What do you think?
Rate this book
Het Bureau #1
Direktor Beerta
1957. Maarten Kooning, ein etwas schüchterner Akademiker, heuert in einem Institut zur Erforschung niederländischer Volkskultur in Amsterdam an, ebenjenem »Büro«, das von Direktor Beerta geleitet wird. »Ich werde meine Sache so gut machen, wie es mir möglich ist. So wie ein Tischler einen Schrank macht«, versichert Maarten, doch eigentlich ödet ihn die Arbeit schnell an. Trotzdem erstellt er mit Akribie Landkarten, auf denen verzeichnet wird, in welcher Region man welchem Aberglauben anhängt. Zugleich schildert Voskuil mit großer Detailfreude den Büroalltag, in dem nach Herzenslust gemobbt und gefaulenzt wird. Daheim erwartet ihn seine Frau Nicolien, die nicht verstehen kann, warum man sein Leben mit Erwerbsarbeit verschwendet.
848 pages, Hardcover
First published February 1, 1996
121 people are currently reading
1715 people want to read
About the author
J.J. Voskuil
42 books60 followersJ.J. (Johan Jacob / Han) Voskuil (1926–2008) publiceerde in 1963 de 1207 pagina's tellende roman Bij nader inzien. Het boek, dat zowel een roman van een generatie als een psychologische roman is, gaat over een groep vrienden, studenten Nederlands in de periode 1946–1953, die een aantal jaren samen optrekken en in de traditie van Du Perron en Ter Braak discussiëren over leven, literatuur en politiek. Aan het eind van de roman moet de hoofdpersoon Maarten Koning, Voskuils alter ego, erkennen dat de vriendschap die er leek te zijn, niet meer dan een illusie was. Bij nader inzien werd in 1991 door Frans Weisz verfilmd voor de VPRO. De serie werd met drie gouden kalveren bekroond.
In 1996 keerden Voskuil en Maarten Koning terug in de kolossale roman Het Bureau die in totaal zeven delen telt: Meneer Beerta, Vuile handen, Plankton, Het A.P. Beerta-Instituut, En ook weemoedigheid, Afgang, De dood van Maarten Koning. De roman beschrijft het leven van Maarten Koning als medewerker van het Bureau: het Amsterdamse Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde. Kern van de roman is de vraag hoe mensen die dag in dag uit met elkaar moeten samenwerken zich tot elkaar verhouden.
In 2002 verscheen Requiem voor een vriend, waarin Voskuil voor het eerst zijn alter ego Maarten Koning loslaat. De hoofdpersoon van het boek is niet de schrijver zelf, maar Jan Breugelman. Het boek is een geschiedenis van een vriendschap, die haar oorsprong vindt op de middelbare school, vorm krijgt op de universiteit en in de jaren daarna steeds hechter wordt. In februari 2004 verscheen het eerste deel van de Voettochten: Terloops. Het bevat tien verslagen in dagboekvorm van wandelingen door Frankrijk. Het tweede deel, Buiten schot verscheen in 2005, en het derde en laatste deel, Gaandeweg, is in de zomer van 2006 verschenen. In maart 2007 verscheen Onder andere, een verzameling portretten en herinneringen. Voskuil overleed op 1 mei 2008 na een kort ziekbed. Postuum verschenen zijn romans Binnen de huid en De buurman en de essaybundel Ik ben ik niet, ingeleid door Detlev van Heest.
In 1996 keerden Voskuil en Maarten Koning terug in de kolossale roman Het Bureau die in totaal zeven delen telt: Meneer Beerta, Vuile handen, Plankton, Het A.P. Beerta-Instituut, En ook weemoedigheid, Afgang, De dood van Maarten Koning. De roman beschrijft het leven van Maarten Koning als medewerker van het Bureau: het Amsterdamse Instituut voor Dialectologie, Volkskunde en Naamkunde. Kern van de roman is de vraag hoe mensen die dag in dag uit met elkaar moeten samenwerken zich tot elkaar verhouden.
In 2002 verscheen Requiem voor een vriend, waarin Voskuil voor het eerst zijn alter ego Maarten Koning loslaat. De hoofdpersoon van het boek is niet de schrijver zelf, maar Jan Breugelman. Het boek is een geschiedenis van een vriendschap, die haar oorsprong vindt op de middelbare school, vorm krijgt op de universiteit en in de jaren daarna steeds hechter wordt. In februari 2004 verscheen het eerste deel van de Voettochten: Terloops. Het bevat tien verslagen in dagboekvorm van wandelingen door Frankrijk. Het tweede deel, Buiten schot verscheen in 2005, en het derde en laatste deel, Gaandeweg, is in de zomer van 2006 verschenen. In maart 2007 verscheen Onder andere, een verzameling portretten en herinneringen. Voskuil overleed op 1 mei 2008 na een kort ziekbed. Postuum verschenen zijn romans Binnen de huid en De buurman en de essaybundel Ik ben ik niet, ingeleid door Detlev van Heest.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 116 reviews
July 20, 2021
Het eerste deel van deze zeven-delige romancyclus heb ik gelezen bij de eerste uitgave. Hoewel ik me er weinig van herinnerde is me toch steeds bijgebleven dat ik veel plezier aan het lezen ervan beleefd hebt.
Begin dit jaar (2012) las ik per toeval een oude recensie over het boek en besloot ik (in een vlaag van verstadsverbijstering) de hele cyclus te lezen. Gelukkig vond ik in een Nederlands antiquariaat de zeven romans in goede staat. Ik nam mezelf voor om hier een half jaar voor uit te trekken. Het gaat immers toch om meer dan 5000 pagina's.
Het half jaar is voorbij, de zeven romans zijn gelezen en ik heb ervan genoten. In de zeven romans is er quasi geen 'actie'; er wordt constant herhaald (het ritueel met de pijp, de flessen melk halen, de naamplaatjes verschuiven, etc...); de personages zijn op het randje af oervervelend; ... en toch is dit een fantastische leeservaring! Hoe Voskuil erin slaagt om dit alles pagina na pagina boeiend te houden is mij een raadsel, maar hij slaagt er wonderwel in.
Je wordt volledig ondergedompeld in de saaie, burgerlijke wereld van de bureaucratie. Niemand wil zich vereenzelvigen met Maarten Koning, maar toch zit hij in elk van ons. De wereld van Maarten wordt onze wereld en zijn verzet en uiteindelijke capitulatie is ons verzet en onze capitulatie.
In het nederlandstalig gebied durf ik dit een meesterwerk noemen.
Begin dit jaar (2012) las ik per toeval een oude recensie over het boek en besloot ik (in een vlaag van verstadsverbijstering) de hele cyclus te lezen. Gelukkig vond ik in een Nederlands antiquariaat de zeven romans in goede staat. Ik nam mezelf voor om hier een half jaar voor uit te trekken. Het gaat immers toch om meer dan 5000 pagina's.
Het half jaar is voorbij, de zeven romans zijn gelezen en ik heb ervan genoten. In de zeven romans is er quasi geen 'actie'; er wordt constant herhaald (het ritueel met de pijp, de flessen melk halen, de naamplaatjes verschuiven, etc...); de personages zijn op het randje af oervervelend; ... en toch is dit een fantastische leeservaring! Hoe Voskuil erin slaagt om dit alles pagina na pagina boeiend te houden is mij een raadsel, maar hij slaagt er wonderwel in.
