What do you think?
Rate this book
Lobbyland. De schaduwmachten die ons besturen
Je ziet ze niet, je hoort ze niet, je ruikt ze niet. Maar ze zijn overal. Lobbyisten breken in op elk moment van de besluitvorming – bij ambtenaren, bij Kamerleden en bij bewindspersonen. Op het Binnenhof wordt niets zonder hen besloten. Wordt er over hen gesproken, dan is er iets misgegaan. Te opzichtig geweest, verkeerde personen benaderd op het verkeerde moment. Zelfs als ze een succesje boeken, houden ze het stil. Hun zelfbeeld is helder: de oliemannetjes van de democratie. Dankzij hun inspanningen beschikken politici over de juiste informatie om besluiten te nemen. Maar klopt dat beeld wel?
- GenresPolitics
256 pages, Paperback
Published November 13, 2016
4 people are currently reading
63 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 9 of 9 reviews
March 8, 2021
Prettig leesbaar boekje over lobby in Nederland. Leest als paar longreads of zaterdagkrant-verhalen. Prettige stijl, niet al te veel diepgang (deels ook omdat lobbyisten zich niet altijd in de kaart laten kijken).
Citaten:
Het is juist de poldercultuur van permanent overleg en open lijnen die het zicht op lobbypraktijken bemoeilijkt. Een gezonde omgang met lobby vergt van politici dat ze zich voortdurend de vraag stellen waar informatie vandaan komt, en welk belang ermee wordt gediend.
De ruimte die ontstaat door dat gebrek aan tijd en kennis bij de beslissers wordt dankbaar benut door een groeiend leger lobbyisten, die ieder hun eigen versie van de waarheid aandragen.
Dit zijn dus de mannen en vrouwen met ‘public affairs’ op hun visitekaartje, een term die vaak dienstdoet om ‘lobby’ niet te hoeven gebruiken.
. Een werkbezoek, in Kamertermen. Kennismaking, in lobbyjargon.
Van Drimmelen beoordeelt zijn werk als faciliterend: partijen bij elkaar brengen, inzichten delen. Lobbyisten zijn voor hem onmisbare radartjes in de grote democratische machine; ze doen onderzoek, denken mee over de strategie, werken aan verwachtingsmanagement. Een goede lobbyist is dienstgericht, weet wat de ander nodig heeft.
Een goede lobbyist is niet de tweedehandsautoverkoper die jou iets aansmeert, zoals het cliché wil. Een goede lobbyist verkoopt niets, maar zoekt het belang van de ander en bouwt dat van zichzelf erin, om er zo een gezamenlijk belang van te maken.
De public-affairssector is een meritocratie. Can you get shit done? is het enige waarop men je beoordeelt.
Symbolisch voor de Haagse souplesse is de Rijkspas, die toegang geeft tot het Kamergebouw en de vertrekken van alle fracties – met uitzondering van de pvv, die een beveiligde vleugel heeft. Politici hoeven die pas na hun aftreden niet in te leveren. Ze houden dus vrij toegang tot het centrum van de macht, wat in een nieuwe werkkring heel handig kan zijn.
gebrekkige ondersteuning Kamerleden gevoelig maakt voor de inbreng van lobbyisten, die de informatie willen aandragen waarover parlementariërs niet beschikken
Ze noemt Van Kesteren een lobbyist van de oude stempel. ‘Zo iemand die het belangrijk vindt dat ook de ander met het behaalde resultaat kan thuiskomen. Hij heeft het liefst dat de minister doet alsof hij het allemaal zelf bedacht heeft. Lekker onzichtbaar blijven, en je gesprekspartners de indruk geven dat je hun probleem oplost.
Ieder het zijne’, dat noemt hij het levensgevoel dat hij met de in 2011 overleden Pauw deelde. Dat betekent: inclusief denken, een vraagstuk vanuit het standpunt van de ander benaderen.
Mijn lobbyevangelie bestaat uit drie punten. Wat je zegt moet kloppen. De boodschap moet zeer helder zijn – ben ik langer dan vijf minuten aan het woord, dan dwaalt de aandacht af. En: het moet je gegund worden. Dat laatste is het belangrijkste.
