What do you think?
Rate this book
Bến Không Chồng
Cuốn tiểu thuyết trong bộ ba giải thưởng Hội Nhà văn 1991, Bến không chồng đã đứng được với thời gian nhờ một vẻ đẹp trong khuôn hình cổ điển: mộc mạc và chân phương trong cốt truyện, trong cách dẫn dắt và ngôn từ; như nhận xét của giáo sư Phong Lê – “một ngôn từ không lấp lánh tài hoa, mà giản dị, tự nhiên, và với ưu thế đó, Bến không chồng là tác phẩm khẳng định được ngay vị trí của nó trong lòng độc giả mà không hề gây tranh cãi”.
Cốt truyện xung quanh cuộc trở về của Vạn - người lính Điện Biên - ở làng Đông quê hương anh. Người lính dũng cảm trong chiến đấu trở về trong thời bình nhưng không hòa nhập được vào nhịp sống bình thường, vẫn giữ nguyên tác phong trận mạc để chỉ huy cộng đồng làng xã. Anh không dám vượt qua rào cản tâm lý để đến với chị Nhân, nhưng rồi cuộc sống xô đẩy anh cùng hai người phụ nữ trong đời anh đến những lựa chọn quyết liệt. Những người phụ nữ ở làng Đông mỗi người đi tìm hạnh phúc theo cách của mình, nhưng thời cuộc và chiến tranh cùng biết bao sai lầm trong tư duy một thời đã ám ảnh họ mãi ở một “bến Không Chồng” vừa hữu hình vừa dai dẳng trong tiềm thức.
Bến không chồng, ở thời điểm mở đầu 90, quả đã góp được một cái nhìn mới về bức tranh đất nước trong thời chiến và hậu chiến; với gánh nặng không phải chỉ là chiến tranh, về phía khách quan; mà còn là những lầm lạc của con người, trong một bối cảnh có quá nhiều biến động và thử thách, mà tất cả những ai “do lịch sử để lại” đã không đủ tầm và sức để vượt qua. Những nhận xét này đã khẳng định được vị trí của cuốn tiểu thuyết, và còn lan tỏa hơn khi đã được dịch ra tiếng Pháp, Ý cũng như được chuyển thể thành phim truyện cùng tên.
Cốt truyện xung quanh cuộc trở về của Vạn - người lính Điện Biên - ở làng Đông quê hương anh. Người lính dũng cảm trong chiến đấu trở về trong thời bình nhưng không hòa nhập được vào nhịp sống bình thường, vẫn giữ nguyên tác phong trận mạc để chỉ huy cộng đồng làng xã. Anh không dám vượt qua rào cản tâm lý để đến với chị Nhân, nhưng rồi cuộc sống xô đẩy anh cùng hai người phụ nữ trong đời anh đến những lựa chọn quyết liệt. Những người phụ nữ ở làng Đông mỗi người đi tìm hạnh phúc theo cách của mình, nhưng thời cuộc và chiến tranh cùng biết bao sai lầm trong tư duy một thời đã ám ảnh họ mãi ở một “bến Không Chồng” vừa hữu hình vừa dai dẳng trong tiềm thức.
Bến không chồng, ở thời điểm mở đầu 90, quả đã góp được một cái nhìn mới về bức tranh đất nước trong thời chiến và hậu chiến; với gánh nặng không phải chỉ là chiến tranh, về phía khách quan; mà còn là những lầm lạc của con người, trong một bối cảnh có quá nhiều biến động và thử thách, mà tất cả những ai “do lịch sử để lại” đã không đủ tầm và sức để vượt qua. Những nhận xét này đã khẳng định được vị trí của cuốn tiểu thuyết, và còn lan tỏa hơn khi đã được dịch ra tiếng Pháp, Ý cũng như được chuyển thể thành phim truyện cùng tên.
352 pages, Paperback
First published January 1, 2002
12 people are currently reading
319 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 51 reviews
August 6, 2021
Bến không chồng - Dương Hướng.
Phải thú thật một điều rằng cuốn sách này nằm trên giá sách của mình cũng khá lâu rồi, nhân đợt này mình bỗng “thèm” văn học Việt Nam quá nên lấy xuống đọc và wow... " Sao mình lại từng bỏ quên một kiệt tác như thế này? " đó là suy nghĩ đầu tiên của mình khi đọc cuốn sách. Nghe tên tác phẩm ban đầu mình đã nghĩ rằng đây sẽ là một chuyện tình buồn nào đó lấy cảm hứng từ sự tích đá vọng phu nhưng KHÔNG! nó vượt xa điều đó, nó khiến mình ngỡ ngàng về tính chân thật, tính khốc liệt cũng như tính nhân đạo mà nó ôm lấy. Đây là một cuốn sách về thời chiến với một huớng tiếp cận khác, thay vì focus vào cảnh bom rơi đạn lạc nơi chiến trường, hay lằn ranh mong manh của sự sống và cái chết thì nó được kể theo con mắt của người ở lại - những hậu phương.
Bản thân tác giả Dương Hướng cũng là một anh bộ đội cụ Hồ, chiến thắng trở về, ông đau đáu mong muốn được viết một tác phẩm lột tả chân thật sự mất mát của chiến tranh lên những người ở lại. Ông viết mà không mong cầu sẽ nhận được một đồng nhuận bút từ nhà xuất bản. Khi nhận được yêu cầu sửa bản thảo ông đã từ chối, tự mình mang tác phẩm đến gõ cửa NXB Hội nhà văn và thật tuyệt vời, tác phẩm đã đến được với bạn đọc mà không hề phải cắt bỏ một dấu chấm dấu phẩy nào cả.
Bến không chồng lấy bối cảnh ở làng Đông – một làng quê điển hiền của vùng đồng bằng Bắc Bộ nước ta, với một câu chuyện trải dài gần nửa đời người: từ sau chiến thắng Điện Biên Phủ 1954 đến sau những năm 1975 khi đất nước đã hoàn toàn thống nhất. Nguyễn Vạn – nhân vật chính của tác phẩm là môt anh bộ đội Điện Biên trở về làng sau chiến thắng với mong muốn cống hiến sức mình cho sự phát triển của quê hương làng xã hướng theo nếp sống mới với sự cởi mở hơn, nhưng lại vấp phải suy nghĩ cổ hủ, lạc hậu vốn ăn sâu muôn đời vào đầu óc người dân. Vì phải giữ gìn hình ảnh thanh liêm, chính trực, anh buộc phải chôn chặt tình cảm cũng như niềm mong cầu hạnh phúc của mình với Nhân – một người vợ liệt sĩ trẻ tuổi.
Bên cạnh câu chuyện của Vạn là bất hạnh của Nghĩa và Hạnh. Nghĩa là cháu trai độc tôn của dòng họ Nguyễn – một dòng họ gia vọng tộc nhất làng. Hạnh là cháu gái dòng họ Vũ cũng thuộc hàng có tên tuổi. Hai dòng họ có mối “thâm thù đại hận” với nhau từ thời xa xưa đến nỗi mà họ Nguyễn lập nên một điều cấm rằng cấm con cháu họ Vũ không được bén mảng đến đất từ đường của nhà mình, trai gái hai họ không được phép yêu nhau và lấy nhau. Bao đời nay là vậy nhưng đến đời Nghĩa và Hạnh thì lại xảy ra biến cố, cả hai lớn lên bên nhau, luôn dành cho nhau những tình cảm đặc biệt, tự nhận thấy lối suy nghĩ cổ hủ của dòng họ mình mà cả hai quyết tâm gạt bỏ tất cả để đến với nhau, không chờ sự tác thành của bố mẹ hai bên, đôi trẻ cầm tay nhau đám cưới “kiểu mới” dưới sự chứng kiến của chú Vạn – đại diện cho chính quyền và bạn bè trong chi hội thanh niên. Đám cưới chẳng bao lâu thì Nghĩa lên đường tham gia chiến trường miền Nam, Hạnh trở thành trụ cột về mặt tinh thần cũng như lao động chính của hai bên nội ngoại.
"Ngày lấy anh, chị mười tám tuổi
Hai mươi năm cài then cửa chờ chồng
Hai mươi năm nước mắt đầm áo gối
Đêm mùa nào với chị cũng mùa đông
Mỗi ngày nhớ, mỏi mòn đôi mắt chị
Hai mươi năm mong một lá thư về
Hai mươi năm chờ tay anh gõ cửa
Ngọn gió lùa lừa chị những canh khuya."
Hơn 10 năm ròng chờ Nghĩa, Hạnh vừa là con gái, vừa là con dâu, vừa phải tăng gia sản xuất, vừa tham gia công tác thanh niên góp phần xây dựng quê hương. Cô dọn về sống với mẹ chồng mặc cho lời dèm pha cay nghiệt của họ hàng nhà nội và mong ngóng tin Nghĩa từng ngày. Ngày bố mất, Nghĩa không về kịp, anh về đến nơi thì mọi việc đã được Hạnh lo liệu, cô nén nước mắt trước lời buộc tội của chú bác “vì thằng Nghĩa lấy con Hạnh nên tổ tiên giáng tội.” . Sau lần về đó, Nghĩa đi biền biệt hơn 10 năm không một lá thư, Hạnh ở nhà một lòng thủy chung son sắc. Ngày toàn thắng, anh võng lọng về làng, những tưởng lứa đôi xum vầy, hạnh phúc trọn vẹn nhưng đâu có được.. bi kịch nối tiếp bi kịch: Hạnh dứt áo ra đi…
Cùng cảnh ngộ với Hạnh còn rất nhiều người phụ nữ cũng chung số phận. Từ mẹ đẻ lần lượt mất cả hai người con trai, từ bạn thân mất đi người thương yêu, biết bao người vợ mất chồng, con mất cha. Lứa đôi xa cách, người phụ nữ nào không vững tâm thì sẽ xa ngã, bị quê hương làng xóm bêu riếu. Sự mất mát trên nền lối sống cổ hủ, lạc hậu. Không một câu từ miêu tả sự khốc liệt của chiến tranh nhưng chỉ qua cuộc sống nơi làng quê cũng đủ thấy sự thê lương– hệ quả của của cuộc chiến tranh phi nghĩa.
