Jump to ratings and reviews
Rate this book

De ruimte van Sokolov

Rate this book
An alternate cover edition can be found here.

Dr. Sasja Sokolov was in de Sovjet-Unie een belangrijk ruimtevaartgeleerde, maar sinds zijn emigratie naar Israël is hij straatveger en alcoholist in Tel Aviv. Op een dag aan het begin van de Golfoorlog is Sokolov getuige van een moord. Hiermee begint deze adembenemende roman over vriendschap en de grenzen van de moraal. Het boek geeft een haarscherp beeld van de psychische ontreddering van een landverhuizer, maar is bovenal een meeslepende thriller, spannend en subtiel tegelijk.

411 pages, Paperback

First published January 1, 1992

11 people are currently reading
505 people want to read

About the author

Leon de Winter

60 books121 followers

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
258 (17%)
4 stars
665 (44%)
3 stars
454 (30%)
2 stars
100 (6%)
1 star
22 (1%)
Displaying 1 - 30 of 58 reviews
Profile Image for Marijn Woudstra.
159 reviews4 followers
May 31, 2025
Leon de Winter kan goed en onderhoudend schrijven. echt een ambachtsman. Dat vergeet je wel eens als je hem op tv of in de krant hoort bazelen.
Profile Image for Mark.
234 reviews1 follower
June 9, 2020
Dit boek kwam op mijn pad omdat mijn zoon (middelbare scholier) iets moest lezen. Het speelt zich af in Israël, net als Bezette gebieden van Grunberg dat ik net had gelezen. Ook had nog nooit iets van De Winter gelezen. Zo wat redenen om dit boek te gaan lezen.
Kort gezegd: ik vind het een prima boek. Het is misschien geen verfijnde literatuur, maar het wat zou dat? Het is goed geschreven, het zit slim in elkaar, en heeft ook wel wat te vertellen. Als ik het zo begrijp wordt De Winter sinds Kaplan steeds minder serieus genomen door de literaire kritiek, en daarentegen meer gewaardeerd door het publiek. Toegankelijke boeken schrijven, hoe durf je!

Zonder volledig te willen zijn (er zijn genoeg samenvattingen te vinden op het internet) een korte schets van het boek. In De ruimte van Sokolov gaat het om Sokolov en zijn jeugdvriend Lev Lezjawa. Beiden zijn ruimtewetenschappers. De Winter zet ze wel overduidelijk als behoorlijk verschillende personen in de grondverf, dat zou je als wat simplistisch kunnen willen typeren. Maar het zorgt wel voor een duidelijk verhaal, met invoelbare dilemma’s en een goede spanningsboog. Lev neemt het niet zo nauw met morele standpunten, rommelt lekker aan met de vrouwtjes en dergelijke. Sokolov is heel principieel. Beiden blijken ze Joods te zijn, wat Sokolov aanvankelijk niet eens over zichzelf wist, en wat Lev en Sokolov ook niet van elkaar wisten. Na een mislukt ruimtevaartproject ziet Sokolov, via wat omwegen, als beste uitkomst om zijn Joods-zijn te benutten om naar Israël te gaan. Alwaar hij geen beter baantje weet te krijgen dan straatveger, en zwaar aan de drank raakt, oftwel: in de goot belandt. Dan blijkt dat Lev ook in Israël is. Lev houdt zich bezig met wat obscure zaken, en het gaat hem voor de wind. Uiteindelijk komt Sokolov voor de keuze te staan: een lucratieve baan aannemen die Lev hem aanbiedt, of vasthouden aan zijn principes. (en in de goot blijven leven). En daarbij wordt hij door Lev nog opgezadeld met de opdracht om iemand uit de weg te ruimen. Iets wat de principiële, rechtgeaarde Sokolov nooit zou doen.

Welke ruimte geeft Sokolov zichzelf? Niet voor niets is een van de motto’s van het boek ontleend aan Goethe’s Faust (‘Niets zult ge zien in de eeuwig lege verte,/ De stap niet horen die ge doet,/ Geen steunpunt vinden voor uw voet.’). Een pact met de duivel, dat kan niet goed aflopen.

