Il deserto

by Jorge Barón Biza, Gina Maneri (Translator)

Jorge Baron Biza è figlio di una coppia romantica e passionale, che ha trascorso gran parte della vita in esilio, alternando rotture e riconciliazioni. Il padre, Raúl Baron Biza, è una figura emblematica della politica argentina e autore di romanzi scandalosi ispirati al Marchese De Sade. La madre, Rosa Clotilde Sabattini, è una donna impegnata, tecnocrate razionale e influente pedagoga, acerrima rivale politica di Eva Perón. Un giorno, mentre stanno per firmare i documenti che sanciranno definitivamente la fine della loro tormentata relazione, Raúl lancia contro Clotilde un bicchiere pieno di vetriolo sotto gli occhi impotenti del giovane Jorge. Madre e figlio cominciano così una lunga peregrinazione per le migliori cliniche del mondo per completare il difficile processo di ricostruzione facciale. Dall’Argentina all’Italia, Jorge alterna ai momenti di quiete in compagnia della madre, i ricordi del padre e gli abissi della perdizione che toccherà nei torbidi bassifondi della Milano del boom economico. Questa è la storia vera che racconta Il deserto.

Genres: Fiction, Novels, Latinx, World Literature, Contemporary, Literature

251 pages, Paperback

First published June 1, 1998

About the author

Jorge Barón Biza fue un escritor, periodista, traductor, editor, escritor fantasma, docente y crítico argentino nacido en Córdoba, hijo del también escritor Raúl Barón Biza y de la pedagoga y dirigente radical Rosa Clotilde Sabattini.

Reviews

[Argos · Rating 5 out of 5]

Verimli Latin Amerika Edebiyatı’ndan ilk kez okuduğum bir yazar Jorge Baron Biza. “Çöl ve Tohumu”nu 1998’de yazmış ve üç yıl sonra intihar etmiş. Otobiyografik bir roman, yazar tirajik hayat hikayesini olabildiğince sert gerçekçilikle anlatırken araya siyaset, teoloji, sanat ve felsefe konularında çıkmalar yerleştirmiş.

Stirnerci bir anarko-bireyci olan babası (Aron), kalkınmacı dolayısıyla Peroncu cephesinin bir üyesi olan annesinin (Eligia) yüzüne boşanma sonrası asit atarak ailenin trajedik seyrini başka bir boyuta taşır. Anlatıcı yazardır (Mario). Tahrip olan annesinin yüzünün tedavisi 4 yıl sürer, bunun ilk yılı ülkesinde yani Arjantin’de, 20 ayı Milano’da ve son bir yıldan biraz uzun bir süre tekrar döndüğü ülkesinde sürer. Tedavi mükemmeli aramanın anlamsızlığı kabul edilerek sonlandırılır.

Tadını kaçırmamak için romandaki olayların satırbaşlarını vermeyeceğim. Ancak tıbbi tedavideki ayrıntıları gerçeğe çok yakın bir şekilde doğru olarak anlatmasını bu süreci yazarın çok yakından izlemesine, keza bu süreçteki fizyopatolojik değişiklikleri de aynı şekilde doğru olarak anlatmasını annesi ile empati yapmasının bir sonucu olduğu şeklinde yorumluyorum.

Roman içinde Mussolini ve faşizm hayranı ve tam tersi ondan nefret eden kişilerin görüşleri kadar ilgi çekici olan farklı bir konu da Milano’lu ressam Arcimboldo’nun (16. yy) gerçeküstücü resimleri hakkındaki yorumlardır. Yazarın Peron’a yakın siyasi görüşte olduğunu (belki annesinin etkisiyle) sanıyorum. Zaten roman siyasi bir temada yazılmamış. Temel konu yazarın yaşamış olduğu trajik olaylar ve bunlarla yüzleşirken kendinde gördüğü kırılganlıkların ifadesidir. Sonu çok etkileyici, hele de en sondaki “Not” içinde yazan itirafı…

Çeviride takıldığım noktalar olmakla birlikte kitabı bir bütün olarak çok beğendim, öneririm.

[Hulyacln · Rating 4 out of 5]

‘Üzerime, teselliden mütevellit büyük bir akıntı üşüşmüştü ailemde ilk intihar gerçekleştiğinde. İkincisi vuku bulduğunda ufuktan mahrum, tereddütlü bir okyanusa dönüştü bu akıntı. Üçüncüden sonraysa, üç kat yüksekliğin üzerindeki bir odaya girdiğimde insanlar koşup pencereyi kapatıyorlardı. Bunun gibi hadiseler içinde kapana kısıldı yalnızlığım.’
.
Jorge Barón Biza (Sabattini) özgeçmişinde bu cümleleri kuruyor. Sonra hikayeye geçiyoruz.
Bir saldırı ile açılıyor ilk sayfa. Bir erkeğin bir kadının yüzüne asit atmasıyla.
Olayı anlatan ise bu erkek ve kadının genç oğulları Jorge. Yazarın kendisi.
Okur olarak toparlanmaya çalıştım önce, dağılmıştım çünkü. Bir yandan Eligia’nın içindeki acıyı düşündüm diğer yandan oğlunun maruz kaldığı şeyi.
Arjantinli yazar annesinin başına gelenleri, Milano’daki tedavi sürecini, bunlar olurken içinde bulunduğu ruhsal bunalımları soğuk bir mesafeyle yazıya döküyor.
Ve bu otobiyografik romanını reddeden yayıncılara inat, kendisi yayımlıyor.
İntiharından üç sene önce.
.
Üzerinizde ağırlık bırakan bir kitap Çöl ve Tohumu. Okumaya, üzerinde düşünmeye kesinlikle değer...
.
Soykan Özyurt çevirisi, Gray318 kapak tasarımıyla ~

[Jaguar Kitap · Rating 5 out of 5]

Değeri çok sonradan anlaşılan bu kült eser kasım ayında Soykan Özyurt çevirisiyle Türkçede. Arjantin'in bu trajik yazarı artık Mann, Proust, Camus gibi yazarlarla aynı rafta.

