What do you think?
Rate this book
De Bibliotheca
Conferenza tenuta il 10/03/1981 alla Biblioteca Municipale di Milano (Palazzo Sormani) per i 25 anni di attività.
Il 10 marzo, nella sala del Grechetto, alla presenza del Sindaco Carlo Tognoli e dell'Assessore alla Cultura Guido Aghina, si celebravano i 25 anni di attività della Biblioteca Comunale di Milano nell'attuale sede di Palazzo Sormani.
Al fianco di esponenti della cultura cittadina, un pubblico di amici; quegli amici che la Biblioteca ha saputo conquistarsi durante la sua breve storia; una storia anche di generazioni, di quelle che si sono succedute, nelle sale delI'lstituto, per fruire dell'organizzazione e disponibilità della Biblioteca Comunale di Milano.
A tutti si rivolgeva Umberto Eco, anche lui amico delle biblioteche, di questa biblioteca.
Ora, grazie alla sua cortesia, viene qui presentato il testo di quell'intervento.
34 pages, Paperback
First published December 1, 1981
5 people are currently reading
265 people want to read
About the author
Umberto Eco
947 books11.9k followersUmberto Eco was an Italian medievalist, philosopher, semiotician, novelist, cultural critic, and political and social commentator. In English, he is best known for his popular 1980 novel The Name of the Rose, a historical mystery combining semiotics in fiction with biblical analysis, medieval studies and literary theory, as well as Foucault's Pendulum, his 1988 novel which touches on similar themes.
Eco wrote prolifically throughout his life, with his output including children's books, translations from French and English, in addition to a twice-monthly newspaper column "La Bustina di Minerva" (Minerva's Matchbook) in the magazine L'Espresso beginning in 1985, with his last column (a critical appraisal of the Romantic paintings of Francesco Hayez) appearing 27 January 2016. At the time of his death, he was an Emeritus professor at the University of Bologna, where he taught for much of his life. In the 21st century, he has continued to gain recognition for his 1995 essay "Ur-Fascism", where Eco lists fourteen general properties he believes comprise fascist ideologies.
Eco wrote prolifically throughout his life, with his output including children's books, translations from French and English, in addition to a twice-monthly newspaper column "La Bustina di Minerva" (Minerva's Matchbook) in the magazine L'Espresso beginning in 1985, with his last column (a critical appraisal of the Romantic paintings of Francesco Hayez) appearing 27 January 2016. At the time of his death, he was an Emeritus professor at the University of Bologna, where he taught for much of his life. In the 21st century, he has continued to gain recognition for his 1995 essay "Ur-Fascism", where Eco lists fourteen general properties he believes comprise fascist ideologies.
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 49 reviews
Read
September 5, 2022Haveria de se instituir cursos, tal como sucede em relação à carta de condução, cursos de aprendizagem do respeito pelos livros, e da maneira de consultar o livro. Uma arte muito subtil, mas para a qual haverá que vincular precisamente a escola e quem está à frente da educação permanente dos adultos, porque, e estamos bem cientes disso, a biblioteca é um problema da escola, do município, do Estado. É um problema de civilização e nós não nos apercebemos até que ponto o instrumento biblioteca continua a ser uma coisa desconhecida para a maioria das pessoas.
Também eu poderia, hipoteticamente falando, fazer um discurso sobre as bibliotecas. Foi graças à Biblioteca Nacional que acedi a número livros de referência que me eram inacessíveis nos tempos de faculdade; foi graças à biblioteca municipal do meu subúrbio que consegui alimentar o apetite voraz dos meus filhos que precisavam de um livro ilustrado por noite até aprenderem a ler; é graças à rede de bibliotecas de Lisboa que encontro livros esgotados e descubro autores que me eram desconhecidos. Há, porém, o outro lado da moeda, com que, curiosamente, me deparo nas bibliotecas mais centrais e mais frequentadas e que vi aqui explanado em 19 pontos, alguns totalmente absurdos e listados por ênfase e algum sarcasmo, outros ligeiramente absurdos mas reais.
d) O espaço de tempo decorrido entre o pedido e a entrega do livro deve ser muito longo.
(...)
g) Deve existir, de preferência, uma ausência total de máquinas fotocopiadoras, no entanto, se houver alguma, o acesso a ela deve ser muito demorado e cansativo, os preços superiores aos da livraria e os limites de cópias reduzidos a não mais de duas ou três páginas.
(...)
o) Os horários devem coincidir absolutamente com os horários de trabalho, devendo ser previamente discutidos com os sindicatos: encerramento total aos sábados, domingos, à noite e à hora das refeições. O maior inimigo da biblioteca é o estudante-trabalhador; o seu melhor amigo é Don Ferrante, alguém que tem a sua biblioteca pessoal, que não precisa, portanto, de ir à biblioteca e que, quando morre, a deixa em herança.
Também eu poderia, hipoteticamente falando, fazer um discurso sobre as bibliotecas. Foi graças à Biblioteca Nacional que acedi a número livros de referência que me eram inacessíveis nos tempos de faculdade; foi graças à biblioteca municipal do meu subúrbio que consegui alimentar o apetite voraz dos meus filhos que precisavam de um livro ilustrado por noite até aprenderem a ler; é graças à rede de bibliotecas de Lisboa que encontro livros esgotados e descubro autores que me eram desconhecidos. Há, porém, o outro lado da moeda, com que, curiosamente, me deparo nas bibliotecas mais centrais e mais frequentadas e que vi aqui explanado em 19 pontos, alguns totalmente absurdos e listados por ênfase e algum sarcasmo, outros ligeiramente absurdos mas reais.
d) O espaço de tempo decorrido entre o pedido e a entrega do livro deve ser muito longo.