“Bến không chồng” chỉ nội cái tên thôi đã đủ đau xót, không chỉ vậy Bến không chồng còn là sự trăn trở về bản năng tính dục, về cốt cách phụ nữ, về khát khao hạnh phúc, về những mảng tối – chút ích kỉ trong mỗi con người, về tiền tài danh vọng.
Câu chuyện của Dương Hướng được kể với giọng văn vô cùng mộc mạc đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc bộ, nó không hướng con người ta phải nghĩ gì, học gì làm gì, quyền quyết định hoàn toàn do người đọc. Thậm chí ngay cả cái kết cũng sẽ do người đọc viết tiếp.
Bàng hoàng, day dứt sẽ là những từ mình chọn để review nhanh về cuốn sách này. Thật sự highly highly recommend cho tất cả mọi người và plz… đừng bỏ quên một kiệt tác như thế này.
Mình rate 4* cho tác phẩm này, 0.5* giữ lại vì nó quá ám ảnh, 30 trang cuối, mình những tưởng sẽ là cái kết toàn vẹn cho tất cả nhưng rồi như một cú vả ( hay gọi theo kiểu hiện đại là twist ), khiến mình ngỡ ngàng, mình còn nghĩ gì ôi gì vậy, vài trang nữa là hết rồi, sao lại như vậy? 0.5* còn lại là do bản in còn lỗi chính tả, lỗi đánh máy. So far, đây sẽ là một trong những best books của mình trong năm nay.
Phải thú thật một điều rằng cuốn sách này nằm trên giá sách của mình cũng khá lâu rồi, nhân đợt này mình bỗng “thèm” văn học Việt Nam quá nên lấy xuống đọc và wow... " Sao mình lại từng bỏ quên một kiệt tác như thế này? " đó là suy nghĩ đầu tiên của mình khi đọc cuốn sách. Nghe tên tác phẩm ban đầu mình đã nghĩ rằng đây sẽ là một chuyện tình buồn nào đó lấy cảm hứng từ sự tích đá vọng phu nhưng KHÔNG! nó vượt xa điều đó, nó khiến mình ngỡ ngàng về tính chân thật, tính khốc liệt cũng như tính nhân đạo mà nó ôm lấy. Đây là một cuốn sách về thời chiến với một huớng tiếp cận khác, thay vì focus vào cảnh bom rơi đạn lạc nơi chiến trường, hay lằn ranh mong manh của sự sống và cái chết thì nó được kể theo con mắt của người ở lại - những hậu phương.
Bản thân tác giả Dương Hướng cũng là một anh bộ đội cụ Hồ, chiến thắng trở về, ông đau đáu mong muốn được viết một tác phẩm lột tả chân thật sự mất mát của chiến tranh lên những người ở lại. Ông viết mà không mong cầu sẽ nhận được một đồng nhuận bút từ nhà xuất bản. Khi nhận được yêu cầu sửa bản thảo ông đã từ chối, tự mình mang tác phẩm đến gõ cửa NXB Hội nhà văn và thật tuyệt vời, tác phẩm đã đến được với bạn đọc mà không hề phải cắt bỏ một dấu chấm dấu phẩy nào cả.
Bến không chồng lấy bối cảnh ở làng Đông – một làng quê điển hiền của vùng đồng bằng Bắc Bộ nước ta, với một câu chuyện trải dài gần nửa đời người: từ sau chiến thắng Điện Biên Phủ 1954 đến sau những năm 1975 khi đất nước đã hoàn toàn thống nhất. Nguyễn Vạn – nhân vật chính của tác phẩm là môt anh bộ đội Điện Biên trở về làng sau chiến thắng với mong muốn cống hiến sức mình cho sự phát triển của quê hương làng xã hướng theo nếp sống mới với sự cởi mở hơn, nhưng lại vấp phải suy nghĩ cổ hủ, lạc hậu vốn ăn sâu muôn đời vào đầu óc người dân. Vì phải giữ gìn hình ảnh thanh liêm, chính trực, anh buộc phải chôn chặt tình cảm cũng như niềm mong cầu hạnh phúc của mình với Nhân – một người vợ liệt sĩ trẻ tuổi.
Bên cạnh câu chuyện của Vạn là bất hạnh của Nghĩa và Hạnh. Nghĩa là cháu trai độc tôn của dòng họ Nguyễn – một dòng họ gia vọng tộc nhất làng. Hạnh là cháu gái dòng họ Vũ cũng thuộc hàng có tên tuổi. Hai dòng họ có mối “thâm thù đại hận” với nhau từ thời xa xưa đến nỗi mà họ Nguyễn lập nên một điều cấm rằng cấm con cháu họ Vũ không được bén mảng đến đất từ đường của nhà mình, trai gái hai họ không được phép yêu nhau và lấy nhau. Bao đời nay là vậy nhưng đến đời Nghĩa và Hạnh thì lại xảy ra biến cố, cả hai lớn lên bên nhau, luôn dành cho nhau những tình cảm đặc biệt, tự nhận thấy lối suy nghĩ cổ hủ của dòng họ mình mà cả hai quyết tâm gạt bỏ tất cả để đến với nhau, không chờ sự tác thành của bố mẹ hai bên, đôi trẻ cầm tay nhau đám cưới “kiểu mới” dưới sự chứng kiến của chú Vạn – đại diện cho chính quyền và bạn bè trong chi hội thanh niên. Đám cưới chẳng bao lâu thì Nghĩa lên đường tham gia chiến trường miền Nam, Hạnh trở thành trụ cột về mặt tinh thần cũng như lao động chính của hai bên nội ngoại.
"Ngày lấy anh, chị mười tám tuổi
Hai mươi năm cài then cửa chờ chồng
Hai mươi năm nước mắt đầm áo gối
Đêm mùa nào với chị cũng mùa đông
Mỗi ngày nhớ, mỏi mòn đôi mắt chị
Hai mươi năm mong một lá thư về
Hai mươi năm chờ tay anh gõ cửa
Ngọn gió lùa lừa chị những canh khuya."
Hơn 10 năm ròng chờ Nghĩa, Hạnh vừa là con gái, vừa là con dâu, vừa phải tăng gia sản xuất, vừa tham gia công tác thanh niên góp phần xây dựng quê hương. Cô dọn về sống với mẹ chồng mặc cho lời dèm pha cay nghiệt của họ hàng nhà nội và mong ngóng tin Nghĩa từng ngày. Ngày bố mất, Nghĩa không về kịp, anh về đến nơi thì mọi việc đã được Hạnh lo liệu, cô nén nước mắt trước lời buộc tội của chú bác “vì thằng Nghĩa lấy con Hạnh nên tổ tiên giáng tội.” . Sau lần về đó, Nghĩa đi biền biệt hơn 10 năm không một lá thư, Hạnh ở nhà một lòng thủy chung son sắc. Ngày toàn thắng, anh võng lọng về làng, những tưởng lứa đôi xum vầy, hạnh phúc trọn vẹn nhưng đâu có được.. bi kịch nối tiếp bi kịch: Hạnh dứt áo ra đi…
Cùng cảnh ngộ với Hạnh còn rất nhiều người phụ nữ cũng chung số phận. Từ mẹ đẻ lần lượt mất cả hai người con trai, từ bạn thân mất đi người thương yêu, biết bao người vợ mất chồng, con mất cha. Lứa đôi xa cách, người phụ nữ nào không vững tâm thì sẽ xa ngã, bị quê hương làng xóm bêu riếu. Sự mất mát trên nền lối sống cổ hủ, lạc hậu. Không một câu từ miêu tả sự khốc liệt của chiến tranh nhưng chỉ qua cuộc sống nơi làng quê cũng đủ thấy sự thê lương– hệ quả của của cuộc chiến tranh phi nghĩa.
“Bến không chồng” chỉ nội cái tên thôi đã đủ đau xót, không chỉ vậy Bến không chồng còn là sự trăn trở về bản năng tính dục, về cốt cách phụ nữ, về khát khao hạnh phúc, về những mảng tối – chút ích kỉ trong mỗi con người, về tiền tài danh vọng.
Câu chuyện của Dương Hướng được kể với giọng văn vô cùng mộc mạc đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc bộ, nó không hướng con người ta phải nghĩ gì, học gì làm gì, quyền quyết định hoàn toàn do người đọc. Thậm chí ngay cả cái kết cũng sẽ do người đọc viết tiếp.
Bàng hoàng, day dứt sẽ là những từ mình chọn để review nhanh về cuốn sách này. Thật sự highly highly recommend cho tất cả mọi người và plz… đừng bỏ quên một kiệt tác như thế này.
Mình rate 4* cho tác phẩm này, 0.5* giữ lại vì nó quá ám ảnh, 30 trang cuối, mình những tưởng sẽ là cái kết toàn vẹn cho tất cả nhưng rồi như một cú vả ( hay gọi theo kiểu hiện đại là twist ), khiến mình ngỡ ngàng, mình còn nghĩ gì ôi gì vậy, vài trang nữa là hết rồi, sao lại như vậy? 0.5* còn lại là do bản in còn lỗi chính tả, lỗi đánh máy. So far, đây sẽ là một trong những best books của mình trong năm nay.
