Wszystkie dzieci Louisa

by Kamil Bałuk

W latach 80. w Holandii rodzą się dzieci o skórze ciemniejszej, niż było to w planie.
Jedną z zaskoczonych matek jest Sonja. Rok wcześniej wybiera cechy dawcy nasienia: wysoki, wykształcony, dyrektor w sektorze bankowym, zamężny, posiadający własne dzieci. Biały i przypominający jej męża.
– Dzieci będą podobne do państwa, a dawca pozostanie anonimowy. – uśmiecha się doktor Jan K.
Kobieta rodzi dziewczynkę, później chłopca. Z początku wyglądają tak, jak Sonja sobie wymarzyła. Później ich skóra niespodziewanie ciemnieje. Po latach okaże się, że Jan K., szef kliniki w Barendrechcie, stosował innowacyjną metodę poprawiającą skuteczność zapłodnień: mieszał nasienie różnych mężczyzn. O innowacji nie mówił pacjentom, tak jak o tym, że wymyślał dane dawców.
W dokumentacji Dawcy S., którego kartę wybrała Sonja, lekarz pominął kilka informacji. Dawca był Holendrem, ale surinamskiego pochodzenia. Pracował w banku, lecz na szeregowej pozycji. Nie był wysoki, nie miał nigdy żony, do tego cierpiał na Zespół Aspergera. To lekka postać autyzmu, która charakteryzuje się m.in. ograniczoną empatią i obsesyjnymi zainteresowaniami. Jednym z nich było dla Dawcy S. posiadanie jak największej liczby dzieci. Przez 19 lat spłodził ich około 200.
Kiedy po latach córka Sonji dzięki bazie DNA odnajduje swojego biologicznego ojca, okazuje się, że uważa się on za nadczłowieka, który odniósł największy ewolucyjny sukces w kraju. Cieszy go, że w puli genetycznej Holandii jeszcze długo pozostanie jego ślad.
W bazie DNA rejestrują się kolejne dzieci Dawcy S., dziś już dorośli. Jednym z 200 jest Bjorn, dwudziestopięciolatek, który wpada na niecodzienny pomysł:
– Odnajdę ich wszystkich. Odnajdę moich braci i siostry.

Genres: Nonfiction, Reportage, Polish Literature, Audiobook, Poland, Medicine

304 pages, Paperback

First published April 15, 2017

Reviews

[Lukáš Palán · Rating 1 out of 5]

Ahojda lidičky,

Vítejte u literárního guláše s dvěmi sty knedlíky.

I kdž je to k nevíře, jsou mezi námi tací, kteří chtějí mimina a dokonce si kvůli tomu dojdou do pekárny opravit troubu. Já když chci dobrodružství, tak si prostě nazuju naopak boty nebo si dám jogurt na chleba, ale budiž, každý to má prostě trochu jinak. Tahle knížka je o tom, že jeden pekárník v Nizozemí napekl mnoho kroasántů z jednoho těsta a všichni tihle kroasánti na to pak jednoho dne příjdou a setkají se i s těstem, tedy jak se ve staročeštině říká, poznaj fotra. K tomu všemu vede ubíjejících sto stránek, na kterých se stále dokola děje totéž: poznáme nějakýho sourozence, ten blekotá o tom, že mu v životě chyběl otec, pak zjistí, že má sestru nebo bratra, ten blekotá to samé a nakonec blekotají společně, zatímco nám autor napíše, že v 80tých letech to prostě nebylo tak moc kontrolovaný. Wow.

Jestli někdo čekal, že dojde k rozplétání praktik v pekárnách, nebo ke konfrontaci s pekárníkem, pak je na omylu. Místo toho si 200 krát znovu a znovu projdeme Poštu pro tebe, ve který nějaký děcko blekotá o tom, jaký to je nemít otce a pak je konec. Gratuluji Kamilovi ke stvoření nejzbytečnější, nejnudnější a nejhallmarkovatější reportáže na světě.

[Katika · Rating 3 out of 5]

"Wszystkie dzieci Louisa" to niezły debiut. Nieźle napisany. Widać, że autor był pilnym uczniem Polskiej Szkoły Reportażu. I historia jest interesująca, i reklama wydawnictwa dobra, i recenzje w mediach pozytywne. Jednak, moim zdaniem, nie jest aż tak dobrze.