[julieta · Rating 5 out of 5]

Una maravilla.

El libro empieza con un acontecimiento terrible, que involucra al escritor, y protagonista, porque se trata de sus padres. Su padre le tira ácido a su mamá en la cara. Y el libro empieza justo cuando esto acaba de suceder.

El protagonista acompaña a Eligia, su mamá a los tratamientos de recuperación, y a la vez parece buscar un sentido en su vida, y en ese estado de transición vive encuentros buenísimos, entre ellos con Dina, una prostituta italiana con quien se hace amigo, y quien después llega a representar algo más, no menos terrible.

Es una historia sobre el amor y el odio, cuando están entrelazados, sobre la "carne" el físico, sobre las relaciones con los demás, sobre la soledad, los ideales, dios, pasa por muchos otros lugares. También su relación con el padre, esa sombra que vive encima de el, y que lo hace vivir un viaje por el peso que le ha dejado. Su padre le ha dejado más peso que su madre, o eso me parece a mí, porque ella, más allá de lo que fue antes de lo sucedido, tiene poca presencia, más allá del cuidado que el le da, esto es más una historia de el, que sobre lo que siente ella.

"Toda esta carne ya no sabe qué hacer consigo misma y su historia, ha perdido su norte y su sentido".

[Tony]

Moments after the attack . . . is how this begins. The narrator's mother and father have just signed their divorce papers, though they have been divorcing for over twenty years, pretty much right after the wedding. Whiskies all around. The mother rises; and the father flings a cup of acid at her face. As the mother is rushed to the hospital, the father goes to his room, puts on his silk robe, lies down in bed with his whisky, and shoots himself through both temples. (That's all in the description on the back of the book and in the GR squib so I don't feel I'm plot-spoiling).

Moments turn into weeks, then months, then years. The narrator, Mario, becomes his mother's caretaker as attempts are made to reconstruct her face, first in Argentina, then in Milan.

But there's a lot of reconstructing going on. In the sanatorium for his mother's procedure, Mario mentally reconstructs his father's face. Milan is reconstructed. And the mother's face becomes a running metaphor for the Argentinian political scene.

This is the kind of book that can be studied in Literature classes. Foreshadowing and symbolism abound. The fog descends once, twice. Drunk on the plane to Milan, Mario is given a naked lady folding knife by a stewardess. As Chekhov teaches, it will appear again.

You could write a doctoral thesis just on the idea of Size in this book. These usually occur in bars.

-- Only two things contradicted the Lilliputian scale of the place: an oversized espresso machine and a jukebox.

-- The whole thing seemed to designed by an architect with the intention of compressing the poor devils that had to go in and out every day. . . . The small recess was hidden, dwarfed, besieged by the gigantic arch that sheltered it . . . Between the arches, the cyclopean stones were pressed together, squeezing the interior with a suffocating weight.

-- in the Old Testament, Yahweh makes himself small in order to make room for man and give him freedom.

And, of course, the Oedipal themes are obvious.

Much of all this is discussed in a thoughtful, if academic, Afterword. I disagreed with only one thing, that the novel is not confessional.

See, while this is a novel, it is nevertheless a true story, faithfully told. Jorge Barón Biza is Mario. This happened. The author's father signed the divorce papers in his turn, splashed his ex-wife with acid, and then killed himself. Then we watch Mario/Jorge reveal himself as his father's son: a vessel for much good, but an alcoholic, unnecessarily cutting with a remark and ultimately capable of senseless violence (don't forget that naked lady knife).

This is a look in the mirror . . . and seeing a father's eyes.

The face receives everything--the eyes, the ears, the mouth, even the cheeks which can receive blows. The face was meant for us to know the depths of each other.

Mario meets a young woman and is invited to her house for dinner. The woman's father, an art collector, always seats his guests in a certain chair so they are facing a certain painting. That is where Mario sits. His mother's face is folds . . . crevices . . . contours and colors . . . flaps . . . tiny streams of blood . . . cavities . . . darkening scabs. And so is Milan, after the War. So is Argentina. So is the author. So is the Jurist who faces him at dinner:

[Cosimo · Rating 4 out of 5]

La forma che abbiamo

“Sei qui per te accarezza quest'idea, di carne come la libertà nell'andirivieni delle tenebre, non bruciarla con l'aria della nostalgia, i desideri viaggiatori la sfida dell'insubordinazione, lampeggiano non attendono ti danno ciò che osi, in modo che tu non muoia con le vecchie ferite. Sei qui tra i tuoi fratelli che rispondono, sul filo del tuo udito su pagine che sfogliano, l'abbondanza di silenzio, le sue bellezze ti proteggono a ogni movimento delle palpebre, la sua penuria è l'enigma mirabilmente proprio, decifralo con quelle labbra separate da una linea scura, il fascio del sensibile la scarica nelle membra, purgano la tua sorte sconvolgono il tuo posto spuntato di nuovo, nello spazio senza consolazione sei l'ospite d'onore”. Federico Gorbea, 1985

