What do you think?
Rate this book
Selma
Selma Vos was de enige Nederlander die in China woonde ten tijde van Laat Honderd Bloemen Bloeien, de Grote Sprong Voorwaarts en de Culturele Revolutie. Zij en haar gezin werden slachtoffers van de grootse idealen van de maoïstische heilstaat. De joodse Selma Vos groeide op in IJmuiden en wist tijdens de Tweede Wereldoorlog aan de nazi's te ontkomen. Tijdens haar studie in Cambridge ontmoette ze Chang Tsao, de man van haar leven. Na de geboorte van hun kinderen Greta en Dop bouwden ze een bestaan op in het China van Mao.
Chang was vooraanstaand lid van de Partij en leidde het Psychologisch Instituut, toch bleven Selma en haar kinderen buitenstaanders. Tijdens de Culturele Revolutie werd Chang uit zijn functie gezet en door zijn collega's aangevallen. Selma, lerares aan de Tweede-talenschool, werd uiteindelijk samen met hem gearresteerd. De Culturele Revolutie betekende de ondergang van het hele gezin.
Meesterlijk roept Carolijn Visser de sfeer op van het schrale, revolutionaire Peking. Ze schildert de grote parades ter ere van de Volksrepubliek, de ideologische blindheid van westerse fellowtravellers, de grote hongersnood en uitzinnige Rode Gardisten die alles wat westers en oud was vernielden.
Selma behoort tot de hoogtepunten in haar oeuvre.
Chang was vooraanstaand lid van de Partij en leidde het Psychologisch Instituut, toch bleven Selma en haar kinderen buitenstaanders. Tijdens de Culturele Revolutie werd Chang uit zijn functie gezet en door zijn collega's aangevallen. Selma, lerares aan de Tweede-talenschool, werd uiteindelijk samen met hem gearresteerd. De Culturele Revolutie betekende de ondergang van het hele gezin.
Meesterlijk roept Carolijn Visser de sfeer op van het schrale, revolutionaire Peking. Ze schildert de grote parades ter ere van de Volksrepubliek, de ideologische blindheid van westerse fellowtravellers, de grote hongersnood en uitzinnige Rode Gardisten die alles wat westers en oud was vernielden.
Selma behoort tot de hoogtepunten in haar oeuvre.
287 pages, Hardcover
First published September 1, 2016
21 people are currently reading
526 people want to read
About the author
Carolijn Visser
43 books25 followersCarolijn Visser (Leiden, 5 september 1956) is een Nederlandse schrijfster van reisverhalen. Ze bracht een groot deel van haar jeugd door in Middelburg, waar ze de hbs bezocht. Ze reist al jarenlang over de wereld; haar belangstelling gaat vooral uit naar communistische en postcommunistische samenlevingen als Vietnam, Nicaragua, Estland, China en Tibet. Ze schrijft over mensen die zich onder moeilijke omstandigheden staande weten te houden. In 2019 werd haar een eredoctoraat van de Open Universiteit toegekend.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 129 reviews
November 6, 2016
Meer een verslag dan een roman. Volkomen emotieloos geschreven. Een feitenrelaas. Niemand 'leeft' in het boek. De personages maken de meest verschrikkelijke dingen mee maar dit wordt medegedeeld als kale feiten. Heeft ook wel weer wat hoor, dat het niet ingevuld of geromantiseerd wordt. Maar het heeft me niet echt geraakt en dat vind ik toch jammer.
February 15, 2018
Dat China onder Mao geen ‘pretje’ was wisten we wel maar dit boek maakt duidelijk hoe erg het echt was.
January 19, 2018
In Selma vertelt Carolijn Visser aan de hand van brieven en gesprekken over het bijzondere leven van Selma Tsao-Vos.
De van origine Joodse Selma overleeft de Tweede Wereldoorlog met haar vader doordat ze met hem een trein naar Westerbork uit weet te springen. Haar moeder durft de sprong niet aan en komt om.
Na de oorlog gaat Selma in Cambridge studeren en leert daar de Chinese Tsao Chang kennen, die daar zijn promotieonderzoek doet. Vanaf het moment dat ze met elkaar trouwen is Selma Chinees staatsburger: in die tijd was het namelijk nog zo dat je als vrouw trouwde met een buitenlander, je je Nederlandse paspoort kwijt raakte.
