What do you think?
Rate this book
Μπλε άσπρο μαύρο
Κι αν η Μαρίν Λεπέν −που στο βιβλίο έχει το ψευδώνυμο Μιρέιγ Λεφέκ− εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας; Τι σημαίνει για τη χώρα η εκλογική νίκη της Άκρας Δεξιάς;
Σ’ αυτό το συνταρακτικό μυθιστόρημα πολιτικής φαντασίας, ο Καρίμ Αμελάλ αντικαθιστά το κόκκινο της γαλλικής σημαίας με το μαύρο και περιγράφει με οξυδέρκεια ένα εφιαλτικό σενάριο, που δεν φαίνεται, δυστυχώς, απίθανο.
Ο αφηγητής είναι Γάλλος αλγερινής καταγωγής. Δεν είναι όμως καρικατούρα του κατοίκου των υποβαθμισμένων προαστίων. Μένει στην καρδιά του Παρισιού, έχει κάνει λαμπρές σπουδές και εργάζεται ως ανώτερο και ακριβοπληρωμένο στέλεχος του χρηματοπιστωτικού τομέα, συζεί με τη γυναίκα που αγαπά: είναι ένας επιτυχημένος. Και ξαφνικά όλα ανατρέπονται. Οι γαλήνιες αυταπάτες (η Λεπέν δεν θα εκλεγεί· αλλά κι αν εκλεγεί, δεν θα εφαρμόσει το πρόγραμμά της· μα ακόμα κι αν το εφαρμόσει, οι συνέπειες δεν θα είναι σοβαρές) καταρρέουν. Η νέα πρόεδρος εφαρμόζει με μεθοδικότητα το πρόγραμμά της: η «εθνική ανόρθωση» τίθεται σε ισχύ. Εγκαθιδρύεται ένα καθεστώς ανοιχτά ρατσιστικό, που ασκεί άγρια καταστολή και δεν διστάζει να στείλει τανκς στα προάστια. Από έναν κόσμο γεμάτο αποχρώσεις, πέφτουμε σ’ έναν αποπνικτικό μανιχαϊσμό. Κάποιοι σκύβουν την πλάτη, λουφάζουν. Κάποιοι άλλοι, και κυρίως αυτοί που βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας, στην περιφέρειά της, οργανώνουν την αντίσταση. Όσο για τον αφηγητή, αμφιταλαντεύεται. Προβληματίζεται, αναρωτιέται ποιος είναι, τι σχέση έχει με αυτό που του λένε ότι είναι. Στο τέλος, παίρνει την απόφασή του: «Σήμερα είμαι ζωντανός· αύριο ίσως να έχω πεθάνει, αλλά δεν θα είμαι πια μόνος. Ζήτω η Δημοκρατία, ζήτω η Γαλλία!»
Σ’ αυτό το συνταρακτικό μυθιστόρημα πολιτικής φαντασίας, ο Καρίμ Αμελάλ αντικαθιστά το κόκκινο της γαλλικής σημαίας με το μαύρο και περιγράφει με οξυδέρκεια ένα εφιαλτικό σενάριο, που δεν φαίνεται, δυστυχώς, απίθανο.
Ο αφηγητής είναι Γάλλος αλγερινής καταγωγής. Δεν είναι όμως καρικατούρα του κατοίκου των υποβαθμισμένων προαστίων. Μένει στην καρδιά του Παρισιού, έχει κάνει λαμπρές σπουδές και εργάζεται ως ανώτερο και ακριβοπληρωμένο στέλεχος του χρηματοπιστωτικού τομέα, συζεί με τη γυναίκα που αγαπά: είναι ένας επιτυχημένος. Και ξαφνικά όλα ανατρέπονται. Οι γαλήνιες αυταπάτες (η Λεπέν δεν θα εκλεγεί· αλλά κι αν εκλεγεί, δεν θα εφαρμόσει το πρόγραμμά της· μα ακόμα κι αν το εφαρμόσει, οι συνέπειες δεν θα είναι σοβαρές) καταρρέουν. Η νέα πρόεδρος εφαρμόζει με μεθοδικότητα το πρόγραμμά της: η «εθνική ανόρθωση» τίθεται σε ισχύ. Εγκαθιδρύεται ένα καθεστώς ανοιχτά ρατσιστικό, που ασκεί άγρια καταστολή και δεν διστάζει να στείλει τανκς στα προάστια. Από έναν κόσμο γεμάτο αποχρώσεις, πέφτουμε σ’ έναν αποπνικτικό μανιχαϊσμό. Κάποιοι σκύβουν την πλάτη, λουφάζουν. Κάποιοι άλλοι, και κυρίως αυτοί που βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας, στην περιφέρειά της, οργανώνουν την αντίσταση. Όσο για τον αφηγητή, αμφιταλαντεύεται. Προβληματίζεται, αναρωτιέται ποιος είναι, τι σχέση έχει με αυτό που του λένε ότι είναι. Στο τέλος, παίρνει την απόφασή του: «Σήμερα είμαι ζωντανός· αύριο ίσως να έχω πεθάνει, αλλά δεν θα είμαι πια μόνος. Ζήτω η Δημοκρατία, ζήτω η Γαλλία!»