Historia przedstawiona w książce nie wykracza zanadto poza swoje streszczenie, które można przeczytać na okładce, czy na stronie wydawnictwa. Owszem, poznajemy szczegóły rozmów telefonicznych, wysyłanych mejli, programów telewizyjnych itd. Nie poznajemy natomiast szerszego kontekstu. Według mnie, ta opowieść, w wersji skondensowanej, mogłaby być reportażem w zbiorze różnych tekstów o Holandii lub dłuższym tekstem w Dużym Formacie.

Owszem, obroniłaby się też jako książka, jeśli autor posiliłby się na głębszą analizę. Zabrakło tu jednak odpowiedzi na pytania, które nasuwają się w czasie lektury: Jak wygląda relacja dawca-dziecko według prawa? Czy dziecko mogłoby dziedziczyć po dawcy? Czy dawca mógłby pozwać dziecko o alimenty? Co przewiduje prawo w sytuacji jeśli dzieci z jednego dawcy nieświadomie zawrą związek małżeński? Jakie jest tego prawdopodobieństwo? Jak przed taką sytuacją chroni dzieci dawców prawo lub zasady przyjęte przez Izbę Lekarską w Holandii i gdzie indziej? Jak dużą skalę ma sztuczne zapłodnienie w skali Holandii? Czy podobne sytuacje miały miejsce gdzie indziej na świecie? Jak kwestia dawstwa uregulowana jest w Polsce i jaką ma skalę? Prawie wszyscy rodzice bohaterów książki są rozwiedzeni, czy to odpowiada skali zjawiska rozwodów w całej Holandii, czy jest wyjątkowe? Co na to Holandia?

I jeszcze: Jaka jest Holandia? Ale może na to pytanie Kamil Bałuk odpowie w kolejnej książce? Nie wątpię, że ją napisze i sugeruję - zbiór reportaży z Holandii. To może być ciekawe.

[Bożek · Rating 4 out of 5]

O w mordkę!
(Ale paradoksalnie najlepszym soundtrackiem do tego jest "The Bad Touch" Bloodhound Gang)

[Pečivo · Rating 2 out of 5]

Dobrý silvestr všem. Než začne opět oblíbená kratochvíle Kolik hodíš petard, tolikrát si retard, tak si tady ještě odložím poslední recenzijošku roku. Rok byl napiču, co si budem povídat - stihl jsem jen 30 knih, což je největší katastrofa končícího roku. Snad bude příští rok lepší.

A ještě k tomu jedna katastrofa - Všechny Louisovy děti jsou první blbost od absyntu. Jako věrný fanoušek kupuji na blind vše co vyjde česky a do teď dobrý. Až na tuhle přešlapku. A o co tam šlo? Mladý polský Kamil se vydá do Holandska aby přišel na kobylku spermadárcovskému skandálu, kdy jeden Louis chodil na hon do kelímku tak často, až z toho doktor udělal 200 dětí. V knize tak sledujeme profily a trable některých z 200 biologických dětí a je to pořád dokola to samý. Pak následuje pohled Louise, pak doktora a pak tahle Pošta pro tebe naštěstí skončí.

Co tim autor chtěl říct netušim, trošku se v tom ztratil a když mne to trochu začlo zajímat, tak jsem musel na gůgl abych si dočetl informace. Pak mne to ale zajímat přestalo a tak jsem rád, že ta kniha skončila. 4/10, protože jsem velkorysý člověk.

[człowiek-wątpliwość · Rating 3 out of 5]

3,5
Grając w Simsy nigdy nie bawiło mnie usuwanie drabinek w basenach, ale za to pochłaniało mnie tworzenie rozbudowanych drzew genealogicznych i obserwowanie, co które dziecko po kim odziedziczyło. Fascynujące, że nie tak dawno temu komuś przyszło do głowy uskutecznić podobny plan w realnym życiu. Gdyby dr Karbaat grał w Simsy, to by wybierał zawsze aspirację "super złoczyńcy" z drugorzędną "posiadania rodziny", tak to widzę.

Jestem bardzo ciekawa spotkania z autorem w księgarni "Do Dzieła" w Łodzi i możliwe, że jeśli dane mi będzie w nim uczestniczyć, to dopiszę więcej przemyśleń.

[Ilse · Rating 5 out of 5]

Het was fantastisch! Een taboe-onderwerp waarop Kamil het lef heeft gehad om het te doorbreken door er een boek over te schrijven.