Na een aantal jaar gaan ze in China wonen, waar Chang een hoge functie bekleedt aan het Psychologisch Instituut en een vooraanstaand lid van de Communistische Partij is. Maar dan breekt hongersnood uit, gevolgd door de Culturele Revolutie. Hierbij vallen zowel Selma als Chang in ongenade. Dat hun tienerkinderen dan moederziel alleen achterblijven is hartverscheurend, en hoe de zich toch weten te redden is bewonderenswaardig.
Carolijn Visser heeft duidelijk veel onderzoek naar Selma gedaan. In heldere taal schrijft ze diens levensverhaal op. Waarbij de Nederlandse overheid geen fraaie rol heeft gespeeld. De angst voor communisten ging boven het lot van een Nederlandse vrouw in moeilijkheden in het buitenland.
Wat een indrukwekkend boek!
De van origine Joodse Selma overleeft de Tweede Wereldoorlog met haar vader doordat ze met hem een trein naar Westerbork uit weet te springen. Haar moeder durft de sprong niet aan en komt om.
Na de oorlog gaat Selma in Cambridge studeren en leert daar de Chinese Tsao Chang kennen, die daar zijn promotieonderzoek doet. Vanaf het moment dat ze met elkaar trouwen is Selma Chinees staatsburger: in die tijd was het namelijk nog zo dat je als vrouw trouwde met een buitenlander, je je Nederlandse paspoort kwijt raakte.
Na een aantal jaar gaan ze in China wonen, waar Chang een hoge functie bekleedt aan het Psychologisch Instituut en een vooraanstaand lid van de Communistische Partij is. Maar dan breekt hongersnood uit, gevolgd door de Culturele Revolutie. Hierbij vallen zowel Selma als Chang in ongenade. Dat hun tienerkinderen dan moederziel alleen achterblijven is hartverscheurend, en hoe de zich toch weten te redden is bewonderenswaardig.
Carolijn Visser heeft duidelijk veel onderzoek naar Selma gedaan. In heldere taal schrijft ze diens levensverhaal op. Waarbij de Nederlandse overheid geen fraaie rol heeft gespeeld. De angst voor communisten ging boven het lot van een Nederlandse vrouw in moeilijkheden in het buitenland.
Wat een indrukwekkend boek!
January 18, 2018
Mooi geschreven fascinerend stukje Chinese geschiedenis.
September 20, 2016
Dit boek moet gelezen worden door velen, de hoofdpersoon gaat voor je leven en wekt meteen veel sympathie op. Het gaat over Selma, die in WO2 als kind ondergedoken heeft gezeten met haar vader, haar moeder is vervoerd naar een kamp. Na de oorlog gaat ze studeren in Cambridge en ontmoet ze haar grote liefde, de Chinese student Chang. Ze delen o.a. de communistische denkbeelden, ze trouwen en Chang accepteert een functie aan de universiteit van Hong Kong, ze krijgen 2 kinderen en keren in 1949 terug naar China zodra Mao daar de macht heeft overgenomen. Selma gaat Engelse les geven op de handelsschool. Tijdens de culturele revolutie wordt hun leven in Peking steeds zwaarder. De hongersnood van '62 is een beproeving voor alle Chinezen, er sterven ongeveer 4.500.000 mensen. Deze tijd wordt zo empathisch beschreven, dat je je bijna niet kunt voorstellen dat je daar doorheen bent gekomen als Nederlandse vrouw. Haar leven wordt steeds moeilijker, de hogere positie van Chang wordt afgenomen, de Rode Gardisten, een militante organisatie, arresteert eerst Chang, daarna Selma. De kinderen, al pubers inmiddels moeten het samen verder redden. Je kunt goed merken dat Carolijn Visser veel tijd heeft doorgebracht in China, haar kennis over de gebruiken en bewoners is groot. Voor de lezers bijv. van Annejet van der Zijl
May 5, 2018
Een niet geromantiseerd waargebeurd verhaal.