Misschien is De ruimte van Sokolov niet te typeren als een thriller, maar het bevat zeker voldoende elementen uit dat genre. Dat maakt dat het een spannend boek is, dat ik graag weer oppakte om te zien hoe het verder zou gaan. Toen het verscheen kreeg het zowel vernietigende als lovende kritieken. Ik zit duidelijk meer in het laatste kamp.
Profile Image for Marjolein (UrlPhantomhive).
2,497 reviews57 followers
February 2, 2017
~English review below~

Dit was het enige moderne boek dat we ooit gezamelijk gelezen hebben voor Nederlands. En halverwege werd besloten dat we het maar half hoefden te lezen (om te voorkomen dat mensen lezen maar helemaal voor gezien zouden houden). Ik heb, als lezer, uiteraard het boek uitgelezen, maar ik heb nooit begrepen waarom juist dit boek werd uitgekozen, want ik vond het als 14-jarige behoorlijk ontoegankelijk en de afstandelijke schrijfstijl hielp ook niet mee.

Detail dat ik onthouden heb: de meest afstandelijke beschrijving van een moord die ik al gelezen heb.

~

This was the only book from the modern literature that we had to read together in Dutch class. And even then, halfway in the teachers decided we only needed to read half of it (to prevent that some people would stop reading altogether). I, as a reader even back then, obviously finished the book, but I never understood just why this book was chosen to read because as a 14-year-old I thought it was rather inaccessible and the writing is very detached which wasn't helping either.

One detail that I remember: it features the most detached description of a murder I've already read.
Profile Image for Marvin Vingerhoed.
244 reviews
April 7, 2022
Dit was een tip die ik weer kreeg via het boek Wees Onzichtbaar. Ik vond Wees Onzichtbaar eigenlijk beter dan Ik ga Leven. Ik begon sceptisch aan Sokolov, want wat ik van Leon de Winter tegenkwam in het nieuws had me nou niet nieuwsgierig gemaakt naar zijn boeken.
Maar er zit een heel plezierige vaart in het boek, en er komen geen opdringerige meningen oid, of boodschappen mbt de Palestijnen of Israel in voor. Het maakte me nieuwsgierig naar Jeruzalem, waar het boek speelt. En dat wil wat zeggen, want ik heb zelf redelijk overtuigde opvattingen hoe er met de Palestijnen wordt omgegaan.
Boeiende personages, en het leest als een spannend jongensboek. Wie weet ga ik meer van De Winter lezen.
Profile Image for Mlie.
857 reviews26 followers
May 24, 2018
Ik weet niet wat het was met dit boek:
- Ik vond het goed geschreven qua stijl: je zag het voor je.
- Het was ook interessant qua onderwerp en personages.
- Het verhaal zat tot het einde goed in elkaar.
En toch had ik na elk hoofdstuk niet echt zin om verder te lezen. Een beetje zoals een gerecht waarvan je alle ingrediënten lekker vindt, maar de smaak is het toch niet helemaal. Geen idee waarom. Misschien ga ik nog wel een keer een boek van Leon de Winter proberen. Wie weet lukt de combinatie dan wel.
459 reviews
September 19, 2023
As weird as when I read it the first time ages ago. The musings about time, space, science, consciousness and morality are pretty interesting, the character who performs them definitely less so. A rigidly moral person conflicting with a completely amoral one from a frame of friendship can be interesting, but Sasha is so incredibly stupid that the conflict doesn't really go anywhere. Lev's betrayals and manipulations are so transparent that one kind of feels Sasha deserves what keeps happening to him, except the happy ending.

As a historical document of a certain time, place and mindset the book is pretty successful, and although you can already see hints of the author's hard right turn coming up, especially in its treatment of women and non-white Jews and Arabs, it's pretty even-keeled overall.

The usual Dutch obsession of being as crude as possible about sexual matters, but that's all from the perspective of crude characters so it can be excused I guess.
Profile Image for Lisa.
45 reviews20 followers
January 30, 2022
2,5 stars… I read it for a school assignment. It read really easily and quick but I didn’t like the story.

Books about drunken Russians are clearly not my thing. The story was boring and confusing but the last 50 pages were entertaining. I can’t possibly think about a reason why school thinks this is educational.

1 review
February 17, 2019
Een andere dimensie

Van een totale dronken extase naar een reis door de ruimte. De ruimte van Sokolov kan het best beschreven worden als een zeer aangrijpende drama met een snuifje detective. Leon De Winter slaagt erin om de lezer te bekoren met thema’s zoals vriendschap, zionisme, moord en liefde, of je nu een fysicus, dronkenlap, handelaar, filosoof of straatveger bent. In de ruimte van Sokolov komt iedereen aan bod.