Je wordt volledig ondergedompeld in de saaie, burgerlijke wereld van de bureaucratie. Niemand wil zich vereenzelvigen met Maarten Koning, maar toch zit hij in elk van ons. De wereld van Maarten wordt onze wereld en zijn verzet en uiteindelijke capitulatie is ons verzet en onze capitulatie.
In het nederlandstalig gebied durf ik dit een meesterwerk noemen.
Read
June 15, 2016[Note: While I am placing this with the first volume of the novel, this review really is about the first four volumes.]
One of the central conundrums for writers of realistic novels during the second half of the nineteenth century was how to describe boredom in a way that was not boring in itself, how to describe the mind-numbing blandness the ordinary life of the ordinary citizen had become without putting readers to sleep. At the end of the 20th century, J.J. Voskuil’s monumental (over 5,000 pages in seven volumes) novel Het Bureau showed that this was no longer a concern, and that by then it had become entirely possible to describe boredom in an utterly boring way and to not only get away with it, but to even produce a national bestseller.
This might sound as if I disliked the novel (of which I have read the first four volumes so far, which is as far as the German translation has progressed at the time at which I’m writing this), but actually the contrary is true: Het Bureau describes the boring everyday lives of boring people doing boring things (mainly) at work and (occasionally) at home, and it does so without any kind of plot to liven things up, using a mostly boring language whose gray blandness is entirely suitable to its subject. Almost 3,000 pages of this (not even to mention the 5,200 of the complete novel) should have been completely unreadable and about as exciting as learning the phone book by heart, but J.J. Voskuil mysteriously manages to achieve an alchemy by which this massive assault of boredom actually becomes transmuted into something compelling and highly entertaining.
I couldn’t really say how he accomplishes it, and from interviews I have read I received the impression that the author doesn’t quite know himself – his explanation that office life is something everyone knows from their own experience and can hence relate to seems not very convincing to me, as there are lots of novels about all kinds of things everyone can relate to which aren’t particularly successful either esthetically or commercially. I think we get closer to the hear of the matter if we consider Het Bureau as part of a novelistic trend that has become very popular in Europe and beyond in recent years: Multi-volume novels that are at least partly autobiographical with a slice-of-life approach to their mundane subject matter and combining an unflinching look at human foibles and weaknesses with an apparently artless, matter-of-fact language. I’m thinking of Elena Ferrante’s Neopolitan Novels and Knausgaard’s My Struggle both of which were huge popular successes not just in their native country but internationally as well, and I’m somewhat surprised that Het Bureau has not been translated into English yet as it clearly belongs to the same category of novel.
Het Bureau, however, while based on the author’s own experiences, is the least personal of those – even though it does have a main protagonist in Maarten Koning, and we learn quite a bit about his private life in the course of the narrative, the novel’s emphasis is on an ensemble cast, and a very huge ensemble at that. At the centre is of course the titular office, the “Institute for Cultural Anthropology” (I’m not quite sure whether that is the correct English translation – it’s “Volkskunde” in the German version, a term which even today retains some traces of its Nazi origins, something which plays an important part in Voskuil’s novel as well), and the novel follows its vagaries over the course of 30 years. The model for Voskuil was not confessional literature then, and the literary progenitor looming in the background appears to me to be not so much Proust but rather Balzac. Indeed, I think in a way Het Bureau is the Comédie Humaine of the twenty-first century – except that Voskuil’s backstabbing bureaucrats are but a pale shadow of Balzac’s larger-than-life characters. The power-hungry, morally ruthless members of the rising bourgeoisie have all joined the civil service and turned into narrow-minded quibblers who scramble for a place in a committee, plot to overthrow their superiors or fake chronical illnesses – mean and petty rather than evil, the wolves and sharks of the nineteenth century have mutated into Chihuahuas and guppies.
Possibly one might even have to go farther back to find something comparable to Het Bureau – the afterword to the second volume mentions novels about civil servants being a a genre in ancient China. I know next to nothing about ancient (or, indeed, contemporary) Chinese novels, but am seriously considering to remedy this once I’m done with the translated volumes of Voskuil. Since finishing the fourth volume of Het Bureau, I have read The Scholars by Wu Jingzi, a Chinese novel from the early 18th and supposedly a satire on the feudal examination system in ancient China, and there are indeed quite a few parallels one could draw. Parallels, though, which one could just as well draw between Wu Jingzi and Balzac, which is where things would start to get really interesting, in so far as one could start wondering just how big a debt Western realism owes to the Chinese novel… but that would probably lead us just a tad too far astray.
Back to Voskuils and Het Bureau then, which despite its possible roots in classical and undoubted parallels in contemporary literature offers a reading experience quite unlike anything else. Mainly, I think, it is the combination between its vast scope with a simultaneous attention to minute detail which produces a weird, hypnotic effect on the reader, an effect which is even further enhanced by the constant repetition of events and endless circularity of arguments – Philip Glass should turn this into an opera, or even better a series of operas, the Ring of minimalist music. In fact, similar to Glass’ music, even as nothing new ever seems to happen, the same persons doing the same things over and over or refusing to do them again and again with always the same arguments, even as the novel’s main protagonist despairs of the mind-crushing monotony and sameness, there are shifts and changes happening throughout the volumes. True, they occur at about the speed of continental drift, but they are noticeable – while the first volume of the novel still gives a large amount of space to the actual work the employees of the Institute do, this moves increasingly into the background as the novel progress, to be replaced by intritues both inside the office itself as well as the wider world of Europena academia. In parallel to that, Maarten Koning changes, too; while he never (not until the end of volume four at least) ceases to view the work he is doing as essentialy pointless and devoid of any real purpose, that work takes up more and more of his life, to the continued (and very vocal) chagrin of his wife who finds her time with her husband being eaten up by his office life.
Het Bureau spans several decades, and during that time, a whole host of people come and go, none of which is (and that includes the protagonist and alter ego of the author, Maarten Koning) particularly likeable – even people who appear nice when we encounter them for the first time eventually become ground down by the mindless apparatus of the “Institut für Volkskunde” and invariably end up showing their unlikable, sometimes even their outright nasty side. While not every single member of the novel’s huge cast is equally memorable, many of them will stick in the reader’s memory. To name just two of those, there is Director Beerta, the founder of the Institute and initially Maarten’s boss – he is basically a windbag with a knack for ingratiating himself with the winning side in any argument. He is utterly without scruples about backstabbing even his closest colleagues, but at the same time possesses an undeniable charm which lets him get away with it again and again. Utterly without charm, on the other hand, is Bart Asjes, one of Maarten’s subordinates, and quite likely the most unlikable character I have ever encountered in any piece of fiction. He not only refuses to do any work, but gets everyone who tries to make him do anything involved in lengthy, pointless arguments; he is always opposed on general principle to everything anyone else proposes, but of course never has anything constructive to offer in return. One really has to read the novel to appreciate just how much of a pain he is, and it indeed in things like this characterisation of Bart Asjes where Voskuil’s method pays off gloriously – after having been mercilessly exposed to one of his suadas for the dozenth time, the reader eventually starts to hate Bart just as much as Maarten does, and I caught myself several times grinding my teeth at the prospect of him sabotaging yet another entirely reasonable suggestion. By sparing the reader nothing, by elaborating every painful detail and then repeating it over and over again, the reader gets drawn into the story just as Maarten is swallowed up by the office, and the unfurling of events ultimately achieves an almost physical impact, even in spite of the mostly bland prose.