September 10, 2016
Cuốn tiểu thuyết viết về chiến tranh mà không đá động gì đến chiến tranh, chỉ nói về hậu phương và thời bình kéo dài gần 50 năm xoay quanh một ngôi làng Bắc bộ.
Nguyên cuốn sách có lẽ chả có ai hạnh phúc, họ bị chiến tranh hủy hoại rất nhiều thứ, cả thể xác lẫn tinh thần, nỗi đau khổ triền miên cứ kéo dài không dứt đến tận cuối cùng làm tôi cảm thấy hơi mệt, kiểu tác giả ác quá, sao không cho người ta một con đường hạnh phúc mà triệt hạ hết thảy những đầu dây mối nhợ dẫn tới hạnh phúc của họ.
Cuốn sách không hề có đổ máu hay bạo lực, chỉ có những giọt nước mắt. Tác giả chủ yếu khai thác khía cạnh tình yêu, tội lỗi và đặc biệt là những cám dỗ mà ai cũng gặp phải, đặc biệt là trong chiến tranh, khi cái chết gần hơn sự sống thì ai lại không muốn buông mình chỉ một giây phút?
Nguyên cuốn sách có lẽ chả có ai hạnh phúc, họ bị chiến tranh hủy hoại rất nhiều thứ, cả thể xác lẫn tinh thần, nỗi đau khổ triền miên cứ kéo dài không dứt đến tận cuối cùng làm tôi cảm thấy hơi mệt, kiểu tác giả ác quá, sao không cho người ta một con đường hạnh phúc mà triệt hạ hết thảy những đầu dây mối nhợ dẫn tới hạnh phúc của họ.
Cuốn sách không hề có đổ máu hay bạo lực, chỉ có những giọt nước mắt. Tác giả chủ yếu khai thác khía cạnh tình yêu, tội lỗi và đặc biệt là những cám dỗ mà ai cũng gặp phải, đặc biệt là trong chiến tranh, khi cái chết gần hơn sự sống thì ai lại không muốn buông mình chỉ một giây phút?
March 6, 2023
Mộc mạc, giản dị. Miêu tả rất chân thực bối cảnh một làng quê Bắc Bộ suốt mấy chục năm từ sau cải cách ruộng đất, qua những cuộc chiến. Bến không chồng có lẽ đã trở thành huyền thoại bước ra khỏi tiểu thuyết để định nghĩa chung cho những ngôi làng vắng bóng đàn ông. Phim chuyển thể Thương nhớ ở ai chưa xem hết nhưng thấy cũng rất đỉnh luôn. Đoạn cuối tác giả để drama quá. Hơi bị bất ngờ.
July 10, 2017
"Bến không chồng" là cuốn tiểu thuyết viết về một hành trình dài từ những năm kháng chiến chống Pháp đến tận thời bình. Là một tác phẩm thuộc dòng văn học sau những năm 75, cuộc sống và con người được khai thác từ nhiều khía cạnh nhiều góc nhìn, cuộc đời đa sự và con người thì đa đoan. Và những éo le, ngang trái, về những câu chuyện đằng sau vẻ ngoài hào nhoáng của một thời chiến đấu vàng son vẫn lẩn khuất và nhói tim người đọc.
Tôi tìm đến quyển sách thực sự là do cái tên của nó. "Bến không chồng" - chỉ nội cái tên thôi cũng tỏ rõ vẻ xót xa, đau thương nào đó. Và "Bến không chồng" là câu chuyện về tình yêu, về những người phụ nữ, về tính dục và bản năng của con người. Tất cả những phần con của chúng ta được hiện lên rõ nhất đó chính là khi chúng ta phải bước vào những quyết định khó khăn hay những dồn nén đã đến bước đường cùng.
Tác phẩm tái hiện lại khung cảnh làng quê một cách sống động và chân thực nhất, khiến cho những người con xa quê hay những con người sống mãi trong thành phố chật hẹp phải xao xuyến nao lòng. Suốt dọc chiều dài của tác phẩm là những suy nghĩ cổ hủ áp đặt lên cuộc sống tinh thần của toàn bộ người dân. Mỗi một mảnh đất con sông, một hình thù đều gắn với 1 câu chuyện xa xưa nào đó. Và cả mối thù truyền kiếp giữa dòng họ Nguyễn và họ Vũ mà họ giữ như lời thề báu cũng cắt đứt nhiều mối duyên tình.
Để nói về một cuốn tiểu thuyết đồ sộ như này, thật có quá nhiều thứ để đề cập và nhắc đến, mà thật sự, nếu không được nói đến thì mất bao nhiêu đi cái hay của tác phẩm.
Thế nhưng, trung tâm nhất của tác phẩm vẫn là mối tình, mối nhân duyên đầy éo le của Hạnh và Nghĩa.
Cả hai từ nhỏ đã lớn lên cùng nhau, nhưng Nghĩa họ Nguyễn còn Hạnh họ Vũ. Mối thù truyền kiếp hai họ đã ngăn cản không cho đôi trẻ lớn lên đến với nhau. Nhưng tình yêu của những trái tim trẻ trung hừng hực cháy, không thể bị ngăn cản. Họ đến với nhau mà chấp nhận những định kiến, dè bỉu, thậm chí là sự lạnh lùng của cha mẹ. Tình yêu ấy có thể đánh bại được những ngoại nhân tác động, nhưng lại không thắng nổi nội nhân ham muốn, suy nghĩ và sự thay đổi theo thời gian của con người. Sau khi Nghĩa đi bộ đội, suốt hơn 10 năm trời ròng rã, tuổi trẻ của Hạnh chỉ là làm việc cật lực và chăm lo hết sức đến gia đình hai bên. Cô dần dần trở thành trụ cột của cả nhà mẹ đẻ lẫn nhà chồng khi những người đàn ông của cả 2 gia đình đều lần lượt ra đi mãi mãi. Vậy mà đến khi đoàn tụ, đến khi chiến tranh chấm dứt, Hạnh cũng là người dứt áo ra đi, khi cô nghĩ chính mình không thể có con, không thể làm trọn bổn phận của một người phụ nữ, và nhất là - không thể giữ được tình yêu của Nghĩa được nữa. Người phụ nữ của tôi dù không có tội, vẫn luôn nhận hết mọi đớn đau mà ra đi.
"Bến không chồng" là tác phẩm mà trong đó, bi kịch chồng chất bi kịch. Ta thấy trong tác phẩm một lối sống rất cổ hủ, lạc hậu của 1 vùng quê bắc bộ, thấy được những hi sinh mất mát khôn cùng của chiến tranh, đó không chỉ là hi sinh về của cải vật chất hay tính mạng con người, mà nó khiến cho những người con sống sót khi trở về, cả những người vẫn luôn chờ đợi ở hậu phương, mãi sau này vẫn không thể sống một đời bình an. Và tác phẩm còn nói lên rất nhiều những khoảng tối trong mỗi con người, những dục vọng về tiền tài, danh vọng, và cả về thể xác, cả tham-sân-si, tất cả, tất cả đều được ẩn hiện phía sau ngòi bút của Dương Hướng.
Không có những triết lý giáo điều dạy chúng ta phải làm gì, học gì, nghĩ gì. Nhưng câu chuyện mà Dương Hướng kể bằng giọng văn hết sức mộc mạc, những câu chuyện thật như đời ấy đã khiến ta không khỏi băn khoăn suy nghĩ, về những phẩm chất quý giá của người phụ nữ xưa mà nay ta hiếm thấy, về cách ta đối mặt trước những ngã rẽ của cuộc đời, về cách sống sao cho vẹn toàn đạo lý, về hai chữ thuỷ-chung, về những gì ta có và ta không có,...
Hình ảnh của những cái chết, nước mắt, niềm vui và hạnh phúc, nụ cười, sự mòm mỏi,... cứ ám ảnh mãi không nguôi trong tâm trí tôi.
Tôi tìm đến quyển sách thực sự là do cái tên của nó. "Bến không chồng" - chỉ nội cái tên thôi cũng tỏ rõ vẻ xót xa, đau thương nào đó. Và "Bến không chồng" là câu chuyện về tình yêu, về những người phụ nữ, về tính dục và bản năng của con người. Tất cả những phần con của chúng ta được hiện lên rõ nhất đó chính là khi chúng ta phải bước vào những quyết định khó khăn hay những dồn nén đã đến bước đường cùng.
Tác phẩm tái hiện lại khung cảnh làng quê một cách sống động và chân thực nhất, khiến cho những người con xa quê hay những con người sống mãi trong thành phố chật hẹp phải xao xuyến nao lòng. Suốt dọc chiều dài của tác phẩm là những suy nghĩ cổ hủ áp đặt lên cuộc sống tinh thần của toàn bộ người dân. Mỗi một mảnh đất con sông, một hình thù đều gắn với 1 câu chuyện xa xưa nào đó. Và cả mối thù truyền kiếp giữa dòng họ Nguyễn và họ Vũ mà họ giữ như lời thề báu cũng cắt đứt nhiều mối duyên tình.
Để nói về một cuốn tiểu thuyết đồ sộ như này, thật có quá nhiều thứ để đề cập và nhắc đến, mà thật sự, nếu không được nói đến thì mất bao nhiêu đi cái hay của tác phẩm.
Thế nhưng, trung tâm nhất của tác phẩm vẫn là mối tình, mối nhân duyên đầy éo le của Hạnh và Nghĩa.
