksa? Mişima gibi bir kılıcın ucunda olmasını beklemiyorum ya da Kosinski gibi kafama poşet geçirip boğmam herhalde kendimi… Neyse ya bunlar başka zamanlara kalsın. Bir dahaki okuyuşumda ayrıca düşünürüm.
Vila-Matas başka türlü de roman yazılabileceğini göstermiş. Nefis bir eser. Hastaysanız mutlaka okumanızı tavsiye ederim.
September 13, 2021
A Literary Mornington Crescent
Mornington Crescent is a game which is played on the BBC radio panel show, I’m Sorry I Haven’t a Clue since 1978. In light of its longevity, I think it’s safe to say the game is popular in Britain. But, given its very English sense of humour, I always doubted its appeal abroad. Until, that is, I encountered Vila-Matas’s Montano’s Malady. Written in 2002, the book might well have been inspired by the game. Well perhaps not but I think there can be little doubt that they both have the same quirky target audience. Who knew that the Spanish shared a sense of humour with the English?
The game of Mornington Crescent might best be described as a parody-simulacrum, a satire for which there is no object except itself. The eponymous Mornington Crescent is a tube station on the Northern Line of the London Underground (notorious for its poor service; the station itself was closed until almost 20 years after the game was first aired). Each of the panelists in turn cites a London landmark, street, or other Underground stop, ostensibly leading to the winning declaration of ‘Mornington Crescent’ by one of the panelists.
That’s it. There are no other rules to Mornington Crescent. There is no necessary connection between any of the locations provided by the panelists. Whatever occurs to the them, for whatever reason is an acceptable next move in the game. Nevertheless, during the game there are many challenges and mutual criticisms among the participants as they debate the meaning of the rules and the acceptability of locations cited. Listening for the first time to the game being played is disconcerting. Empirically, it seems to make no sense at all. Eventually the listener either changes the programme or catches on. The point of the game is simply to allow the participants to be entertainingly witty at each other’s expense. Its object is amusement, period. In short, a game without any final outcome except the arbitrary announcement of ‘Mornington Crescent’ signaling its end. No points, no final scores, no winners or losers.
And so it is with Montano’s Malady. Books and authors replace London landmarks but the rules are identical. There are no rules except what occurs in the mind of Montano’s father, a critic and reviewer of some standing, who is desperately trying to stop playing his version of the game, a game which has dominated his entire life. He simply cannot help making random literary connections. Even as he attempts to describe in his diary what he considers an affliction turns into an extended narrative of associations, quotations, ideas, references, and comparisons. He is a compulsive aesthete who wants to escape aesthetics but fails because he employs his aesthetic sense to do so, over and over, in different forms using various literary genres and periods.
So like Mornington Crescent, Montano’s Malady is a satire of itself, a parody-simulacrum. It’s point is amusement, Vila-Matas’s self-amusement for sure, and incidentally for his readership. And why not? It’s an acceptable way for a genius to show off the foundations of his genius, namely other writers. All Vila-Matas’s writing pals are there with him too, as ‘panelists’ sharing the barbs and the inside jokes. I’m sure they enjoyed taking part. Hey, it’s entertainment. No other bottom-line. I’m calling the BBC tomorrow about a new panel game format for the World Service.
Mornington Crescent is a game which is played on the BBC radio panel show, I’m Sorry I Haven’t a Clue since 1978. In light of its longevity, I think it’s safe to say the game is popular in Britain. But, given its very English sense of humour, I always doubted its appeal abroad. Until, that is, I encountered Vila-Matas’s Montano’s Malady. Written in 2002, the book might well have been inspired by the game. Well perhaps not but I think there can be little doubt that they both have the same quirky target audience. Who knew that the Spanish shared a sense of humour with the English?
The game of Mornington Crescent might best be described as a parody-simulacrum, a satire for which there is no object except itself. The eponymous Mornington Crescent is a tube station on the Northern Line of the London Underground (notorious for its poor service; the station itself was closed until almost 20 years after the game was first aired). Each of the panelists in turn cites a London landmark, street, or other Underground stop, ostensibly leading to the winning declaration of ‘Mornington Crescent’ by one of the panelists.
That’s it. There are no other rules to Mornington Crescent. There is no necessary connection between any of the locations provided by the panelists. Whatever occurs to the them, for whatever reason is an acceptable next move in the game. Nevertheless, during the game there are many challenges and mutual criticisms among the participants as they debate the meaning of the rules and the acceptability of locations cited. Listening for the first time to the game being played is disconcerting. Empirically, it seems to make no sense at all. Eventually the listener either changes the programme or catches on. The point of the game is simply to allow the participants to be entertainingly witty at each other’s expense. Its object is amusement, period. In short, a game without any final outcome except the arbitrary announcement of ‘Mornington Crescent’ signaling its end. No points, no final scores, no winners or losers.
And so it is with Montano’s Malady. Books and authors replace London landmarks but the rules are identical. There are no rules except what occurs in the mind of Montano’s father, a critic and reviewer of some standing, who is desperately trying to stop playing his version of the game, a game which has dominated his entire life. He simply cannot help making random literary connections. Even as he attempts to describe in his diary what he considers an affliction turns into an extended narrative of associations, quotations, ideas, references, and comparisons. He is a compulsive aesthete who wants to escape aesthetics but fails because he employs his aesthetic sense to do so, over and over, in different forms using various literary genres and periods.
So like Mornington Crescent, Montano’s Malady is a satire of itself, a parody-simulacrum. It’s point is amusement, Vila-Matas’s self-amusement for sure, and incidentally for his readership. And why not? It’s an acceptable way for a genius to show off the foundations of his genius, namely other writers. All Vila-Matas’s writing pals are there with him too, as ‘panelists’ sharing the barbs and the inside jokes. I’m sure they enjoyed taking part. Hey, it’s entertainment. No other bottom-line. I’m calling the BBC tomorrow about a new panel game format for the World Service.
April 19, 2018
tekrar tekrar okuduğum ve okuyacağım bir kitap, mükemmeldi.
May 14, 2018
Bu kitabı okuyayaşamak, iştahlı bir vampire gönüllü kan bağışı yapmak gibi, anlıyorsun değil mi? Sen yine de ''beni anladığını söylememelisin.'' ;)
November 28, 2017
Bazı kitaplar okunduğu zaman sürecinde hayatınızın merkezi olur, ondan başka hiçbir şeyi düşünemez ve aynı zamanda bitmesin de istersiniz. Ben buna Solaris sendromu diyorum çünkü tam da Solaris'i okurken fark etmiştim dünyadan kopup tüm dikkatimin kitap olduğunu. Montano Hastalığı da hakikaten hastalık gibi kitap.
Kitabı okuduğum neredeyse 15 gün boyunca her zaman yanından geçip gittiğim nesneler, kendime basit diye sormadığım soruları bile sorup hiç yazmadığım kadar çok yazıp üretken oldum.
Kitabın konusu ve ayrıntılarına hiç girmeyeceğim, okumanızı istiyorum bu kitabı. Hatta öyle ki liselerde falan Vila-Matas okutulsun. Sadece benim için kitabın das theması diyeceğim bir paragrafı buraya bırakıyorum.
"Edebiyatın arkadaşlığı tehlikelidir, hem de öylesi tehlikelidir ki, değer verdiğim insanlara çok okudukları ve kitaplara kendilerini böylesi kaptırdıkları için alkış tutmalı mıyım, bazen emin olamıyorum; durum şu ki onların iyiliğini istiyorum: Kafka okuyan herhangi biri edebiyatta( Pessoa'nın dediği gibi) "bir hiç uğruna ne büyük bir keder" olduğunu gayet iyi bilir mesela.
Edebiyatın tehlikeli arkadaşlığına bir dönem çok ciddi biçimde yakalanıp yalnızlaşan biri olarak ne de iyi ne de güzel bir zamanda hayatıma gelip anlamlandırdı hayatımı bu kitap.
Kitabı okuduğum neredeyse 15 gün boyunca her zaman yanından geçip gittiğim nesneler, kendime basit diye sormadığım soruları bile sorup hiç yazmadığım kadar çok yazıp üretken oldum.
