Değişim

What Was Communism? #5

by Mo Yan, Erdem Kurtuldu (Translator)

Çin'in en ünlü ve Nobel ödüllü yazarı Mo Yan, Değişim adlı uzun öyküsünde ülkesindeki toplumsal ve siyasal değişimleri dile getiriyor. Otobiyografi tarzında öykü ya da öykü tarzında otobiyografi diyebileceğimiz bu yapıt, Çin edebiyatındaki çoğunlukla siyasal olaylara odaklanan tarihsel anlatıların tersine, "insanlar"ın tarihini ele alıyor. Değişim bu niteliğiyle değişme sürecindeki bir ülkenin görünümünde tavandan aşağıya değil, tabandan yukarıya bakan bir yaklaşımın temsilcisi oluyor.

Mo Yan, anlatımında zaman içinde ileriye ve geriye dönüşler yapıyor; önemsiz olaylar ile sıradan insanların yaşamına yöneliyor. Gündelik yaşamın boyutlarını aşan büyük olayların sokaktaki insan üzerindeki etkisini aktararak tarihe insan sıcağının soluğunu katıyor.

Genres: China, Nonfiction, Nobel Prize, Asia, Biography, Literature, Chinese Literature

96 pages, Paperback

First published January 1, 2010

About the author

Modern Chinese author, in the western world most known for his novel Red Sorghum (which was turned into a movie by the same title). Often described as the Chinese Franz Kafka or Joseph Heller.

Mo Yan (莫言) is a pen name and means don't speak. His real name is Guan Moye (simplified Chinese: 管谟业; traditional Chinese: 管謨業; pinyin: Guǎn Móyè).

He has been awarded the Nobel Prize in Literature 2012 for his work which "with hallucinatory realism merges folk tales, history and the contemporary". Among the works highlighted by the Nobel judges were Red Sorghum (1987) and Big Breasts & Wide Hips (2004), as well as The Garlic Ballads.

Chinese version: 莫言

Reviews

[Sawsan · Rating 3 out of 5]

سيرة ذاتية غير تفصيلية, أو ذكريات تتدفق من تلقاء نفسها كما يقول مو يان
ذكريات عن الطفولة والمدرسة في الريف الصيني, وعن فترة انضمامه للجيش
مو يان يحكي بمهارة وسلاسة, والأسلوب جميل في وصف الشخصيات

[Rosa · Rating 3 out of 5]

مو یان در کتاب کم حجم " تغییر " با مرور خاطرات کودکی و مدرسه ، توصیف اجمالی و طنز آمیزی از شرایط زندگی، فقر و سقف آرزوهای  مردم معمولی در اون دوران تا رسیدن به روزهای آینده و جایگاه خودش‌ و تعدادی از همکلاسی هاش ارائه میده و یکی از همین بخش های جالب کتاب هم مربوط به‌سرنوشت همکلاسی اخراجی مو یان ه که آرزوی کوچکش و اتفاقات مختلف اون رو به سمت زندگی وتجربه های متفاوتی میبره... 😎

" تنبیه دیگری با آزار خود، چیزی نیست که بتوانید به آن افتخار کنید و حتی ممکن است رفتار جنایتکارانه محسوب شود. اما به عقیده ی من، هر کسی هم که بتواند این کار را انجام دهد جانی معمولی نیست. وجه قهرمانانه ای در رفتار جانی ها وجود دارد و همچنین وجه جنایتکارانه ای در رفتار قهرمان ها..."

[Owlseyes · Rating 3 out of 5]

(Mo Yan tells his dream in "his own calligraphy"*)


How come a 5th grader Chinese man becomes a PhD? A writer with an “encyclopedic knowledge”, yet who never made it through middle school?

He’s Mo Yan, aka Guan Moye, born in 1955 and Nobel prize of literature in 2012.



He’s been called “a Chinese Kafka”. One of his translators, H. Goldblatt (translated at least 5 of Mo’s works), said his second novel “blew him away"; that Mo is “phenomenal”. Anyway, for this little book (Change) I find it mild, nothing that special. Maybe some of his adapted-to-cinema books may reveal much better, like “Red Shorgum” (1987).

Change is an auto-biographical book. It recalls Mo's school years, in-filled with fun. It’s about memories and the social sensibility of a boy perceiving himself as “insecure and bad-lucked”.

Mo portrays those “prime pupils”, the communist-party-sons, of light skin color versus “we, the poor”. Funny are the ping-pong stories, and that teacher with hypo mouth…and the ball that got inside. Things went badly though, as for one of his dear friend (He Zhiwu)…so Mo was expelled from school.

A boy who loved trucks, aspiring to become a truck driver…like the one who drove that soviet Gaz 51,… “still with American bullets” holes…a relic from the 1950’s Korean war. Mo admired its pilot: “with sunglasses and white gloves”.



Then a job at a cotton factory…still registered as a peasant. It follows the Army: headquartered in Huang district…one unity of Information. Disappointing,…but the truck stories. Of special relevance are his attempts to study to enter university…yet inconsequential.