This again makes reading Het Bureau sound like an unpleasant experience, so let me hasten to add once again that it is emphatically not so, but to the contrary remains highly enjoyable even over 3,000 pages of utter meaninglessness. This is at least partially due to the novel being quite funny – not in a comedy way, nothing here is played for laughs, and it can be very depressing at times. There is no comedic mise-en-scène here at all, but the bare factuality of what happens or does not happen is often so utterly absurd that the reader finds himself laughing out loudly even while blinking in disbelief at what they just read. Again, this is something one has to experience and which can’t really be summarized as the effect is achieved by the peculiar way the novel unspools its narrative. In fact, I could not help but wonder whether Het Bureau really should be considered a novel and not rather a work of Cultural Anthropology, which investigates and preserves the strange rituals of 20th century academics in the Netherlands just as those academics examine Dutch folklore. But then, the novel being what it is, the two are maybe not mutually exclusive and Het Bureau is a novelistic museum which we do not so much read as wander through, gawking, gasping and giggling at the bizarre way the inhabitants of the late 20th century allowed their work to consume their life. And viewed like that, it is probably not at allt strange but seems like an always intended part of Het Bureau that when the original for the novel’s Institute was moving, its staff were giving guided tours to the public while wearing tags with the names of their counterpart novel characters.
One of the central conundrums for writers of realistic novels during the second half of the nineteenth century was how to describe boredom in a way that was not boring in itself, how to describe the mind-numbing blandness the ordinary life of the ordinary citizen had become without putting readers to sleep. At the end of the 20th century, J.J. Voskuil’s monumental (over 5,000 pages in seven volumes) novel Het Bureau showed that this was no longer a concern, and that by then it had become entirely possible to describe boredom in an utterly boring way and to not only get away with it, but to even produce a national bestseller.
This might sound as if I disliked the novel (of which I have read the first four volumes so far, which is as far as the German translation has progressed at the time at which I’m writing this), but actually the contrary is true: Het Bureau describes the boring everyday lives of boring people doing boring things (mainly) at work and (occasionally) at home, and it does so without any kind of plot to liven things up, using a mostly boring language whose gray blandness is entirely suitable to its subject. Almost 3,000 pages of this (not even to mention the 5,200 of the complete novel) should have been completely unreadable and about as exciting as learning the phone book by heart, but J.J. Voskuil mysteriously manages to achieve an alchemy by which this massive assault of boredom actually becomes transmuted into something compelling and highly entertaining.
I couldn’t really say how he accomplishes it, and from interviews I have read I received the impression that the author doesn’t quite know himself – his explanation that office life is something everyone knows from their own experience and can hence relate to seems not very convincing to me, as there are lots of novels about all kinds of things everyone can relate to which aren’t particularly successful either esthetically or commercially. I think we get closer to the hear of the matter if we consider Het Bureau as part of a novelistic trend that has become very popular in Europe and beyond in recent years: Multi-volume novels that are at least partly autobiographical with a slice-of-life approach to their mundane subject matter and combining an unflinching look at human foibles and weaknesses with an apparently artless, matter-of-fact language. I’m thinking of Elena Ferrante’s Neopolitan Novels and Knausgaard’s My Struggle both of which were huge popular successes not just in their native country but internationally as well, and I’m somewhat surprised that Het Bureau has not been translated into English yet as it clearly belongs to the same category of novel.
Het Bureau, however, while based on the author’s own experiences, is the least personal of those – even though it does have a main protagonist in Maarten Koning, and we learn quite a bit about his private life in the course of the narrative, the novel’s emphasis is on an ensemble cast, and a very huge ensemble at that. At the centre is of course the titular office, the “Institute for Cultural Anthropology” (I’m not quite sure whether that is the correct English translation – it’s “Volkskunde” in the German version, a term which even today retains some traces of its Nazi origins, something which plays an important part in Voskuil’s novel as well), and the novel follows its vagaries over the course of 30 years. The model for Voskuil was not confessional literature then, and the literary progenitor looming in the background appears to me to be not so much Proust but rather Balzac. Indeed, I think in a way Het Bureau is the Comédie Humaine of the twenty-first century – except that Voskuil’s backstabbing bureaucrats are but a pale shadow of Balzac’s larger-than-life characters. The power-hungry, morally ruthless members of the rising bourgeoisie have all joined the civil service and turned into narrow-minded quibblers who scramble for a place in a committee, plot to overthrow their superiors or fake chronical illnesses – mean and petty rather than evil, the wolves and sharks of the nineteenth century have mutated into Chihuahuas and guppies.
Possibly one might even have to go farther back to find something comparable to Het Bureau – the afterword to the second volume mentions novels about civil servants being a a genre in ancient China. I know next to nothing about ancient (or, indeed, contemporary) Chinese novels, but am seriously considering to remedy this once I’m done with the translated volumes of Voskuil. Since finishing the fourth volume of Het Bureau, I have read The Scholars by Wu Jingzi, a Chinese novel from the early 18th and supposedly a satire on the feudal examination system in ancient China, and there are indeed quite a few parallels one could draw. Parallels, though, which one could just as well draw between Wu Jingzi and Balzac, which is where things would start to get really interesting, in so far as one could start wondering just how big a debt Western realism owes to the Chinese novel… but that would probably lead us just a tad too far astray.
Back to Voskuils and Het Bureau then, which despite its possible roots in classical and undoubted parallels in contemporary literature offers a reading experience quite unlike anything else. Mainly, I think, it is the combination between its vast scope with a simultaneous attention to minute detail which produces a weird, hypnotic effect on the reader, an effect which is even further enhanced by the constant repetition of events and endless circularity of arguments – Philip Glass should turn this into an opera, or even better a series of operas, the Ring of minimalist music. In fact, similar to Glass’ music, even as nothing new ever seems to happen, the same persons doing the same things over and over or refusing to do them again and again with always the same arguments, even as the novel’s main protagonist despairs of the mind-crushing monotony and sameness, there are shifts and changes happening throughout the volumes. True, they occur at about the speed of continental drift, but they are noticeable – while the first volume of the novel still gives a large amount of space to the actual work the employees of the Institute do, this moves increasingly into the background as the novel progress, to be replaced by intritues both inside the office itself as well as the wider world of Europena academia. In parallel to that, Maarten Koning changes, too; while he never (not until the end of volume four at least) ceases to view the work he is doing as essentialy pointless and devoid of any real purpose, that work takes up more and more of his life, to the continued (and very vocal) chagrin of his wife who finds her time with her husband being eaten up by his office life.