- GenresFrench Literature
448 pages, Paperback
First published January 1, 2016
57 people want to read
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 13 of 13 reviews
May 13, 2017
Απορώ πως αυτό το συνονθύλευμα αφέλειας, διδακτισμού και φτηνής δημαγωγίας καμουφλαρισμένο κάτω από το μανδύα του δήθεν "προφητικού" (όπα, αυτό δεν σου φτούρησε, βγήκε ο Μακρόν) και της "πολιτικής φαντασίας", στήνοντας μια ντεμέκ δυστοπία α-λα-φρανσέζ (τι να κλάσεις βρε Καρίμ, όταν έχω διαβάσει σχετικά πρόσφατα μια Άτγουντ) παίρνει καλές κριτικές (εχμμ..όχι και τόσο) και αστεράκια εδώ μέσα, αν και τα reviews είναι περιορισμένα, αλήθεια τι λένε οι Γάλλοι για αυτή την παπάτζα ;
Το βιβλίο σελίδα-σελίδα βουτάει στην υπερβολή (Καταργεί ένα εθνικιστικό καθεστώς την γιορτή της 14ης Ιουλίου, και γιορτάζει...την 11η Σεπτεμβρίου-βρεμάν ;) και προσπαθώντας να στήσει μια full scale δικτατορία (από νόμιμα εκλεγμένους) καταφεύγει σε σωρεία υπερβολών και γραφικοτήτων, κυρίως χωρίς καμία αντίσταση από λαό και ΜΜΕ. Μα η πολυπολιτισμική Γαλλία του σήμερα δεν είναι η προπολεμική Γερμανία κατά την άνοδο του Χίτλερ. Γεμάτο φτηνά λογοπαίγνια με αναγωγές σε πραγματικά πρόσωπα (του ξέφυγε ο Μακρόν, αουτσάιντερ και μη υπολογίσιμη δύναμη ή ηθελημένα ;) και ουσιαστικά κακογραμμένο σαν από συριζοτρολ στο τουίτερ με αγκυλώσεις πρωτοετή φοιτητή που γράφεται στην ΠΚΣ : η Λεπέν (Λεφέκ στο βιβλίο) είναι κακιά (ΟΚ αυτό), οι τράπεζες είναι κακιές και πλουτίζουν σε βάρους του λαού (τι ειρωνεία όμως ο πρωταγωνιστής σου να είναι ανωτέρο τραπεζικό στέλεχος που το πιστεύει αυτό, άμα σε χαλάει, παραιτήσου...) θέλοντας να χτίσει αντίσταση από ένα γαστρεντερολόγο που ο πρωταγωνιστής συναντάει τυχαία σε ένα εστιατόριο και ετοιμάζουν σποραδικά χτυπήματα στη χώρα (ούτε η Βουγιούκλω στην Υπολοχαγό Νατάσα). Και όλα αυτά στην καρδιά του Παρισιού, που παρουσιάζεται σχεδόν σαν νεκρή ζώνη (και οι τουρίστες κύριε ;), καταλύοντας εύκολα Σύνταγμα και χωρίς καν να κάνει μια προσπάθεια να δείξει πως αντιδρά η υπόλοιπη Ευρώπη στον εκτοπισμό ομοφυλοφίλων και ατόμων με ειδικές ανάγκες (!)-καλά για τους αραβικής καταγωγής δεν το συζητάω... Το βιβλίο βρίθει ευκολιών και υπερβολών και ήθελε να περάσει ως "κώδωνας κινδύνου". Κοιμήσου Καρίμ, οι Γάλλοι σου απάντησαν : βγήκε ο Μακρόν, και Δεναξάδες, Θωμαϊδες ακόμα και ο Κούλογλου που επένδυαν σε μια ανατροπή με Λεπέν, δεν τους βγήκε. Τα παθητικά πρόβατα που παρουσιάζεις στο βιβλίο σου που βγάζουν με τρομακτικά ποσοστά από την πρώτη Κυριακή την Λεφέκ δεν υπάρχουν, πρόβατα που δεν αντιδρούν ούτε καν στον έλεγχο DNA έξω από τα Ηλύσια Πεδία (για όνομα...).
