Alweer een bestseller

by Paul Sebes, Willem Bisseling

Veel mensen hebben de wens om een boek te schrijven, maar worden geconfronteerd met kwesties waar ze niet mee bekend zijn: wat is een goede plot, hoe schep je sfeer, hoe bouw je spanning op, wat kun je over stijl zeggen, wat is perspectief en hoe creëer je geloofwaardige personages? Maar ook: hoe vind je een uitgever en hoe onderhandel je over een contract? De literair agenten Paul Sebes en Willem Bisseling geven in Alweer een bestseller het antwoord op al deze (en nog veel meer) vragen, en larderen hun tips met spannende belevenissen en hilarische gebeurtenissen uit het boekenvak. Alweer een bestseller is een must read voor elke (beginnende) schrijver (en lezer).

Genres: Nonfiction

240 pages, Paperback

First published January 1, 2016

Reviews

[*Tau* · Rating 1 out of 5]

De inhoud van dit boek is niet zo heel uitgebreid, maar biedt wel een mooi overzicht van enkele belangrijke aandachtspunten op vlak van schrijven en uitgeven.
In dat opzicht is het dus eerder geschikt voor de echte beginner. Schrijvers die al wat meer ervaring hebben, zullen hier vermoedelijk minder ‘nieuwe’ informatie terugvinden.

Over het algemeen leest de tekst behoorlijk vlot, de (te) lange opsommingen buiten beschouwing gelaten. De theorie wordt in hapklare brokken gepresenteerd en aangevuld met vele voorbeelden uit de praktijk, wat ervoor zorgt dat het geheel luchtig blijft. Om het echter te hebben over “spannende belevenissen en hilarische gebeurtenissen” (zie achterflap boek) is nogal overdreven.

De toon die men gebruikt, is met momenten een beetje té belerend. Wat meer nuancering zou dan ook mogen.
Bovendien worden de gegeven richtlijnen des te meer ondermijnd door het feit dat ze niet consequent doorheen het boek worden toegepast. Sebes en Bisseling zeggen zelf op pagina 129: “Als wij een manuscript lezen, willen we zo min mogelijk afgeleid worden van het verhaal en de manier waarop het opgeschreven is. Een (bijna) foutloze tekst is een voorwaarde.” Het is dan ook teleurstellend dat er in 'Alweer een bestseller' geregeld gezondigd wordt tegen de regels die aan beginnende schrijvers worden uit- en opgelegd. Enkele taalblunders die in het boek voorkomen, staan vermeld in de Hebban-leesclubdiscussie onder vraag 1.
Enkele opmerkingen vermeld ik ook hier: Over het algemeen leest de tekst behoorlijk vlot, de (te) lange opsommingen buiten beschouwing gelaten. Enkele voorbeelden zijn in een doorlopende tekst doorgaans voldoende. Wanneer deze een halve bladzijde in beslag nemen, dan komen ze volgens mij beter tot hun recht door ze in de bijlage op te nemen. Anders krijg ik als lezer het gevoel dat dit pure ‘bladvulling’ is, zeker als je weet dat het theoretische gedeelte amper 180 bladzijden telt.

MAAR (en dit is voor mij een hele grote “maar”):
Ik heb mij enorm geërgerd aan het feit dat de schrijvers hun eigen raadgevingen vaak niet opvolgen.
Zo kan je op pagina 129 bijvoorbeeld lezen dat je als beginnende schrijver de tekst goed moet nakijken op schrijf-, spel- en typefouten. De literaire agenten zeggen letterlijk: “Als wij een manuscript lezen, willen we zo min mogelijk afgeleid worden van het verhaal en de manier waarop het opgeschreven is. Een (bijna) foutloze tekst is een voorwaarde.” Als lezer deel ik hun mening volledig. Het verbaasde mij dan ook dat ik in het boek zoveel fouten tegenkwam.

Enkele voorbeelden (zeker niet limitatief):
- simpele schrijffout: “met wie we het nog nooit zou koud hebben gehad” (p180) > moet “zo” zijn

- grammaticale fout (enkelvoud-meervoud): “Een andere veelgemaakte fout is dat beginnende schrijvers vaak ellenlange en veel te gedetailleerde beschrijvingen van iemands uiterlijk of van een interieur of exterieur geven, omdat hij denkt dat we anders de verkeerde persoon of zitkamer visualiseren.” (p30) > kies het getal en pas dit consequent op de volledige zin toe: OFWEL “…beginnende schrijvers…omdat zij denken” OFWEL “…de beginnende schrijver…omdat hij denkt…”

- verkeerd woordgebruik: “Zoek naar een systeem wat het best bij je boek past en wat voor jou goed werkt.” (p47) > “wat” moet “dat” zijn > zie ook link

- hoofdlettergebruik: “Is er een luik? of een deur?” (p47) > Ofwel moet de tweede “of” ook met een hoofdletter geschreven worden ofwel moet het eerste vraagteken weggelaten worden.

