Tian Long Ba Bu (set of 5 volumes) (Revised Edition) [Paperback]

by Jin Yong

Brand New

Genres: Fiction, China, Fantasy, Novels, Chinese Literature, Historical Fiction, Classics

Paperback

Published January 1, 2006

About the author

Louis Cha, GBM, OBE (born 6 February 1924), better known by his pen name Jin Yong (金庸, sometimes read and/or written as "Chin Yung"), is a modern Chinese-language novelist. Having co-founded the Hong Kong daily Ming Pao in 1959, he was the paper's first editor-in-chief.

Cha's fiction, which is of the wuxia ("martial arts and chivalry") genre, has a widespread following in Chinese-speaking areas, including mainland China, Hong Kong, Taiwan, Southeast Asia, and the United States. His 15 works written between 1955 and 1972 earned him a reputation as one of the finest wuxia writers ever. He is currently the best-selling Chinese author alive; over 100 million copies of his works have been sold worldwide (not including unknown number of bootleg copies).

Cha's works have been translated into English, French, Korean, Japanese, Vietnamese, Thai, Burmese, Malay and Indonesian. He has many fans abroad as well, owing to the numerous adaptations of his works into films, television series, comics and video games.


金庸，大紫荊勳賢，OBE（英語：Louis Cha Leung-yung，1924年3月10日－2018年10月30日），本名查良鏞，浙江海寧人，祖籍江西婺源，1948年移居香港。自1950年代起，以筆名「金庸」創作多部膾炙人口的武俠小說，包括《射鵰英雄傳》、《神鵰俠侶》、《鹿鼎記》等，歷年來金庸筆下的著作屢次改編為電視劇、電影等，對華人影視文化可謂貢獻重大，亦奠定其成為華人知名作家的基礎。金庸早年於香港創辦《明報》系列報刊，他亦被稱為「香港四大才子」之一。


Source: https://zh.wikipedia.org/zh-tw/%E9%87...

Reviews

[Jokoloyo · Rating 5 out of 5]

If I can only recommend one wuxia novel for non wuxia-fans, I highly recommend this novel.

I separate my wuxia story readings life experience into two eras: before I read TLBB, and after I read it.

TLBB is the most epic single-novel wuxia story up to I write this review. It is not just an epic story, but also has consistently good main plots (this story has three main characters) and sub-plots until the end. Many epic wuxia stories has good starts but then become boring after one-third of the novel.

For people who don't know the writer, Jin Yong, a lot of wuxia fans cannot recommend enough Jin Yong's wuxia stories. I think Jin Yong has the best character development in wuxia genre. TLBB is also one of Jin Yong's best 3 works. The other two are: 笑傲江湖 The Proud Smiling Wanderer and The Deer and the Cauldron, Vol. 1

After I read this novel, I re-evaluate my previous wuxia readings. As in fantasy genre where J. R. R. Tolkien's LOTR is regarded as a standard and many great fantasy novels still compared to LOTR, I compared wuxia stories with TLBB, especially the epic wuxia stories.

Besides the plot, TLBB also entertains with many magical martial arts techniques. I believe this novel can be categorized as an epic fantasy with its unrealistic martial arts. I share you some magical aspects: martial artists who carry a human body and still can leap hundreds of meters, martial technique to suck enemies strength, and Da Li royal family members who can paralyze their enemies by pointing one finger to the enemies.

EDIT Note: minor revisions at Jan 26, 2016.

[晓木曰兮历史系 Chinese · Rating 5 out of 5]

一
首先得说的是，所谓佳人，乃是一个活物。汉朝皇帝不解风情，以为看个画图便能辨出佳人，才使毛延寿等辈有机可乘，放出昭君便宜了单于。如今敷妆鲜活霓裳羽衣外加PS打光的美少女们，论样貌怕比祖贤青霞等的旧照好看得多。然而回头一看《青蛇》，一看《笑傲》，那两位熟女只一举杯浅笑，立刻就把诸位宇宙无敌超桃花美少女给压下去了。关于这个，古龙有一段写得极确：
　　“只见她眉目如画，娇靥如玉，玲珑的嘴唇，虽嫌太大了，广阔的额角，虽嫌太高了些，但那双如秋月，如明星的眼珠，却足以补救这一切。 她也许不如铁心兰的明艳，也许不如慕容九的清丽，也许不如小仙女的妩媚……她也许并不能算很美。但她那绝代的风华，却令人自惭形秽，不敢平视……只见一个身披霓裳羽衣的仙子，在满天夕阳中，飘飘而来，一只红顶雪羽的白鹤昂然走在她前面，一只驯鹿，依依跟在她身后，温柔的暮风，吹乱了她的发丝，她伸出手来轻轻一挽……就是这么样轻轻一挽，已是令天下的男人都为之窒息，只是这么样─幅图画，已非任何人描叙得出。 她生得也许并不十分美，但那绝代的风华，却无可比拟。”
　　
　　所谓风情，便是举手投足歌笑颦叹之间的风致了。若徒然对着容貌发呆，就落了个“痴”字。佳人者或衣袂飘举于白露蒹葭之间，或丰肌玉骨于苏衣重幕之后，或青衣窄袖于酒炉之前。容貌只占其中一小部分，而其浑然天成的味道，才是权衡“佳人”的标准。
　　
　　先谈《天龙八部》。一开场左辛斗法，钟灵横空出世。一个十六七岁的青衣姑娘，“笑靥如花”，估计身形尚未长成。举手投足间都是小女孩风格。放貂，请吃瓜子，扯谎撒娇，只见可爱而已。被神农帮捉了，段公子伸手去握她脚踝时，心中一动。可见钟姑娘身段未见如何，但脚踝是极好的。说起来还是纯情小女孩角色罢了。到后来几次出场，都脱不了女孩本色。几年后少林寺一见，也没法让段誉分心。估计成长有待时日。适合少年男子邂逅之后，一起拉拉手逛逛路看看电影的那种小姑娘。
　　
　　无量剑有个葛光佩，和师兄干光豪私奔，被段公子听见。后文有记，葛姑娘门人都在聊她，还搀杂有什么“小白麻皮，脱成个小白羊似的”之类句子，可见这姑娘颇有风情，虽然庸脂素粉，也引得门下众人对其幻想不已。
　　
　　玉像、李秋水、王夫人、王姑娘等且留后述。
　　
　　钟灵的妈妈“容色清秀”，说话也算温柔。到了后文，虽然心猿意马，还是对段王爷一脸庄容，不许这登徒子乱亲。结果偶尔对灯开怀，泄了心事，被段王爷地道里听个正着。被段王爷一抱一亲，立刻乱了方寸。“我随你做小贼去，做强盗去，便做一天，也是好的。”容貌虽不惊天动地，但这种温婉执拗、用情极专的性格，其实很是引人。只可惜这样的佳人常不如冰山美人或者辣姑娘显眼，所以往往被错过。
　　
　　木婉清姑娘是《天》书中极品。敢穿黑衣的女子，身段都差不了。木姑娘“身形苗条”，而且“语声清脆动听”“眼亮如点漆”，未解面纱，已是迷人。骑黑马，种玫瑰，满身异香。冷若冰霜，泼若男子，属于性格魅力。等到了危急时刻，段誉一解她衣服，肩背一露，“肌肤晶莹如玉，皓白如雪”，窈窕身段配冰肌玉肤，已经接近完美。偏段公子眼福好，看到“如新月清晕，如花树堆雪，一张脸秀丽绝俗”的一张脸。“新月清晕，花树堆雪”，这八个字可谓繁华。金庸以这种等级的字眼来正面形容女子的，印象里近乎绝迹。而段公子一看，心头乱震“她实是个绝色美女啊”。段公子自己的妈妈乃是观音级别的美女，又长居王府，以他老爸之好色善品，府中侍女容貌绝对都是极品的。能让他心头乱震的美女，绝对够技术含量。
　　木姑娘展完容貌，性格大变。从泼辣冰冷，变得温柔凄婉。性格一对比，立见天真烂漫。而其美貌连岳老三这等大浑人见了，都道：“你把面幕盖上的好，不然让我多瞧几眼，大大不妙。”云中鹤更是直接，直接就扑上来抓。云中鹤色中饿鬼，阅女多矣，能让他冒着和岳老三互掐的危险而劫夺的女子，其美可知。甚至连叶二娘都“看她眼睛好看，且挖出来”的产生了嫉妒心理。叶二娘除了脸有抓痕，容貌也算得美了——玄慈方丈点头称然——居然也会对一个少女心怀嫉妒，木姑娘之美可知。
　　稍后还有补充：入大理城，段王爷见木姑娘，喝彩“誉儿眼光好”。又“原来是个野丫头”。木姑娘经段王爷和云四爷两位大色狼钦点，已经够等级了。而其自然纯真性格不减，又是个痴心女子。被段老大施了春药后，绕房间追着段公子要成就好事，在《天》书里如是性感的场面也惟有梦姑可比。后文又两次出场，一次是在小镜湖对上萧峰，一次是在西夏国对上段誉。依然是一副酷状，而且美貌与异香不变。这等一个集清纯、绝色、窈窕、性感、泼辣、冷酷和痴心于一体的复杂女子，想着都不该配上段誉。只能为之可惜了。
　　
　　木婉清的妈妈秦红棉，比她女儿泼辣些。容貌略凶恶些，而且练完段王爷教她的掌法还会发怒，不见段王爷时恨不得千刀万剐之，等见了段王爷又眉花眼笑。
　　
　　段王爷妻子刀白凤与秦阿姨一样好妒。秦阿姨属于刚型妒妇，提刀去砍，刀阿姨属于柔性妒妇，一会儿出家做道姑，一会儿冷嘲热讽。居然还跑大理寺外菩提树下，去和一个邋遢化子成了好事。集开放、主动性和冷艳性感于一体，也是不能小觑。少数民族姑娘烈性，至此方验。比起甘秦等诸位如夫人来，刀阿姨属于敢爱敢恨，外柔内刚的狠性儿，难怪可以束住段王爷，霸住正室。
　　
　　叶二娘是个飘来飘去的人物，其作为帮凶和恶人的时候多。小镜湖畔和段王爷的几句对答很见风情，有些神龙教洪夫人神采。用情极痴，容貌又不至于差。年轻时当也是个好姑娘。萧远山曰：“你本是个好好的女子……”
　　
　　
　　慕容复颇自恋，收的朱碧俩丫鬟也不是凡品。阿碧更文些，是典型的江南丫头。书里明写她容貌“颇不如木婉清”，但“八分容貌加十二分柔情，便不逊色于十分的美女了”。你说她摘藕采莲，划船弹琴，间带吴侬软语。如崔百泉类莽夫定然是瞠目不解风情，但段公子这种读过书的，就喜欢这种江南仕女。到了后文，揭出她竟是康广陵弟子，那么琴技一定也是不凡的。末尾处，众叛亲离的慕容复，犹有她照顾，不由让人鼻子一酸。碧姑娘痴心文质，是个极招人的小姑娘。只不过和钟灵一样，终究是小女孩儿小家碧玉的味道。
　　
　　阿朱鹅蛋脸，容貌走娇俏路线，也不算极品的美貌，且不如阿碧的文气，但刁钻古怪犹有过之。在水榭里连扮几个人物，最后妆成老太太出来，把明王折腾一够。为人还善，几次为无亲无故的段公子求情。又有易容和妆声音的拿手好戏，随便调戏一把赵钱孙之类。为了公子，忠心耿耿的去偷《易筋经》。等到了萧峰手里，立刻尽展其温柔一面。萧峰反出少林之后，正是人生最低谷处，戾气极重，情感激荡，若不是阿朱从旁调和，恐怕萧峰早已垮了。而且乖巧懂事，有做丫头练出来的聪慧伶俐，又天生比阿碧大气些，能包容萧峰一片孤愤之气。与店小二一通斗嘴是她最后可爱的绝唱，临了青石桥一掌误终身，等于为萧峰平安殉情。其痴又在阿碧之上。综合来看，其性格温柔，为人伶俐谨细，而且雅擅厨艺，性格中又有温厚一面。萧峰曰“列国四海，千秋万载，便只这么一个阿朱。”慕容复天性凉薄，能收到如此好的两个姑娘，也算运气佳了。
　　
　　太行山的谭婆奶奶是个妙人。年纪虽老，性子暴躁，却对师兄和丈夫犹且分心不下。年轻时大概也是个秦红棉似的。至于她究竟叫小娟还是阿慧，只有赵钱孙和谭公知道。
　　