Kitabın konusu ve ayrıntılarına hiç girmeyeceğim, okumanızı istiyorum bu kitabı. Hatta öyle ki liselerde falan Vila-Matas okutulsun. Sadece benim için kitabın das theması diyeceğim bir paragrafı buraya bırakıyorum.
"Edebiyatın arkadaşlığı tehlikelidir, hem de öylesi tehlikelidir ki, değer verdiğim insanlara çok okudukları ve kitaplara kendilerini böylesi kaptırdıkları için alkış tutmalı mıyım, bazen emin olamıyorum; durum şu ki onların iyiliğini istiyorum: Kafka okuyan herhangi biri edebiyatta( Pessoa'nın dediği gibi) "bir hiç uğruna ne büyük bir keder" olduğunu gayet iyi bilir mesela.
Edebiyatın tehlikeli arkadaşlığına bir dönem çok ciddi biçimde yakalanıp yalnızlaşan biri olarak ne de iyi ne de güzel bir zamanda hayatıma gelip anlamlandırdı hayatımı bu kitap.
Read
July 3, 2024Uzun süredir kurgu ve gerçek arasındaki sınır- bu sınırın belirsizliği hakkında düşünüyorum. Gerçek addettiğimiz bir şeyin üzerine, yine uydurma bir gerçeklik bindirip aslında tamamen fantezi, tamamen kurgu olan; temelsiz, havada gezinen, eğri büğrü kuleler inşa ediyoruz. Sonra da, daha kendimiz bile üzerinde zar zor dengede dururken ''bu BENim kulem'' diyoruz ona. O kulenin gerçekliğine karışan kurgu ve ben iç içe geçiyor sonra. Çırpınan benler, salınan kuleler. BEN'in köklerini saldığı gerçekler ne ölçüde kurgu? Bu soruya verilebilecek en dürüst yanıt, edebiyatın sınırlarında gizli.
Bunları düşünürken düşlem diye bir kelimenin var olup, ''gerçeklem'' diye bir kelimenin nasıl olup da türemediğine şaşıyorum aklıma geldikçe. Bir tehdit gibi aslında bu kelime, kulenin temellerini sarsan bir deprem etkisi.
Montano Hastalığı da bu depremin sarstığı, sarsan ve sarsılan bir kitap. Edebiyatın ve gerçeğin, yazarın ve okurun, gören ve görülenin, izleyen ve izlenenin yer değiştirip, birbirini yakınsayıp uzaksayarak yarattığı silik görüntü. Üst üste binen kule kule kulelerin yarattığı göz yanılsaması ve de bu kuleler bir ilüzyon mu ? Sınırların kaybolmasının getirdiği hazzın, coşku ve kederin, çaresizliğin, çıkışsızlığın kitabı. Biraz da ürkütücü. Okurken aklıma gelen, birkaç sayfa sonra karşıma çıkıyor ya da kitabın bir kısmı ile ilgili arkadaşımla konuşup, kitabı elime alıp okumaya devam edince arkadaşımın söylediği cümleyi karşımda görüyorum.
Çıldırıyoruz ya, çıldıracaksak böyle çıldıralım. Çıldırarak aklıselimliğin kapılarını açalım. İçinde kapalı kaldığımız, kilidi kayıp kapılardan ibaret odamızda, kilitlerden sızan ışıklarla kendimize havai fişek gösterileri yaratalım.
Havaim, fişeğim, kulem. Her şeyim sensin. Ben senim.
Ben, Enrique Vila- Matas, İzmir'deki rahatsız koltuğuma oturmuş, bunları buyuruyorum!
Bunları düşünürken düşlem diye bir kelimenin var olup, ''gerçeklem'' diye bir kelimenin nasıl olup da türemediğine şaşıyorum aklıma geldikçe. Bir tehdit gibi aslında bu kelime, kulenin temellerini sarsan bir deprem etkisi.
Montano Hastalığı da bu depremin sarstığı, sarsan ve sarsılan bir kitap. Edebiyatın ve gerçeğin, yazarın ve okurun, gören ve görülenin, izleyen ve izlenenin yer değiştirip, birbirini yakınsayıp uzaksayarak yarattığı silik görüntü. Üst üste binen kule kule kulelerin yarattığı göz yanılsaması ve de bu kuleler bir ilüzyon mu ? Sınırların kaybolmasının getirdiği hazzın, coşku ve kederin, çaresizliğin, çıkışsızlığın kitabı. Biraz da ürkütücü. Okurken aklıma gelen, birkaç sayfa sonra karşıma çıkıyor ya da kitabın bir kısmı ile ilgili arkadaşımla konuşup, kitabı elime alıp okumaya devam edince arkadaşımın söylediği cümleyi karşımda görüyorum.
Çıldırıyoruz ya, çıldıracaksak böyle çıldıralım. Çıldırarak aklıselimliğin kapılarını açalım. İçinde kapalı kaldığımız, kilidi kayıp kapılardan ibaret odamızda, kilitlerden sızan ışıklarla kendimize havai fişek gösterileri yaratalım.
Havaim, fişeğim, kulem. Her şeyim sensin. Ben senim.
Ben, Enrique Vila- Matas, İzmir'deki rahatsız koltuğuma oturmuş, bunları buyuruyorum!
September 11, 2023
Desde que revivió como un fogonazo el interés por la literatura de Vila-Matas, la trayectoria que se describe una tendencia decreciente. Esa bruma insensata fue el redescubrimiento, pletórico. Mac y su contratiempo en un primer momento creí que me gustó menos y al pasar los días se asentó mejor hasta dejarme también grandes sensaciones.
El mal de Montano, uno de los títulos canónicos de Vila-Matas, no lo inicié con demasiado buen pie, iniciando la lectura sobre el clásico personaje de Vila-Matas, hombre atónito frente a la vida y cuya cabeza bulle por y para la literatura, que, como se dice en esta novela, nos sirve para comprender mejor la vida pero a la vez nos mantiene afuera. Los conflictos de este hombre son los que estamos acostumbrados en su muestrario de personajes. Matrimonio regular de hace años aunque con no pocas grietas. Fijación enfermiza por la literatura. En ese panorama la narración aprehende con fuerza el modelo del dietario como forma de exploración metafísica y a la vez de experimentación literaria. Se describe unos viajes hacia las Azores y Chile que no consiguieron despertar apenas mi interés. El personaje de Tongoy, sobre el papel un contrapunto juguetón que debe añadirle otra energía a la narración, en verdad no termina de cuajar.
Por fortuna, ese ciclo termina y se inicia un segundo bloque narrativo, ya más interesante, dónde básicamente se nos dice que lo leído anteriormente era un artefacto literario creado por el narrador, que se ha inventado no pocos elementos y los ha elaborado en clave de ficción. Desde ahí continúa indagando en la idea del dietario literario a través de nombres muy insignes: Jules Renard, André Gide, John Cheever, Kafka o Gombrowicz, cada cual con una concepción personal del objetivo de un dietario. Para Gombrowicz, por ejemplo, la realidad plasmada tal cual no tiene interés, así que la adereza con imaginación. La prosa se torna cada vez más ensayística, reduciendo la dosis de 'acciones' y 'escenas', y conforme la mente del narrador parece alejarse de la vida, su escritura deviene más especulativa e introvertida. En muchos pasajes la prosa de Vila-Matas cobra verdadero vuelo, a su habitual agudeza para el comentario literario también se añade una prosa jugosa con la que combate los obsoletos modelos realistas.
En la tercera parte, para mi gusto, la novela acierta a encontrar su verdadero magma, es dónde más hierve, dónde creo que de verdad brilla y adquiere niveles más altos de fascinación. Ahí el narrador ya se ha convertido en un personaje quijotesco, plenamente identificado con la literatura, que diagnóstica la muerte de la literatura y por lo tanto, implícitamente, nunca mencionado de forma directa, la suya propia. Todo, como siempre en Vila-Matas, sostenido en un tejido de citas y referencias literarias que, como es habitual, convierten sus narraciones en un coctel erudito pero a la vez juguetón, haciendo de su lectura algo muy gratificante, pues se nota su ánimo de hacer que el lector participe en la epopeya hacia la tradición de la literatura moderna. Musil, Sebald, Robert Walser y muchos otros forman parte de ese arsenal, de ese puzzle que con destreza y elegancia Vila-Matas construye frente a los ojos de sus lectores. A Nivel personal, quizás en 2007 estos nombres me parecían marcianos, casi inventados por el propio autor, hoy en cambio me resultan muy familiares, de muchos he leído alguna obra, así que me resultaron familiares y por lo tanto me ayudó a comprender mejor ese juego propuesto por el autor.
