Jump to ratings and reviews
Rate this book

Τα ροκ ημερολόγια

Rate this book
Τα Ροκ Ημερολόγια θα μπορούσαν να εκληφθούν ως ένας τόμος "προφορικής ιστορίας" και συλλογή φωτογραφικών τεκμηρίων, που παρέχει στον σημερινό αναγνώστη σημαντικές πληροφορίες για τις νεανικές υποκουλτούρες στην Ελλάδα, στις αρχές της δεκαετίας του '80. Φρικιά, μεταλλάδες, χούλιγκανς, πανκιά, ντισκόβιοι-καρεκλάδες, νιουγουεηβάδες.

Διαβάζοντας το βιβλίο, θα ανακαλύψουμε πάμπολλα στοιχεία για τις αργκό της εποχής, πολύ πιο βαθιά από τις κοινοτοπίες που αναπαρήγαγαν οι φτηνές βιντεοταινίες των 80s: "Τσινάρια, λεχάρια, σαβαθιανοί και σκορπιονάδες, μουσική τρόμπα, λαϊκοί [Έλληνες]". Θα μπορέσουμε να χαρτογραφήσουμε επακριβώς τα στέκια και τους χώρους συνεύρεσης της εποχής: Σοφίτα, Άρης, Αρετούσα, Mad, Dragonfly, Cult. Θα μπορέσουμε να ακούσουμε τις υπόκωφες σκέψεις της εφηβείας - σκέψεις που ίσως να έχουν πλέον ξεχάσει ακόμα κι εκείνοι που τότε τις έκαναν.

Και κάπου εδώ βρίσκεται το κλειδί για την ανάγνωση από όσους δεν ενδιαφέρονται για ερωτήματα κοινωνιολογικά, ούτε ιστορικά, ούτε ακαδημαϊκά. Για μια μερίδα των σημερινών αναγνωστών -όσων η ηλικία είναι κοντά στα πενήντα- η λέξη κλειδί είναι νοσταλγία. Όχι ως αναψηλάφηση των εφηβικών εμπειριών -σαν να κοιτάμε τις παλιές φωτογραφίες και να χαμογελάμε μελαγχολικά χαϊδεύοντας το φαλακρό μας κεφάλι- αλλά ως δικαιωτική αφετηρία. Ως αφορμή για την αφήγηση μιας βιογραφίας που αξίζει να αφηγηθούμε. Για τους νεότερους, εκείνους που δεν είχαν καν γεννηθεί όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο, η λέξη κλειδί είναι μύθος. Και οι μύθοι αποτελούσαν ανέκαθεν πρόσφορο υλικό για να στερεοποιηθεί η αυτοεικόνα των ανθρώπων, να συγκροτηθεί ένα είδος αυτογνωσίας...

Γιατί τα Ροκ Ημερολόγια του Γιώργου Τουρκοβασίλη, είναι ένα αντι-αρχείο που διασώζει όχι μόνο όσα η επίσημη δημοσιογραφική και ιστοριογραφική καταγραφή αδυνατούσε να αποτυπώσει αλλά και, σε επίπεδο ενήλικων πλέον υποκειμένων, όσα είχαν συχνά άτσαλα παρατοποθετηθεί στη μνήμη.

192 pages, Paperback

First published March 1, 1984

27 people want to read

About the author

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
6 (24%)
4 stars
12 (48%)
3 stars
5 (20%)
2 stars
1 (4%)
1 star
1 (4%)
Displaying 1 - 6 of 6 reviews
Profile Image for Chris_P.
385 reviews349 followers
July 17, 2016
Πρώτα απ' όλα, ευχαριστώ την sweet jane γιατί χωρίς εκείνη ούτε θα είχα την ευκαιρία να το διαβάσω άμεσα, αλλά και κατά πάσα πιθανότητα ούτε θα το ήξερα κιόλας.
Εκείνο το βράδυ κατάλαβα ότι το ροκ δεν είναι μόνο μουσική, αλλά και ιδεολογία και ότι για να το κυνηγάνε τόσο πολύ θα πει ότι κουβαλάει κάποιες μεγάλες ιδέες.