- verkeerde verwijzing: “Ligt er iets scherps waarmee je personage zichzelf kan lossnijden? Is het hoog, zodat hij kan staan?” (p47) > Naar wat verwijst “het”? En “hij”? Als er zulke verwijswoorden gebruikt worden, dan moeten zij naar iets of iemand in de voorgaande zin verwijzen. “Het” verwijst echter naar de ruimte. “Hij” verwijst naar de persoon die opgesloten zit. In de vorige zin spreekt men echter van “je personage”. Dit woord is echter onzijdig (“het personage”) en je kan hier dus niet naar verwijzen met “hij”.

- niet echt fout, maar wel minder aangewezen in schrijftaal:
“…ga gesprekken aan met mensen waar je iets van wilt weten voor je boek.” (p56) > “mensen van wie” klinkt in schrijftaal beter dan “mensen waarvan” > zie ook link
“Het is moeilijk te zeggen welke cursus het beste is.” > “welke cursus de beste is” of “welke cursus het best is” klinkt beter in schrijftaal > zie ook link

- KOMMA’S!!!
In het boek staan 2 bladzijden volgeschreven (p99-100) over het essentiële belang van een correct gebruik van leestekens, waaronder ook de komma.
Ik lees onder andere: “Wanneer iemand (professioneel) een verhaal beoordeelt, zal hij dat meteen terzijde schuiven wanneer de tekst bol staat van de verkeerd gebruikte komma’s,…” en “Komma’s blijken vaak het meest heikele punt.”
Waarom wordt deze raad gegeven aan beginnende schrijvers, maar wordt er in dit boek geen rekening mee gehouden? Enkele van de vele voorbeelden:
“Wie het hoogste of het beste bod uitbrengt is de winnaar.” (p112) > In deze zin staan nochtans twee persoonsvormen na elkaar, namelijk “uitbrengt” en “is”.
“Vaak genoeg gebeurt het echter dat stappen door elkaar lopen, overgeslagen worden, of met veel tijdsverschil ertussen plaatsvinden.” (p113) > Wat is de reden van de plaatsing van de komma voor het woordje “of”?
“Elke keer dat wij op kantoor zijn manuscript lazen waren we enthousiast.” (p113) > In deze zin staan nochtans twee persoonsvormen na elkaar, namelijk “lazen” en “waren”.
“Veel auteurs die wij vertegenwoordigen komen bij ons binnen…” (p114) > In deze zin staan nochtans twee persoonsvormen na elkaar, namelijk “vertegenwoordigen” en “komen”.

- contaminatie: “Durf kritisch te zijn op je eigen tekst…” (p122) > Ofwel ben je kritisch over iets, ofwel heb je kritiek op iets.
- …

Er zijn nog talrijke gelijkaardige voorbeelden terug te vinden in de tekst, maar als ik ze hier allemaal zou opsommen dan schrijf ik een boek over het boek en dat is natuurlijk niet de bedoeling.
Ik begrijp wel dat het geen sinecure is om een boek op de markt te brengen waarin geen enkele fout staat. Missen is menselijk. Maar wanneer het boek de expliciete bedoeling heeft om beginnende schrijvers te wijzen op veelgemaakte fouten, dan vind ik het onvergeeflijk dat de uitgeverij het redactionele werk niet met meer nauwkeurigheid uitvoert. Hierdoor krijg ik als lezer het gevoel dat er iets verkondigd wordt dat de schrijvers en/of de eindredacteur zelf nog niet helemaal onder de knie hebben/heeft. Het betreft hier bovendien een 5e (geactualiseerde, uitgebreide en geheel herziene) druk. Dan zouden zulke fouten er onderhand toch al moeten uitgefilterd zijn.
Persoonlijk vind ik het erg spijtig dat een boek waarin toch wel interessante informatie staat, op die manier een minder goede indruk nalaat..