Καταλήγει σε ένα cliffhanger (ανοικτό, αγωνιώδες τέλος) που δεν με αφορά καθόλου και με την διδακτική κραυγή " Vive La Republique, Vive la France" με κάνει και εμένα να αναφωνήσω : "Va te faire foutre".
ΥΓ : σελ. 84 : "Εξω από το προάστιο απλωνόταν σαν τέλμα από μαζούτ και η νύχτα σκέπαζε λίγο λίγο με το πένθιμο σάλι της τα συγκροτήματα των εργατικών πολυκατοικιών..."
Κατακουζήνα, εσύ;
Το βιβλίο σελίδα-σελίδα βουτάει στην υπερβολή (Καταργεί ένα εθνικιστικό καθεστώς την γιορτή της 14ης Ιουλίου, και γιορτάζει...την 11η Σεπτεμβρίου-βρεμάν ;) και προσπαθώντας να στήσει μια full scale δικτατορία (από νόμιμα εκλεγμένους) καταφεύγει σε σωρεία υπερβολών και γραφικοτήτων, κυρίως χωρίς καμία αντίσταση από λαό και ΜΜΕ. Μα η πολυπολιτισμική Γαλλία του σήμερα δεν είναι η προπολεμική Γερμανία κατά την άνοδο του Χίτλερ. Γεμάτο φτηνά λογοπαίγνια με αναγωγές σε πραγματικά πρόσωπα (του ξέφυγε ο Μακρόν, αουτσάιντερ και μη υπολογίσιμη δύναμη ή ηθελημένα ;) και ουσιαστικά κακογραμμένο σαν από συριζοτρολ στο τουίτερ με αγκυλώσεις πρωτοετή φοιτητή που γράφεται στην ΠΚΣ : η Λεπέν (Λεφέκ στο βιβλίο) είναι κακιά (ΟΚ αυτό), οι τράπεζες είναι κακιές και πλουτίζουν σε βάρους του λαού (τι ειρωνεία όμως ο πρωταγωνιστής σου να είναι ανωτέρο τραπεζικό στέλεχος που το πιστεύει αυτό, άμα σε χαλάει, παραιτήσου...) θέλοντας να χτίσει αντίσταση από ένα γαστρεντερολόγο που ο πρωταγωνιστής συναντάει τυχαία σε ένα εστιατόριο και ετοιμάζουν σποραδικά χτυπήματα στη χώρα (ούτε η Βουγιούκλω στην Υπολοχαγό Νατάσα). Και όλα αυτά στην καρδιά του Παρισιού, που παρουσιάζεται σχεδόν σαν νεκρή ζώνη (και οι τουρίστες κύριε ;), καταλύοντας εύκολα Σύνταγμα και χωρίς καν να κάνει μια προσπάθεια να δείξει πως αντιδρά η υπόλοιπη Ευρώπη στον εκτοπισμό ομοφυλοφίλων και ατόμων με ειδικές ανάγκες (!)-καλά για τους αραβικής καταγωγής δεν το συζητάω... Το βιβλίο βρίθει ευκολιών και υπερβολών και ήθελε να περάσει ως "κώδωνας κινδύνου". Κοιμήσου Καρίμ, οι Γάλλοι σου απάντησαν : βγήκε ο Μακρόν, και Δεναξάδες, Θωμαϊδες ακόμα και ο Κούλογλου που επένδυαν σε μια ανατροπή με Λεπέν, δεν τους βγήκε. Τα παθητικά πρόβατα που παρουσιάζεις στο βιβλίο σου που βγάζουν με τρομακτικά ποσοστά από την πρώτη Κυριακή την Λεφέκ δεν υπάρχουν, πρόβατα που δεν αντιδρούν ούτε καν στον έλεγχο DNA έξω από τα Ηλύσια Πεδία (για όνομα...).