二
　　接下来便要提到本篇的主角之一，“亲亲小康”、“马门温氏”、“淫妇”康敏阿姨了。康阿姨如是出场：
　　“轿中缓步走出一个全身缟素的少妇。那少妇低下了头，向乔峰盈盈拜了下去，说道：“未亡人马门温氏，参见帮主。”乔峰还了一礼，说道：“嫂嫂，有礼！”马夫人道：“先夫不幸亡故，多承帮主及众位伯伯叔叔照料丧事，未亡人衷心铭感。”她话声极是清脆，听来年纪甚轻，只是她始终眼望地下，见不到她的容貌。”
　　
　　俗话说要想漂，一身皂；要想俏，一身皂。白色极阴柔，等闲女子谁敢穿它？为大郎戴孝的潘金莲，扶灵北上的林妹妹，差不多是够资格穿白了。这马夫人一出场便矜持冷艳，而且礼数周到。极是难得。后面杏子林中，商议乔峰身世，偶尔一言，诛心刻骨。冷艳已到极点。比起朱碧王三位姑娘，引人多了。
　　
　　乔峰在聚贤庄摆下酒碗，割袍断义，“大厅上一时鸦雀无声。各人均想：“我如上前喝酒，势必中他暗算。他这劈空神拳击将出来，如何能够抵挡？”一片寂静之中，忽然走出一个全身缟素的女子，正是马大元的遗孀马夫人。她双手捧起
　　酒碗，森然说道：“先夫命丧你手，我跟你还有什么故旧之情？”将酒碗放到唇边，喝了一口，说道：“量浅不能喝尽，生死大仇，有如此酒。”说着将碗中酒水都泼在地下。乔峰举目向她直视，只见她眉目清秀，相貌颇美。”
　　
　　便这一段，一个酷到十分的女子已经出形了。天下群雄，少林神僧，五湖四海的豪杰，面对着酒碗不敢上前，乔峰之威风凛凛至此尽绝矣。而马夫人冷然而上，不卑不亢，毫不怕对面一掌过来送她性命。“生死大仇，有如此酒”。居然有易水畔荆卿悲歌慷慨之意。金庸十四部中有哪个女子酷煞到如此的场景？容貌一现，虽然穿孝无妆，却是“眉目清秀，相貌颇美”。正是一朵白色刺玫瑰。
　　
　　等萧大爷和阿朱赶到信阳时，又见了一次马夫人。“但见她眉梢眼角间隐露皱纹，约莫有三十五六岁年纪，脸上不施脂粉，肤色白嫩，竟似不逊於阿朱。”自古美人如良将，不许人间见白头，遇到这女子却无效用。须知此时萧峰正对阿朱钟情，“列国四海千秋万载便只这么一个阿朱”，马夫人在萧大爷心里能与阿朱并列，是极品女子了。后面说话，泫然欲泣又或参谋用计，都是随心所欲，可见这女子心思灵敏。
　　
　　马夫人的绝唱惊才绝艳，匪夷所思。前头大段全是补白：阮星竹如何娇媚好俏，秦红棉如何咬牙切齿。段王爷一向是对身旁女子情深义重，居然能舍下阮阿姨，私跑去信阳。按理说诸万里刚死，段王爷被大恶人打得身上有伤，当知检点才是。佳人，伤情，悲事，岁月，都阻不了咱大理段二的脚步。答案是什么？却是：
　　
　　“桌上一个大花瓶中插满了红梅。炕中想是炭火烧得正旺，马夫人颈中扣子松开了，露出雪白的项颈，还露出了一条红缎子的抹胸边缘。炕边点着的两枝蜡烛却是白色的，红红的烛火照在她红扑扑的脸颊上。屋外朔风大雪，斗室内却是融融春暖。”
　　
　　而这里，萧峰的视角看到的是这样的人：
　　
　　“ 她越说越低，萧峰只觉她的说话腻中带涩，软洋洋地，说不尽的缠绵宛转，听在耳中当真是荡气徊肠，令人神为之夺，魂为之消。然而她的说话又似纯系出于自然，并非有意的狐媚。他平生见过的人着实不少，真想不到世上竟健有如此艳媚入骨的女子。萧峰虽感诧异，脸上却也不由自主的红了。他曾见过段正淳另外两个情妇，秦红棉明朗爽快，阮星竹俏美爱娇，这位马夫人却是柔到了极处，腻到了极处，又是另一种风流。”
　　
　　若只有两个字来形容，简单得很：是谓“风情”。
　　世上女子多矣，故做媚态者也有，但如马夫人这般“纯系出于自然，并非有意的狐媚”，那是天赋使然。金庸十四部中，江湖儿女或英气飒爽，或温柔婉约，或活泼灵巧，但如这样“缠绵婉转”的，除了马夫人外，算来算去，怕也只有神龙教洪夫人一个而���。
　　
　　与段王爷那段柔情蜜意，能把萧大爷都看得脸红心跳，可见康敏着实不凡。到后来杀机已现，咬人肩膀，依然是缠绵婉转，这就非凡女所能了。所谓艳若桃李毒若蛇蝎，率多此类。但咖啡倚苦才香，烈酒刺喉引醉。马夫人这种冷艳到柔媚的极致转变，接着美女蛇身份一现，反而勾魂夺魄起来。
　　等到白世镜现身，萧远山伸爪，阿紫放蚂蚁之类把戏过后，萧大爷和马夫人终于同榻而坐，开始解谜。那时马夫人粗口连声，垂死挣扎，可怜之极。见了自己丑颜，愤而惊死，那是对自己的美貌始终信心十足的表现。
　　
　　另加几点前因后果，可以一说。除了正面叙述之外，我们可以通过一些旁述来了解马夫人。首先，伊是丐帮副帮主夫人。大家须知，这马大元乃是汪前帮主用来节制萧峰的，地位颇高。而一个丐帮的人养家立室，建房子养老婆，若没有郭靖这种人当岳父后台，是要背极大压力的。马大元能为马夫人牺牲成这样，颇为难得。
　　再说那好色无厌的段王爷，光棍眼里不揉沙子，能背着阮星竹跑来信阳，可见马夫人的魅力在段王爷诸夫人里怕是顶级的。
　　再想想，丐帮执法长老白世镜，那是何等样人？前头几回里，侠肝义胆、铁面无私，护乔峰、执法刑、救阿朱，那是着实的一条好汉。结果马夫人一揭底，什么“你身上的月饼，自是甜过了蜜糖”之类风情话儿一出，才知这原来是个闷骚好汉。闷骚归闷骚，能令这视名誉和道德过命的白长老，做出江湖中最忌讳的杀友夺妻勾当的，这女人简直是不可思议了。甚而至于，马夫人还提到跟全冠清睡过一晚，还去请徐长老出头。全冠清鼠辈固然不足论，但徐长老，亲娘咧，那可是八十七岁老大爷了。马夫人又如何能搞定他的呢？
　　最后着眼的一点是萧峰自己了。萧大爷自来不好女色，当日在嵩山下解了阿朱衣裳在人胸脯上乱抹药，都还脸不红气不喘，猛可间见了马夫人和段王爷轻怜蜜爱，一下子居然脸红了。而且也承认马夫人“颇美”“竟似不下阿朱”。够客观了。
　　
　　综合一看，这位年已三十五六，肌肤不下阿朱，柔媚金书里第一，时而盈盈泫泣，时而森然冷语，时而缠绵婉转，时而利牙如刀咬人肩膀，从小就有独占欲的康敏，真是奇绝。段白萧等诸位大爷都在某种程度为其美色所惊。列位，须知段白萧这几位年纪不小，早过了少年血气方刚见个美少女就痴的地步。可见这康敏虽然已到中年，其身上自有媚惑之极的力量。单在《天龙八部》里，怕只有木婉清和少女版李秋水可比。
　　

三

　小康绝代尤物，一个人搅和了整整十来回书，终于还是被毁了容颜，羞怒而死。那直接害死她的阿紫，却从此开始纠缠小康一直垂涎的萧大爷。

朱紫二位姑娘，和她们老妈性格颇似。爱俏活泼，用情既深又毒，心计叵测。阿紫初一登场，就是无事生非，缠诸万里，闹段王爷，笑语晏晏，尽是毒人毒语。等到阿朱将死，青石桥下刷的跳出来，居然还有说有笑，令人心寒。对付小康，什么割伤痕、撒糖水，诸般水磨功夫，也只有蛇蝎心肠小美女做得出来。后面什么随手割了小二舌头之类把戏，当真是艳若桃李，毒如蛇蝎。
　　
　　这么毒辣一条美女蛇，大雪地里着了萧大爷一掌，立刻倒下，从此就开始半身不遂的赖床生活。走辽东，赴女真，伤略好一些，便又要去走草原，生生把姐夫逼成了南院大王。然后游家少爷登场。按这游家少爷，少年心性，见了紫姑娘这种小太妹，便一把爱上。不过这位少爷心志品位都不见佳，做不得数。紫姑娘负心薄幸，把人当陪练使唤，阿弥陀佛。
　　此后颠沛流离，说穿了无非是四个字：嫉朱缠萧。诸般花巧不必细表。临到末章，跟萧大爷纠缠离乱许久之后，终于剜目绝世，跳下悬崖去了。
　　
　　按这阿紫姑娘，外貌清秀，但自言“身材尚未长成”，丁春秋对这丫头的评价是“这臭花娘”。大师兄摘星子也不过说她“可爱小师妹”，还是把人当小丫头哄。一双脚倒生得纤细柔美，引得游公子扑上去便咬。只不过前头说了，游公子这人文不成武不就，胆气低人品差，差有一日之长者，痴心而已。情人眼里出西施，瞪住这憔悴苍白小美女看个不住，也是有的。
　　说到性格，阿紫自私偏执，属于中情之毒那类，倒可和李莫愁一比。咬住萧峰不放松，外表刁钻尖刻，内心自有无穷心事。青石桥时语笑自若，对萧峰冷嘲热讽，然而到四十九回却自说“我那时便喜欢你”，可见少女怀春，自古皆然。跟错了师父价值观与心智畸形，倒也情有可原。若做同学亲友，不免对她厌恶有加。
　　
　　
　　阿紫出现过后，《天》书里女子凋零。萧峰北奔，辽帝南狩，大金皇帝完颜阿骨打也是豪气干云之辈，一时都没什么女人了。辽国皇太后临阵慷慨陈词，倒是个了得的老奶奶。镜头迅速往后扫，嗯，想起来了。直到第三本快完，才又出来一个女子，却是函谷八友的石清露。
　　
　　函谷八友，自康广陵以下，都有魏晋之风。实际上逍遥派诸人、黄药师、梅庄四友的丹青生，这些人都是金书里让人心折的情性之辈。八友之中，康老大懵懂天真，范老二苟老三都是痴人，老四老六都沉默寡言，薛五最为中正，李傀儡是个戏子，最正常的大概也就是石清露了。那姑娘用起功夫来，是花粉所制的药物，使人眩晕却不伤性命，倒是菩萨式的善人。而且端庄文静，与邓百川互礼显得风度颇佳，大概是自甘宝宝和阿碧以来《天》里最正常的一个人物了。


四

石姑娘连带七位师兄弟一起被绑后，《天龙》又一番寂寞无女儿。三十六洞七十二岛里那些个姑娘，恐怕也不是什么善类。《笑傲江湖》里有言“五霸岗上这些姑娘大婶，性子也和男儿们差不多”。有个什么仙子崔绿华，与卓不凡、不平道人沆瀣一气的出现，也不过是个寻常狠辣女子，最后飞刀被虚竹一一接住，还不知死的去拍人一掌，直接震飞。
　　
　　接下来便是那不同寻常的人儿了。从第一回开始就悬人眼球的天山童姥终于光降人间，被虚竹一把背起，绕世乱跑。也从这时起，这天上的老巫婆变成了人间的小女童，我们可以开始讨论他了。
　　
　　乌老大说须有胭脂花粉送上飘渺峰，又说那里并无男人。私下揣测，大约出于两点。或者是姥姥体念峰上女儿情怀，允她们妆饰，或者是姥姥喜看红妆。无论哪条，都说明姥姥并非不通情理之人。对虚竹说话，一开口便是老女鬼声音，十足吓虚竹一跳。后来数番说话，都是老气横秋，跟袁紫衣初出场时一般，让人没法喜欢。而且用计之毒，手段之辣，把乌老大和虚竹玩得团团乱转，可谓知人善任，心机深密。喝起人血，毫不含糊。这个视觉冲击力实在太强，让人思之栗然。举一例子，君特·格拉斯《铁皮鼓》里的奥斯卡便是此类。越是小孩儿外貌，其内心邪恶的对比越使人恐惧。
　　
　　然而过了几天，姥姥成了十七八岁美女。“容色娇艳，眼波盈盈，直是个美貌的大姑娘了”。虚竹一提，姥姥“玉颜生春，双颊晕红，顾盼嫣然”，真是腻人也。段书呆若到这时早已“看得发怔，竟是痴了”。而且姥姥此后一段“你这人迂腐之极，半点也无圆通之意”。这话可漂亮得很了，大有黄老邪风度。
　　
　　临到被李秋水追上断腿，姥姥与虚竹同奔西夏内宫，藏冰窖，传生死符等都是小节，最妙的莫过于姥姥争强好胜，九十六岁老太婆和个小和尚卯上了，这点一比黄药师VS周伯通的耗力，简直可做比照。临到最后，居然拍出梦姑这招，简直的匪夷所思。书中明写姥姥到老是处子之身，却在这里对男女之事了如指掌，轻易推送，当真便叫李天王抱定鬼子母，比丘尼恋上了阿罗汉。比起王婆给西门庆出的狗屁涯光计，更为简单直接。古龙《多情剑客无情剑》里故弄玄虚，说什么林仙儿知道多少多少种对付男人的法子，跟姥姥一比也是小儿科罢了。
　
　　
　　回说梦姑。这姑娘的出场真是鬼神莫测，再也想不到童姥会用如此绝法。对不起得很，以下要大量引用了。
　　
　　
　　伸手去一摸，着手处柔腻温暖，竟是一个不穿衣服之人的身体。……喉音娇嫩。……那少女道：“我……我……好冷，你又是谁？”说着便往虚竹身上靠去。……左手扶住了那少女的肩头，右手却揽在她柔软纤细的腰间。……虚竹但觉那少女吹气如兰，口脂香阵阵袭来，不由得天旋地转，全身发抖，颤声道：“你……你……你……”那少女道：“我好冷，可是心里又好热。”……童姥哈哈一笑，道：“这位姑娘今年一十七岁，端丽秀雅，无双无对。”……那少女拍手笑道：“好啊，你是我的梦郎，我是你的梦姑。这样的甜梦，咱俩要做一辈子，真盼永远也不会醒。”……这三天的恩爱缠绵，令虚竹觉得这黑暗的寒冰地窖便是极乐世界，又何必皈依我佛，别求解脱？
　　
　　
　
　　这银川公主到得后来，又大发榜文，招选驸马。招驸马时，西夏皇帝出来陪酒，做个样子便走，可见心绪不佳。又可见这姑娘确是痴了：为了一个梦中男子，忤怒父王，榜行天下，定要求一个如意郎君。虚竹这福享得可实在大了。银川公主唯一确定，是写得过隐了些。举凡金书之中，隐写如胡夫人、凌霜华、银川公主、冯衡等，大多比主角要显得更明亮夺目些。
　　
　　姥姥宫中梅兰竹菊等姑娘其实大可以略过，无非是小丫头们打闹而已。再往后算，宋太后是女中尧舜，和辽太后倒可辉映一时。掐算至末，乃是辽国穆贵妃。这女子未语先笑，最是俏媚。而且讲话聪明，极知进退。“皇上待我这么好，我还要什么赏赐呀”，这话让男人听得心里一直舒服到头顶。穆贵妃只出场一会儿，每一言一行都带笑，对阿紫曲意奉承，对辽帝轻声细语。虽然做的是恶事，然而实在不算恶人。端的是个厉害女子。
　　
　　最后，就该讲李、萝、王这一脉相承的姑娘们了。


