Έρως, θέρος, πόλεμος

by Eugenia Fakinou

Σύμη 1919. Η εποχή των θαυμάτων για το νησί. Ο ηλεκτρισμός, το ραδιόφωνο, ο κινηματογράφος αλλά και η σκληρή Ιταλική Κατοχή. Η Μαρία ζει μια «αρχαία» ζωή στα ορεινά του νησιού. Στα δώδεκά της φεύγει μόνη για τη Γη της Επαγγελίας, την Αίγυπτο.

Αλεξάνδρεια 1938. Ο πόλεμος προ των πυλών. Ως νοσοκόμα πια, θα γνωρίσει την αγριότητα των χειρουργείων της ερήμου, τους βομβαρδισμούς αλλά και το πάθος για ζωή της νεολαίας.

Αθήνα 1945. Το Άγνωστο. Θα ξεκινήσει πάλι απ’ την αρχή, μέσα στις δύσκολες συνθήκες, μ’ ένα παιδί και μια αφόρητη μοναξιά.
Η Μαρία δε διαμόρφωσε την Ιστορία. Δεν όρισε καμία της στιγμή. Υπήρξε μόνο μία κουκκίδα στα ιστορικά γεγονότα, όπως τόσοι άλλοι της γενιάς της. Ατομική και συλλογική μνήμη και ποτέ νοσταλγία. Η μνήμη μας βοηθά να διαμορφώσουμε την ταυτότητά μας κι όχι να την αρνηθούμε. Να συμφιλιωθούμε με τις «σκοτεινές» στιγμές που έρχονται στην επιφάνεια. Να συγχωρέσουμε και να υπερβούμε τον πόνο που προκαλεί η ανάμνηση.

Genres: Fiction, Historical, Historical Fiction, Literature, Novels, World War II

430 pages, Paperback

First published April 23, 2003

About the author

Greek: Ευγενία Φακίνου

Η Ευγενία Φακίνου είναι Ελληνίδα λογοτέχνης και γραφίστρια.

Reviews

[philosophie · Rating 2 out of 5]

Ακόμη κι αν το σημειώνει η συγγραφέας στο τέλος του βιβλίου της, μου φαίνεται ασυγχώρητο πως μετέφερε αυτούσιο ένα κομμάτι του έργου Η νυχτερίδα του Στρατή Τσίρκα.

Μέτριο αφηγηματικά, με σποραδικά έντονες στιγμές και με πολλές, ταυτόχρονα, κοινοτυπίες - στα πλαίσια της πλοκής, σε σχέση με την εξέλιξη του χαρακτήρα των ηρώων και την πορεία τους, αλλά και ως προς τις εκφράσεις που χρησιμοποιούνταν - ενώ η γραφή ήταν στεγνή. Τα ιστορικά δε γεγονότα, κυρίως στα τελευταία μέρη του έργου, παραθέτονταν απλώς για να ειπωθούν, με τρομερή επιτάχυνση, έτσι ώστε να χάνεται η προσοχή του αναγνώστη, χωρίς να προσφέρουν κάτι ουσιώδες στη διήγηση.

[Maria Thomarey · Rating 2 out of 5]

2,5...κλισέ με αρκετά καλη πρόζα , κάποια ενδιαφέροντα σημεία ... Ευκολοδιαβαστο και ευκολοευτο.

[Sotiris Karaiskos · Rating 1 out of 5]

Πολλά καλά λόγια διάβασα για αυτό το βιβλίο αλλά εγώ αδυνατώ να φτάσω ως το τέλος και αναγκαστικά το αφήνω στη μέση. Ξεκινάει λίγο καλά στην αρχή καθώς η συγγραφέας μας περιγράφει τη ζωή στα Δωδεκάνησα στα χρόνια της Ιταλικής κατοχής αλλά γρήγορα η πλοκή οδηγείται από το ένα κλισέ στο άλλο την ώρα που ο τρόπος γραφής μου φαίνεται ανέμπνευστος, βιαστικός και γενικότερα αδιάφορος.

[Panos · Rating 4 out of 5]

Τίμιο ανάγνωσμα για το καλοκαίρι, με πολλές αναφορές σε ορόσημα της ελληνικής ιστορίας του 20ού αι.