Het verhaal begint midden in de actie. Sokolov is de getuige van een moord. Hij ziet de moordenaar die sprekend lijkt op zijn beste vriend, collega van vroeger, Lev. Het is een kantelpunt in zijn zielig goot-leventje. Het zet hem weer tot denken aan en enkele dagen later staat Lev voor zijn deur. Van briljante wetenschapper, die meewerkte aan een groots raket project Oktjabr, naar straatveger in Tel Aviv (Israël). Sokolov, de moralist met beenharde principe,s is op zoek naar de waarheid en de liefde. De waarheid van de mysterieuze moord en de waarheid over zijn vriend Lev.

De spannende roman heeft een ingewikkelde structuur, maar is toch zeer logisch opgebouwd. Je leert sokolov zijn verleden kennen aan de hand van flashbacks. Als je er eenmaal inzit dan leest het zeer mooi en vlot, mede dankzij de afwisseling van dialogen en monologen. Soms gebruikt Leon De Winter wel lange zinnen of moeilijke woorden, maar wel prachtig verwerkt in de personages. Sokolov noemt het het Levkianisme. Dat is de ietwat moeilijkere, ‘geleerde’ taal die Lev spreekt. In het verhaal zitten er ook zeer theoretische fragmenten over de kern- en atoomfysica. Niet altijd even evident om te lezen maar wel interessant om er even bij stil te staan.

Het verhaal schetst ook een mooi beeld over hoe bang de Joden waren in de USSR en hoezeer ze belang hechtten aan een eigen land en aan hun eigen tradities. Zo wil Tanja, Sokolovs tweede vrouw, niet met hem in bed vooraleer hij besneden werd. Sokolov en Lev zijn beide Joods en hadden zo en geheime vriendschapsband in de USSR. Leon De Winter, die zelf ook Joods is, kreeg in 2005 de Buber-Rosenzweig-Medaille, een onderscheiding voor zijn strijd tegen antisemitische en racisme.

De ruimte van Sokolov is zeker een aanrader voor wie houdt van drama en een beetje actie. Het neemt je even mee in een andere dimensie waar alles draaien of keren, verdwijnen of tevoorschijn komen kan. Het is je wel afgeraden om voor het einde stoppen want dan mis je een ongelooflijke climax.

Rating: ★★★★★
(aantal woorden: 419)

Leon Machiels
Profile Image for Lara.
26 reviews
May 20, 2024
Overall a very interesting and straight storyline, I couldn’t put it away. I love the flashbacks, because they subtly put the story into context and create depth and meaning to the characters and their actions. :))
The author manages to create unique and interesting characters, who all are - likeable or not - relatable to some extent, and I was able to understand their motivations and sympathise with them even though the reader is experiencing the entire book out of the perspective of one main character. Each one has a purpose to the story/ in relation to the protagonist, and because they’re not entirely realistic this really creates the Charme of the book to me. Almost everything makes sense within the fiction - I only didn’t like the ending of the plot much, the way, Lew turned out to be in the end. It was a lame explanation, and I would’ve enjoyed it much more if for example there had been a more peaceful plot twist.
It was written in a humorous yet serious tone, and it plays with the naive and logical way of how Sascha sees the world. He himself is a very suitable main character; he has an interesting background, is smart, Jewish, and not unattractive. He achieved something, and he fell. He is like a hero but the villain at same time, while Lew seems to be the hero and turns to be evil. (Lame)

Highly recommended!!!!
This entire review has been hidden because of spoilers.
Profile Image for Johann Guenther.
806 reviews28 followers
March 4, 2013
WINTER, Leon de: "Sokolows Universum“, Zürich 2001
Modeautoren müssen in ihren Romanen einen Ansatz von Kriminellem haben. So auch in diesem Buh. Der Hintergrund wechselt. In diesem Fall spielt die kriminelle Geschichte in der Sowjetunion und in Israel. Aus der Sowjetunion ausgewanderte Juden, die schon zu Hause erfolgreich waren werden es auch in Israel. Leon de Winter ist selbst Jude und kann dieses Leben gut beschreiben. Es bleibt aber ein „Moderoman“.
(Nassfeld, 04.03.2013)
Profile Image for Marc.
59 reviews4 followers
October 3, 2013
Een eerste boek van de Winter dat ik lees. Valt best mee. Een halfs spannend boek
Profile Image for Ernst.
646 reviews30 followers
September 9, 2025
Interessant, vielschichtig, niveauvolle Unterhaltung.
131 reviews
August 7, 2023
Seit ich die Masterplots kenne, lese ich Bücher anders: Hier ist der Aschenputtelplot mit der Rivalität verwoben. Sascha Sokolow und Lew sind Freunde seit Schulzeiten, aber eben auch Konkurrenten, um Ruhm, Erfolg und Frauen. Dabei hat Lew immer schon die Nase vorn, ist eher der Sunny Boy, dem alles zufällt, der aber auch von Anfang an vor Tricksereien nicht zurück schreckt.
Sokolow dagegen hadert beständig mit seinem Schicksal, bringt seine Leistung - wie er sich selbst irgendwann eingestehen muss - eigentlich immer nur aus Angst davor, nicht gut genug zu sein.
Mich hat überrascht, dass der Autor ein Niederländer ist, und dieses ganze Ostblock-Kolorit demzufolge angelesen und nicht im Entferntesten selbst erlebt ist. Aber zum Erscheinungsjahr 1991 lag so ein Stoff vermutlich auf der Strasse...