Cả hai từ nhỏ đã lớn lên cùng nhau, nhưng Nghĩa họ Nguyễn còn Hạnh họ Vũ. Mối thù truyền kiếp hai họ đã ngăn cản không cho đôi trẻ lớn lên đến với nhau. Nhưng tình yêu của những trái tim trẻ trung hừng hực cháy, không thể bị ngăn cản. Họ đến với nhau mà chấp nhận những định kiến, dè bỉu, thậm chí là sự lạnh lùng của cha mẹ. Tình yêu ấy có thể đánh bại được những ngoại nhân tác động, nhưng lại không thắng nổi nội nhân ham muốn, suy nghĩ và sự thay đổi theo thời gian của con người. Sau khi Nghĩa đi bộ đội, suốt hơn 10 năm trời ròng rã, tuổi trẻ của Hạnh chỉ là làm việc cật lực và chăm lo hết sức đến gia đình hai bên. Cô dần dần trở thành trụ cột của cả nhà mẹ đẻ lẫn nhà chồng khi những người đàn ông của cả 2 gia đình đều lần lượt ra đi mãi mãi. Vậy mà đến khi đoàn tụ, đến khi chiến tranh chấm dứt, Hạnh cũng là người dứt áo ra đi, khi cô nghĩ chính mình không thể có con, không thể làm trọn bổn phận của một người phụ nữ, và nhất là - không thể giữ được tình yêu của Nghĩa được nữa. Người phụ nữ của tôi dù không có tội, vẫn luôn nhận hết mọi đớn đau mà ra đi.
"Bến không chồng" là tác phẩm mà trong đó, bi kịch chồng chất bi kịch. Ta thấy trong tác phẩm một lối sống rất cổ hủ, lạc hậu của 1 vùng quê bắc bộ, thấy được những hi sinh mất mát khôn cùng của chiến tranh, đó không chỉ là hi sinh về của cải vật chất hay tính mạng con người, mà nó khiến cho những người con sống sót khi trở về, cả những người vẫn luôn chờ đợi ở hậu phương, mãi sau này vẫn không thể sống một đời bình an. Và tác phẩm còn nói lên rất nhiều những khoảng tối trong mỗi con người, những dục vọng về tiền tài, danh vọng, và cả về thể xác, cả tham-sân-si, tất cả, tất cả đều được ẩn hiện phía sau ngòi bút của Dương Hướng.
Không có những triết lý giáo điều dạy chúng ta phải làm gì, học gì, nghĩ gì. Nhưng câu chuyện mà Dương Hướng kể bằng giọng văn hết sức mộc mạc, những câu chuyện thật như đời ấy đã khiến ta không khỏi băn khoăn suy nghĩ, về những phẩm chất quý giá của người phụ nữ xưa mà nay ta hiếm thấy, về cách ta đối mặt trước những ngã rẽ của cuộc đời, về cách sống sao cho vẹn toàn đạo lý, về hai chữ thuỷ-chung, về những gì ta có và ta không có,...
Hình ảnh của những cái chết, nước mắt, niềm vui và hạnh phúc, nụ cười, sự mòm mỏi,... cứ ám ảnh mãi không nguôi trong tâm trí tôi.
June 8, 2023
4.5/5
Bến không chồng phẳng lặng, trong veo, thanh sạch mát lành. Tưởng chừng dòng sông ấy chẳng qua giờ g���t rửa qua đau thương, tắm táp cho uất hận con người nhưng thực chất đã chứng kiến bao cuộc biến thiên của làng Đông, là "vật chứng" hùng hồn cho những mất mát, xót xa của thời chiến tranh và cả về sau.
Lấy bối cảnh làng quê miền Bắc Việt Nam, "Bến không chồng" không phải là một câu chuyện dung dị đời thường vô thưởng vô phạt. Quá nhiều vấn đề đã được phản ánh chỉ trong ba trăm trang sách: những hủ tục lạc hậu đã đày đoạ con người; mối thù truyền kiếp giữa hai gia tộc Vũ - Nguyễn; công cuộc Cải cách ruộng đất; chiến tranh, những người ra đi và nỗi đau của những kẻ ở lại;...
Về tác phẩm này, nhà văn Dương Hướng từng chia sẻ: "Tôi viết bằng cả tấm lòng yêu thương của một người lính từ chiến trường về nhìn thấy quê hương, thấy những người thân yêu của mình chịu bao mất mát thương đau vì chiến tranh.". Có lẽ đó là lý do vì sao câu chuyện về làng Đông dàn trải trên trang sách một cách tự nhiên và chân thành như vậy. Càng đọc, mình càng hoà nhập vào đó, càng thẩm thấu bao niềm tự hào, bao nỗi buồn đau mà tác phẩm khắc hoạ. Thậm chí đến những trang cuối cùng, mình đã khóc, khóc vì buồn, vì hạnh phúc, một trạng thái cảm xúc mà rất ít khi mình có được. Dường như các nhân vật "Bến không chồng" không phải hư cấu mà là con người bằng xương bằng thịt, người mình đã từng gặp qua, đã từng nghe đâu đó trong những chuyện kể từ thời thơ ấu, đã sống trong mình không chỉ bằng những cái tên mà còn bằng những hình hài nhất định.
Nên chăng, đó là sức mạnh kì diệu của văn chương, nuôi dưỡng và kết nối tâm hồn con người?
Bến không chồng phẳng lặng, trong veo, thanh sạch mát lành. Tưởng chừng dòng sông ấy chẳng qua giờ g���t rửa qua đau thương, tắm táp cho uất hận con người nhưng thực chất đã chứng kiến bao cuộc biến thiên của làng Đông, là "vật chứng" hùng hồn cho những mất mát, xót xa của thời chiến tranh và cả về sau.
Lấy bối cảnh làng quê miền Bắc Việt Nam, "Bến không chồng" không phải là một câu chuyện dung dị đời thường vô thưởng vô phạt. Quá nhiều vấn đề đã được phản ánh chỉ trong ba trăm trang sách: những hủ tục lạc hậu đã đày đoạ con người; mối thù truyền kiếp giữa hai gia tộc Vũ - Nguyễn; công cuộc Cải cách ruộng đất; chiến tranh, những người ra đi và nỗi đau của những kẻ ở lại;...
Về tác phẩm này, nhà văn Dương Hướng từng chia sẻ: "Tôi viết bằng cả tấm lòng yêu thương của một người lính từ chiến trường về nhìn thấy quê hương, thấy những người thân yêu của mình chịu bao mất mát thương đau vì chiến tranh.". Có lẽ đó là lý do vì sao câu chuyện về làng Đông dàn trải trên trang sách một cách tự nhiên và chân thành như vậy. Càng đọc, mình càng hoà nhập vào đó, càng thẩm thấu bao niềm tự hào, bao nỗi buồn đau mà tác phẩm khắc hoạ. Thậm chí đến những trang cuối cùng, mình đã khóc, khóc vì buồn, vì hạnh phúc, một trạng thái cảm xúc mà rất ít khi mình có được. Dường như các nhân vật "Bến không chồng" không phải hư cấu mà là con người bằng xương bằng thịt, người mình đã từng gặp qua, đã từng nghe đâu đó trong những chuyện kể từ thời thơ ấu, đã sống trong mình không chỉ bằng những cái tên mà còn bằng những hình hài nhất định.
Nên chăng, đó là sức mạnh kì diệu của văn chương, nuôi dưỡng và kết nối tâm hồn con người?
July 31, 2025
No Man River by Dương Hương portrays a deeply humane story that set against the backdrop of Vietnam’s turbulent times in 20th century. They faced various kind of revolutions & reforms. However, this is not a war novel in the traditional sense. Instead, it shifts its lens toward those who left behind especially women, disabled and elders. They didn’t join but they are the one who carry quieter war which causing a longer-lasting scars from those conflicts.
Narrated in a simple, calm and linear plot, the novel doesn’t burdening much on languages, just some emotional damage comes in handy. Devastating and intimate. While men in the plot leave & return from war burdened with broken futures & fixed social roles, women are haunted with an unspoken pain that ache deep inside them. Caught in between waiting and loss, often deprived of love, marriage or motherhood. Despite all of chaotic times, I’m glad that these women keep supporting each other to stay afloat & keep living. Some bittersweet moments lingers around them in the meantime.
Among all the characters, it’s Hanh who stayed with me the most. She’s a woman full of quiet sorrow, longing fiercely for her lover to return, continuing their love saga. This novel obviously detests in glorifying war. Rather, he prefers to present the trauma which still echoes inside their body, soul and mind where it’s affecting their everyday life. With that, Huong centres personal sorrow, fractured relationships and individual memory. The results creates a plot that mourns the mute despair felt by their families, lovers, and societies.
It also offers a rare look into Northern Vietnam’s rural life such as cultures, beliefs and limitations. However mainly applied to women where they are suspended in between of tradition and tragedy. No Man River chose wisely by narrating the voices who suffered, waited and resisted. A lasting & vital novel that questioned each of us; what kind of legacy can be left behind from a war?
Narrated in a simple, calm and linear plot, the novel doesn’t burdening much on languages, just some emotional damage comes in handy. Devastating and intimate. While men in the plot leave & return from war burdened with broken futures & fixed social roles, women are haunted with an unspoken pain that ache deep inside them. Caught in between waiting and loss, often deprived of love, marriage or motherhood. Despite all of chaotic times, I’m glad that these women keep supporting each other to stay afloat & keep living. Some bittersweet moments lingers around them in the meantime.
Among all the characters, it’s Hanh who stayed with me the most. She’s a woman full of quiet sorrow, longing fiercely for her lover to return, continuing their love saga. This novel obviously detests in glorifying war. Rather, he prefers to present the trauma which still echoes inside their body, soul and mind where it’s affecting their everyday life. With that, Huong centres personal sorrow, fractured relationships and individual memory. The results creates a plot that mourns the mute despair felt by their families, lovers, and societies.
