Odio sentirmi una vittima: Intervista su amore, dolore e scrittura con Jonathan Cott

by Susan Sontag, Paolo Dilonardo (translator)

Riflettere è stata l'attività principale nella vita di Susan Sontag. E scrivere. Riflettere e scrivere sulla malattia e sulla marginalità dei malati, dei pazzi, degli artisti; sulla rottura delle categorie stereotipiche di maschio e femmina o giovane e vecchio; sul rapporto tra amore, eros e amicizia; sulla necessità dell'impegno contro le guerre e della critica alla società occidentale; sul bisogno di reagire all'anti-intellettualismo. Nella sua vita. Susan Sontag ha sperimentato di tutto: la laurea a Harvard e l'insegnamento alla Columbia University insieme alle droghe e al punk-rock dei concerti di Patti Smith al Cbgb; il divorzio e la fuga dall'insegnamento universitario e poi la vita tra New York e Parigi e l'amicizia con Roland Barthes. In "Odio sentirmi una vittima" Susan Sontag racconta che cosa significhi essere una donna intelligente, indipendente e appassionata. Una donna che ha saputo trasformare l'inquietudine esistenziale in un'incessante e fruttuosa ricerca, nella tensione a reinventarsi perpetuamente. Una donna che non ha avuto paura di rivoluzionare tutto più e più volte, muovendosi sempre in terra straniera e sempre scoprendo di essere già in cammino: una vita passata ad andare via, un eterno apprendistato alla vita.

Genres: Nonfiction, Philosophy, Biography, Essays, Memoir, Art, Journalism

163 pages, Paperback

First published January 1, 1978

About the author

Susan Sontag was born in New York City on January 16, 1933, grew up in Tucson, Arizona, and attended high school in Los Angeles. She received her B.A. from the College of the University of Chicago and did graduate work in philosophy, literature, and theology at Harvard University and Saint Anne’s College, Oxford.

Her books include four novels, The Benefactor, Death Kit, The Volcano Lover, and In America; a collection of short stories, I, etcetera; several plays, including Alice in Bed and Lady from the Sea; and nine works of nonfiction, starting with Against Interpretation and including On Photography, Illness as Metaphor, Where the Stress Falls, Regarding the Pain of Others, and At the Same Time. In 1982, Farrar, Straus & Giroux published A Susan Sontag Reader.

Ms. Sontag wrote and directed four feature-length films: Duet for Cannibals (1969) and Brother Carl (1971), both in Sweden; Promised Lands (1974), made in Israel during the war of October 1973; and Unguided Tour (1983), from her short story of the same name, made in Italy. Her play Alice in Bed has had productions in the United States, Mexico, Germany, and Holland. Another play, Lady from the Sea, has been produced in Italy, France, Switzerland, Germany, and Korea.

Ms. Sontag also directed plays in the United States and Europe, including a staging of Beckett's Waiting for Godot in the summer of 1993 in besieged Sarajevo, where she spent much of the time between early 1993 and 1996 and was made an honorary citizen of the city.

A human rights activist for more than two decades, Ms. Sontag served from 1987 to 1989 as president of the American Center of PEN, the international writers’ organization dedicated to freedom of expression and the advancement of literature, from which platform she led a number of campaigns on behalf of persecuted and imprisoned writers.

Her stories and essays appeared in newspapers, magazines, and literary publications all over the world, including The New York Times, The New Yorker, The New York Review of Books, The Times Literary Supplement, Art in America, Antaeus, Parnassus, The Threepenny Review, The Nation, and Granta. Her books have been translated into thirty-two languages.

Among Ms. Sontag's many honors are the 2003 Peace Prize of the German Book Trade, the 2003 Prince of Asturias Prize, the 2001 Jerusalem Prize, the National Book Award for In America (2000), and the National Book Critics Circle Award for On Photography (1978). In 1992 she received the Malaparte Prize in Italy, and in 1999 she was named a Commandeur de l'Ordre des Arts et des Lettres by the French government (she had been named an Officier in the same order in 1984). Between 1990 and 1995 she was a MacArthur Fellow.