Eerder feitelijk dan emotioneel. En juist dat raakte me. Doordat het weergaf hoe Selma en haar familie telkens dóór moesten met hun voortdurend veranderende omstandigheden die telkens nog een stapje erger en absurder konden. Voorzichtig krijg je een beeld van de omvangrijkheid en de gruwelijkheid van de Culturele Revolutie.
Een práchtig prachtig boek! Gaat dat lezen!
Eerder feitelijk dan emotioneel. En juist dat raakte me. Doordat het weergaf hoe Selma en haar familie telkens dóór moesten met hun voortdurend veranderende omstandigheden die telkens nog een stapje erger en absurder konden. Voorzichtig krijg je een beeld van de omvangrijkheid en de gruwelijkheid van de Culturele Revolutie.
Een práchtig prachtig boek! Gaat dat lezen!
October 5, 2016
Heel indrukwekkend, mooi geschreven.
January 29, 2021
Fascinerend, hartverscheurend levensverhaal. Ik wist in grote lijnen wat er in China gebeurd is onder Mao maar had niet eerder gelezen over de impact die zijn regime had op individuen, wat het in de praktijk betekende om toen in China te leven. Het was indrukwekkend en verbijsterend.
In het begin moest ik wennen aan de toon. De eerdere boeken die ik van Visser gelezen heb waren persoonlijke verslagen van haar reizen en deze keer vertelt ze het verhaal van anderen en kiest ze voor het perspectief van een soort alwetende verteller, wat stilistisch gezien niet altijd goed werkt. Maar het verhaal dat ze vertelt is zo interessant dat dat naar de achtergrond verdwijnt.
Dit soort boeken zou eigenlijk verplichte kost moeten zijn op middelbare scholen. Het laat haarscherp zien hoe politieke ontwikkelingen op het wereldtoneel de levensloop van mensen kunnen bepalen. Dat Mao in China nog steeds vereerd wordt geeft ook te denken. De levensstandaard is er omhoog gegaan maar de repressie van toen is nog steeds alomtegenwoordig. Dit boek maakt ook dat ik meer wil lezen over hoe China zich heeft ontwikkeld in de periode tussen Mao's dood en nu.
In het begin moest ik wennen aan de toon. De eerdere boeken die ik van Visser gelezen heb waren persoonlijke verslagen van haar reizen en deze keer vertelt ze het verhaal van anderen en kiest ze voor het perspectief van een soort alwetende verteller, wat stilistisch gezien niet altijd goed werkt. Maar het verhaal dat ze vertelt is zo interessant dat dat naar de achtergrond verdwijnt.
Dit soort boeken zou eigenlijk verplichte kost moeten zijn op middelbare scholen. Het laat haarscherp zien hoe politieke ontwikkelingen op het wereldtoneel de levensloop van mensen kunnen bepalen. Dat Mao in China nog steeds vereerd wordt geeft ook te denken. De levensstandaard is er omhoog gegaan maar de repressie van toen is nog steeds alomtegenwoordig. Dit boek maakt ook dat ik meer wil lezen over hoe China zich heeft ontwikkeld in de periode tussen Mao's dood en nu.
January 1, 2018
Selma Vos valt van de regen in de drup. Tijdens de Tweede WO zit ze met haar vader ondergedoken. Haar moeder en de rest van de familie overleven de oorlog niet. Selma studeert Engels en in Engeland ontmoet ze haar grote liefde Chang. Ze trouwen en ze gaat met hem mee naar Het China van Mao. Daar probeert ze haar leven als een van de weinige buitenlanders op te bouwen met haar man en twee halfbloed kinderen. Ze doorstaat de Grote Sprong Voorwaarts, maar de Culturele Revolutie wordt haar en haar gezin fataal. Een heel aangrijpend boekje voor een vrouw die dit postume eerbetoon van Carlijn Visser ten volle verdiend.
July 25, 2019
Vlot geschreven. Het leven van de familie Tsao in het China tijden Mao. Informatief.
October 2, 2016
Intrigerend. Ontroerend. Hard. Maar vooral prachtig geschreven.