Voor een boek dat de expliciete bedoeling heeft om beginnende schrijvers te wijzen op veelgemaakte fouten en in die zin dus een voorbeeldfunctie heeft, is het vreemd dat de tekst niet (quasi) foutloos is.
De auteurs hebben het voornemen om bij een volgende herdruk alle fouten eruit te halen. Dit initiatief kan alleen maar toegejuicht worden. Op die manier zal de lezer niet langer afgeleid worden door de vorm en zal hij zijn aandacht volledig op de inhoud kunnen richten.
Indien dit daadwerkelijk gebeurt, dan is een volgende editie van dit boek een extra ster waard!

Dit was mijn allereerste recensie. Deze dateert van november 2016. Oorspronkelijk gaf ik het boek 2*, maar gezien mijn leeservaring sindsdien, ben ik van mening dat dit boek nog maar 1* waard is. Sindsdien ben ik immers nooit meer een boek tegengekomen met zó veel schrijffouten. Gezien het thema van dit boek en de functie van de 'auteurs' is dit wel érg ironisch.

[Marijke Plante · Rating 3 out of 5]

Ik lees heel graag boeken over het schrijven van boeken. Ik heb er dan ook heel wat versleten inmiddels. Bijna alle boeken over schrijven zijn van de hand van gevestigde auteurs. Alweer een bestseller van Sebes en Bisseling is wat dat betreft een prettige uitzondering. Vanuit hun werk als literair agent vertellen ze over het schrijven van je debuut.

Als je op zoek bent naar een boek met schrijftips, dan zijn er betere. Ik ben zelf heel erg fan van De wil en de weg van Jan Brokken, wat goed is gerecenseerd maar gek genoeg niet wordt genoemd door S&B. Het boek On writing van Stephen King wordt meermaals genoemd. Verderop in het boek kom je erachter dat Sebes & Bisseling de agent zijn van King in Nederland. Toeval of niet?

Maar het inkijkje dat de heren geven in hun werkzaamheden als literair agent is heel erg leerzaam. Het is een beroep waarvan ik niet wist dat het bestond, terwijl ik Amerika iedere schrijver via een agent bij een uitgeverij terechtkomt. Ook wist ik niet van het bestaan van boekenscouts. Ook interessant om te weten: Robbert Vuijsje heeft drie jaar moeten leuren met Alleen maar nette mensen voordat het werd uitgegeven en een bestseller werd.

Er staan wat overbodige alinea’s in. Bijvoorbeeld: Doe niet leuk of origineel bij inzending vond ik best een open deur. Maar wel grappig om te lezen dat iemand een keer een vibrator meestuurde met een boek om op te vallen. Ik ergerde me wel een beetje aan de namedropping in dit boek. Harry Mulisch wordt Harry genoemd. Ook wordt er een hele rits restaurants en café’s genoemd waar je misschien wel een redacteur van een uitgeverij tegen het lijf kan lopen. Wat je dan vervolgens moet doen maken de heren niet duidelijk. Ik kan me niet voorstellen dat een uitgever die even een biertje pakt, zit te wachten op een aspirant-schrijver die zo graag wil netwerken.

Dit prettig geschreven boek in overzichtelijke hoofdstukken is een aanrader voor iedereen die een boek heeft geschreven en die wil weten hoe het nu verder gaat. Hoe benader je een uitgever? Doe je dat zelf, of via een agent? (Natuurlijk tippen de heren om dit via een agent te doen, dat is tenslotte hun brood!) Wat is eigenlijk de kans dat je uit de slush pile naar boven komt drijven als nieuw talent? Wat schrijf je in de begeleidende brief bij je manuscript? Wat staat er in een proposal? En is het handig om alvast na te denken over een tweede boek? Dat zijn natuurlijk dingen waar je echt wat aan hebt als je je boek hebt geschreven.

[Steven · Rating 3 out of 5]

Voor wie vaak dit soort boeken leest, zullen er wellicht weinig echte nieuwigheden in staan. Het biedt wel een goed inzicht in wat een literair agent precies doet. Alleen de toon van het boek irriteerde me vaak: doordat er zo hard werd gefocust op al die barslechte manuscripten die ze binnen krijgen, voelde ik geregeld een belerend en arrogant vingertje naar me wijzen - in die mate dat de goesting om me zelf nog eens aan het schrijven van een boek te zetten me vaak verging. Als je een informatief boek zoekt over het boekenvak in Nederland, dan kan dit iets voor jou zijn, maar als je een enthousiasmerend boek wil met schrijftips die je goesting geven om er meteen aan te beginnen, laat dit dan zeker links liggen.