En las últimas páginas el tono es más cortante, menos jocoso que en los inicios. La mente del narrador no atraviesa su mejor momento y sin embargo, todo ese bloque está tejido con una narración vaporosa e evanescente muy envolvente, que sin duda se compenetra muy bien con esa atmósfera sugerida por las teorías e ideas lanzas por el narrador. Todo culmina, eso sí, con ciertas notas de esperanza a pesar de la negrura, a pesar de ese panorama oscuro de consumición de la literatura, convertida en objeto mercantil y lavada de cualquier ánimo indagatorio y de inquietud intelectual.
Así que, en resumidas cuentas, finalizo esta tercera incursión en la literatura de Vila-Matas con menos entusiasmo que en ocasiones interiores y sin embargo satisfecho y convencido que mucho de lo que me puede ofrecer su literatura actualmente no puede entregármelo nadie más. El festival sin duda continuará próximamente.
June 12, 2020
Casas-Ros’un Enigma’sı ile varlığından haberdar olduğum Vila-Matas’ın Montano Hastalığı tam anlamıyla çılgın bir kitap. Güzel bir çılgınlık bu ama; edebiyat çılgınlığı zira. Saplantısı da diyebiliriz. Hayata, hatta günlük yaşama okuduğu kitaplar optiğinden bakan ve bu takıntısını fena abartan, şehirden şehire, yazardan yazara edebiyat izi süren anlatıcının kimi hayali, kimi gerçek maceralarını günce kıvamında okuyoruz. Kafka, Gombrowicz, Sebald, Pessoa, Borges, Cheever ve daha niceleri... Bol miktarda alıntılar, değinmeler içermesi itibarıyla bir nevi kolaj niteliğinde. Bu, kitaba bir zenginlik, çekicilik katıyor, ancak yer yer durağanlaştırcı bir etki de yaratabiliyor. Anlatının bazen adeta sayıklamalara dönüşmesi de, özellikle Budapeşte Teorisi kısmı, yorabiliyor. Ama özünde matrak, eğlenceli bir kitap. Sonlara doğru da biraz ciddileşiyor. Kitabın en güzel özelliği okuyanı edebiyata eğilmeye teşvik etmesi. Tabii çizilen saplantılı tablodan ürküp ters yönde etkilenenler de olabilir. Edebiyat-hayat ilişkisi, yazarlık, yaratıcılık sıkıntıları kitabın önemli meselelerinden. Bu kavramları bir araç olarak kullanmamış, bizatihi özne olarak ele almış Vila-Matas. Sıkı edebiyat severlerin es geçmemesi gereken bir kitap özetle. Jaguar her zamanki gibi özenle basmış, Seda Ersavcı da yine güzel bir çeviri ortaya koymuş.
January 2, 2023
https://kansasbooks.blogspot.com/2023...
"Estoy con W.G Sebald cuando dice que tiene la sensación de que es necesario que quien escriba un texto ficticio muestre sus cartas, es decir, que diga algo sobre sí mismo y se tenga una imagen de él."
Podríamos decir que la cuestión en torno la cual gira esta novela de Enrique Vila-Matas pueda resumirse en una simple pregunta ¿Es lo mismo Literatura y Vida y la única forma de liberarse de esta obsesión sea a través de la muerte? El Mal de Montano se refiere concretamente a la enfermedad de la literatura porque el narrador lo ve todo a través de ella, no solo la lee sino que la vive de tal forma que se ha apoderado de su vida y a partir de este hecho, ya no ve la vida real, y aunque no parece haber una cura para ello, el narrador nos va haciendo un recorrido por la literatura a través de los escritores que más le han marcado que aparecen y desaparecen como personajes fantasmales o doppelgängers.
"Llevaba doble vida: ama de casa ejemplar y al mismo tiempo mujer seriamente perturbada cuando escribía. Si Georges Bataille decía que él escribía para no volverse loco, de mi madre podría decirse que, siendo persona sensata en la vida real, se volvía loca cuando escribía."
José Cardoso Pies es quien sufre esta enfermedad, un famoso escritor que publica sus obras con el nombre de su madre, Rosario Girondo (personaje fascinante por otra parte) y cuando comienza esta historia, José visita a su hijo afincado en Nantes, en el oeste de Francia. Su hijo, Montano, también sufre esta enfermedad de la literatura pero realmente su hijo sufre el llamado bloqueo del escritor. Esta visita no se resuelve de la forma que José hubiera querido de tal forma que José decide emprender una especie de camino literario por diferentes ciudades con sucesivos personajes que se va encontrando en su camino…, Nantes, Barcelona, Lisboa, Budapest y Valparaiso se convertirán en espacios de referencia...La novela a su vez está estructurada en torno a cinco partes bien diferenciadas y aquí yo creo que es dónde está la madre del cordero… lo que creíamos una novela prototípica según la primera sección, ya en la segunda se descubre que el autor está jugando con nosotros, ¿qué personajes son reales, y cuales inventados y convertidos en ficción??? Cada una de las partes está relacionada con la anterior pero explorando un nivel nuevo y diferente convirtiendo la historia en un diario íntimo, en unas memorias, en autoficción, mientras va relacionando su vida y sus reflexiones en torno a Kafka, Musil, Walser o Sebald, autores que parecen convertirse en el alter ego de José/Enrique Vila-Matas
"Me pregunto por qué seré tan estúpido y llevo tanto tiempo creyendo que debería erradicar mi mal de Montano cuando éste es lo único valioso y realmente confortable que poseo. Me pregunto también por qué debo pedir disculpas por ser tan literario si a fin de cuentas la literatura es lo único que podría llegar a salvar el espíritu en una época tan deplorable como la nuestra."
La novela está repleta de citas y alusiones continuas a la literatura, pero también al cine y a personajes reales que formaron parte de la vida de Vila-Matas, y esta estructura de diario se metamorfosea al mismo tiempo con la ficción que va construyendo el autor a través de su narrador. Metaficción pura y dura que se va adentrando en un terreno donde llegado un momento confronta al lector con la veracidad de lo que ha leído porque aunque hay secciones donde comenta diarios de André Gide, Gombrowitz, Kafka o Henri Michaux, también es cierto que el narrador está jugando con el lector que se preguntará hasta qué punto es real o inventado lo que gira en torno al diario íntimo de su autor.
"Después de todo, en los diarios íntimos no se dialoga únicamente con uno mismo, también se habla con los demás: todas las conversaciones que en la vida real nunca podemos llevar a término porque acabarían en estallidos de violencia, se van depositando en el diario."
Esencialmente El Mal de Montano es sobre todo una obra que se pregunta hasta qué punto sigue siendo la literatura necesaria en este mundo de locos que nos ha tocado vivir, y para ello Enrique Vila Matas ha montado una novela que no es una novela sino una obra que que deconstruye los géneros de toda la vida y enfrenta al lector con la cuestión de si literatura y vida son sinónimos o no….
"De pronto, alguien desde atrás me ha cogido con suavidad del brazo y, al darme yo la vuelta, me he encontrado con un hombre sin rostro, que me ha parecido que podía ser yo mismo. Y en efecto, cuando he mirado bien, he comprobado que era yo, aunque me parecía ligeramente al escritor Ricardo Piglia."
"Estoy con W.G Sebald cuando dice que tiene la sensación de que es necesario que quien escriba un texto ficticio muestre sus cartas, es decir, que diga algo sobre sí mismo y se tenga una imagen de él."
Podríamos decir que la cuestión en torno la cual gira esta novela de Enrique Vila-Matas pueda resumirse en una simple pregunta ¿Es lo mismo Literatura y Vida y la única forma de liberarse de esta obsesión sea a través de la muerte? El Mal de Montano se refiere concretamente a la enfermedad de la literatura porque el narrador lo ve todo a través de ella, no solo la lee sino que la vive de tal forma que se ha apoderado de su vida y a partir de este hecho, ya no ve la vida real, y aunque no parece haber una cura para ello, el narrador nos va haciendo un recorrido por la literatura a través de los escritores que más le han marcado que aparecen y desaparecen como personajes fantasmales o doppelgängers.