Ritenuto uno dei più potenti romanzi sudamericani, storia di un singolo e insieme immagine di un intero paese, El Desierto y su Semilla racconta una tragedia familiare e passionale in un diario intimo e segreto: il racconto dell'autore che si prende cura della madre ricoverata a Milano in una clinica chirurgica per la ricostruzione facciale e corporea, dopo essere stata vittima della violenza del marito e padre, che all'atto del divorzio le ha lanciato sul volto un bicchiere di acido sotto gli impotenti occhi filiali, prima di porre fine con un colpo di pistola alla sua vita avventurosa e scandalosa. Voler disperatamente vivere, sprofondare nel nulla della morte: è il destino fatale che coglie entrambi i protagonisti di questa triste e angosciante vicenda. Affiancato da una intelligente e delicata postfazione di Alan Pauls, questo libro mette il lettore davanti a esistenze inconsistenti e conclusive, nell'incubo della solitudine e dell'alcolismo, con le loro domande e il loro dubbi, la ricerca perenne di un impalpabile sollievo; il lettore è impigliato in una dissoluzione. La famiglia Baron Sabattini è una casa infestata dai fantasmi. Anonimo e trasgressivo, lo scrittore contagiato diviene a sua volta delittuoso, finendo a concretizzare il suo odio verso una persona che lo ama, una prostituta che ha incontrato nei suoi tentativi di pace. C'è un mondo notturno e inferiore nel quale il protagonista cerca un luogo, senza mai superare l'identità di sopravvissuto e di parassita; il linguaggio è crudo e disturbante, compone variazioni e ritorni sul mistero delle origini feconde e brutali. Il desiderio è stato bruciato sulla pelle della madre, non c'è resistenza esistenziale da opporre alla misera follia che tutto distrugge e tutti condanna alla sofferenza; l'uomo si allontana e ricorda, testimone dell'irrimediabile dolore. Di quella carne che non è più e di quella conservata. La storia di quel volto è prima vegetale, con colori e forme che richiamano frutti e fiori, e in un secondo momento, geologica, un paesaggio di rocce e crateri disegnato secondo leggi inconoscibili. Trauma, decadenza, memoria, assedio psichico, invisibile smarrimento: così le parole di Baron Biza, con l'uso del cocoliche, si intersecano a quelle di Manuel Puig o di Arlt, costruendosi coerenti con l'idea che ”la sofferenza non legittima la letteratura; ciò che legittima la letteratura è il testo”. Letteratura in potenza, vita possibile che pulsa amara e lacerata, conflitto e unione di una cupa e travolgente disgrazia, inscritta nella storia come amore coniugale di illustri cittadini (il marito latifondista e artista controverso, la madre pedagogista e attivista radicale antiperonista). La ferita non viene eliminata ma sublimata, si volge in indagine del vuoto, della depressione, di emozioni insondabili e colpevoli. L'orrore è concreto come la roccia, il sadismo narcisista si inoltra irraggiungibile oltre la soglia del deserto del sensibile, per toccare l'inesauribile e remota potenza del caos: attraverso l'amore incarnare l'odio, e smarrirsi in esso.

“Un grande flusso di compassione mi investì quando si verificò il primo suicidio in famiglia. Quando accadde il secondo, quel flusso si trasformò in un oceano agitato e senza orizzonte. Al terzo, ogni volta che mettevo piede in una stanza posta al di sopra del terzo piano le persone si affettavano a chiudere le finestre. In scene come questa è rimasta imprigionata la mia solitudine”.

[Julio César · Rating 5 out of 5]

Un libro excepcional, que debería integrar el canon de la última década del siglo XX de la literatura argentina (que no fue pródiga en joyas, seamos realistas, también). Un raro como Jorge Baron Biza, de una estirpe maldita de la Argentina opulenta, crítico de arte, perfil bajo, que de la nada publica en una pequeña editorial de Buenos Aires (viviendo en Córdoba) su primera y única novela que no es una autobiografía, ni una autoficción, ni un ensayo, pero tiene algo de todo eso, antes de que los "géneros confusos" se pusieran de moda. Un tratamiento prístino del sexo y de la violencia, con la liviandad que solo los outsiders pueden alcanzar. Increíbles los diálogos, las traducciones del italiano o del inglés que resaltan el orden gramatical distinto.

[Diana · Rating 4 out of 5]

Un libro increíblemente difícil de leer y excelentemente escrito. Una narrativa silenciosa, carente de sentimentalismo y sin adjetivación vana (un poco, incluso, sin trama). El dolor y la gradual desintegración de todo —que ya había comenzado antes incluso del ataque a Eligia— son tan profundos y reales que no es necesario aderezar la narrativa o emitir juicios. La factura de la novela es impecable y ágil y, sin embargo, se me hacía muy difícil leer de continuo. Creo que nunca había leído algo tan triste y, sin embargo, me pareció fascinante y hermoso haberlo hecho.