October 22, 2022
Erg indrukwekkend boek over het Maoïstische tijdperk in Peking. Het beschrijft het regime van begin tot eind en vanuit het perspectief van een half Chinees half Nederlands gezin.
February 5, 2017
Het boek is op journalistieke wijze geschreven waardoor het leven van Selma en haar gezin aanvankelijk wat op afstand bleef voor me. Dat verandert wanneer de Culturele Revolutie zijn intrede doet. Ook dan blijft de schrijfwijze zakelijk en feitelijk maar misschien juist daardoor komen de effecten van de 'zuivering', de Rode Gardisten des te indringender en schokkender over?
Aangrijpend beeld niet alleen van Selma's leven maar ook van die periode in de geschiedenis.
Aangrijpend beeld niet alleen van Selma's leven maar ook van die periode in de geschiedenis.
November 19, 2017
Terechte winnaar Libris Geschiedenis prijs. Secuur geschreven portret van vrouw en haar gezin, die tegen hun goede wil in steeds verder door politieke wandaden in de knel raken. De culturele revolutie wordt tastbaar gemaakt.
September 13, 2016
Een indrukwekkende roman die ik ademloos heb gelezen.
November 16, 2023
Indrukwekkend en vreselijk verdrietig!
November 6, 2025
Het relaas van een gemengde familie in de tijd van Mao. De historische gebeurtenissen waren mij niet bekend en dat maakte het schokkend en interessant om te lezen. Wel jammer dat het vrij emotieloos is geschreven, zo blijft de hoofdpersoon afstandelijk en raakt het boek je net niet. 3,5 ster.
January 20, 2018
In een klap uitgelezen. Fijn boek.
March 23, 2019
Intrigerend familiegeschiedenis met boeiende historie Jammer van de ‘nauwkeurig’, vlakke schrijfstijl.
December 31, 2021
Indrukwekkend verhaal. Geen fan van de schrijfstijl.
April 17, 2024
Important story in Dutch history to be told and read. Provides an inside view on the (hardships during) daily life in China at the time of Mao’s reign.
July 26, 2024
Indrukwekkend verhaal
April 19, 2025
Bijzonder verhaal, heel mooi om de verschillen tussen de culturen te zien, verder wordt er een erg goed beeld geschetst van de gruwelen van de Culturele Revolutie
March 11, 2018
Carolijn Vissers 'Selma' vertelt het verhaal van Selma Vos, een Joodse vrouw van wie de familie de nodige ontberingen heeft meegemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog (deze worden overigens kort aangekaart). Ze trouwt met de Chinese psycholoog Chang Tsao, met wie ze twee kinderen krijgt. Eind jaren vijftig vertrekt het gezin naar China, waar ze een moeizaam bestaan opbouwen, en langzaam maar zeker de gruwelijke tijd van de Culture Revolutie worden ingezogen. Niemand wordt gespaard, en de intellectueel Chang met zijn buitenlandse echtgenote en kinderen van gemengd bloed al helemaal niet.
Visser schrijft beeldend en in veel detail, doch afstandelijk, wat de tekst soms wat kil doet overkomen. In het begin moest ik hieraan wennen, maar de stijl past goed bij de grauwe, naargeestige sfeer van China in de jaren zestig, en dat komt het boek uiteindelijk ten goede.
Naast de nodige getuigenissen van de overlevenden, de briefwisselingen van Selma met haar vader en vrienden, doet Visser zo nu en dan beroep op de memoires van derden, maar dit is niet storend en verrijkt het verhaal door het een extra dimensie te geven.
In de eerste helft komen haar echtgenoot en kinderen niet zo goed uit de verf, dit wordt later meer dan goedgemaakt.
Als sinoloog die zelf in de jaren tachtig een jaar doorbracht in Beijing, stond dit boek al snel op mijn leeslijst. Sinds ik zelf schrijf ben ik een veel kritischer lezer geworden. De verwachting bij winnaars van grote literatuurprijzen zoals de Libris Geschiedenis Prijs is altijd hoog. Afgezien daarvan is het lezen van een boek een persoonlijke ervaring: het blijft jurywerk, en niet iedereen hoeft het daar altijd mee eens te zijn. Deze keer ben ik dat wel.