"Llevaba doble vida: ama de casa ejemplar y al mismo tiempo mujer seriamente perturbada cuando escribía. Si Georges Bataille decía que él escribía para no volverse loco, de mi madre podría decirse que, siendo persona sensata en la vida real, se volvía loca cuando escribía."
José Cardoso Pies es quien sufre esta enfermedad, un famoso escritor que publica sus obras con el nombre de su madre, Rosario Girondo (personaje fascinante por otra parte) y cuando comienza esta historia, José visita a su hijo afincado en Nantes, en el oeste de Francia. Su hijo, Montano, también sufre esta enfermedad de la literatura pero realmente su hijo sufre el llamado bloqueo del escritor. Esta visita no se resuelve de la forma que José hubiera querido de tal forma que José decide emprender una especie de camino literario por diferentes ciudades con sucesivos personajes que se va encontrando en su camino…, Nantes, Barcelona, Lisboa, Budapest y Valparaiso se convertirán en espacios de referencia...La novela a su vez está estructurada en torno a cinco partes bien diferenciadas y aquí yo creo que es dónde está la madre del cordero… lo que creíamos una novela prototípica según la primera sección, ya en la segunda se descubre que el autor está jugando con nosotros, ¿qué personajes son reales, y cuales inventados y convertidos en ficción??? Cada una de las partes está relacionada con la anterior pero explorando un nivel nuevo y diferente convirtiendo la historia en un diario íntimo, en unas memorias, en autoficción, mientras va relacionando su vida y sus reflexiones en torno a Kafka, Musil, Walser o Sebald, autores que parecen convertirse en el alter ego de José/Enrique Vila-Matas
"Me pregunto por qué seré tan estúpido y llevo tanto tiempo creyendo que debería erradicar mi mal de Montano cuando éste es lo único valioso y realmente confortable que poseo. Me pregunto también por qué debo pedir disculpas por ser tan literario si a fin de cuentas la literatura es lo único que podría llegar a salvar el espíritu en una época tan deplorable como la nuestra."
La novela está repleta de citas y alusiones continuas a la literatura, pero también al cine y a personajes reales que formaron parte de la vida de Vila-Matas, y esta estructura de diario se metamorfosea al mismo tiempo con la ficción que va construyendo el autor a través de su narrador. Metaficción pura y dura que se va adentrando en un terreno donde llegado un momento confronta al lector con la veracidad de lo que ha leído porque aunque hay secciones donde comenta diarios de André Gide, Gombrowitz, Kafka o Henri Michaux, también es cierto que el narrador está jugando con el lector que se preguntará hasta qué punto es real o inventado lo que gira en torno al diario íntimo de su autor.
"Después de todo, en los diarios íntimos no se dialoga únicamente con uno mismo, también se habla con los demás: todas las conversaciones que en la vida real nunca podemos llevar a término porque acabarían en estallidos de violencia, se van depositando en el diario."
Esencialmente El Mal de Montano es sobre todo una obra que se pregunta hasta qué punto sigue siendo la literatura necesaria en este mundo de locos que nos ha tocado vivir, y para ello Enrique Vila Matas ha montado una novela que no es una novela sino una obra que que deconstruye los géneros de toda la vida y enfrenta al lector con la cuestión de si literatura y vida son sinónimos o no….
"De pronto, alguien desde atrás me ha cogido con suavidad del brazo y, al darme yo la vuelta, me he encontrado con un hombre sin rostro, que me ha parecido que podía ser yo mismo. Y en efecto, cuando he mirado bien, he comprobado que era yo, aunque me parecía ligeramente al escritor Ricardo Piglia."
November 7, 2017
montano hastalığı, edebiyat ve hayat ya da daha çok edebiyat ya da hayat romanı. enrique vila-matas daha önce türkçede okuma fırsatı bulduğumuz dublinesk'ten sonra bu romanda da edebiyatın vazgeçilmez sorgulama alanlarından birinin de edebiyat olduğunu gösteriyor.
varoluşundan bugüne biriktirdikleriyle edebiyat yazarlar için hem hammadde oluşturuyor, hem bir tür maya işlevi üstleniyor hem de yazarlar bu birikimle edebiyatın kendisini sorgulama donanımı kazanıyorlar. okurlar ise bu birikim içinde ilerledikçe-derinleştikçe güçlenen ikinci bir kimlikle edebiyat-hayat sorgulamasını yapıyorlar. montano hastalığının yazar kahramanı bu paralelde günlük-roman denebilecek türdeki eserini oluştururken birçok yazardan bahsedip birçok romandan ve yazar günlüğünden alıntılar yapıyor. okur olarak bu metinden alınacak keyif ise edebiyat birikimiyle orantılı doğal olarak. (bununla birlikte romanın okura daha önce okumadığı yazarlar ve eserleri için bir pencere açtığını da söylemek mümkün. somut bir örnek olarak kendi adıma zamanında yarım bıraktığım niteliksiz adam'a ve kafka'nın günlüklerine yeni bir ilgi uyandırdığını söyleyebilirim.)
edebiyat neye yarar?..hayatımızdaki anlamı nedir? edebiyatla neler kazanır, neler kaybederiz?..zaman zaman okur olarak düşündüğümüz bu sorular etrafında alıntılarla dönüp duran montano hastalığı'ndan alıntılarla bitirelim sözü:
"edebiyat her zaman hayatı anlamama olanak tanımıştır, ancak işte tam da bu yüzden beni hayatın dışında bırakmıştır."
"edebiyat tam da hayatı anlamamıza olanak tanıdığı için bizi hayatın dışında bırakır. zordur bu, ama bazen başımıza gelebilecek en iyi şeydir işte. okumak ve yazmak hayatın peşindedir fakat tam da hayata ve kendi arayışlarına fazlasıyla odaklandıklarından pekala hayatı ıskalayabilirler."
"edebiyat tam da hayatı anlamamıza olanak tanıdığı için bize gerek neler olabileceğinden gerekse neler olabileceğinden bahseder. bazen gerçekliğe, durmadan bize hayatın böyle olduğunu ve dünyanın şöyle düzenlendiğini ama başka şekilde de olabileceğini gösteren edebiyattan daha uzak bir şey yoktur. gerçek hayatla tarihin neleri bastırdığını gözler önüne sererek bizi asıl hayata döndürmeyi görev edinen edebiyattan daha yıkıcı bir şey yoktur."
varoluşundan bugüne biriktirdikleriyle edebiyat yazarlar için hem hammadde oluşturuyor, hem bir tür maya işlevi üstleniyor hem de yazarlar bu birikimle edebiyatın kendisini sorgulama donanımı kazanıyorlar. okurlar ise bu birikim içinde ilerledikçe-derinleştikçe güçlenen ikinci bir kimlikle edebiyat-hayat sorgulamasını yapıyorlar. montano hastalığının yazar kahramanı bu paralelde günlük-roman denebilecek türdeki eserini oluştururken birçok yazardan bahsedip birçok romandan ve yazar günlüğünden alıntılar yapıyor. okur olarak bu metinden alınacak keyif ise edebiyat birikimiyle orantılı doğal olarak. (bununla birlikte romanın okura daha önce okumadığı yazarlar ve eserleri için bir pencere açtığını da söylemek mümkün. somut bir örnek olarak kendi adıma zamanında yarım bıraktığım niteliksiz adam'a ve kafka'nın günlüklerine yeni bir ilgi uyandırdığını söyleyebilirim.)
edebiyat neye yarar?..hayatımızdaki anlamı nedir? edebiyatla neler kazanır, neler kaybederiz?..zaman zaman okur olarak düşündüğümüz bu sorular etrafında alıntılarla dönüp duran montano hastalığı'ndan alıntılarla bitirelim sözü:
"edebiyat her zaman hayatı anlamama olanak tanımıştır, ancak işte tam da bu yüzden beni hayatın dışında bırakmıştır."