[Maria · Rating 3 out of 5]

Απροσδόκητα ευκολοδιάβαστο με γρήγορη αφήγηση που σου κρατά το ενδιαφέρον.

Αλλά... Περίμενα τη γλώσσα της πιο περίτεχνη. Δεν ξέρω αν το ύφος της είναι γενικά απλό -είναι το πρώτο της βιβλίο που διαβάζω, μετά σειρά έχει η Αστραδενή- αλλά σε πολλά σημεία έχει περιττές επεξηγήσεις και τα ιστορικά γεγονότα που παραθέτει μου έδωσαν την εντύπωση ότι καθώς έγραφε είχε ανοιχτό ένα βιβλίο ιστορίας κι έλεγε "αα αυτό ταιριάζει εδώ, ας το βάλω".

Το πρώτο μέρος με τη ζωή στη Σύμη με γοήτευσε και, μέχρι το δεύτερο μέρος είχα μπει για τα καλά στον κόσμο της Μαρίας, αγανάκτησα με τον τρόπο που της συμπεριφέρονταν στην Αλεξάνδρεια και ανυπομονούσα να δω πού θα την οδηγούσε η ζωή αργότερα.

Όμως γιατί τόση βιασύνη στο τρίτο μέρος? Ξαφνικά η αφήγηση γυρνάει στο α' ενικό, από την σκοπιά της κόρης πλέον και όλα γίνονται τόσο γρήγορα που όταν η κόρη λέει πχ. "πήρα τηλέφωνο τον άντρα μου να έρθει στο νοσοκομείο", ο αναγνώστης απορεί "ποιον άντρα σου? πότε παντρεύτηκες? Είσαι 16 χρόνων, πηγαίνεις ακόμη σχολείο και δεν ξέρεις τι θα σπουδάσεις!"

Tέλος... "Έρως, θέρος, πόλεμος"? Γιατί?

[Vera · Rating 5 out of 5]

Ένα από τα καλύτερα βιβλία που έχω διαβάσει. Η Φακίνου καταφέρνει με το ιστορικό μυθιστόρημα «Έρως, Θέρος, Πόλεμος» της, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη το 2003 να μας μυήσει με μοναδικό τρόπο σε τρεις διαφορετικές περιοχές στην ιστορική πραγματικότητα της Σύμης 1919 - 1931, η εποχή των θαυμάτων,στην Αλεξάνδρεια, 1931- 1945,τα χρόνια της δράσης, και τέλος στην Αθήνα 1945 -1990, τα μικροαστικά. Παρακολουθούμε με αμείωτο ενδιαφέρον τη ζωή μιας κοπέλας από τη Σύμη, της Μαρίας, της μητέρας της συγγραφέως, που είναι και η κύρια ηρωίδα του μυθιστορήματος, και παράλληλα γινόμαστε μάρτυρες της νεότερης ελληνικής ιστορίας.
Ένα σημείο που με συγκλόνισε είναι το παρακάτω:
Το 1928 «έρχεται ο ηλεκτρισμός» και η ζωή αλλάζει στο νησί της Σύμης, καθώς μαζί του έρχονται και άλλα θαυμαστά, όπως το ραδιόφωνο, ο κινηματογράφος. Ο
ενθουσιασμός της Μαρίας αλλά και η απορία της μπροστά στο καινούργιο δίνεται με μια κινηματογραφική εικόνα, κάτω απ’ το φανοστάτη, μετά τα εγκαίνια της Ηλεκτρικής Εταιρίας.