I’ve heard Rushdie calling Mo a “patsy” of the regime. Others said that “he’s closely allied with the regime”….or “he’s the regime”. Whatever, Change offers a chance to view that regime from a very personal perspective: Mo’s. Some of his descriptions of certain cities reveal staggering changes over time.


(Shanghai 1920, 2009)

in: http://www.uprisingly.com/i-reshot-ol...


*"Created in 2011, the calligraphy work recorded one of Mo's dreams. In the dream, a swallow perches on a tree and tells Mo that it is bound to be a great day that day as Chairman Mao Zedong will visit Mo's family and eat fish with them."
in:http://www.chinadaily.com.cn/life/201...

[Deniz Balcı · Rating 4 out of 5]

Çok keyif aldım.

Sevdiğim yazarların, deneme, anı, günlük gibi türlerde yazdıkları eserleri ayrı bir iştahla okuyorum. Onların hislerine, hayatlarına yaklaşmak, benim eserleri ile daha nitelikli bir bağ kurmamı sağlıyor.

Can Yayınları, Değişim'i ne kadar "uzun öykü" olarak yayımlamış olsa da aslında bu kısa kitap Mo Yan'ın anılarını içeriyor. Normalde uzun romanlar yazan bir yazar olan Mo Yan'ın; bu kadar kısa bir anı anlatısında, perspektifi çok geniş anlamlar yerleştirebilmiş olması gerçekten etkileyici. Çin yakın tarih açısından en çalkantılı ülkelerden biri. Haliyle bu ülkenin kodları ile hayatı birbiri içine geçmiş olan Mo Yan'ın yazarlık hayatına dolaylı da olsa göz atabilmek benim çok hoşuma gitti.

Erdem Kurtuldu'nun çevirisi ise inanılmaz iyi. Gerçekten şükran duyuyor insan. "İri Memeler ve Geniş Kalçalar" gibi bir kitabı Çince aslından çevirebilen birinin sonrasında kalitesiz bir iş yapabileceğini düşünmek zaten saçma olur.

Mo Yan gerçekten son yıllarda tanıştığım en iyi yazarlardan. Değişim'i yazarın diğer eserlerini okumadan okumanızı tavsiye etmem. Yazınına aşina olmadığınız bir yazarın, bağlantılı anıları çok yararsız ve eksik kalacaktır.

4 yıldız vermemin sebebi ise; çok kısa kesilmiş olması. Daha ayrıntılı ve uzun bir hatıratı tercih ederdim. Bütün süreci alışkın olduğu uzun uzadıya anlatmak yolu ile aktarsaydı keşke.

İyi okumalar!

10/8

[صان · Rating 3 out of 5]

این آقا طرفدار حکومت کمونیستی چین بوده؟
نمیدونم. اما با توجه به مقدمه کتاب انگار از افرادی بوده که در چارچوب سانسور چین می‌نوشته و خیلی حال و هوا‌های اعتراضی نداشته و برای همین هم‌دوره‌ای‌هاش دل خوشی ازش نداشتن. موقعی که نوبل ادبی می‌بره هم همین طور می‌شه و بعضیا می‌گن چرا باید این آقا نوبل بگیره. خودشم می‌گفته که من ترجیح می‌دادم طوری بنویسم که بتونم نوشته‌هامو چاپ کنم و دیده بشن، تا این که طوری بنویسم که چاپ نشن و در نتیجه دیده نشن.
سوال جالبیه.
اما همین طرفدار -یا در حالت بهتر، راضی- بودنه (که در بعضی از جاهای متن هم دیده میشه) باعث می‌شه نتونم خیلی یک‌دل بشم باهاش. ولی حق هم می‌شه داد بهش، چون داره جوونی‌هاشو روایت میکنه. اما نشونی از‌ پشیمونی هم توی نوشته‌هاش دیده نمیشه. بگذریم.

زندگی‌نامه جالبی بود، خیلی جالب. چون از جایی داشت برامون قصه می‌گفت که شخصا هیچ تصوری از شرایط زندگی نداشتم. اوایل کمونیسم، مزرعه‌های اشتراکی، سرباز بودن در ارتش، فرهنگ چین و تمام این ناشناخته‌هایی که اتفاقا بخش بزرگی از کره زمین رو شامل می‌شن ولی زیاد چیزی ازش به ما نرسیده.

کتاب خوش‌خون و کوتاهیه و گاهی لحن طنز داره؛ یه طنز چینی!

[Repellent Boy · Rating 3 out of 5]

En “Cambios” Mo Yan nos hace un repaso de su vida, desde su más tierna infancia, donde conocemos sus mayores sueños y sus grandes miedos, hasta la actualidad, cuando ya se ha convertido en uno de los mayores escritores de China a nivel internacional, llegando incluso a ganar el Nobel. Desde pequeño veremos como Mo Yan tenía una peculiar personalidad, con una férrea voluntad para conseguir sus objetivos: ser camionero, obrero, militar, y finalmente, conseguir su gran vocación, ser escritor.