Ενα βιβλίο πληροφοριακό όσο και νοσταλγικό που δίνει μια σαφή εικόνα για την πορεία της ροκ, σαν μουσική και σαν στάση ζωής, και της πανκ στην Ελλάδα την εποχή της "εκδημοκρατίκευσης", του εξευρωπαϊσμού και της στροφής προς μια πρωτόγνωρη μορφή καθωσπρεπισμού.
Το ροκ είναι από τη φύση του αισθησιακό. Ο ρυθμός του εκφράζει το ρυθμό της καρδιάς, το ρυθμό της αναπνοής, το ρυθμό του οργασμού. Το ροκ είναι επαναστατικό, γιατί τελικά καταφέρνει και εκφράζει το ελεύθερο ερωτικό σώμα που πλάθεται συνεχώς ψάχνοντας τον ίδιο του τον εαυτό. Το ροκ είναι αντίθετο με το κεφάλαιο, τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα έθιμα, τον πόλεμο, την πολιτική εξουσία, όλα όσα θανατώνουν το ερωτικό σώμα. Το πάντρεμα του ροκ με το κεφάλαιο είναι ένας γάμος ματωμένος. Θυμίζει όμορφες παιδούλες που παντρεύονται ετοιμοθάνατους γέρους παραλήδες με την ελπίδα να τους κληρονομήσουν πολύ σύντομα, αλλά οι γέροι είναι κορακοζώητοι και τις απομυζούν μέχρι να τις κάνουν και τις ίδιες γριές.

Γραμμένο το 83 και εμπλουτισμένο με τέτοιου είδους μουσικά και κοινωνικά σχόλια, αλλά και πλούσιο φωτογραφικό υλικό, σίγουρα χτύπησε φλέβα. Θα ήθελα μόνο να είχε γραφτεί πιο μετά για να δω τι θα είχε να πει και για τις μετέπειτα εξελίξεις. Για την άνθιση του ελληνικού ροκ στα τέλη της δεκαετίας του '80 και αρχές '90 και την τελική παρακμή του. Διαβάζοντάς το, μου δημιουργήθηκε μια απορία. Τι είδους μετάλλαξη έχει γίνει στο κοινωνικό σώμα αυτή τη νέα, ψηφιακή εποχή ώστε οι άνθρωποι (και δη η νεολαία) να στέκεται απαθής και να μην στρέφεται προς την αντίδραση εν μέσω όλης αυτής της παγκόσμιας πια εξαθλίωσης; Τι έγινε και η μουσική σταμάτησε να είναι όπλο; Πώς έγινε και μορφή αντίδρασης πια για τα 14χρονα είναι το να λιώνουν μπροστά σε μια οθόνη;
Τι να κάνω μωρέ, να σηκώνομαι έξι η ώρα το πρωί, να είμαι ντυμένος εξήμισι, να παίρνω το λεωφορείο των εφτά, να μαι κάτω οχτώ παρά τέταρτο, χτυπάει το πρώτο κουδούνι, ίδια, ίδια, ίδια, ίδια δουλειά, ίδια δουλειά, δεν έχω ρολόι και ξέρω τι ώρα είναι απ' αυτά που κάνω. Δεν μπορώ αυτό το πράγμα ρε γαμώτο. Γι' αυτό κι οι άλλοι που με ρωτάνε, πιστεύεις πουθενά; Πιστεύω στην κόλαση και στον σατανά, λέω. Αμα ο παράδεισος είναι να κάνω αυτά τα πράγματα, τότε ζήτω η κόλαση. Λένε θα πας στην κόλαση άμα βρίζεις, αμα είσαι κακό παιδί, άμα έχεις μακριά μαλλιά, άμα έχεις τσοπεριά, θα πας στην κόλαση. Ζήτω η κόλαση τότε, τι να τον κάνω τον παράδεισο άμα είναι έτσι ο Παράδεισός σας; Η άμα την ηθική την έχουν όλοι αυτοί, τότε εγώ είμαι ανήθικος, καλύτερα να μαι ανήθικος παρά να μαι σαν κι αυτούς ηθικός. Κατάλαβες; Καλύτερα να μαι βλάκας παρά να μαι έξυπνος, γιατί οι έξυπνοι έχουν κάνει τον κόσμο σκατά.(…) Ποιο είναι το σωστό και ποιο είναι το λάθος, εγώ αυτό θα το κρίνω. Δικό μου θέμα είναι.