Ik vind het bijzonder knap hoe Visser dit non-fictie verhaal feitelijk heeft gehouden en toch presteert ze het op een aangrijpende manier - bijna als een roman - neer te zetten. Hartverscheurend, mooi boek over een van de meest onmenselijke episodes uit de moderne geschiedenis van China, waarin miljoenen families onder Mao's bewind uiteen werden gescheurd, gezien vanuit de ogen van een Nederlandse vrouw.
Visser schrijft beeldend en in veel detail, doch afstandelijk, wat de tekst soms wat kil doet overkomen. In het begin moest ik hieraan wennen, maar de stijl past goed bij de grauwe, naargeestige sfeer van China in de jaren zestig, en dat komt het boek uiteindelijk ten goede.
Naast de nodige getuigenissen van de overlevenden, de briefwisselingen van Selma met haar vader en vrienden, doet Visser zo nu en dan beroep op de memoires van derden, maar dit is niet storend en verrijkt het verhaal door het een extra dimensie te geven.
In de eerste helft komen haar echtgenoot en kinderen niet zo goed uit de verf, dit wordt later meer dan goedgemaakt.
Als sinoloog die zelf in de jaren tachtig een jaar doorbracht in Beijing, stond dit boek al snel op mijn leeslijst. Sinds ik zelf schrijf ben ik een veel kritischer lezer geworden. De verwachting bij winnaars van grote literatuurprijzen zoals de Libris Geschiedenis Prijs is altijd hoog. Afgezien daarvan is het lezen van een boek een persoonlijke ervaring: het blijft jurywerk, en niet iedereen hoeft het daar altijd mee eens te zijn. Deze keer ben ik dat wel.
Ik vind het bijzonder knap hoe Visser dit non-fictie verhaal feitelijk heeft gehouden en toch presteert ze het op een aangrijpende manier - bijna als een roman - neer te zetten. Hartverscheurend, mooi boek over een van de meest onmenselijke episodes uit de moderne geschiedenis van China, waarin miljoenen families onder Mao's bewind uiteen werden gescheurd, gezien vanuit de ogen van een Nederlandse vrouw.
January 16, 2018
Ik heb dit boek in 2016 voor het eerst gelezen en nu herlezen voor bespreking bij een boekenclub. Carolijn Visser geeft een unieke inkijk in de gebeurtenissen in China onder het bewind van Mao. Het is een indringend verhaal over een voor mij eigenlijk onbekende geschiedenis.
August 4, 2024
Mooi, waargebeurd boek over een bijzondere vrouw die als joodse de Tweede Wereldoorlog overleefde en later een bestaan in China onder Mao heeft opgebouwd. Het geeft een unieke en aangrijpende inkijk in de Grote Sprong Voorwaarts en de Culturele Revolutie. Aanrader!
December 13, 2016
Het liefst zou ik Selma bij haar schouders pakken en door elkaar rammelen terwijl ik 'vlucht, nu het nog kan!' in haar oor brul.
December 4, 2016
Geen echt besef van buitenlanders en het leven in China vanaf de jaren 40. Bijzonder om lezen en meer kennis te verkrijgen van helaas wel verschrikkelijke periode waarin ze moesten leven.
January 12, 2018
Met dank aan uitgeverij Atlas Contact voor dit recensie-exemplaar
‘Selma, aan Hitler ontsnapt, gevangene van Mao’ gaat over een bijzonder thema en heeft bovendien de ‘Libris Geschiedenisprijs’ 2017 gewonnen, redenen genoeg om dit boek te lezen.
Korte inhoud
Carolijn Visser is vooral gekend voor haar reisverhalen die over China en Tibet gaan, bovendien geeft zij ook tal van lezingen over deze landen. Tijdens een van deze lezingen ontmoet zij Greta en Tseng Y Tsao, de kinderen van Selma Vos. Deze ontmoeting zal de eerste van vele worden, de gesprekken die daarop volgen tussen hen en de brieven die zij nog hadden van hun moeder aan hun Nederlandse grootvader zullen de basis vormen van dit boek.
