#Upał

by Michał Olszewski

Fikcja bardziej bolesna niż rzeczywistość.

Wszystko dzwoni, pika, wibruje. Klikasz, odbierasz, gnasz. Zewsząd dopadają cię setki newsów. Nie pamiętasz, co czytałeś, dlaczego, gdzie, po co. Uwięziony w wirtualnym świecie nie dostrzegasz odległej o milion lat świetlnych rzeczywistości, aż w brutalny sposób przypomni ci o swoim istnieniu.

"#upał" to opowieść o pułapce, w którą wpaść może każdy, o sieci, którą na nas zastawiono, o (nie)obecności, pracoholizmie, manipulacji. Autor z wirtuozerią i pozorną lekkością prowadzi czytelnika do piorunującego finału.

320 pages, Hardcover

First published February 13, 2017

About the author

Absolwent polonistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Był dziennikarzem krakowskiego wydania „Gazety Wyborczej”. W latach 2007–2012 pracował jako reporter i szef działu reportażu „Tygodnika Powszechnego”. Od 2014 redaktor naczelny krakowskiego oddziału „Gazety Wyborczej”. W 2015 otrzymał Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki za książkę Najlepsze buty na świecie.

Reviews

[Joanna · Rating 2 out of 5]

Nie pamiętam z tej książki za wiele, ale chyba nie dlatego, że jestem zniewolona, tylko dlatego, że koniec końców była banalna. Nudne problemy nudnych ludzi z Warszawy. W dupie miałam chyba tylko bardziej bohatera 'Ślepnąć od świateł' Żulczyka. Ale może to dlatego, że już dawno temu pozbyłam się złudzeń co do dziennikarskiego 'blichtru', czy 'szalonego życia stolicy', więc nikt specjalnie nie musiał mi ich rozwiewać.

Żeby nie było. Opisywanie współczesnych problemów społecznych, a takim niewątpliwie jest uzależnienie od strumieni newsów bombardujących nas z każdej strony, mało komu wychodzi. Olszewski też poległ. Zdarza się. Ja te jego zmagania przeczytałam, Wy nie musicie.

[Grzegorz Grygoruk · Rating 1 out of 5]

Twarda oprawa, szerokie marginesy i puste strony sztucznie pompujące grubość książki sugerowałyby, że lektura pójdzie szybko i sprawnie, bo tekstu jest mniej, niż próbuje nam sprzedać wydawca. Otóż mnie szła wolno i nieprzyjemnie. Strumień świadomości przetykany ni to tweetami, ni to statusami z fejsa był tak męczący, że błogosławiłem czwartą okładkę za to, że wyjaśniła mi, o czym to w ogóle było ("to opowieść o pułapce, w którą wpaść może każdy, o sieci, którą na nas zastawiono, o (nie)obecności, pracoholizmie, manipulacji"). Doczytałem do końca, bo to był prezent od kogoś, kogo bardzo lubię, no i dlatego, żeby z czystym sumieniem doliczyć sobie do rachunku. Na koniec jeszcze jedno zdanie z tekstu na czwartej okładce: "Autor z językową wirtuozerią i pozorną lekkością prowadzi czytelnika do piorunującego finału". A przytaczam je, bo doskonale podsumowuje moje przemyślenia na temat książki - otóż myślę dokładnie odwrotnie.

[Wojciech Szot · Rating 3 out of 5]

Ile to już książek, na których okładkach czy w notach reklamowych, wydawca pisał, że to pierwsza taka książka napisana językiem blogów, komunikatorów, internetu, przeszło przez moje ręce? Ciężko zliczyć. Sięgnięcie po #upał Michała Olszewskiego było dla mnie trudnym momentem, bo wydawca stwierdził tak: “Fikcja bardziej bolesna niż rzeczywistość”. Otóż proszę o wybaczenie, ale nie wierzę w żadne fikcje boleśniejsze od tego co mnie otacza. A zwłaszcza jeśli są one zamieszczone w książce, którą zawsze mogę odłożyć, przewrócić się na drugi bok i kimnąć. Michał Olszewski napisał powieść o dziennikarzu pracującym w portalu internetowym, którego codziennym zadaniem jest walka o kontent i sekundy uważności czytelników. Zaczyna się to ostro i bezkompromisowo - kilkadziesiąt pierwszych stron to tekst napisany “językiem social-mediów” i wszelakich domorosłych “coachów” z dodatkiem żargonu z rozgrzanego środka redakcji. Trwa bowiem upał, lampa, patelnia a Fej ma przed sobą dzień wypełniony milionami spraw nie cierpiących zwłoki - maratończyk przywiązał psa i zostawił na słońcu, trzeba zrobić hejt wokół tematu; stażystom trzeba wpoić zasady dziennikarskiego fachu, w którym kluczowy jest edytor losowych sformułowań, które pomogą napisać każdy tekst, jak np. “Oburzenia decyzją nie kryją również…”, czy “Całkowicie odmiennego zdania jest/są…” Dobrze się to czyta, sprawność Olszewskiego autentycznie robi wrażenie, a kontrowersje wokół książki już się ujawniają (patrz: Dwutygodnik). Olszewski jest powiązany z “Gazetą Wyborczą”, co dodaje całej sprawie pikanterii, a w powieści skupia się jak w soczewce problem naszego całodziennego uczestniczenia w szczurzym pędzie mediów społecznościowych.

#upał całkiem sprawnie opowiada o problemach współczesnego człowieka zaprzęgniętego w wirtualny wyścig i ma sporo ambicji, niestety niezbyt spełnionych. Bo narracyjnie to jest powieść o mężczyźnie w średnim wieku, który ma żonę, dwójkę dzieci, kochankę, zajmującą pracę, niewielu przyjaciół i problemy. Czyli tak jakby nic nowego pod słońcem, nawet tak rozgrzanym jak w #upale.