It also offers a rare look into Northern Vietnam’s rural life such as cultures, beliefs and limitations. However mainly applied to women where they are suspended in between of tradition and tragedy. No Man River chose wisely by narrating the voices who suffered, waited and resisted. A lasting & vital novel that questioned each of us; what kind of legacy can be left behind from a war?
December 7, 2022
Có những nỗi buồn thật là dai dẳng...
Vừa xem xong "Tro tàn rực rỡ", nay lại đọc "Bến không chồng".
Ở đây không phải ở cái nhìn của kẻ ra trận, mà của kẻ ở lại. Những Hạnh, những Nghĩa, những Nguyễn Vạn...Họ còn gì đâu mà mất. Cái kết xót xa, đọc xong mà tưởng mình đã đi qua cả một thiên niên kỉ của nỗi đau rồi.
Đọc sơ thì nghĩ sao con người có nhiều khoái cảm nhục dục đến vậy. Thực là không phải, họ chỉ bị kìm nén quá lâu. Phải nói, tháng 12 của mình lại khởi đầu với những quyển buồn thật buồn đi. Xáo trộn, lẫn lộn, gạch xóa, xám ngoét chẳng ra thể thống gì. Bôi bẩn, thay đổi, tuyệt vọng, điên dại, chẳng có gì là hạnh phúc. Vui có, nhưng buồn thì nhiều.
Còn nhiều để viết lắm, nhưng rõ cũng chỉ rặt những cảm nhận chẳng muốn dông dài: Day dứt, ám ảnh, tội nghiệp và căm phẫn.
Rate 4,5/5
Vừa xem xong "Tro tàn rực rỡ", nay lại đọc "Bến không chồng".
Ở đây không phải ở cái nhìn của kẻ ra trận, mà của kẻ ở lại. Những Hạnh, những Nghĩa, những Nguyễn Vạn...Họ còn gì đâu mà mất. Cái kết xót xa, đọc xong mà tưởng mình đã đi qua cả một thiên niên kỉ của nỗi đau rồi.
Đọc sơ thì nghĩ sao con người có nhiều khoái cảm nhục dục đến vậy. Thực là không phải, họ chỉ bị kìm nén quá lâu. Phải nói, tháng 12 của mình lại khởi đầu với những quyển buồn thật buồn đi. Xáo trộn, lẫn lộn, gạch xóa, xám ngoét chẳng ra thể thống gì. Bôi bẩn, thay đổi, tuyệt vọng, điên dại, chẳng có gì là hạnh phúc. Vui có, nhưng buồn thì nhiều.
Còn nhiều để viết lắm, nhưng rõ cũng chỉ rặt những cảm nhận chẳng muốn dông dài: Day dứt, ám ảnh, tội nghiệp và căm phẫn.
Rate 4,5/5
July 13, 2025
The novel presents an intriguing departure from traditional war fiction through its emphasis on female characters, who are typically relegated to peripheral roles. It interrogates the historical burdens imposed upon women—such as the expectation to preserve chastity, fulfil motherhood, and remain loyal to deceased spouses. As noted in the Foreword, Vietnamese culture often regards womanhood as complete only through motherhood—a belief internalised by several young female characters, ultimately leading to tragedy or social disgrace. By foregrounding these experiences, No Man River subverts conventional war narratives, juxtaposing the domestic “war” endured by women at home with the armed conflict fought by men on the battlefield.
July 1, 2018
Lúc còn nhỏ, tôi đã được nghe mẹ kể nhiều về "bến không chồng" như một trong những cuốn sách nói về chiến tranh mà mẹ tôi yêu thích nhất cùng với "Thời xa vắng" của Lê Lựu.
Nội dung truyện xoay quanh cuộc đời của nhân vật Vạn, Hạnh trong một ngôi làng điển hình của xã hội Việt Nam giữa và cuối thế kỷ 20. dù là Nơi chiến tranh giày xéo tâm hồn hay nơi sự giằng xé của văn hoá truyền thống và văn hoá mới do Cs thì con người vẫn luôn là nạn nhân của tất cả. không ai chạy trốn được số phận cũng k ai chạy trốn được cuộc đời. con người ta luôn khát khao dc yêu thương, được chia sẻ và muốn được người khác thấu hiểu mình.
Nội dung truyện xoay quanh cuộc đời của nhân vật Vạn, Hạnh trong một ngôi làng điển hình của xã hội Việt Nam giữa và cuối thế kỷ 20. dù là Nơi chiến tranh giày xéo tâm hồn hay nơi sự giằng xé của văn hoá truyền thống và văn hoá mới do Cs thì con người vẫn luôn là nạn nhân của tất cả. không ai chạy trốn được số phận cũng k ai chạy trốn được cuộc đời. con người ta luôn khát khao dc yêu thương, được chia sẻ và muốn được người khác thấu hiểu mình.
July 21, 2021
Bi kịch gì mà khiếp thế không biết.
July 17, 2023
Đây là câu chuyện về một thời biến động.
Đây là câu chuyện ở hậu phương. Câu chuyện của những người lính trở về từ chiến trường, câu chuyện của những người già và người trẻ ở lại quê nhà ủng hộ kháng chiến.
Đây là một câu chuyện buồn.
Chúng ta thấy đủ các mặt tối của đấu tố, niềm tin về “lời nguyền”, định kiến về phụ nữ, dị nghị của xã hội. Chúng ta thấy niềm đau của những mẹ Việt Nam anh hùng, thấy sự hy sinh không mỏi mệt của những người phụ nữ ở hậu phương, thấy cả những gông cùm níu họ cả đời.
Ông Vạn không dám yêu người mình yêu. Bà Ngân không dám nói lên điều mình muốn. Ông Khiêm không dám vượt qua “lời nguyền” của dòng họ. Ông Xung lúc nào cũng đầy định kiến để gieo rắc. Hạnh với đức tin và sự hy sinh. Nghĩa với sự lãnh đạm khi kinh qua chiến trường. Và vô vàn những số phận khác, con người khác, đau đớn tủi hổ nhục nhã khác, những ước mơ hạnh phúc khác.
Và chúng ta cũng thấy sự khăng khít của xóm làng, tình cảm sâu sắc của những người cùng qua khốn khó với nhau.
Và chúng ta vẫn thấy mịt mờ…
Đây là câu chuyện ở hậu phương. Câu chuyện của những người lính trở về từ chiến trường, câu chuyện của những người già và người trẻ ở lại quê nhà ủng hộ kháng chiến.
Đây là một câu chuyện buồn.
Chúng ta thấy đủ các mặt tối của đấu tố, niềm tin về “lời nguyền”, định kiến về phụ nữ, dị nghị của xã hội. Chúng ta thấy niềm đau của những mẹ Việt Nam anh hùng, thấy sự hy sinh không mỏi mệt của những người phụ nữ ở hậu phương, thấy cả những gông cùm níu họ cả đời.
Ông Vạn không dám yêu người mình yêu. Bà Ngân không dám nói lên điều mình muốn. Ông Khiêm không dám vượt qua “lời nguyền” của dòng họ. Ông Xung lúc nào cũng đầy định kiến để gieo rắc. Hạnh với đức tin và sự hy sinh. Nghĩa với sự lãnh đạm khi kinh qua chiến trường. Và vô vàn những số phận khác, con người khác, đau đớn tủi hổ nhục nhã khác, những ước mơ hạnh phúc khác.
Và chúng ta cũng thấy sự khăng khít của xóm làng, tình cảm sâu sắc của những người cùng qua khốn khó với nhau.
Và chúng ta vẫn thấy mịt mờ…
March 5, 2023
Ôi đoạn kết 😭😭😭 drama quá 😭
December 27, 2017
Tiểu thuyết kéo dài từ lúc người anh hùng Điện Biên trở về làng sau chiến thắng năm 1954, đến cả giai đoạn sau 1975, bàn về vấn đề mà có lẽ không bao giờ được nhắc đến trong chiến tranh, về những làng quê không có bóng dáng đàn ông vì tất cả đã ra ngoài mặt trận. Những bến không chồng nơi các cô gái đương hoa nhưng không có anh trai nào còn ở làng để hò hẹn, của các bà vợ chồng ra đi cho đất nước và không thấy trở về, của những người phụ nữ vừa là vợ vừa là mẹ liệt sĩ. Giọng văn đơn giản mà đượm buồn, câu chuyện làng quê bắc bộ với những lề lối, luật lệ và cả hủ tục và câu chuyện chiến tranh mà không phải chiến tranh vậy mà cuốn hút, giữ chân người đọc. Chiến tranh chỉ thể hiện qua lời kể của người trở về, qua những giấy báo tử gửi về làng quê hay những lần máy ném bom bay lượn lờ trên không, nhưng câu chuyện vẫn bi đát và các nhân vật kẹt vào những bi kịch không lối thoát.
Trong bối cảnh thời chiến là thế, nhưng nếu xét theo quan điểm hiện đại, sẽ thấy cớ gì mà người phụ nữ lại chẳng mong gì hơn là lấy chồng và sinh con, còn nếu không có chồng, không sinh được con trai thì là tai họa, là cái gì đó khủng khiếp nhất của đời người.
Chọn đọc quyển này để khai trương Kindle được tặng, vì thấy trên mạng lan truyền cái clip “thưa bà nông dân” của phim gì chiếu trên TV. Đúng là cái thời cải cách ruộng đất, địa chủ bị tịch thu hết điền sản, còn “các ông bà nông dân” thì tối phải ngủ sớm, ở nhà bàn coi mai phải đấu tố bọn cường hào ác bá cái gì. Và người thuộc tầng lớp địa chủ cũ giờ đây phải khóc xin tha mạng cho con cái, thề thốt rằng “con cố nuôi dạy nó thành người nghèo khổ”.