Para contar su historia Mo Yan se apoyará en la de otras personas con las que compartió gran parte de ella, personas que conoció en su infancia y que, por alguna razón, dejaron una gran impronta en él durante toda su vida. Me ha parecido bastante interesante Lu Wenli, una compañera de clase con carácter y las ideas muy claras, que no siempre tiene suerte pese a tomar sus decisiones con sentido común. Esta contrarresta mucho con He Zhiwu, típico gamberrillo al que todo acaba saliéndole a las mil maravillas trapicheando por aquí y por allá. La vida misma.

Me ha gustado ver el tono directo y a veces crudo con el que Mo Yan narra la historia de su vida. Además, su historia se entrelaza irremediablemente con la historia de China y pese a no ser redundante o muy obvio en cuanto a lo que crítica, si noté cierta sutileza a la hora de mostrar los errores del sistema. Creo que tiene un toque a la hora de narrar que absorbe, y estoy deseando meterme ya con sus historias de ficción, que auguro me gustarán bastante. He disfrutado mucho la aparición en la historia de Mo Yan de una de mis actrices favoritas de la vida, Gong Li, y de uno de mis dos directores favoritos, Zhang Yimou. Ha sido uno de mis pasajes favoritos.

El fallo para mí es que es extremadamente breve, y condensar la historia de media vida en ciento veinte páginas es un poco complicado. Es cierto que el título es una pista de como va a ser la obra, ya que precisamente la historia va dando constantes saltos a través de los diferentes cambios que experimenta la vida del autor, pero esto hace que a veces se me hiciera demasiado breve. Me hubiera gustado algo más de extensión y que no tuviera la impresión de que el ritmo era demasiado acelerado. La sensación que me ha dejado es la de leer un libro que me está encantando, pero que está hecho hasta la mitad, y que hay algo que falta. Y es una pena porque me estaba gustando muchísimo.

Tengo también una sensación contradictoria, por una parte estrenarme con el autor a través de “Cambios” me ha permitido conocerlo de manera breve y rápida y ahora tengo incluso más ganas de leer el resto de su obra, porque me gusta lo que veo, pero por otra pienso que si hubiera dejado “Cambios” para más adelante cuando ya tuviera ese vínculo con el autor, le hubiera cogido más cariño. Lo que tengo claro es que muy pronto seguiré con la obra de Mo Yan.

[Biron Paşa · Rating 4 out of 5]

Öncelikle henüz hiç Mo Yan okumamış olanlara şunu söyleyeyim, bu kitap Mo Yan'a başlangıç kitabı değil. Mo Yan'ı okumuş, sevmiş, ilgi duymuş insanlara yönelik bir kitap. Yazardan ilk bu kitabı elime almış olsaydım "Bundan sonra Mo Yan'ın bütün kitaplarını kesinlikle okumalıyım," falan demezdim büyük ihtimalle. Ama Mo Yan en beğendiğim yazarlardan biri, bu kitabı da çok sevdiğim bir yazarın hayatına dair bir şeyler görebilmek için okudum ve beğendim. Genel olarak büyük yazarların önce birkaç ince kitabını okuma eğilimi görüyorum okurlarda, ki ben de yapıyordum bunu, bence doğru bir yöntem değil. Bu şekilde yazar hakkında fikir elde etmek zor, yanıltıcı oluyor.

Kitaba gelirsek, kitap boyunca kafamı kurcalayan bir konu oldu. Ben doğuştan gelen yeteneğe inanan biri değilim. Atletizm gibi genetiğin rol oynadığı işlerde bir avantaj-dezavantaj durumu muhakkak oluyor fakat edebiyat gibi, müzik, resim, bilim gibi alanlarda olay tamamen zeki olmaya bakıyor, ki zekânın da doğuştan yalnızca potansiyel olarak var olduğunu, bir insanın yalnızca zeki olmak için çabalayarak zeki olabileceğini düşünüyorum. Hatta iddialı konuşmam gerekirse, zekânın en iyi, yapılan zekâ tanımı ile ölçülebileceğini düşünüyorum.

Beğendiğim yazarlara baktığımda hepsinin neden zeki olduğunu net bir şekilde tek tek açıklayabilirim. Ama İri Memeler ve Geniş Kalçalar için yazdığım gibi, Mo Yan'ın zekâsını ölçemiyorum, tam olarak anlayamıyorum. Bu kitap neden dört yıldız, neden okurken zevk aldım, açıkçası net bir cevabım yok. Ama keşke daha uzun olsa diye diye okudum. Keşke Orhan Pamuk'un Manzaradan Parçalar-Öteki Renkler kitapları gibi, Mo Yan'ın da deneme-hikâye-anı yazılarından bir kitabı olsa.