Het Bureau spans several decades, and during that time, a whole host of people come and go, none of which is (and that includes the protagonist and alter ego of the author, Maarten Koning) particularly likeable – even people who appear nice when we encounter them for the first time eventually become ground down by the mindless apparatus of the “Institut für Volkskunde” and invariably end up showing their unlikable, sometimes even their outright nasty side. While not every single member of the novel’s huge cast is equally memorable, many of them will stick in the reader’s memory. To name just two of those, there is Director Beerta, the founder of the Institute and initially Maarten’s boss – he is basically a windbag with a knack for ingratiating himself with the winning side in any argument. He is utterly without scruples about backstabbing even his closest colleagues, but at the same time possesses an undeniable charm which lets him get away with it again and again. Utterly without charm, on the other hand, is Bart Asjes, one of Maarten’s subordinates, and quite likely the most unlikable character I have ever encountered in any piece of fiction. He not only refuses to do any work, but gets everyone who tries to make him do anything involved in lengthy, pointless arguments; he is always opposed on general principle to everything anyone else proposes, but of course never has anything constructive to offer in return. One really has to read the novel to appreciate just how much of a pain he is, and it indeed in things like this characterisation of Bart Asjes where Voskuil’s method pays off gloriously – after having been mercilessly exposed to one of his suadas for the dozenth time, the reader eventually starts to hate Bart just as much as Maarten does, and I caught myself several times grinding my teeth at the prospect of him sabotaging yet another entirely reasonable suggestion. By sparing the reader nothing, by elaborating every painful detail and then repeating it over and over again, the reader gets drawn into the story just as Maarten is swallowed up by the office, and the unfurling of events ultimately achieves an almost physical impact, even in spite of the mostly bland prose.
This again makes reading Het Bureau sound like an unpleasant experience, so let me hasten to add once again that it is emphatically not so, but to the contrary remains highly enjoyable even over 3,000 pages of utter meaninglessness. This is at least partially due to the novel being quite funny – not in a comedy way, nothing here is played for laughs, and it can be very depressing at times. There is no comedic mise-en-scène here at all, but the bare factuality of what happens or does not happen is often so utterly absurd that the reader finds himself laughing out loudly even while blinking in disbelief at what they just read. Again, this is something one has to experience and which can’t really be summarized as the effect is achieved by the peculiar way the novel unspools its narrative. In fact, I could not help but wonder whether Het Bureau really should be considered a novel and not rather a work of Cultural Anthropology, which investigates and preserves the strange rituals of 20th century academics in the Netherlands just as those academics examine Dutch folklore. But then, the novel being what it is, the two are maybe not mutually exclusive and Het Bureau is a novelistic museum which we do not so much read as wander through, gawking, gasping and giggling at the bizarre way the inhabitants of the late 20th century allowed their work to consume their life. And viewed like that, it is probably not at allt strange but seems like an always intended part of Het Bureau that when the original for the novel’s Institute was moving, its staff were giving guided tours to the public while wearing tags with the names of their counterpart novel characters.
December 5, 2025
Herkenbaar beeld van het werken op kantoor. Hilarisch ondanks dat er weinig gebeurt. Het wetenschappelijk werk ervaart Maarten Koning als zinloos. Een pré dat de werknemers een sociaal rafelrandje hebben. Prachtige verhalen. Maarten Koning moet laveren tussen thuis en werk, tussen idealen en brood op de plank. Meneer Beerta leert hem de kneepjes van het politieke vlak, waartegen Maarten zich soms standvastig verzet. Door de omgeving te duiden krijgt protagonist Koning vorm. Benieuwd naar deel twee!
November 13, 2014
Al twintig jaar lang hoor ik steeds: je moet Voskuil eens lezen. Dat vond ik erg bedreigend en ik zei dan altijd: Dat ga ik natuurlijk niet doen. Het leken me verschrikkelijke boeken. Ik had er alleen geen argumenten voor. Alles in mij verzette zich tegen dat advies, maar ik had geen verweer en voelde me in de steek gelaten. Dan zweeg ik verward en ging ontevreden over mezelf naar huis.
Maar nu ben ik er dan toch maar eens aan begonnen en het is mieters. Het is natuurlijk allemaal onzin, en die Maarten Koning is verschrikkelijk. Maar dat is juist zo leuk.
Maar nu ben ik er dan toch maar eens aan begonnen en het is mieters. Het is natuurlijk allemaal onzin, en die Maarten Koning is verschrikkelijk. Maar dat is juist zo leuk.
October 26, 2025
Wat een heerlijk boek! Dat ik dit niet eerder ben gaan lezen. Zo herkenbaar ook al die kantoorsituaties, maar ook de manier van zijn van de hoofdpersonen Maarten en Nicolien Koning: kindervrij en levend met een kat en hun vrije tijd bestedend in de natuur, met vrienden en met kranten en boeken. Het leukste vond ik het om alle eigenaardigheden en de onderhuidse grapjes en sneren van de personages op kantoor te lezen. Ben benieuwd hoe het verdergaat. Ik heb deel 1 afwisselend gelezen op mijn e-reader en met het echte boek. Tot nog toe had ik deel 2-7 niet in boekvorm, maar een hele lieve vriendin heeft mij deze als verrassing gestuurd, dus nu kan ik verder lezen.
October 19, 2023
Maarten Koning voelt zich permanent bedreigd op het Bureau, is verdomd bang voor 'de mensen' en vindt zijn baan en het vakgebied waarin hij is afgestudeerd flauwekul. Zijn vrouw veracht zijn baan, eenvoudigweg omdat het een baan is. Als iemand hem vraagt waarom hij dan zijn werk doet, dan antwoordt hij: 'Omdat ik niets beters weet.' Zijn collega's zijn allemaal gepromoveerd, maar dat vindt Koning onzin: 'Het is niet genoeg dat ze hun hobbies op staatskosten mogen exploiteren en het vuile werk door anderen laten opknappen, ze willen ook nog eens bevestigd hebben dat het zin heeft en dat ze tot de top van de cultuur behoren'. Hij zit op de kamer bij meneer Beerta, de directeur van het bureau. Beerta neemt het werk juist uiterst ernstig, al is dit altijd met een kwinkslag.
Door de interactie tussen Koning en Beerta en de andere medewerkers van het Bureau (het overgrote deel van de roman is geschreven in dialoogvorm) is de roman droogkomisch. Ik heb zelden zo vaak gegniffeld tijdens het lezen. Een genot voor wie zich graag onderdompelt in de absurditeit van het kantoorbestaan. Volgens kantoorlogica is het bijvoorbeeld verstandig om een nieuwe medewerker al twee jaar voor aanvang van het dienstverband op de begroting te zetten, omdat het eerste verzoek om extra personeel toch altijd wordt afgewezen. De eerste 779 pagina's van deze 'soap voor intellectuelen' (zoals de romancyclus wel is genoemd) zijn voorbijgevlogen, ik heb al zin in het volgende deel.
Door de interactie tussen Koning en Beerta en de andere medewerkers van het Bureau (het overgrote deel van de roman is geschreven in dialoogvorm) is de roman droogkomisch. Ik heb zelden zo vaak gegniffeld tijdens het lezen. Een genot voor wie zich graag onderdompelt in de absurditeit van het kantoorbestaan. Volgens kantoorlogica is het bijvoorbeeld verstandig om een nieuwe medewerker al twee jaar voor aanvang van het dienstverband op de begroting te zetten, omdat het eerste verzoek om extra personeel toch altijd wordt afgewezen. De eerste 779 pagina's van deze 'soap voor intellectuelen' (zoals de romancyclus wel is genoemd) zijn voorbijgevlogen, ik heb al zin in het volgende deel.