Trong bối cảnh thời chiến là thế, nhưng nếu xét theo quan điểm hiện đại, sẽ thấy cớ gì mà người phụ nữ lại chẳng mong gì hơn là lấy chồng và sinh con, còn nếu không có chồng, không sinh được con trai thì là tai họa, là cái gì đó khủng khiếp nhất của đời người.
Chọn đọc quyển này để khai trương Kindle được tặng, vì thấy trên mạng lan truyền cái clip “thưa bà nông dân” của phim gì chiếu trên TV. Đúng là cái thời cải cách ruộng đất, địa chủ bị tịch thu hết điền sản, còn “các ông bà nông dân” thì tối phải ngủ sớm, ở nhà bàn coi mai phải đấu tố bọn cường hào ác bá cái gì. Và người thuộc tầng lớp địa chủ cũ giờ đây phải khóc xin tha mạng cho con cái, thề thốt rằng “con cố nuôi dạy nó thành người nghèo khổ”.
July 30, 2018
Mình tìm đọc cuốn sách này sau khi xem xong bộ phim “Thương nhớ ở ai” hồi đó được chiếu trên VTV3.
Cả cuốn sách là những con người khốn khổ, không ai được hưởng một chút hạnh phúc nào. Tiểu thuyết được đặt trong bối cảnh làng Đông, một làng quể kiểu mẫu Bắc bộ thời hậu chiến. Những người lính như Nguyễn Vạn, Nghĩa … may mắn được trở về sau cuộc chiến đấu ác liệt ngoài chiến trường thì lại phải chịu nỗi đơn độc đắng cay bởi chính những người mà họ phải đổ máu để bảo vệ. Những hủ tục bóp nghẹt cuộc đời con người, Nguyễn Vạn không dám sống thật với chính mình, anh không dám thoát khỏi những lề lối cũ lạc hậu ấy để được mưu cầu hạnh phúc, thứ hạnh phúc bình yên mà giản dị với chị Nhân chỉ vì chị … là vợ liệt sĩ. Chiến tranh đã cướp đi những người đàn ông khoẻ mạnh, để lại những người phụ nữ với con thơ ngồi bên nhau lặng thinh… Điều buồn nhất là bi kịch của họ lại được tạo nên bởi chính những định kiến, những hủ tục, những sai lầm mà không ai dám thừa nhận, và bi kịch lại chồng lên bi kịch. Tiểu thuyết kết thúc với một cái kết mở như một cánh cửa giải thoát khỏi bi kịch cho mỗi nhân vật.
Đối với mình, đây là một cuốn sách đầy bi thương với việc khắc hoạ rõ nét những bi kịch của con người thời hậu chiến. Chẳng cần phải đổ máu hay bom đạn nhưng tác giả cũng gieo vào lòng người đọc những cung bậc cảm xúc khác nhau. Những gì cuốn sách mang đến cho độc giả còn hơn cả những bài học triết lí khô khan, thay vào đó là kiến thức về lịch sử và cả những bài học về tình người.
Cả cuốn sách là những con người khốn khổ, không ai được hưởng một chút hạnh phúc nào. Tiểu thuyết được đặt trong bối cảnh làng Đông, một làng quể kiểu mẫu Bắc bộ thời hậu chiến. Những người lính như Nguyễn Vạn, Nghĩa … may mắn được trở về sau cuộc chiến đấu ác liệt ngoài chiến trường thì lại phải chịu nỗi đơn độc đắng cay bởi chính những người mà họ phải đổ máu để bảo vệ. Những hủ tục bóp nghẹt cuộc đời con người, Nguyễn Vạn không dám sống thật với chính mình, anh không dám thoát khỏi những lề lối cũ lạc hậu ấy để được mưu cầu hạnh phúc, thứ hạnh phúc bình yên mà giản dị với chị Nhân chỉ vì chị … là vợ liệt sĩ. Chiến tranh đã cướp đi những người đàn ông khoẻ mạnh, để lại những người phụ nữ với con thơ ngồi bên nhau lặng thinh… Điều buồn nhất là bi kịch của họ lại được tạo nên bởi chính những định kiến, những hủ tục, những sai lầm mà không ai dám thừa nhận, và bi kịch lại chồng lên bi kịch. Tiểu thuyết kết thúc với một cái kết mở như một cánh cửa giải thoát khỏi bi kịch cho mỗi nhân vật.
Đối với mình, đây là một cuốn sách đầy bi thương với việc khắc hoạ rõ nét những bi kịch của con người thời hậu chiến. Chẳng cần phải đổ máu hay bom đạn nhưng tác giả cũng gieo vào lòng người đọc những cung bậc cảm xúc khác nhau. Những gì cuốn sách mang đến cho độc giả còn hơn cả những bài học triết lí khô khan, thay vào đó là kiến thức về lịch sử và cả những bài học về tình người.
November 5, 2025
In a world consistently defined by war and conflict, No Man River exists as a necessary contradiction to the propaganda-fueled narrative of the honorable soldier and loyal wife. The author doesn’t shy away from depicting soldiers coming home disfigured and encourages empathy for everyone living through wartime, regardless of whether they wear a uniform. There is no place for “American heroes or saviors” or pure, innocent victims in the novel. Instead, most of the characters are portrayed with agency to accept or reject their fates. The novel also debunks the myth of passive women left at home and the joyful soldiers returning with medals on their chests. At its core, No Man River emphasizes that suffering occurs regardless of one’s position in armed conflict. It appears in empty beds and children born out of wedlock. It’s unapologetically visible in the scars that cover the soldiers’ bodies and the roar of airplanes overhead. It’s undeniable in the rare letters home and sprawling war martyr cemeteries. The novel serves as a constant reminder that, in war, there are no heroes but only survivors.
(from my review in the Saigoneer)
(from my review in the Saigoneer)
December 13, 2025
Within the corpus of Vietnam War literature available to the English-speaking readership, Americentric narratives and Vietnamese diasporic perspectives tend to dominate, offering a biased portrayal of the Vietnam War and its aftermath. Regretfully, there is a dearth of translated Vietnamese texts that delineate the northern Vietnamese people’s experience during the Indochina wars, let alone any that center on their rural regions and domestic lives. Dương Hướng’s No Man River, having been set in Đông Village, a northern Vietnamese village, opposes this literary trend by offering an underrepresented perspective. Within this centralised setting, the novel traces the diverse lives of northern Vietnamese villagers challenged by the lasting generational impact of three consecutive Indochina wars. Yet, the author unorthodoxly delivers a war novel with neither a leading male protagonist nor a combatscene. Instead, the novel situates the war in the background, materialising it only through its indirect and far-reaching influence on the operations of the village. Through the unconventional setting combined with the meticulously wrought linear narrative and diverse characters, Dương delivers a harmonised literary product that outlines lofty topics and questions both preconceived ideas of the Vietnam War and enduring social traditions.
To read the full review, visit the vol. 19 no. 2 (2025) December issue of Asiatic at https://doi.org/10.31436/asiatic.v19i20.
To read the full review, visit the vol. 19 no. 2 (2025) December issue of Asiatic at https://doi.org/10.31436/asiatic.v19i20.
Read
February 22, 2024Một trong những tiểu thuyết vềchien tranh đáng đọc nhất.
Câu chuyện về sự hy sinh của những người phụ nữ, không chỉ là sự mòn mỏi đợi chờ mà còn phải vượt qua biết bao nhiêu những định kiến, hủ tục của cả 1 dòng họ hay nói rộng hơn là của cả vùng đồng bằng bắc bộ lúc bấy giờ. Những số phận, con người trong Bến không chồng có thể coi là một điển hình cho 1 thế hệ phụ nữ thời bấy giờ, niềm hạnh phúc khi lấy chồng còn chưa được hưởng đã phải gánh vác rất nhiều trách nhiệm, hy sinh. Sự hy sinh của các anh trong chiến tranh còn được ghi nhận nhưng sự hy sinh âm thầm lặng lẽ, ngày qua ngày đằng đẵng kia của các chị thì đất nước này còn nợ nhiều lắm.
Những con người bình dị trong cái vùng quê đó cứ hiện lên chân chất nhưng cg rất đời qua lời kể của nhà văn. Gấp cuốn sách lại chúng ta hình dung và thương cảm cho những thân phận nhỏ bé đó, họ đã hy sinh một phần quý giá nhất của tuổi trẻ cho đất nước nhưng dường như những gì họ nhận lại còn quá ít ỏi. Một cái kết thực sự bất ngờ với tất cả người đọc nhưng cũng cho thấy một góc nhìn mới, một sự trỗi dậy mạnh mẽ của những người phụ nữ để nắm lấy hạnh phúc cỏn con cho chính mình...
Câu chuyện về sự hy sinh của những người phụ nữ, không chỉ là sự mòn mỏi đợi chờ mà còn phải vượt qua biết bao nhiêu những định kiến, hủ tục của cả 1 dòng họ hay nói rộng hơn là của cả vùng đồng bằng bắc bộ lúc bấy giờ. Những số phận, con người trong Bến không chồng có thể coi là một điển hình cho 1 thế hệ phụ nữ thời bấy giờ, niềm hạnh phúc khi lấy chồng còn chưa được hưởng đã phải gánh vác rất nhiều trách nhiệm, hy sinh. Sự hy sinh của các anh trong chiến tranh còn được ghi nhận nhưng sự hy sinh âm thầm lặng lẽ, ngày qua ngày đằng đẵng kia của các chị thì đất nước này còn nợ nhiều lắm.