Door het hebben van een relatie van een vrouw én het hebben van een kinderwens, is het voor mij niet onwaarschijnlijk dat ik zelf ooit voor een donor zou kiezen. Het leren over hoe donorschap werkt(e) en hoe dat voor donorkinderen is, was alleen al een reden om dit boek te willen lezen. Als pedagoog (in spé) maken de thema's identiteit (van de donorkinderen), autisme, opvoeding en hoe familie elkaar beïnvloedt (nature/nurture) het boek nog eens extra interessant. Het boek was alles wat ik verwachtte, en meer!

Ja. Waar ik eerst bijna verbijsterd was dat dit zo heeft kunnen gaan en bang werd als ik nadacht over zelf kinderen krijgen op deze manier, ben ik gaandeweg steeds meer alle kanten gaan begrijpen. Hoewel ik het nooit eens zal zijn met de nonchalance en vooral de leugens waarmee Karbaat te werk is gegaan, vond ik het erg interessant om te lezen hoe de zoektocht van de kinderen van Louis is gegaan. En voor de duidelijkheid: ik moet er niet aan denken dat mijn kind later 200 broers/zussen zou hebben. Toch is, aan het eind van het verhaal, mijn lichte afkeer van Louis bijgedraaid. Het interview dat Kamil met hem heeft gehad, heeft veel inzicht gegeven in zijn beweegredenen. De logica die hij als iemand met Asperger aanhoudt, is mij als pedagoog niet vreemd. Dus ik kan best zeggen dat ik hem begrijp. Ik vind het stiekem ook wel een sympathieke man.

Dankjewel Kamil, voor dit boek. Ik pleit voor meer bekendheid over donors en wat er allemaal omheen is gebeurd, kan gebeuren, gebeurt. Het is en blijft een interessant verhaal. Ik vind het echt een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in autisme (Asperger), familiebanden, identiteit, de geschiedenis van het donorschap in Nederland en natuurlijk een kind krijgen via een donor.

[Thea · Rating 3 out of 5]

V hodnoceni jsem nakonec prisna hlavne proto, ze od knihy pod hlavickou Absynt cekate fascinujici zazitek. Bałuk v knize zongluje s myriadou temat, zadne vsak nezvladl uchopit zajimave. Cenim snahu nepsat linearne (predstaveni darce, zapletka, deti 1, 2, 3, 15...), pokus vytvorit jakousi literarni expozici vsak bohuzel nevysel. S podobnym mnozstvim temat pracovala v knize Ganbare! Workshopy take Katarzyna Boni, ta se s tim vsak poprala mnohem lepe. Skoda.

[Izabela · Rating 4 out of 5]

Ktoś ostatnio napisał, że gdyby ta książka była filmem, dostałaby Oscara za montaż. Trudno mi się z tym nie zgodzić. Reportaż, który czyta się jak kryminał. Szczegółowo opowiedziana historia rodzin, które zdecydowały się na dziecko za pomocą sztucznego zapłodnienia w jednej z holenderskich klinik o dość wątpliwej reputacji. Doskonały debiut!

[micusiowo · Rating 2 out of 5]

Niesłychane, że mogło do czegoś takiego dojść.

[DaViD´82 · Rating 3 out of 5]

Co je nejdůležitější? Právo dárce na soukromí a respektování jeho dohody s lékařem, právo ženy mít dítě, anebo právo dítěte znát svého biologického otce?

Slibné, nosné téma; respektive témata. Což je to, na čem si ve své prvotině autor vylámal zuby. Nakousne kdeco, ale do ničeho se pořádně nezakousne. Má prostě velké oči; tradiční rodina, rozpadlé vztahy, úloha státu, lékař hrající si na Boha, který je personifikací řčení "cesta do pekla je dlážděna dobrými úmysly", autismus a život s ním, historie Surinamu, touha po znalosti kořenů, etické otázky, Sofiiny volby, na laciných emocích se přiživující reality show, které však dokáží i skutečně pomoci, počátky sektářství "my jsme víc" mladé generace, konflikt věda versus víra, generační rozdíly, genetika, dědičnost, kde končí práva jednoho a začínají práva druhého, udržování kontaktů skrze sociální sítě... To není výčet, to je pouze hrubý nástřel několika málo témat, o která se otře. Je jak pejsek, co se bláhově honí za každým autem. Akorát je na čtyřproudé dálnici čili pomalu co stránka, to mnohdy nepodložený náhlý odklon k něčemu jinému. A když už se k původně otevřenému přeci jen vrátí (což není pravidlem), tak spíše jinými slovy píše to, co již napsal předtím.