Tijdens WOII ontsnappen Selma en haar vader op het nippertje aan de gaskamers, haar moeder ontkomt echter niet. Na de verschrikkingen van deze oorlog krijgt Selma de kans om te studeren in Cambridge, waar ze de tien jaar oudere Chang ontmoet. Ze worden verliefd en beslissen te trouwen. Chang vindt werk in Hong Kong en Selma beslist hem te volgen. In Hong Kong hebben ze een relatief goed leven, ze wonen in een luxueus appartement en hebben niets tekort.
Maar dan wordt Chang gevraagd om terug naar China te keren. Zo komt Selma terecht in ‘het China van Mao’. Aanvankelijk hebben ze ook in China een goed leven, ondanks het feit dat Selma en haar kinderen steeds aangegaapt worden door iedereen op straat omdat ze ‘vreemdelingen’ zijn. Aanvankelijk was Selma zelfs positief over het communisme. Maar geleidelijk aan verandert alles, ze maakt er de periode ‘Laat Honderd Bloemen Bloeien’ mee, ‘De Grote Sprong Voorwaarts’ en de ‘Culturele Revolutie’ . Na een reis naar haar familie in Nederland komt ze pas echt in de problemen en gezien ze door haar huwelijk geen Nederlandse nationaliteit meer heeft maar de Chinese is er voor Selma geen ontkomen meer aan.
Conclusie
Wat een verhaal, hier werd ik toch even stil van…
Carolijn Visser heeft op basis van de brieven van Selma en interviews met mensen die Selma goed kenden dit boek geschreven, ze verwijst ook telkens naar deze bronnen wat van dit boek een degelijk en betrouwbaar verslag maakt over de Maoïstische periode.
Het boek is opgedeeld in verschillende delen, telkens met een tijdsaanduiding. Soms is het wat verwarrend omdat het boek niet in chronologische volgorde werd geschreven. Ook miste ik af en toe toch wat achtergrondinformatie. Persoonlijk heb ik een brede kennis over de geschiedenis van China, maar ik kan mij goed voorstellen dat iemand die dit niet heeft het toch af en toe moeilijk zal hebben bij het lezen van het verhaal, niet iedereen weet wie Zhou Enlai is, of wat ‘de Grote Sprong voorwaarts’ is, … . Een paar simpele voetnoten zouden dit al kunnen oplossen. Aan de ene kant is dit boek af en toe niet eenvoudig te volgen voor lezers die geen al te grote kennis over China hebben, aan de andere kant is het dan ‘te’ eenvoudig voor lezers die dit dan wel hebben. Zo worden sommige Chinese namen vertaald naar hun Nederlandse betekenis, (bijvoorbeeld de buurjongen ‘Groot hoofd’, en het buurmeisje ‘Lieverdje Tang)’ en andere dan weer niet, misschien had de auteur het hier beter op één manier gehouden, ofwel alle namen vertalen ofwel alle namen in het Chinees laten staan.
Tussen de verschillende hoofdstukken door waren er twee delen met foto’s van Selma, haar familieleden en vrienden. Het is altijd een meerwaarde bij een non-fictie boek over een persoon om foto’s te kunnen raadplegen, zo kun je je de personages nog levendiger voorstellen.
Het boek heb ik verslonden, wat een vrouw was die Selma en Carolijn Visser zet dit nog eens extra in de kijker. Interessant vond ik vooral hoe de auteur vertelde hoe het er ‘in’ China zelf aan toe ging ten tijde van Mao en hoe men toentertijd China zag vanuit Europees standpunt. Bovendien wordt door dit boek ook zeer goed duidelijk hoe censuur werkt en wat het doet met mensen. Het hoofdstuk over de Maoïsten in Nederland vond ik een meerwaarde aan dit boek, gezien dit stukje geschiedenis niet bij iedereen gekend is.
De schrijfstijl van Carolijn is helder, duidelijk en gedetailleerd. De boodschap dat zij met dit boek wil brengen is duidelijk: pas op voor ideologieën, welke dan ook, ze zijn dikwijls niet wat ze lijken. Ik zou dit boek graag een 5 sterren scoren, gezien het indrukwekkende thema en de correcte, uitgebreide research, maar toch miste ik nog die extra informatie over bepaalde onderwerpen die worden aangehaald, waardoor het iets minder leesbaar wordt voor een breder publiek. Vandaar dat het boek van mij een ruime 4 sterren krijgt.