Das Ringen mit der Jüdischen Identität in allen möglichen Konstellationen liest sich wie ein Trainingsbeispiel für heutige Identitäspolitische Debatten. Halbjude, Ganz-Jude, keine Jüdischen Wurzeln aber trotzdem nach Isreal auswandern mit gefälschten Verwantschaftsbezeugungen, um dem post-sowjetischen Russland zu entkommen. Ist man zugehörig qua Geburt, Religionsausübung oder Beschneidung? Zur Geschichte trägt das relativ wenig bei, besonders Tanja wirkt wie eine sehr künstliche Figur die allein zum Zweck des runter-Betens jüdischer Traditionen eingeführt wurde. Nur bei Sascha bekommt das Ganze eine Existentielle Dimension, es wird glaubhaft, dass ihm die Furcht seiner Eltern, entdeckt zu werden, selbst noch in den Knochen steckt.
Profile Image for Bianca Boeijer-Thielsch.
245 reviews3 followers
April 17, 2021
De ruimte van Sokolov - Leon de Winter

Prettig leesbaar boek. De Joods-Russische raketgeleerde Sasja Sokolov vertrekt vanuit Rusland naar Tel Aviv nadat een raket, waarvan hij mede-ontwerper is, is neergestort. Ondanks zijn hoge opleiding kan Sokolov geen ander baantje vinden dan schoonmaker. Tijdens een van zijn diensten voltrekt zich een moord voor zijn ogen. Het verhaal wisselt tussen vroeger - toen Sokolov nog in Rusland woonde en bevriend was met Lev Lezjawa en nu. Thema’s die aan bod komen zijn: vriendschap, liefde (Sasja ontmoet een nieuwe vriendin, nadat zijn huwelijk in Rusland op de klippen is gelopen door het raketongeluk), de Joodse identiteit. Intussen is de roman ook nog eens een onvervalste whodunnit. Toen het boek verscheen was de kritiek onder andere dat het te weinig literair en te veel ‘verhaal voor het grote publiek’ was. Wat mij betreft is dit juist geen kritiek maar een aanbeveling!
3 reviews1 follower
July 16, 2023
Ik was sceptisch over dit boek, vooral omdat ik sceptisch ben over De Winter’s politieke en pro-Israëlische standpunten. Maar het boek staat al langere tijd in mijn boekenkast en trok me nu toch.
Het was een aangename verrassing. Dit boek leest prettig, had interessante personages (hoewel ik de volgzaamheid van Sokolov tegenover Lev soms aan het onwaarschijnlijke vond grenzen), en een mooi afgeronde afloop met een misschien iets te goed einde voor onze Dasja.

Wat me aansprak is ook de manier waarop het contrast tussen het leven in het Westen Israël) en dat in Rusland steeds in korte terugblikken werd verteld. Ik denk niet dat Israel het beloofde land is en het heeft veel problemen die het deels ook zelf veroorzaakt, maar dit boek verdoezelde die problemen niet en dat had ik eigenlijk wel verwacht van deze schrijver.
Al met al vond ik dit boek beter dan ik had verwacht en zeker 4 sterren waard.
43 reviews
October 3, 2020
In gewohnt eleganter Sprache schreibt de Winter über eine Freundschaft zwischen zwei Männern die unterschiedlicher nicht sein könnten, und doch trägt jeder von uns deren Eigenschaften, Chaos und Ordnung, in sich. Wie so oft geht es bei de Winter auch um das jüdisch sein, was hier das Freundschaftsband der beiden Protagonisten besiegelt.

Die Kulisse des Romans ist ebenfalls spektakulär - er spielt in Israel, kurz nach dem Zerfall der Sowjetunion. Und behandelt die Geschichte eines russischen Raketenwissenschaftlers, der den Abstieg aus dem kommunistischen Hochadel zum Straßenkehrer in Tel Aviv in Wodka ertränken will.