"edebiyat tam da hayatı anlamamıza olanak tanıdığı için bizi hayatın dışında bırakır. zordur bu, ama bazen başımıza gelebilecek en iyi şeydir işte. okumak ve yazmak hayatın peşindedir fakat tam da hayata ve kendi arayışlarına fazlasıyla odaklandıklarından pekala hayatı ıskalayabilirler."
"edebiyat tam da hayatı anlamamıza olanak tanıdığı için bize gerek neler olabileceğinden gerekse neler olabileceğinden bahseder. bazen gerçekliğe, durmadan bize hayatın böyle olduğunu ve dünyanın şöyle düzenlendiğini ama başka şekilde de olabileceğini gösteren edebiyattan daha uzak bir şey yoktur. gerçek hayatla tarihin neleri bastırdığını gözler önüne sererek bizi asıl hayata döndürmeyi görev edinen edebiyattan daha yıkıcı bir şey yoktur."
June 21, 2017
O Mal de Montano: a doença da literatura.
Sintomas: o paciente pensa permanentemente na literatura; a cada ocorrência do dia-a-dia associa uma frase de um autor, podendo - numa fase terminal - transformar-se num "dicionário ambulante de citações".
Tratamento: não tem.
Neste terceiro livro que leio de Vila-Matas, mais uma vez me deixo enfeitiçar pela sua paixão pela Literatura e pelos Escritores.
"Não gosto da vida verdadeira e por isso me dedico à ficção. Se a literatura não existisse eu mesmo a inventaria." (Palavras de Vila-Matas numa entrevista)
Sou admiradora de Enrique Vila-Matas, não só pelo prazer que desfruto com a sua escrita, mas também pelo muito que me ensina (embora o risco de contrair o Mal de Montano seja cada vez maior...).
Este é um livro com uma estrutura muito original, onde encontramos vários géneros literários (romance, ensaio, diário, dicionário de autores, autobiografia, relato de viagens, contos), mas no qual, apesar da aparente salganhada, tudo se encaixa por forma a tornar a leitura aprazível e gratificante. As minhas partes preferidas são as do dicionário, no qual Vila-Matas cita e comenta alguns autores que escreveram os seus diários íntimos. Uma maravilha!
As cinco estrelas são para Vila-Matas, que as merece, mas também para os autores referidos neste livro: André Gide, Jorge Luis Borges, Robert Musil, Teresa Wilms, Franz Kafka, Robert Walser, Cesare Pavese, Fernando Pessoa, Witold Gombrowicz, Katherine Mansfield, Somerset Maugham, Jules Renard, Paul Valéry, John Cheever, Salvador Dali (que o narrador considera melhor escritor do que pintor) e muitos mais...
"Na maturidade há mistério, há confusão. O que mais encontro neste momento é uma espécie de solidão. A própria beleza do mundo visível parece desmoronar-se, sim, inclusive o amor. Creio que houve um passo em falso, uma viragem errada, que tomei o caminho errado, mas não sei quando aconteceu nem tenho esperança de o encontrar."
John Cheever
"Recordar os mortos é algo que nos distingue da animalidade.
W. G. Sebald
Sintomas: o paciente pensa permanentemente na literatura; a cada ocorrência do dia-a-dia associa uma frase de um autor, podendo - numa fase terminal - transformar-se num "dicionário ambulante de citações".
Tratamento: não tem.
Neste terceiro livro que leio de Vila-Matas, mais uma vez me deixo enfeitiçar pela sua paixão pela Literatura e pelos Escritores.
"Não gosto da vida verdadeira e por isso me dedico à ficção. Se a literatura não existisse eu mesmo a inventaria." (Palavras de Vila-Matas numa entrevista)
Sou admiradora de Enrique Vila-Matas, não só pelo prazer que desfruto com a sua escrita, mas também pelo muito que me ensina (embora o risco de contrair o Mal de Montano seja cada vez maior...).
Este é um livro com uma estrutura muito original, onde encontramos vários géneros literários (romance, ensaio, diário, dicionário de autores, autobiografia, relato de viagens, contos), mas no qual, apesar da aparente salganhada, tudo se encaixa por forma a tornar a leitura aprazível e gratificante. As minhas partes preferidas são as do dicionário, no qual Vila-Matas cita e comenta alguns autores que escreveram os seus diários íntimos. Uma maravilha!
As cinco estrelas são para Vila-Matas, que as merece, mas também para os autores referidos neste livro: André Gide, Jorge Luis Borges, Robert Musil, Teresa Wilms, Franz Kafka, Robert Walser, Cesare Pavese, Fernando Pessoa, Witold Gombrowicz, Katherine Mansfield, Somerset Maugham, Jules Renard, Paul Valéry, John Cheever, Salvador Dali (que o narrador considera melhor escritor do que pintor) e muitos mais...
"Na maturidade há mistério, há confusão. O que mais encontro neste momento é uma espécie de solidão. A própria beleza do mundo visível parece desmoronar-se, sim, inclusive o amor. Creio que houve um passo em falso, uma viragem errada, que tomei o caminho errado, mas não sei quando aconteceu nem tenho esperança de o encontrar."
John Cheever
"Recordar os mortos é algo que nos distingue da animalidade.
W. G. Sebald
September 30, 2017
Başa gelmesi olası musibetlerin en güzeli edebiyat illeti/Montano Hastalığı sanırım. Dostun da, düşmanın da başına gelecekse böylesi gelsin.
Keyifle içinde, yazarlara ve kitaplara çarpa çarpa sürüklendiğim hayranlık uyandırıcı bir romandı. Jaguar'ın yayımlayacağı bir sonraki Vila-Matas kitabını merakla bekliyorum.
Keyifle içinde, yazarlara ve kitaplara çarpa çarpa sürüklendiğim hayranlık uyandırıcı bir romandı. Jaguar'ın yayımlayacağı bir sonraki Vila-Matas kitabını merakla bekliyorum.
May 4, 2016
Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο του Βίλα-Μάτας που διαβάζω. Και λέω διαβάζω, γιατί παρόλο που η ανάγνωση του κειμένου τελείωσε, το ίδιο το κείμενο είναι σαν να μου έχει εντυπωθεί και κατά κάποιο τρόπο να συνεχίζω να το διαβάζω και , πραγματικά, νομίζω πως θα συνεχίσω να το διαβάζω για πολύ καιρό.
Ο ήρωας του βιβλίου υποφέρει από μια αρρώστεια που την αποκαλεί «νόσο του Μοντάνο». Στην πραγματικότητα αυτή η νόσος αφορά τη λογοτεχνία και το πως κάποιοι άνθρωποι, συγγραφείς και αναγνώστες, αγαπούν τόσο πολύ την υψηλού επιπέδου λογοτεχνία, που τείνουν να ζουν μέσα από αυτή, να αντιλαμβάνονται μέσα από αυτή. Ο ήρωάς μας είναι σίγουρος πως στη σημερινή εποχή η λογοτεχνία βρίσκεται σε κίνδυνο και ότι η σύγχρονη λογοτεχνία πόρρω απέχει από αυτό που θα έπρεπε να είναι. Είναι μια λογοτεχνία επικίνδυνη και εχθρική και γι αυτό το λόγο αναλαμβάνει να υπερασπιστεί μέχρι τελικής πτώσεως την καλή λογοτεχνία. Αποφασίζει να γίνει ο ίδιος η μνήμη της λογοτεχνίας για να την διασώσει και δεν χαρίζει κάστανα σε κανέναν.
Ένα δοκίμιο γραμμένο σαν μυθιστόρημα, που αποτίει φόρο τιμής σε πολλούς μεγάλους συγγραφείς όπως ο Κάφκα, ο Πεσσόα, ο Μούζιλ κ.α. Και το κάνει αυτό συνδιαλεγόμενος μαζί τους είτε συναντώντας τους σε ένα ονειρικό κόσμο, είτε μέσω των γραπτών και των ιδεών τους. Δεν είναι εύκολο να περιγράψω αυτό που συμβαίνει στο βιβλίο και φορές φορές δυσκολεύτηκα να παρακολουθήσω αυτή τη συνομιλία και , γιατί να το κρύψω, να ζηλέψω αφόρητα την ικανότητα του Βίλα-Μάτας να εισχωρεί τόσο βαθιά σε όλους αυτούς τους μεγάλους συγγραφείς στην προσπάθειά του να δώσει απάντηση σε μια σειρά από ερωτήματα όπως γιατί γράφουμε, τι μας δίνει η λογοτεχνία, τι μπορούμε να ελπίζουμε. Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου είναι μια περιπέτεια χωρίς τέλος. Όπως λέει και ο ίδιος μέσα στο βιβλίο του, είναι προτιμότερο να μην έχει τέλος μια ιστορία. Ένα βιβλίο αυστηρά για τους λάτρεις της «βασανισμένης» λογοτεχνίας.