五

王姑娘、王夫人、李秋水这一系列产品首次亮相，乃是在无量山洞里。彼时段公子胸揣钟姑娘绣鞋，耳听干葛二位亲热，吧唧滚下山来，还封了一棵松树做七大夫八大夫，正在狼狈之际，猛的察觉了无量玉璧的秘密，所谓柳暗花明是也。一推门，噌的就见一个宫装美女拿剑指他胸口。这一惊非同小可，却也从此着了孽缘。试看这段，两个印象。一个是段公子之痴??对着雕像满口对不起，典型的宝二爷附体；一个是无崖子手笔之妙：居然把玉像雕得“眼中隐隐有光彩流转，神色难以捉摸，似是情意深挚，又似黯然神伤”。
我们局外人占了便宜，手摇蒲扇闲翻书页，自然看得容易。但往里细看，这逍遥二仙居住的地方珠玉遍布，水晶为窗，又在东壁刻《庄子》，后房还有书屋??可惜里头秘籍都被搬去还施水阁，供电脑王姑娘参阅了。单说这地方，可见品位非凡，怕在黄老邪之上。无崖子与李秋水住这里，可算神仙日子了。只不过我有一桩未曾参透，无崖子既然雕像以意淫，何必塑成持剑指人状？、

段公子初见玉像，只是一吓。被其目光所迷，看个不住，才磕头求拜。经书出来，里头裸女之像，可见李秋水聪明，居然用春宫诱人学艺，那也是自曝其身，糟践无崖子报复之意。但这处却是个小细节，权且寄下。


却说造化弄人，命途多舛。段公子认了两个妹妹，被大轮明王请去苏州。于路与这位吐蕃大爷朝夕相处，二人虽同信佛，但共同语言想必不多，每日想象自己被烤做乳猪之状，日子大不好过。所以见了朱碧二女，已经豁然开朗，目为神仙了。临到曼陀山庄，但见：


段誉一见那女子的形貌，忍不住“啊”的一声惊噫，张口结舌，便如身在梦境，原来这女子身穿鹅黄绸衫，衣服装饰，竟似极了大理无量山山洞中的玉像。不过这女子是个中年美妇，四十岁不到年纪，洞中玉像却是个十八九岁的少女。段誉一惊之下，再看那美妇的相貌时，见她比之洞中玉像，眉目口鼻均无这等美艳无伦，年纪固然不同，脸上也颇有风霜岁月的痕迹，但依稀有五六分相似。


段公子见美女而惊，对木姑娘是一次，那是“心中一震”。而这一次张口结舌，却是为了王夫人肖似玉像之故。王夫人乃李秋水亲女，与乃母类似，那是正理。风霜易老，人又好杀，戾气太重，伤及温婉容颜，那也可以理解。之后举手投足，但见“痴、蛮”二字。痴是痴于山茶，痴于镇南王，蛮是蛮于负心，蛮于刀白凤，都属可以理解。比秦红棉还要恶悍得多，全无苏州姑娘的脾气，倒和乃母李秋水有一拼。


接下来，正主儿上场：


眼前这少女的相貌，便和无量山石洞中的玉像全然的一般无异。那王夫人已然和玉像颇为相似了，毕竟年纪不同，容貌也不及玉像美艳，但眼前这少女除了服饰相异之外，脸型、眼睛、鼻子、嘴唇、耳朵、肤色、身材、手足，竟然没一处不像，宛然便是那玉像复活。他在梦魂之中，已不知几千百遍的思念那玉像，此刻眼前亲见，真不知身在何处，是人间还是天上？

　　段誉站起身来，他目光一直瞪视着那少女，这时看得更加清楚了些，终于发觉，眼前少女与那洞中玉像毕竟略有不同：玉像冶艳灵动，颇有勾魂摄魄之态，眼前少女却端庄中带有稚气，相形之下，倒是玉像比之眼前这少女更加活些。


这两回书目叫做《从此醉》《向来痴》。大约段公子就此醉于王姑娘美貌，山崩地裂不撒手，海枯石烂不回头。然而仅这头一面，倒真没看出来什么味道。王姑娘不过是仗了容貌类似的便宜。莎士比亚《错误的喜剧》和狄更斯《双城记》里已经有过例子了，俩人容貌相同时，对异性的吸引力却可以完全不一致。段某一个呆子，看个容貌以为是神仙姐姐。这后头就开始漫长的三角恋。只不过段公子长期在和无形的慕容复做斗争，可谓苦也。


关于王姑娘的文字太多，无法一一述说。反正属于头脑懵懂的傻姑娘。“端庄中带稚气”，说得极确。满口武功背得滚瓜烂熟，遇事比起朱碧二人来犹且不如，脑子之慢倒和段公子类似。什么去救阿朱阿碧反被仆妇吊起，听香水榭说破诸老师行藏导致其被打，被姚寨主几句话骗得傻劲毕露，对包三哥���辱段公子不闻不问，都属于人品一般，智商偏低的表现。中了悲酥清风后被段公子救了，只知道大吹空话，拿虚幻中的表哥来吓唬对面的假表哥。呜呼，我只能为慕容复的忍耐力表示佩服，若换了旁人在磨房，看这女子拿着自己胡吹大气，色厉内荏，早一刀毙了。


阿朱入少林寺偷《易筋经》，干冒大险，差点丧命。说到后来，无非为了公子不受罪。王姑娘满口表哥，心思既不如阿碧细腻，又不如阿朱大胆，整天江湖上东游西荡，也不知究竟想做什么。居然保得活命，实在了得。第四本书了，终于出场。慕容复二十八九岁年纪，外表人中龙凤，结果一出场就被丁春秋诱得险些自杀，立刻让人怀疑王姑娘品位。此后无非作为慕容复的跟班加武术数据库，东跑西颠，乱七八糟。邓百川公冶干包不同风波恶，慕门四杰，都是英雄好汉，一门心思复国，却得每天莺燕不已，被个王姑娘跟在身边，那得多不舒服。易大彪临死交榜文，慕容家已决定去西夏做驸马，还得假意不让王姑娘知道，凑她欢心。别人还可，包不同，风波恶二人乃是直言无忌的好男儿，居然也要委屈伏低，真替他们不值。

少林寺大会，慕容公子被星宿派一围，王姑娘又是典型一累赘。慕容复暴打段王爷和岳老三，一脚踩住段公子，王姑娘居然大声喝彩。段公子一救王于曼陀山庄，二救王于磨房，三救王于洞主岛主之手，居然性命悬于一发之时还听到人在喝彩？ 等段公子跳起身来，神剑制敌，王姑娘只知道满口乱叫，“段公子手下留情”了。段公子果然手下留情，慕容复又扑过来要拼命。结果被萧大爷长手一抓，直接扔一边去。段公子之对王姑娘，可谓言听计从。却不料王姑娘一回头道：

“段公子，你又要助你义兄、跟我表哥为难么？”言辞中大有不满之意。适才慕容复横剑自尽，险些身亡，全系因败在段誉和萧峰二人手下，羞愤难当之故，王语嫣忆起此事，对段誉大是恚怒。


就王姑娘这种声口脾气，能在江湖上晃荡而不掉性命，真运气得可以。段公子遵其意，饶慕容不死，险些自己小命归西，绝对是以命博美人一笑的典范了。居然还遇到这女子不分青红皂白，张口就刺，着实是颠倒黑白。阿珂虽然无情无义，终究是韦爵爷曲过在先，而且手段无赖。段公子为了你王姑娘，王孙荣华、身家性命，全然不放在眼里。纵算他书呆子一个，纵算你忘了救命之恩，纵算你心中不快，好歹家教在那儿，多少算大家闺秀，蛮不讲理比阿紫和建宁公主都有过之而无不及。

白雪公主是世上最脆弱的东西，被老妈拿梳子来毒，丝带来勒，末了毒苹果一下弄死了。王姑娘比白雪公主还不耐对付，一听说慕容公子要去当驸马，一抹眼泪就跳崖。乖乖隆的东，险些连累了云老四、段老大和岳老三一起没命。好容易救条性命，半夜里又思跳池。段公子跳出来，说一句“我来抢这西夏驸马做便了”。舍己为人，成全你王姑娘情愫，到这里至矣尽矣，蔑以加矣。王姑娘感动，使手握人家段公子，结果出来句糊涂废话。“但愿来生……”这种空头支票也只哄得段公子这般书呆罢了。

枯井边上，慕容复把段公子扔将下去，随即图穷匕现，自陈乃李延宗是也。王语嫣犹自搞什么投体入怀、细语软央的勾当。慕容复不肯，王语嫣转身跳井。死时不忘多一句“段公子，我与你死在一起。”自欺欺人，莫此为甚。死前还不甘心，内心指责慕容复“凉薄如此”，却是笑话了。
回头试站慕容复角度略思一下。慕容复一心复国，四大家臣苦心跟随，王夫人又一向冷淡。王姑娘到处腻着慕容复，已经够笑话奇谈的了。人多笑段公子纠缠王姑娘，却不想王姑娘女流之辈，名分不定的腻着慕容复，又待如何？几次三番，慕容复被人话语挤兑时，王语嫣都出声示语，显得“这武艺我也晓得”。慕容复东奔西走，招揽人心，做尽小人，其所求者，立南慕容之名，聚大军复燕。每日被你这小丫头旁边三言两语抢人风头，让人以为慕容家还不及一个小姑娘，大削慕容复面子。这等极细微事，换朱碧二姬早便明了。王姑娘既深明慕容复，还是这么着，只能说这姑娘笨而自私，不过是个女版段誉，粘人身旁而已。等人要去做西夏驸马了，立刻哭闹之，跳崖之，跳井之，一哭二闹三上吊一起上来，全不为慕容复考虑一二。建宁公主虽然蛮横，关键时刻，韦爵爷说一，决不说二。连韦爵爷自己都说“便说自己是玉皇大帝，公主必也应承”。王姑娘不知仗了谁的势道，不爱者弃若敝履，爱者死缠烂打。视其对段誉之凉薄，对慕容复之不恤，那也不用说了。

枯井之中，王姑娘使一个神龙摆尾，瞬间心变，急扑段公子怀抱。当年绝情谷龙儿一去，杨过立刻和程陆书定兄妹名分，不易其志；黄蓉貂裘没于黄沙，郭大侠也没有反身去抱华筝；令狐冲直用了十多回书才把任姑娘真放进心；袁相公与九姑娘同衾而眠也没忘自家好妒温青。纵然说金庸笔下多南兰等辈水性杨花女子，但纪晓芙、李文秀、紫衫王、周芷若等毕竟更多。王姑娘几分钟前还在上面对慕容公子“投身入怀”，一会儿却对段公子吻来的嘴唇“宛转相就”。对比远方馆驿里痴心不变的木婉清，真是伊于胡底了。

王姑娘一跟了段公子，戏份基本就是无意义的了。后头倒是她老妈出场多些。按段王爷的记忆，她老妈乃是个大辣手人物，比修罗刀还要狠些，非得杀了刀白凤为正室不可。是谓妒妇，不在温青之下。然而这个叫做“阿萝”的王夫人，对段王爷毕竟不浅。见段王爷不忍，居然还要求正在杀害自己情敌的慕容复“快救活了她”。临了还举剑自尽，对段王爷之情可谓刻骨铭心。又转过一遭，当年段王爷弃了她，她便自立一个曼陀山庄。虽然天赋不佳，对花丝毫不懂，品位低俗，架不住用情似海深，对负心者割脚活埋，对茶花重金购置。仅论用情和排场方面，真是对段王爷最好的一个。性子刚烈，不下秦红棉母女。而最后自杀以殉的，也不过是她和刀白凤二人而已。


最后说李秋水了。这大概是全篇伏笔埋得最长的人物。自第二回出现玉像、北冥神功和“秋水妹”字样，直到第四卷中途出场，隐蓄可谓久了。一出场：白衣，身形苗条婀娜，声音轻柔婉转。光声音身段两项立刻压倒童姥。兼且“眉目甚美”。就算你逍遥派自无崖子以下，都有驻颜之术，八十多岁老太婆能保持这身段，也是异事，大可和武则天媲美了。

李秋水的容貌乃是玉像摹本，不必多言。姥姥说她有少年相好，但李奶奶自说“早都沉没湖底”，那也不过是拿来气无崖子的，类似于周芷若借宋青书做凯子。语音之温柔与下手之狠辣，大概可以和何铁手相比。我觉得有两个点颇值得一说。