Üçüncü Mo Yan kitabımı da okudum, Erdem Kurtuldu'ya kendi adıma teşekkür etmek istiyorum. Tabii ki Çince bilmiyorum, ama kitabın dilinde ufacık bir problem göremiyorum, gerçekten kusursuz bir iş çıkarıyor.

[Irem 🍉 · Rating 3 out of 5]

2,75/5

[عبدالله ناصر · Rating 3 out of 5]

أول قراءة لعريس نوبل الجديد و الذي صدم الكثير خصوصاً عشاق موراكامي - و أنا منهم - و قد تهافتت دور النشر العربية لترجمة رواياته إذ كان مجهولاً في السابق تماماً. بضعة سطور كفيلة لتدرك أن مو يان كاتب حقيقي فالكتاب أقرب إلى السيرة التخييلية حيث يختلط الميموار مع النوفيلا و الواقع بالخيال.

على مقاعد الدراسة تبدأ الرواية عندما كان طفلاً شقياً نهرته والدته قائلةً : " يا بني ، لا تكن مثل البومة التي تدمر سمعتها بالإعلان عن نبأٍ سار " و لكنه سرعان ما يُطرد ظلماً و يعيش بحلم واحد أن يصبح سائقاً لشاحنة. ينضج قليلاً ليرى في الحرب فرصةً للبطولة أو الاستشهاد و لم يتصور أن ينتهي به الأمر خادماً في الخطوط الخلفية. ثم يقفز عقد كامل لينظر إلى الصين من الأعلى بعد ماو و من هنا جاء العنوان حيث يسرد بشكل خجول كيف نال الزمن من الصين و شخصيتها السياسية و طقوسها و تقاليدها و قد عُرف عن مو يان مهادنته للحكومة و هذا ما دفع هيرتا موللر الفائزة بنوبل لعام 2009 لاستنكار فوزه و بكائها الحار عند إعلان الفائز. باختصار هذه الرواية لا تكفي و لكنها تدفعك للبحث عن مو يان مجدداً.

[César Lasso · Rating 3 out of 5]

No me ha entusiasmado pero, de todos modos, la obrita se deja leer y tiene el sello de un premio nobel de literatura. Mi poco entusiasmo tal vez se deba a mi falta de interés por la cultura china. El cualquier caso, esta novelilla autobiográfica entretiene y da a conocer, desde el punto de vista del autor, los cuarenta últimos años de la China contemporánea.

[Nastaran_A · Rating 4 out of 5]

بیشتر شبیه دفترچه خاطرات نویسنده بود و اینکه سرگذشت همکلاسی هاشو گفته بود داستان رو جذاب تر کرده بود.
بعضی وقتا حین کتاب خوندن تصور میکنم که اگر ازش یه فیلم میساختن چطور میشد.
این کتاب یه فیلم با روند آروم، و با صحنه هایی با نور کم غروب و موسیقی متن ملایم میشد. از اون فیلمایی که هرکسی شاید خوشش نیاد و به نظرش خسته کننده باشه ولی اگر تا تهش رو نگاه کنی به این نتیجه میرسی که ارزشش رو داشته که ببینیش.

[Kristijan · Rating 3 out of 5]

Poprilično obična životna priča autora sažeta na nekih stotinjak strana ne pruža ništa posebno čitaocu. Nekoliko interesantno napisanih pasusa ipak ne mogu "Promeni" da donesu više od tri zvezdice. Dugo sam se čak dvoumio da li da budu dve ili tri. Toliko je obična knjiga.
"Promena" Mo Jena me nažalost nije ubedila da je on zaslužio Nobelovu nagradu 2012. godine, ali to ne znači da ga otpisujem. Možda me neko od narednih dela ubedi da je nagrada otišla u prave ruke...
Ljubitelji Kafke, Markesa ili Foknera (spominjem ih jer je na sinopsisu romana naznačeno da Mo Jen podseća na njih) neka ne očekuju previše...

[Olethros · Rating 3 out of 5]

-Echando la vista atrás sin ira.-

Género. Novela.

Lo que nos cuenta. Relato novelado de eventos y situaciones supuestamente vividas por el autor, o por gente de su entorno, relacionadas con su infancia, juventud y madurez en el entorno del comunismo de la Republica Popular China.

¿Quiere saber más de este libro, sin spoilers? Visite:

http://librosdeolethros.blogspot.com/...

[Rita · Rating 3 out of 5]

Mo Yan – Prémio Nobel da Literatura, 2012
”que com realismo alucinatório funde contos populares, história e contemporaneidade”

Guan Moye é um escritor chinês, mais conhecido pelo seu pseudónimo Mo Yan - que significa “não fale”.
Nasceu em 1955, na província de Shandong, alistou-se no exército aos 20 anos e foi durante esse período que começou a escrever.

Mudanças foi um livro encomendado por Tariq Ali para a colecção What was Comunism, mas acabou por se tornar uma “autobiografia” em que Mo Yan nos mostra as mudanças ocorridas na China.
Para além de Mo Yan e do Gaz51 – um camião de fabrico soviético - há outras duas personagens importantes, Lu Wenli e He Zhiwu.