(...)
g) Deve existir, de preferência, uma ausência total de máquinas fotocopiadoras, no entanto, se houver alguma, o acesso a ela deve ser muito demorado e cansativo, os preços superiores aos da livraria e os limites de cópias reduzidos a não mais de duas ou três páginas.
(...)
o) Os horários devem coincidir absolutamente com os horários de trabalho, devendo ser previamente discutidos com os sindicatos: encerramento total aos sábados, domingos, à noite e à hora das refeições. O maior inimigo da biblioteca é o estudante-trabalhador; o seu melhor amigo é Don Ferrante, alguém que tem a sua biblioteca pessoal, que não precisa, portanto, de ir à biblioteca e que, quando morre, a deixa em herança.
June 17, 2023
Reminescencja idei książki, pobieżnie także samego rytuału czytelnictwa - i trochę o tym jak to się (nie) ma do dzisiaj. W bardzo wygodnickiej, swobodnej formie myśli eseistycznej, za krótko i na temat. A biblioteka, moi drodzy, to nie żaden wszechświat. To tylko i aż zbiór wszechświatów.
March 3, 2019
Esta pequena pérola, publicada em Portugal pela extinta Difel, que muita saudade me deixou, deixa em papel um discurso do escritor Umberto Eco, dada a 10 de março de 1981, para comemorar os 25 anos de atividade da Biblioteca Municipal de Milão.
Com alguma provocação à mistura, Eco tenta fundamentar a importância da presença das bibliotecas na sociedade de hoje (que mesmo em 2019 estas palavras continuam bem atuais). Se Eco conseguiu ou não, fica ao critério de cada leitor.
Para quem gosta de ler, do livro enquanto objeto e enquanto fonte de alguma riqueza não palpável, de bibliotecas e do cheiro do papel impresso, este é um pequeno livro indispensável.
Um bom achado da minha parte e que permanecerá, com muito carinho nas minhas estantes.
Com alguma provocação à mistura, Eco tenta fundamentar a importância da presença das bibliotecas na sociedade de hoje (que mesmo em 2019 estas palavras continuam bem atuais). Se Eco conseguiu ou não, fica ao critério de cada leitor.
Para quem gosta de ler, do livro enquanto objeto e enquanto fonte de alguma riqueza não palpável, de bibliotecas e do cheiro do papel impresso, este é um pequeno livro indispensável.
Um bom achado da minha parte e que permanecerá, com muito carinho nas minhas estantes.
September 4, 2025
Encontrei este livro na biblioteca pessoal da minha tia Paula. Ela como foi professora bibliotecária durante muito tempo, e estudante de história noutro, acaba por ter volumes muito interessantes nas suas estantes.
E começo esta review assim, exatamente, por causa do que é defendido neste livro. É um livro muito pequeno, mas que medita sobre a importância da biblioteca, a sua dimensão, acesso, os desafios, enfim, vários tópicos. Não é por acaso que a biblioteca, seja ela pública ou a dos nossos amigos é mesmo um fruto da civilização. Aqui há encontros, debates, conversas, umas com mais ou menos profundidade, mas que garantidamente vão além das páginas escritas, sendo o ponto de encontro de uma série de vidas.
Se tiverem oportunidade, recomendo imenso!
E começo esta review assim, exatamente, por causa do que é defendido neste livro. É um livro muito pequeno, mas que medita sobre a importância da biblioteca, a sua dimensão, acesso, os desafios, enfim, vários tópicos. Não é por acaso que a biblioteca, seja ela pública ou a dos nossos amigos é mesmo um fruto da civilização. Aqui há encontros, debates, conversas, umas com mais ou menos profundidade, mas que garantidamente vão além das páginas escritas, sendo o ponto de encontro de uma série de vidas.
Se tiverem oportunidade, recomendo imenso!
August 12, 2016
Ledwie 50 stron, ja chcę więcej! Przez ten tekst się płynie, na dodatek z szerokim uśmiechem.
January 7, 2024
Delicioso
A biblioteca, é uma conferência dada por Eco em março de 1981
Entre História, sarcasmo, reflexões, ironia, conselhos,... A organização de uma biblioteca, a sua função através dos tempos, o serviço público, cívico... Guardiã de obras, proteção, divulgação. Acesso a livros esgotados, autores esquecidos. Divulgação do saber, partilha da Palavra, do pensamento.
Tudo o que de belo tem uma Biblioteca.
A biblioteca, é uma conferência dada por Eco em março de 1981
Entre História, sarcasmo, reflexões, ironia, conselhos,... A organização de uma biblioteca, a sua função através dos tempos, o serviço público, cívico... Guardiã de obras, proteção, divulgação. Acesso a livros esgotados, autores esquecidos. Divulgação do saber, partilha da Palavra, do pensamento.
Tudo o que de belo tem uma Biblioteca.