一是童姥神功将成时，李秋水使传音入密，大搞色情攻势：

突然之间，李秋水语音变得温柔之极，说道：“好师哥，你抱住我，嗯，唔，唔，再抱紧些，你亲我，亲我这里。”虚竹一呆，心道：“她怎么说起这些话来？”只听得童姥“哼”了一声，怒骂：“贼贱人！”虚竹大吃一惊，知道童姥这时正当练功的紧要关头，突然分心怒骂，那可凶险无比，一个不对，便会走火入魔，全身经脉迸断。却听得李秋水的柔声昵语不断传来，都是与无崖子欢爱之辞。虚竹忍不住想起前几日和那少女欢会的情景，欲念大兴，全身热血流动，肌肤发烫。


八十多岁老太太还能这么玩，可以想见李奶奶当年娇媚风姿。又，无崖子这人品位高极，杂学兼通，文武全才之余，能将他束在身旁过小日子，这也殊为不易。虽按李秋水所言，无崖子所恋者，李家小妹子也。但毕竟李妹子幼小，不过是满足了无崖子畸恋之情而已。只看玉像能把段公子迷得跪倒在地，便可以想象李奶奶少女时样子。

关于李奶奶——王夫人——王姑娘的外貌，我觉得颇还值得说道一下。玉像是李奶奶自己，有其妖冶迷离的美感。段公子初见之下不如何，但久看之后，便心智被迷，扑通跪倒。王夫人和王姑娘容貌一脉相承下去，和李秋水容貌八九不离十。但前者失之妒悍，后者端庄中带稚气，都是傻样儿。最有参考价值的是段王爷。段王爷好色不倦，多蓄内宠，对王夫人也没有格外垂爱些，可见王夫人没什么超于其他诸位阿姨的魅力。

哪位说了，王姑娘最美，因为她是神仙姐姐，让段公子一见销魂。我这里就不大能同意。首先，李——王夫人——王姑娘容貌类似，没哪儿显示出李秋水和王姑娘隔代遗传。段公子之恋王姑娘，非为其美，而是因为其与神仙姐姐类似。而神仙姐姐的容貌，并不像木姑娘般“花树堆雪”般令人观之“一震”，而是凭其目光勾人，属于风神和气度。很可惜，王语嫣显然不具备这种媚惑之力。而且，段公子对神仙姐姐的恋慕，很大程度是因为：

但见帛卷上赫然出现一个横卧的裸女画像，全身一丝不挂，面貌竟与那玉像一般无异。段誉只觉多瞧一眼也是亵渎了神仙姊姊，急忙掩卷不看。过了良久，心想：“神仙姊姊吩咐：‘以下诸图，务须用心修习。’我不过遵命而行，不算不敬。” 于是颤抖着手翻过帛卷，但见画中裸女嫣然微笑，眉梢眼角，唇边颊上，尽是妖媚，比之那玉像的庄严宝相，容貌虽似，神情却是大异。
段誉躺在地下，见到帛轴和裸体男子的图开，登时想起了那个给自己撕烂了的帛轴，心想：“身上的穴道经脉，男女都是一般，神仙姊姊也真奇怪，为什么要绘成裸女之形，而且这裸女又绘上自己的相貌？”隐隐觉得不妥，似乎神仙姊姊有意以色相诱人，教人不得不练图中的神功，自己神智迷糊中将帛轴撕了，说不定反而免却了一场劫难。只是如此推想未免亵渎了神仙姊姊，这念头只在脑海中一闪而过，再也不敢多想。


宋朝时礼教大防，观郭靖反对龙杨之恋可知。段公子虽然王府中人，大概也没看过什么春宫之类。练凌波微步和北冥神功，翻来覆去的看李秋水的裸女图，自然情根深种，意淫成癖。又兼段公子本是宝二爷转世，不屑皮肤滥淫之蠢物，就此对李——王的容貌产生眷恋，也属寻常。少年血气方刚，初见这类东西，最易犯相思病。所以，我觉得段公子死恋王姑娘，非为其容貌超卓出众，乃是因为其“初裸”之故。


回头细分一下吧。李秋水——王夫人——王姑娘三位。论品貌，三位年轻时一般，加上气度风神，李居长，王夫人和她女儿大致相若。论到内涵品位，李秋水在整部《天》里都不做第二人想，而王夫人类于秦红棉，王姑娘不过一兼备数据库存取功能的温柔版阿珂。相比起来，怕还是王夫人年轻时烈性专一，更为可爱。

叙罢《天龙八部》，下面自需一一颁奖。在我心中，银川公主与李秋水都是虚写多于实写之人，但二人都是痴心烈性，却又能温柔可人，都是妙人。木姑娘清丽绝俗，天真烂漫，痴心一许，也很可爱。至于第一，只好列给身兼酷、媚、毒、娇、冷、热、傲、黠、美于一体的，世上无双的小康马夫人了。

[cọng rơm · Rating 5 out of 5]

một thế giới hùng vĩ mà bây giờ nghĩ lại chắc không có bộ tiểu thuyết (kiếm hiệp hay không) nào mình từng đọc có thể vượt qua o.o
lúc thích Kiều Phong khi thích Đoàn Dự, chưa bao giờ để ý Hư Trúc
nhưng mà đọc Trần Mặc rồi mới thấy Hư Trúc hay và đẹp thế nào :D
nhưng nghe Murakami bảo: "cái gì không nói mà không hiểu thì dù có nói hết nước miếng cũng không thể hiểu được"
nên túm lại là vẫn thích Kiều Phong với Đoàn Dự thôi à =))
à quên, lớn lên thích Vương Ngọc Yến nữa haha

[Ngan Pham · Rating 5 out of 5]

This is the book with the most highlighted parts in my Kindle so far. Coated in Buddhist concepts, it let readers reflect for themselves the uncertainty of life. My key take-out is probably the reminding of when and how to let go, an art which may cost a lifetime or more to deeply perceive.

The book is a tragic song of life, with all kinds of colour, but it wraps readers with a calm feeling of awareness. Suggested for beginners of Buddhist and meditators or anyone who like to ponder over life nature.

[Lữ Đoàn Đỏ · Rating 5 out of 5]

Biết tới Kim Dung từ những bộ phim kiếm hiệp thời thơ ấu. Thiên long bát bộ là bộ sách truyện chữ đầu tiên của Kim Dung mình đọc. Trước đó là truyện tranh (bộ Tiếu Ngạo Giang Hồ). Tới bấy giờ không nhớ chính xác đã đọc lại 7 hay 8 lần bộ này. Đủ cả 3 lần edit của Kim Dung.
Những ấn tượng đầu tiên vẫn còn nguyên vẹn. Một thế giới giang hồ hùng tráng, võ công vô song và có phần logic khi kết hợp những kiến thức đông y, mạch lạc, huyệt. Những kiến thức về thư pháp, dịch học, phật học, chủ nghĩa dân tộc có phần cực đoan của người Hán. Tất cả đều dc Kim Dung khéo léo mô tả. Để cho nhân sinh quan của cậu nhóc 17 18 tuổi ngày đó cũng hình thành theo ông.
Lần đọc tiên đọc nhân vật yêu thích nhất là Tiêu Phong. Ân oán phân minh, hành xử lỗi lạc, quá nhiều bi kịch. Ông như 1 nhân vật siêu tưởng nhưng cũng gần gũi. Nước mắt đã rơi khi ông chết, khi ông tự tay giết A Châu, nước mắt cũng rơi. Cảm giác cô liêu trống vắng cùng ông. Không còn một ai bên mình, hoàn toàn đơn độc..
Rồi sau này khi kiến thức tăng lên chút, những nhân vật như Đoàn Dự cũng làm mình hứng thú. Tính cách được thâm nhiễm phật pháp thiền tông nên từ chối học võ công để sát thương. Nhưng lại yêu vô cùng ngô nghê, vô cùng si tình, tưởng như bất hạnh đường tình,nhưng sau Hư Trúc có lẽ anh chàng này may mắn hơn cả..
Vạn lời không nói được hết. Cúi đầu cảm tạ Kim Dung tiên sinh đã mang tới bao điều tuyệt diệu tùe những bộ sách kiếm hiệp của ông. Những bộ sách được đánh giá rẻ tiền như ngôn tình của Quỳnh Dao thời mới ra. Bây giờ thì những bộ sách của ông đã song hành cùng Lỗ Tấn trong sách giáo khoa của người Hán rồi..



UPDATE ĐỌC XONG LẦN THỨ 8

Không còn nhớ rõ là lần thứ bao nhiêu đọc cuốn này. tạm coi là lần thứ 8 đi. Lần đầu từ hồi 17-18 tuổi. Đọc say mê rồi khóc cũng say mê. Nhớ như in những đoạn nào nước mắt lã chã rơi xuống. Có 3 trường đoạn :

