Ana Tanrıça'nın İzinde - Anadolu Kybele Kültü

by Lynn E. Roller, Betül Avunç (translator)

Ana Tanrıça'nın İzinde - Anadolu Kybele Kültü

Lynn E. Roller
Orjinal ismi: In Search of God the Mother: The Cult of Anatolian Cybele
University of California Press (July 13, 1999)

Homer Kitabevi
Arkeoloji Dizisi, İstanbul, 2004
ISBN: 9789758293537
424 s.

Alfa Basım Yayım Dağıtım,
Alfa yayınları: 2393
Tarih: 18
Çevirmen: Betül Avunç
İstanbul, 2013
ISBN: 9786051066813
440 s.

Ana Tanrıça her zaman bir tezat sembolü oldu; korumacı ve iyi kalpli ya da dehşet verici. Kimileri onu kurtarıcı ve özgürleştirici ilan ederken kimileriyse dehşet verici ve korkunç buluyordu. Ana olarak anılsa da bir çocukla birlikte görüldüğü pek nadirdir. İlk olarak MÖ I. yüzyılın başlarında Frigya'da ortaya çıksa da, kültü Yunan ve Roma dönemlerini de kapsayan yüzyıllar boyunca farklı kıtalara yayılır. Kült doruk noktasına Catullus, Vergilius gibi pek çok şair ve düşünürün toplum üzerinde etkili olduğu Roma İmparatorluğu döneminde ulaşır.

Bu kitap Frigya'da Matar Kubileya, eski Yunan'da Kybele ve Roma'da Magna Mater olarak anılan Ana Tanrıça kültüyle ilgili yapılan ilk kapsamlı çalışma olmanın yanı sıra, hâlâ devam eden bu kültle ilgili tartışmalara da yer veriyor. Lynn E. Roller, tarihöncesinden Roma İmparatorluğu dönemine kadarki edebi, tarihsel ve arkeolojik bilgileri analiz edip bize sunuyor. Roller, tanrıça uğruna yapılan törenleri ve bu külte inananlara ne ifade ettiğini de göz ardı etmeden Ana kültünün doğuşu, yayılışı ve geçirdiği değişimi ayrıntılı bir şekilde aktarıyor. Roller Ana Tanrıça kültünün görüldüğü Frigya, Yunan ve Roma dünyası gibi farklı çevrelerin de çerçevesini başarılı bir şekilde çiziyor. Bu kitap Klasik Dönemle ilgilenenlerin, arkeologların, antik tarih çalışanların, din tarihçilerinin ve Akdeniz coğrafyasına hâkim olan Ana Tanrıça'ya ilgi duyan herkesin okuması gereken bir kaynaktır.

"Ana Tanrıçanın İzinde özellikle benimsediği arkeolojik bakış açısıyla antik dinler tarihi bilgilerimize müthiş bir katkıda bulunuyor. Hem antik dinler hem de arkeoloji konusunun önde gelen uzmanlarından biri olan Lynn Roller en güç soruları bile nasıl aydınlatacağını iyi biliyor."

(Philippe Borgeaud, Cenevre Üniversitesi, Antik Dinler Tarihi Profesörü, Dinler Tarihinde Başlangıçlar kitabının yazarı)

Genres: Religion, Feminism, Nonfiction, History, Ancient History, Spirituality

440 pages, Paperback

First published July 13, 1999

Reviews

[Cem Yüksel · Rating 4 out of 5]

Frig Ana Tanrıçasının, Hititler gibi Anadolu’nun diğer kavimlerinden aldığı etkilerle şekillenip, Yunan dünyasına doğulu bir “dağların anası tanrıça” olarak girip kazandığı nüfuzu, sonrasında Roma’ya imparatorluğun başşehrinin kurtarıcısı olarak nasıl girdiğini, kültürler ve Tanrıların nasıl birleşebildiğini, kültlerin sadece insanlar için sığınılan bir inanç olmayıp, iktidarlarca nasıl kullanıldığını , böyle bir savı ortaya sürmeye gerek kalmadan anlatan iyi bir çalışma. Kültler, antik kültürlerdeki pantheonlar ve aralarındaki etkileşim, mitlerin arkasındaki kurgularla ilgilenenler için çok iyi bir kaynak. Daha önceden bir miktar antik çağ, mitoloji, Anadolu ve Akdeniz uygarlıkları hakkında bilgi sahibi olmak, okumayı kolaylaştıracaktır. Bilimsel çalışmayı gösteren kaynakça muhteşem.
Good work on Mother Goddess of Phrygia , starting from how it has been shaped by influences from other Anatolian civilisations like Hittites and how she has moved to Helen Pantheon as a eastern goddess as mother of mountains and then how she has been the saviour of the capital city of Roman Empire. A detailed work showing the interactions between cultures, faiths , cults and myths. Fascinating resource list.