October 27, 2023
Jeżeli Bezgwiezdne Morze i Biblioteka Babel to moja religia, to to jest moja Biblia
September 12, 2025
„Bibliotekarz winien uważać czytelnika za wroga, nieroba (w przeciwnym razie byłby przecież w pracy), za potencjalnego złodzieja.” mam to idealnie opanowane
October 28, 2012
Autor com grande e boa obra
Este texto é um elogio às bibliotecas e ao seu papel enquanto espaços abertos de conhecimento e de fruição da leitura
Trata-se de um pequeno livro com 46 páginas de leitura rápida e fluída, mas quase que obrigatório para os amantes do livro e do conhecimento (logo, penso eu, interessados numa biblioteca moderna e aberta, tal como o defende Eco)
Recomendo sempre aos alunos de Ciência da Informação
De 1981 até agora, passaram mais de 30 anos e muito do que é defendido neste escrito está já aceite como normal e é posto em prática em muitas bibliotecas - isso é bom!
(relido este ano...)
Este texto é um elogio às bibliotecas e ao seu papel enquanto espaços abertos de conhecimento e de fruição da leitura
Trata-se de um pequeno livro com 46 páginas de leitura rápida e fluída, mas quase que obrigatório para os amantes do livro e do conhecimento (logo, penso eu, interessados numa biblioteca moderna e aberta, tal como o defende Eco)
Recomendo sempre aos alunos de Ciência da Informação
De 1981 até agora, passaram mais de 30 anos e muito do que é defendido neste escrito está já aceite como normal e é posto em prática em muitas bibliotecas - isso é bom!
(relido este ano...)
December 22, 2016
умберто еко чудесний, навіть коли віддає перші п'ять хвилин своєї доповіді на розлогу цитату з борхеса, а потім розповідає не вкрай оригінальні речі (я знаю, що текст аж із 1981 року, але роздуми про культуру ксерокопіювання й на той момент були не те щоб brand new). тому його кличуть, наприклад, говорити на святкуванні ювілею міланської бібліотеки. і тому промову звідти приємно один раз прочитати.
апдейт: мені її – саме в цьому гарнюньому польському виданні – щойно подарували. зненацька.
апдейт: мені її – саме в цьому гарнюньому польському виданні – щойно подарували. зненацька.
February 11, 2018
Ta krótka książeczka to zdecydowanie za mało, stąd taka, a nie inna, ocena. Treść zawarta w "O bibliotece" dobrze sprawdziła się jako odczyt, niosąc ze sobą humor i trafne spostrzeżenia na temat współczesnych bibliotek i ich przyszłości, jednak jako samodzielna książka nie zachwyca. Brakuje jej objętości i rozwinięcia niektórych myśli i wątków. I chociaż jej czytanie sprawia przyjemność, to nie mam złudzeń, że gdyby Eco napisał ten tekst z myślą o wydaniu go w postaci książki, to byłby on dużo lepszy.
Opinia także na: http://lubimyczytac.pl/ksiazka/23551/...
Opinia także na: http://lubimyczytac.pl/ksiazka/23551/...
July 28, 2024
Podstawowymi problemami tej pozycji są jej długość oraz nieadekwatność do dzisiejszych czasów (za co nie można winić samego autora - wystąpienie to pochodzi z 1981 roku). Umberto Eco poruszył tu kwestię biblioteki przyjaznej każdemu, zestawiając tę wizję z obrazem "złej biblioteki". Niestety, wszystkie te myśli mogły zostać lepiej rozwinięte, co tutaj nie nastąpiło. Niemniej jednak, jestem ciekawa innych książek tego autora.
October 3, 2018
Knapp und gut. Viele der gesagten Dinge über das Fotokopieren treffen auch heute noch auf die Digitalisierung allgemein zu. Einen Stern Abzug gibt es für das Rauchen in der Bibliothek.
Read
October 8, 2025„O bibliotece” to tak naprawdę zapis prelekcji Umberto Eco. Tak to bywa, że czasem treść dyskusji jest drukowana, a zdarzają się nawet wykłady. Czy taka prelekcja to literatura? Chyba w pewnym sensie tak, skoro dawne teksty często były najpierw mówione, zanim zostały spisane. W takim właśnie nastroju Eco opowiada o bibliotece jako idei.
Eco buduje swoja wypowiedź na żarcie i fikcji. A dokładniej "Fikcjach" Borgesa i fikcji negatywnego przykładu biblioteki. Bo jak zauważył Dionizy Areopagita, najłatwiej definiuje się przez negacje.
Pośród dziewiętnastu zasad takiej biblioteki możemy znaleźć bardzo różne zasady. Jedna wydaje się mi bardzo życiowa:
Wypisywanie papierowych rewersów w erze komputeryzacji i elektronicznych katalogów nie jest powszechne. Jednak nadal się zdarza i jest źródłem strachu, by wypełnić je prawidłowo bądź bezproblemowo. Ten strach nie jest odosobniony do analogowych rewersów. Gdy zamawia się czasopisma elektronicznie, albo biblioteka ma więcej czytelni, można coś źle wybrać lub wypełnić. Technologia nie ratuje nas od pewnych rozwiązań, jedynie zmienia ich oblicze.