‘Οσο για μένα, νομίζω πως μόλις άνοιξα μεγάλες «παρτίδες» με τον σενιόρ Βίλα-Μάτας. Και βέβαια νομίζω πως θα επισπεύσω την ανάγνωση του Ανθρώπου χωρίς ιδιότητες για να μπορέσω να καταλάβω καλύτερα και τα γραπτά του Μάτας.
«Δεν πρόκειται να με δείτε να καταρρακώνομαι περισσότερο μπροστά σας, επειδή απλούστατα έχω σκοπό να τελειώνω με το θέαμα αυτού του ψευτοπεινασμένου, που στην πορεία της διάλεξης μεταμορφωνόταν σιγά σιγά σε έναν απατημένο άνθρωπο, ενόσω εσείς τον παρακολουθούσατε ζωντανά να συντάσσει το ημερολόγιό του, και ο οποίος θα εξακολουθήσει να υπάρχει και μετά το τέλος της διάλεξης, θα ξεφύγει από τα όρια αυτής της ιστορικής αίθουσας και θα συνεχίσει την πορεία του μακριά από τα δικά σας μάτια, στοχαζόμενος σαν τον Τσίβερ τη μοναξιά, το βάρος της απελπισίας και την απογοήτευση, τις επώδυνες εφόδους της αβάσιμης αγωνίας, την αγάπη και το μίσος, τη ζωτική σημασία που έχει ναείναι ο συγγραφέας ένας άνθρωπος που να κινείται ανάμεσα στις λέξεις, ένας άνθρωπος που να κινείται ανάμεσα στις λέξεις με την ίδια, ή και περισσότερη, άνεση με την οποία κινείται ανάμεσα στους ανθρώπους: να είναι ένας άνθρωπος που να εκθρονίζει τις λέξεις για να τις ανυψώσει σε ανώτερους θώκους και να τις ψηλαφίζει και να τις ξεψαχνίζει και να τις χαϊδεύει με λεπτότητα, μέχρι και να τις ζωγραφίζει με τα χρώματα του αδυνάτου, να είναι ένας άνθρωπος που, παρά την τόση οικειότητα μαζί τους, να ξέρει επίσης να μπορεί να κρύβεται από σεβασμό προς αυτές.»
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, αριστούργημα.
Ο ήρωας του βιβλίου υποφέρει από μια αρρώστεια που την αποκαλεί «νόσο του Μοντάνο». Στην πραγματικότητα αυτή η νόσος αφορά τη λογοτεχνία και το πως κάποιοι άνθρωποι, συγγραφείς και αναγνώστες, αγαπούν τόσο πολύ την υψηλού επιπέδου λογοτεχνία, που τείνουν να ζουν μέσα από αυτή, να αντιλαμβάνονται μέσα από αυτή. Ο ήρωάς μας είναι σίγουρος πως στη σημερινή εποχή η λογοτεχνία βρίσκεται σε κίνδυνο και ότι η σύγχρονη λογοτεχνία πόρρω απέχει από αυτό που θα έπρεπε να είναι. Είναι μια λογοτεχνία επικίνδυνη και εχθρική και γι αυτό το λόγο αναλαμβάνει να υπερασπιστεί μέχρι τελικής πτώσεως την καλή λογοτεχνία. Αποφασίζει να γίνει ο ίδιος η μνήμη της λογοτεχνίας για να την διασώσει και δεν χαρίζει κάστανα σε κανέναν.
Ένα δοκίμιο γραμμένο σαν μυθιστόρημα, που αποτίει φόρο τιμής σε πολλούς μεγάλους συγγραφείς όπως ο Κάφκα, ο Πεσσόα, ο Μούζιλ κ.α. Και το κάνει αυτό συνδιαλεγόμενος μαζί τους είτε συναντώντας τους σε ένα ονειρικό κόσμο, είτε μέσω των γραπτών και των ιδεών τους. Δεν είναι εύκολο να περιγράψω αυτό που συμβαίνει στο βιβλίο και φορές φορές δυσκολεύτηκα να παρακολουθήσω αυτή τη συνομιλία και , γιατί να το κρύψω, να ζηλέψω αφόρητα την ικανότητα του Βίλα-Μάτας να εισχωρεί τόσο βαθιά σε όλους αυτούς τους μεγάλους συγγραφείς στην προσπάθειά του να δώσει απάντηση σε μια σειρά από ερωτήματα όπως γιατί γράφουμε, τι μας δίνει η λογοτεχνία, τι μπορούμε να ελπίζουμε. Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου είναι μια περιπέτεια χωρίς τέλος. Όπως λέει και ο ίδιος μέσα στο βιβλίο του, είναι προτιμότερο να μην έχει τέλος μια ιστορία. Ένα βιβλίο αυστηρά για τους λάτρεις της «βασανισμένης» λογοτεχνίας.
‘Οσο για μένα, νομίζω πως μόλις άνοιξα μεγάλες «παρτίδες» με τον σενιόρ Βίλα-Μάτας. Και βέβαια νομίζω πως θα επισπεύσω την ανάγνωση του Ανθρώπου χωρίς ιδιότητες για να μπορέσω να καταλάβω καλύτερα και τα γραπτά του Μάτας.
«Δεν πρόκειται να με δείτε να καταρρακώνομαι περισσότερο μπροστά σας, επειδή απλούστατα έχω σκοπό να τελειώνω με το θέαμα αυτού του ψευτοπεινασμένου, που στην πορεία της διάλεξης μεταμορφωνόταν σιγά σιγά σε έναν απατημένο άνθρωπο, ενόσω εσείς τον παρακολουθούσατε ζωντανά να συντάσσει το ημερολόγιό του, και ο οποίος θα εξακολουθήσει να υπάρχει και μετά το τέλος της διάλεξης, θα ξεφύγει από τα όρια αυτής της ιστορικής αίθουσας και θα συνεχίσει την πορεία του μακριά από τα δικά σας μάτια, στοχαζόμενος σαν τον Τσίβερ τη μοναξιά, το βάρος της απελπισίας και την απογοήτευση, τις επώδυνες εφόδους της αβάσιμης αγωνίας, την αγάπη και το μίσος, τη ζωτική σημασία που έχει ναείναι ο συγγραφέας ένας άνθρωπος που να κινείται ανάμεσα στις λέξεις, ένας άνθρωπος που να κινείται ανάμεσα στις λέξεις με την ίδια, ή και περισσότερη, άνεση με την οποία κινείται ανάμεσα στους ανθρώπους: να είναι ένας άνθρωπος που να εκθρονίζει τις λέξεις για να τις ανυψώσει σε ανώτερους θώκους και να τις ψηλαφίζει και να τις ξεψαχνίζει και να τις χαϊδεύει με λεπτότητα, μέχρι και να τις ζωγραφίζει με τα χρώματα του αδυνάτου, να είναι ένας άνθρωπος που, παρά την τόση οικειότητα μαζί τους, να ξέρει επίσης να μπορεί να κρύβεται από σεβασμό προς αυτές.»
Κατά την ταπεινή μου γνώμη, αριστούργημα.
September 24, 2011
Me encanta ser la nota discordante, no os lo oculto, amigos míos, pero esta vez escribo con el corazón en la mano. Este libro es un p*** truño. Horripilante. Un ejercicio masturbatorio pedantesco y exasperante de un adolescente que aún cree que la literatura es una cosa y la vida otra muy distinta. El narrador, un grano en el culo del tamaño de la catedral de Amiens. Lo voy a terminar porque no quiero añadir más leña al fuego al podio del HORROR inacabado, véase, la sala de las torturas que de momento sólo ocupa "Belle du Seigneur". Qué ganas de perderlo de vista. Vila-Matas, ni el saludo a partir de ahora por muy fan de Robert Walser que seas.
