Vingers van marsepein

by Rascha Peper

Amsterdam, 1704. Na de dood van haar ouders wordt de tienjarige Bregtje opgenomen in het huishouden van haar oom Frederik Ruysch, een van de bekendste anatomen van zijn tijd. Ruysch heeft een unieke techniek ontwikkeld om menselijk weefsel te prepareren, een geheim dat anderen hem proberen te ontfutselen. Bregtje komt in aanraking met de concurrentie van haar oom en raakt verzeild in een geraffineerd spel van misleiding en wraak, dat haar leven ingrijpend verandert.

Drie eeuwen later, aan het begin van de 21ste eeuw, woont aan dezelfde Amsterdamse Bloemgracht, recht tegenover het huis van Bregtje, de tienjarige Benjamin. Van Frederik Ruysch heeft hij nog nooit gehoord, maar daar komt verandering in als hij met zijn vader naar Sint-Petersburg reist en oog in oog komt te staan met Ruysch' preparaten. De diepe indruk die deze op hem maken én een heldhaftige daad geven zijn leven een nieuwe wending.

Hoeveel tijd er ook tussen de levens van de twee kinderen ligt, ze raken elkaar in hun gedachten over leven en dood, verlies en volwassen worden.

Genres: Historical Fiction, Historical, School, Fiction, Dutch Literature, Roman

317 pages, Hardcover

First published January 31, 2008

About the author

Rascha Peper (pseudoniem van Jenneke Strijland) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde in Amsterdam. Na haar studie werkte ze enige tijd als lerares. Ze verhuisde in 1983 vanwege het werk van haar partner naar Wenen. Daar begon ze met schrijven. In 1990 debuteerde ze met de verhalenbundel De waterdame. Haar eerste roman, Oesters, verscheen in 1991. De roman Rico's vleugels werd in 1994 genomineerd voor de AKO Literatuurprijs. In 1996 won ze de Multatuliprijs voor Russisch blauw. In het najaar van 1999 verhuisde ze naar New York. Haar roman Vingers van marsepein (2008) gaat over Frederik Ruysch (1638-1731). Ze schreef regelmatig columns in het NRC Handelsblad.

In 2010 stapte ze over van uitgeverij Nieuw Amsterdam naar Querido.
Enkele van haar boeken zijn in het Duits vertaald. De vertaling van Russisch blauw verscheen in 1997 onder de titel Russisch Blau. Van Oesters verscheen in 2002 een vertaling onder de titel Das Mädchen, das vom Himmel fiel; van Wie scheep gaat verscheen in 2006 een vertaling onder de titel Visions of Hanna.

In oktober 2012 gaf ze in een interview in het NRC aan een ongeneeslijke vorm van alvleesklierkanker te lijden. Ze overwoog een collega schrijver te vragen de tweedelige roman, waar al jaren werk in zat, te voltooien. Uiteindelijk heeft ze het eerste deel nog zelf kunnen omwerken tot zelfstandig te lezen roman en van het tweede deel maakte ze een synopsis gereed.

Reviews

[Johanna · Rating 4 out of 5]

This was actually really good! Very interesting setting. There was some pretty dark subject matter, but mostly it actually felt like it wasn't necessarily written for adults, it read like YA or even middle grade, which made it a lot easier to get through.

[Chantal · Rating 3 out of 5]

Lees mijn recensie op:
https://coffeendcookie.wordpress.com/...

[Gerda · Rating 4 out of 5]

A historical Duch novel. Two stories in one. One story about a 10 year old girl in 1704, living in Amsterdam at a street called Bloemergracht. The other story about a 10 year old boy, living in the same street on the opposite side, living in present times.

The girl lives with a family called Ruysch. Her uncle is Frederick Ruysch, famous for preparing dead fetuses, body parts and animals. Tsar Peter the Great lived in Holland for a couple of years and visited the house and lab of Ruysch. Later in life Frederick Ruysch sells his collection to the Tsar along with the formula to make dead bodyparts look lively pink.