W swej przewrotności Eco przedstawia też historyczne i nieintuicyjne funkcje biblioteki:
O ironio, podczas wypożyczania tej książki z biblioteki, nie była na swoim miejscu. W dodatku nie zawsze książka ma swoje dokładne miejsce i wiadomo tylko, że będzie znajdować się na jakiejś półce, albo nawet całym regale. Tak jak książki trafiają tam przez przypisanie do jakiejś kategorii, tak samo działa wszelkie tagowanie i dodawanie kategorii w bibliotekach cyfrowych, które potrafi być niekonsekwentne i arbitralne. Niektóre książki można zwyczajnie znaleźć w zaskakujących miejscach. Jak książki o Wielkiej Lechii na półkach o podpisie "historia" w pewnej znanej sieci księgarń. To odnajdywanie nie jest jedyną funkcją biblioteki, gdyż Eco przywołuje ich więcej. Poznając je i inspirując się jego słowami, można z pewnością odnaleźć nowe zastosowania bibliotek.
Jednak pozostając przy odkrywaniu – Eco zauważa, że: „funkcją biblioteki w moim domu i w domach wszystkich moich znajomych, jakich możemy odwiedzać, jest odkrywanie książek, których istnienia się nie podejrzewało, a które, jak się okazuje, są dla nas niezwykle ważne”. Nie potrzebujemy być dawnymi humanistami, a książki nie muszą być ukryte, by je odkryć. Wiele książek, czy to w naszych domach, czy to w bibliotekach leży nieruszana. Czekają na mole, śmietnik lub równie ekscytująca przygodę. Najczęściej to, co używane, jest na wierzchu. A to, co na wierzchu, jest używane. Popada w pętle. To przypadek sprawia, że coś odkrywamy. I czasem po prostu trzeba sobie pozwolić coś odnaleźć. I tak właśnie „biblioteka staje się przygodą”.
Przygoda nie jest jedyną stymulacją, jaką oferuje nam Umberto Eco. Potrzebujemy jej, aby nie usnąć czytając bądź słuchając, ale w ofercie jest też żart. Humor, choć subiektywny, powstaje najlepiej w oparach absurdu i przestrachu. Tego kontrastu można właśnie doświadczyć, kiedy wchodzimy do biblioteki:
Z pewnością nie tylko ukryć, ale także spowodować. Książki potrafią być naprawdę duże. Wraz ze wzrostem wolnego czasu rosną ich objętości, mimo że technologia stara się jak może, by je zmniejszyć.
Sama technologia to nie wszystko. Nie uratuje nas przed zagubionymi albo spadającymi książkami. Do tego potrzebne są pewne umiejętności, jak unikanie lecących papierów, ale także bardziej społecznych umiejętności:
To nie krytyka ani bibliotek, ani korzystających. Bo co mogą bibliotekarze? Zrobić obowiązkowy kurs? Na uniwersytetach takie są. Czy ktoś kiedykolwiek się czegoś nauczył? Poza pojedynczymi przykładami wątpię. I kurs trzeba dostosować do takich, którzy się niczego nie nauczą. A potem trzeba właśnie albo pytać, albo uczyć się samemu najtrudniejszą i najskuteczniejszą metodą świata – przez doświadczenie. I nawet mimo tego profesorowie potrafią dziwić się, marudzić i typowo komentować, że młodzież schodzi na psy, a za moich czasów... A to wszystko w przerwach od poważnych spraw, jak rozmyślanie jakie ładne półki i gabloty można postawić, by podnieść prestiż wydziału i biblioteki. Jak wiadomo: prestiż zwiększa wiedzę studentów i innych korzystających z tych przybytków.
Jednak Eco nie mówi wyłącznie o bibliotekach. Zabiera nas także w krainę patologii rynku wydawniczego i tzw. kultury kserokopii. Przypomnę, że to tekst z prelekcji z 1981 roku, a można powiedzieć, że nic się nie zmieniło. Opisaną tu kulturę fotokopii można dziś nazwać kulturą piractwa, skanów i przysłowiowego ściągania pdf-ów, „których nigdy się nie przeczyta”. Kiedyś siedziało się w bibliotece i robiło fotokopie. Jeszcze dawniej wykonywano pecje. Dziś zamawia lub wykonuje się skany, bądź pobiera pdf-y. Prawdopodobnie zajmuje to mniej czasu niż kiedyś. W dodatku piractwo jest tańsze, niż koszt fotokopii, czy pergaminu. Rozwój technologiczny ma jednak swoje zalety. Szkoda tylko cen książek.
Jednak z charakterystyczną dla siebie ironia i swadą Eco pokazuje, że patologie rynku wydawniczego nie ograniczają się do jego strony naukowej:
To tylko wycinek z dłuższego fragmentu na ten temat. Nie wiem, czy są jakieś statystyki ws. kradzieży, ale to prawdopodobnie efekt skali. Nie wiem też, czy te statystyki są aktualne do dziś, ale wierzę, że pierwsze sklepy internetowe należały do księgarń właśnie z tego powodu. Te zabezpieczenia antykradzieżowe doprowadziły wręcz do monopolizacji, co widać szczególnie nieprzyjemnie w USA z Amazonem. Choć w Polsce nie jest chyba jeszcze tak źle, to zawsze można się obawiać każdego kroku w tę stronę.