June 21, 2011
Say hello to my new addiction; this first part of the 7 volume (> 5000 pages) monstrous novel, spans about 760 pages and not one of them is boring.
The novel is an autobiographical account of the life of a self conscious young man who studied Dutch language in university and who accepts a job at a national "Folk art and language institute". He despises science and hierarchy but hates being a teacher even more.
The novel is about being powerless against the weight of the world. Although Maarten, the protagonist, has zero interest in his work and hates his colleagues considering themselves important, during the novel you see him very gradually changing and becoming just like them.
Luckily there are 4300 more pages to read.
The novel is an autobiographical account of the life of a self conscious young man who studied Dutch language in university and who accepts a job at a national "Folk art and language institute". He despises science and hierarchy but hates being a teacher even more.
The novel is about being powerless against the weight of the world. Although Maarten, the protagonist, has zero interest in his work and hates his colleagues considering themselves important, during the novel you see him very gradually changing and becoming just like them.
Luckily there are 4300 more pages to read.
September 2, 2022
'Mieters boek'. Zei hij ironisch. 'Maar dat blijft sub rosa.'
February 9, 2020
Wat een m-mieters eerste d-deel van deze romancyclus. De op het eerste gezicht saaie kantoorbeschrijvingen volgen elkaar in rap tempo op, waarna het bijzondere in het alledaagse snel naar boven komt drijven.
August 30, 2020
Ik heb dit boek gelezen omdat het geen pretenties heeft.
June 8, 2025
Dit is verreweg het saaiste boek dat ik ooit gelezen heb en tegelijkertijd een van de meest boeiende. Het is zo heerlijk Hollands en vervult me daarmee stiekem met grote trots (en enige schaamte).
April 6, 2021
Fenomenaal boek. Het beschrijft het wel en wee op het wetenschappelijk instituut 'het Bureau', te Amsterdam. Het perspectief wordt verzorgd door Maarten de Koning, het alter-ego van schrijver J.J. Voskuil. Vrijwel alles wat in dit boek gebeurd is, heeft daadwerkelijk plaatsgevonden. En dat is goed te merken aan de beschreven situaties. Er heerst een ontzettend kleinburgerlijk klimaat op het bureau. Er zijn erg veel kleine irritaties, wrijvingen, en conflicten die zo typerend zijn voor de kantooromgeving.
De grootste wrijving is dat meneer De Koning de wetenschap maar onzin vindt. Hij geloof niet in de dikdoenerij van promotie onderzoek en titels. Alles wat er op het instituut plaats vindt, ziet hij als een intellectuele hobby, maar niet meer dan dat. Hij probeert iedere vorm van macht te ontwijken, maar hij trekt het nog veel minder wanneer mensen die status en macht nastreven het daadwerkelijk krijgen. Dit leidt tot treffende beschrijvingen en grappig situaties. Zeker wanneer hij tegen zijn wil in vaak toch in situaties belandt waar hij toch voor meer verantwoordelijkheid moet kiezen. Hij probeert daarbij bondgenoten om zich heen te verzamelen die de wetenschap ook niet zo serieus nemen, zoals Ansing en Beerta. Maar gaandeweg voelt hij zich verraden door deze personen. Ansing neemt ontslag en verhuisd, terwijl hij Beerta er van verdenkt dat hij de wetenschap wel degelijk serieus neemt.
Waar dit boek zo goed in slaagt is dat het zo ontzettend beschrijvend blijft. De situaties worden wel vaak vanuit De Koning bezien, maar veel poespas wordt er niet aan toegevoegd. Ik vond het een heerlijkheid om te lezen. Uit het leven gegrepen, geen gekkigheid, maar de werkelijkheid in al haar rauwe saaiheid. Want pas juist in die rauwe, beschrijvende saaiheid is men in staat om er de absurditeit van in te zien.
De grootste wrijving is dat meneer De Koning de wetenschap maar onzin vindt. Hij geloof niet in de dikdoenerij van promotie onderzoek en titels. Alles wat er op het instituut plaats vindt, ziet hij als een intellectuele hobby, maar niet meer dan dat. Hij probeert iedere vorm van macht te ontwijken, maar hij trekt het nog veel minder wanneer mensen die status en macht nastreven het daadwerkelijk krijgen. Dit leidt tot treffende beschrijvingen en grappig situaties. Zeker wanneer hij tegen zijn wil in vaak toch in situaties belandt waar hij toch voor meer verantwoordelijkheid moet kiezen. Hij probeert daarbij bondgenoten om zich heen te verzamelen die de wetenschap ook niet zo serieus nemen, zoals Ansing en Beerta. Maar gaandeweg voelt hij zich verraden door deze personen. Ansing neemt ontslag en verhuisd, terwijl hij Beerta er van verdenkt dat hij de wetenschap wel degelijk serieus neemt.
Waar dit boek zo goed in slaagt is dat het zo ontzettend beschrijvend blijft. De situaties worden wel vaak vanuit De Koning bezien, maar veel poespas wordt er niet aan toegevoegd. Ik vond het een heerlijkheid om te lezen. Uit het leven gegrepen, geen gekkigheid, maar de werkelijkheid in al haar rauwe saaiheid. Want pas juist in die rauwe, beschrijvende saaiheid is men in staat om er de absurditeit van in te zien.
Read
July 7, 2025Mieters boek.
December 14, 2025
766 bladzijden troosteloosheid die merkwaardig genoeg op geen enkel moment tegensteken of saai worden. Een en ander is te danken aan de zwierige dialogen en de snel op elkaar volgende, soms hilarische, soms tragische scenes vol kleinmenselijke interacties. Een oud-collega prees deze cyclus en vatte die perfect voor me samen: "Er gebeurt van alles, maar eigenlijk gebeurt er niks." Rest in peace, Rik.
October 11, 2025
Om het maar in het Engels te zeggen: it grows on you.
September 16, 2012
Mooie beschrijving van de dagelijkse 'belevenissen' op een wetenschappelijk instituut.
Maarten Koning ziet zijn werk bij het Bureau slechts als een manier om zijn brood te verdienen. Hij heeft totaal geen interesse voor zijn werkzaamheden, die voornamelijk bestaan uit het onderzoek doen naar culturele verschijnselen en het bezoeken van correspondenten. Naar mate het boek vordert raakt Maarten, tegen zijn zin, steeds meer betrokken bij allerhande cultuurcommissies en -besturen.
De personages zijn ook het vermelden waard. Niemand is vrij van enige imperfecties. Zo maakt de lezer kennis met de tirannieke Nicolien Koning, die haar echtgenoot het liefst de hele dag thuis ziet en leert men meneer Beerta kennen, een latente homoseksueel die het Bureau als zijn levenswerk beschouwt. Toch houdt hij zich, zoals veel directeuren, vooral bezig met nevenfuncties. Verder heeft Maarten talloze kleurrijke collega's, zoals de volkse De Bruin, de hysterische juffrouw (mevrouw!) Haan en de norse Balk. Nergens worden de karakters typetjes, wat wel een gevaar kan zijn als je zoveel personen in een roman wilt stoppen.