[Banu Yıldıran Genç · Rating 4 out of 5]

sadece kurgu olsa bile allahım bu ne korkunç bir olay, hatta olaylar diyeceğiniz hayat meğer bir de gerçek olsun. jorge barón biza’nın yaşam öyküsü gerçekten bu hayatın boktanlığına, bazı insanların niçin kısa çöpü çektiğine dair sorular sorduruyor.
latin amerika’nın talihsizliğine ayrı, romanda aktarılan hayatlara ayrı, politik sürgünde geçen ömürlere, hapishanede büyüyen çocuklara ayrı, kadınların erkeklerden çektiğine ayrı üzülüyorsunuz.
roman eligia’nın asit dökülmüş yüzüyle, hastaneye yetiştirilmesiyle başlıyor. yanında mario var. oğlu. eligia’nın anne, asit döken pislik arón’un baba olduğunu ben biraz sonra anladım. anlatıcı mario anne ya da baba demiyor pek. asit dökülmüş yüzün önce arjantin’de, sonra milano’da sürecek tedavisi. mario bize akan deriyi, boşalan eti, eriyen gözkapaklarını, yandan yanaklardaki boşluklardan gözüken dişleri ve tedavinin her aşamasını sanki bir resmi betimler gibi tarif edecek. olayın korkunçluğu inanılmaz gerçekten.
eligia iyileşmeye çalışırken mario’nun da kendi şeytanıyla savaşmasına şahitlik ediyoruz. içki, içki, içki… bastıramadığı şiddet duygusu. tohumu olduğu babanın içinde bir yerlerdeki varlığı. maalesef kitapla bağ kuramamamı sağlayan kişi mario oldu. mario’yu nedense sevemedim. oysa anası, babası, hayatı düşünüldüğünde sevebilmek gerekirdi. ama ona nerdeyse saygıyla tapan dina’ya yaptığını unutamadım sona kadar.
eligia’ya, kocası arón’un onla intikam alır gibi evlenmesine, yıllar süren berbat evliliğe, sonra yüzünün başına gelene, sonra 2 yıl hastanelerdeki yaşam çabasına, umuduna, sonrasında politik yaşamda yaşadığı hayal kırıklıklarının ardından yapmayı seçtiğine çok çok üzüldüm.
anlatıcının bunu bir satırda vermesi inanılmaz etkileyiciydi. oysa roman eligia demekti sanki. sonrası ise çorap söküğü… yaşam öyküsünü okuyunca görüyoruz ki 4 kişilik bir ailenin yaşamı tamamen trajedi. intihar üstüne intihar.
anlatım müthiş, eligia ve eva peron eşleştirmesi, mitler, fahişeler, sokak hayatı, yenilen kazıklar, arada italik politik, tarihi alıntılar…biza nefis bir otobiyografik roman yazmış, kanıyla, gözyaşıyla… kendisi yayımlamak zorunda kalmış ve başarısını görememiş. çok acı.
ailenin yaşamında elle tutacak hiçbir şey yok gibi. her şey acı. ama nedense romanda beni iten bir şey oldu. bu kadar şiddet, içki, kendini kaybetme fazla geldi belki de. bilmiyorum.
jaguar bizi bu büyük romanla iyi ki buluşturmuş ama gerçekten hazmetmesi zor bir roman. ki ben neler okumuş insanım. soykan özyurt ustalıkla çevirmiş.

[A. Raca · Rating 5 out of 5]

Öncelikle çok güzel bir kapak, ilgi çekici insan eline almak istiyor.
Asitle saldırıya uğrayan bir kadının hikayesi gibi görünse de aslında annesiyle tedavi için İtalya'ya giden bir gencin yaşadıklarını okuyoruz. (Asitle saldırı günümüzde bile o kadar gördüğümüz, okuduğumuz bir konu ki...)
Hem annesinden, babasından bahsediyor hem de İtalya sokaklarında dolanıyor, insanlarla tanışıyor.
Muazzam bir roman.

💚

[Murat Dural · Rating 4 out of 5]

Normalde ağır dram içeren eserleri, filmleri, dizileri izlemekte, solumakta zorluk çekiyorum. Sanırım bunun ana sebebi kendi rekorunu, çıtasını her gün kırıp biraz daha acı, keder tattıran coğrafya... İşte Biaz'ın eseri de hem kendi hayat hikayesi hem de anne ve babasının trajedileri ile inanılmaz bir içeriğe sahip. Başladığımda ilk olarak açıkladığım durumdan dolayı gözüm korkmuştu, fakat, bu nasıl bir dil, akıcılık, anlatım ve asıl anlattı şeye giden başarı ile inşa edilmiş ara yollar? Jaguar Yayınları'nın bayıldığım kitap seçimi, baskıları bir yana çalıştıkları çevirmenlerin yetileri de beni büyülüyor. Aynen Siren Yayınları gibi. Bu yüzden Soykan Özyurt'u da şahane çevirisinden dolayı kutluyorum. Direk Biaz'ı okuduğumuzu atmosferi, dildeki çevikliği ile vermeyi başarmış ki eşsiz bir tat almama vesile oldu. Peki neden dört yıldız, tamamen Biaz'ın futbol, Milan ile yaptığı hatadan kaynaklanıyor. Sadece bir cümlede yer bulsa neyse ama ciddi anlamda hataya devam ediyor. Futbol ile ilgili biri olarak beni okumadan düşürdü. Bu kitabın edebi başarısı ile alakalı değil, kişisel ve yazarla ilgili bir durum. Ayrıca not edeyim, çevirmenimiz Soykan Özyurt bir dip notla bizi hem uyarıyor hem de düzeltme yapıyor. Dikkati için ikinci kez teşekkürler :)

[Franco Cárcamo · Rating 5 out of 5]

Increíble. Las descripciones sobre el rostro de su madre, las comparaciones con el paisaje, con el arte, los laberintos, las costras, los colores que veía en su piel, las fuerzas que empujaban la carne de su mamá en diferentes direcciones. Argh. El libro me voló la cabeza.