Ms. Sontag died in New York City on December 28, 2004.

Reviews

[Nikola · Rating 4 out of 5]

Niezwykle inspirująca rozmowa.

[Ярослава]

А я тут наперекладала ще одне свіженьке передзамовлення - «Сьюзен Зонтаґ: повне інтервʼю для журналу Rolling Stone» Джонатана Котта, довга (понад 100 сторінок) розмова 1978 року, переклад вийде в Osnovy Publishing. Саме в Основах починався шлях Зонтаґ до українського читача понад 20 років тому, і я страшенно рада, що історія Зонтаґ і Основ триває - для мене велика честь трошки до цього долучитися!

Мушу сказати, що це дуже дивні відчуття - перекладати інтерв'ю після того, як перекладала конвенційніші твори авторки: з-під глянцевої поверхні її дуже впевненого відточеного стилю, де кожне слово, кожен синтаксичний виверт допасовані одне до одного, тож здаються неминучими й незамінними, раптом прозирають залаштункові пошуки слова і думки, моменти сумнівів і буття у своєму вразливому часі і своєму вразливому тілі (інтерв'ю відбувається незабаром після її першого етапу лікування від раку й виходу "Хвороби як метафори" - це одна з тем інтерв'ю). На противагу до універсальніших і далекосяжніших вердиктів з есеїстики - зліпок буремних сімдесятих з усіма їхніми розмаїтими інтелектуальними й антиінтелектуальними течіями: дещо з тогочасних захоплень, очевидно, застаріває, але це мислення в діалозі, ці сумніви, ці обгороджування речень попереджувальними буйками "гадаю" і "на мою думку" (на відміну від дуже впевненої прози в есеях) захопливі як перформанс. І навіть у форматі інтерв'ю - Зонтаґ, звичайно, страшенно харизматична і афористична: ось дуже несерйозні роздуми про те, чи писала б людина інакше, якби писала не в джинсах і кедах, а в шовковому халаті - а раптом дуже серйозні попередження про те, що варто на мить перестати мислити й сумніватися, як підпадеш під владу демагогії і стереотипів. Ось спостереження про вплив куріння трави на стиль - а ось роздуми про те, що в нашому суспільстві, де релігійна і філософська образність занепали й вийшли з широкого вжитку, хвороба, по суті, залишається єдиним досвідом, якому ми ще спроможні приписати трансцендентний вимір. От дуже щирі й дуже вразливі історії про те, як соромно старішати - а от її інтелектуальне profession de foi:

"У підсумку хочу сказати, що ми мусимо знищувати неправдиві й демагогічні уявлення... така моя мета. У найпафосніші моменти я уявляю, наче відрубую їм голови, як Геракл Гідрі — при цьому, звичайно, прекрасно усвідомлюючи, що така ж неправда і демагогія вискочать деінде. Але я й далі робитиму це, скільки вистачить сили, і знаю, що потім це завдання підхоплять інші люди. [...] Я вважаю, що мусять бути вільнонаймані вільнодумці, які намагаються зрубати ще кілька голів , намагаються знищити оману, неправду чи демагогію, нехай навіть це донкіхотство; які все ускладнюють, попри неминуче людське тяжіння до того, щоб усе спрощувати. Для мене немає нічого страшнішого, ніж погоджуватися з тим, що я сказала чи зробила раніше: от від такого мені справді незатишно, адже це значить, що я перестала думати."

Загалом, шанувальники Зонтаґ, зверніть увагу на це видання: це трошки нестандартна Зонтаґ, але із захопливими віражами думки про страшні і гарні дива нашого химерного світу!