Όμορφα πράγματα...
Profile Image for Δημήτρης.
272 reviews46 followers
August 29, 2016
Επειδή αν δεν παινέψεις το «μουσικό σου» σπίτι, θα πέσει να σε πλακώσει: http://merlins.gr/index.php/news/books/319-giorgos-tourkovassilis-rock-diaries#.V8RqHph96M8

Τον περασμένο Μάιο επανεκδόθηκε το κλασικό, αλλά και cult -όπως αναφέρεται από τον ίδιο το συγγραφέα- βιβλίο του Τουρκοβασίλη, Τα Ροκ Ημερολόγια.

Ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε αρχικά το 1984 σε 5.000 κόπιες και πραγματεύεται την ελληνική ροκ σκηνή, με την ευρύτερη έννοια, μέχρι τότε. Ώντας ένα άτομο που όταν εκδόθηκε το συγκεκριμένο βιβλίο δεν ήμουν καν ιδέα, το βρήκα πολύ ενδιαφέρον. Punks, μεταλάδες, new-wavers, hooligans, έφηβοι και πολλοί άλλοι έχουν την τιμητική τους.

Διαβάζοντάς το, έλαβα πολλές πληροφορίες που είχα ακούσει σκόρπια από συζητήσεις ατόμων που έζησαν εκείνα τα χρόνια. Γραμμένο με ένα νοσταλγικό τρόπο, δίνει μια αρκετά σαφή εικόνα για τις πολλές διαφορές αλλά και τις πολλές ομοιότητες των διαφόρων μουσικών ομάδων της εποχής. Οι συναυλίες σε σχολεία, σε σπίτια και σε καταλήψεις, οι διαφορές στο ντύσιμο, οι έχθρες μεταξύ φρικιών, πανκιών, σκινάδων, μεταλάδων, οι hooligans και η μουσική στο χώρο τους, οι πολιτικές και κοινωνικές απόψεις μέσα στη μουσική αλλά και οι κοινοί εχθροί όλων αυτών, το κράτος, η αστυνομία και η βολεμένη κοινωνία, δωσμένα μέσα από την οπτική του συγγραφέα αλλά και πολλών άλλων ατόμων της εποχής, που έχουν πει δυο λόγια στο βιβλίο.

Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζει ίσως μια σύγκριση με το σήμερα. Ενώ πρακτικά οι διάφορες μουσικές «ομάδες» είχαν περισσότερα κοινά παρά διαφορές, δημιουργούσαν τις παραπάνω έχθρες βασιζόμενες σε αυτές ακριβώς τις διαφορές. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και σήμερα, αν και όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό όπως παρουσιάζεται στην εποχή που γράφτηκε το βιβλίο.

Δε γίνεται επίσης να μην υπάρξει και μια αναφορά στο φωτογραφικό υλικό που ντύνει τις σελίδες και δίνει μια παραστατικότητα και ζωή στα κείμενα.

Σίγουρα είναι μια έκδοση «γεμάτη» στην οποία θα ταίριαζε γάντι η φράση «για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι καινούργιοι».