- **A Châu chết :**
*Ông đánh hết chưởng này đến chưởng khác, muốn khóc nhưng không sao khóc được, bỗng nghe lạch cạch, phiến đá lan can rơi tòm xuống sông. Một ánh chớp lại bùng lên, chiếu lên mặt A Châu, nỗi thâm tình quan thiết của nàng vẫn c��n vương trên khóe miệng.*
- **Đoàn Chính Thuần chết :**
*Đoàn Chính Thuần tung mình nhảy lên, nhổ thanh kiếm còn cắm trên xà nhà. Lưỡi kiếm đó đã nhuốm máu Nguyễn Tinh Trúc, Tần Hồng Miên, Cam Bảo Bảo, Vương phu nhân bốn người đàn bà, người nào cũng đã từng ông ước hẹn đến bạc đầu, thịt da chung đụng. Đoàn Chính Thuần tuy trời sinh tính phong lưu, không phải là kẻ chuyên nhất nhưng mỗi khi yêu thương ai cũng thắm thiết, một dạ chí thành, muốn đem trao hẳn trái tim cho tình nhân. Lúc này ông thấy bốn người đàn bà chết nằm dưới đất, Vương phu nhân đầu tựa vào đùi Tần Hồng Miên, Cam Bảo Bảo gục trong lòng Nguyễn Tinh Trúc. Cả bốn người khi sống ai cũng thương yêu nhớ nhung mình, ruột đau như cắt, vui ít lo nhiều, đến cuối cùng lại vì mình mà chết một cách thảm thiết. Khi Nguyễn Tinh Trúc bị Mộ Dung Phục giết, trong bụng Đoàn Chính Thuần đã nguyện sẽ tuẫn tình, bây giờ lại càng kiên định nghĩ thầm rằng Dự nhi đã khôn lớn thành người rồi, văn võ song toàn, nước Đại Lý không sợ chẳng có một vị anh chủ minh quân. Ông quay lại nói với Đoàn phu nhân:
- Phu nhân, ta quả thật đối với nàng chẳng ra gì. Trong lòng ta những người đàn bà này với nàng thật cũng không khác gì, ai ai cũng là tâm can bảo cụ, ta yêu họ với một tấm lòng thành thực mà đối với nàng cũng thật chí tình.
Đoàn phu nhân kêu lên:
- Thuần ca! Chàng… chàng không nên…
Bà lập tức nhào về phía chồng. Chỉ nghe Đoàn phu nhân kêu lên thảm thiết, thì ra Đoàn Chính Thuần đã đâm ngược mũi kiếm vào ngực rồi. Đoàn phu nhân vội vàng rút trường kiếm, tay trái chặn trên vết thương, sụt sùi:
- Thuần ca! Thuần ca! Dù chàng có đến một nghìn, một vạn người đàn bà, thiếp vẫn một mực yêu chàng. Cũng có lúc thiếp lòng dạ u mê, nổi cơn tức tối, đó cũng… đó cũng là chuyện đã qua… nhưng cũng chính vì yêu chàng…
Thế nhưng mũi kiếm đó Đoàn Chính Thuần đã nhắm đúng tâm tạng đâm vào nên tắt thở ngay đâu còn có nghe ai nói gì nữa. Đoàn phu nhân quay mũi kiếm, định đâm vào ngực mình..*
- **Tiêu Phong & A Tử chết :**
*Tiêu Phong nói lớn:
- Bệ hạ, Tiêu Phong là người Khất Đan, từng cùng bệ hạ kết nghĩa kim lan, hôm nay uy hiếp bệ hạ, thành đại tội nhân của nước Liêu, vừa bất trung lại vừa bất nghĩa, còn mặt mũi nào đứng trong trời đất?
Ông giơ hai nửa mũi tên gãy, vận nội công vào, hai cánh tay giật mạnh một cái, nghe phụp một tiếng cắm thẳng vào tim. Gia Luật Hồng Cơ kêu lên một tiếng kinh hoàng, giục ngựa chạy lên mấy bước nhưng lại gò cương dừng vó. Hư Trúc và Đoàn Dự hồn phi phách tán, cùng chồm tới kêu lên:
- Đại ca! Đại ca!
Thế nhưng hai nửa mũi lang nha tiễn đã cắm trúng tim, Tiêu Phong đôi mắt nhắm nghiền tắt thở rồi. Hư Trúc vội xé áo ông ra toan cứu chữa nhưng vết thương ở ngay tâm tạng không còn làm gì được nữa. Chỉ thấy trên ngực ông xâm hình một con thanh lang nhe răng, thần tình cực kỳ dữ tợn. Hư Trúc và Đoàn Dự khóc rống lên, phục xuống lạy.
…….
Hư Trúc, Đoàn Dự tất cả mọi người đứng vây quanh xác Tiêu Phong, người thì khóc nức nở, kẻ ngậm ngùi âm thầm rơi nước mắt. Bỗng nghe tiếng một thiếu nữ lanh lảnh kêu lên:
- Tránh ra, tránh ra! Tất cả tránh cả ra! Các người làm chết tỉ phu của ta rồi, còn ở đây giả vờ khóc lóc để làm gì?
Nàng vừa nói vừa hết sức xô mọi người ra chen vào, chính là A Tử. Bọn Hư Trúc chẳng ai muốn tranh cãi với nàng, thấy vậy vội dạt ra. A Tử trừng trừng nhìn vào thi thể Tiêu Phong, ngẩn ngơ một hồi, dịu dàng nói:
- Tỉ phu ơi, tất cả mọi người đều xấu xa, chẳng nên chấp họ làm gì, chỉ có A Tử là thực bụng yêu thương tỉ phu thôi.
Nói xong cúi xuống ôm lấy xác Tiêu Phong. Tiêu Phong thân thể cao to, nửa trên cô gái kéo lên được nhưng hai chân vẫn lệt xệt dưới đất. A Tử lại tiếp:
- Tỉ phu bây giờ mới thực là ngoan, muội ôm huynh, huynh không đẩy muội ra. Phải thế chứ, thế mới là hay chứ.
Hư Trúc và Đoàn Dự hai người nhìn nhau nghĩ thầm: “Nàng thương tâm quá đỗi, xem ra thần trí thất thường”. Đoàn Dự sụt sùi nói:
- Tiểu muội, Tiêu đại ca khẳng khái tựu nghĩa, phổ huệ thế nhân, muội… muội…
Chàng tiến đến toan đỡ lấy xác Tiêu Phong. A Tử sừng sộ gắt lên:
- Huynh đừng đến đây cướp tỉ phu của ta, huynh ấy là của ta, không ai được đụng đến.
………
Bỗng từ trong dãy núi bên cạnh cửa ải có tiếng người gọi:
- A Tử, A Tử, ta nghe thấy tiếng cô rồi, cô nương ở đâu đó? Cô nương ở đâu đó?
Giọng nói cực kỳ thê thảm, một số đông nhận ra đó là tiếng của Du Thản Chi, người giả tên Trang Tụ Hiền cũng là bang chủ Cái Bang. Mọi người quay qua nhìn về phía có tiếng nói, thấy Du Thản Chi hai hốc mắt đen sì, hai tay cầm hai cây gậy trúc, gậy bên trái dò đường, gậy bên phải móc vào vai một hán tử trung niên, từ thung lũng đi lên. Người đàn ông trung niên kia chính là kẻ được chỉ định ở lại giữ Linh Thứu Cung Ô Lão Đại. Chỉ thấy y hình dung tiều tụy, áo quần rách rưới, thần tình ra chiều cam chịu, bọn Hư Trúc thoạt nhìn đã biết ngay Du Thản Chi ép y phải dẫn đi tìm A Tử, trên đường hẳn phải chịu nhiều đắng cay.
A Tử giận dữ đáp:
- Ngươi đến đây làm chi? Ta không muốn thấy ngươi, ta không muốn gặp ngươi.
Du Thản Chi vui mừng nói:
- A, quả nhiên cô nương ở đây, tôi nghe được tiếng cô nương rồi, sau cùng rồi cũng kiếm được cô nương.
Gậy bên phải vận kình đẩy một cái, Ô Lão Đại không tự chủ chạy vọt về phía trước. Hai người chạy thật nhanh, chỉ trong khoảnh khắc đã đến trước mặt A Tử. Hư Trúc và Đoàn Dự còn chưa biết tính sao, thấy Du Thản Chi cùng nghĩ thầm người này cam nguyện đem hai mắt tặng cho A Tử, có liên hệ với nàng cực kỳ sâu xa, may ra có thể khuyên giải cô gái, liền lùi lại mấy bước để mặc hai người trò truyện với nhau. Du Thản Chi nói:
- A Tử cô nương, cô khỏe chứ? Có ai coi rẻ cô nương không?
Trên khuôn mặt xấu xí hiện lên một nét tươi vui, lại ra chiều quan thiết. A Tử đáp:
- Nếu có người coi thường ta thì ngươi làm gì được họ?
Du Thản Chi vội đáp:
- Kẻ nào dám đắc tội với cô nương? Cô nương mau bảo tôi, tôi sẽ thí mạng với hắn.
A Tử cười nhạt một tiếng, chỉ vào mọi người đứng chung quanh nói:
- Tất cả bọn họ ai ai cũng khinh khi ta, ngươi giết sạch họ đi xem nào.
Du Thản Chi đáp:
- Vâng!
Y hỏi Ô Lão Đại:
- Lão Ô, ai là kẻ đắc tội với cô nương?
Ô Lão Đại đáp:
- Đông người lắm, ngươi giết không hết đâu.
Du Thản Chi đáp:
- Giết không hết cũng cứ giết, ai bảo họ dám đắc tội với cô nương.
A Tử bực tức nói:
- Ta hiện nay ở chung với tỉ phu, vĩnh viễn không bao giờ ngăn cách. Ngươi mau mau cút cho xa, ta không muốn thấy mặt ngươi nữa.
Du Thản Chi hết sức đau lòng, lắp bắp:
- Cô… cô nương không còn muốn gặp tôi…
A Tử cao giọng đáp:
- À, phải rồi, mắt ta là do ngươi tặng cho. Tỉ phu bảo là ta còn nợ ngươi một mối ân tình, bảo ta phải tử tế với ngươi, ta nghe thế không vui chút nào.
Nàng nói tới đây đưa tay phải lên đâm luôn vào mắt mình, đã móc được đôi con ngươi, hết sức ném vào Du Thản Chi kêu lên:
- Trả ngươi đó! Trả ngươi đó! Từ nay về sau, ta chẳng còn nợ nần gì ngươi nữa. Có thế tỉ phu ta mới khỏi ép ta, bảo ta phải đi theo ngươi.
Du Thản Chi tuy không nhìn thấy gì nhưng nghe tiếng người chung quanh la hoảng, thanh âm đầy vẻ hoảng hốt, biết ngay đã có đột biến, nghẹn ngào nói:
- A Tử cô nương! A Tử cô nương!
A Tử ôm xác Tiêu Phong, nhỏ nhẹ nói:
- Tỉ phu, chúng mình chẳng còn nợ nần ai điều gì. Muội muốn huynh mãi mãi ở cạnh muội, hôm nay quả đã được như tâm nguyện.
Nói xong lệt sệt ôm xác Tiêu Phong bước đi. Quần hào thấy máu từ đôi mắt nàng chảy ròng ròng trên khuôn mặt trắng bệch không khỏi kinh hãi nên đi đến đâu mọi người tránh ra đến đó. Chỉ thấy cô gái đi thẳng về phía sơn cốc ở bên sườn núi. Mọi người ai nấy kêu lên:
- Dừng lại! Dừng lại! Trước mặt là vực sâu.
Đoàn Dự phi thân chạy tới kêu lên:
- Tiểu muội, muội…
Thế nhưng A Tử càng chạy nhanh hơn, đột nhiên chân đạp hẫng vào chỗ không, nhào người xuống vực sâu vạn trượng. Đoàn Dự giơ tay ra nắm lại, soẹt một tiếng chỉ nắm được chút vạt áo, đột nhiên bên cạnh có tiếng gió gấp gáp, ai đó đã bổ nhào tới, vội vàng nghiêng qua thấy Du Thản Chi cũng đã lao theo.*

Những lần đầu đọc hồi còn ít tuổi đó, lần nào đọc lại 3 đoạn này gần như cũng không ngăn được nước mắt. Sau này có thêm ít tuổi, thêm ít kiến thức thì bị ấn tượng mạnh hơn với những nhân vật bên lề như Du Thản Chi, Chung Vạn Cừu hay Triệu Tiền Tôn.. toàn mang trong mình một mối si tình vô hạn. Cả cuộc đời chỉ muốn được làm vui lòng người mình yêu. Nhân vật như Tiêu Phong đột nhiên nhân ra là người không thể nào tồn tại trên đời được. 1 nhân vật quá hoàn mỹ, anh hùng, khí khái, hiên ngang, đảm lược, võ công cao cường, chung tình dễ bảo… 1 nhân vật như vậy chỉ có thể tồn tại trong tiểu thuyết, mà trong tiểu thuyết thì kết cục của ông lại vẫn là cái chết. Ông cứ như thể là nhân vật trong giấc mơ của Kim Dung, muốn được sống như vậy, trở thành người như vậy, nhưng không thể nào làm được.

Kim Dung viết cả thảy 14 cuốn truyện, nhưng ấn tượng nhất sau bao nhiêu lần đọc vẫn là cuốn này. Có hồi đọc bản chỉnh sửa của Kim Dung, lần thứ 3, ông thay đổi nhiều chi tiết, đọc lại không thấy hay nữa. Kim Dung dành tới 7 năm để sửa lại tất cả những tác phẩm từng viết, cố gắng loại bỏ toàn bộ những điểm phi logic trong tất cả các tác phẩm. Nhưng do ấn tượng ban đầu mạnh quá mà đọc những bản được chỉnh sửa đi lại thấy kém hay. Nên có 1 thời gian dài cỡ 5-6 năm chẳng đọc Kim Dung nữa, dù cho trước đó năm nào cũng phải đọc lại 1 lần.

Nhân vật trong Kim Dung rất đồ sộ, nhưng không có 1 ai bị lãng quên, dù phụ tới đâu cũng có màu sắc của riêng mình. Những lần đầu đọc thì ấn tượng và đau buồn bởi những cái chết. Sau đọc nhiều hơn thì nhân sinh lại làm bản thân thấy bâng khuâng. Mãi cho tới tận bây giờ thì tác động sâu sắc nhất lại là đoạn có Tiêu Viễn Sơn và Mộ Dung Bác :
*- Tiêu lão thí chủ muốn chính mắt trông thấy Mộ Dung lão thí chủ chết ngay tại chỗ cho hả mối thù mấy chục năm qua. Bây giờ Mộ Dung lão thí chủ chết rồi đó, mối hận đó đã tan chưa?
Tiêu Viễn Sơn thấy nhà sư đánh một chưởng chết Mộ Dung Bác, vốn dĩ kinh ngạc hết sức, lại nghe ông ta hỏi như vậy, không khỏi bàng hoàng, há hốc mồm không nói nên lời.
Trong ba mươi năm qua, ông lúc nào cũng chăm chăm nung nấu chuyện trả mối thù giết vợ sao cho hả dạ. Ông trốn ở lân cận chùa Thiếu Lâm điều tra, biết Huyền Từ là đại ca thủ lĩnh giết thê tử, cũng không muốn âm thầm giết y, quyết ý lấy thủ đoạn độc ác công khai báo huyết cừu này. Sau đó biết được Huyền Từ phương trượng cùng Diệp Nhị Nương tư thông, sinh được một đứa con, liền đến cướp đứa trẻ trong tay Diệp Nhị Nương, khiến cho hai người cùng bị đau khổ mất con. Ông giết hết bao nhiêu hào kiệt Trung Nguyên tham gia chiến dịch Nhạn Môn Quan năm xưa, đến cả Huyền Khổ đại sư và vợ chồng Kiều Tam Hòe cũng chết dưới tay ông. Ông đã nói toạc gian tình của Huyền Từ với Diệp Nhị Nương trước mặt quần hùng để cho y thân bại danh liệt, mối thù như thế là báo đến cùng rồi.
Thế nhưng vừa rồi đột nhiên biết kẻ gian đồ loan truyền tin giả để gây ra thảm biến năm xưa lại chính là người áo xám Mộ Dung Bác, người cùng ông ẩn phục trong chùa Thiếu Lâm, đã từng ba lần giao thủ không phân cao hạ. Bao nhiêu hận thù tức tối nay trút lên đầu y, hận không thể ăn thịt lột da, rút gân nghiền xương cho hả dạ. Ai ngờ đâu tự nhiên lại xuất hiện một lão tăng, một chưởng nhẹ như chơi đánh chết kẻ đại cừu. Chỉ trong chốc lát, ông thấy mình như rơi vào đám mây mù, hoang mang vô định không còn chỗ đứng trên cõi đời này.
……
Nay đại cừu đã báo, đúng lý ra phải vui sướng lắm mới phải nhưng không hiểu sao trong đáy lòng ông thấy thật là tịch mịch thê lương, thấy trên đời này không còn gì để làm, có sống cũng thật là vô vị.
Ông đưa mắt nhìn cái xác Mộ Dung Bác nay đang dựa vào cột, thấy khuôn mặt bình hòa, khóe môi như điểm một nụ cười, tưởng như chết rồi lại sung sướng hơn lúc còn sống. Tiêu Viễn Sơn trong lòng dường như có chiều ước mơ được có phúc như y, thấy rằng chết là xong, mọi sự đều kết thúc không còn gì vướng mắc nữa. Trong khoảnh khắc ông thấy lòng mang mang trống vắng: “Kẻ thù chết cả rồi, mối thù của ta đã báo. Bây giờ ta biết đi đâu đây? Trở lại Đại Liêu chăng? Để làm gì? Ra ngoài Nhạn Môn Quan ẩn cư chăng? Để làm gì? Cùng với Phong nhi đi tận chân trời, vân du bốn bể chăng? Để làm gì?
Nhà sư già nói:
- Tiêu lão thí chủ, ông muốn đi đâu, xin cứ tùy tiện.
Tiêu Viễn Sơn lắc đầu:
- Ta... ta đi đâu bây giờ? Ta chẳng có chỗ nào mà về.
Lão tăng lại tiếp:
- Mộ Dung lão thí chủ chính tay ta đánh chết rồi, ông không được chính tay trả thù nên lòng ấm ức không yên chứ gì?
Tiêu Viễn Sơn đáp:
- Không phải vậy! Ví như ông không đánh chết y, tôi cũng chẳng còn muốn giết y nữa.
Nhà sư gật gù:
- Đúng thế! Mộ Dung thiếu hiệp đây đau lòng vì cái chết của phụ thân, thể nào cũng kiếm ta và thí chủ báo thù, thì biết làm sao đây?
Tiêu Viễn Sơn trong lòng chán nản nói:
- Đại hòa thượng thay ta xuất thủ, Mộ Dung thiếu hiệp muốn báo thù cho cha thì cứ việc giết ta đi.*