Doordat het verhaal op het eerste gezicht blijft voortkabbelen, worden normale gebeurtenissen, zoals een rondvaart ter gelegenheid van het afscheid van directeur Van der Haar en zelfs het presenteren van kersenbonbons bij de koffie tot zeer speciale gelegenheden verheven. Voskuil zet de gezapigheid van het kantoorbestaan perfect neer.
Maarten Koning ziet zijn werk bij het Bureau slechts als een manier om zijn brood te verdienen. Hij heeft totaal geen interesse voor zijn werkzaamheden, die voornamelijk bestaan uit het onderzoek doen naar culturele verschijnselen en het bezoeken van correspondenten. Naar mate het boek vordert raakt Maarten, tegen zijn zin, steeds meer betrokken bij allerhande cultuurcommissies en -besturen.
De personages zijn ook het vermelden waard. Niemand is vrij van enige imperfecties. Zo maakt de lezer kennis met de tirannieke Nicolien Koning, die haar echtgenoot het liefst de hele dag thuis ziet en leert men meneer Beerta kennen, een latente homoseksueel die het Bureau als zijn levenswerk beschouwt. Toch houdt hij zich, zoals veel directeuren, vooral bezig met nevenfuncties. Verder heeft Maarten talloze kleurrijke collega's, zoals de volkse De Bruin, de hysterische juffrouw (mevrouw!) Haan en de norse Balk. Nergens worden de karakters typetjes, wat wel een gevaar kan zijn als je zoveel personen in een roman wilt stoppen.
Doordat het verhaal op het eerste gezicht blijft voortkabbelen, worden normale gebeurtenissen, zoals een rondvaart ter gelegenheid van het afscheid van directeur Van der Haar en zelfs het presenteren van kersenbonbons bij de koffie tot zeer speciale gelegenheden verheven. Voskuil zet de gezapigheid van het kantoorbestaan perfect neer.
March 29, 2022
Heerlijk en ontluisterend. Ik ga heel lekker op Maarten die de hele tijd dingen zegt als `die man zou vernietigd moeten worden´ en ´dat is toch een fascist!´ Tegelijk is het zo heerlijk kneuterig als er mensen boos worden omdat er niet op de juiste manier iets wordt gecommuniceerd, is Maarten negen van de tien keer ziedend of kwaad en wordt Nicolien boos omdat Maarten z'n werk te serieus neemt. Kan niet wachten op deel twee.
June 25, 2020
God wat geniet ik hiervan. Die in en in droge humor en pietluttigheid en het gemopper oh het gemopper.
July 21, 2022
Dit boek is het eerste van de reeks “Het bureau”.
Meer dan 500 blzn. over Maarten Koning die gaat werken bij een overheidsdienst.
Zeer herkenbaar voor mij, goed geschreven ook, maar toch wat te lang. Het blijft maar duren en er gebeurt niet méér dan in het gewone leven.
Elke keer als ik dacht “Dit is toch al te saai”, kwam er weer een beter stuk, zodat ik het toch maar helemaal uit las.
De stukken die in het dialect geschreven zijn (de spreektaal van een boer die ze gaan interviewen) zijn onleesbaar en ze zijn ook niet nodig om het verhaal te kunnen volgen.
Hier en daar, zeker naar het einde toe, heb ik wat diagonaal gelezen.
Het boek geeft een goed tijdsbeeld: begin jaren ’60: fichebakken, schrijfmachines, carbonpapier, de weerzin tegen een bandrecorder… (30 jaar later was er een even grote weerzin tegen de eerste computers.)
De vrouw van de hoofdpersoon is wel een beetje ongeloofwaardig. Zij is uitdrukkelijk alleen maar “de vrouw van”, goed om thee te zetten en af en toe mee te gaan naar uitstapjes met het Bureau.
Ze is huisvrouw, zonder kinderen, en lacht met de mannen mee als die zeggen dat ze zeer goed is in ‘niets doen’. Een karikatuur dus.
Nu ik dit zo aan het schrijven ben, besef ik dat het hele boek eigenlijk een karikatuur is.
Ook de andere karakters in het boek zijn karikaturen: de collega met psychische problemen, de vrouwelijke collega, meneer Beerta, enz.
Maarten vindt zijn job onzin, maar hij stopt er wel veel tijd in, met talloze vergaderingen buiten de reguliere arbeidstijd.
Maarten is gelukkig. Maarten is diep ongelukkig. Maarten is toch weer wél gelukkig.
De rest van deze serie laat ik maar aan mij voorbij gaan.
Meer dan 500 blzn. over Maarten Koning die gaat werken bij een overheidsdienst.
Zeer herkenbaar voor mij, goed geschreven ook, maar toch wat te lang. Het blijft maar duren en er gebeurt niet méér dan in het gewone leven.
Elke keer als ik dacht “Dit is toch al te saai”, kwam er weer een beter stuk, zodat ik het toch maar helemaal uit las.
De stukken die in het dialect geschreven zijn (de spreektaal van een boer die ze gaan interviewen) zijn onleesbaar en ze zijn ook niet nodig om het verhaal te kunnen volgen.
Hier en daar, zeker naar het einde toe, heb ik wat diagonaal gelezen.
Het boek geeft een goed tijdsbeeld: begin jaren ’60: fichebakken, schrijfmachines, carbonpapier, de weerzin tegen een bandrecorder… (30 jaar later was er een even grote weerzin tegen de eerste computers.)
De vrouw van de hoofdpersoon is wel een beetje ongeloofwaardig. Zij is uitdrukkelijk alleen maar “de vrouw van”, goed om thee te zetten en af en toe mee te gaan naar uitstapjes met het Bureau.
Ze is huisvrouw, zonder kinderen, en lacht met de mannen mee als die zeggen dat ze zeer goed is in ‘niets doen’. Een karikatuur dus.
Nu ik dit zo aan het schrijven ben, besef ik dat het hele boek eigenlijk een karikatuur is.
Ook de andere karakters in het boek zijn karikaturen: de collega met psychische problemen, de vrouwelijke collega, meneer Beerta, enz.
Maarten vindt zijn job onzin, maar hij stopt er wel veel tijd in, met talloze vergaderingen buiten de reguliere arbeidstijd.
Maarten is gelukkig. Maarten is diep ongelukkig. Maarten is toch weer wél gelukkig.
De rest van deze serie laat ik maar aan mij voorbij gaan.
November 6, 2025
The office avant la lettre (of althans, hoe ik het me voorstel want heb the office nooit gekeken). Het is toch bijzonder hoe iets zo ogenschijnlijk saais zo vermakelijk en ontspannend kan zijn. Ik heb er enorm van genoten.
Read
December 30, 2021Mijn vader grinnikte toen hij zag dat ik aan Het Bureau begonnen was en vroeg me of ik alle 7 delen (zo'n 5000 pagina's) ging lezen. Ik antwoorde van nee, waarop hij zei: "Wacht maar af tot je deze uit hebt."
En dat snap ik wel. Het is heerlijk geschreven. De gebeurtenissen zijn saai maar toch verloopt het verhaal vlot, er is weinig psychologische analyse maar toch voel je diep de sfeer en de personages.
Zo'n boek waarvan je niet wil dat het hoofdpersoon te herkenbaar voor jezelf is.