Ne že by to nešlo ukočírovat. Šlo, ale chtělo by to pojmout zcela jinak. Ostatně i autorem v poděkování zmiňovaní Katarzyna Boni (spolužačka) či Mariusz Szczygieł (učitel) by to (zřejmě) pojali jako minireportáže, kde by vždy šli k jádru pudla. Bałuk vše čtivě "okecává", ale k ničemu se moc nedostává. Kdybych chtěl být hanlivý, tak napíšu, že je to spíše reportáž o tom, jak na sociálních sítích, v nizozemských dokumentech a anglických článcích hledá informace a pak o tom zprostředkovaně píše.

Nepamatuji, kdy jsem četl reportážní knihu, která by měla tolik nosných fascinujících bodů a možných úhlů nahlížení a jediné co si z toho vezmete je, že si po dočtení vygooglíte právě ty zahraniční články, ze kterých vychází. A to nikoli z důvodu "abyste se dozvěděli více", ale "abyste se, sakra, dozvěděli aspoň něco pořádně a do hloubky".

[Tomáš Fojtik · Rating 3 out of 5]

Literární reportáž Všechny Lousiovy děti polského reportéra Kamila Bałuka opět naplní všechna očekávání, která od polské reportáže máte.

Na ty se poslední dva roky (ano, už to jsou dva roky) u nás zaměřuje česká pobočka slovenského nakladatelství Absynt. Je nutné ocenit, že vydávají nejen legendy tohoto žánru, jako třeba Ryszarda Kapuścińskiho nebo Hannu Krall. V jejich edičním plánu najdete i novou, mladší generaci. A patří mezi ně i Kamil Bałuk, ročník 1988.

Bałuka zaujal případ nizozemské reprodukční kliniky vedené doktorem Janem Karbaatem. V osmdesátých letech se totiž v Nizozemsku rodili děti, které byli, diplomaticky řečeno, o něco snědší, než se očekávalo. A bylo jich nějak moc. A nebyla to jediná divná věc, která se kolem této kliniky stala. Protože vás nechci připravit o wow efekt, musím v tomto místě utnout líčení děje knihy.

Bałuk se tématu chopil opravdu velkoryse. Nestačilo mu pátrat po tom, co se kolem té kliniky dělo (hodně z toho se navíc už v době napsání knihy vědělo), ale téma pojal skutečně zeširoka. Pátrá po odpovědi na otázku: Co je to rodina? Stačí genetika, nebo v tom jsou i další faktory? Co to znamená být otcem 200 dětí? Co vás k tomu vede?

Těch důležitých témat, které kniha rozebírá je mnohem víc. Namátkou třeba společenská a politická situace v Nizozemsku ohledně darování spermatu, ale třeba i medializace tohoto tématu v podobě reality show.

Všechny Louisovy děti kombinují nejen žánr literární reportáže, ale viděl jsem tam i prvky eseje. Oproti jiným absyntovkám mi ale chybělo něco, co bych mohl pojmenovat „tah na branku“. Jestliže u Laserového muže nebo Ganbare! Workshopy smrti jsem nemohl dospat, abych mohl pokračovat ve čtení, tento pocit jsem tady neměl.

Kamil Bałuk ale velmi střídmě a citlivě dávkuje nové informace, takže prakticky až do konce knihy se vám bude opakovaně stávat, že si řeknete: „Ty jo! To jsem nevěděl!“. Pokud jste velký fanoušek literární reportáže, Všechny Louisovy děti vás rozhodně nezklamou.

[Trzcionka · Rating 3 out of 5]