Không biết sống trên đời để rồi làm gì. Tiêu Viễn Sơn nhìn đại thù chết trước mặt lại không có lấy 1 chút niềm vui. Có câu “hạnh phúc là hành trình, không phải đích đến”, cứ tới đích là hạnh phúc tan biến hay sao. Tới ngay cả tình yêu cũng vậy, chỉ đẹp khi còn dang dở. Lúc tới đích hôn nhân rồi thì mọi thứ lại khác hẳn, cũng vì thế mà trong truyện cổ tích chỉ kể đến đúng đoạn hoàng tử công chúa lấy nhau rồi cho thêm 1 dòng vô vị là từ đó họ sống hạnh phúc bên nhau cả đời. Đọc thêm ít sách, có nhớ tác giả Harrari mang ví dụ về giấc mơ vô địch World Cup. Năm 2014, Đức vô địch bằng bàn thắng trong hiệp phụ của Götze. Cả sân vận động vỡ tung, các cầu thủ chạy khắp sân ăn mừng, niềm vui tưởng như vô tận, không biết bây giờ nhớ lại có ai còn thấy chút bồi hồi hay đã thành dĩ vãng cả rồi. Cứ mơ hết giấc mộng này đến giấc mộng khác để tận hưởng hạnh phúc trên hành trình đó hay rốt cuộc trên đời phải sống ra sao?
Hồi còn ít tuổi rất ít khi nghĩ đến những thứ vớ vẩn này. Còn nhỏ thì nghĩ sao trốn nhà đi chơi, đánh bi, đánh khăng được với bạn là vui. Thêm tí tuổi thì học hành, lấy điểm cao làm niềm vui, tới cấp 3 có tí tuổi rồi hooc-môn thay đổi thì có thêm tình yêu, tình dục làm niềm vui. Ra trường đại học rồi thì lấy việc kiếm được nhiều tiền, có được 1 chút danh hão làm niềm vui. Bao nhiêu cái khi xưa từng mang lại niềm vui thì nhìn lại giờ vô cảm không khác gì nhìn đất bùn. Người ta hay nói về cái tháp Maslow, những nhu cầu đi từ tối thiểu lên cao dần. Niềm vui ở tầng này không thể lấy làm niềm vui của tầng khác. Thế thì niềm vui tối thượng là gì? Phật Thích Ca giác ngộ khi nhận ra chính cái ham muốn cắt bỏ hết mọi ham muốn cũng là 1 loại ham muốn. Ngày xưa 1 thời mê mẩn những người sống có khát vọng về đam mê, còn giờ thì chẳng hiểu nên thế nào. Đúng sai, phải trái, mục đích đam mê, khát vọng rốt lại rồi để làm gì? Câu hỏi đấy từ lúc đọc được và suy ngẫm tới giờ vẫn chưa thấy le lói được chút lời giải nào.

KHÁT VỌNG TỰ DO & GIẤC MƠ TÌNH YÊU

Đọc trong Kim Dung thấy nhân vật nào cũng đều có mục đích và khát vọng rất rõ ràng.

- Tiêu Phong thì muốn hưng thịnh Cái Bang, hành hiệp trượng nghĩa, sống không thẹn giữa đất trời. Giết địch báo quốc.
- Đoàn Dự thì chỉ 1 mối si tình. Coi tất cả chẳng bằng nụ cười mỹ nhân.
- Hư Trúc thì 1 lòng hướng Phật, giữ giới cần tu để sớm ngày được giác ngộ.
- Mộ Dung Phục thì 1 lòng muốn phục Yên quốc. Thủ đoạn gì không cần biết.
- Cưu Ma Trí thì tham đắm võ học, giấc mơ đệ nhất cao thủ đương thời
- nhân vật phụ Chung Vạn Cừu thì ghen tuông, cả đời cốt sao ngăn vợ không gặp được tình nhân là Đoàn Chính Thuần
- Đoàn Chính Thuần thì tình ái phong lưu, hưởng hạnh phúc với tình nhân
- Những tình nhân của Đoàn Chính Thuần thì lấy chính ông làm mục đích sống, chỉ cần bên cạnh Đoàn lang thì cay đắng gì cũng chịu được
- Hình nhất tất cả những người con của Đoàn Chính Thuần cũng lấy chữ tình làm đầu. A Tử, A Châu, Mộc Uyển Thanh, Vương Ngữ Yên… ai ai cũng chỉ biết có duy nhất tình nhân của mình trong mắt.

Còn ngôi chùa Thiếu Lâm Tự to đùng tự bản thân đã quá nhiều mâu thuẫn. Tham thiền khổ tu để sớm ngày giác ngộ nhưng lại chìm đắm vào võ công. Phương trượng đời mẹ nào cũng sợ thanh danh ngôi cổ tự hủy hoại trong tay mình. Vạn pháp hết thảy là không mà mấy bố sư râu dài này nhìn đâu cũng toàn thấy có. Nhưng đọc xong rồi tự hỏi, liệu những nhân vật đó có tự do không? Câu hỏi về tự do ý chí hay được các triết gia phương Tây bàn đến chứ phương Đông ít khi động chạm tới khái niệm đó.

[Nguyễn Vũ · Rating 5 out of 5]

Thiên Long Bát Bộ là cuốn tiểu thuyết kiếm hiệp duy nhất của Kim Dung mà mình từng đọc. Đọc vì hồi coi phim mê cái chiêu 'Lăng ba vi bộ' của Đoàn Dự. Đọc ebook trên laptop say sưa ròng rã cả tuần liền. Đọc xong thích Hư Trúc nhất truyện. :)

[Abby006 · Rating 5 out of 5]

这是第二次读了，每次都被乔峰的大侠形象迷住，乔峰的大仁大义，对阿朱的绵绵柔情，让人敬佩和羡慕。

[Nguyễn Minh Hiếu · Rating 5 out of 5]

Tuyệt phẩm, ái hận tình thù, khoái ý ân cừu được Kim Dung tô vẽ đến tận cùng.

[Fabish Caruri · Rating 5 out of 5]

Thủ thư nào đi qua sửa giúp dịch giả bản này là Đông Hải chứ không phải Nguyễn Duy Chính.

[Hiệp Lê Tuấn · Rating 5 out of 5]

Con người mất đi mục tiêu thì sống cũng như đã chết vậy.

[Lê Thành · Rating 4 out of 5]

Dài, hoành tráng và cũng xạo nhiều. Ngoài Tiêu Phong thì các tiểu hiệp toàn ăn mày gặp chiếu manh, chả cần nỗ lực học luyện cũng đều trở thành siêu cao thủ.
Bản dịch của Nguyễn Duy Chính chưa mượt.

[Carol Wu · Rating 4 out of 5]

A five-volume classic, Demi-Gods and Semi-Devils follows three sworn brothers as they adventure in the Wuxia (heroic martial arts) world. One is a polyamorous prince who becomes obsessed with one girl. Another is a hero caught between his birth and adoptive countries. The third is a monk who fortuitously becomes a martial arts master. ⁣
⁣
The author creates a complex world of conflict. The dynamic amongst hundreds of people, including those of different martial arts clans, ethnicities and nationalities, is depicted with vividness, and the characters are so multifaceted so that even the worst antagonists become pitiable.⁣
⁣
The original title, according to my research online, means “eight types of people” (from Buddhism). Apparently the characters could be categorized into eight types, developing differently depending on nurture, which means that many of the characters, while aware of the mistakes and tragedies their parents had made, could not help but tread the same paths. ⁣
⁣
Another theme is the ultimate unattainability of desire. The polyamorous brother eventually realizes that he is not actually in love with the girl for whom he has risked everything. The hero caught between nations tries in vain to prevent warfare. The monk who seemingly gains earthly contentment is deprived of his one true wish. Although the book is filled with battles, relationships and luxuries, at the end of the boisterousness there remain a ringing hollowness and a deep desolation that compel the reader to reflect upon the empty struggle that we call life.


For more book and movie reviews, visit me on Instagram @ RandomStuffIRead :)

[Jingchen · Rating 5 out of 5]

小时候我看过天龙八部电视剧，玩过以天龙八部人物形象和历史背景开发的武侠游戏，可是从来没有兴趣看原著。那时候想电视剧和游戏里华丽的武打已经足够满足对江湖的幻想，何必要花时间看那几千页的书？然而大概二十年后的某一天，面对唾手可得的武侠电视剧电影和游戏大作，我却有了选择恐惧症。也是，开始工作之后自由支配的时间多了，经历了无数东西方乱世奇幻大作的洗礼，很少有武侠作品能再给我带来足够支撑几十个小时投入的新鲜感。然而我又想起不知道从哪里听来的一句话，大意是文字相比视觉，会有更多留白让读者想象。于是我就借了5册新修版的天龙八部，希望这次从文字上重返名著能感受到一些新东西。

这次一页页读完整剧情，才读出江湖群豪光鲜形象下的苦：萧峰光明磊落，不负丐帮，不负大宋，不负大辽，不负阿朱，最后却落个不停被人误解中自尽。段誉只想逍遥江湖，沾花惹草，最后却被迫承担庙堂之重，情人都成了妹子。虚竹一心向佛，不谙江湖，最后却被逐出佛门，还掌领起五湖四海的杂牌军。

主人公如此，配角就更是。慕容父子想复兴大燕，结果一个遁入空门，一个疯了，当起孩子王。鸠摩智想学绝世神功，最后却武功全失。段正淳想和情人厮混，最后每一个都死在他的面前。整部天龙八部看下来，有名有姓的人没人有本人期望的好结局。而且和现在烂大街的好莱坞灾难片中大家纷纷作死不同，天龙八部里的人都是智商在线，按照一个符合人物个性和能力的逻辑做决定，最后却依然被吸入一个悲剧。不得不佩服金庸的编剧能力，能把这些性格和北京迥异的人安排到这一场大戏。

看其他玄幻／科幻／魔幻小说时我经常会想，某人要是再聪明一些，有钱一些，多一个队友，厉害一些，就好了。可是看完天龙八部后就是一句感叹，有钱，有神功，有皇位，有好运，有痴情，又能怎么样呢，到头来还不是苦。当时就挺郁闷的。不过过了2个星期，不再有那么强带入感之后，反而觉得这样确定性的结局也有别的美感：侠义和痴情因为不再从结局上带来好处，那它们本身就更加纯粹和难得了。就和生活一样，如果告诉一个人将来一定会和爱人分手，和朋友失联，从公司离职，难道就能否认当下的爱情友情和事业心没有价值，是虚假的么？结局对于现在来说真的重要么？这么一想，天龙八部反而是一个令人放松的故事了：想那么多干嘛，想做做大侠赶紧练功，想放荡赶紧去沾花惹草，想当和尚赶紧念经吧。推荐容易多想的人去读天龙八部！

最后想夸一下金庸的笔力。我读过的小说不多，大致就是几种类型，一是西方魔幻如魔戒和哈利波特，二是科幻比如三体和环游世界八十天，再有是一些悬疑比如福尔摩斯系列和嫌疑犯X的献身，最后是一些各色流行短篇。反而是原生中文名著比如四大名著一本也没有读过。但即使如此，我也读过不少文字风格，而金庸的文字是其中最流畅的。看天龙八部有一种看画的感觉，金庸的笔就是我的视线，视线缓缓略过画幅，故事渐渐展开，没有跳跃和真正意义上的反转，叙事人和主人公视角从来不搅和在一起。这种传统手法也许寥无新意，但是对于希望专注故事和人物的我来说，是读起来最舒服，两千多页的小说一口气就读完了。

[Taylor · Rating 5 out of 5]

This book... obviously you'd have to be familiar with wuxia tropes to fully enjoy it - this is entirely different from, say The Book and the Sword era; but the amount of Buddhist allegory... no character was left unwronged, every relationship had some unholy or ironic reveal (Chen Shixiang is entirely right); Qiao Feng's story is absolutely sad and unforgettable. Who can escape saṃsāra?

on another note, I haven't read Chinese in a while, and it feels fitting to revisit Jin Yong first - my first proper venture into novels was Legend of the Condor Heroes !