. De loterij als barmhartige samaritaan die niet wil dat ook een ander goede daden verricht – het is een van de perverse kanten van de kansspellobby.
De voornaamste lobbytactiek die rond de kansspelen wordt gehanteerd, is vertraging. Het meest opzichtige staaltje daarvan wordt geleverd door cda-Kamerlid Peter Oskam. Hij komt bij de eerste behandeling van het wetsvoorstel met het buitenissige aantal van zevenhonderd vragen aan de staatssecretaris, volgens betrokkenen vrijwel allemaal door lobbyisten aangedragen.
Met kansspelen wordt het net als met de missie in Afghanistan’, had Mei Li Vos ons in een café in Amsterdam-Zuid verteld. Ze likte erbij aan haar vinger, stak ’m in de lucht. ‘Zo doen we het. De precieze uitkomst weten we gewoon niet. Als de cijfers de doorslag niet geven, bepaalt je mensbeeld de uitslag.’
Zij omarmen hetzelfde recept: transparantie, transparantie, transparantie – goed voor het democratisch proces en het publieksvertrouwen. Timmermans en Juncker stoften een oud lobbyregister uit 2011 af en staken het in een nieuw jasje: wie met een Eurocommissaris of een van zijn topambtenaren wil spreken, moet zich voortaan registreren – met de naam van het bedrijf of de organisatie, het aantal lobbyisten in dienst en het lobbybudget. De belobbyde partij moet op zijn beurt binnen twee weken de afspraak online registreren. In juni 2016 stonden er ruim negenduizend lobbyisten ingeschreven, wekelijks komen er tientallen bij. Dat
In de Nederlandse polderdemocratie is een goede lobbyist niet simpelweg iemand die de juiste informatie brengt waarmee de ontvanger naar believen aan de slag kan. Hij is een samenwerkingspartner voor de politiek. De vertrouweling van wie je weet dat hij je van goede ideeën voorziet, met oplossingen komt. Een natuurlijke gesprekspartner die je graag een vaste plaats aan tafel geeft. Zo hebben we in de polder onze eigen geïnstitutionaliseerde lobby gecreëerd.
Citaten:
Het is juist de poldercultuur van permanent overleg en open lijnen die het zicht op lobbypraktijken bemoeilijkt. Een gezonde omgang met lobby vergt van politici dat ze zich voortdurend de vraag stellen waar informatie vandaan komt, en welk belang ermee wordt gediend.
De ruimte die ontstaat door dat gebrek aan tijd en kennis bij de beslissers wordt dankbaar benut door een groeiend leger lobbyisten, die ieder hun eigen versie van de waarheid aandragen.
Dit zijn dus de mannen en vrouwen met ‘public affairs’ op hun visitekaartje, een term die vaak dienstdoet om ‘lobby’ niet te hoeven gebruiken.
. Een werkbezoek, in Kamertermen. Kennismaking, in lobbyjargon.
Van Drimmelen beoordeelt zijn werk als faciliterend: partijen bij elkaar brengen, inzichten delen. Lobbyisten zijn voor hem onmisbare radartjes in de grote democratische machine; ze doen onderzoek, denken mee over de strategie, werken aan verwachtingsmanagement. Een goede lobbyist is dienstgericht, weet wat de ander nodig heeft.
Een goede lobbyist is niet de tweedehandsautoverkoper die jou iets aansmeert, zoals het cliché wil. Een goede lobbyist verkoopt niets, maar zoekt het belang van de ander en bouwt dat van zichzelf erin, om er zo een gezamenlijk belang van te maken.
De public-affairssector is een meritocratie. Can you get shit done? is het enige waarop men je beoordeelt.
Symbolisch voor de Haagse souplesse is de Rijkspas, die toegang geeft tot het Kamergebouw en de vertrekken van alle fracties – met uitzondering van de pvv, die een beveiligde vleugel heeft. Politici hoeven die pas na hun aftreden niet in te leveren. Ze houden dus vrij toegang tot het centrum van de macht, wat in een nieuwe werkkring heel handig kan zijn.
gebrekkige ondersteuning Kamerleden gevoelig maakt voor de inbreng van lobbyisten, die de informatie willen aandragen waarover parlementariërs niet beschikken
Ze noemt Van Kesteren een lobbyist van de oude stempel. ‘Zo iemand die het belangrijk vindt dat ook de ander met het behaalde resultaat kan thuiskomen. Hij heeft het liefst dat de minister doet alsof hij het allemaal zelf bedacht heeft. Lekker onzichtbaar blijven, en je gesprekspartners de indruk geven dat je hun probleem oplost.