«Έμεινε κάτω απ’ το φανοστάτη και γύριζε γύρω γύρω κυνηγώντας τη σκιά της, όπως η γάτα προσπαθεί να πιάσει την ουρά της. Ζαλίστηκε και στάθηκε. Τα φώτα της προκυμαίας έκαναν τρελούς κύκλους. Η καρδιά της χτυπούσε με δύναμη. Καταλάβαινε ότι ζούσε κάτι μοναδικό κι ότι όταν θα μεγάλωνε και θ’ αποκτούσε παιδιά κι εγγόνια, θα μπορούσε να τους λέει: Ήμουνα κι εγώ εκεί όταν ήρθαν τα λεχτρικά. Ήταν κι αυτή μια κουκίδα σε μια ιστορική στιγμή. Όταν συνήλθε απ’ τη ζαλάδα και τα πράγματα πήραν την κανονική τους διάσταση, δεν της άρεσαν. Τα προτιμούσε τρελά και κινούμενα, όπως ήταν πιο πριν. Άρχισε πάλι να τρέχει γύρω-γύρω απ’ το φανοστάτη κι έπειτα, ζαλισμένη και παραπαίουσα, να στέκεται και να βλέπει τα φώτα να δίνουν παράσταση μόνο γι’ αυτήν. Ένα κοριτσάκι τρελάθηκε και γυρίζει γύρω-γύρω απ’ το φανάρι, φώναξε κάποιος».
Η Μαρία αποτελεί μια ολοκληρωμένη ηρωίδα με απίστευτες δυνατότητες, η οποία καταφέρνει να χειραφετηθεί και να κερδίσει επάξια τη ζωή της.

[L'amante des livres · Rating 3 out of 5]

Αρχικα ημουν αναμεσα στα δυο και τρια αστερια, διαβαζοντας, ομως, το τελος αποφασισα να δωσω τρια, γιατι το τελος με συγκινησε. Το βιβλιο διαβαζεται ευχαριστα, αλλα ως εκει. Για μενα, δεν ειχε αυτο το κατι παραπανω. Το στυλ αφηγησης ειναι καπως απλοϊκο, ενιωσα σα να διαβαζα την εκθεση ιδεων ή το ημερολογιο ενος παιδιου γυμνασιου, μου θυμισε περισσοτερο εφηβικο μυθιστορημα. Πολλες εκφρασεις κλισε. Το τριτο μερος, με εξαιρεση το τελος, μοιαζει με συντομη περιληψη της ενηλικης ζωης του προσωπου που αφηγειται. Η αφηγηση τρεχει πολυ γρηγορα, σχεδον δε προλαβαινει ο αναγνωστης τα γεγονοτα. Το τελος μου αρεσε πολυ. Το βρηκα τρυφερο και μου θυμισε και δικες μου καταστασεις. Ο τιτλος παλι... δε καταλαβα γιατι δοθηκε ο συγκεκριμενος τιτλος... Το ιδιο μου ειχε συμβει και με τον τιτλο του μυθιστορηματος "Η μεθοδος της Ορλεανης".

[Christiana Hadji · Rating 5 out of 5]

Το "Έρως, θέρος, πόλεμος" είναι το έννατο βιβλίο της Φακίνου που διαβάζω, αλλά το πρώτο ιστορικό μυθιστόρημα της που πέφτει στα χέρια μου. Μπορώ να πω ότι η αλλαγή με εκπλήσσει ευχάριστα. Οι αναγνώστες της Φακίνου γνωρίζουν ότι συνήθως γράφει πανέμορφα, αλλά τα σενάρια της, που τα χαρακτηρίζει έντονα το φανταστικό και μεταφυσικό στοιχείο, άλλες φορές είναι πετυχημένα και άλλες φορές "ξεφεύγουν" και καταντούν μη-πειστικά. Στο "Έρως, θέρος, πόλεμος" όμως η Φακίνου, ακολουθώντας τις γραμμές του ιστορικού μυθιστορήματος, βάζει χαλινάρι στην φαντασία της και επικεντρώνεται στο γράψιμο της, την ανάπτυξη των χαρακτήρων και την περιγραφή του κλίματος και των γεγονότων της εποχής. Το αποτέλεσμα είναι ένα πολύ καλογραμμένο ιστορικό μυθιστόρημα εμπλουτισμένο με ολοζώντανους χαρακτήρες και ενδιαφέρουσες περιγραφές που σε μεταφέρουν στη Σύμη, την Αλεξάνδρεια και την Αθήνα, σε μια περιδιάβαση στο χρόνο που ξεκινά το 1919 και καταλήγει στο τέλος του 20ου αιώνα.
Η ιστορία της Μαρίας, και ειδικά το τέλος της, είναι από τις πιό συγκινητικές που έχω διαβάσει.

