Pourquoi Byzance? Un empire de onze siècles

by Michel Kaplan

Le mardi 29 mai 1453, les armées ottomanes de Mehmet II prennent Constantinople, la capitale inaugurée par Constantin plus de mille
ans auparavant, le 11 mai 330.

L’originalité profonde de l’ouvrage de Michel Kaplan est de restituer l’histoire de l’Empire byzantin en fonction des contraintes et des nécessités (politiques, religieuses, physiques, géographiques, culturelles) qui dictèrent cette histoire singulière. Ce faisant, il évalue la présence de l’héritage byzantin dans l’Europe d’aujourd’hui. Notre civilisation doit à Byzance la transmission du legs de la Grèce antique : la totalité des ouvrages conservés depuis l’Iliade jusqu’aux Pères de l’Église nous a été transmise par les manuscrits copiés par les Byzantins. Sur le plan artistique, largement lié à la religion, l’héritage byzantin est presque limité à l’Europe orthodoxe, avec le plan en croix grecque et l’art de l’icône, suite à l’événement le plus important de l’histoire byzantine, le rétablissement du culte des images en 843.

Enfin, l’État byzantin a constitué durant tous ces siècles un État de droit. La justice reposait sur le corpus de Justinien ; le pouvoir impérial reste jusqu’au bout autocratique par principe, mais le droit prime la force.

L’histoire de l’Occident plonge ses racines dans Théodoric l’Ostrogoth, Clovis le Franc et son continuateur Charlemagne, Otton Ier et ses successeurs, autant de souverains qui prenaient leurs exemples à Constantinople.

Genres: History, Nonfiction

450 pages, Kindle Edition

First published May 11, 2016

Reviews

[Michael Kotsarinis]

Είναι ακριβώς αυτό που ήθελα από ένα βιβλίο για το Βυζάντιο. Μια συνοπτική και πλήρης εξιστόρηση όχι τόσο από την πλευρά των επιμέρους ιστορικών γεγονότων αλλά από την άποψη της πολιτικής, ιδεολογίας, συνθηκών και ανάλυσης. Τεκμηριωμένο και με πειστική επιχειρηματολογία προσφέρει μια βαθύτερη ματιά και κατανόηση της αυτοκρατορίας.

Είναι σαφώς πολύ πιο κοντά στις προτιμήσεις μου από το ομώνυμο βιβλίο που τιμά στον τίτλο του, το οποίο είχα διαβάσει παλιότερα.

Αν ενδιαφέρεστε να πάτε τη γνώση σας για την Βυζαντινή Αυτοκρατορία ένα σκαλί παραπάνω, αυτό το περιεκτικό βιβλίο πιστεύω είναι ιδανικό.

Κάποια παραπάνω λέω στο Ex Libris 197.

[axelottvn · Rating 3 out of 5]

Ouvrage très intéressant, qui balaie l’Empire Byzantin de ses origines jusqu’à sa chute, en décortiquant chacun de ses rouages : économiques, politiques ou encore religieux.
Le livre peut devenir vite très dense et lourd, mais n’en reste pas moins précieux.

[ghostlovesc0re · Rating 3 out of 5]

Ouvrage universitaire court mais dense, qui retrace l'histoire de Byzance (330-1453) d'un point de vue politique, économique, militaire et religieux.
Écrit par le spécialiste français de Byzance, Michel Kaplan, cet ouvrage est une bonne introduction pour quiconque souhaite découvrir l'histoire de Byzance. Bien que le style soit un peu aride par moments et que quelques coquilles sautent aux yeux, il s'agit malgré tout d'une lecture très instructive sur le sujet.

[Antonio Papadourakis · Rating 2 out of 5]