ΥΓ: «Το ροκ είναι από τη φύση του αισθησιακό. Ο ρυθμός του εκφράζει το ρυθμό της καρδιάς, το ρυθμό της αναπνοής, το ρυθμό του οργασμού. Το ροκ είναι επαναστατικό, γιατί τελικά καταφέρνει και εκφράζει το ελεύθερο ερωτικό σώμα που πλάθεται συνεχώς ψάχνοντας τον ίδιο του τον εαυτό. Το ροκ είναι αντίθετο με το κεφάλαιο, τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, τα έθιμα, τον πόλεμο, την πολιτική εξουσία, όλα όσα θανατώνουν το ερωτικό σώμα. Το πάντρεμα του ροκ με το κεφάλαιο είναι ένας γάμος ματωμένος. Θυμίζει όμορφες παιδούλες που παντρεύονται ετοιμοθάνατους γέρους παραλήδες με την ελπίδα να τους κληρονομήσουν πολύ σύντομα, αλλά οι γέροι είναι κορακοζώητοι και τις απομυζούν μέχρι να τις κάνουν και τις ίδιες γριές».
Profile Image for Konstantinos Mindcrimek.
174 reviews2 followers
January 19, 2022
«Η νεολαία του λεγόμενου περιθωρίου είχε αγκαλιάσει και οικειοποιηθεί με τρόπους παραδοσιακούς ή ριζοσπαστικούς το μεγάλο ιδεολογικό κίνημα του ροκ... Και δεν ήταν απλώς μία μίμηση αλλά μια δημιουργική αφομοίωση που στην ακραία της έκφραση έφτασε στο πανκ και το νιου γουέιβ... Ήταν μια αυθόρμητη αντίδραση στα κοινωνικά στερεότυπα και τις μικροαστικές αντιλήψεις. Τους έζησα από κοντά αυτούς τους νέους φωτογραφίζοντας μετά μανίας όλες τις τότε συναυλίες και τους ίδιους...»

Αρχές δεκαετίας 80, Ελλάδα της μεταπολίτευσης. Ο φωτογράφος Γιώργος Τουρκοβασίλης αρχίζει να παρατηρεί τις μουσικές φυλές της Αθήνας. Φυλές που καθορίζοντε από το μουσικό τους γούστο, ένα γούστο που ξεφεύγει από τα επίσημα φώτα, οι ροκάδες κάθε είδους, πανκ, φρικιά, χεβιμεταλάδες, κιουράδες, ντεθάδες, σκινάδες, μηχανόβιοι και χουλιγκάνοι. Ο Τουρκοβασίλης δεν είναι καν ροκάς ο ίδιος. Πηγαίνει σε όλα τα σημαντικά event του χώρου και εμμονικά μπαίνει σε όλα τα γνωστά στέκια (Σοφίτα, Άρης, Λήδρα, Rainbow, Όμπρε, Mad, Dragonfy κα), βλέπει μπάντες στις σκηνές, ακολουθεί τους χούλιγκανς στο γήπεδο και αποτυπώνει με το φακό του το ντύσιμο των διαφορετικών μουσικών φυλών, τους παρατηρεί και καταγράφει τις μαρτυρίες τους.

«Εκείνο το βράδυ κατάλαβα ότι το ροκ δεν είναι μόνο μουσική, αλλά και ιδεολογία και ότι για να το κυνηγάνε τόσο πολύ θα πει ότι κουβαλάει κάποιες μεγάλες ιδέες»

Το 1984 εκδίδει τα «Ροκ Ημερολόγια» και χωρίς να το καταλάβει γράφει ένα σημαντικό κεφάλαιο του ελληνικού underground. Το βιβλίο τυπωμένο σε λίγα μόλις αντίτυπα από τις εκδόσεις Οδυσσέας γίνεται ανάρπαστο. Για χρόνια θυμάμαι να το πετυχαίνω σε παλιοκαιρισμένες φωτοτυπίες και ένα μεγάλο μύθο να χτίζεται πάνω στο cult status που έχει αποκτήσει. Το 2016 επανεκδίδεται από τις εκδόσεις Στο Περιθώριο, εμπλουτισμένο με πρόλογο από τον Γιάννη Κολοβό, περισσότερες φωτογραφίες από το αρχείο του Τουρκοβασίλη αλλά και μεγαλύτερο μέγεθος σε σχέση με το μικροσκοπικό αρχικό.