[Emma · Rating 3 out of 5]

Heel leesbaar. Een paar open deuren en veel erg interessante inzichten. En of die deuren echt open staan hangt erg af wat je al gelezen hebt over het uitgeefwereldje in Nederland. Ook erg handige voorbeelden van brieven en proposals.

[Leswey · Rating 4 out of 5]

Goed boek! Alleen lezen als je ook echt een boek wilt schrijven, anders veel te inhoudelijk.

[Marieke · Rating 5 out of 5]

Super leuk en goed vooral als je zelf ook schrijft en wilt schrijven!

[Silke Stofbergen · Rating 5 out of 5]

Ontzettend fijn boek om meer te leren over het boekenvak en hoe je jezelf kan voorbereiden op het schrijven en uitgeven van je (eerste) boek! Zeker een aanrader voor beginnende schrijvers

[Boekenwurm Saskia · Rating 4 out of 5]

Handig en Compact

Alweer een bestseller’ van Paul Sebes en Willem Bisseling is een herziene uitgave van het eerder in 2008 uitgebrachte ‘Bestseller’. Het boek en het televisieprogramma ‘De pennen geslepen’ zijn tegelijkertijd op de markt gebracht en brengen de theorie van het boek in de praktijk. Deze combinatie brengt de theorie uit het boek tot leven en daarnaast biedt de tv-serie leuk amusement.

Het boek beoogt de beginnende schrijver een helpende hand te bieden en te ondersteunen. Natuurlijk hoopt iedere schrijver dat al zijn geworstel tot een publicatie leidt. Zo vanzelfsprekend blijkt het echter niet te zijn. De auteurs geven ons een kijkje in de keuken van het boekenvak waaruit blijkt dat kwaliteit zichzelf niet verkoopt. Naast een geweldig boek, een goede uitgeverij en een prima publiciteit speelt de geluksfactor mee.

Voor het zover is dient de schrijver tot een aanvaardbaar boek te komen en zijn manuscript aan de man te brengen. Dit boekje beschrijft in zes hoofdstukken de stappen die een schrijver daarbij tegenkomt. Naast tips over verhaallijnen, personages, perspectief, spanning, sfeer, structuur en schrijfstijl besteedt ‘Alweer een besteller’ aandacht aan praktische zaken zoals het inleveren van een manuscript. Gebruik daarvoor bijvoorbeeld geen nietjes of ringband en stuur niet meer pagina’s op dan een uitgever vraagt. Je gooit daarmee je eigen glazen in.

Het boekje leest vlotjes en gemakkelijk weg en is onderverdeeld in hoofdstukjes en paragrafen. Deze staan met trefwoorden vermeld in de inhoudsopgaven en maken het makkelijk om de verschillende onderwerpen naderhand nog eens terug te lezen.

Heel handig zijn de bijlagen met onder andere voorbeeldbrieven, proposals en zelfs een modelcontract. Je treft er een lijst van uitgevers aan met de genres waarin ze actief zijn. Een lijstje met schrijfboeken en de mustreads-lijst complementeren het geheel en zijn handig wanneer je je in specifieke onderwerpen wilt verdiepen.

Alweer een bestseller is een makkelijk leesbaar schrijfboek dat een beginnende schrijver een aardig beeld geeft over wat hij kan verwachten. Het biedt ook een kijkje in de hedendaagse boekenwereld en is daardoor ook interessant voor wie meer wil weten over de boekenwereld en wat er bij het schrijven van een boek komt kijken.

[Lucia van den Brink · Rating 4 out of 5]

Dit boek is een aanrader voor iedere debuterende schrijver. Het vertelt je hoe je een manuscript opstuurt naar een uitgever, hoe een agentschap werkt en wat debuteren inhoudt. Naar deze informatie heeft iedere debutant in spé ongetwijfeld gegoogled, maar nooit een sluitend antwoord op gevonden - ik in ieder geval niet. Het is een kijkje in de keuken, maar dan aan de andere kant van de tafel. Let dus op, dit boek is er niet om je te inspireren bij je verhaal of plot als auteur (Lees dan liever Over Leven en Schrijven van Stephen King).

In één onderdeel spreken de heren zichzelf tegen. Er wordt verteld dat de afwisseling in de lengte van zinnen de tekst luchtig maakt. Jammer genoeg, staan er soms erg lange opsommingen in het boek van schrijvers, must-reads of uitgeverijen. Liever zou ik één goed voorbeeld lezen in de lopende tekst, opgediend als een hapklaar brokje informatie met een verwijzing naar een langere lijst in bijlagen.