Σύντομη, ιστορία της βυζαντινή αυτοκρατορίας, που σε αντίθεση με το ομώνυμο βιβλίο της Αρβελέρ επικεντρώνεται περισσότερο στις διάφορες μάχες και στη διαδοχή των αυτοκρατόρων και τελικά δεν υπάρχει σαφής απεικόνιση των αιτιών της ανόδου και της πτώσης της υπερχιλιόχρονης αυτοκρατορίας.
"Η θέληση του Ιουστινιανού να ανασυστήσει τη ρωμαϊκή οικουμένη τον οδήγησε στην στην ανακατάληψη της Δύσης, ένα επίτευγμα ένδοξο όσο και καταστροφικό και ατελές. Με την πολιτική αυτή παραμέλησε λίγο-πολύ την Ανατολή όπου παίζονταν το μέλλον της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας."
"Η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν η αυτοκρατορία των πόλεων. Η Βυζαντινή θα είναι η αυτοκρατορία των οικισμών και των κάστρων."
"Ο χριστιανισμός, μια θρησκεία προερχόμενη από τον ιουδαϊσμό, ξεκίνησε ως θρησκεία ανεικονική - στους χώρους λατρείας των χριστιανών δεν υπήρχαν εικόνες. Όταν ο χριστιανισμός εξελίσσεται σε μια θρησκεία μαζική, της οποίας ένα μέρος των πιστών είναι αναλφάβητοι, οι εικόνες αποκτούν ένα παιδευτικό περιεχόμενο, αποτελούν ένα είδος εικονογραφίας που βοηθάει τον πιστό στην κατανόηση του θείου λόγου.... της λατρείας των εικόνων προηγείται η λατρεία των λειψάνων."
"Απ' όλα τα σχίσματα της Ιστορίας, αυτό του 1054 είναι χωρίς αμφιβολία εκείνο για το οποίο έγινε ο περισσότερος λόγος. Στην πραγματικότητα όμως δεν υπήρξε ποτέ: οι δύο επίσκοποι, Ο Ουμβέρτος και ο Κηρουλάριος, αφόρισαν αλλήλους, ωστόσο αυτό δεν παύει να είναι εξαιρετικά κοινότοπο."
"(κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Μανουήλ Α') Το σύστημα ήταν πάντα ιεραρχικό. Ενώ λοιπόν τα προηγούμενα χρόνια η ιεραρχία ήταν εκείνη που δημιουργούσε την αριστοκρατία, τώρα είναι η οικογενειακή αριστοκρατία που δημιουργεί την ιεραρχία."

[Ioannis Papikas · Rating 5 out of 5]

Μια πάρα πολύ καλή και αναλυτική περιγραφή της δημιουργίας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και της εξέλιξης της μέσα από τους αιώνες.
Σου δίνει μια πολύ καλή εικόνα των γεωγραφικών, που πολιτικών και κυρίως θρησκευτικών αλλαγών που έχουν σχηματίσει κατά μεγάλο ποσοστό τον κόσμο που ζούμε στις μέρες μας.
Αν και η περίοδος που καλύπτει το βιβλίο είναι πολύ μεγάλη (324-1453), καταφέρνει με καλό τρόπο να απεικονίσει τη ζωή των βυζαντινών και τη μάχη των αυτοκρατόρων για εξουσία, πάντα με υπόβαθρο τις θρησκευτικές συγκρούσεις.

[Adrienne · Rating 4 out of 5]

Un bon résumé historique de l’histoire de l’empire byzantin, parfois un peu déroutant par la complexité des enchaînements et un choix de plan thématique plutôt que chronologique...

[Yasser Otmani · Rating 3 out of 5]

Michel Kaplan présente les rouages politiques et sociaux de l'empire byzantin, ses dilemmes religieux et dogmatiques, ses conquêtes et victoires menées au nom de l'idéologie impériale universaliste, et enfin les périls qu'il a dû affronter durant onze siècles.
On apprend beaucoup de choses, mais le livre demande une certaine concentration car les événements et très nombreux personnages historiques qui y sont dépeints n'apparaissent pas toujours dans l'ordre chronologique.

[Victor Grandjean · Rating 5 out of 5]

Absolument incroyable, un livre historique sourcé, complet, méthodique, qui est pourtant très agréable à lire (je sais que Constantinople tombe en 1453, j'ai quand même failli pleurer à la fin)

[nour . · Rating 3 out of 5]

J’achète ce livre pour mieux comprendre mes cours, je me retrouve encore plus embrouillé. En fait, il y a plein d’événements antérieurs à connaître, ce qui fait que tu dois sans cesse t’arrêter et chercher. Mais le contenu est très riche, donc… ?? Mitigé, mitigé.
Le livre est bien si on veut en savoir plus, mais pas à lire pour réviser plus passivement, car il est trop complexe.
( il m’a fait me sentir smart car j’avais les ref…)