Spodziewałam się czegoś bardziej wstrząsającego, wiec w ogólności ten reportaż nie sprostał moim oczekiwaniom i nie wywołał silnych emocji. To nie wina tematyki, bo ta jest kontrowersyjna, ale przekazu. W tym zakresie niestety autor nie stanął na wysokości zadania i nie zmiótł czytelnika z ziemi, choć potencjał do tego był, jak przy mało której historii.
Reportaż jest podzielony na mnóstwo krótkich rozdziałów. Mamy sporo przeskoków, momentami zbyt powierzchowne opisy, jak i trochę zbędnego tekstu i powtórzeń. W lekturę trzeba się wgryźć i nie robić wielu przerw, wtedy jakoś idzie. Ten chaotyczny i szarpany styl pisania najbardziej mi tu przeszkadzał. W drugiej części książki jest już lepiej, ale pierwsza może niektórych zniechęcić właśnie z tego powodu. Przez to poszatkowanie całej historii parę razy miałam wrażenie, że czytam o tym samym. Autor, z tego co wyczytałam, pisał/pisze reportaże do czasopism, wiec po części rozumiem, że pierwsza książka to wyzwanie.
Do warstwy merytorycznej ciężko się przyczepić. Dostajemy chyba wszystkie niezbędne informacje i wszystkie punkty widzenia oraz perspektywy. To jest najważniejsze i wyszło autorowi całkiem nieźle. Dla mnie najbardziej ciekawa była perspektywa lekarza, który jest jednym z głównych bohaterów tej książki - na to niestety poświecono trochę za mało miejsca. Postać tytułowego Louisa również jest ciekawa (nie będę spoilerować dlaczego), ale dla mnie jego osoba i podejście nie były zaskakujące i szokujące. Podobnie jak relację "dzieci", może z wyjątkiem jednego o imieniu Henrik. Wiedząc o czym będzie traktować ta książka, podświadomie ukształtowały mi się jakieś koncepcje i przemyślenia, które w moim przypadku, w dużej mierze, pokryły się z relacjami tych osób.
Doceniam, że ktoś zdecydował się napisać reportaż na taki temat - jakby nie patrzeć bardzo interesujący, ale i wymagający pewnego wyczucia - i tego nie zepsuł. Trochę szkoda, że wziął się za to debiutant dłuższej formy. Wyrobiony autor reportaży dodał by tutaj to "coś" czego mi brakowało do zachwytu nad tą historią.

[Ivana · Rating 3 out of 5]

Napriek trojhviezdičkovému hodnoteniu knihu odporúčam prečítať každej a každému, kto sa zaujíma o bioetiku, podobne i ľuďom, ktorých baví medicína, obzvlášť reprodukčná medicína, jej fungovanie a možné sociálne dôsledky. A aj všetkým ostatným!

Áno, kniha je i o vzťahoch a až o obsesívnej fascinácii DNA. Ako by ste sa cítili, keby ste zistili, že máte možno až 199 genetických bratov a sestier? Chceli by ste sa s nimi stretnúť? Čo by pre vás znamenali? Stretnutie s prvým "genetickým súrodencom" môže byť vzrušujúce, ale čo randevú s tým tridsiatym?

A vedeli ste, že niektorí muži darovávajú materiál do spermobánk preto, aby čo najväčšmi rozšírili svoje gény? Alebo ide skôr o hobby? Ba v niektorých prípadoch možno i o terapiu?

Z môjho subjektívneho hľadiska je knižka najmä o samote... o nedostatku lásky a porozumenia.

Tri hviezdičky som udelila v kontexte iných absyntoviek. Asi to nie je fér.

Na záver, jedna z hlavných postáv má vraj Aspergera a tu je kúsok z jej sveta:

"První úkol - budeme si navzájem hledět do očí. Nelíbilo se mi to, takže jsem si řekl, že to udělám po svém. Nejen že se budu ostatním dívat do očí, ale udělám všechno proto, abych ani nemrknul. První dojem nemohl být horší. Po tomhle cvičení už se mnou nikdo nechtěl být ve dvojici."

[Anna · Rating 4 out of 5]

Louis chciał mieć dużo dzieci, chciał pozostawić po sobie ślad, chciał przekazać dalej nazwisko i historię rodziny, ale Louis nie ma żony, nie ma zbyt wielu przyjaciół, nie ma nawet ciekawego życia. Ma za to szczęście poznać pewnego doktora, który go potrzebuje, a właściwie nie jego, lecz jego spermy. Potrzebuje jej, by pomóc zdesperowanym ludziom, którzy bardzo pragną dziecka, ale z różnych przyczyn nie mogą go mieć. W latach 80. nie ma dokładnych regulacji na temat banków spermy. Lekarza, a zwłaszcza jeden z nich działają intuicyjnie i według własnego poczucia moralności.