No sabía que se podía hacer algo tan bello a partir de algo tan horrible, y me da miedo pensar que quizás esos dos extremos (la belleza y el horror) tienen mucho que ver. Un católico, quizás, diría que Barón Biza tuvo que pasar por el espectáculo de ver a su padre tirándole ácido a su madre en la cara, para contar esta historia, para hacer literatura. Pero a mí, el libro me parece más el intento desesperado de alguien por sobrevivir. La única forma que tenía Barón Biza de vivir era escribir este libro, no escribirlo era morir un poco antes. Y no sé, hay algo terriblemente cruel en la literatura: lo que para un hombre es la destrucción o el camino hacia su muerte, para otros como yo es una obra de arte.

[Pakinam Mahmoud · Rating 2 out of 5]

الصحراء و بذرتها رواية للكاتب الأرجتيني خورخي بارون بيزا وهي علي ما أعتقد يعني تعتبر سيرة ذاتية لراؤول بارون بيزا والد الكاتب وهو كان سياسي و كاتب سئ السمعة في الأرجنتين..

تبدأ الرواية بإلقاء راؤول علي زوجته أسيد أو مياه نار وتصاب بحروق بالغة في وجهها وجسمها ثم يقوم بالإنتحار...
الرواية غريبة أوي يعني هي سيرة ذاتية مش تقليدية دة لو اعتبرناها أصلاً سيرة ذاتية وتقريباً كلها بيتكلم الكاتب عن مراحل علاج والدته و محاولته للتأقلم خلال هذه الفترة من حياته عندما كان يصطحبها في رحلتها للعلاج...

قراءة الكتاب كانت صعبة ومملة و غير ممتعة بالمرة والجدير بالذكر إن الكاتب انتحر بعد نشر الرواية ب٣ سنوات و هي تقريباً علي حسب ما فهمت كانت روايته الأولي والأخيرة...

[Chris Via]

Video review: ‪https://youtu.be/cwbMN09nGmw‬

[flaminia · Rating 4 out of 5]

respingente, disperato e terribile, ma con una sua bellezza e potenza che alla fine te lo fanno apprezzare tantissimo.

[Deni · Rating 5 out of 5]

Esta es una de las mejores novelas de la literatura argentina. Estamos ante un libro plagado de vida, más allá de la menor o mayor distancia que la instancia autobiográfica le ofrezca al autor, lo narrado parte desde la tragedia personal, que como toda cosa personal no resulta necesariamente propia, la tragedia exige consigo también la catástrofe vincular. En este caso, "la tormenta de Arón", el nombre que BB elige para su padre Raúl, la locura de ese padre, la inmoralidad llevada al paroxismo que practicó este impresionante personaje, es la huella que se despliega a lo largo de todo el relato. Esa huella se impregna inclusive en el rostro de la madre (Eligia, en el relato) que padece la desfiguración por el vitriolo, el ácido que su ex marido arroja sobre su cara en la instancia final de un divorcio dilatado, desmesurado, como todo en la vida de Raúl (o Arón). Ese desierto al que se sometió el padre, un desierto al que nadie podía más acceder y que decanta en su suicidio, un suicidio que es casi la escena de un film, con una bata excéntrica y el vaso de whisky a mano, es el topos de todo este padecimiento. A la búsqueda de la reconstrucción de su rostro, Eligia es acompañada a Europa por su hijo, que con devoción y estoicismo elige el camino de cuidarla personalmente, más por motivos espirituales que económicos, si bien los segundos están presentes, y por las noches, en las idas al bar de la esquina pone en práctica un alcoholismo desmesurado del que solo tienen testimonio sus sobrevivientes. En esa otra vida que se da por la noche una serie de sucesos elaboran una trama novelística entre pintoresca y abyecta que enriquecen el capital narrativo de la novela, que es inmenso. Serie de discursos cruzados, casi un palimpsesto por momentos, "El desierto y su semilla" es un libro fuerte, si vale el término, un libro del que no se sale indemne y una novela que muestra una vez más el poder distintivo de la literatura, la cual, en un ingenioso cocoliche y una lengua medida, esmerada y sagaz, se proclama viva en su categoría más esplendente.

[Jim Coughenour · Rating 4 out of 5]

Barón Biza’s only novel begins with one of the most disturbing sentences in literature (echoes of Gogol, Kafka and Bolaño). I won’t quote it. In fact the best service I can do in this review is to urge you to skip every other review, every advance explication of this strangely moving, horrifying and comical book. The history behind it might distract you, and is best absorbed in the afterword by Nora Avaro. Avaro calls Barón Biza “a master of the enigma without suspense,” which captures exactly what I felt as I read this novel. Possessed of a dark desperate genius, it’s unlike anything I’ve read. I suspect it will haunt me for a few days.

[jeremy · Rating 3 out of 5]

four years earlier, when i was eighteen and had begun to drink regularly, it had become apparent to me just how ridiculous the propensity toward evil can be in humans. it was particularly obvious in bars: pathetic drunks getting into fights, sabotaging the little good there was in their lives, anxiously revealing their perversions. the outcome was always impressive, yet laughable. even among people who knew how to bear existence sober and carry out their ambitions, the propensity toward evil seemed counterproductive.

the true story that inspired jorge barón biza's the desert and its seed (el desierto y su semilla) is perhaps more compelling than the novel itself. biza is the son of raúl barón biza, an argentine author and politician. the elder biza, while meeting with lawyers to facilitate a divorce, threw a glass of sulfuric acid into the face of his (second) wife (his first wife [for whom he built the largest monument in the country's history – over 250 feet tall) died in a mysterious plane crash, with some conspiratorially-minded folks alleging his involvement). the next day, raúl used a handgun to commit suicide. years later, his wife (jorge's mom) would kill herself, too (as would jorge's sister). jorge went on to commit suicide as well, three years after self-publishing this book (after failing to place it with any argentine publishers).