[MimbleWimble___ Elli Maria Moutsopoulou]

Έχω διαβάσει μπόλικα του είδους, επομένως δεν είχε να μου δώσει κάτι δυστυχώς 😏

[Κέλλυ Θεοδωρακοπούλου · Rating 4 out of 5]

Πολύ ωραίο και καλογραμμένο. Το tell της Ευγενίας Φακίνου είναι πάντα μια ξεκούραση, αν και σε κάποια σημεία φαίνεται σαν να περνάει τα γεγονότα στα γρήγορα. Μας αφηγείται τη ζωή της Μαρίας, που γεννήθηκε το 1919 στη Σύμη, σε οικογένεια βοσκού με πολλά παιδιά, στα 12 της πήγε στην Αλεξάνδρεια, για να τη σπουδάσει υποτίθεται μια θεία, που όμως την ήθελε για παραδουλεύτρα, έμαθε γλώσσες, έγινε νοσοκόμα και, αφού παντρεύτηκε και έκανε το πρώτο της παιδί, ήρθε στην Αθήνα. Μέσα από όλα αυτά βλέπουμε και τα ιστορικά γεγονότα της εποχής, το πώς έφτασε στη Σύμη το ηλεκτρικό ρεύμα, πώς βίωσαν τον 2ο παγκόσμιο οι Έλληνες της Αιγύπτου κλπ. Ως ιστορία προσφέρεται να γραφτεί "μελό", αλλά της συγγραφέως δεν της ξεφεύγει ούτε μια στιγμή προς τα εκεί, πάντα δίνει πληροφορίες συγκεκριμένες και χειροπιαστές. Θεωρώ ότι πετυχαίνει απόλυτα το στόχο του και κράτησε το ενδιαφέρον μου μέχρι το τέλος.

[Dora · Rating 5 out of 5]

ειχα καιρο να ενθουσιαστω με ελληνικο βιβλιο. το απολαυσα με τα ιστορικα του με την απλοτητα του και νε τοσα βαθια συναισθηματα κ νοηματα στη σχεση μανας κορης. μονο μπραβο θα μπορουσα να πω

[Pep.Kosteyetos · Rating 2 out of 5]

Ένα πολύ μέτριο κατά την γνώμη μου έργο, με μία στεγνή, ξερή, λιτή αφήγηση. Ο τρόπος που διαχειρίστηκε η συγγραφέας τα ιστορικά γεγονότα ήταν απλά διεκπεραιωτικός και άνευρος, όπως πολλοί χαρακτήρες του έργου!
Παρόλα αυτά, στα θετικά, θεωρώ πως διαβάζετε σχετικά γρήγορα και σε σημεία αισθάνθηκα πολύ κοντά με την κεντρική πρωταγωνίστρια.

[Nathalie Fytrou · Rating 3 out of 5]

3,5*

[Fenia Vazaka · Rating 2 out of 5]

Καλούτσικο ήταν, αλλά δεν συγκλονίστηκα. Στα θετικά βάζω τις ωραίες και λεπτομερείς περιγραφές των τόπων (κυρίως της Σύμης), τα ονόματα και την ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης. Με κούρασε, όμως, η αφήγηση που από τρίτο πρόσωπο γίνεται μετά σε πρώτο πρόσωπο, το "καλάθιασμα" του τελευταίου κεφαλαίου (όλες οι εξελίξεις γίνονται αστραπιαία, που ο αναγνώστης νομίζει ότι έχει χάσει επεισόδια) και η ελαφρώς επιφανειακή γραφή.

[Vasiliki Klisari · Rating 3 out of 5]

Όμορφη αρχή, ωραίες περιγραφές τόπων και γεγονότων, αλλά ένα βιαστικό και επί τροχάδην τέλος του βιβλίου! Δεν μπόρεσα να καταλάβω αυτήν την βιασύνη στις τελευταίες σελίδες!

[Marikaity · Rating 3 out of 5]

Από Φακίνου μου άρεσε πολύ περισσότερο από αυτό, η μέθοδος της Ορλεάνης!

[booksonthedesk_ · Rating 3 out of 5]

Ενώ με συνεπήρε ανά σημεία κάτι μου έλειψε.