Ieder het zijne’, dat noemt hij het levensgevoel dat hij met de in 2011 overleden Pauw deelde. Dat betekent: inclusief denken, een vraagstuk vanuit het standpunt van de ander benaderen.
Mijn lobbyevangelie bestaat uit drie punten. Wat je zegt moet kloppen. De boodschap moet zeer helder zijn – ben ik langer dan vijf minuten aan het woord, dan dwaalt de aandacht af. En: het moet je gegund worden. Dat laatste is het belangrijkste.
. De loterij als barmhartige samaritaan die niet wil dat ook een ander goede daden verricht – het is een van de perverse kanten van de kansspellobby.
De voornaamste lobbytactiek die rond de kansspelen wordt gehanteerd, is vertraging. Het meest opzichtige staaltje daarvan wordt geleverd door cda-Kamerlid Peter Oskam. Hij komt bij de eerste behandeling van het wetsvoorstel met het buitenissige aantal van zevenhonderd vragen aan de staatssecretaris, volgens betrokkenen vrijwel allemaal door lobbyisten aangedragen.
Met kansspelen wordt het net als met de missie in Afghanistan’, had Mei Li Vos ons in een café in Amsterdam-Zuid verteld. Ze likte erbij aan haar vinger, stak ’m in de lucht. ‘Zo doen we het. De precieze uitkomst weten we gewoon niet. Als de cijfers de doorslag niet geven, bepaalt je mensbeeld de uitslag.’
Zij omarmen hetzelfde recept: transparantie, transparantie, transparantie – goed voor het democratisch proces en het publieksvertrouwen. Timmermans en Juncker stoften een oud lobbyregister uit 2011 af en staken het in een nieuw jasje: wie met een Eurocommissaris of een van zijn topambtenaren wil spreken, moet zich voortaan registreren – met de naam van het bedrijf of de organisatie, het aantal lobbyisten in dienst en het lobbybudget. De belobbyde partij moet op zijn beurt binnen twee weken de afspraak online registreren. In juni 2016 stonden er ruim negenduizend lobbyisten ingeschreven, wekelijks komen er tientallen bij. Dat
In de Nederlandse polderdemocratie is een goede lobbyist niet simpelweg iemand die de juiste informatie brengt waarmee de ontvanger naar believen aan de slag kan. Hij is een samenwerkingspartner voor de politiek. De vertrouweling van wie je weet dat hij je van goede ideeën voorziet, met oplossingen komt. Een natuurlijke gesprekspartner die je graag een vaste plaats aan tafel geeft. Zo hebben we in de polder onze eigen geïnstitutionaliseerde lobby gecreëerd.
July 18, 2017
De ironie van 'Lobbyland' zit hem in het schril contrast tussen de tagline op de achterflap ('Je ziet ze niet. Je hoort ze niet. Maar ze zijn overal!) en de ... saaiheid van sommige hoofdstukken. Ironisch vooral, omdat deze saaie voorstelling net een zeer waarachtige afbeelding van deze 'branche' is. Lobbyen is nu eenmaal vaak niet zo spannend als wat wordt gefantaseerd in de media of in de publieke opinie. Ook de bedoelingen erachter zijn vaak veel legitiemer dan wat wordt voorgesteld. Ik ga ook volledig akkoord wanneer lobbyisten zichzelf 'bloedbanen van de demcratie' noemen. Er moet een manier zijn waarop bedrijven/middenveld/burgers hun zorgen permanent kunnen overmaken aan de politiek, zonder te wachten op verkiezingen. Anderzijds zijn ministers, kabinetten, ambtenaren ook vaak op zoek naar lobby-input (hoewel afhankelijk van het land/regio). De eerste vier hoofdstukken proberen stapsgewijs je wat onder te dompelen in die wereld, door simpelweg te vragen aan mensen wat lobbyen is, en hoe zij het zien. Voor iedereen die dus wat van zijn donderwolk wil afgetrokken worden, is dit een uitstekend boek.