Kobiet, które chcą zostać matkami jest wiele, także tych, które zapragnęły rodzeństwa dla swoich poczętych dzięki lekarzowi dzieci, a odpowiednich dawców jest niekoniecznie tyle, ile potrzeba. Więc Louis oddaje i oddaje tę spermę, która zapładnia kolejne kobiety. Gdy po jakimś czasie niektóre z poczętych w ten sposób dzieci zaczynają dowiadywać się o okolicznościach swojego powstania, sprawa zaczyna się komplikować. Najpierw zaskoczeni są brakiem danych na temat biologicznych ojców - lekarz te dane zmieniał wedle upodobań swoich i matki, kamuflował lub wymyślał, tak że nie sposób znaleźć danych dawcy.

Ciąg dalszy: http://przeczytalamksiazke.blogspot.c...

[Vichta · Rating 3 out of 5]

Chyba zbyt wiele się spodziewałam po tej książce. Ale nie było wielkiego WOW!
Zdaję sobie sprawę, ile pracy i czasu autor poświęcił na dotarcie do prawdy, ale całość wyszła dość nudnie. Krok po kroku dowiadujemy się, jak to w Holandii w pewnej klinice oferowano nasienie dla kobiet, które chciały mieć dziecko. Długo później okazało się, że jeden z dawców zrobił sobie z tego hobby na długie lata. W efekcie jego starań na świat przyszła niewiadoma liczba dzieci, która de facto są ze sobą spokrewnione. Liczy się, że może ich być nawet 200, a na Holandię, to naprawdę dużo.
Czy książka mi się podobała? Tak sobie. Liczyłam na więcej emocji. Oczywiście, że były, ale opisane w taki jakiś szaro-szary sposób.

[Daniela Velgosová · Rating 4 out of 5]

Veľmi dobre spracovaná téma, ktorá sa zaoberá čo znamená byť otcom, ako sa vyrovnať s tým, že máte viac polovičných súrodencov ako futbalový tím. Autor sa nevyhne ani sociálnemu, psychologickému dopadu, ktoré pôsobí na,, polovičky". Podrobne opísaná genetika, reprodukčná medicína, takže nič nám neujde. Absynt opäť nesklamal a priniesol reportáž, ktorá opäť hovorí o citlivej téme a bude vyvolávať diskusie.

[Eliška Šrubařová · Rating 5 out of 5]

že nic není nemožné. tohle navodí husí kůži a zírání se spadlou čelistí.
* možná je těch 5 hvězdiček ovlivněných studiem nederlandistiky, ale současně mám pocit, že co “abysntovka”, to změna vidění světa, ve kterém žiju — a o to přece jde.

[Szymon · Rating 4 out of 5]

Solidny reportaż, chociaż widać ze debiut. Miejscami trochę przegadany, natomiast temat jest tak mocny, ze niósł książkę wlasciwie do końca.

[Aleksandra Szranko · Rating 4 out of 5]

Muj borze, mamy to! Pierwsza książka Dowodów na Istnienie, która mi się podoba! I dokonał tego Bałuk, a nie Springer, jak wieszczyłam. Nieźle!
A sama książka? Ktoś napisał, że brakuje mu pogłębionej analizy, informacji prawnych, czy np. ilość rozwodów wśród rodziców Połówek to zjawisko typowe dla kraju itp. Można by to dodać. Ale mam nadzieję, że skoro jest/będzie kontynuacja historii Połówek na stronie autora i zapowiedź kolejnych reportaży o Holandii, to tam znajdzie się miejsce na takie spojrzenie. Bo co my w Polsce właściwie wiemy o Holandii? Wiatraki, chodaki, tulipany, Amsterdam, rowery, coffee shopy, Redbad Klijnstra, teraz spermooszustwo. Mało. Niezła nisza, panie Bałuk.
Z kolei ktoś inny, że dzieci egoistyczne. O tak! I to bardzo. I w gruncie rzeczy żal mi Louisa.
Trzymam kciuki za autora! Oby kolejne książki były równie udane jak debiut.
PS Graficznie (okładka) i edytorsko (Danuta Sabała zrobiła bezbłędną korektę!) też super.

[Monika M · Rating 5 out of 5]

Świetny reportaż, ukazujący temat z wielu perspektyw. Kawał dobrej roboty, a historia absolutnie niezwykłai tak, również szokująca.

[Kamila · Rating 5 out of 5]

Wreszcie książka, która przełamała mój reader's block!

[Nina · Rating 5 out of 5]

Bomba!! Netradicna tema, spracovana perfektne, cita sa velmi rychlo ale to neubera na kvalite tejto absyntovky.