[باقر هاشمی · Rating 5 out of 5]

یکی از بهترین مصاحبه هایی بود که تونستم بخونم و جواب خیلی از سوال های بی جواب مونده و تعریف بسیاری از احساسات مبهم و غیر قابل بیان زندگیم رو در این مصاحبه پیدا کردم و از یافتن و خوندن اونها بسیار لذت بردم. به وجد آمدم دقیقاً مثل وقتی که با آدم جدیدی آشنا میشم و می بینم چقدر دنیاش به دنیام نزدیکه و احساس
می کنم که سالهاست میشناسمش و از اون به بعد دیگه نمی تونم بهش علاقه نداشته باشم.
در این کتاب جاناتان کات از هر دری با سوزان سانتاگ صحبت می کنه و با اینکه مصاحبه در دو نوبت و با فاصله ی چند ماه و در دو شهر مختلف انجام شده اما دارای ضرب آهنگ منظم و موضوعات پر کششه و محور گفتگو موضوع خاصی نیست بلکه شخص سوزان سانتاگه. کتاب با این جملات از سانتاگ به پایان میرسه:
فکر می کنم همواره باید آدم های آزاد و مستقلی وجود داشته باشند که هر قدر هم دن کیشوت وار، تلاش کنند که چند سر بیشتر قطع کنند، تلاش کنند تا توهم و کذب و عوام فریبی را نابود سازند_و چیزها را پیچیده تر کنند چون گرایش عجیبی به ساده سازی چیزها وجود دارد اما برای من بدترین احساس این است که با چیزهایی که قبلاً گفته ام و نوشته ام موافق باشم_این مرا بیشتر از هر چیزی آزار می دهد چون به این معناست که دیگر از فکر کردن افتاده ام.

[Patrycja Krotowska · Rating 4 out of 5]

4.5
Gdy na początku roku wypisałam sobie autorów i autorki, których koniecznie chciałabym poznać w 2020 roku na tej liście nie było Susan Sontag. Natomiast gdy będę za 2,5 miesiąca podsumowywać czytelniczo rok 2020 to Susan Sontag znajdzie się na samej górze listy moich odkryć tego roku właśnie. Odnoszę wrażenie, że przeczytam wszystkie eseje i dzienniki napisane przez Sontag. Ale nie spieszę się.
Sontag bardzo mnie inspiruje. Tym, w jaki sposób obraca swoimi myślami, jak je formułuje, jak łatwo przychodzi jej artykułowanie wyciąganych wniosków i tworzonych nawiązań. Inspiruje mnie swoją pewnością siebie, która jednocześnie nie odpycha arogancją czy napuszeniem. Inspiruje mnie w swojej rozmowie z Jonathanem Cottem, nie bojąc się mówić, że wydaje jej się, że w danej materii wie więcej. Zresztą, Cott jest rewelacyjnym rozmówcą, erudycyjnym, kreatywnym i bystrym, choć to wypowiedzi Sontag mają w sobie więcej naturalności. To, co podoba mi się w eseistyce Sontag to to (o czym zresztą w tej rozmowie mówi), że stara się ona iść nie za różnymi teoriami a za własnym instynktem i intuicją. I wydaje mi się, że to właśnie dzięki temu jej teksty są tak przekładalne na rzeczywistość. Cytaty, jakimi się posługuje służą jej za bodziec do snucia dalszych refleksji. Czytając Sontag nie ma się wrażenia, że teksty te są naszpikowane słowami teoretyków. Teksty Sontag to w pełni jej teksty.
Sontag dużo mówi o stereotypowaniu rzeczywistości, o potrzebie (swojej i w ogóle) rozmyślania o różnych sprawach, bo jeśli tego nie robisz "stajesz się nosicielem bardziej czy mniej rozsądnych, lecz jednak stereotypowych twierdzeń na ich temat". Sontag uczy mnie "filozofowania", choć sama nie lubi tego słowa, bo "zbyt wysoko ceni[ę] filozofię". Zgadzam się z Sontag na wielu polach, czuję pewne pokrewieństwo myślenia (choć pisząc to, czuję również, jak absurdalnie to brzmi stawiając na jednej linii siebie i Sontag). Na przykład wtedy, gdy mówi, ze "czytanie to dla mnie rozrywka, oderwanie myśli, pocieszenie, małe samobójstwo." albo wtedy, gdy mówi o swoim uprzedzeniu do pisarstwa pełnego ozdobników.
"Myśl to forma odczuwania" to zapis długiej rozmowy z niezwykłą intelektualistką. Kobietą, która swoimi myślami i tekstami powoduje, że mam ochotę więcej rozmyślać, więcej pisać, więcej czytać, więcej działać. Kobietą, której mądrość, inteligencja i samoświadomość pobudzają moje tendencje do rozważania, analizowania, kontemplowania rzeczywistości, literatury, życia w ogóle. Jej szerokie i uważne spojrzenie na świat i spisane w jego toku treści stanowią lekcję, która nie tylko bazuje na teorii, ale zmusza do natychmiastowej praktyki - właśnie w formie tego zatrzymania i rozważania.
Zachęcam do sięgnięcia po teksty Susan Sontag, bo są niesamowicie stymulujące intelektualnie, tymczasem zostawiam Wam na koniec jeden z moich ulubionych cytatów: "Wydawało mi się, że nabieram szacunku do świata. Świat jest skomplikowany i nie można go zredukować do wizji, która nam pasuje."