Um livro de relatos, com uma narrativa simples, sem dramas e sem pretensões de prender o leitor.

11/198 - República Popular da China

[Ligia Carriel · Rating 3 out of 5]

Minha primeira incursão no universo de literário de Mo Yan foi decepcionante, achei o livro curto e pouco envolvente, mas ao mesmo tempo foi interessante acompanhar algumas mudanças sociais, econômicas e políticas na China entre 1969 e o fim do século XX.

[Ari · Rating 3 out of 5]

Танхайрч сахилгагүйтэхэд тодорхой хэмжээний эр зориг шаардагддагийн нэгэн адил баатарлаг үйл хийхэд ч багагүй хэмжээний сахилгагүйтэл хэрэгтэй.

[Santo · Rating 4 out of 5]

"Change" is the second Mo Yan book I’ve ever read, the first being a collection of short stories titled "Shifu: You'll Do Anything for a Laugh". I have, however, seen two Zhang Yimou movies based on his stories: "Red Sorghum", and "Happy Times". Therefore, having read "Change" in one sitting, and enjoying it from cover to cover, I got the feeling that I should probably read more books by this Nobel Laureate (in Literature).

The version of “Change” that I bought in Singapore's Kinokuniya (as my baby daughter lies asleep in her stroller just inches away from the bookshelves) was published as part of a series of books titled “What Was Communism?” I think, being part of these series sorta reveals what the book’s story would be.

I’ve read many accounts of life during China’s super-communist periods of the 1960s and 1970s. Many of these accounts talk about the brutality, senselessness, hypocrisy, impunity of actions carried out in the name of upholding communism in those periods. Many more talked about the pain, grief, anger, and frustration the Chinese people in coping with the tragedies that befell them during those periods.

In describing his experience growing up as a small village boy in the 1960s, a member of the People’s Liberation Army in the 1970s, as a struggling writer in the 1980s, and a literary celebrity since the turn of the century, Mo Yan also paints a picture of a China in constant change. A China that has become more and more driven simply by its people’s pursuit of money; a China whose buildings, like the people’s dreams, now reach for the sky.

But amidst all these changes, there are constants in the life of the Chinese people. Continuity symbolized by the Gaz 51 trucks that had been the highlight of his school days, then becoming the vessel which first took him to Beijing, and later in life, the reminder of all the people who has entered, left, re-entered, and so on, in his life. Continuity also came in the form of the “gift” he received as a judge in the 2000s; it seems that some things just never change in China, with or without reform.

Mo Yan writes with simplicity and tells his story like I would tell of my life during the oppressive rule of Soeharto. Yes, life was tough, and yes, many suffered. But life goes on, and we the people make best of whatever was in front of us. We learn to appreciate the small things in life, laugh at the hint of a comedic episode, and appreciate things more than what they may actually be worth. He doesn’t paint a rosy picture of life in China under communism; nor does he paint a picture with a bloody brush.

Indeed, Mo Yan has received numerous criticisms from peers at home and abroad for his unwillingness to bluntly challenge the communist government in China. But from my perspective, Mo Yan’s ideological standing doesn’t lessen his value as a writer, a poet, a story-teller of the Chinese people.

To many, Mo Yan may have not captured the anti-establishment angst that permeates the literary works of many great writers, anywhere around the world. But, it would be silly to say that he has failed to capture voice of the people, when we know very well that not all express their sadness, pain, and frustration simply through anger.

[Onur · Rating 4 out of 5]

Son derece akıcı bir kitap. Yazılma hikayesi de ilginç. Çevirmenin Çince'ye olduğu kadar Çin tarihine olan hakimiyeti de son derece takdir edilesi.
Kitapla ilgili tek eleştirim, Can Yayınları'na. Kitapta 4 ya da 5 yerde yazım hatası vardı ve okuma keyfimi kötü şekilde etkiledi. Diğer yayınevlerinde olsa sorun değil; ancak Can, İletişim, YKY, DK, vb. seviyedeki yayınevlerinin kitaplarında bu tip hataların olmaması gerektiğini düşünüyorum. Umarım bu ilk baskının ardından hatalar düzeltilir.

[Aline · Rating 4 out of 5]

História que beira ao fantástico, mas é tudo verdade. Verdade sutilmente revelaas sobre o regime difícil e assolador de Mao na China e a prova de que a vida, ah a vida, é o cúmulo do absurdo <3

[Zoha Mortazavi · Rating 2 out of 5]

بامزه، اما چیزی نبود که بعدا به یاد بیاورم.

[أميرة · Rating 3 out of 5]

عودة لمشروع قراءات نوبل
القراءة الثالثة: مو يان
بصراحة لولا هذا المشروع ما كنت قرأت أي عمل صيني. لي تجارب سيئة مع كل ما يتعلق بهذا البلد شكلت لديّ التحامل المخصص للآخر في شكل الابتعاد بقدر الامكان عن كل ما هو صيني. أليس هكذا يتكون التحامل ضد الثقافات الأخرى؟ منتج رديء الصنع هنا، وجبة سيئة الطهو هناك، مزاج متعكر من الشخص الوحيد الذي تتعامل معه من تلك الثقافة، وهكذا تقرر أنك لا تحب الصين ولا يهمك أن تتعرف على ثقافة هذا البلد. هكذا كنت حتى قرأت (التغيير) لمو يان.