«Οι κοπέλες είναι η αφορμή που τα περισσότερα αγόρια γίνονται ντισκάδες... Αν πας στο σπίτι ενός ντισκά, θα βρεις πολλούς δίσκους χέβι μέταλ γιατί κατά βάθος αυτό του αρέσει αλλά αναγκάζεται να συχνάζει στις ντίσκο γιατί εκεί πηγαίνουν το 80% των κοριτσιών...»

Το βιβλίο δεν είναι καταγραφή της ελληνικής σκηνής, η ουσία του βρίσκεται στα υπέροχα ασπρόμαυρα καρέ του Τουρκοβασίλη αλλά και στα λιτά μα βιωματικά κείμενα. Οι μαρτυρίες είναι σφηνάκια νοσταλγίας για όσους μέθυσαν σε κάποια από αυτά τα μέρη, σε όσους γύρισαν με αίμα από το γήπεδο ή από μια μανούρα με την αντίπαλη «φυλή», σε όσους πή��αν ή σνόμπαραν τα πρώτα ιστορικά μεγάλα live, σε όσους μπήκαν με ντου αλλά και αυτούς που ήταν σε αυτά με 50 θεατές, σε όσους ξεκάθαρα βλέπουν με ρομαντισμό μια εποχή που σημάδεψε την άγρια εφηβεία τους σε μια αμφισβήτηση μέσω της ροκ μουσικής που έτυχε να έρθει με καθυστέρηση στην Ελλάδα και φόβησε τους νοικοκυραίους ενώ το σύστημα είτε τους κυνηγούσε, είτε τους αντιμετώπιζε ως καρικατούρες (βλ. ταινίες τύπου Τα Τσακάλια) στα πλαίσια του εξευρωπαϊσμού…
Profile Image for Gato Moustakato.
18 reviews5 followers
Read
July 17, 2017
Η νέα έκδοση του βιβλίου είναι εμπλουτισμένη με περισσότερες φωτογραφίες του Τουρκοβασίλη καθώς και ένα εισαγωγικό σημείωμα του ίδιου για την ανανεωμένη έκδοση. Οι φωτογραφίες είναι φανταστικές, τα κείμενα θα έλεγα ότι είναι περισσότερο βιωματικά και λιτά, παρουσιάζοντας τις μουσικές φυλές της εποχής και τις πεποιθήσεις τους, συχνά με συνεντεύξεις των ίδιων. Δεν πρόκειται για κάποιο θεωρητικό πόνημα πάνω στην ροκ και πανκ έκρηξη των μεταπολιτευτικών χρόνων, ούτε για εμπεριστατωμένη ιστορική περιοδολόγηση, παρά για ένα νοσταλγικό ψηφιδωτό παρατηρήσεων για τις μουσικές φυλές, τους ανθρώπους και τις πεποιθήσεις τους για τη μουσική που γουστάρουν, μέσα από την προσωπική ματιά του συγγραφέα που τα φωτογράφισε!
Να σημειωθεί ότι είναι ίσως το πρώτο βιβλίο με αυτή την θεματική που κυκλοφόρησε (ήδη από το 1984)! Ιστορική επανέκδοση για τους συλλέκτες που το έψαχναν χρόνια! Ενα μπράβο και για την πολύ φροντισμένη έκδοση.
9 reviews
August 12, 2025
Είναι κυρίως αναφορές και περιγραφές βιωματων από μια εποχή που είναι ατυχοι όσοι δεν έζησαν. Θα μπορούσε να έχει περισσότερο βάθος και ανάλυση σε πολλά σημεία. Σίγουρα μαθαίνεις καποια συγκροτήματα που δεν έχεις ακούσει ξανά και θέλεις να ακούσεις κάποια άλλα που λογικά δεν έχει απομείνει τίποτα ηχογραφημένο πλέον.
Profile Image for Λίνα.
14 reviews3 followers
June 23, 2016
To περίμενα, μια φορά είπα να διαβάσω κλασσικό βιβλίο, αλλά αυτό δε βοήθησε:(
Displaying 1 - 6 of 6 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.