[kimera · Rating 4 out of 5]

I can not subscribe to every opinion that Sontag quoted here, but this is actually highly desirable - it triggers a fun internal polemic with imaginery Susan Sontag about subjects you probably contemplate not too often. The interview itself led by Jonathan Cott creates a standard I wish most present-day journalists could follow.

[Carmo · Rating 3 out of 5]

" Não quero retornar às minhas origens. Acho que elas são apenas o ponto de partida. Minha interpretação é que cheguei longe demais. E o que me agrada é a distância que já percorri desde minhas origens.

Penso em mim como alguém que se criou (...) uma autodidacta, apesar de ter tido uma excelente educação.
Nunca fui discípula nem protegida de ninguém, não fui lançada por ninguém, não fiz "minha carreira" por ser amante, esposa ou filha de alguém."

[Narjes Dorzade · Rating 4 out of 5]

این کتاب صمیمانه ترین کتابی ست که درباره ی سانتاگ ترجمه شده.سانتاگ در این کتاب درباره ی شیفتگی اش به کلمات،جهانی که آن را به صورت استعاره می بیند،نوشتن و زندگی اش در نیویورک و پاریس صحبت می کند.در کنار این کتاب مستند بی نظیری هم Nancy Kates درباره ی سانتاگ ساخته.

[sevdah]

Impossible to resist a re-read even a few short months after the first go, simply too good.

---

Susan Sontag is, to me, addictive in the sense that I truly can't stop rereading her once something has provoked me to. She has such a large appetite and desire for thinking that elevates my own days into a long, joyous will to be alive and to find things and read into them. This is a great conversation - especially because you can feel her sensuality in talking, much of this is about the erotics of thought and dialogue.

[Jowix · Rating 4 out of 5]

I niech to będzie motto tego roku.
Mam trochę inny temperament, ale lubię, jak pracuje myśl Susan Sontag. To była bardzo przujemna lektura.

[Anna · Rating 4 out of 5]

“You have to create your own space—a space that has a lot of silence in it and a lot of books.”

“What does it matter what age you are? We shouldn’t try to impose any idea about what we should do that depends on whether we feel something is childlike or adultlike. And I have fantasies about childhood—not the childhood that I personally had but the values represented in the child’s openness and innocence and vulnerability and sensitivity to things—and I think, how terrible that we don’t preserve those qualities as adults.”

[e. · Rating 5 out of 5]

budząca natchnienie intelektualna gęstwina myśli różnorakich. wielka sontag, w której nie sposób się w tejże otoczce nie zakochać — ta wiedza, intelekt, kunszt twórczy oraz niebywała wrażliwość wobec świata. rozpala, inspiruje, wprawia w podziw. powracać będę niejednokrotnie.