En dat snap ik wel. Het is heerlijk geschreven. De gebeurtenissen zijn saai maar toch verloopt het verhaal vlot, er is weinig psychologische analyse maar toch voel je diep de sfeer en de personages.
Zo'n boek waarvan je niet wil dat het hoofdpersoon te herkenbaar voor jezelf is.
June 29, 2012
Een'mens erger je niet'boek. De dialogen waren soms geweldig en ik had de neiging tot highlighten
Het hoofdpersonage Maarten sleepte zich voort door de tijd op het bureau en dat merk je ook in het boek. Terwijl het hele boek toch een periode van 7 jaar beschijft.
Het hoofdpersonage Maarten sleepte zich voort door de tijd op het bureau en dat merk je ook in het boek. Terwijl het hele boek toch een periode van 7 jaar beschijft.
October 23, 2023
Bijna 800 pagina’s zonder dat er écht iets gebeurt. Toch blijf je geboeid. Althans, het grootste deel van het boek. En dat is knap. Een mieters verhaal zonder pretentie, zoals Maarten de Koning zou zeggen.
February 10, 2022
Ik vond het goed en heel grappig. Er zijn veel literaire elementen die dit boek niet heeft. Maar heel bewonderenswaardig is zijn voorstellingsvermogen van hyper-realistisch fantasieloze situaties. Bijzonder (grappig) hoe hij ze omschrijft en hoe je langzaam de complexe karakters en relaties leert kennen. Ik heb achthonderd pagina's met plezier en verwondering en interesse gelezen.
January 30, 2022
Enorm boek over ontzettend kleine zaken. De karakters ontwikkelen zich niet zo zeer, maar je leert ze op een raar intieme manier steeds beter kennen.
‘Ik heb gisteren voor het eerst van mijn leven gekanood. Het was een openbaring.’ (p.393)
‘Ik heb gisteren voor het eerst van mijn leven gekanood. Het was een openbaring.’ (p.393)
February 2, 2022
Grappig, en enigmatisch... niet erg overweldigend alleen
March 21, 2025
Hilarisch en absurd!! Iedereen in dit boek is gek, wat maakt dat je hoofdschuddend, smalend en hardop lachend doorleest. Heel alledaagse kantoor interacties, maar dan met mensen naast wie je het waarschijnlijk nog geen uur vol zou houden op je eigen kantoor. Ook heel mooi inkijkje in de normen en waarden van de jaren 60 en 70 in Nederland, en voor mij een ontdekking hoe de linkse elite toen deed en dacht, ik wist daar niets van.
February 8, 2021
Ik heb me voorgenomen dit jaar Het bureau te herlezen. Daar kan ik rustig een jaar over doen, en misschien langer, omdat het feitelijk niet meer is dan een tot roman omgewerkt dagboek. Ik herinner me dat Kees Fens, toen ik hem bezocht, tegen mij zei dat hij het boek niet had gelezen, omdat hij ”Bij nader inzien” niks vond. Soms zag hij Voskuil wel eens lopen aan de overkant van de gracht, maar hij was er nooit toegekomen hem aan te spreken. Ook een beetje uit gemakzucht, want dan hoefde hij hem niet te zeggen wat hij van zijn boeken dacht. Ik kon het altijd goed vinden met Kees Fens, wiens maandagstukken ik zondagavond vaak doorgaf, en tegen wie ik rustig kon zeggen ervan vond. Dat waardeerde hij, ook als ik kritiek had. Ingeval van Voskuil heb ik gezegd dat ik het wel goede boeken vond, maar daar ging hij niet op in.
October 29, 2018
Dit smaakt naar meer. Een wonderlijk boek.
Maarten Koning, wat ik een prachtnaam vind, is de hoofdpersonage en hij is werkzaam als hoofd volkscultuur op Het Bureau. Zo schrijft de heer Koning over kabouters en de nageboorte van het paard. Doel hierbij is om op een geografische kaart culturele grenzen te ontdekken gezien de verschillende gewoontes van mensen. Maarten Koning is wars van ijver, interessantdoenerij, gewichtigdoenerij, gedrevenheid, pretenties en macht. Hij vindt zijn werk en het werk van Het Bureau zinloos.
Ik vind hem eerlijk en een scherp observator van mensen en dingen.
Het leven beangstigt hem: ‘het leek zinloos geworden. Chaotische leegte waarin hij dreigde te verdwijnen.’
Zijn dromen zijn beklemmend. Leegte, uitzichtloosheid, angsten zijn terugkerende thema’s in zijn dromen: ‘een muur die om zijn bed wordt opgebouwd met een hand over de rand’
In het boek zijn ook geluksmomenten van Maarten Koning opgenomen. Een verlicht raam of stilte geeft hem een geluksgevoel. Zijn geluk lijkt zich te bevinden in de momenten dat hij observeert.
Ik vind Voskuil kernachtig schrijven waardoor hij zuinig is met woorden (ondanks de 7 delen en 5000 pagina’s) en hij grossiert in korte zinnen. Ik houd daarvan. Hij heeft oog voor voorwerpen die zich bevinden in de beschreven ruimtes. Er wordt sfeer gecreëerd door het stelselmatig duiden van de mate van verlichting of lichtinval. Maarten Koning en ook overige personages zeggen herhaaldelijk iets met een irritatie of een onwilligheid en zij doen regelmatig iets werktuiglijk. Ik heb ook mooie ouderwetse woorden en uitdrukkingen gelezen zoals: mieters; de portee; een perfide opmerking; sub rosa. Oh ja, de naamgevingen, die zijn goed. Ter illustratie: naast Maarten Koning wordt onder meer ook juffrouw Haan opgevoerd. Zij gedraagt zich als haantje de voorste en de heer De Bruin verzorgt de koffie op Het Bureau.
De dialogen zijn veelal humoristisch en intrigeren. Zeker de gesprekken tussen Maarten Koning en meneer Beerta. Meneer Beerta is de directeur van Het Bureau. Maarten Koning is werkzaam in de kamer van meneer Beerta. Meneer Beerta past zijn gedrag aan. Hij houdt rekening met de cultuur. Hij conformeert zich aan het gebruikelijke. Hij houdt rekening met dat wat werkt en probeert een goede indruk te maken bij de commissie. Hierin contrasteert hij met Koning. Anton Beerta is pragmatisch en Maarten Koning is star en hij past zich niet aan. Het botst nogal eens tussen Beerta en Koning. Er is ook genegenheid tussen de heren ondanks de irritaties en vele twisten.
Maarten Koning voelt zich genoodzaakt, wat in mijn optiek niet congruent is, om zijn afdeling uit te breiden conform de heersende verwachtingen en plaats te nemen in een commissie ter vervanging van Beerta. De overwegingen en keuzes hiertoe van Maarten Koning worden stellig afgekeurd door zijn vrouw Nicolien. Nicolien is namelijk getrouwd met een man waar zij respect voor heeft en zij is niet getrouwd met een man met status. Als het aan haar ligt stopt Maarten sowieso met werken. De ruzies tussen Nicolien en Maarten zijn treffend verwoord in de echtelijke dialogen.