[Thang Ngo · Rating 5 out of 5]

Demi-Gods and Semi-Devils in English or Thiên Long Bát Bộ in Vietnamese.
Possibly still the greatest wuxia novel of all time. If you can only read one wuxia novel in your lifetime, read this one! Epic historical settings, rich in Chinese culture and philosophy (especially Chinese Buddhism), thick plot, deep characters, creative fantastical kungfu, romance, etc, it simply has everything! My favorite work of Jin Yong

[Caleb Lim · Rating 5 out of 5]

兩年前看完射雕三部曲，竟然斷斷續續花了兩年的時間才把總共五冊的天龍八部看完了。
這兩年發生了很多事，現在再想起當時剛開始看這本書，跟當下的心情處境相比，恍如隔世。
原本我以為這就是一本關於三位傑克蘇如何汲汲營營，再配上一個綠茶婊跟一個白富美的故事。
故事也的確是如此，除了喬峰，段譽以及虛竹成為武功蓋世的經歷都十分開掛，一個平常人沒有主角光環是不可能有這種能耐的。
然而，任憑你戴著主角光環，開掛，以及傑克蘇的人設，該來的總還是會來的。
人生的痛苦，悲歡離合，陰晴圓缺一樣找上你。
每個人的追求不同，段正淳可以只愛江山不愛美人；慕容復卻可以為了一個已經滅亡的朝代的復國春秋大夢，辜負了愛了她一輩子的女人，殺自己的至親、心腹，搞得眾叛親離，到頭來還為此迷失神智。
三個主角裡面，最喜歡的還是虛竹，即沒有段譽的學問和逆天的顏值，也沒有喬峰的家國情懷、大義凜然，但是善良、懂得報恩、謙虛、不自暴自棄、不故步自封等等這些，卻比其他兩位都討喜。
可能書名裡的所要呼應的佛家典故，我沒法一一領略，但是我總算是知道，人生，到頭來都是一場空，最重要的，還是得活在當下，對得起當下的自己，更對得起未來的自己。

[Diane · Rating 4 out of 5]

One of my all time favorites. I remember being addicted to the series back in 6-8th grade.

[Tat Bunnag · Rating 4 out of 5]

Jin Yong's The Demi-gods and the Semi-devils in a set of five volumes is a true bittersweet kung-fu tragedy.

[Yan Cao · Rating 4 out of 5]

读了几乎一个月，故事真的很好，跟着段誉萧峰虚竹子一起哭哭笑笑，上班带来的压力也不知不觉不见了。

[Qwetro · Rating 5 out of 5]

以前看电视剧(黄日华版)，很不喜欢阿朱，现在看书，反而最喜欢阿朱。可能是年龄不一样，心境也不一样了，隔了十几年。总体来说看着挺舒服的书。虽然没有很完美很完美的那种感觉，不过写到这样，不给个五星也说不过去。

[Nguyên Trang · Rating 3 out of 5]

Thấy bộ này của Kim Dung hay nhất. Nếu chỉ đọc 1 lần Kim Dung cho biết thì tất nhiên nên đọc bộ này

[Việt Hùng · Rating 5 out of 5]

Bá cháy. Đoàn Dự thì hề nhưng dễ thương, Hư Trúc thì đần nhưng tốt tính, Tiêu Phong thì quá bá đạo rồi. Một điều hơi chán đó là Tiêu Phong ngay từ đầu truyện võ công vừa cao mà tính tình lại vừa nghĩa hiệp. Kiểu nhân vật như này thì một là không thấy được quá trình phát triển của nhất vật, vì ngay từ đầu truyện nhân vật đã rất hoàn thiện rồi thì làm sao mà phát triển được nữa. Hai nữa là, kiểu nhân vật mà tài đức vẹn toàn lại thêm quả red flag dòng máu Tống Liêu như này thì kiểu gì cũng sẽ có kết cục bất hạnh mà thôi. Ôi thôi.

Tính ra truyện cũng có nhiều chi tiết rất hài. Ví dụ như Trác Bất Phạm nhặt được bí kíp võ công của một vị tiền bối nào đó trên núi Trường Bạch, khổ luyện 30 năm, lúc xuống núi lấy danh hiện là kiếm thần. Cứ tưởng mình đã là thiên hạ vô địch trong môn dùng kiếm rồi. Ai ngờ, gặp phải "chú tiểu" Hư Trúc mặt mày non choẹt chỉ vừa quá 20 tuổi (chính xác là hai mươi tư), bị búng cho mấy phát đã phải rụng luôn cả kiếm. Lý do chính không phải vì Hư Trúc là thiên tài võ học hay là có trí tuệ hơn người (Hư Trúc tính ra thì có tâm tình ngây thơ và chất phác nhất trong ba anh em, một phần vì ở trong chùa Thiếu Lâm chuyên nghe lệnh bề trên đã lâu, một phần vì lịch duyệt võ lâm không đủ) mà đơn giản vì Hư Trúc có cơ duyên kì diệu đã tiếp nạp được nội lực của ba vị đại cao thủ phái Tiêu Dao. Ngoài ra, Hư Trúc còn luyện được những bí kíp võ công cực kì ảo diệu của phái Tiêu Dao nữa. Nói vậy thì hơn nhau cũng không phải chủ yếu là do luyện tập, mà còn phải bàn đến chữ "duyên", hay là may mắn. Phải tôi mà là bác Kiếm Thần chắc ra đường phải luôn đeo khẩu trang luôn ấy. À, đối với Đoàn Dự cũng tương tự luôn. Ăn rồi chỉ đi simp gái và không màng đánh nhau nhưng nội lực và võ công xứng đáng được liệt vào hàng tuyệt thế. Ôi đời. Cơ mà vui, Đoàn Dự thì dù hơi ngáo nhưng mà không ghét được. À, mà Hư Trúc gặp được những cái duyên như vậy cũng vì chàng có lòng từ bi, sẵn sàng hy sinh bản thân để bảo vệ, cứu mạng, hay hóa giải ân thù giữa người khác. Nên thi ân lại được đền ân như vậy cũng đúng thôi.

Tính ra thì các nhân vật đều được xây dựng rất hay, và đúng là như một nhà phê bình đã nhận xét: Thiên Long Bát Bộ thấm nhuần tư tưởng Phật giáo mà Kim Dung rất ngưỡng mộ. Rất nhiều chi tiết liên quan tới Phật giáo, ví dụ như những mâu thuẫn hay tai họa trong võ lâm cũng vì tam độc tham, sân, si mà ra. Ví dụ như Cưu Ma Trí, tuy là một nhà sư tiếng tăm lừng lẫy và tài trí hơn người nhưng lại mưu mô, xảo quyết, thủ đoạn, hiếu thắng, tàn nhẫn hại người, xứng đáng với hai chữ "ác tăng". Miệng thì bô bô thuyết pháp mà trong bụng thì đầy một mồ dao găm. Nhưng sau khi trải qua một kiếp nạn, mất hết võ công, thì y cũng đã biết quay đầu là bờ. Đó cũng là một điều phúc đức.

Mộ Dung Phục cũng là một nhân vật bị ám ảnh đến mức điên cuồng vì cái mộng đế vương của mình. Theo như mình đánh giá thì Mộ Dung Phục là một trong những nhân vật con người nhất: vừa có dục vọng cao, vừa tự cao tự đại, lòng tự ái dễ bị tổn thương, đôi lúc lại rất nhẫn tâm, thủ đoạn, bất nghĩa, thất tín, xoay mặt như xoay bánh tráng chỉ để đạt được mục đích của mình. Nhưng mà thôi, cuộc đời là thế, và sau này y cũng bị chính cái ám ảnh làm đế vương của mình làm cho ngây dại. Biết phải làm gì bây giờ?

Truyện dài quá nên viết vài dòng cốt yếu cũng chỉ để cho vui. Giờ là lúc đi luyện Bắc Minh Thần Công, Lục Mạch Thần Kiếm với Hàng Long Thập Bát Chưởng rồi =)).

[Gerichilli · Rating 5 out of 5]

Đây là lần đầu tớ đọc truyện kiếm hiệp và ấn tượng lần đầu thật vô cùng tốt đẹp nhờ sự tài hoa của Kim Dung. Thiên Long Bát Bộ là một bộ truyện với số lượng nhân vật đồ sộ, ấy thế mà tớ không hề gặp khó khăn nào trong việc nhớ nhân vật, và khá nhiều nhân vật trong truyện để lại trong tớ ấn tượng sâu sắc. Trong đó nhân vật phải kể đến đầu tiên là Tiêu Phong, vốn là bang chủ của Cái Bang, võ công kiệt xuất, được người người trong giới giang hồ ngưỡng mộ, danh tiếng lẫy lừng, nhưng ông lúc nào cũng khiêm tốn, giữ cho mình cái tâm chính trực, ngay thẳng, không ỷ mạnh hiếp yếu, thiện chiến nhưng không phải là kẻ hữu dũng vô mưu, ngược lại Tiêu Phong rất thấu tình đạt lý, biết tiến biết lùi, biết tính toán trước sau. Chỉ sau một đêm, khi thân thế bị Từ trưởng lão tiết lộ, Tiêu Phong từ một người được trọng vọng biến thành một tên Khất Đan bị người Tống thù hận ghét bỏ, người ông tôn kính yêu thương như thầy như cha biến thành kẻ thù tàn sát cha mẹ ông. Sau nữa ông lại bị người ta vu cho cái tội giết cha mẹ nuôi, giết thầy là Huyền Khổ đại sư, kết thù với biết bao nhiêu môn phái, nỗi đau cứ ngày một lớn dần, nếu không có nàng A Châu bên cạnh an ủi thì Tiêu Phong đã tự tận rồi. Cứ tưởng khi tìm ra được thủ phạm rồi chàng và nàng có thể bình yên sống hết quãng đời còn lại, nào ngờ cũng vì hận thù, vì hiểu lầm mà A Châu lại chết dưới chính tay của Tiêu Phong, tưởng nàng vì cha mà chết, tưởng nàng không muốn làm Tiêu Phong khó xử, tưởng nàng muốn chàng từ nay vứt bỏ hận thù, nào ngờ tới lúc Tiêu Phong chứng kiến Đoàn Dự dùng Lục Mạch Thần Kiếm đánh Mộ Dung Phục tơi tả, ông mới hiểu được nguyên nhân sâu xa của việc A Châu hi sinh tính mạng mình, chả trách cả đời Tiêu Phong không lúc nào nguôi được nỗi nhớ A Châu, đành rằng vì tính ông đã sẵn như thế nhưng ai có thể quên được người con gái hết lòng hết dạ yêu thương mình như vậy chứ. Sẽ dễ hiểu vì sao Tiêu Phong vốn nghiêm khắc lại năm lần bảy lượt tha thứ cho A Tử, nếu không phải là em gái ruột của A Châu, thì với tính tình ác độc quái đản của cô nàng có khi cô ấy đã chết dưới tay Tiêu Phong lâu rồi cũng nên. Cả ba nhân vật chính của Thiên Long Bát Bộ ai ai cũng đều bất hạnh, Đoàn Dự thì cha chết mẹ chết, mình lại không phải con ruột của cha, Hư Trúc chưa kịp vui vì tìm được mẹ lại phải chứng kiến cảnh phụ thân mẫu thân tự vẫn ngay trước mắt mình, nhưng Đoàn Dự còn có Vương Ngữ Yên, còn có họ hàng thân thích, biết bao nhiêu người yêu thương chàng ở đất Đại Lý, Hư Trúc có Mộng Cô và từ khi làm chủ phái Tiêu Dao anh chàng còn tìm ra được chí hướng. Còn Tiêu Phong, ông chỉ còn A Tử là người thân cận nhất ,nhưng cô tính tình trẻ con ác độc, chỉ khiến ông sầu não thêm chứ đừng nói tới an ủi. Kim Dung ơi sao ông có thể khiến cuộc đời Tiêu Phong bất hạnh đến thế, đến mức chính cháu cũng nghĩ là chỉ còn có cái chết, để Tiêu Phong được đoàn tụ với A Châu mới khiến cuộc đời ông bớt bất hạnh.

P/S: Ngoài Tiêu Phong thì tớ còn thích cả Đoàn Chính Thuần nữa, nếu là tớ thì chắc cũng bị rụng tim bởi mấy lời ong bướm đường mật. Đùa thôi chứ tớ thích sau khi đọc đoạn ông ấy mắng Bạch Thế Kính khi thấy ông này đánh chửi Mã phu nhân, như thể quên mất là lúc nãy mụ này vừa tính giết mình luôn, ôi người đàn ông hết lòng trân trọng phụ nữ =))

[Janssen Halim · Rating 3 out of 5]

There are 3 main characters in this novel which are Duan Yu, Xu Zhu, and Xiao Feng. The story begins with the journey of Duan Yu, a prince from Dali who hates martial arts. After some journey in Jianghu, he meets Wang Yuyan, a girl who he fell in love for. Whenever Yuyan goes to a place, he will follow her. After that, he meets with Xiao Feng, who is the leader of the Beggar Clan. He is a gallant and mighty man. Unfortunately, he was overthrown from his position as the leader of the Beggar Clan. Xiao Feng also got confused about his background and his past.

After that, Duan Yu meets with Xu Zhu, an ugly and incompetent martial artist from Shaolin. By coincidence, Xu Zhu becomes the leader of the Xiaoyao Clan and gets trained by the elder in that clan. He becomes a very strong martial artist, however in his training journey, he violates all the Shaolin rules. There are 3 main stories, the struggle of Duan Yu getting the hearts of Wang Yuyan, the journey of Xiao Feng uncover his background secrets, and the trouble when Xu Zhu learn martial arts.

Mostly, this novel uses simple language, very easy to understand. Many times, the story changes the main character, and Jin Yong nailed it; the transition is smooth and clear. As always, Jin Yong's works have a linear plot and are very understandable. All the main characters' backgrounds are well written. People who are familiar with Jin Yong's works (which is romance under the disguise of fantasy) may notice that this story has very little romance in it. Also, this novel has many epic duels, especially in the final arc. There are so many great and powerful characters at the same level, so the antagonist and protagonist mostly have equal power.

However, I think it would be best if Jin Yong only focuses on one main character. As I said above, each main character's background is well written; however, at the end of the story, the ending could be explored more by Jin Yong, especially for Duan Yu and Xu Zhu. It feels like the ending for both of them is not complete yet. So, the ending of the story is not very clear for Duan Yu and Xu Zhu, and it can be explored more about what happened to them after the final arc. In the whole story, I realized that there are also many instant plots (i.e, many plots happened purely by coincidence). It feels like some events are too much of a coincidence for it to have happened.