جوان مويي الذي يكتب تحت الاسم المستعار مو يان والذي يعني بالصينية (لا تتكلم) هو كاتب مهادن للنظام الشيوعي الصيني المعروف بملاحقة وسجن العديد من الكتاب والصحفيين ولا يتحرج من مدحه علنا في بعض الأحيان، فلماذا فاز بجائزة نوبل؟ –وهي جائزة سياسية بالأساس في رأيّ المتواضع، وتهتم بمباديء حقوق الانسان.
أظن أنها جاءت كتشجيع لقدرته على النقد الخلاق الذي يتيح له البقاء بعكس كتاب آخرين تم محو أسماءهم من الساحة الصينية تماما ويعانون النفي أو السجن. (التغيير) هي سيرة مو يان الذاتية التي تسرد قصة صعوده الاجتماعي من أفقر مناطق الصين إلي قمة المجتمع الأدبي عن طريق التحاقه بالجيش في منتصف السبعينيات. يعتمد مو يان على الاسلوب الفكاهي في نقد الأوضاع الاجتماعية ويعيد تقديم التاريخ بشكل ساخر يحفظ ماء الوجه للنظام الصيني وفي نفس الوقت يتيح متنفسا للأجيال الشابة التي تهتم بمعرفة ما حدث. يبدو الأمر مألوفا؟ ألا يذكرك هذا بنمط العديد من الأدباء العرب؟ يقفز إلى ذهني بشكل خاص اسمان من الأسماء اللامعة لمثقفين مصريين هذه الأيام؛ يلومون الأوضاع وربما صغار الموظفين ولا يتعرضون للنظام، وهو نفس النمط الذي يعتمده مو يان.
تلك هي ميزة الأدب الجيد إذا ً: أن نرى كم أننا متشابهون والآخر الذي لا نحبه وقد ايه كلنا في الهوا سوا :)
القراءة الثانية: مونرو

[tiago. · Rating 3 out of 5]

Nesta curta autobiografia, Mo Yan descreve a sua ascensão desde a pobreza camponesa até ao estatuto de escritor-celebridade, bem como a transformação da China após a morte de Mao Zedong nos anos 70. Não é de forma alguma um livro extremamente viciante, mas é uma leitura interessante e, acima de tudo, uma história de vida inspiradora sobre um escritor que mesmo sem completar a educação secundária conseguiu ascender à honra máxima do mundo da literatura: o Nobel.

Apesar de não ser nada de muito impressionante, foi uma leitura agradável que me deixou alguma curiosidade de ler um ou outro dos seus trabalhos mais (re)conhecidos, como Red Sorghum .

[Tiago Germano · Rating 4 out of 5]

Na infância eu olhava embasbacado algumas bolas de gude vendidas na feira: pequeninas, límpidas, cristalinas, quase dava pra ver o outro lado não fosse por uma matéria multicolorida que se insinuava lá dentro, se espargindo em forma de carambola. Era o que mais se aproximava da forma perfeita, em meu imaginário infantil, e delas me lembro agora que me ponho a pensar nesse primeiro livro que leio do Mo Yan, seu estilo frasal simples e claro, sua narrativa de perfeita circularidade, com um âmago vívido e colorido. Uma bola de gude, vendida na feira, na minha infância.

[Seyfettin · Rating 5 out of 5]

"...Bizim köyün meşhur masalcılarından Wang
Gui Dede'nin anlatmış olduğu bir hikâyeyi hatırladım
birden: Bahtsız bir adam olan Jiang Ziya un satarken esen kuvvetli bir rüzgâr bütün ununu alıp götürmüş sonra kömür satayım demiş ama o kış ılık geçmiş aksi gibi, başını göğe kaldırıp uzun uzun iç çekerken de kuş sıçmış ağzına...." Bu nasıl bir dramdır?

"...Ben de onlarla birlikte cepheye gidip ne kadar kahraman olduğumu göstermeyi çok istiyordum, eğer savaşı sağ salim atlatırsam yiğitlik mertebesine yükselecek, sağ çıkmazsam da en azından anne ve babamı şehit ailesi mertebesine çıkaracaktım, böylece politik statüleri değişecek ve beni boşa yetiştirmemiş olacaklardı. Böyle düşünen sadece ben değildim. Bu düşünce çok basit ve çok naif olabilir ama işin aslını söylemek gerekirse benimki gibi politik baskı altında olan orta sınıf köylü ailelerinin çocuklarının hepsinin böyle çarpık düşünceleri vardı işte. Aşağılık bir yaşam sürmektense şanlı bir ölümü tercih ediyorduk hepimiz..." Bu nasıl bir bakış açısıdır?