Những con người bình dị trong cái vùng quê đó cứ hiện lên chân chất nhưng cg rất đời qua lời kể của nhà văn. Gấp cuốn sách lại chúng ta hình dung và thương cảm cho những thân phận nhỏ bé đó, họ đã hy sinh một phần quý giá nhất của tuổi trẻ cho đất nước nhưng dường như những gì họ nhận lại còn quá ít ỏi. Một cái kết thực sự bất ngờ với tất cả người đọc nhưng cũng cho thấy một góc nhìn mới, một sự trỗi dậy mạnh mẽ của những người phụ nữ để nắm lấy hạnh phúc cỏn con cho chính mình...
April 24, 2020
Một tác phẩm không hề viết về chiến trường nhưng lại lột tả những nỗi buồn chiến tranh một cách xuất sắc thông qua những phận đời người cựu binh, người địa chủ hay đặc biệt là những câu chuyện về phận đời người phụ nữ, người con gái, người mẹ liệt sĩ tại làng Đông - nơi có bến “không chồng” như một lời tiên đoán truyền kiếp. Phong cách dẫn chuyện lôi cuốn, giọng văn chân thực, gần gũi mà lại nhuốm màu ảm đạm. Những chi tiết truyện đáng ra rất nặng nề lại được viết ra nhẹ như không nhưng ám ảnh suy nghĩ người đọc ngay cả sau khi đóng sách lại rất lâu. Mặt khác, quyển tiểu thuyết còn lột tả những tục lệ lề lối phương Bắc cùng lối suy nghĩ cổ hủ đã gây ra những hậu quả nặng nề không kém gì chiến tranh ở ngôi làng này.. Đọc xong thấy buồn, thương ghê gớm.
"Đám tang không hề có tiếng khóc gào thét lên như mọi đám tang khác, nhưng tất cả mọi người ai cũng thấy rằng mình đang khóc - khóc âm thầm lặng lẽ - khóc về nỗi đau nhân tình - khóc cho một linh hồn cô độc."
"Đám tang không hề có tiếng khóc gào thét lên như mọi đám tang khác, nhưng tất cả mọi người ai cũng thấy rằng mình đang khóc - khóc âm thầm lặng lẽ - khóc về nỗi đau nhân tình - khóc cho một linh hồn cô độc."
May 17, 2020
3.5/5.
Một tác phẩm man mác buồn về số phận của những người gái làng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, khi từng đợt trai làng ra đi giết giặc. Bên cạnh đó, cái tàn dư của những hủ tục phong kiến vẫn còn đè nặng lên số phận con người, đặc biệt là những người con gái, quả phụ, khiến những trái tim mong muốn tìm được chút hạnh phúc nơi hơi ấm con người chẳng thể đến được với nhau.
Phần đầu của tác phẩm được viết rất có hồn, và có cảm giác như cuốn người đọc và câu truyện. Bản thân cảm thấy khá tâm đắc với ngòi bút Dương Hướng, sâu sắc, tinh tế, nhưng cũng có chút gì đó hóm hỉnh, dễ gần.
Tuy nhiên, cái kết thực sự hơi khó chấp nhận. Ý tưởng có lẽ hơi vượt quá khuôn khổ và hiện thực. Dù nó đã tuân thủ được một mục đích xuyên suốt và khiến tác phẩm có một cái kết buồn như định hướng của tác giả từ ban đầu.
Một tác phẩm man mác buồn về số phận của những người gái làng trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, khi từng đợt trai làng ra đi giết giặc. Bên cạnh đó, cái tàn dư của những hủ tục phong kiến vẫn còn đè nặng lên số phận con người, đặc biệt là những người con gái, quả phụ, khiến những trái tim mong muốn tìm được chút hạnh phúc nơi hơi ấm con người chẳng thể đến được với nhau.
Phần đầu của tác phẩm được viết rất có hồn, và có cảm giác như cuốn người đọc và câu truyện. Bản thân cảm thấy khá tâm đắc với ngòi bút Dương Hướng, sâu sắc, tinh tế, nhưng cũng có chút gì đó hóm hỉnh, dễ gần.
Tuy nhiên, cái kết thực sự hơi khó chấp nhận. Ý tưởng có lẽ hơi vượt quá khuôn khổ và hiện thực. Dù nó đã tuân thủ được một mục đích xuyên suốt và khiến tác phẩm có một cái kết buồn như định hướng của tác giả từ ban đầu.
October 5, 2019
MỘT KHÚC CỦA THẬT MẠNH CHO KHÚC CUỐI TRẦM BUỒN
Khoảng 9/10 truyện mình đinh ninh sẽ cho cuốn này khoảng 3 điểm vì mình thích nó chỉ vừa vừa thôi nhưng mà khúc cuối vừa đủ để tăng cảm xúc của mình lên, và thậm chí mình còn rơm rớm nước mắt.
Đọc cuốn này như đọc hết được cuộc đời cả một lớp người đau thương, buồn tủi nhưng ngày qua ngày vẫn cứ trôi qua. Dù không trải qua thời thì bao cấp, thời kì hậu chiến tranh nhưng Bến không chồng đã khiến mình được sống một chút trong thời kì đó và cũng sống dậy trong mình những ngày ở làng quê nghèo khó, những tuổi thơ đầy ắp kỉ niệm.
Đoạn cuối thật sự xuất sắc hơn mình tưởng, nó đem đến băn khoăn, day dứt và buồn thương cho một quãng đời, một kiếp người...
Khoảng 9/10 truyện mình đinh ninh sẽ cho cuốn này khoảng 3 điểm vì mình thích nó chỉ vừa vừa thôi nhưng mà khúc cuối vừa đủ để tăng cảm xúc của mình lên, và thậm chí mình còn rơm rớm nước mắt.
Đọc cuốn này như đọc hết được cuộc đời cả một lớp người đau thương, buồn tủi nhưng ngày qua ngày vẫn cứ trôi qua. Dù không trải qua thời thì bao cấp, thời kì hậu chiến tranh nhưng Bến không chồng đã khiến mình được sống một chút trong thời kì đó và cũng sống dậy trong mình những ngày ở làng quê nghèo khó, những tuổi thơ đầy ắp kỉ niệm.
Đoạn cuối thật sự xuất sắc hơn mình tưởng, nó đem đến băn khoăn, day dứt và buồn thương cho một quãng đời, một kiếp người...
August 28, 2024
Một cuốn tiểu thuyết thật sự trọn vẹn. Giống hình ảnh cái lò gạch cũ trong truyện ngắn Chí Phèo, Bến Không Chồng của Dương Hướng mở đầu bằng một con người vừa thoát ra từ cõi chết của chiến tranh, và kết thúc bằng một đám tang quá đỗi bất ngờ, giống như cuốn sách sinh ra và chết đi theo một nhân vật mà nó đùm bọc vậy.
Giọng văn của Dương Hướng, trái với phong thái văn chương chuẩn chỉnh và lớp lang thường thấy ở một nhà văn thì văn phong của ông chân phương và vô cùng giản dị, làm cho mình như nhìn thấy được bản thân hiện diện trong các nhân vật chứ không đơn thuần quan sát họ đi đứng ăn nói, như cảm nhận ông đang vẽ lại những người mà mình gặp xung quanh mình trong cuộc sống thường nhật...
Giọng văn của Dương Hướng, trái với phong thái văn chương chuẩn chỉnh và lớp lang thường thấy ở một nhà văn thì văn phong của ông chân phương và vô cùng giản dị, làm cho mình như nhìn thấy được bản thân hiện diện trong các nhân vật chứ không đơn thuần quan sát họ đi đứng ăn nói, như cảm nhận ông đang vẽ lại những người mà mình gặp xung quanh mình trong cuộc sống thường nhật...
December 15, 2025
“Đám tang không hề có tiếng khóc gào thét lên như mọi đám tang khác, nhưng tất cả mọi người ai cũng thấy mình đang khóc – khóc âm thầm lặng lẽ - khóc về nỗi đau nhân tình – khóc cho một linh hồn cô độc “
Tôi đã từng nghĩ một cuốn tiểu thuyết hay về thân phận con người, về chiến tranh về làng quê Bắc bộ có lẽ cần nhiều trang sách hơn thế, cần đi sâu hơn nữa miêu tả đời sống nông thôn hậu chiến cùng những diễn biến tâm lý phức tạp nơi con người, nhưng tôi đã nhầm - “ Bến không chồng” không dài dòng cũng không cầu kỳ khoa trương trong ngôn ngữ và thủ pháp kể chuyện, những câu chuyện kể mộc mạc chân thực cùng lối hành văn giản dị, tự nhiên tự nó đã khiến bao cảm xúc ùa về nơi độc giả.
August 4, 2025
Bi kịch chồng chất bi kịch. Chiến tranh đã cướp những người đàn ông khỏi làng Đông, để rồi trả lại họ với những tổn thương không thể hàn gắn về tinh thần và thể xác. Chiến tranh dai dẳng cũng làm héo hon những cô gái và những người mẹ với phận "không chồng", "không con" - trong bối cảnh làng quê Bắc Bộ với nếp sống, lối tư duy cũ kĩ, dường như hạnh phúc của họ chỉ quanh quẩn bên việc tìm được chỗ dựa yêu thương và hoàn thành bổn phận với chồng. Thật vậy, bi kịch. Bi kịch từ cuộc hôn nhân tan vỡ của Nghĩa và Hạnh, đến những mối tình duyên dang dở của Cúc, Thắm, Dâu,..., đến những đứa con ngoài ý muốn, cuộc hôn lễ vội vã với người đàn ông bị tâm thần, và gã thợ ảnh hèn hạ bỗng chốc trở nên đắt giá giữa thời điểm làng Đông thiếu bóng dáng đàn ông.