[Sebastian · Rating 4 out of 5]

Ciekawy reportaż. Trochę za długi, ale cieszę się że przeczytałem.

[Tomasz · Rating 4 out of 5]

Ciekawie przedstawiony rynek sztucznego zapładniania na początku swojego istnienia w Holandii i wątpliwie etycznych działań klinik tzw. "mafii spermowej".

Dobrze napisany reportaż. Zdrowy balans pomiędzy wywiadami dziećmi, z samym Louisem, personelem medycznym, a zarysowaniem dla czytelników prawnych i historycznych uwarunkowań zapłodnień metodą in-vitro w Holandii.

Pozwala to odczuć, że pomimo iż historia dzieci Louisa nadal trwa, ich opowieść została przedstawiona w sposób możliwie pełny / kompleksowy.

4/5

[wika · Rating 3 out of 5]

trochę nie rozumiem, po co autor poświecił pare stron na genezę imienia głównego bohatera, a na koniec książki i tak dodał, że wszystkie imiona związane z nim i jego rodzina zmyślił xD

[Elwira · Rating 3 out of 5]

Głównym moim zarzutem odnośnie do treści tej książki są... tytułowe dzieci Louisa. Być może dla autora będzie to szokująca wiadomość, ale na całym świecie są ludzie, którzy mają rodzeństwo. I to rodzeństwo w pewnych aspektach jest do siebie podobne, a w pewnych nie. Oczywista oczywistość? No nie wiem, bo sporo miejsca zostaje poświęcone tym dzieciom i niestety jest to zwykłe lanie wody.
Kolejnym moim zarzutem jest brak rozmów z matkami i ustawowymi ojcami. Co czuły te matki? Czy czują się oszukane? Dlaczego ich partnerzy/mężowie jednak porzucali rodziny? Czy przez to, że dzieci miały ciemniejszy kolor skóry? Czy przez to, że nie byli ich biologicznymi ojcami? Autor zadał sobie trud, by zgłębiać nazwisko dawcy (które jednak nie zostaje podane), ale nie dotarł do żadnego ustawowego ojca. Jasne, przecież to w ogóle nie jest interesujące, co czuje bezpłodny mężczyzna, który godzi się by jego żona została zapłodniona nasieniem anonimowego dawcy.
Tu w ogóle tego nie ma. Do głosu zostają dopuszczone dzieci, które niestety nie mają zbyt wiele ciekawego do powiedzenia. Mamy na przykład opis, jak jedna z Połówek (tak nazwały się dzieci Louisa, bo są dla siebie półbraćmi i półsiostrami) wygrywa 12 biletów do parku rozrywki, a Połówek na tamtą chwilę jest więcej. I powstaje wielki problem, co z tym zrobić. W końcu usuwają z grupy dwie osoby, bo jedna nie ma zgodności DNA, a druga nie chce zrobić takiego testu - i sprawa rozwiązana. Serio?
Większość tej książki to historie Połówek, które się szukają - głównie za pośrednictwem telewizji. Mamy więc opisy programów telewizyjnych, w których wystąpiły - nie powiem, żeby było to szalenie ekscytujące. Widać jednak, że je same kręci to, że jest ich tyle, pokuszę się wręcz o stwierdzenie, że czują się przez to wyjątkowe. A najsmutniejsze w tym wszystkim jest to, że nie chcą się one widywać ze swoim biologicznym ojcem. Narobić koło siebie szumu - o tak, proszę bardzo (jeden chłopak wprost przyznał, że poszedł do telewizji, bo też chciał być sławny tak jak inne Połówki), ale spotykać się z dawcą - bez przesady. A jego jedyną winą jest to, że dał im życie.
Z Połówek wyziera straszny egoizm, bo choć twierdzą, że chcą wiedzieć, skąd pochodzą, to gdy biologiczny ojciec wysyła im szczegółową historię rodziny wraz z listą chorób występujących w rodzinie - cukrzyca, rak piersi - dochodzą do wniosku, że po co mają czytać o obcych sobie ludziach i stresować się chorobami.
Tak naprawdę najciekawszy w tej książce jest wywiad z samym dawcą (rozmowa jednak jest na samym końcu) i wolałabym, żeby to jemu poświęcono więcej miejsca, bo miał więcej interesujących rzeczy do powiedzenia niż te wszystkie Połówki razem wzięte.
PS Odnalazłam jedną z Połówek na Facebooku i w marcu dodała ona informację, że jest ich już 40.

