ایران: روح یک جهان بی‌روح

by Michel Foucault, نیکو سرخوش (Translator), افشین جهاندیده (Translator)

ایران: روح یک جهان بی‌روح و ۹ گفت‌وگوی دیگر

نقش روشنفکر این نیست که به دیگران بگوید چه باید بکنند. روشنفکر به چه حقی می‌تواند چنین کند؟ و به‌یاد آورید تمام آن پیش‌گویی‌ها، نویدها، حکم‌ها و برنامه‌هایی که روشنفکران در دو سده‌ی گذشته بیان کردند و اکنون اثرها و نتیجه‌های‌شان را می‌بینیم

کار روشنفکر این نیست که اراده‌ی سیاسی دیگران را شکل دهد؛ کار روشنفکر این است که از رهگذر تحلیل‌هایی که در عرصه‌های خاص خود انجام می‌دهد، امور بدیهی و مسلم را از نو مورد پرسش و مطالعه قرار دهد، عادت‌ها و شیوه‌های عمل و اندیشیدن را متزلزل کند، آشنایی‌های پذیرفته‌شده را بزداید، قاعده‌ها و نهادها را از نو ارزیابی کند، و بر مبنای همین دوباره مسئله‌کردن (که در آن روشنفکر حرفه‌ی خاصِ روشنفکری‌اش را ایفا می‌کند) در شکل‌گیری اراده‌ی سیاسی (که در آن می‌بایست نقش شهروندی‌اش را ایفا کند) شرکت کند

Genres: Philosophy, History

232 pages, Paperback

First published January 1, 2000

About the author

Paul-Michel Foucault was a French philosopher, historian of ideas, writer, political activist, and literary critic. Foucault's theories primarily address the relationships between power and knowledge, and how they are used as a form of social control through societal institutions. Though often cited as a structuralist and postmodernist, Foucault rejected these labels. His thought has influenced academics, especially those working in communication studies, anthropology, psychology, sociology, criminology, cultural studies, literary theory, feminism, Marxism and critical theory.
Born in Poitiers, France, into an upper-middle-class family, Foucault was educated at the Lycée Henri-IV, at the École Normale Supérieure, where he developed an interest in philosophy and came under the influence of his tutors Jean Hyppolite and Louis Althusser, and at the University of Paris (Sorbonne), where he earned degrees in philosophy and psychology. After several years as a cultural diplomat abroad, he returned to France and published his first major book, The History of Madness (1961). After obtaining work between 1960 and 1966 at the University of Clermont-Ferrand, he produced The Birth of the Clinic (1963) and The Order of Things (1966), publications that displayed his increasing involvement with structuralism, from which he later distanced himself. These first three histories exemplified a historiographical technique Foucault was developing called "archaeology".
From 1966 to 1968, Foucault lectured at the University of Tunis before returning to France, where he became head of the philosophy department at the new experimental university of Paris VIII. Foucault subsequently published The Archaeology of Knowledge (1969). In 1970, Foucault was admitted to the Collège de France, a membership he retained until his death. He also became active in several left-wing groups involved in campaigns against racism and human rights abuses and for penal reform. Foucault later published Discipline and Punish (1975) and The History of Sexuality (1976), in which he developed archaeological and genealogical methods that emphasized the role that power plays in society.
Foucault died in Paris from complications of HIV/AIDS; he became the first public figure in France to die from complications of the disease. His partner Daniel Defert founded the AIDES charity in his memory.

Reviews

[مجید اسطیری · Rating 4 out of 5]

ایران روح یک جهان بی روح نام فقط یکی از 9 گفتگوی این کتاب است که بنده خواندم
برای هر کس که کتاب "ایرانی ها چه رویایی در سر دارند" را خوانده و از نگاه حیرتزده فوکو به انقلاب اسلامی ایران خوشش آمده قطعا جذاب و خواندنی است.

فوکو:
من ایرانی هایی را در پاریس می شناختم و آن چه در بسیاری از آنان مرا شگفت زده می کرد ترس بود. ترس از این که معلوم شود با چپ ها رفت و آمد دارند یا ترس از این که ماموران ساواک باخبر شوند که آنان فلان کتاب را می خوانند و غیره. وقتی درست پس از کشتار ماه سپتامبر [۱۷ شهریور] به ایران وارد شدم به خودم میگفتم که با شهری وحشت زده رو به رو خواهم شد، چون در آن جا چهار هزار نفر کشته شده بودند. نمی توانم بگویم که در آن جا مردمانی شاد و مسرور دیدم، اما از ترس خبری نبود و حتا شجاعت شان بیشتر هم شده بود، به عبارت دقیق تر، مردم وقتی خطر را بی آنکه رفع شده باشد، پشت سر می گذارند شجاعت شان بیشتر می شود. مردم در انقلاب شان خطر مسلسل هایی را که همیشه در مقابل شان قرار داشت، پشت سر گذارده بودند. |

[esmat zarei · Rating 5 out of 5]