De relaties worden belicht tussen Maarten Koning en zijn collega’s, vriend Klaas en zijn vader. Frans Veen is werkzaam geweest op Het Bureau. Hij neemt ontslag. Hij blijkt een psychiatrisch patiënt te zijn. Er ontstaat een vriendschap tussen Frans en het echtpaar Koning. Nicolien koestert respect voor Frans, zoals blijkt uit de driegesprekken.
Al gaandeweg volgen we de ontwikkelingen van Het Bureau. Anton Beerta gaat met pensioen.
Het Bureau #1 Meneer Beerta verscherpt allicht mijn zienswijze op werken in het algemeen en het relativeert werken met zekerheid in het bijzonder.
Op naar Het Bureau #2 Vuile handen!
Maarten Koning, wat ik een prachtnaam vind, is de hoofdpersonage en hij is werkzaam als hoofd volkscultuur op Het Bureau. Zo schrijft de heer Koning over kabouters en de nageboorte van het paard. Doel hierbij is om op een geografische kaart culturele grenzen te ontdekken gezien de verschillende gewoontes van mensen. Maarten Koning is wars van ijver, interessantdoenerij, gewichtigdoenerij, gedrevenheid, pretenties en macht. Hij vindt zijn werk en het werk van Het Bureau zinloos.
Ik vind hem eerlijk en een scherp observator van mensen en dingen.
Het leven beangstigt hem: ‘het leek zinloos geworden. Chaotische leegte waarin hij dreigde te verdwijnen.’
Zijn dromen zijn beklemmend. Leegte, uitzichtloosheid, angsten zijn terugkerende thema’s in zijn dromen: ‘een muur die om zijn bed wordt opgebouwd met een hand over de rand’
In het boek zijn ook geluksmomenten van Maarten Koning opgenomen. Een verlicht raam of stilte geeft hem een geluksgevoel. Zijn geluk lijkt zich te bevinden in de momenten dat hij observeert.
Ik vind Voskuil kernachtig schrijven waardoor hij zuinig is met woorden (ondanks de 7 delen en 5000 pagina’s) en hij grossiert in korte zinnen. Ik houd daarvan. Hij heeft oog voor voorwerpen die zich bevinden in de beschreven ruimtes. Er wordt sfeer gecreëerd door het stelselmatig duiden van de mate van verlichting of lichtinval. Maarten Koning en ook overige personages zeggen herhaaldelijk iets met een irritatie of een onwilligheid en zij doen regelmatig iets werktuiglijk. Ik heb ook mooie ouderwetse woorden en uitdrukkingen gelezen zoals: mieters; de portee; een perfide opmerking; sub rosa. Oh ja, de naamgevingen, die zijn goed. Ter illustratie: naast Maarten Koning wordt onder meer ook juffrouw Haan opgevoerd. Zij gedraagt zich als haantje de voorste en de heer De Bruin verzorgt de koffie op Het Bureau.
De dialogen zijn veelal humoristisch en intrigeren. Zeker de gesprekken tussen Maarten Koning en meneer Beerta. Meneer Beerta is de directeur van Het Bureau. Maarten Koning is werkzaam in de kamer van meneer Beerta. Meneer Beerta past zijn gedrag aan. Hij houdt rekening met de cultuur. Hij conformeert zich aan het gebruikelijke. Hij houdt rekening met dat wat werkt en probeert een goede indruk te maken bij de commissie. Hierin contrasteert hij met Koning. Anton Beerta is pragmatisch en Maarten Koning is star en hij past zich niet aan. Het botst nogal eens tussen Beerta en Koning. Er is ook genegenheid tussen de heren ondanks de irritaties en vele twisten.
Maarten Koning voelt zich genoodzaakt, wat in mijn optiek niet congruent is, om zijn afdeling uit te breiden conform de heersende verwachtingen en plaats te nemen in een commissie ter vervanging van Beerta. De overwegingen en keuzes hiertoe van Maarten Koning worden stellig afgekeurd door zijn vrouw Nicolien. Nicolien is namelijk getrouwd met een man waar zij respect voor heeft en zij is niet getrouwd met een man met status. Als het aan haar ligt stopt Maarten sowieso met werken. De ruzies tussen Nicolien en Maarten zijn treffend verwoord in de echtelijke dialogen.
De relaties worden belicht tussen Maarten Koning en zijn collega’s, vriend Klaas en zijn vader. Frans Veen is werkzaam geweest op Het Bureau. Hij neemt ontslag. Hij blijkt een psychiatrisch patiënt te zijn. Er ontstaat een vriendschap tussen Frans en het echtpaar Koning. Nicolien koestert respect voor Frans, zoals blijkt uit de driegesprekken.
Al gaandeweg volgen we de ontwikkelingen van Het Bureau. Anton Beerta gaat met pensioen.
Het Bureau #1 Meneer Beerta verscherpt allicht mijn zienswijze op werken in het algemeen en het relativeert werken met zekerheid in het bijzonder.
Op naar Het Bureau #2 Vuile handen!
This entire review has been hidden because of spoilers.
May 16, 2021
Afgelopen maanden hoorde ik in diverse podcasts Het Bureau geprijsd worden, het zou een geweldig boek zijn, een pageturner en de saaiheid zou verslavend werken. Die saaiheid heeft me de laatste maanden ook erg in zijn greep gekregen; De avonden en Knausgard heb ik met veel plezier gelezen. Het zijn helemaal geen saaie boeken, maar door de vaak minutieuze beschrijving van de werkelijkheid van de hoofdpersoon lijken het behoorlijk saaie boeken; daarbij komend gebeurt er vaak geen drol.
Het Bureau past goed in dit rijtje. Korte scenes met zeer nauwkeurige beschrijvingen van Maarten Koning's bezigheden op Het Bureau. Zeer vermakelijk om te lezen. De karaktertrekken van zijn collega's en in het bijzonder zijn baas Meneer Beerta, de strijd om het wel of niet uitvoeren van een taak het gevoel van leegte bij het nadenken van het nut van het werk. Vooral dat laatste levert mooie overdenkingen op van Koning. Andere hoogtepunten zijn de bezoekjes aan Frans Veen, een oud-collega van Maarten die psychisch niet in orde is en de strijd met Nicolien, de vrouw van Koning. Zij haat het werk van Maarten en alles wat erbij komt kijken en dat laat ze hem duidelijk weten.
Ik ga binnenkort maar eens beginnen aan het volgende deel.
Het Bureau past goed in dit rijtje. Korte scenes met zeer nauwkeurige beschrijvingen van Maarten Koning's bezigheden op Het Bureau. Zeer vermakelijk om te lezen. De karaktertrekken van zijn collega's en in het bijzonder zijn baas Meneer Beerta, de strijd om het wel of niet uitvoeren van een taak het gevoel van leegte bij het nadenken van het nut van het werk. Vooral dat laatste levert mooie overdenkingen op van Koning. Andere hoogtepunten zijn de bezoekjes aan Frans Veen, een oud-collega van Maarten die psychisch niet in orde is en de strijd met Nicolien, de vrouw van Koning. Zij haat het werk van Maarten en alles wat erbij komt kijken en dat laat ze hem duidelijk weten.
Ik ga binnenkort maar eens beginnen aan het volgende deel.
Displaying 1 - 30 of 116 reviews