‘Selma, aan Hitler ontsnapt, gevangene van Mao’ gaat over een bijzonder thema en heeft bovendien de ‘Libris Geschiedenisprijs’ 2017 gewonnen, redenen genoeg om dit boek te lezen.
Korte inhoud
Carolijn Visser is vooral gekend voor haar reisverhalen die over China en Tibet gaan, bovendien geeft zij ook tal van lezingen over deze landen. Tijdens een van deze lezingen ontmoet zij Greta en Tseng Y Tsao, de kinderen van Selma Vos. Deze ontmoeting zal de eerste van vele worden, de gesprekken die daarop volgen tussen hen en de brieven die zij nog hadden van hun moeder aan hun Nederlandse grootvader zullen de basis vormen van dit boek.
Tijdens WOII ontsnappen Selma en haar vader op het nippertje aan de gaskamers, haar moeder ontkomt echter niet. Na de verschrikkingen van deze oorlog krijgt Selma de kans om te studeren in Cambridge, waar ze de tien jaar oudere Chang ontmoet. Ze worden verliefd en beslissen te trouwen. Chang vindt werk in Hong Kong en Selma beslist hem te volgen. In Hong Kong hebben ze een relatief goed leven, ze wonen in een luxueus appartement en hebben niets tekort.
Maar dan wordt Chang gevraagd om terug naar China te keren. Zo komt Selma terecht in ‘het China van Mao’. Aanvankelijk hebben ze ook in China een goed leven, ondanks het feit dat Selma en haar kinderen steeds aangegaapt worden door iedereen op straat omdat ze ‘vreemdelingen’ zijn. Aanvankelijk was Selma zelfs positief over het communisme. Maar geleidelijk aan verandert alles, ze maakt er de periode ‘Laat Honderd Bloemen Bloeien’ mee, ‘De Grote Sprong Voorwaarts’ en de ‘Culturele Revolutie’ . Na een reis naar haar familie in Nederland komt ze pas echt in de problemen en gezien ze door haar huwelijk geen Nederlandse nationaliteit meer heeft maar de Chinese is er voor Selma geen ontkomen meer aan.
Conclusie
Wat een verhaal, hier werd ik toch even stil van…
Carolijn Visser heeft op basis van de brieven van Selma en interviews met mensen die Selma goed kenden dit boek geschreven, ze verwijst ook telkens naar deze bronnen wat van dit boek een degelijk en betrouwbaar verslag maakt over de Maoïstische periode.
Het boek is opgedeeld in verschillende delen, telkens met een tijdsaanduiding. Soms is het wat verwarrend omdat het boek niet in chronologische volgorde werd geschreven. Ook miste ik af en toe toch wat achtergrondinformatie. Persoonlijk heb ik een brede kennis over de geschiedenis van China, maar ik kan mij goed voorstellen dat iemand die dit niet heeft het toch af en toe moeilijk zal hebben bij het lezen van het verhaal, niet iedereen weet wie Zhou Enlai is, of wat ‘de Grote Sprong voorwaarts’ is, … . Een paar simpele voetnoten zouden dit al kunnen oplossen. Aan de ene kant is dit boek af en toe niet eenvoudig te volgen voor lezers die geen al te grote kennis over China hebben, aan de andere kant is het dan ‘te’ eenvoudig voor lezers die dit dan wel hebben. Zo worden sommige Chinese namen vertaald naar hun Nederlandse betekenis, (bijvoorbeeld de buurjongen ‘Groot hoofd’, en het buurmeisje ‘Lieverdje Tang)’ en andere dan weer niet, misschien had de auteur het hier beter op één manier gehouden, ofwel alle namen vertalen ofwel alle namen in het Chinees laten staan.
Tussen de verschillende hoofdstukken door waren er twee delen met foto’s van Selma, haar familieleden en vrienden. Het is altijd een meerwaarde bij een non-fictie boek over een persoon om foto’s te kunnen raadplegen, zo kun je je de personages nog levendiger voorstellen.