Voor iemand die iets meer thuis is in de lobbywereld en-literatuur, komt dit alles echter vrij obvious over. Dat is hard, want het is ontegensprekelijk een uitstekende aanzet voor de totale leken - een merite op zichzelf. Inhoudelijk zijn de meest relevante topics wel aangehaald, en af en toe erg goed. Zeker de discussie rond de draaideur was erg compleet, en gaat ook verder dan de klassieke politicus-bedrijfsleven switch. De focus op journalisten-woordvoerders toont aan dat de bubbel nog veel hechter en kleiner is dan gedacht. De lobby van burgers wordt ook terecht besproken, een fenomeen die ook stijgende is, en waar Alberto Alemanno onlangs een op zichzelf staand boek over schreef 'Lobbying for Change'. Wat ik miste was een dieper exposé over de link tussen lobby/bedrijven en wetenschappelijk onderzoek, wat ontegensprekelijk een van de subtielste (maar ook veelgebruikte) manieren van lobby is de dag van vandaag. Het stuk hierover kwam over alsof dit een van de zovele manieren van lobby was, zonder daadwerkelijk op de invloed hiervan te focussen. Het laatste hoofdstuk over transparantie was veruit het beste van het boek en geeft een sterk overzicht van hoe verschillende zaken op tafel liggen, zonder dat deze afzonderlijk panacea kunnen zijn. De auteurs gaan zo waarschijnlijk wel voorbij aan de gecombineerde impact die verschillende transparantiemaatregelen kunnen hebben.
Toch kan ik mij niet van de indruk ontdoen dat de manier van schrijven wat lastig is om volgen. To be fair, als Belg was het überhaupt niet makkelijk om geboeid te blijven wanneer 100 Nederlandse politici en middenveldsactoren worden voorgesteld die niet gekend zijn, maar toch. Sommige hoofdstukken bleven lang aanslepen, zoals deze over het gokthema. De lange focus op wat lobby nu eigenlijk is, nam plaats in voor een uitgebreidere focus op thema's die minder aan bod kwamen: wetenschappelijk onderzoek, de link naar EU lobbyen of een uitgebreider antwoord op de vraag wat (en of) hier aan te doen. Het boek eindigt niet echt met een oplossing, of zelfs een statement dat er nu eenmaal niet veel aan te doen is. Op die manier blijft het erg beschrijvend, zonder ook prescriptief aanbevelingen te durven doen. Dat kan verwacht worden. Zeker van een stel sterke onderzoeksjournalisten.
Voor iemand die iets meer thuis is in de lobbywereld en-literatuur, komt dit alles echter vrij obvious over. Dat is hard, want het is ontegensprekelijk een uitstekende aanzet voor de totale leken - een merite op zichzelf. Inhoudelijk zijn de meest relevante topics wel aangehaald, en af en toe erg goed. Zeker de discussie rond de draaideur was erg compleet, en gaat ook verder dan de klassieke politicus-bedrijfsleven switch. De focus op journalisten-woordvoerders toont aan dat de bubbel nog veel hechter en kleiner is dan gedacht. De lobby van burgers wordt ook terecht besproken, een fenomeen die ook stijgende is, en waar Alberto Alemanno onlangs een op zichzelf staand boek over schreef 'Lobbying for Change'. Wat ik miste was een dieper exposé over de link tussen lobby/bedrijven en wetenschappelijk onderzoek, wat ontegensprekelijk een van de subtielste (maar ook veelgebruikte) manieren van lobby is de dag van vandaag. Het stuk hierover kwam over alsof dit een van de zovele manieren van lobby was, zonder daadwerkelijk op de invloed hiervan te focussen. Het laatste hoofdstuk over transparantie was veruit het beste van het boek en geeft een sterk overzicht van hoe verschillende zaken op tafel liggen, zonder dat deze afzonderlijk panacea kunnen zijn. De auteurs gaan zo waarschijnlijk wel voorbij aan de gecombineerde impact die verschillende transparantiemaatregelen kunnen hebben.