Jak widać, choć treść i język Eco potrafi przedstawić te i inne problemy zabawnie, tak realnie potrafią być one bardzo poważne. Oczywiście – bibliotekarze to nie lekarze, tak samo jak filmowcy, co zauważył jeden z odcinków „Studia” (2025). Jednak po coś trzeba żyć, a spokój i brak zmartwień przy dostępie do kultury jest czymś wartym celebrowania. A „O bibliotece” Umberto Eco jest wciąż uniwersalnym głosem o wielu problemach powstałych wokół rozpowszechniania książek. Może kiedyś przestanie, miejmy nadzieje, bo wtedy dostęp ten będzie po prostu absolutnie bezproblemowy. Ale do tego czasu każdy, kto lubi czytać, może przeczytać i to.
Komiks przeczytany dzięki życzliwości Miejskiej Biblioteki Publicznej w Z.
Eco buduje swoja wypowiedź na żarcie i fikcji. A dokładniej "Fikcjach" Borgesa i fikcji negatywnego przykładu biblioteki. Bo jak zauważył Dionizy Areopagita, najłatwiej definiuje się przez negacje.
Pośród dziewiętnastu zasad takiej biblioteki możemy znaleźć bardzo różne zasady. Jedna wydaje się mi bardzo życiowa:
Sygnatury winny być niemożliwe do przepisania, w miarę możliwości rozbudowane, aby ten, kto wypełnia rewers, nie miał nigdy miejsca na wpisanie ostatnich symboli i uznał je za nieważne, a dzięki temu obsługujący mógł zwrócić rewers z żądaniem uzupełnienia.
Wypisywanie papierowych rewersów w erze komputeryzacji i elektronicznych katalogów nie jest powszechne. Jednak nadal się zdarza i jest źródłem strachu, by wypełnić je prawidłowo bądź bezproblemowo. Ten strach nie jest odosobniony do analogowych rewersów. Gdy zamawia się czasopisma elektronicznie, albo biblioteka ma więcej czytelni, można coś źle wybrać lub wypełnić. Technologia nie ratuje nas od pewnych rozwiązań, jedynie zmienia ich oblicze.
W swej przewrotności Eco przedstawia też historyczne i nieintuicyjne funkcje biblioteki:
Zawsze zadziwia nas, z jaką zręcznością piętnastowieczni humaniści odnajdywali zagubione manuskrypty. Gdzie je odnajdywali? W bibliotece. W bibliotekach, które służyły częściowo do ukrywania, ale również umożliwiały odnajdowanie.
O ironio, podczas wypożyczania tej książki z biblioteki, nie była na swoim miejscu. W dodatku nie zawsze książka ma swoje dokładne miejsce i wiadomo tylko, że będzie znajdować się na jakiejś półce, albo nawet całym regale. Tak jak książki trafiają tam przez przypisanie do jakiejś kategorii, tak samo działa wszelkie tagowanie i dodawanie kategorii w bibliotekach cyfrowych, które potrafi być niekonsekwentne i arbitralne. Niektóre książki można zwyczajnie znaleźć w zaskakujących miejscach. Jak książki o Wielkiej Lechii na półkach o podpisie "historia" w pewnej znanej sieci księgarń. To odnajdywanie nie jest jedyną funkcją biblioteki, gdyż Eco przywołuje ich więcej. Poznając je i inspirując się jego słowami, można z pewnością odnaleźć nowe zastosowania bibliotek.
Jednak pozostając przy odkrywaniu – Eco zauważa, że: „funkcją biblioteki w moim domu i w domach wszystkich moich znajomych, jakich możemy odwiedzać, jest odkrywanie książek, których istnienia się nie podejrzewało, a które, jak się okazuje, są dla nas niezwykle ważne”. Nie potrzebujemy być dawnymi humanistami, a książki nie muszą być ukryte, by je odkryć. Wiele książek, czy to w naszych domach, czy to w bibliotekach leży nieruszana. Czekają na mole, śmietnik lub równie ekscytująca przygodę. Najczęściej to, co używane, jest na wierzchu. A to, co na wierzchu, jest używane. Popada w pętle. To przypadek sprawia, że coś odkrywamy. I czasem po prostu trzeba sobie pozwolić coś odnaleźć. I tak właśnie „biblioteka staje się przygodą”.
Przygoda nie jest jedyną stymulacją, jaką oferuje nam Umberto Eco. Potrzebujemy jej, aby nie usnąć czytając bądź słuchając, ale w ofercie jest też żart. Humor, choć subiektywny, powstaje najlepiej w oparach absurdu i przestrachu. Tego kontrastu można właśnie doświadczyć, kiedy wchodzimy do biblioteki:
przechodzi się z kartą biblioteczną obok elektronicznego cerbera, a następnie wsiada do windy i rusza na wyprawę. Nie zawsze wychodzi się z tego żywym, wśród regałów Sterlinga bardzo łatwo można na przykład popełnić morderstwo i ukryć trupa pod półkami z atlasami geograficznymi, a odnaleziony zostanie po upływie całych dziesięcioleci.
Z pewnością nie tylko ukryć, ale także spowodować. Książki potrafią być naprawdę duże. Wraz ze wzrostem wolnego czasu rosną ich objętości, mimo że technologia stara się jak może, by je zmniejszyć.