[Βιβλιομανής · Rating 2 out of 5]

Έχοντας ακούσει τόσα για τη Φακίνου και ειδικά για αυτό το βιβλίο, ομολογώ πως περίμενα περισσότερα όταν το δανείστηκα από τη γιαγιά μου. Η πλοκή εξελίσσεται απολύτως ευθύγραμμα και οι προσπάθειες που κάνει η συγγραφέας για προσημάνσεις του τύπου "το τάδε πράγμα θα σκεφτόταν τότε που κόντεψε να πνιγεί" είναι το λιγότερο απλοϊκές. Οι χαρακτήρες είναι επίσης μετρίου βάθους. Βέβαια δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός του ότι η Φακίνου έχει κάνει μια αρκετά καλή σύνδεση με την ιστορία με αναφορές σε γεγονότα, τόπους αλλά και το κλίμα της εποχής.
Συνολικά, είναι ένα βιβλίο ευκολοδιάβαστο, ό,τι πρέπει για τις διακοπές, αν και επειδή η αφήγηση είναι γρήγορη δεν θα σας αφήσει να το... αφήσετε μέχρι να το τελειώσετε, πράγμα που δεν αργεί -εμένα μου πήρε τρεις μέρες με κανονικους ρυθμούς-.

ΥΓ: Η μαμά μου πάντως δεν θα συγχωρήσει στη συγγραφέα το ότι πήρε αυτούσιο ένα κομμάτι από τη "Νυχτερίδα" του Τσίρκα, έστω και αν το αναφέρει στο τέλος. Αλλά αυτό είναι κάτι προσωπικό.
ΥΓ2: Να διαβάσετε τις Ακυβέρνητες πολιτείες του Τσίρκα. Absolutely!

[Marina Maidou · Rating 4 out of 5]

Υπάρχει μια γενιά συγγραφέων (χωρίς να ξεχωρίζω σε άντρες και γυναίκες) που έχουν τη στόφα του συγγραφέα ό,τι κι αν γράψουν και κάνουν τους σημερινούς συγγραφείς να μοιάζουν, αρκετοί τουλάχιστον από αυτούς σαν ερασιτέχνες σε εφηβικά ξεσπάσματα. Η κυρία Φακίνου έχει αυτον τον ήρεμο τόνο ανθρώπου που διαβάζει φωναχτά τα απομνημονεύματα κάποιου παλιού πρόγονου. Από τα πιο ξεκαρδιστικά μέχρι τα πιο τραγικά ο ήσυχος αφηγηματικός τόνος σε βάζει εκεί μέσα να βλέπεις τα πάντα, αλλά ταυτόχρονα δεν σ' αφήνει να πιάνεται η ψυχή σου όταν φτάνεις στο δραματικό κρεσέντο. Το βιβλίο κυλάει τόσο εύκολα αλλά σου μένουν και τόσα πολλά στο τέλος να θυμάσαι (όπως το τρελό στριφογύρισμα του μικρού κοριτσιού γύρω από τον άρτι ενεργοποιημένο φανοστάτη) σε ιστορίες ολοκληρωμένες με αρχή, μέση και τέλος, ήρωες αληθινούς και σωστά ψυχογραφημένους που θέλεις να έχει κι άλλες σελίδες αυτό που διαβάζεις.

[Inspiring Rose · Rating 4 out of 5]

Η αρχή του βιβλίου είναι εντυπωσιακή. Στην πορεία και με την εξέλιξη της ιστορίας ο αναγνώστης ενθουσιάζεται και συνεχίζει την ανάγνωση με πραγματική αγωνία. Το τέλος όμως είναι απογοητευτικό, θα μπορούσε να αγγίξει την τελειότητα αν είχαν γίνει κάποιες αλλαγές...

[Evgenia · Rating 4 out of 5]

Αααα η συνονώματη. Εξαιρετική συγγραφέας και ακόμα μια φορά καταφέρνει να μην απογοητεύσει. Αν και το αγαπημένο μου μηθιστόρημα είναι η Αστραδενή, το Έρως, θέρος, θάνατος είναι ένα πολύ ωραίο μυθιστόρημα.

[Evi Routoula · Rating 4 out of 5]

A really wonderful book with a lot of historical informations about the 2WW in Africa, the life in the tiny island of Simys in the beginning of the previous century, the dictatorship in Greece. It is a book written by heart. Strongly recommend it.