The boy travels with his father to St. Petersburg and is enthralled when he sees part of the Ruysch collection in a museum, still looking alive.

The story of each of the kids is nice enough to read, but I also like the way daily life in early Amsterdam is described. A very interesting and good read!

[Ingrid · Rating 5 out of 5]

Mooi boek, met interessante geschiedenis. Beide kinderen overzagen de consequenties van hun daden niet, zoals dat ook is bij kinderen van die leeftijd. De fantasie van Ben ging mij wat ver, breinaalden van de toiletjuffrouw met oogbollen er op gespiest, maar dat is maar een klein detail. Het boek is een aanrader.

[Boekdagboek van Annemieke · Rating 3 out of 5]

We lezen afwisselen in het verleden en meer hedendaags en ik vind het mooi hoe je dat meteen aan het taalgebruik merkt. In het verleden volgen we een meisje dat bij anatoom Ruysch in woont. Ruysch beheerst unieke technieken om preparaten te maken en andere anatomen azen op zijn technische geheim. In de alternerende hoofdstukken volgen we een jongen die op reis in Rusland in een museum dergelijke preparaten te zien krijgt.
Als bioloog en anatomie docent vond ik de details over het prepareren van lichaamsdelen en dieren heerlijk, maar ik kan me indenken dat niet iedereen die mening is toebedeeld. Soms is het tempo dan ook wat traag.

Leuk boek!

[Rianne · Rating 3 out of 5]

Eerste 130 bladzijdes was ik zo doorheen, de rest van het boek moest ik wat meer moeite voor doen. Het verhaal van Bregtje vond ik het beste, dat van Benjamin sloot er ergens in de verte wel op aan, maar daar bleef het dan ook bij. Had gehoopt dat de connectie tussen die twee verhalen wat duidelijker zou worden, maar helaas.

[Lisa · Rating 2 out of 5]

Dnf. Was te lui om dit boek te lezen en heb uiteindelijk maar een scholieren.com samenvatting in mn hoofd gestampt. Ik hoefde mijn recensie niet opnieuw te doen dus ik denk dat de leeraar niks door heeft gehad. 👍 Eind goed al goed.

[Mettie · Rating 2 out of 5]

Ik vind het een middelmatig kindeboek en gaat over het achternichtje van Frederick Ruysch

[Klaas Bisschop · Rating 4 out of 5]

Met een aan achteloosheid grenzende stijl beschrijft Rascha Peper de levens van Bregtje die zo rond het jaar 1700 leefde, en Ben die in onze huidige tijd leeft. De vanzelfsprekendheid waarmee Peper kleurrijke details uit de omgeving en het gedrag van mensen schildert, met woorden die precies bij dié tijd passen en die tijd ook oproept, verdient bewondering. Zo schetst zij op geloofwaardige wijze het 17e-eeuwse leven, een periode waarin de dood een andere positie had dan tegenwoordig.
Ze vertelt het verhaal van de beroemde anatoom Frederik Ruysch. Hij maakte zijn unieke preparaten door ze eigenzinnig te combineren tot kleine kunstwerkjes, anatomische stillevens. Zij vormen de rode draad in dit boek:

‘Voorhistorische astronautjes in een glazen universum. Dikke wangen en rozenmondjes (…). Marsepeinen armpjes met kuiltjes en kanten mouwtjes. De Siamese tweeling, de armen van de een om de nek van de ander. Laat me niet alleen. Het eeuwige leven van de niet-levensvatbaren.’

De collectie is uiteindelijk gekocht door Tsaar Peter de Grote en tot op heden in de Hermitage van Sint-Petersburg (deels) te zien.