Sama technologia to nie wszystko. Nie uratuje nas przed zagubionymi albo spadającymi książkami. Do tego potrzebne są pewne umiejętności, jak unikanie lecących papierów, ale także bardziej społecznych umiejętności:
Korzystanie z biblioteki jest często sztuką subtelną i nie wystarczy, by profesor albo nauczyciel oznajmił: «W związku z tymi badaniami proszę udać się do biblioteki i poszukać odpowiedniej książki». Trzeba nauczyć dzieci, jak prowadzi się z pracownikami wojnę, jeśli nie wypełniają swoich obowiązków, i jak się z nimi współpracuje.
To nie krytyka ani bibliotek, ani korzystających. Bo co mogą bibliotekarze? Zrobić obowiązkowy kurs? Na uniwersytetach takie są. Czy ktoś kiedykolwiek się czegoś nauczył? Poza pojedynczymi przykładami wątpię. I kurs trzeba dostosować do takich, którzy się niczego nie nauczą. A potem trzeba właśnie albo pytać, albo uczyć się samemu najtrudniejszą i najskuteczniejszą metodą świata – przez doświadczenie. I nawet mimo tego profesorowie potrafią dziwić się, marudzić i typowo komentować, że młodzież schodzi na psy, a za moich czasów... A to wszystko w przerwach od poważnych spraw, jak rozmyślanie jakie ładne półki i gabloty można postawić, by podnieść prestiż wydziału i biblioteki. Jak wiadomo: prestiż zwiększa wiedzę studentów i innych korzystających z tych przybytków.
Jednak Eco nie mówi wyłącznie o bibliotekach. Zabiera nas także w krainę patologii rynku wydawniczego i tzw. kultury kserokopii. Przypomnę, że to tekst z prelekcji z 1981 roku, a można powiedzieć, że nic się nie zmieniło. Opisaną tu kulturę fotokopii można dziś nazwać kulturą piractwa, skanów i przysłowiowego ściągania pdf-ów, „których nigdy się nie przeczyta”. Kiedyś siedziało się w bibliotece i robiło fotokopie. Jeszcze dawniej wykonywano pecje. Dziś zamawia lub wykonuje się skany, bądź pobiera pdf-y. Prawdopodobnie zajmuje to mniej czasu niż kiedyś. W dodatku piractwo jest tańsze, niż koszt fotokopii, czy pergaminu. Rozwój technologiczny ma jednak swoje zalety. Szkoda tylko cen książek.
Jednak z charakterystyczną dla siebie ironia i swadą Eco pokazuje, że patologie rynku wydawniczego nie ograniczają się do jego strony naukowej:
Mamy obecnie dwa typy księgarni. Te bardzo poważne, gdzie pozostały drewniane półki i gdzie natychmiast po wejściu podchodzi do nas osobnik, który pyta: «Czego pan sobie życzy?», po czym człowiek czuje się skrępowany i wychodzi: w takich księgarniach kradnie się mało książek. Ale i kupuje się niewiele. Mamy też księgarnie w supermarketach, gdzie półki są plastikowe, gdzie zwłaszcza młodzi krążą, przerzucają kartki, pytają o nowości, gdzie kradnie się mnóstwo książek mimo zainstalowanej elektronicznej kontroli.
To tylko wycinek z dłuższego fragmentu na ten temat. Nie wiem, czy są jakieś statystyki ws. kradzieży, ale to prawdopodobnie efekt skali. Nie wiem też, czy te statystyki są aktualne do dziś, ale wierzę, że pierwsze sklepy internetowe należały do księgarń właśnie z tego powodu. Te zabezpieczenia antykradzieżowe doprowadziły wręcz do monopolizacji, co widać szczególnie nieprzyjemnie w USA z Amazonem. Choć w Polsce nie jest chyba jeszcze tak źle, to zawsze można się obawiać każdego kroku w tę stronę.
Jak widać, choć treść i język Eco potrafi przedstawić te i inne problemy zabawnie, tak realnie potrafią być one bardzo poważne. Oczywiście – bibliotekarze to nie lekarze, tak samo jak filmowcy, co zauważył jeden z odcinków „Studia” (2025). Jednak po coś trzeba żyć, a spokój i brak zmartwień przy dostępie do kultury jest czymś wartym celebrowania. A „O bibliotece” Umberto Eco jest wciąż uniwersalnym głosem o wielu problemach powstałych wokół rozpowszechniania książek. Może kiedyś przestanie, miejmy nadzieje, bo wtedy dostęp ten będzie po prostu absolutnie bezproblemowy. Ale do tego czasu każdy, kto lubi czytać, może przeczytać i to.
Komiks przeczytany dzięki życzliwości Miejskiej Biblioteki Publicznej w Z.
November 18, 2021
Książka o objętości artykułu na temat bibliotek w ogóle i w szczególe. Do przeczytania w ciągu 10-15 minut. Zaczyna się od rysu historycznego, środek wypełnia turystyka po współczesnych (lata 80-te dwudziestego wieku) bibliotekach, a kończy niepozornym akcentem o przyszłości bibliotek. Przeczytałem ze względu na autora. Główne odczucie po lekturze: niedosyt.
August 2, 2023
Interesting concept, but there is a certian dose of redundancy that makes it difficult to entirely grasp the writer’s thought process. It was intriguing to see how different the author’s library experiences are different to the ones of mine.
January 27, 2013
Short but genius. Made me think about the concept of library itself and somehow return to King's short story "Library Policeman" :)
December 24, 2016
Eco era não só um extraordinário erudito, como um sábio epicurista. O seu humor assim o comprova.