[Marilena · Rating 5 out of 5]

Μετά απο καιρό, κράτησα στα χέρια μου βιβλίο το οποίο απλά ανυπομονούσα πότε θα έρθει η επόμενη μέρα για να ρουφήξω μια μια τις λέξεις και τις εικόνες .. Η αγαπημένη Ευγενία Φακίνου μέσα σε αυτό το βιβλίο έκανε ένα όνειρο ζωής μου πραγματικότητα, πως είναι να αποτυπώνεις στο χαρτί την προσωπική και οικογενειακή ιστορία μιας γυναίκας που έζησε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, και μέχρι το τέλος αυτού μέσα και από τα ιστορικά γεγονότα..
Ήταν σα να έβλεπα την επιθυμία μου να καταγράψω την ιστορία της ζωής της αγαπημένης μου γιαγιάς Μαρίας, να ξετυλίγεται με κάποια στοιχεία που τη διαφοροποιούν από τη δικιά της ζωή .. Αλλα και με πολλά κοινά, όπως τυχαία το όνομα της πρωταγωνίστριας - Μαρία με μητέρα την Ελένη που χάθηκε νωρίς ..
Η φυγή από το νησί για μια πιο ευνοική ζωή, η άφιξη στην Αλεξάνδρεια ως παιδί και αναχώρηση ως ολόκληρη γυναίκα πια για γυρισμό στην Αθήνα της Χούντας και της Μεταπολίτευσης ..
Μια αφήγηση γλυκιά μα και συνάμα σκληρή - πως άλλωστε θα μπορούσε διαφορετικά ανάμεσα σε πολέμους και ξεριζωμούς ; Εικόνες από τη μακρινή Σύμη όπου ακόμα ο ηλεκτρισμός δεν είχε φτάσει ως εκεί μέχρι τις διπλοκατοικίες στην Κυψέλη, κοντά στην κλινική του Γ. Λαμπράκη..
Συγκινημένη που το βιβλίο αυτό έπεσα τυχαία στα χέρια μου, μιας και περίμενε πολλά χρόνια στωικά στη βιβλιοθήκη του νησιού , με καθόλου τυχαίο το timing της ανάγνωσης ..

[Dimis · Rating 4 out of 5]

Αυτό είναι το 8 βιβλίο που διαβάζω της Ευγενίας Φακίνου. Θεωρώ ότι τα πρώτα της βιβλία είναι τα καλύτερα της σε σχέση με τα τελευταια της. Ειδκά μετά το 2000. Ωστόσο αυτό το βιβλίο μου άρεσε αρκετά. Βρήκα τα πρώτα δυο κεφάλαια της ιστορίας της Μαρίας εξαιρετικά. Ειδκά η Ιστορία στην Σύμη ήταν το καλύτερο μέρος, αφού εκτός από την ενδιαφέρουσα ιστορία αυτό το κομμάτι ιδιαίτερα με την πιο ποιητική γλώσσα μου θύμισε αυτά τα υπέροχα πρώτα έργα της. Το δέυτερο μέρος ήταν ένα καλογραμμένο ιστορικό μυθιστόρημα με αρκετή δράση. Το τρίτο μέρος που διαδραματίζεται στην Αθήνα πλέον το βρήκα πιο αδύναμο σαν διήγηση και το πήγε πολύ γρήγορα σαν τρόπο αφήγησης, ωστόσο με κέρδισε λόγο της πρωτοπρόσωπης αφήγησης και αυτό το δέσιμο που είχε με την μητέρα της.
Ενά πολύ ευχάριστο βιβλίο, που διαβάζεται εύκολα, που μπορεί να μην φτάνει βιβλία όπως "Αστραδενή", "Το εβδομο ρούχο" ή "Η μεγάλη πράσινη", αλλά είναι πολύ καλύτερο από το "Το τρένο των νεφών" που δεν μου άρεσε καθόλου. Συν, μαθάινει και κάποιος τα ιστορικά γεγονότα της εποχής.