De hoofdpersonen zijn beide nieuwsgierige kinderen van ongeveer 10 jaar, door drie eeuwen van elkaar gescheiden, en beleven elk op hun eigen wijze de ervaringen van verlies, verlangen en volwassenwording, zonder dat het te drakerig te wordt. Peper verweeft deze levens door fraai een aantal parallellen te creëren.
De voor de omgeving nog geheime zwangerschap van een van de twintigste-eeuwse figuren wordt mooi gedoseerd aangediend, uitsluitend door te beschrijven dat de vrouw is gestopt met roken en overgevoelig is geworden voor bepaalde beelden en geuren. Het woord zwanger valt niet.

Dankzij haar vertellerstalent wordt het dagelijks leven uit beide periodes levensecht neergezet maar tegelijk worden de verschillende tijdperken met elkaar verbonden tot één verhaal, een historische roman die ik met veel plezier gelezen heb.

[Joyce Ghijsen · Rating 4 out of 5]

Mooi geschreven, twee verhaallijnen die makkelijk te onderscheiden zijn.
Het einde vind ik wat onbevredigend; ik had de verhalen graag meer zien samenkomen en het verhaal van Ben lijkt niet echt afgerond.

[Roseanne · Rating 3 out of 5]

Het is aan het begin lastig om in het boek te komen, omdat de verhaallijnen door elkaar lopen en de
connectie hiervan nog niet echt duidelijk is. Richting het einde van het boek wordt dit wel duidelijk. Er
zit niet echt spanning in het verhaal. Wel vind ik het leuk dat er verschillende elementen zijn die in
beide verhaallijnen terug komen.

[Wilco · Rating 4 out of 5]

Bijzonder boek over 2 levens; een nichtje van een beroemde medicus in de 17e eeuw en een jongetje van gescheiden ouders in de 20ste eeuw. Ze wonen beiden op dezelfde gracht en zijn zo licht met elkaar verbonden. Die 2 perspectieven maken de stijl een beetje kinderachtig, maar het zijn 2 bijzondere verhalen met spanning, passie en cultuur.

[Isabel Rustige · Rating 4 out of 5]

Beautiful book, very descriptive! At first a little difficult to come into, but the two storylines come beautifulky together and the perspectives written from two children is impressive with interesting thought trails. How the two storylines differ in time but are similar im lost of loved ones got to me.

[Marieke Bijl · Rating 3 out of 5]

Mooie afwisseling tussen heden en verleden. Knap weergegeven, beeldend verteld over preperateur Ruysch.

[Vonne · Rating 4 out of 5]

Een heel origineel boek en het lezen over preparaten is weer wat anders en echt interessant. Ik ging vrij neutraal in dit boek, maar het heeft me zeker positief verrast!

[Emilie John · Rating 4 out of 5]

Moeilijke start daarna richting het einde werd het beter, de verkrachting scènes enz vond ik heel apart en hadden niks te zoeken in dit boek

[Eline Attema Attema · Rating 2 out of 5]

Viel tegen vooral door de 2 verhalen die niet veel met elkaar te maken hadden

[Petra · Rating 4 out of 5]

Op aanraden van een vriendin die zo enthousiast begon over een boek over dieren opzetten, meteen naar de bieb gegaan en deze in huis gehaald. Wat een apart onderwerp, wat altijd al mijn aandacht heeft gehad. Rascha Peper neemt de lezer mee naar de wereld van Frederik Ruysch een bekende preparateur en zijn nichtje wat bij hem ingetrokken is. Zij wordt door slechte invloeden een wat andere kant opgetrokken, hoe gaat ze daar mee om? Maar ook laat ze de wereld zien waar we nu in leven, door middel van Benjamin, zeer herkenbaar. Deze verhalen vinden elkaar natuurlijk op een bepaald punt. Jammerlijk worden ze niet echt verbonden op de een of andere manier. Desondanks leest het verhaal als een trein en ben je bij zowel benjamin als Brechtje (het nichtje) zeer betrokken bij het verhaal als lezer. Een 'kinder'boek, want zo leest het weg, wat ook voor (jong)volwassenen erg leuk blijft (dat dan weer vooral vanwege het taalgebruik: welk kind gebruikt het woord hautain?). Zeker met een interessante insteek van opgezette dieren/mensen!