وقتی می‌توان یک نظریه سیاسی را در قالب روایت‌ داستان‌گونه و خاطره‌واره خواند، روح یک جهان بی روح شکل می‌گیرد. یعنی لازم نیست لزوما دانشجوی علوم سیاسی باشید تا این کتاب سیاسی از یک نظریه‌پرداز سیاسی را به راحتی بخوانید. اگرچه من به عنوان دانشجوی علوم سیاسی وقتی این کتاب را خواندم، تنها این جمله غیرسیاسی از آن را به خاطر سپردم که حالا بعد از چند سال از خواندن کتاب ممکن است اشتباهی در نقل عینش داشته باشم ولی مضمونش که گاه احساس می کردم درکش می‌کنم، این بود که:
من کمتر از چیزی لذت می‌برم، اما اگر از چیزی لذت بردم، از شدت آن لذت می‌میرم.

[Kaveh soltany · Rating 4 out of 5]

خيلي ها منتظرند تا از اين عنوان برداشت مورد علاقه ي خود را داشته باشند و ادعا کنند فيلسوف غربي دارد کشور بي در پيکرمان را مي ستايد . اما مسئله چيز ديگري است بايد دانست که روح در افکار فوکو و در زبان فوکو چه معنايي دارد.

[Kowsar · Rating 4 out of 5]

فعلا فقط قسمت مخصوص به ایران خوندم که خوندنش هم برام لذت بخش بود. امتیازم برای این قسمت از کتاب هست فعلا

[خرس · Rating 3 out of 5]

م9 مصاحبه از میشل فوکو که مصاحبه دوم کتاب و عنوان آن در مورد انقلاب 57 ایران هست . دوباره که می خوانم نظرات پی یر بلانشه برایم بسیار جذاب تر هست تا فوکو . بلانشه می گوید ما در مورد انقلاب فرهنگی چین دوران لین پیائوگرائی خود را فریب دادیم و من تردید دارم که در مورد ایران شگفت زده شویم . و در مورد تشابه انقلاب فرهنگی چین و ایران می گوید . شگفت انگیز هست این همه تیزبینی و جواب احمقانه میشل فوکو ص58

[ahmad · Rating 4 out of 5]

برای کسانی که می‌خوان با تفکرات فوکو بیشتر آشنا بشن خوبه وگرنه زیاد جالب نیست.

[هومن · Rating 3 out of 5]

همیشه از مارکس و افیونِ مردم نقلِ قول می‌آورند اما عبارتی پیش از آن جمله وجود دارد که هرگز نقل نمی‌شود [ : نکبتِ دین، هم‌زمان هم یک نکبت است هم اعتراض علیهِ نکبتِ واقعی. دین، آهِ خلقِ ستم‌دیده، قلبِ زمانه‌ای بی‌قلب و روحِ یک جهانِ بی‌روح است. دین، افیونِ توده‌هاست. ] اسلام در سال ۱۹۷۸ افیونِ مردم نبوده است دقیقاً از آن‌رو که روحِ یک جهانِ بی‌روح بوده است
...
ایرانیان با قیامشان به‌خود گفتند -و این شاید روحِ قیامشان باشد- : ما به‌طور قطع باید این رژیم را تغییر دهیم و از دستِ این فرد خلاص شویم، باید کارکنانِ فاسد را تغییر دهیم، اما به‌ویژه باید خودمان را تغییر دهیم. باید شیوه‌ی بودنمان و رابطه‌مان با دیگران، با چیزها، با ابدیت و با خدا کاملاً تغییر کند و تنها در صورتِ این تغییرِ ریشه‌ای در تجربه‌ی ماست که انقلابمان، انقلابی واقعی خواهد بود... در این شیوه که آنان اسلام را به‌منزله‌ی یک نیروی انقلابی زیست می‌کنند، چیزی غیر از اراده به اطاعتی وفادارانه از قانونِ شرع وجود داشت، یعنی اراده به تغییرِ کلِ هستی‌شان با بازگشت به تجربه‌ای معنوی که باور دارند در قلبِ اسلامِ شیعه می‌یابند
...
آیا جنبشِ یک‌پارچه و واحد که به‌مدتِ یک‌سال مردم را در برابر مسلسل‌ها بر انگیخته است، قدرتِ آن را خواهد داشت که از مرزهای خاص خود فراتر رود و پا را ورای آن چیزهایی بگذارد که مدتی بر آن‌ها متکی بوده است؟ آیا این محدوده‌ها و تکیه‌گاه‌ها به‌محضِ انجامِ خیزش محو خواهند شد یا بالعکس، ریشه خواهد دواند و تقویت خواهد شد؟ من از خودم می‌پرسم که این راهِ منحصر به‌فرد، راهی که طیِ آن، مردم، علیهِ سرسختیِ سرنوشتشان و علیهِ همه‌ی آنچه برای قرن‌ها بوده‌اند، ″چیزی کاملاً متفاوت″ را جستجو می‌کنند، آنان را تا کجا خواهد برد؟

https://hooman.bio.link/

[Omid · Rating 3 out of 5]

uy