"Kendimi her zaman insanları okuyabilen, içlerinden geçenleri görebilen biri olarak görmüştüm ama aslında sadece insanları kendi erdemlerimle yargılayan aşağılık bir adammışım. Başkalarının içinden geçenleri görebilmemin asıl nedeni de tanıdığım insanların çoğunun benim gibi aşağılık olmasıydı ama Lu Wenli bir istisnaydı, doğru düzgün bir kadındı o." Bu nasıl bir aydınlanmadır?

Takip ettiğim ya da arkadaş listemde kitabı okuyanların önerilerinde, yazarın diğer kitaplarını okuduktan sonraya bırakılması yönünde ortak bir görüş var fakat yazarın ilk okuduğum kitabı bu. Su gibi akıp gidiyor, yağ gibi kayıyor adeta... Diğer kitaplarını da okuma listeme aldım. Yazarın diğer kitaplarını okuduktan sonra gelip, ben de okuma sırasında sonlara alınmalı derim, belli mi olur?

[Leopoldo · Rating 3 out of 5]

Una novelita autobiográfica muy ágil, con mucho humor. Tiene un par de momentos luminosos, pero creo que me pierdo de algo. Tal vez en algún momento me dé una vuelta por sus obras más complejas.

[Кремена Михайлова · Rating 3 out of 5]

„– Почитаема майко на революцията – рече, - признавам, че сгреших!“

Трябва човек да познава и вече да обича Мо Йен, за да оцени тази малка книжка. За познаване не мога да кажа за себе си, но обичане – със сигурност. След една мащабна книга реших да видя и кратката. И пак – същото подсмихване! С всичките абсурди на китайския „соц“. Върти хората насам-натам тоя соц…

„Хранехме дълбоко убеждение, че председателят Мао никога няма да умре. Бяхме грешали. Също така нямахме съмнение, че смъртта на председателя Мао предвещава гибелта на Китай. Но две години по-късно страната не само продължаваше да съществува, но и започваше да процъфтява.“

Подсмихването да речем е дотук. Но на следващото изречение скръцнах със зъби. Като се споменат и затворени университети (в случая най-после отворени), вече не ми е до смях…

„Институтите и университетите отново отвориха врати.“

Но нямаше как да не се чудя — защо, след като го умее, Мо Йен не е направили това произведение по-подредено и мащабно. Нямам предвид подредено хронологически, но общо – много повече може Нобелистът. Пак може да е кратко, но не така – сякаш недостатъчно заинтересован е авторът да стане силно. Или е експеримент и игра? Има ги доста от елементите на „Уморен да се раждам и умирам“, но в „бебешки“ вариант. Ако „Промяната“ се нарича новела, по-добре.

Но действително читателят трябва да се интересува от Мо Йен, за да приеме това произведение, в което пък трудно може да се заинтересува истински от героите. Може би това е една по-умалена картина, едно късче от огромната територия, огромното население, огромната история. Защо път да няма и такива произведения. Защо всичко да трябва да е с тръпка. Ето така се опитвам да търся обяснения/оправдания за „Промяната“. Но като помисля за финала – не мога да отрека, че не е заковаващ и пак си помислям за хитрягата Мо Йен.

Колко е автобиографична „Промяната“ – колкото си иска Мо Йен. :) Тук има герой Мо Йен, както и в „Уморен да се раждам и умирам“ има такъв герой. Харесват ми заигравките на автора, не зная дали и в трети роман биха ми били интересни.

„Но това е художествена литература, изпълнена с какви ли не измишльотини, докато настоящото в основата си представлява мемоар и ако не всичко, което пиша, е исторически точно, причината е, че след всички тези години в паметта ми има празнини.“

В „Промяната“ има и друг важен герой – камионът.

„Като приятелски жест Джан Техника предложи цигара на възрастния човек, който беше работил като механик в Корейската война, а това го правеше другар на първия шофьор на камиона, загинал проснат върху волана му.“

Изобщо – мисля да продължавам с Мо Йен. Всичко е специфично-китайско (както например при Миленко Йергович е балканско), но при големите майстори това успява да бъде и универсално-човешко.

„Пекин! О, боже, Пекин! Кой е вярвал, че на осемнайсети януари 1978 година един беден младеж от малко село на североизток от Гаоми ще се озове в Пекин и ще се намира на един и същ булевард с черно-бели седани и зелени джипове? Бях заобиколен от високи сгради, масивни постройки и чужденци с издължени носове и сини очи.“

„В поведението на всеки гамен има героична страна, а в поведението на всеки герой – гаменски нотки. И тъй, беше ли Хъ Джъ'у истински гамен или пък истински герой?“

[Paulo Sousa · Rating 3 out of 5]

Livro 2°/Nov//54°/2016

Título: Mudança
Título original: Bian
Autor: Mo Yan (China)
Editora: Cosac Naify
Páginas: 128
Minha classificação: ⭐️⭐️⭐️