[Elsje · Rating 4 out of 5]

Weer een schitterende roman, deze Rascha Peper!

Het verhaal
De tienjarige Bregtje komt nadat haar ouders en zusje tijdens een epidemie zijn overleden bij haar familie, oom en tante Ruysch aan de Bloemgracht in Amsterdam, in te wonen. Daar wordt ze bijna behandeld als ware ze een echte dochter van dit echtpaar op leeftijd. Bregtje raakt in de ban van het werk dat oom Frederik doet: hij is anatomisch preparateur, wijd en zijd geroemd om zijn speciale technieken die de dode lichaamsdelen weer een levend aanzien geven. Bregtje is hevig geïnteresseerd in de werkzaamheden van haar oom. Het liefst zit ze erbij als hij bezig is. Maar dat kan natuurlijk niet voor een meisje!

Lees meer op mijn blog:
http://elsjelas.blogspot.com/2008/06/...

[Janet · Rating 4 out of 5]

Mooi geschreven historische roman van de onlangs overleden auteur die een prachtig oeuvre nalaat. Van de twee verhaallijnen die uiteindelijk samenkomen, moet ik wel eerlijk zeggen dat ik voornamelijk geïnteresseerd was in de achttiende-eeuwse Brechtje. Het verhaal over de moderne Ben vond ik net wat minder zeggingskracht hebben. Vooral de taal die Peper voor haar historische lijn gebruikt heeft, is bijzonder kleurrijk en sprankelend. Een genot om te lezen.

[Sebastian · Rating 4 out of 5]

Prachtig boek dat het leven beschrijft van twee kinderen. Een in de huidige tijd en een in de 18e eeuw. Er wordt een mooie verbintenis gemaakt tussen de twee verhalen. Zeer beeldend beschreven je ziet het gewoon voor je. Dat vind ik altijd erg knap als een auteur dat goed kan.

[Marit Tuik · Rating 3 out of 5]

Ik ben niet zo van de historische romans, maar dit boek was oke. In het begin kon ik mij beter verplaatsen in het verhaal van Ben dat zich in het heden afspeelt. Ik had moeite met de stukken in het verleden. Halverwege het boek wisselde dat. Dat had ik toen ik aan het boek begon niet gedacht.

[Maud Van]

heel makkelijk om te lezen, maar wel heel leuk. Je kunt er even induiken..

[Maartjes · Rating 3 out of 5]

Een goed geschreven verhaal met overtuigende karakters. Op het laatst wordt het alleen te zweverig, op het irritante af.

[Anne-marie]

Enjoyed the part about SPB.

[Marit · Rating 3 out of 5]

Echt een leuk boek! Het is literatuur, maar zo voelt het helemaal niet, het voelt meer als een soort YA, maar wel met wat minder spanning.

[JudithAnn · Rating 4 out of 5]

Een verhaal dat zich afspeelt in de 17e eeuw met parallel en verhaal in onze tijd. Mooi, maar de parallelen waren mij niet helemaal duidelijk.

[Joop Kriebel · Rating 3 out of 5]

3.5⭐

This book feels a bit rushed, but it's a good book nonetheless.

[Scarlett Hamers · Rating 4 out of 5]

Mooi boek , fijn geschreven

[Nelleke · Rating 4 out of 5]

Het is weer prachtig geschreven. Over de preparaten van Ruysch, beroemde anatoom uit de 18e eeuw en zijn nichtje. Parallel het verhaal van een jongen in deze tijd die schuin tegenover het huis van Ruysch (het huis met de roos) op de Bloemgracht woont. Heerlijk meegenomen in de wonderlijke wereld van verstilde ooit levende organismen en de fascinatie daarvoor.