[Cat]

Who wouldn't want to learn about the Mother of all gods?

[Köksal KÖK]

içindekiler;

-giriş,
-anadoluda anatanrıça, phrygiada.
-yunanistanda anatanrıça, erken kült, klasik ve hellenistik dönemde.
-kültten söylenceye.
-romalı magna mater, (büyük anatanrıça).
..romaya geliş,
..cumhuriyet ve erken imp.,
..roma tanrıçası küçük asyada.

-sonsöz,
-kaynakça,
-dizin, index.

kitaptan, tarihten, mitolojiden kısa bilgiler;

-anatanrıça m.ö 7000 anadoluda,
-anadoludan yunanistana m.ö. 700,
-resmi olarak m.ö 204 de getirilir.
-topraka ana, m.ö 800,
-phrygialı tanrıça ana=mater=meter=agdistis, m.ö 700 (hatta 1000-400 arası yaygın)
-dağların anası kybele,
-toprak=GAİA=meter=rhea=hera,
-kybele=rhea=meter=demeter=m.ö. 600,
-galluslar: tanrıçanın hadım rahipleri (and. yunan ve romada),
-hijralar: hindu tanrıça mata nın hadım rahipleri.

kitap hakkında teknik olarak da bilgi vereyim.

bu tür akademik kitapları okumak, zevkli fakat oldukça ağır. çünkü sürükleyip gidiyorken sayfa sayfa, alttaki dipnotları es geçemiyorsun, illa ki onları da okuyacaksın. bu nedenle, konu bütünlüğünü ve konsantrasyonumu bozuyor.

bazı yazarlar, bunları kitabın sonuna ekliyerek, bence doğru yapıyorlar.

ben, bi kitabı elime alınca, önce bi güzel kaynakçayı okurum, çizerim; çünkü kitabın en zengin yeri orasıdır. hele birde, buradaki değerli kaynakların biri ikisini daha önce okudumsa, var gör bendeki sevinci. daha bi şevkle, merakla sevgi ve ilgiyle okurum eseri.

daha fazla bilgi, daha derin (ve tabii acı gerçekler için);

-bütün mitoloji literatürü,
-animizm,
-bütün anime-manga çizgifilmleri,
-bütün alevi-bektaşi-göktanrı-şamanizm literatürü,
-ve bütün ateist kitaplar.

[Kate · Rating 3 out of 5]

Transphobic AF. Good information on the Anatolian Cybele, and solid treatment of the Greek Kybele. Roman Cybele is given a pretty cursory overview, and her role outside of Rome itself (Anatolia notwithstanding) is very scant. Biggest complaint is definitely the rampant transphobia and trans misogyny. She constantly genders the trans-feminine priestesses of Cybele, the Gala, as men and uses male pronouns despite including a chapter appendix where she acknowledges that many of them were likely transgender. Choices.

[Ella · Rating 4 out of 5]

I LOVED this. Sure it’s dated, but it’s also exhaustive in its examination of the archaeological evidence, and very willing to deconstruct the myth of matriarchal prehistory and ‘the mother goddess’ in this exploration of the evolution of the cult of the Anatolian Great Mother. Also I just love comparative ancient religion a lot, and this is exactly what this is. It’s the kind of book that almost makes me regret becoming a medievalist instead of a classicist, because god, I love ancient religion.

[Meva · Rating 5 out of 5]

https://www.goodreads.com/search?q=AN...#

[Lauren Miller · Rating 5 out of 5]

Great detail in the journey of Cybele from Phrygia to Greece and Rome. The author details how the cult origin of the great mother changes and is adapted to the needs of the hands she is passed down from, the Phrygian bastion of love to her community, to the ecstatic mystery schools of the Greeks to the protectress of Rome. I found great interest in the section of Roman reaction to her Gallae cult, and how despite their personal feelings the cult managed to continue in the face of resistance.