__________________________________________________
Apesar de curto, Mudança, do chinês Mo Yan (Nobel de literatura de 2012), é um relato que busca reviver a infância do escritor nos rincões de uma China marcada pela escassez e pelas dificuldades próprias do regime comunista. É, sobretudo, um pequeno marco, a ponte que trouxe Mo Yan até o reconhecimento de sua obra, vencedora do Nobel de 2012.
Todos temos momentos de reavivar aqueles dias meninos, onde as brincadeiras, as primeiras amizades, as desventuras e, principalmente, o receio de crescer encheram aquele tempo onde a vida corria mansa.
Não foi diferente com a infância de Mo Yan, numa China marcada pela mão de Mao Tsé-Tung, que mesmo sob as adversidades da vida pobre do autor de "As Rãs", soube extrair uma visão sempre positiva e até hilária muitas vezes, situações cômicas que me fizeram rir durante a leitura.
Em vários pontos do livro me vi também o eu-menino da Floriano dos anos 90. E é interessante que nossa infância sempre tem algumas "marcas", símbolos que ora despertados, nos faz atravessar a impostura do tempo para o exato momento em foram vividos. Em Mudança, isso acontece com o relato sempre voltado para o velho caminhão Gaz 51, produzido na então União Soviética, e que era a atração principal da aldeia onde Mo Yan viveu. Anos depois, o autor retornaria para sua aldeia e sua coleção de troféus da infância vivida...
As reflexões que a leitura de "Mudança" me fizeram pensar que é sempre válido essa caminhada para o passado, ou nas palavras belas e inesquecíveis de Nick, o alter-ego de O Grande Gatsby, "braços remando contra a correnteza, empurrados incessantemente rumo ao passado"...
Há muito que aprender com este pequeno livro; sobretudo que jamais devemos nos esquecer do nosso eu de ontem.

ALGUMAS CITAÇÕES

"Uma morte gloriosa era muito melhor do que uma existência sem sentido."

"Sempre achei que conseguia ler o rosto das pessoas e saber o que elas têm no coração, mas elas na verdade tudo isso não passava do julgamento de pessoas virtuosas que eu fazia a partir da perspectiva de uma pessoa ordinária."

[Lorenzo Lara · Rating 3 out of 5]

Este es el primer libro que he leido de Mo Yan. Me gustó mucho. Sin embargo, luego de comenzar a leer Sorgo Rojo, una de sus obras maestras, entiendo que "Cambios" es una obra menor de este gigante de la literatura actual. Es su autobiografía y está lleno de pequeños detalles cotidianos que ilustran la transformación de China desde un país rural, muy primitivo en sus regiones más remotas, genialmente descrito en Sorgo Rojo y en la película homónima que se puede ver completa en Youtube, hasta un país en proceso acelerado de modernización y superación de la pobreza, lleno de contradicciones:
-No me des las gracias -dije-. Tu hija lo tiene todo: ¡buenas condiciones y actuaciones de prueba, y excelentes exámenes!
-Sé cómo funcionan las cosas hoy en día... Gracias, compañero de clase...
Metió la mano en el bolso y sacó un sobre.
-Compañero, aquí hay diez mil yuanes. Es poco, pero, por favor, invita de mi parte al señor Lu y a los demás a tomar algo...
Vacilé unos instantes.
-Está bien -dije-. Acepto.

En este libro Mo Yan escribe con pocos adornos y casi ningún embellecimiento de la acción, sin emitir opiniones ni juzgar. Quizás ese sea precisamente el aporte principal de su autobiografía que nos permite conocer detalles menores de la vida diaria de una persona, sin duda, excepcional en un país donde destacarse y sobresalir es algo particularmente difícil.

[Ale Rivero · Rating 4 out of 5]

Este es el tipo de biografías que me gustan, nada de escribir un dato tras otro, sino novelizar los buenos momentos. Y obviamente es un punto a favor que el autor sea el protagonista.
Creo que China tiene una buena historia y ver algo de ella a través de las vivencias de Mo Yan es de lo más interesante.
Sus años de infancia son muy divertidos, su entrada en el ejército muestra cómo va madurando, y cuando finalmente nace su deseo de ser escritor creo que se desencadena finalmente lo bueno de su vida, aunque también debe aguantarse muchas cosas.
Me gusta que acompañe los relatos de su vida con información de dos personas que lo marcaron en cierta forma, como Lu Wenli y He Zhiwu. Y me encanta el cariño y el deseo con el que habla del Gaz 51.
Por supuesto esta es una autobiografía novelada de lo más recomendable, y sus pocas páginas hacen que nadie se eche para atrás.

[Ameen Alwan · Rating 4 out of 5]

نص هو ابن للواقع وحده رغم ما حفل به من مصادفات قدرية ؛ إذ أن السارد هو نفسه مو يان المؤلف وما هذه إلا سيرته مختزلة ومكثفة في حفنة حكايات في غاية الدهشة والجمال