I will recommend this book for beginners. It has a linear plot and uses very simple vocabulary, and it is easy to imagine. Also, it doesn't have many timeline changes (flashbacks, etc).

天龍八部 Demi-Gods and Semi-Devils
Jin Yong

[Lợi Trần Tiến · Rating 5 out of 5]

2 triệu chữ, cả trăm nhân vật, 5 vương quốc, 3 mạch truyện đan bện vào nhau,... Tất cả những điều đó đã tạo nên "Thiên Long Bát Bộ" như một "gallery" của những phận người bị cuốn theo dòng xoáy của "tham chấp" và "buông xả".

Dường như mỗi nhân vật đều có một hành trình giác ngộ của riêng mình, đều phải phá chấp mạn, đều phải đoạn trừ quyến luyến. Đoàn Dự quá si tình, quá "mê gái" đến nỗi tâm thần mê mẩn, không biết đường chánh là gì. Tiêu Phong suốt đời sống trong vòng kim cô của những khái niệm trừu tượng như "Hán", "Khất Đan" và chịu nỗi gió tanh mưa máu, oan khiên ngàn thu để rồi đành tuẫn tự anh hùng nhằm giải thoát. Hư Trúc có lẽ là một hạt giống thiện lành hiếm hoi, mỗi tội vẫn bám chấp vào những điều đã qua, chưa thể tiêu sái "tòng quyền" được.

Mộ Dung Phục thì quá "người" - ngạo mạn, tự kiêu (tuy có tài sức nhưng vẫn còn ngựa non háu đá), tham vọng đến mù quáng. Ôi cần phải viết vài dòng cho nhân vật này vì có cảm tưởng Kim Dung viết ra để răn lấy chính mình vậy (có lẽ loại nhân vật tham quyền cố cựu này về sau đã đạt đến đỉnh cao với "nguỵ quân tử" Nhạc Bất Quần ở TNGH) Số phận sinh ra đã như gắn liền với những tham vọng - "phục" cũng là do cha đặt để biểu lộ chí hướng mãn đời là phục quốc. Hoang mang trong mê lộ vần vũ của rất nhiều nhân duyên nhưng MDP càng đi thì càng lạc lối, càng mất tính "hiệp" - đang tâm giết bạn, bỏ thanh mai trúc mã, hại người, khấu đầu cừu địch làm cha,... Để rồi nhận lấy cái kết bi thảm là dại dại điên điên tìm lấy chút hư danh mà đóng giả làm vua chúa với bọn trẻ ranh. Hỡi ôi sao đau đớn đến thế.

Đàn bà trong truyện thật là một nỗi nhiêu khê, mỗi người một vẻ mà vẫn quỵ luỵ đàn ông đến cùng cực. Nào là xử nhau vì tình, dằn vặt đau khổ, đọc mà thấy đau giùm =))) Nhưng mà hỡi ôi, lưới tình đã giăng ra thì nào rút lại được

Cha con họ Đoàn quả xứng với mấy chữ "Thiên hạ đệ nhất phong lưu" - trời ơi đi đến đâu là vương vãi đến đó (có lúc dọn, có lúc không... mấy lúc không dọn là nút thắt của truyện cả) Mà có như thế thì mới thấy tình cảm thật là một điều đa đoan, nhưng lại đẹp và êm ả vô cùng.

Cưu Ma Trí là một nhân vật làm mình bất ngờ vô cùng, tam độc tham sân si không gì là không dính mắc. Vậy thì thế nào mới đích thực là một cao tăng?

Cảnh đại diện cho toàn bộ tinh thần của truyện chính là khung cảnh nơi chùa Thiếu Lâm khi mà vị sư già vô danh thuyết Phật và giải mê cho nhiều nhân vật trong truyện. Giá mà ai cũng có thể quay đầu. Bởi bờ bên kia thật ra nằm ngay quanh chúng ta.

Truyện mang đậm sắc màu Phật Giáo, nhưng chính vì thế mà nó cao cả vô cùng.

Thiền thật sự chính là khi mà ta thể nhập hoàn toàn với đời sống, mà không dính mắc điều gì cả. Cả "chấp" lẫn "giải thoát" đều không màng đến, chỉ thuần thành gieo nhân thiện, sống tiêu diêu cùng quy luật của vạn vật. Để trên môi nở một nụ cười mãn nguyện.

Sẽ còn viết tiếp rất nhiều cho cuốn sách này




Mỗi nhân vật một vẻ, mười phân vẹn mười

[Tường Minh · Rating 4 out of 5]

Đây là một bộ truyện mình thấy thực sự rất mới mẻ và lạ với bản thân. Nó mang trong mình vô vàn những văn hóa cũ của Trung Quốc, những điều lệ, những quy chuẩn đạo đức, những đạo lý và đặc biệt là những oan nghiệt. Đây thực sự là một tuyệt tác với hơn 3400 trang với vô vàn các ngách truyện các sự kiện mà tưởng chừng không liên quan nhưng rồi những mốc quan trọng nơi mọi thứ đều trở nên sáng tỏ. Tuy truyện có rất nhiều nhân vật nhưng tuyệt đối không có nhân vật nào là thừa và nhân vật nào cũng có chất riêng của mình. Các nhân vật chính như Đoàn Dự, Hư Trúc hay Tiêu Phong đều có sự phát triển vô cùng chi tiết và ấn tượng. Về Đoàn Dự thì mình không hề thích tính cách của nhân vật này khi quá háo sắc và thiếu khôn ngoan nhưng lại được ban cho quá nhiều sức mạnh, may mắn thay là về sau thì anh ấy cũng nhận ra được và sửa đổi cũng như trưởng thành hơn. Hư Trúc là một nhân vật mà lúc đầu khiến mình hiểu hơi sai về đạo lý nhà Phật khi quá nhu nhược cũng như là thiếu sự quyết đoán cần có khi kẻ ác đã ở trước mặt. tuy nhiên hành trình của Hư Trúc vẫn hợp lý hơn Đoàn Dự và thực sự anh ta có tố chất của một người thiên phú cho tâm hồn lương thiện và được ban cho sức mạnh nhất nhì giang hồ. Nhân vật mà mình yêu thích nhất chắc chắn chính là Tiêu Phong, một người đàn ông đại trượng phu, trượng nghĩa, huynh đệ nặng nghĩa tình, lương thiện và thực sự là vô cùng hoàn hảo. Anh ta có tất cả mọi đức tính tốt đẹp mà người xưa lẫn nay đều phải khâm phục. Tuy là có nguồn gốc người Khất Đan bị mọi người Tống căm thù nhưng đến cuối chúng ta đều thấy rằng nguồn gốc không quan trọng, quan trọng năm ở việc con người ấy ứng xử như nào. Một mình anh đã ngăn chặn đại chiến giữa các quốc gia, đã khiên cho cả nước Liêu và Tống cùng nể phục, giang hồ ai ai cũng biết tên kinh nể. Ngoài ra anh còn là một con người vô cùng chung tình khi cả đời không bao giờ động đến một người con gái nào sau khi mất đi A Châu. Quá đáng tiếc cho một số phận của người anh hùng đến cuối lại tự tìm cái chết. Nhưng nói thật thì ngoài cách đó ra thực sự rất khó để có thể viết ra một cái kết khác phù hợp hơn cho nhân vật tuyệt vời như này. Kết thúc lại, đây là một câu chuyện hay nhược điểm là có khá nhiều đoạn dài dòng không cần thiết nhưng chung quy thì vẫn hay và ấn tượng.

[Phương Hoa · Rating 4 out of 5]

Bộ này dài kinh khủng, lại vì ôm đồm quá nhiều nhân vật chính, Đoàn Dự, Kiều Phong, Hư Trúc mỗi người một tí nên thành ra các nhân vật có chỗ hời hợt. Đặc biệt ghét thằng cha Đoàn Dự, yêu đương một cách ngu si mù quáng, lúc nào tâm thần cũng chỉ ở chỗ gái, chả có tí chính kiến nào, dù ngày xưa xem phim thấy Lâm Chí Dĩnh đẹp trai vc. Kiều Phong thì có lần bị ông bố cho ăn vả cũng đáng, lẽ ra chỉ cần đưa A Châu đến chỗ lão Tiết thần y là xong, lại còn xông vào Tụ Hiền Trang đánh nhau, suýt chút nữa thù chưa trả, oan chưa tra đã toi đời. Vẫn thấy đoạn của Hư Trúc với câu chuyện về phái Tiêu Dao là hay nhất.
Lại được thêm 2 nhân vật là A Tử và Du Thản Chi cũng khiến mình rất bực bội. Một con nhỏ làm đủ điều xấu xa thì karma ở đâu không thấy, dù bị mù mắt vẫn chưa là gì. Đến chết mà nàng ta cũng chẳng hiểu tại sao Kiều Phong không thèm ngó ngàng gì đến mình. Giả tỷ nàng ta là một cô gái tốt bụng thiện lương, ở bên nhau lâu ngày chả nhẽ không sinh tình, không xoa dịu trái tim của Kiều Phong hay sao? Chỉ tiếc tình cảm của nàng như một sự ngưỡng mộ mà hòng tranh đoạt lấy, lại còn trẻ con nên sẽ không vì một người mà thay đổi. Tên họ Du kia lại vì sắc đẹp của nàng ta mà điên đảo, coi như con chó cũng được, cho mắt cũng xong, chắc máu M quá nặng.
Vương Ngữ Yên chưa bao giờ là một nhân vật khiến mình thích, kể cả phim lẫn truyện. Ngoài sự ghi chép các loại võ công trong đầu và sắc đẹp thì nàng ta không có một cái gì gọi là tính cách. Thích Mộc Uyển Thanh hơn nhiều. Nghe đồn bản mới kết thúc Đoàn Dự thành đôi vs Mộc Uyển Thanh, cho xin đi, thà cứ như cũ còn hơn.

Bộ này cũng có những đoạn xuất sắc cũng như lê thê dài dòng nhưng có lẽ ai cũng phải công nhận đây là bộ kinh điển của Kim Dung.

[Ngân Thu · Rating 5 out of 5]

Mình đã xem hết tất cả các phim chuyển thể của Kim Dung nhưng đây là lần đầu tiên đọc đầy đủ cả bộ truyện. Mình đã xem phim Thiên Long Bát Bộ bản 2003 hai ba lần nên những chi tiết quan trọng nhất trong truyện mình đều đã biết hết, nhưng thực sự có mấy phim hay hơn truyện đâu?

Rất khâm phục cách xây dựng nhân vật của Kim Dung. Không ai tốt hoàn toàn và cũng chẳng ai xấu hoàn toàn. Cách các nhân vật ứng xử đều hợp với tính cách và động cơ của từng người. Cái kết Kim Dung tạo ra cho từng người cũng thú vị. Ác quả ác báo nhưng những nhân vật may mắn cũng lại gặp rất nhiều hoạn nạn.

Có hai điểm trừ ở đây. Thứ nhất là các nhân vật nữ của Kim Dung trong truyện này quá là si tình. Kể cả đại cao thủ như Thiên Sơn Đồng Lão hay Lý Thu Thuỷ cũng chết vì tình. Thứ hai là bản dịch. Nhiều lỗi chính tả cộng với mấy cái ghi chú không hợp với format của Kindle khiến đọc thi thoảng hơi khó chịu.

[Violet Young · Rating 5 out of 5]

讀天龍八部，就好像看了許多人的一生。其中許多的佛家思想，看了芸芸眾生各自有各自的執著，不是喪失性命（如馬夫人、全冠清、玄慈、天山童姥、李秋水、南海鱷神、段正淳、蕭峰、阿紫、游坦之），就是出家成僧（如慕容博、蕭遠山、段正明、丁春秋），再不然就是苟然殘存（慕容復）。其餘走的走，散的散（如段譽、虛竹、風波惡、阿骨打、段延慶、阿碧），各人的生命，還是各人自己過，正應了一句天下無不散之筵席。人生本無事，庸人自擾之。

有點怕這種小說...... 我的一生又代表了什麼呢？佛家講求大徹大悟，作為基督徒，卻講求入世而不是出家。這種小說乃通透貫徹了佛家思想，基督教若有此類作品，甚好。人物之中，最深刻印象的當是玄慈和蕭峰。他們都是為了大義獻上了性命，不是一己私意，乃是天下大義。玄慈為了少林清譽，蕭峰為了血緣情義，更何況他們已了無牽掛了。聖經不願意人自我了結，但為了大義殉道，卻是有福的。得了基督，早就了無牽掛了。也說得通。

情節之中，念念不忘的卻是段譽和虛竹為了幫助蕭峰，在少室山上以六脈神劍打敗了慕容復。王語嫣也絲毫不怪慕容復放不下江山之志，但他連朋友也不要了，實在過分了些，連段譽都能把他打得節節敗退，落花流水。還有，段譽為情（愛情、友情、親情）清心，得到了作者的賞識，到最後，倒是心性仁厚的他與生性敦厚的虛竹落得了好下場。這書中的道德觀大義凜然，實屬罕有，讓我驚嘆。日後別人若再把我與阿紫一比，我即小小便算，何必計較。

[Linie · Rating 2 out of 5]

Once again, my opinion differs from the majority view.
The storyline is set against a significant historical backdrop, but it wasn’t as well integrated as I had hoped. Revisiting the actual historical events turned out to be more engaging. While there were some intriguing plot developments, they often felt disconnected from each other. Having read many of Jin Yong’s works, I’m accustomed to his character styles (of being annoying), which, at least, are consistent. As usual, my favorite character had to suffer over trivial reasons, I can never complain enough. But don't get me wrong, I don't hate the book - it was entertaining.