Die beiden Freunde die durch das Schicksal getrennt wurden, werden durch einen kaltblütigen Mord wieder vereint - und am Ende doch wieder getrennt.
Profile Image for Herman.
363 reviews3 followers
August 30, 2018
Bijzonder knap geconstrueerd verhaal en ook nog een erg prettig leesbaar. De Winter weet hoe hij interessante personages moet neerzetten de Sokolov uit de titel is iemand die mij nog lang zal bijblijven. Leuk ook hoe de auteur je bijspijkert over onderwerpen als de Russische ruimtevaart, het leven in de Unie en het bestaan van Russische joden in Israël. Daarnaast komt hij met grote thema's op de proppen als vriendschap, verraad en liefde. De Winter bouwt de spanning in het verhaal perfect op en dat maakt dat je maar door wilt blijven lezen. Een aanrader.
471 reviews16 followers
August 8, 2019
Gekocht op de tweedehands boekenmarkt Roeselare
omdat ik ooit, meer dan 30 jaar geleden, een boek (Kaplan) van hem las en nu kon ik me onmiddellijk een passage herinneren. Voor mij is dat een bewijs dat het een goed boek was.

Over Rusland en over Israël, over vermeende en echte Joden, over ruimtevaart en over straatvegen, over fraude en maffia, over armoede en alcoholisme en dan is er ook nog de thriller.

Alweer een boek dat de middelmaat overstijgt.
1 review
February 24, 2024
The narrator describes the demarcation and at times random co-existence of one's material body and immaterial thinking in a poignant and precise manner. It has resemblance with Virginia Woolf's Mrs Dalloway, even though using a different style of writing.

The narrator uses scientific language and analogies to describe existential and philosophical concepts as opposed to the more common known philosophical concepts and theories by Hobbs and Rousseau etc.
Profile Image for Em.
169 reviews
November 8, 2018
Toen ik de achterkant van het boek las, dacht ik dat het saai zou zijn. Toen ik begon met lezen merkte ik dat dat een onterecht vooroordeel was, ik vond het meteen een leuk boek. Naarmate het boek vorderde voelde ik me steeds meer betrokken bij Solokov, ik kon me wel inleven in zijn gevoelens en gedachtes. Het einde vond ik onverwacht en dat vond ik leuk. Al met al een leuk geschreven boek.
Profile Image for Fleur ter Horst.
28 reviews1 follower
May 12, 2020
2.5/5
moeilijk om te beoordelen...
goed door te lezen, roept veel vragen op.
Interessante relatie tussen lev en sokolov, maar ik had graag nog een echte confrontatie gezien.
Verraad staat centraal, maar in het eindstukje is sokolov best gelukkig terwijl hij zijn hele morele code heeft verraden (hallo?moord).
idk man
This entire review has been hidden because of spoilers.
Profile Image for Rinus Verhart.
96 reviews
August 20, 2025
Wat een absurd goed boek. ik kan er weinig anders van maken. Als je het leven van 1 man, de intensiteit van een vriendschap en de complexiteit van verstandhoudingen zo briljant kan omschrijven dan maakt de verhaallijn eigenlijk niet eens meer uit. Er zullen vast losse eindjes zijn. Dingetjes niet helemaal kloppen maar een kniesoor die daar op let. Genoten van een geweldig boek
Profile Image for Tos.
28 reviews
April 3, 2021
Ik heb dit boek gelezen toen ik tiener was, en kan het me nog herinneren. Dit is dus wat schrijvers je aan kunnen doen, was mijn conclusie.

Ik schreef toen: 'BAM! Inslag in mijn wezen. Goed. Afgrijselijk. Powerful.'
26 reviews
April 26, 2023
Heftig, aangrijpend en in een enorm feitelijke, haast kille toon geschreven.
Een duister verhaal over een anti-hero en de vriendschap/vijandschap met een "held". Een absolute aanrader en zonder enige emotie in het geschrevene, toch enorm aangrijpend.
9 reviews
November 16, 2025
Ein Krimi, der spannende aber auch einige langwierige Momente mit sich bringt. Eine wunderbare Reise ins Tel Aviv der 90er und in eine Zeit im politischen Umschwung, mit wirklich herausragenden Dialogen, von denen es leider an der Zahl deutlich zu wenige gab.
Profile Image for Jelle Rijntjes.
128 reviews
December 20, 2019
I didn't expect liking this book that much in the beginning. When I started I was scared it was just a thriller, but there was many more and I liked it.
247 reviews2 followers
April 6, 2020
Spannend en in bepaalde opzichten vergelijkbaar met De ontdekking van de hemel.
Displaying 1 - 30 of 58 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.