Toch kan ik mij niet van de indruk ontdoen dat de manier van schrijven wat lastig is om volgen. To be fair, als Belg was het überhaupt niet makkelijk om geboeid te blijven wanneer 100 Nederlandse politici en middenveldsactoren worden voorgesteld die niet gekend zijn, maar toch. Sommige hoofdstukken bleven lang aanslepen, zoals deze over het gokthema. De lange focus op wat lobby nu eigenlijk is, nam plaats in voor een uitgebreidere focus op thema's die minder aan bod kwamen: wetenschappelijk onderzoek, de link naar EU lobbyen of een uitgebreider antwoord op de vraag wat (en of) hier aan te doen. Het boek eindigt niet echt met een oplossing, of zelfs een statement dat er nu eenmaal niet veel aan te doen is. Op die manier blijft het erg beschrijvend, zonder ook prescriptief aanbevelingen te durven doen. Dat kan verwacht worden. Zeker van een stel sterke onderzoeksjournalisten.
February 1, 2017
Qua stijl is Lobbyland vergelijkbaar met "dit kan niet waar zijn" van Joris Luyendijk. Een specifieke ietwat gesloten beroepsgroep, een serie columns in een krant over het onderwerp, meerdere geïnterviewden die soms een eigen ander licht op de zaak werpen... Maar waar Luyendijk er niet in slaagde iets wezenlijk nieuws over de beroepsgroep bankiers te vertellen zijn de schrijvers van Lobbyland een stuk beter op streek.
De term lobbyist heeft bij velen een ietwat besmette klank. Een worsteling waar de beroepsgroep zelf, maar ook politici bezig houdt. Maar wat maakt iemand lobbyist? Hoeveel zijn er? Hoever gaat hun invloed? Is dat wel zo zwart-wit negatief? Dit boek brengt veel nuance aan, maar laat tegelijk zien dat we daar soms ook te makkelijk over denken.
De term lobbyist heeft bij velen een ietwat besmette klank. Een worsteling waar de beroepsgroep zelf, maar ook politici bezig houdt. Maar wat maakt iemand lobbyist? Hoeveel zijn er? Hoever gaat hun invloed? Is dat wel zo zwart-wit negatief? Dit boek brengt veel nuance aan, maar laat tegelijk zien dat we daar soms ook te makkelijk over denken.
January 28, 2023
Herkenbare passages en mooi om te zien dat in de geactualiseerde versie ook de nieuwe voorstellen wat betreft beleid omtrent lobby zijn meegenomen. Lezend langs de woorden merk je dat de auteurs grondig onderzoek hebben gedaan alsook soms gefrustreerd doordat geïnterviewden niet alles, of moeilijk zaken blootleggen. Benieuwd naar de volgende versie over vijf jaar en welke inzichten dan zijn veranderd.
August 13, 2021
Het boek behandeld lobbywerk vanuit verschillende invalshoeken en is duidelijk gebaseerd op veel (veld)onderzoek. Desondanks vond ik de inzichten niet heel diepgaand. Ook vond ik sommige hoofdstukken wat taai. Prima boek om te lezen, maar geen wow-factor.
March 14, 2017
Interessant boek, maar er wordt soms wel gezocht naar een stok om mee te slaan
January 30, 2017
Opzich wel een leuk kijkje in de wereld van 'lobbyisten'. Desalniettemin vond ik de toon in het boek nog steeds wel negatief. We moeten niet vergeten dat lobbyisten niets anders doen dan informatie aangeven aan parlementariërs. Uiteindelijk is het aan de parlementariër zelf of degene wat doet met de informatie, of niet. Zo'n benadering maakt een lobbyist al een stuk minder schimmig. Want in principe is het allemaal niet zo schimmig.
December 8, 2025
De lobby: een onderwerp waar het te weinig over gaat. Sommige populisten uiten als enigen kritiek op de lobby, en dat is vreemd, aangezien het overduidelijk is hoeveel macht de lobby heeft, dat blijkt ook maar weer uit dit boek. Er wordt helder en in stappen uitgelegd hoe de lobby zoveel macht heeft en hoe zij opereren.
February 6, 2017
Leest als een trein. Goed gebalanceerd geheel aan interview-fragmenten, achtergrond informatie en sappige anecdotes. Met, niet onbelangrijk, een goede portie sarcasme.
Displaying 1 - 9 of 9 reviews