Gọi Bến Không Chồng là tác phẩm văn học về hậu chiến cũng không đúng lắm, bởi lẽ chiến tranh chỉ là một trong những chất xúc tác khiến hệ quả của những lề thói lũy tre làng trở nên nhức nhối hơn. Cá nhân mình khá thích khía cạnh hiện thực trong truyện, dù thực sự thì khía cạnh này khiến từng chi tiết trở nên trần trụi, ngột ngạt đến ám ảnh. Đi cùng với cảm giác nặng nề là sự khó chịu - thỉnh thoảng, mình cứ phải nhíu mày tự hỏi tại sao các nhân vật lại đổ đốn, lại hèn mọn, lại có lối tư duy thiển cận như thế kia? Hoàn cảnh sinh con người, truyện đã thể hiện rành mạch điều ấy và mình cũng hiểu, nhưng có lẽ do cách biệt thế hệ và lối sống đã khiến mình hơi khó đồng cảm với vài tình huống trong truyện. Tuy nhiên, mình cảm giác rằng tác giả vì chú trọng khía cạnh hiện thực phê phán mà khiến một số chi tiết nhất định trở nên bi kịch, drama hơi quá mức cần thiết.
Dương Hướng từng chia sẻ: "Bến Không Chồng chính là tiểu tuyết đầu tay của tôi nên khi viết cứ vô tư thấy gì viết nấy". Có lẽ cũng vì vậy mà các tình tiết trong truyện được triển khai theo trình tự rất tự nhiên; mỗi nhân vật đều có dấu ấn, đời sống riêng; ngôn từ cũng thấm đẫm nét chân phương, mộc mạc. Cái này là cảm nhận cá nhân thôi, nhưng cũng từ lối viết tự nhiên ấy mà mình thấy một số chủ đề trong truyện khá lạc lõng với nhau.
Nói dông dài vậy thôi chứ nhìn chung, Bến Không Chồng đối với mình vẫn là một tác phẩm sâu sắc, đáng suy ngẫm và đáng đọc. Truyện có nhiều cái để phân tích cũng rất hay: từ bối cảnh lịch sử, đến hình tượng các nhân vật, hình ảnh chủ đạo bến nước, v.v.
Gọi Bến Không Chồng là tác phẩm văn học về hậu chiến cũng không đúng lắm, bởi lẽ chiến tranh chỉ là một trong những chất xúc tác khiến hệ quả của những lề thói lũy tre làng trở nên nhức nhối hơn. Cá nhân mình khá thích khía cạnh hiện thực trong truyện, dù thực sự thì khía cạnh này khiến từng chi tiết trở nên trần trụi, ngột ngạt đến ám ảnh. Đi cùng với cảm giác nặng nề là sự khó chịu - thỉnh thoảng, mình cứ phải nhíu mày tự hỏi tại sao các nhân vật lại đổ đốn, lại hèn mọn, lại có lối tư duy thiển cận như thế kia? Hoàn cảnh sinh con người, truyện đã thể hiện rành mạch điều ấy và mình cũng hiểu, nhưng có lẽ do cách biệt thế hệ và lối sống đã khiến mình hơi khó đồng cảm với vài tình huống trong truyện. Tuy nhiên, mình cảm giác rằng tác giả vì chú trọng khía cạnh hiện thực phê phán mà khiến một số chi tiết nhất định trở nên bi kịch, drama hơi quá mức cần thiết.
Dương Hướng từng chia sẻ: "Bến Không Chồng chính là tiểu tuyết đầu tay của tôi nên khi viết cứ vô tư thấy gì viết nấy". Có lẽ cũng vì vậy mà các tình tiết trong truyện được triển khai theo trình tự rất tự nhiên; mỗi nhân vật đều có dấu ấn, đời sống riêng; ngôn từ cũng thấm đẫm nét chân phương, mộc mạc. Cái này là cảm nhận cá nhân thôi, nhưng cũng từ lối viết tự nhiên ấy mà mình thấy một số chủ đề trong truyện khá lạc lõng với nhau.
Nói dông dài vậy thôi chứ nhìn chung, Bến Không Chồng đối với mình vẫn là một tác phẩm sâu sắc, đáng suy ngẫm và đáng đọc. Truyện có nhiều cái để phân tích cũng rất hay: từ bối cảnh lịch sử, đến hình tượng các nhân vật, hình ảnh chủ đạo bến nước, v.v.
May 8, 2022
Một cuốn sách về thời chiến nhưng chủ yếu xoay quanh cuộc sống nơi hậu phương. Mỗi người là mỗi tình cảnh khác nhau, không ai giống ai, nhưng đều có một điểm chung là phải chịu những hậu quả nặng nề của chiến tranh, những hủ tục vẫn còn ăn sâu bám rễ trong đời sống xã hội thuở ấy. Bằng cách này hay cách khác, chiến tranh vẫn đeo bám cuộc sống của từng nhân vật, khiến mình vô cùng ám ảnh về những hậu quả mà nó có thể đem đến. Đoạn kết của tác phẩm thật sự gây ấn tượng vô cùng mạnh mẽ, khiến ta bất ngờ và thẫn thờ sau khi đọc.
July 21, 2025
Tác phẩm lấy bối cảnh làng quê rất đẹp, miêu tả cảnh không quá xuất sắc nhưng miêu tả nội tâm nhân vật lại khá chân thật, gần gũi. Ngoài ra góc nhìn của truyện về chiến tranh rất mới mẻ.
Mình vẫn còn là nữ sinh nên khi mình đọc mình đã rất hi vọng vào chuyện tình của Nghĩa và Hạnh, không ngờ vượt qua chiến tranh mưa bom bão đạn tưởng chừng như không thể trở về được nữa mà thật kì diệu Nghĩa lại sống sót trở về. Tiếc là khó tránh khỏi vòng xoay của số phận, Hạnh giàu lòng hi sinh, đức hạnh, son sắt với chồng mà cuối cùng kết cục lại quá đắng, có thể ám ảnh với cái kết 😇
Mình vẫn còn là nữ sinh nên khi mình đọc mình đã rất hi vọng vào chuyện tình của Nghĩa và Hạnh, không ngờ vượt qua chiến tranh mưa bom bão đạn tưởng chừng như không thể trở về được nữa mà thật kì diệu Nghĩa lại sống sót trở về. Tiếc là khó tránh khỏi vòng xoay của số phận, Hạnh giàu lòng hi sinh, đức hạnh, son sắt với chồng mà cuối cùng kết cục lại quá đắng, có thể ám ảnh với cái kết 😇
March 4, 2019
Một cuốn sách rất hay nhưng không thể cho 5* bởi giọng văn u ám và đường cùng, các nhân vật trong cuốn sách đều khổ, họ khổ triền miên mà sau khi đọc xong chắc chắn sẽ còn gây ám ảnh, cảm giác như tác giả không để cho ai con đường sống vậy.
Nếu muốn xem phim, hãy xem phim "Bến không chồng" và "Thương Nhớ Ở Ai" trước khi đọc truyện, bởi sau khi đọc truyện rồi xem phim tôi thấy cảm xúc rất nhạt màu, mọi điều tôi trông đợi đều không thỏa mãn.
Nếu muốn xem phim, hãy xem phim "Bến không chồng" và "Thương Nhớ Ở Ai" trước khi đọc truyện, bởi sau khi đọc truyện rồi xem phim tôi thấy cảm xúc rất nhạt màu, mọi điều tôi trông đợi đều không thỏa mãn.
May 17, 2019
Tất cả những gì còn lại trong mình sau khi đọc tác phẩm này là khung cảnh một làng quê Bắc Bộ buồn và lạnh lẽo. Tình tiết, cách triển khai và cái kết không quá xa lạ trong nhiều tác phẩm về hậu phương sau thời chiến. Nhưng cái làm mình suy nghĩ nhiều hơn là sự ghẻ lạnh của nơi mà ai cũng coi như máu thịt. Sự ghẻ lạnh ấy bây giờ vẫn còn, đâu đó thấp thoáng trong cuộc sống của những người dân làng quê Bắc Bộ.
April 7, 2020
Cuốn sách viết về phong tục và lối sống thời kỳ cải cách. Đọc truyện và xem phim ngẫm thấy lối suy nghĩ cổ hủ lạc hậu như ăn sâu vào nếp sống người thời đó. Tội cho những hậu quả chiến tranh để lại làm con người ta khổ hơn. Như Nghĩa với Hạnh hay chú Vạn với chị Nhân, đều đau khổ do những tàn dư xã hội
July 4, 2025
Cuốn sách về chiến tranh, nhưng lại không nói gì đến bom đạn, đến khói lửa. Mà tập trung vào hậu phương, nơi những miền quê có những người mẹ mất con, người vợ chờ mong chồng,…
Cảm nghĩ sau khi đọc xong là bàng hoàng, vì cuốn sách phản ánh được nhiều điều nghiệt ngã quá, khắc nghiệt quá.
Ngôn từ sách mộc mạc, đơn giản, khá dễ đọc.
Cảm nghĩ sau khi đọc xong là bàng hoàng, vì cuốn sách phản ánh được nhiều điều nghiệt ngã quá, khắc nghiệt quá.
Ngôn từ sách mộc mạc, đơn giản, khá dễ đọc.
August 10, 2019
Một cuốn sách hay, dành cho những ai muốn tìm hiểu cuộc sống ở làng quê điểm hình ở miền Bắc từ sau Điện Biên Phủ đến sau Giải phóng khi những người lính trở về. Đề cao tình cảm gia đình và làng xóm.
Displaying 1 - 30 of 51 reviews