Het boek heb ik verslonden, wat een vrouw was die Selma en Carolijn Visser zet dit nog eens extra in de kijker. Interessant vond ik vooral hoe de auteur vertelde hoe het er ‘in’ China zelf aan toe ging ten tijde van Mao en hoe men toentertijd China zag vanuit Europees standpunt. Bovendien wordt door dit boek ook zeer goed duidelijk hoe censuur werkt en wat het doet met mensen. Het hoofdstuk over de Maoïsten in Nederland vond ik een meerwaarde aan dit boek, gezien dit stukje geschiedenis niet bij iedereen gekend is.
De schrijfstijl van Carolijn is helder, duidelijk en gedetailleerd. De boodschap dat zij met dit boek wil brengen is duidelijk: pas op voor ideologieën, welke dan ook, ze zijn dikwijls niet wat ze lijken. Ik zou dit boek graag een 5 sterren scoren, gezien het indrukwekkende thema en de correcte, uitgebreide research, maar toch miste ik nog die extra informatie over bepaalde onderwerpen die worden aangehaald, waardoor het iets minder leesbaar wordt voor een breder publiek. Vandaar dat het boek van mij een ruime 4 sterren krijgt.
April 11, 2018
2017
We all know the Cultural Revolution was a nasty nasty period. Focusing on one family's experiences helps me feel just how bad it was.
Visser gives just enough historical context as she moves through the story.
What a waste of talent and hard work and dedication, so many intellectuals [and simply educated people in general] were tortured and destroyed during these years. The father of this family, a committed Communist, got his PhD at Cambridge and came back to set up a psychology institute in Beijing, only to die so unnecessarily during the CR.
The Dutch mother, Selma, also started out as a committed Communist. If she'd had no children, she could have stayed in NL in 1966, the only time she could get permission to leave China. But obviously she went back to her family and then could not leave again. Apparently every other Dutch person was able to leave but her [there weren't many to begin with].
The story of the kids' experiences after their folks died is pretty amazing, even the fact that they survived at all. And eventually managed to leave China and end up in NL where presumably they still live today.
As some readers comment, we don't get much sense of the emotions of these kids [or of the father], but who has room for emotions when spending so many of the formative years struggling to survive?
Various people helped them along the way, not many, but a crucial few. The son going to his father's home village, where he lived four years of the CR while his sister was in Inner Mongolia working as a peasant, gives a glimpse of village life that Visser makes use of to help us see how that other side of China was.
The famine years...
It seems the worst excesses of the CR were over by 1972 and gradually things started getting back to 'normal' -- even before Mao died in 1976, the 'official' end of the CR.
We all know the Cultural Revolution was a nasty nasty period. Focusing on one family's experiences helps me feel just how bad it was.
Visser gives just enough historical context as she moves through the story.
What a waste of talent and hard work and dedication, so many intellectuals [and simply educated people in general] were tortured and destroyed during these years. The father of this family, a committed Communist, got his PhD at Cambridge and came back to set up a psychology institute in Beijing, only to die so unnecessarily during the CR.
The Dutch mother, Selma, also started out as a committed Communist. If she'd had no children, she could have stayed in NL in 1966, the only time she could get permission to leave China. But obviously she went back to her family and then could not leave again. Apparently every other Dutch person was able to leave but her [there weren't many to begin with].
The story of the kids' experiences after their folks died is pretty amazing, even the fact that they survived at all. And eventually managed to leave China and end up in NL where presumably they still live today.
As some readers comment, we don't get much sense of the emotions of these kids [or of the father], but who has room for emotions when spending so many of the formative years struggling to survive?
Various people helped them along the way, not many, but a crucial few. The son going to his father's home village, where he lived four years of the CR while his sister was in Inner Mongolia working as a peasant, gives a glimpse of village life that Visser makes use of to help us see how that other side of China was.
The famine years...
It seems the worst excesses of the CR were over by 1972 and gradually things started getting back to 'normal' -- even before Mao died in 1976, the 'official' end of the CR.
Displaying 1 - 30 of 129 reviews