July 24, 2022
"Interrogo-me porque é que serei tão estúpido e levo tanto tempo a acreditar que deveria erradicar o meu mal de Montano quando ele é a única coisa valiosa e realmente confortável que possuo. Interrogo-me também porque devo pedir desculpa por ser tão literário se no fim de contas a literatura é a única coisa que talvez pudesse salvar o espírito numa época tão deplorável como a nossa. A minha vida deveria ser, e de uma vez por todas, total e unicamente literatura."
April 15, 2025
Un libro que deberían leer, mejor más temprano que tarde, todos los “enfermos de la literatura”, todos los que demasiado leen, pero nunca leen lo suficiente y nunca terminan de leer. Es propiamente un libro sobre esta enfermedad, escrito, con gran autoironía y sutilitez, por uno de los más lúcidos, jocosos, sublimes enfermos todavía vivos del morbo y obsesión que puede ser la literatura. “El mal de Montano” es un libro-espejo que continuamente y de manera maniacal reflecta (sobre) la literatura con sus exponentes (los escritores, los críticos, los lectores e incluso los no-lectores, como el taxista de una escena quizás clave del libro), la literatura en todas sus formas y también la literatura en sí. El libro es como un centro focal de todo esto y concentra una dosis tan desmesurada de bellas letras, que probablemente los otros enfermos (nosotros) lo puedan tomar solo en pequeñas dosis homeopáticas, pocas páginas cada día, como gotas de un veneno, para curarse del Veneno Literario.
Yo ciertamente no podía leer este libro en un momento más oportuno de mi vida de lector. Dediqué bastante muchos años en aprender a leer en lengua original prácticamente todos los autores de los cuales estoy apasionado. Hasta el año pasado, leía con lentitud y releía sin cesar solo unos pocos libros de Gogol, Chéjov, Flaubert, Hamsun, Kafka, Beckett, Bernhard y pocos más. Hacía poquísimas excepciones, casi no me interesaba descubrir obras nuevas, como si me hubiera ya formado un Canon Literario en cual creía y que podía contemplar (leyéndolo con veneración) por lo resto de mi vida. Este año, sin embargo, decidí leer solo libros nuevos, y además en todos los idiomas en que puedo leer. Ya en la primera mitad del año leí, con una curiosidad voraz y sin escrúpulos, cien libros, palmarés del cual nunca antes me creía capaz y en efecto, como se puede entender, sofro de burnout. La literatura, no menos voraz de mi, me devora el cerebro y la ama, dejando que mi cuerpo sonambúlico haga solo, distraídamente, sus rutinas cotidianas. Por todo esto, necesitaba del libro de Vila-Matas como de un tratamiento y un tónico al mismo tiempo, lo que él de verdad es: la combinación irresistible de una sobredosis de literatura y su remedio.
===========================
Irónicamente, no pude terminar este libro. El primer tercio me pareció formidable y después de leer solo esto, ya escribí la reseña entusiasmada de arriba… Pero seguí leyendo aproximadamente otro tercio del libro y esto me pareció redundante, le falta un cierto desarrollo o una intensificación que yo esperaba. Retoma mucho de lo ya escrito y me daba la impresión que ya el libro se está llenando de estribillos. Después de leerlo en proporción de ⅔, estoy atascado. Ya me basta aquello que leí. Pero sigo creyendo en mí primera impresión del primer gran capítulo y estoy contento de leer “El mal de Montano” al menos parcialmente. Si pudiera leer más rápido en español, ciertamente lo terminaría de leer. Y con la misma certitud, lo recomiendo.
Yo ciertamente no podía leer este libro en un momento más oportuno de mi vida de lector. Dediqué bastante muchos años en aprender a leer en lengua original prácticamente todos los autores de los cuales estoy apasionado. Hasta el año pasado, leía con lentitud y releía sin cesar solo unos pocos libros de Gogol, Chéjov, Flaubert, Hamsun, Kafka, Beckett, Bernhard y pocos más. Hacía poquísimas excepciones, casi no me interesaba descubrir obras nuevas, como si me hubiera ya formado un Canon Literario en cual creía y que podía contemplar (leyéndolo con veneración) por lo resto de mi vida. Este año, sin embargo, decidí leer solo libros nuevos, y además en todos los idiomas en que puedo leer. Ya en la primera mitad del año leí, con una curiosidad voraz y sin escrúpulos, cien libros, palmarés del cual nunca antes me creía capaz y en efecto, como se puede entender, sofro de burnout. La literatura, no menos voraz de mi, me devora el cerebro y la ama, dejando que mi cuerpo sonambúlico haga solo, distraídamente, sus rutinas cotidianas. Por todo esto, necesitaba del libro de Vila-Matas como de un tratamiento y un tónico al mismo tiempo, lo que él de verdad es: la combinación irresistible de una sobredosis de literatura y su remedio.
===========================
Irónicamente, no pude terminar este libro. El primer tercio me pareció formidable y después de leer solo esto, ya escribí la reseña entusiasmada de arriba… Pero seguí leyendo aproximadamente otro tercio del libro y esto me pareció redundante, le falta un cierto desarrollo o una intensificación que yo esperaba. Retoma mucho de lo ya escrito y me daba la impresión que ya el libro se está llenando de estribillos. Después de leerlo en proporción de ⅔, estoy atascado. Ya me basta aquello que leí. Pero sigo creyendo en mí primera impresión del primer gran capítulo y estoy contento de leer “El mal de Montano” al menos parcialmente. Si pudiera leer más rápido en español, ciertamente lo terminaría de leer. Y con la misma certitud, lo recomiendo.
Read
June 13, 2024Literature as Illness
Despite some readers' complaints, the continuous infusions of literary references in this book aren't in themselves a reason not to read the book. The interest of the book, and its more serious issue, is a disconnect between the malady the narrator believes he has, and another illness that supports it, which he doesn't notice.
The main character suffers from "literature sickness," which means he thinks only through literary allusions. He has become so "literary" that he even thinks of embodying literature. But there is a gnawing problem. "Literature" here is not really the material and content of novels, stories, and plays. "Literature," in Vila-Matas's mind, is anecdotes about literature, as told by famous writers. His imagination is overfilled with unprompted memories of clever and curious things writers said in their diaries, letters, and interviews. In the entire book there are no more than a half-dozen quotations from novels and other fiction. And the bizarre and ultimately annoying and dispiriting thing is that Vila-Matas doesn't seem to realize this. He's besotted by the meditations of writers about writing--which is itself interesting--but he seems to be entirely, blandly and happily oblivious to the fact that literature itself does not seem (in the logic of this novel, in the fictional frame of the story) to have made any real impression on him at all.
For me one of the oddest signs of this deeper malady--deeper than the one his principal character acknowledges--is when the character tries to get some relief from his barrage of unwanted literary allusions by looking at a sunset, or going for a walk. "Very soon I shall start thinking about tomatoes and asparagus and all sorts of natural products of the earth and I shall forget about so much literature" he says at one point. (p. 21) There are many such passages. Am I the only reader who finds this baffling? Have tomatoes and asparagus somehow escaped the attention of novelists, so that their appearance doesn't pull the narrator right back into the world of literary allusions?
It is this blindness, and not the wandering, densely allusive, compulsively quotational, deliberately unreliable narrative voice that puts me off. I think both the narrator and the author are ill in a different way than they suppose they are.
Revised 2024
Despite some readers' complaints, the continuous infusions of literary references in this book aren't in themselves a reason not to read the book. The interest of the book, and its more serious issue, is a disconnect between the malady the narrator believes he has, and another illness that supports it, which he doesn't notice.
The main character suffers from "literature sickness," which means he thinks only through literary allusions. He has become so "literary" that he even thinks of embodying literature. But there is a gnawing problem. "Literature" here is not really the material and content of novels, stories, and plays. "Literature," in Vila-Matas's mind, is anecdotes about literature, as told by famous writers. His imagination is overfilled with unprompted memories of clever and curious things writers said in their diaries, letters, and interviews. In the entire book there are no more than a half-dozen quotations from novels and other fiction. And the bizarre and ultimately annoying and dispiriting thing is that Vila-Matas doesn't seem to realize this. He's besotted by the meditations of writers about writing--which is itself interesting--but he seems to be entirely, blandly and happily oblivious to the fact that literature itself does not seem (in the logic of this novel, in the fictional frame of the story) to have made any real impression on him at all.