but the idea that chaos is more bearable than a desert void, which i had constantly imagined in thinking about aron's spirit and eligia's body, was sowed in me during those years: the idea that evil was beyond willpower, that, once it affected the mind (with less frequency than we assume), it operated like it does in nature: involuntary, absolute and absent, like in the desert.

though he changes the names in the desert and its seed, biza's novel remains a work of autobiographical fiction. following the violent interaction between his father and mother, biza's narrative spans many years, several spent overseas as she underwent many restorative and reconstructive surgeries in italy. the desert and its seed, however, focuses less on unraveling the motivation of the father's abhorrent act, and, instead, deals mostly with the author himself, his sexual exploits overseas, and his reckoning with the past.

that is how the truth chips away at the protective scaffolding of our ingenuity.

despite the personal, captivating, and singular background story that informed the novel, biza's the desert and its seed often plods. dubbed "a cult masterpiece" by no less a talent than spanish writer enrique vila-matas, biza's classic doesn't seem to stand out for much more than its grisly source material. nonetheless, the desert and its seed is an intriguing, imperfect work created from the almost unbelievable suffering of his very own family.

i saw that beauty is totality, a continuity that develops in all possibilities.

*translated from the spanish by camilo ramirez

[metsch · Rating 5 out of 5]

Bu kitap kesinlikle bir edebiyat şöleni. Öncelikle yazar dili çok ustaca kullanmış ve çeviri de kesinlikle hakkını veriyor. Muazzam.

Eski eşi tarafından yüzüne asit dökülen Eligia'nin hastaneye kaldırılma sahnesiyle başlıyor kitap ve bölüm bölüm ilerliyor.

Mario karakterinin gözünden bakıyoruz olaylara. Yazar bölümler arası bize vermek istediği mesajları kurguya işleyip alıntılarla aktarıyor. Zaman zaman kitap dağınık gibi hissettirse de Biza kitabın bölümlerini birbirine çok iyi bağlamış ve kontrolün sizde olduğunu hissettiriyor. Merak uyandiriyan bir kurgu içinde buluyorsunuz kendinizi.


Son bölümlere gelince de bence mükemmel bir finalle bütün kitabı birbirine bağlıyor. Aron, Eligia ve Mario. Bu kitapta hayran kalacağınız bir bölüm mutlaka olacak.

Emeği geçen herkese çok teşekkür ederim.

[Gokce Atac · Rating 3 out of 5]

Yazarın trajik hayat hikayesi evet ama araştırma yaparak detayları öğrendim. Metin boşluklarla dolu ve çok sıkıldım okurken…

[Emilio Gonzalez · Rating 4 out of 5]

Una gran novela que nace de una historia familiar tan triste como fascinante.
El autor nos cuenta su historia a través de la voz de Mario, quien con 22 años, comienza la novela acompañando de urgencia a su madre a una clínica, porque su padre (Arón), mientras discutían los términos de un divorcio interminable, terminó arrojándole un vaso de ácido a la cara quemándole todo el rostro. A partir de este suceso la novela relata los acontecimientos de los siguientes tres años, signados por un viaje a Milan y una gran cantidad de cirugías que trataran de reconstruir el rostro de Eligia, y como en todo este proceso su único sostén y acompañante será Mario, él nos ira contando de sus aventuras por Milan mientras que intenta encontrar respuestas a un montón de preguntas.

“Él había planeado cuidadosamente su despedida para dañarnos a todos con el máximo efecto posible. No iba a dejarle ninguna puerta entornada-pensaba yo en aquella noche italiana-, me reconstruiría a mí mismo con la misma tenacidad que Eligia, contradiciendo todos los designios de Arón. Yo sería el anti-Arón; tendría mi propia manera de ser fuerte, de desafiar destinos.”

La historia real cuenta que minutos después del ataque con ácido en 1964 el padre de Mario se suicidó de un disparo en la cabeza. Eligia, en 1978, luego de muchas operaciones y un gran esfuerzo por reencauzar su vida a pesar de las terribles cicatrices de su rostro, decidió terminar con su vida arrojándose del mismo octavo piso donde 14 años antes había sufrido el ataque con ácido. En 1988 se suicida también la hermana menor de Mario.
En 1998 se publica “El desierto y su semilla” y el 9 de septiembre de 2001, Jorge Baron Biza, o Mario, cierra el circulo de una emblemática familia de Buenos Aires marcada por la tragedia, arrojándose dede el piso 12 de su departamento.

[Eylül Görmüş · Rating 4 out of 5]

Zihnen çok yorgun olduğum bir haftada okuduğumdan mıdır bilemiyorum, başlangıçta kitabın içine girmekte epeyce zorlandığımı söylemem lazım. Oldukça yoğun, sembolik bir anlatısı var kitabın (sis, bıçak, çıplaklık, sarhoşluk gibi tekrarlayan alegoriler ve tabii kitabın üzerinde yükseldiği bacaklardan biri olan Oedipus kompleksi meselelerine dikkat ederek okumak lazım) – hikaye hem kişisel, hem toplumsal olarak büyük meselelere odaklanıyor ve büyük şeyler söylüyor. Müthiş iyi yazılmış, çok sağlam bir çatısı olan, maalesef her cümlesine de ayrı bir trajedi sinmiş bir kitaptı Çöl ve Tohumu. Bu aşırı trajik öykünün yazarın gerçek hayat hikayesi olduğunu bilmekse epeyce sarsıcıydı. Bence bu, üzerine çok fazla yorum / analiz okumadan okunması gereken bir kitap. Herkesi başka bir yerinden tutacağını düşünüyorum çünkü. “Mezarlar değişiyor. İnsanlar ne kadar az anlarlarsa ölümü, mezarlarda o kadar çok sembole ihtiyaç duyuyorlar.”