[Eliza Angelaki · Rating 3 out of 5]

Το πρώτο βιβλίο της συγγραφέως που πέφτει στα χέρια μου, το οποίο υποτίθεται ότι ήταν και ιστορικό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συγκριθεί με άλλα ιστορικά βιβλία που έχω διαβάσει και αναφέρονται στα χρόνια που πραγματεύεται η συγγραφέας. Για να το θέσω καλύτερα, σε αυτές τις 8 δεκαετίες, επειδή το βιβλίο ξεκινάει από το τέλος της δεκαετίας του 1910 και φτάνει μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2000.
Το πρώτο και το δεύτερο μέρος σου κρατάει το ενδιαφέρον, αλλά οι περιγραφές των ιστορικών γεγονότων είναι επιφανειακες και πολλές φορές μου δημιουργήθηκε η εντύπωση ότι τα έγραφε επειδή απλά ήθελε να προχωρήσει η πλοκή του βιβλίου. Τα χρόνια περνούν γρήγορα, χωρίς ιδιαίτερη διείσδυση στον εσωτερικό κόσμο των πρωταγωνιστών με αποκορύφωμα το τρίτο μέρος που εκεί όλα κυλούν τόσο γρήγορα και συνοπτικά και υπάρχουν στιγμές που διερωτάται πότε προλάβαμε φτάσαμε ως εδώ.
Διαβάζεται εύκολα το καλοκαίρι, αλλά δεν μπορώ να πω ότι είναι ένα από τα βιβλία που σε σημαδεύουν.

[Δήμητρα Κόμτσια · Rating 4 out of 5]

Ήταν το πρώτο βιβλίο που διάβασα από την συγκεκριμένη συγγραφέα και μπορώ να πω ότι έμεινα πολύ ικανοποιημένη!Μου άρεσε πολύ ο τρόπος γραφής της, καθώς και το ιστορικό υπόβαθρο της πλοκής.Επίσης διακρίνεται το συγγραφικό της ταλέντο για τον εύστοχο τρόπο που προσεγγίζει, κυρίως τους πρωταγωνιστές του βιβλίου(μάνα και κόρη)αποτυπώνοντας πιστά τον τρόπο σκέψης και δράσης μέσα στην πλοκή,ενώ λαμβάνει ταυτόχρονα υπόψην της της προσωπικότητα,επαγγελματική ιδιότητα του κάθε ενός..Τέλος δεν θα μπορούσα να παραμερίσω τον ενθουσιασμό μου σχετικά με το γεγονός ότι πραγματεύεται την ιδιαίτερη σχέση ανάμεσα σε μητέρα και κόρη..Εάν είχα την δυνατότητα θα βαθμολογούσα 4,5 αστέρια..Μπραβο!

[Varvara Nikolaidou · Rating 2 out of 5]

Το μεγαλύτερο ελάττωμα αυτού του βιβλίου κατ’ εμέ είναι ότι ήθελε να καλύψει ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα μιας πολυτάραχης ζωής σε 400 μόνο σελίδες. Το αποτέλεσμα είναι μια άνευρη, χλιαρή ιστορία που δεν μου κέντρισε το ενδιαφέρον κι έτσι δεν κατάφερα να ταυτιστώ ούτε να συγκινηθώ (πέρα απ τις 20 τελευταίες σελίδες). Πολύ απλοϊκή γραφή, και ειδικά το τελευταίο μέρος μου φάνηκε επιφανειακό και βιαστικό.

[Eleytheria Lakasa · Rating 5 out of 5]

Υπεροχο βιβλιο ♡ Η αφηγηση μιας εποχης αλλαγων, μεσα απο τα ματια ενος κοριτσιου✨ με ιστορικα στοιχεια, Συμη εποχη Ιταλοκρατιας, επειτα Αλεξανδρεια της Αιγυπτου και επαναπατρισμος Ελλαδα (Αθηνα κατοχη). Σας ευχαριστουμε πολυ κ. Ευγενια Φακινου για το πλουσιο και δημιουργικο εργο σας. Να συνεχισετε να μας συντροφευετε και να μας εμπνεετε.

[Sofia Karveli · Rating 5 out of 5]

Ειλικρινες

[Voula Fotinopoulou · Rating 5 out of 5]

θα ελεγα αριστουργημα, πραγματικη λογοτεχνια, !!!!! το απολαυσα!!!!!