Olszewski “wygrywa” książkę mocnym i zaskakującym zakończeniem, któremu można zarzucić zbyt proste sięgnięcie po pewną znaną medialnie sprawę, ale ponieważ cała książka jest utkana z takich wydarzeń, to wybaczam i przyznaję - kilka rzeczy się w #upale udało, kilka niezbyt. To za mało na wybitną powieść, ale wystarczająco na przyznanie, że #upał warto przeczytać.

Jeszcze jedno - z jednej strony chciałoby się napisać więcej o problemach poruszonych w książce, ale gdy dłużej się im przyglądam tym bardziej mam wrażenie, że jest to trochę powieściowa wydmuszka. Dlatego kończę czytać, kończę pisać - niech zostaną te lepsze wrażenia.

[Radosław Magiera · Rating 3 out of 5]

Bardzo dobry kawał jak najbardziej aktualnej prozy. I wcale się tego ciężko nie czyta, a zaskoczenie w finale na maksa. Więc skąd tak dużo niskich ocen wśród internautów? Brak nachalnego marketingu? Nie, to chyba nie to. Protagonista to człowiek wsiąknięty w rolki i inne takie rzeczy, w które wsiąknięta jest duża część młodzieży. Tylko, że główny bohater to dorosły, mąż żony, kochanek kochanki i ojciec dziecku. Fakt, że wsiąknięty w sieć z racji swej profesji, ale... Ale dorosły i czytelnik nie może sobie powiedzieć, że to tylko dzieciaki tak mają, zwłaszcza gdy zauważy i u siebie, jeśli ma choć trochę samokrytycyzmu, pierwsze objawy sieciowiej tępoty, TikTokowego deficytu koncentracji... A większość z nas chyba nie chce niczego takiego zauważać i nie chce się do niczego przyznawać. Z kolei dla osobników pozasieciowych (są tacy, naprawdę!) dzieło może być większym wyzwaniem niż SF.

W dodatku nie chodzi tu tylko o sieć. Sieć to tylko jedna z przyczyn i jeden z objawów pogoni za „atrakcjami”, za „korzystaniem z życia” i „kolekcjonowania wrażeń”. I „Upał” obnaża przyczyny, mechanizmmy i skutki tego strachu przed nudą, a to nie każdy strawi.

„...tak boisz się nudy, bo w nudzie łatwiej dostrzec siebie bez wszystkich skorup, przez tyle lat z pietyzmem nakładanych, boisz się nudy, równiny, pustki, bo a nuż ujrzysz siebie takiego, jakiś jesteś w głębi...”

Polecam, warto...

[Nina Nowak · Rating 4 out of 5]

Kilka lat temu, gdy czytałam #upał po raz pierwszy, zrobił na mnie piorunujące wrażenie. Tym razem było ciut mniejsze, bo wiedziałam, na jaką tragedię w zakończeniu się nastawiam, niemniej książka wciąż pozostaje dla mnie dobrym kawałkiem prozy, i to potrzebnej społecznie. Książka zbudowana na szumie informacyjnym i wiecznym rozproszeniu bohatera, czyli czymś, czego każdy z nas doświadcza, na przesycie informacyjnym. I choć po pandemii nie żyjemy może aż tak szybko i tak mocno, lektura ku przestrodze do czego prowadzić może uzależnienie - od pracy, internetu, pędu, usprawiedliwiań.

[Patrycja Krotowska · Rating 1 out of 5]

Książka mnie zmęczyła, nic nie wniosła, nie zostanie zapamiętana. Początek mnie zaciekawił - narracja, styl, tempo. Jednak im czytałam dalej, tym zastanawiałam się, czemu to służy, do czego prowadzi. Końcówkę książki już doczytałam mało uważnie, gdyż chciałam ją jak najszybciej skończyć. Rozumiem połączenie tematyki i języka - do mnie jednak to nie przemówiło.

[Aleksandra Różalska · Rating 2 out of 5]

Polecam recenzję książki, która pokrywa się z moimi odczuciami: http://www.dwutygodnik.com/artykul/70...

[Majkabally · Rating 2 out of 5]

Im dalej, tym bardziej mnie irytowała.
Końcówka mnie bardzo zaskoczyła, bo książka była tak nudna, że nie sądziłam, że coś jednak się wydarzy.
Można sobie spokojnie podarować.

[Anna · Rating 4 out of 5]

Celne podsumowanie kondycji dzisiejszego człowieka - zanurzonego w mediach społecznościowych i goniącego za karierą. Polecam zwłaszcza w ten #upał.

[Wiktoria Barańska · Rating 3 out of 5]

Generalnie całkiem ciekawe, a z głównym bohaterem mogę się utożsamić, minus za to, że zakończenie – chociaż dosyć zaskakujące – jest żywcem wyjęte z krążącej od lat po internecie creepypasty.

[Asia · Rating 1 out of 5]

1.5 🌟
za pomysl, ale ksiazka bardzo meczyla i dnf na ostatnich 100 stronach

[Jasox · Rating 3 out of 5]

Długa (ok. 5000 znaków) i zawiera spoilery
moja recenzja na bloxie

[Monika · Rating 3 out of 5]

3 gwiazdki za początek i koniec - poczatek - kilkadziesiąt pierwszych stron bylo naprawde zabawnych - koniec - fajne zakonczenie, ze ugotowal dziecko w samochodzie. srodek nudny i o niczym