For me one of the oddest signs of this deeper malady--deeper than the one his principal character acknowledges--is when the character tries to get some relief from his barrage of unwanted literary allusions by looking at a sunset, or going for a walk. "Very soon I shall start thinking about tomatoes and asparagus and all sorts of natural products of the earth and I shall forget about so much literature" he says at one point. (p. 21) There are many such passages. Am I the only reader who finds this baffling? Have tomatoes and asparagus somehow escaped the attention of novelists, so that their appearance doesn't pull the narrator right back into the world of literary allusions?
It is this blindness, and not the wandering, densely allusive, compulsively quotational, deliberately unreliable narrative voice that puts me off. I think both the narrator and the author are ill in a different way than they suppose they are.
Revised 2024
June 25, 2015
Il diario rubato
“Proprio perché la letteratura ci permette di capire la vita, ce ne lascia fuori. E' duro, ma a volte è la cosa migliore che ci possa succedere. La lettura, la scrittura cercano la vita, ma possono perderla proprio perché sono interamente concentrate sulla vita e sulla sua stessa ricerca”.
Epigrafe a Il mal di Montano è una domanda dalla quale la scrittura di Vila Matas sembra perseguitata come da una maledizione inestinguibile, da una contraddizione insolubile: come faremo a scomparire? Nel romanzo dell'enigmatico scrittore barcellonese vita e letteratura sono una cosa sola; in definitiva, noi siamo memorie rubate, simulacri della realtà, doppi di noi stessi, storie scritte da altri, e i libri non fanno altro che rispecchiare come maschere seriali questa essenza fantasmatica, questa malattia biografica, specie per le persone che sembrano vivere pensando che conti solo la letteratura, appunto. Bolano ha ammirato molto questo scrittore dallo stile irriverente, polimorfo e borgesiano, osservando la sua capacità di creare inferni invisibili, labirinti crepuscolari e lettori avventurieri, con un'eleganza e un umorismo impareggiabili. La lettura per Vila Matas è una forma di felicità, un tormento inesorabile che ci porta a un passo dall'abisso e dall'orrore, unico luogo dove è possibile cercare un senso infallibile, un'emozione solitaria, una finzione coraggiosa. Così questo testo composito, tra diario, saggio e antiromanzo, parla di un viaggio amletico e oscuro dentro la follia, di una esplorazione ossessiva che scruta attraverso la memoria e la morte: racconta una irrealtà che l'autore chiama “litteratosi”, la malinconica malattia di chi vive con il terrore che nessuno scriva più, chi lavora nell'etica della subordinazione, chi inventa la verità tramite le parole, per salvarsi dalla rinuncia e dal tradimento. Quindi noi lettori di Vila Matas siamo letteraferiti, esiliati in un infinito catalogo del letterario, sospinti da una realtà molteplice e indecifrabile verso la ricerca di una morale nella finzione che, disarmante quanto il silenzio, mai corrisponde e mai si compie. Il libro di Vila Matas contiene una poesia segreta, celata come altrove nelle parole che Kafka scrisse all'amico Max Brod: “Non devi dire che mi comprendi”.
“Proprio perché la letteratura ci permette di capire la vita, ce ne lascia fuori. E' duro, ma a volte è la cosa migliore che ci possa succedere. La lettura, la scrittura cercano la vita, ma possono perderla proprio perché sono interamente concentrate sulla vita e sulla sua stessa ricerca”.
Epigrafe a Il mal di Montano è una domanda dalla quale la scrittura di Vila Matas sembra perseguitata come da una maledizione inestinguibile, da una contraddizione insolubile: come faremo a scomparire? Nel romanzo dell'enigmatico scrittore barcellonese vita e letteratura sono una cosa sola; in definitiva, noi siamo memorie rubate, simulacri della realtà, doppi di noi stessi, storie scritte da altri, e i libri non fanno altro che rispecchiare come maschere seriali questa essenza fantasmatica, questa malattia biografica, specie per le persone che sembrano vivere pensando che conti solo la letteratura, appunto. Bolano ha ammirato molto questo scrittore dallo stile irriverente, polimorfo e borgesiano, osservando la sua capacità di creare inferni invisibili, labirinti crepuscolari e lettori avventurieri, con un'eleganza e un umorismo impareggiabili. La lettura per Vila Matas è una forma di felicità, un tormento inesorabile che ci porta a un passo dall'abisso e dall'orrore, unico luogo dove è possibile cercare un senso infallibile, un'emozione solitaria, una finzione coraggiosa. Così questo testo composito, tra diario, saggio e antiromanzo, parla di un viaggio amletico e oscuro dentro la follia, di una esplorazione ossessiva che scruta attraverso la memoria e la morte: racconta una irrealtà che l'autore chiama “litteratosi”, la malinconica malattia di chi vive con il terrore che nessuno scriva più, chi lavora nell'etica della subordinazione, chi inventa la verità tramite le parole, per salvarsi dalla rinuncia e dal tradimento. Quindi noi lettori di Vila Matas siamo letteraferiti, esiliati in un infinito catalogo del letterario, sospinti da una realtà molteplice e indecifrabile verso la ricerca di una morale nella finzione che, disarmante quanto il silenzio, mai corrisponde e mai si compie. Il libro di Vila Matas contiene una poesia segreta, celata come altrove nelle parole che Kafka scrisse all'amico Max Brod: “Non devi dire che mi comprendi”.
August 19, 2021
Que bonita forma de reconciliarme con la literatura.
November 9, 2008
I'm feeling a little conflicted about my sort of narrow reading tastes. While it's not intentional(consciously at least) I will admit that I gravitate to white anglo/saxon and jewish male writers, with an occasional European from say France, Germany or Eastern Europe. This isn't to say that I never read women or what is awfully called 'world' literature but it's just the way things seem to work out for me. But lately I've been floored by two Spanish language writers, a language in translation that I've never really gotten to into. First Savage Detectives, and now this book. Great (if I can be excused for using the term) meta-fiction. Maybe not quite as great as Borges but still this book is close.
This is a great book for people who love literature, and who get sad about good books not being read over the over abundance of trash and shit that gets published each and every week (like shit do we need a fucking devotional of quotes from Eckert Tolle's New Earth in a hardcover format? Wasn't it enough to read the book, do you now need a book of quotes from it? Why not just buy a fucking highlighter, and do we need another memoir by some trite woman who can't keep her legs closed so writes yet another memoir of how she overcame being a slut (we have two of these in the past couple of weeks), or do we need yet another big money evangelist publishing another journal to go along with one of his or her books? Please think about the trees, and not just the ones dying to line your pockets, this is just a survey of books released in the last three weeks prior to 11/7/08, of which there are many many more examples of, and each will sell more than many more deserving to be read books (but no, if they don't sell they don't deserve to be read, the market is all knowing, and correct)).
After that little aside I've totally lost any thread of thought. Oh well. Good book and fun for the literature dorks of the world.
This is a great book for people who love literature, and who get sad about good books not being read over the over abundance of trash and shit that gets published each and every week (like shit do we need a fucking devotional of quotes from Eckert Tolle's New Earth in a hardcover format? Wasn't it enough to read the book, do you now need a book of quotes from it? Why not just buy a fucking highlighter, and do we need another memoir by some trite woman who can't keep her legs closed so writes yet another memoir of how she overcame being a slut (we have two of these in the past couple of weeks), or do we need yet another big money evangelist publishing another journal to go along with one of his or her books? Please think about the trees, and not just the ones dying to line your pockets, this is just a survey of books released in the last three weeks prior to 11/7/08, of which there are many many more examples of, and each will sell more than many more deserving to be read books (but no, if they don't sell they don't deserve to be read, the market is all knowing, and correct)).
After that little aside I've totally lost any thread of thought. Oh well. Good book and fun for the literature dorks of the world.
Displaying 1 - 30 of 156 reviews