[NerwSlowa · Rating 2 out of 5]

Nie za bardzo wiem, co myśleć na temat tej książki.

1. Struktura jest dla mnie odrobinę chaotyczna i trudno mi się w niej odnaleźć. Mam wrażenie, jakby autor nie miał tu jednej, wyraźnej myśli przewodniej, ujęcia, które uczyniłby główną osią historii, dobudowując do niej kolejne opisy, postaci i wrażenia, tylko po prostu popisał trochę o tym, trochę o tamtym, potem wrócił do wątku programów telewizyjnych, potem wrzucił jeszcze coś i na sam koniec umieścił rozmowę z dawcą, bo tak.

2. To niestety z kolei powoduje, że o ile może nas przerazić beztroska, z jaką Karbaat prowadził swoją klinikę, i o ile możemy docenić niejednoznaczność postaci dawcy, o tyle brakuje odrobinę rozwinięcia niektórych innych wątków - np. jak to się dzieje, że w Holandii dawstwo stało się aż tak popularne (już wyobrażam sobie, co by było, gdyby ktoś u nas wpadł na taki pomysł - nagonka, protesty, katolickie organizacje itd.). Dlaczego Karbaat tak kłamał. Dlaczego nikt nie wykrył aż tak ogromnych nieprawidłowości, skoro jego klinika była aż tak popularna. Bałuk mógłby rozwinąć też kwestię, o której wspomniał tylko jednym zdaniem - co działo się, gdy dziecko dwójki białych "rodziców" nagle okazywało się mieć ciemniejszą karnację.

3. Jednocześnie - mimo braku rozwinięcia niektórych wątków - książka Bałuka ma w sobie trochę dłużyzn albo pisania parę razy o tym samym. Całość można by bez większej szkody skrócić, by niektóre wątki bardziej wybrzmiały.

4. Przyznać muszę jednak również, że historia opisywana przez Bałuka pokazuje czytelnikowi fragment świata, o jakiego istnieniu ten nawet nie myślał, a moim zdaniem to jest jedno z głównych zadań reportażu.

Ogólnie: absolutnie nie jest to czas stracony, ale do doskonałości trochę zabrakło.

[martynaki · Rating 4 out of 5]

dla mnie temat książki - bomba. ciekawe, że to polski reportażysta zainteresował się tematem przez wiele lat marginalizowanym przez holenderskie media, rządy i społeczeństwo. podoba mi się, że Bałuk nie ograniczył się do głównego wątku książki, ale też spotkał się z paroma "bohaterami pobocznymi", by nadać szerszy kontekst całej sprawie. sam też zadaje pytania i stara się zrozumieć dlaczego w ogóle taka sytuacja miała miejsce i kto na nią pozwolił - zwłaszcza w czasach dzisiejszych rozmów o etyce, prawie i granicach medycyny.
gdy czytasz książkę i zdajesz sobie sprawę z tego, że wszystko to wydarzyło się naprawdę i to w cywilizowanym kraju Europy Zachodniej tym bardziej zbierasz szczękę z podłogi. no, przynajmniej ja. mnie ta książka zainspirowała do przeczytania większej ilości informacji na ten temat i dopowiedzenia sobie szerszego kontekstu.

[Veru Březinová · Rating 5 out of 5]

Další z absyntovek, která pro mě otevřela úplně nové téma a donutila k zamyšlení. Sice je hlavní linkou povídání o dětech jednoho z holandských dárců, který je otcem asi desítek dětí a jejich cesty nalezení svých bratrů a sester, ale já si v ní našla především otázky týkající se rodiny. Proč je pro nás biologický otec tak důležitý, i když je opravdu jen dárcem spermatu, co znamená pojem rodina apod. Žádná z částí knihy mě nenudila, četla se opravdu skvěle. Dárcovství je poměrně nové téma, které dlouho nemělo žádná pravidla ani etiku. Případy, které se na konci století děly v Holandsku jsou opravdu dost zajímavé.

[Pola · Rating 3 out of 5]

Temat ciekawy, ale sama historia dawcy zajęła w moim odczuciu za dużą część książki. Mimo wszystko, chyba jednak poleciłabym tą książkę głównie ze względu na wielowymiarowe spojrzenie na sprawy związane z dawstwem spermy, prawodawstwem i byciem dzieckiem od dawcy.