[Anastasja Kostic · Rating 5 out of 5]

Naziv srpskog prevoda glasi "Ako knjige nestanu..." i apsolutno svi koji su intervjuisani u onoj emisiji Ostavi sve i citaj su preporucili ovu knjigu. Nedavno sam je se setila posle citanja knjige "Knjige" Vladislava Radaka u kojoj su knjige zabranjene i zamenjene su tehnologijom. Elem u ovoj knjizi se uopste ne doticu te teme nestanka knjiga , vec je naslov preuzet iz nekog njenog citata "Ako knjige nestanu,istorija ce nestati,nestace i ljudski rod. Sigurna sam da ste u pravu. Knjige nisu samo proizvoljni zbir nasih snova i nasih osecanja. One nam takodje daju obrazac duhovne kontemplacije. Neki ljudi misle da je citanje samo vid bekstva: bekstvo iz " stvarnog" svakodnevnog sveta u imaginarni svet,svet knjiga. Knjige su mnogo vise. One su nacin da budemo covecniji." , a intervju se bavi njenom bolescu, njenim esejima,pricama i filmovima kao i knjigama koje voli da cita. Knjiga se brzo cita i zanimljiva je , cak ako kao ja niste uopste upoznati sa radom Susan Sontag.

[spillingthematcha · Rating 4 out of 5]

Czy należę do osób, które w nocy czytają rozmowy i eseje Sontag zamiast spać? Teraz już tak. Zadziwia mnie to, że za każdym razem wyniosę z tych tekstów coś nowego, a przy tym nie będę czuła się przytłoczona jej wiedzą.

[Tatianne Dantas · Rating 5 out of 5]

Como dizem os jovens: que hino!

Ler Susan Sontag em qualquer formato é sempre um prazer, com essa entrevista não foi diferente. Diversos assuntos são tratados: o câncer e os livros que foram escritos sobre a experiência de ficar doente, a visão de literatura, feminismo, o que ela acha de 'escrita feminina', como ela sentiu a vida acadêmica e a maternidade, ser criança, ser adulta, tantas e tantas coisas mais. Quem já leu os diários e os livros de ensaios mais importantes já está familiarizada com esses temas mas Susan é aquele tipo de escritora que nunca cansa, é sempre bom ler e reafirmar algumas coisas.

Uma coisa que notei lendo essa entrevista é que ela tem uma coisa que eu admiro muito e que sempre me faz colocar o escritor ou escritora na categoria de favorita: a capacidade que ela tem de despertar minha curiosidade para qualquer assunto. Tudo que ela fala dá vontade de ler, ver, conhecer também. Muito provavelmente porque ela também se coloca nessa posição de eterna curiosa, dá vontade de seguir o rastro.

[Ola · Rating 4 out of 5]

To z jaką lekkoscia Sontag obraca myslami, z jednej przechodzi w druga, snuje refleksje i przedstawia niekonwencjonalny punkt widzenia jest niesamowite. Jej slowa posuwaja nas do glebszych wywodow, inspirują, po prostu maja w sobie to ziarno ktore rozwija sie w piekna koncepcje, mysl i sprawia ze stajemy sie jacys tacy… bogatsi. Niewatpliwie bardzo inteligentna kobieta i swietna ksiazka

[Domenico Fina · Rating 4 out of 5]

"Se fossi costretta a scegliere tra i Doors e Dostoevskij, ovviamente sceglierei Dostoevskij. Ma devo proprio scegliere?"

Susan Sontag dichiara di esssere affascinata dalla conversazione intesa come dialogo creativo ed è generosa nel dire molte cose interessanti, senza il timore di incorrere in contraddizioni o imboscate giornalistiche, viceversa Coetzee (lo ricorda nell'introduzione il giornalista, Jonathan Cott, che ha realizzato questa intervista a Susan Sontag nel 1978) diffida a tal punto dello strumento intervista da dichiarare, proprio nel bel mezzo di un'intervista: "Per me, d’altro canto, la verità è legata al silenzio, alla riflessione, alla pratica della scrittura. Il discorso non è fonte di verità, ma solo una pallida e provvisoria imitazione della scrittura. E la falce della sorpresa, brandita dal magistrato o dall’intervistatore, non è uno strumento di verità, bensì un’arma, un segno della natura intrinsecamente antagonistica della transazione". Per Coetzee dunque parlare (con i giornalisti) è peggiorare la comprensione di sé.