[Leandro Pannunzio · Rating 5 out of 5]

Es excelente. Desde la primera página arranca fuerte, lo cual te va preparando para el resto del libro. No entiendo bien a qué se refieren cuando dicen que es difícil de leer (ese prejuicio me hizo posponerlo varias veces), no coincido en eso para nada. Definitivamente entra entre mis favoritos de la literatura argentina.

[Héctor Genta · Rating 4 out of 5]

V.I.T.R.I.O.L. (Visita Interiora Terrae Rectificando Invenies Occultum Lapidem)

Il deserto è un'autobiografia romanzata, la storia della madre dell'autore sfregiata dall'ex-marito con l'acido e il racconto nelle parole del figlio della dolorosa ricostruzione del suo volto. Colpisce fin dall'inizio il tono impersonale con il quale il protagonista descrive il drammatico episodio, quasi un tentativo di prendere le distanze da una tragedia familiare che è un buco nero voracissimo che ingoia tutto quello che incontra ("Avevo deciso di improntare la mia vita all'esatto opposto, di essere tutto il contrario:" dice Mario/Baron Biza riferendosi al padre Arón/Raúl Biza "niente violenza, niente risentimento, niente ira. Dato che non mi sentivo un santo, comincia molto presto a praticare l'apatia").
È il male il tema del libro, un moloch che l'autore dapprima prova ad esorcizzare sforzandosi di vederlo come qualcosa di ridicolo ("l'idea che il male non fosse qualcosa alla portata della volontà, che se mai colpiva l'uomo era nella stessa forma che assume in natura: involontario, totale e assente, come nei deserti rocciosi"), e che poi cerca di sfuggire rifugiandosi nell'alcool e nella solitudine. Ma il male è dappertutto, ritorna sempre, anche negli anfratti, nelle storie minime della storia; solo una vecchia, verso la fine del libro, riuscirà a darne una chiave di lettura lucida e convincente, raccontando la sua sofferenza durante la guerra e descrivendo la differenza tra ira e odio, differenza che consiste nella presenza o meno della possibilità di riconciliazione. Senza riconciliazione si passa dall'una all'altra e poi, quasi inevitabilmente, alla follia che è uno stadio dal quale non si torna indietro, e quello di Arón era stato odio, male totale, deserto, perché aveva toccato la sacralità del volto dell'ex-moglie.
Apatia, fuga dalla realtà, rifugio nella bottiglia, sforzo di comprenderne le radici… Il deserto è un campionario dei tentativi compiuti da Baron Biza per sfuggire a un gorgo che sapeva l'avrebbe annientato; non mancano la ricerca del Bello (esemplari a questo proposito le pagine che dedica ai piccoli borghi dell'Italia, alla ricchezza artistica che spunta fuori un po' dappertutto nel nostro paese) ed anche un richiamo religioso ("mi trovo nel punto esatto in cui Dio non è più un sermone e diventa una necessità") che non a caso chiude il libro, ultima ratio destinata però al fallimento.
Troppo forte fu il peso da portare perché Jorge Baron Biza non ne finisse schiacciato, lasciando ai posteri un unico, meraviglioso, libro.

P.S. è una lettura che a mio avviso merita le cinque stelle, ma sarei tentato di assegnargliene una in meno perché ad un certo punto l'autore confonde i colori della Beneamata.
P.P.S.: che poi, a ripensarci, confonderli proprio con quelli dei cugini… sì, caro Jorge, mi sa che una stella te la tolgo.

[Gastón · Rating 5 out of 5]

Leer a Jorge Barón Biza realmente me golpeó. No por su gran prosa, tampoco por su vacilar constante, sino porque esta narración es tan violenta que se necesitan bastantes respiros.
La historia comienza segundos después que Arón Gageac, padre del narrador, le tire ácido en la cara a Eligia, madre del narrador. Ese gesto cercano a la locura posiciona al lector y a la novela en el gran, y pesado, mundo del mal. Leemos: «La idea de que el mal no era un tema al alcance de la voluntad, que si alguna vez afectaba al hombre (...) era bajo la misma condición que tiene en la naturaleza: involuntario, total y ausente, como en los desiertos de rocas» hace que uno se pregunte sobre el mal, sobre los impulsos, sobre la voluntad (o no) del mal y lo encuentre en cada página que atraviesa.
Es normal sentirse directamente señalado. Es inevitable pensar junto a esa primera persona deambulante.
Es casi imposible pensar a dónde llega El desierto y su semilla.

[Susana · Rating 3 out of 5]

Este libro es como pasar un accidente en la carretera, te prometes que apartarás la vista, pero terminas registrando cada detalle de hierros retorcidos, cuerpos sangrantes y el inefable zapato solitario. Quise abandonarlo en cada página, pero continué leyendo hasta el final.

Un libro duro, cruel, plagado de actos de violencia inexplicables; de suicidios, rápidos por un balazo o lentos por el alcohol; de vidas sin sentido; de un deber filial que sabe a rencor e incapacidad de amar; y viajes que no llevan a ninguna parte.