October 15, 2021
Uroczy tekścik Eco, ale z racji swych niewielkich rozmiarów zostawiający niedosyt - to z pewnością zbyt mało na oddzielne dzieło.
August 31, 2014
Made me smile :-).
May 25, 2025
Esta conferência dada por Umberto Eco na Biblioteca Municipal de Milão inicia-se com a oração canónica da população leitora: um excerto de "La Biblioteca de Babel", de Borges. Dessa biblioteca que encontra ecos n' "O Nome da Rosa" e na imaginação dos assíduos frequentadores destes espaços, parte-se para uma tentativa de definição da biblioteca ideal, por vias do seu oposto.
Levantam-se, ao longo deste texto curto, questões sobre o objetivo das bibliotecas, a segurança nas bibliotecas, a proximidade leitor-prateleira nas bibliotecas. Se é certo que é da sua responsabilidade o armazenamento e preservação dos livros, também é de extrema relevância o seu papel na expansão do acesso à leitura pela população em geral. Para Eco, a importância da primeira não se deve sobrepor à segunda. Trancar volumes a sete chaves em prateleiras a que não se pode aceder reduz a um resquício o grande potencial das bibliotecas de abrirem aos leitores um universo de possibilidades no que toca à descoberta do novo livro da sua vida. A possibilidade do roubo, da danificação e da desordem é real, mas também o são o júbilo palpável do folhear das páginas, a fruição multiplicada pelo tempo de contacto com os volumes e o potencial de uma estante povoada por livros desconhecidos.
Eco refere que a criação de bibliotecas destinadas a esconder livros permitiam, anos depois, que se anunciasse vitoriosamente a sua descoberta. Assim foi, mas assim deve deixar de ser, pois tão importante como a revelação de um livro ao público será a revelação de um livro já publicado a um leitor que não sabia que o procurava.
Levantam-se, ao longo deste texto curto, questões sobre o objetivo das bibliotecas, a segurança nas bibliotecas, a proximidade leitor-prateleira nas bibliotecas. Se é certo que é da sua responsabilidade o armazenamento e preservação dos livros, também é de extrema relevância o seu papel na expansão do acesso à leitura pela população em geral. Para Eco, a importância da primeira não se deve sobrepor à segunda. Trancar volumes a sete chaves em prateleiras a que não se pode aceder reduz a um resquício o grande potencial das bibliotecas de abrirem aos leitores um universo de possibilidades no que toca à descoberta do novo livro da sua vida. A possibilidade do roubo, da danificação e da desordem é real, mas também o são o júbilo palpável do folhear das páginas, a fruição multiplicada pelo tempo de contacto com os volumes e o potencial de uma estante povoada por livros desconhecidos.
Eco refere que a criação de bibliotecas destinadas a esconder livros permitiam, anos depois, que se anunciasse vitoriosamente a sua descoberta. Assim foi, mas assim deve deixar de ser, pois tão importante como a revelação de um livro ao público será a revelação de um livro já publicado a um leitor que não sabia que o procurava.
August 5, 2019
Перша книга, яку я купив у Варшаві.
Що я можу сказати? Це й не книга сама по собі, а всього лиш опублікована доповідь. Іронічна, з гумором, присвячена ідеї бібліотеки. Не сказав би, що тут заховані великі істини чи відкриті сенси, просто слова розумної людини. Особливо дивує те, що сорок років тому, коли Еко виголошував цю промову, він прозрівав занепад авторського права й проблеми книговидання, пов'язані з поширенням копіювальних машин. І тим приємніше зараз спостерігати, що його побоювання не справдилися: він не врахував того, що люди банально люблять мати хороші речі. А книга - це не лише носій інформації. Тому за десятиліття розвитку цифрових технологій, ксеро- і фотокопіювання, побутування кіндлів та інших штук не змогли витіснити друковану книгу з ужитку. Книга не стала дешевшати задля того, щоб її купували. Папір не став газетним, а друк - неякісним і згасаючим. Книги й далі друкуються великими тиражами, їх і далі купують, читають і - вони й надалі гарні.
Не все тут написане суперечить словам Умберто Еко, а всього лиш спровоковане його промовою.
Окремий захват викликав вступ за мотивами великого Борхеса.
Польський переклад дуже плинний та органічний.
Що я можу сказати? Це й не книга сама по собі, а всього лиш опублікована доповідь. Іронічна, з гумором, присвячена ідеї бібліотеки. Не сказав би, що тут заховані великі істини чи відкриті сенси, просто слова розумної людини. Особливо дивує те, що сорок років тому, коли Еко виголошував цю промову, він прозрівав занепад авторського права й проблеми книговидання, пов'язані з поширенням копіювальних машин. І тим приємніше зараз спостерігати, що його побоювання не справдилися: він не врахував того, що люди банально люблять мати хороші речі. А книга - це не лише носій інформації. Тому за десятиліття розвитку цифрових технологій, ксеро- і фотокопіювання, побутування кіндлів та інших штук не змогли витіснити друковану книгу з ужитку. Книга не стала дешевшати задля того, щоб її купували. Папір не став газетним, а друк - неякісним і згасаючим. Книги й далі друкуються великими тиражами, їх і далі купують, читають і - вони й надалі гарні.
Не все тут написане суперечить словам Умберто Еко, а всього лиш спровоковане його промовою.
Окремий захват викликав вступ за мотивами великого Борхеса.