Tornando a Susan Sontag la sua intelligenza curiosa e sempre in trasformazione invece si esprime al meglio nella conversazione, eccovi tre lucidi passaggi:


“Una delle battaglie che combatto da più tempo è quella contro la distinzione tra pensiero e sentimento, che è all’origine di ogni concezione anti‑intellettualistica: cuore e testa, pensare e sentire, immaginazione e giudizio" (...) “A me sembra che quasi tutto quello che faccio abbia a che vedere tanto con l’intuizione quanto con la ragione. Non dico che l’amore presupponga la comprensione, ma amare qualcuno implica pensieri e giudizi di ogni sorta. È così: esiste una struttura intellettuale del desiderio fisico, sessuale”.

"Le metafore sono ingannevoli. Ricordo che quando, a quattordici o quindici anni, cominciai a leggere la filosofia, fui molto colpita dall’uso delle metafore. Se la metafora utilizzata fosse stata un’altra, mi dicevo, la conclusione sarebbe stata diversa. Ho sempre provato questa specie di agnosticismo rispetto alle metafore. Molto prima di sviluppare le mie idee in merito a una questione, so che non appena individuo la metafora posso dirmi «ecco, è questa l’origine dell’idea», ma anche comprendere che se ne potrebbe usare un’altra. So che ci sono molte teorie al riguardo, ma non vi presto molta attenzione, preferisco seguire il mio istinto di scrittrice. Quel che più mi interessa nella scrittura modernista, d’avanguardia o sperimentale, o semplicemente nella buona letteratura, è la purificazione dalla metafora. È la qualità che mi ha attratto in Beckett e Kafka”.

“Ho l’impressione che il frammento sia davvero la forma artistica del nostro tempo, e chiunque abbia riflettuto sull’arte e sul pensiero ha dovuto affrontare questo problema. (...) Ci sono momenti privilegiati di piacere e di intuizione, e ci sono cose più intense di altre perché nella nostra vita e nella nostra coscienza viviamo in molti luoghi diversi. Ma il fatto che si possa distinguere un determinato momento come privilegiato – non soltanto perché è memorabile, ma perché ci ha cambiato – non implica che si tratti di un frammento. Potrebbe semplicemente essere il culmine di tutto ciò che l’ha preceduto. Il fatto che le cose possano essere localizzate e separate non è una prova del loro carattere frammentario. Ci sono lampi che non possiamo considerare frammenti. Un’epifania non è un frammento. Un orgasmo non è un frammento".

[Joanna Slow · Rating 5 out of 5]

„Myśl to forma odczuwania” to wywiad, a właściwie rozmowa Susan Sontag z Jonathanem Cottem, dziennikarzem, a kiedyś studentem pisarki.
Cott we wstępie do wywiadu wspomina, że jego rozmówczyni powiedziała mu, iż rozmowy były dla niej często sposobem poznania własnych myśli, inspiracją do formułowania opinii. Sam akt pisarski, Sontag odbiera, jako dialog z samą sobą, a tym samym, jako coś nienaturalnego.
W tekście wywiadu pisarka z kolei zauważa, z czym nie sposób się nie zgodzić, że brak myślenia na dany temat sprawia, że człowiek staje się nosicielem bardziej czy mniej rozsądnych, lecz stereotypowych twierdzeń ich dotyczących.
Większości z nas brakuje takich pobudzających intelektualnie rozmów.
Lektura „Myśli (…)” jest trochę ich substytutem. Daje szansę by zapoznać się z poglądami Sontag i zderzyć z nimi własne. A poruszanych tematów jest aż nadto: feminizm, choroba, faszyzm i łączący się z nim antyintelektualizm, seksualność, sztuka, potrzeba zachowania ostrożności wobec metafor. Pisarka uwrażliwia nas czytelników, byśmy buntowali się przeciwko tak często formułowanym dychotomiom typu: myślenie i odczuwanie, młodość i starość, kobieta i mężczyzna. Przyjemna i bardzo inspirująca lektura.