Sé que el libro merece más estrellas, pero su desnuda crueldad y el dolor y asco que me genera su lectura, me lo impide.

[Hakan · Rating 3 out of 5]

Zorlu bir konusu (yüzüne eski kocası tarafından asit atılan bir kadının uzun tedavi süreci ve bu süreçte daima yanında olan oğlunun yaşadıkları) olan dikkate değer bir roman. Özgeçmişini okuyunca Arjantinli yazarın aslında kendi başından geçen trajik bir olayı romanlaştırdığını anlıyorsunuz. Böyle bir konudan irkilmeyecek kült eser meraklılarına…

[Lucia · Rating 5 out of 5]

Una historia de odio y desesperanza.

✍️" La separación es un hecho impensable cuando solo hay amor y es el recurso más fácil cuando solo hay odio. Pero es un engorroso desgarramiento personal cuando el amor y el odio son un mismo y confundido elemento pasional en nuestro corazón"

[Alejandro Olaguer · Rating 4 out of 5]

Leí este libro prestado y apurado, hace unos años, en su edición original, ahora aproveché para leerlo tranquilo en la linda reedición de Eterna Cadencia. La vida de esa familia, de los Barón Biza, es de por sí una novela, al menos lo fue la historia de amor entre Raúl Barón Biza y Clotilde Sabattini (padres de Jorge BB), un matrimonio de 30 años que terminó el día en que Raúl, tras tirarle ácido en la cara a Clotilde, se pegó un tiro en la cabeza. El desierto y su semilla, de innegable corte autobiográfico, empieza precisamente en ese momento. El protagonista acompaña a su madre en el auto que la lleva al hospital y la seguirá acompañando durante la reconstrucción de su rostro. "Comprendí que para mí había terminado la ilusión de las metáforas" afirma el narrador, y sin apelar a metáforas, a alegorías, ni a rodeos de ningún tipo hace una descripción minuciosa y cruda de las transformaciones que va sufriendo el rostro de su madre durante los primeros minutos posteriores al ataque. Y así continuará, sin metáforas, sin rodeos, sin eufemismos, narrando la imposible reconstrucción del rostro de su madre y de su propia vida.

Después de un tiempo en Buenos Aires, el narrador acompaña a su madre a Milán para seguir con el tratamiento de reconstrucción, y ahí, podría decirse empieza la mejor parte de la novela. Con un tono frío, distante, despojado de cualquier emoción, narra minuciosamente los tratamientos y la evolución de ese rostro que jamás volverá a ser igual. En sus ratos libres vaga por Milán en compañía de una prostituta llamada Dina de la que se hace amigo, la acompaña a la casa de algunos clientes con preferencias sexuales no convencionales, a bares y a fiestas algo grotescas o simplemente a caminar por la calle. Todas las escenas tienen algo de siniestro, algo de absurdo, como si en lugar de una novela autobiográfica se tratase de una puesta en escena extravagante: una charla sobre arte con un viejo fascista que añora los tiempos de Mussolini, un viaje por Italia con una pareja australiana a los que el protagonista les sirve de guía turístico, la pelea en un cabaret entre fanáticos del Inter y del Milan, y algunas otras.

A partir de los discursos y la inserción de algunos escritos de libros de Baron Biza padre (Raúl) hay constantes referencias al contexto político de los 60, a la proscripción del peronismo y a la figura de Eva, cuyo cadáver inmaculado y conservado parece ser una especie de contracara del cuerpo estropeado de Eligia (la madre del protagonista), que a su vez es una militante política anti peronista que fue encarcelada en los 40' por enfrentar a Eva Perón. De esta manera la historia familiar y la narración adquieren espesor político y se insertan en la coyuntura nacional de la segunda mitad del siglo, pero con referencias constantes al peronismo y la época anterior a este.

El estilo prolijo y formal contrasta por momentos con el cocoliche utilizado en los diálogos y discursos en otros idiomas, que parecen una traducción literal al español del inglés o del italiano y contribuye a consolidar la extrañeza y la distancia respecto de la narración. Es un estilo algo frío, metálico, en donde cada detalle trivial adquiere la misma importancia que otros elementos más importantes.

Se trata de una muy buena novela, monstruosa, cruda, ambiciosa y, sobre todo, bien escrita, porque es innegable que Jorge Barón Biza era un gran escritor, mejor que su padre Raúl.

[Getzemaní · Rating 4 out of 5]

Para mí es una novela psicosomática en el sentido de que se codifica en la mente pero, de repente, ya estás ahí sintiendo, oliendo, probando. No son olores agradables: el olor del ácido, para empezar, de la carne descomponiéndose. Lo digo en el mejor sentido: un escritor que te mete en su novela (aunque su novela sea un infierno) es un gran escritor. Su estilo es exquisito y por momentos me recordaba al mejor Piglia (no sé si se conocían o si se caían bien, pero es lo que me recordó.)
Empieza fuerte y cierra fuerte. Con intermedios fuertes (¡La escena con Dina, por Dios!) El inicio es terrible en acto, pero la narración es como si la violencia pudiera engendrar poesía. Ese tipo de escritores me encantan y es más o menos el tono en toda la novela. También el final es como la tranquilidad que viene después de una danza esquizofrénica. Lo triste de todo esto es que el autor buscó la redención a través de su obra y no la encontró. Se quitó la vida al igual que sus padres. Debo confesar que llegué por el morbo, pero me quedé por la calidad literaria. Una de mis novelas favoritas del año y vamos empezando.