Польський переклад дуже плинний та органічний.
January 15, 2025
“Otóż jednym z nieporozumień, jakie dominują nad pojęciem biblioteki, jest pogląd, że idzie się tam po książkę, której tytuł się zna. Rzeczywiście, często się zdarza, że idzie się do biblioteki, bo chce się książki o znanym tytule, ale główną funkcją biblioteki (...) jest odkrywanie książek, których istnienia się nie podejrzewało, a które, jak się okazuje, są dla nas niezwykle ważne.”
Esej Umberto Eco rozpoczyna się od propozycja regulaminu biblioteki, który jest niczym z “Black mirror” zaprzeczeniem i odwróceniem zasad funkcjonowania biblioteki, czytelni. To tylko punkt wyjścia do snucia wizji o bibliotece idealnej. Bibliotece, która staje się dla człowieka miejscem spędzania wolnego czasu, spotkań z przyjaciółmi, poszukiwania inspiracji, wiedzy, odkrywania nowych książek. Pomimo zagrożeń związanych z wysoką ceną książek, kopiowaniem ich, czytnikami Umberto Eco wierzy w siłę przetrwania bibliotek.
“O bibliotece” można przeczytać przy kawie, nie zajmie ona zbyt wiele czasu, ale rozważania na tematy w niej poruszone można snuć godzinami.
Esej Umberto Eco rozpoczyna się od propozycja regulaminu biblioteki, który jest niczym z “Black mirror” zaprzeczeniem i odwróceniem zasad funkcjonowania biblioteki, czytelni. To tylko punkt wyjścia do snucia wizji o bibliotece idealnej. Bibliotece, która staje się dla człowieka miejscem spędzania wolnego czasu, spotkań z przyjaciółmi, poszukiwania inspiracji, wiedzy, odkrywania nowych książek. Pomimo zagrożeń związanych z wysoką ceną książek, kopiowaniem ich, czytnikami Umberto Eco wierzy w siłę przetrwania bibliotek.
“O bibliotece” można przeczytać przy kawie, nie zajmie ona zbyt wiele czasu, ale rozważania na tematy w niej poruszone można snuć godzinami.
August 25, 2021
Leí el texto de la conferencia impartida en marzo de 1981, que en la versión en español no pasa de quince páginas.
El texto recita verdades de perogrullo, lo cual hace que sus argumentos sean conocidos incluso antes de ser mencionados: las bibliotecas no son accesibles al público por cuestiones de horario y por la burocracia.
La conferencia nos sirve para meditar sobre qué se busca a la hora de establecer una biblioteca: ¿un depósito de libros viejos o una sala de consulta abierta para todos? Es claro que cualquiera de las dos opciones acarrea consecuencias indeseadas pero a la vez beneficios patentes.
El opúsculo no lo deja a uno indiferente pero no forma parte de lo mejor escrito por Umberto Eco. Incluso carece de la vena inflamatoria del ensayo sobre el Ur-fascismo. Se encuentra aquél en un término intermedio entre el lamento nostálgico y la lectura (lecture) de un catedrático patético.
El texto recita verdades de perogrullo, lo cual hace que sus argumentos sean conocidos incluso antes de ser mencionados: las bibliotecas no son accesibles al público por cuestiones de horario y por la burocracia.
La conferencia nos sirve para meditar sobre qué se busca a la hora de establecer una biblioteca: ¿un depósito de libros viejos o una sala de consulta abierta para todos? Es claro que cualquiera de las dos opciones acarrea consecuencias indeseadas pero a la vez beneficios patentes.
El opúsculo no lo deja a uno indiferente pero no forma parte de lo mejor escrito por Umberto Eco. Incluso carece de la vena inflamatoria del ensayo sobre el Ur-fascismo. Se encuentra aquél en un término intermedio entre el lamento nostálgico y la lectura (lecture) de un catedrático patético.
October 31, 2025
"...um dos mal-entendidos que dominam a noção de biblioteca é o facto de se pensar que se vai à biblioteca pedir um livro cujo título se conhece. ....mas a principal função da biblioteca...é descobrir livros de cuja existência não se suspeitava e que, todavia, se revelam extremamente importantes para nós." Texto de uma conferência dada pelo autor, excelente para debater o papel e importância das bibliotecas que deveriam ser um lugar onde apetece ir inclusive para passear nos nossos tempos livres.
May 23, 2019
Retranscription d'une conférence de 81, ce texte hilarant sur le monde des bibliothèques universitaires reste d’actualité. Je le recommande aux étudiants qui ont passé trop de temps dans les BU, et bien sûr à mes collègues bibliothécaires.
May 17, 2023
Krótka, ale treściwa. Niby to, co już teraz mamy, ale język Umberto Eco wszystkiemu dodaje blasku. Tak więc dostajemy podstawy podstaw, trochę w humorystycznym zarysie, ale autor swoim językiem poniekąd motywuje i przekazuje 'pochodnię' kolejnym pokoleniom bibliotekarzy.
Read
April 26, 2020+
July 23, 2021
Więcej gwiazdek nie dam bo chcę więcej tekstu!
Funny how you can compare the description to all the libraries you've been to and see the similarities - and there are so many ;D
Funny how you can compare the description to all the libraries you've been to and see the similarities - and there are so many ;D
Displaying 1 - 30 of 49 reviews