[A.C. Collins · Rating 4 out of 5]

This took some time to read and contemplate. The format is very conversational, no doubt it was recorded and edited into book form. Sontag was one of America's great thinkers of the 20th century and many of her insights caused me to think and evaluate previous notions. There are many points as well that I disagree with, which is just as important. I will keep this book on my shelf for that reason. Our beliefs and opinions are only as good as our willingness to question them, reaffirm them, or change them when we feel we are wrong.

[readbyjulia · Rating 4 out of 5]

Erudycja Sontag jest niesamowita. Jestem fanką jej nonkonformizmu intelektualnego

[Essareh · Rating 5 out of 5]

سانتاگ عزیز و دوست‌داشتنی!

[Silvia Sirea · Rating 4 out of 5]

Una lunga conversazione che ti porta ad esclamare: "cavoli, avrei davvero voluto conoscerla!"
Penso che di donne come Susan Sontag ce ne siano poche. Nelle pagine di questo libro - un'intervista in versione integrale rilasciata a Rolling Stone alla fine degli anni settanta - è come un fiume in piena.
Avevo sentito molto parlare di lei, ma non avevo - e non ho ancora, effettivamente - letto un suo libro, e ho fatto la conoscenza di quella che è una donna tenace, decisa e curiosa. Le sue parole sono fonte di riflessione, per me. La sua mente è come una spugna, si lascia guidare dai tantissimi interessi che ha e non vuole abbandonarsi a niente che non le permetta di cambiare, di diventare altro.
Anche se non c'è più, scrivo di lei al presente perché è una di quelle figure intellettuali che non possono essere altro se non pura ispirazione per questa ed altre generazioni a venire.

"[...] Ma la cosa più terribile per me sarebbe accorgermi che sono ancora d'accordo con quello che ho già scritto e detto - è la cosa che mi renderebbe più infelice, perché vorrebbe dire che ho smesso di pensare."

[Monika · Rating 5 out of 5]

To cienka książka (140 stron) ale pełna treści.
Rozmowa Jonathanem Cottem (dziennikarzem The Rolling stone) I Susan Sontag jest pełna nawiązań do różnych dzieł kultury (utworów muzycznych, literackich) ale i wydarzeń historycznych i zjawisk społecznych.
Rozmawiają o chorobie, faszyzmie, fotografii, książkach, muzyce, pisaniu, feminizmie.
To doskonała pozycja na pierwsze spotkanie z Susan Sontag (Bo daje przedsmak jej stylu, sposobu wysławiania się i argumentacji) ale wyobrażam sobie, że dla tych którzy znają dzieła Sontag, też będzie fantastycznym kąskiem (bo daje możliwość powrotu do jej dzieł, za pośrednictwem różnych nawiązań w rozmowie).
Dla mnie zachwyt.

[Bookygirls Magda · Rating 4 out of 5]

Potrzebuję więcej Susan Sontag w moim życiu. Niesamowicie inteligentna osoba.

[Arelis Uribe · Rating 3 out of 5]

Tremenda Susan Sontag, una pensadora imparable. En la entrevista, se pasea cómoda por ideas como la enfermedad, el feminismo, las metáforas y la literatura. Nunca la había leído y la sentí vanguardista y crítica de su tiempo y del actual. Me encantaron sus divagaciones sobre las metáforas, que yo nunca me había cuestionado, o la forma en que piensa al machismo y la misandría. "Los hombres se definen por su represión a las mujeres". Sontag sospechaba de los absolutos e, incluso, de sus propias reflexiones, y eso me encantó. Me sorprendió lo adelantada y resuelta que estaba respecto de los relatos en primera persona. "Yo no me identifico del todo con las voces de mis relatos", "Quiero escribir sobre cosas que imagino o cosas que suceden sobre el mundo, no sobre mí", "Escribo para sacarme ideas de encima". Maravillosa. Es un libro para leer más de una vez, porque es tan profunda y compleja que se necesita tiempo para meditarla, digerirla. Por el contrario, me cargó Jonathan Cott, el entrevistador, sus preguntas me sonaron recargadas y pretenciosas; como intentando parecer inteligente al lado de Susan Sontag. Como contemporáneo de la escritora, debió saber que ese intento es fútil y estúpido.

[Eric · Rating 5 out of 5]

So great! Instant inspiration. Amazing to follow her train of thought from one subject to another, & to feel the passion she has for it all. (She begins many of her responses with "look," or "listen,") Also fascinating as a snapshot of her life & thought at a particular moment (1978), when she had just finished her book Illness as Metaphor, and was also, among many other things, going to CBGB to see Patti Smith. Occasionally annoying is the interviewer Jonathan Cott dropping some quote from some artist or literary figure in almost every question, but naturally Sontag takes it in stride & ALWAYS has something interesting, even mind-blowing, to say. The absolute antidote for ennui, frustration, or whatever else ails you. Filled with lines to make you scream in delight, ideas to pursue, authors to find & read. Glorious!

[Nurbahar Usta · Rating 5 out of 5]

Uzun zamandır heyecanla beklediğim bir tanışmaydı bu. Susan Sontag okumaya nereden başlayacağıma da bir türlü karar veremediğim için erteleyip duruyordum. Ev taşırken çok eskiden aldığım bu kitapla karşılaşınca zamanın ve yerin belli olduğunu anladım.

Söyleşi olmasının en iyi yanı, birçok konu hakkında nasıl düşündüğüne dair bir yelpaze sunması oldu ilk okuduğum Sontag kitabının. Neredeyse her kitabından, yazma motivasyonundan, hastalık sürecinden, sanattan, fotoğraftan, kısacası her şeyden bahsetme imkanı bulmuş yöneltilen sorular doğrultusunda.

Bence iyi bir başlangıç oldu. 5 puan verme sebebim de beni hemen ve çok fazla Sontag okumaya teşvik etmiş olması.

Yine çeviriyle ilgili itiraz edeceğim noktalar, bazı yazım hataları vs. mevcut ama keyfimi kaçırmadan günlüklere mi başlasam, yoksa başka bir kitabına diye düşünmeye devam ediyorum.

Tanışmak isteyen herkese öneririm.

[Tomasz · Rating 5 out of 5]

Niezwykle inspirujące i pobudzające do dalszych rozmyślań. Bardzo krótkie i oszczędne w słowach, ale bogate pod względem treści, przez co momentami musiałem trochę zwolnić z czytaniem. Zapewne będę wracał i traktował jako drogowskaz dla moich poszukiwań.

[Alicja · Rating 5 out of 5]

Wspaniały wywiad. Chciałabym czytać tylko takie.

[Shaghayegh.l3 · Rating 4 out of 5]

بعضی‌ کتابایی که که مدت‌ها تو لیست انتظارت می‌مونن اونقدرا ارزش صبر کردن رو ندارن، این یکی اما داشت. آدم برمی‌گشت به یه سری تفکرات خودش و دیدن شباهت‌ها خرسندش می‌کرد.

[zuzanna · Rating 5 out of 5]

Książek autorstwa tej mojej imienniczki nawet nie kojarzyłam. Gdzieś przebijało, przenikało od czasu do czasu do mojego świata jej nazwisko, szczególnie jakoś zestawiane z Solnit, ale wcześniej nie miałam ochoty sięgać po żaden wytwór jej pisarstwa. Aż do teraz.

„Myśl to forma odczuwania”była dla mnie tak wdzięczną dla mojego intelektu lekturą, że odczuwałam dotkliwą przyjemność przy czytaniu. Jest to świetnie przeprowadzony wywiad, który rozwija głównie tematykę jej prac. Cott pyta, zagaja, podpuszcza, komplementuje. Sontag odpowiada, śmieje się, polemizuje. Błyszczy.

Przede wszystkim będzie to świetne doświadczenie dla osób, które chcą się bezpośrednio zainspirować czyimś intelektem. Bo Sontag ma wiele do zaoferowania i sama zachęca do odkrywania jej błyskotliwej autentyczności. Nie we wszystkim z Susan się zgadzałam, ale biła z niej jakaś otwartość na dialog, zaproszenie do rozmowy.