Καταλήγει σε ένα cliffhanger (ανοικτό, αγωνιώδες τέλος) που δεν με αφορά καθόλου και με την διδακτική κραυγή " Vive La Republique, Vive la France" με κάνει και εμένα να αναφωνήσω : "Va te faire foutre".
ΥΓ : σελ. 84 : "Εξω από το προάστιο απλωνόταν σαν τέλμα από μαζούτ και η νύχτα σκέπαζε λίγο λίγο με το πένθιμο σάλι της τα συγκροτήματα των εργατικών πολυκατοικιών..."
Κατακουζήνα, εσύ;
March 26, 2017
Ενδιαφέρουσα ιδέα, ξεπερασμένη ωστόσο από την πραγματικότητα και την Ιστορία . Κ η Ιστορία ως γνωστόν επαναλαμβάνεται κ ως φάρσα κ ως τραγωδία.
Ωστόσο, αφελεστατη προσέγγιση, όπου εξαντλείται στην περριτή έμφαση στην σημειολογία κ τις δομές της Δημόσιας διοίκησης κ της μορφής που μπορεί να πάρει σε ένα δυστοπικό σενάριο όχι κ τόσο μακρινό, όταν κ όπου επικρατήσουν οι Ακροδεξιοί. Ελλιπής αναφορά για τη δράση των παρακρατικών που ανθεί σε τέτοιες συνθήκες όπως κ ποιοι στοχοποιούνται (φυλετικά, πολιτικά, θρησκευτικά, κ πολλά πολλά άλλα)
Επιφανειακές αναφορές στη βαθιά αμορφοσια του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου, με άρτια εξειδίκευση κατά τομέα, αλλά εντελώς απαίδευτο κ έρμαιο των αγελαιων ενστίκτων.
Καμία αναφορά για τις αιτίες της ανόδου της ακροδεξιάς, πώς προέκυψε ο φονταμενταλισμός κ ποιους ακριβώς βολεύει, ποιοι έχουν αμύθητα κέρδη από την άνοδο της.
Στην τελική, η πολιτική δεν είναι παρά το εργαλείο που γίνεται το μοίρασμα
Ωστόσο, αφελεστατη προσέγγιση, όπου εξαντλείται στην περριτή έμφαση στην σημειολογία κ τις δομές της Δημόσιας διοίκησης κ της μορφής που μπορεί να πάρει σε ένα δυστοπικό σενάριο όχι κ τόσο μακρινό, όταν κ όπου επικρατήσουν οι Ακροδεξιοί. Ελλιπής αναφορά για τη δράση των παρακρατικών που ανθεί σε τέτοιες συνθήκες όπως κ ποιοι στοχοποιούνται (φυλετικά, πολιτικά, θρησκευτικά, κ πολλά πολλά άλλα)
Επιφανειακές αναφορές στη βαθιά αμορφοσια του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου, με άρτια εξειδίκευση κατά τομέα, αλλά εντελώς απαίδευτο κ έρμαιο των αγελαιων ενστίκτων.
Καμία αναφορά για τις αιτίες της ανόδου της ακροδεξιάς, πώς προέκυψε ο φονταμενταλισμός κ ποιους ακριβώς βολεύει, ποιοι έχουν αμύθητα κέρδη από την άνοδο της.
Στην τελική, η πολιτική δεν είναι παρά το εργαλείο που γίνεται το μοίρασμα
April 21, 2017
Ένα βιβλιο που θα έπρεπε να διαβαστει από όλους, Ελληνες, Γαλλους, Ευρωπαίους, πολίτες του κοσμου. Μια όχι και τοσο εναλλακιτκή πραγματικοτητα εφοσον κάθε σελίδα αποδεικνυεται καθημερινα ότι παυει να είναι εναλλακτικη και μαλλον πραγματοποιειται. Συγκινητικό και ανθρωπινο. Αυριο θα δουμε αν θα πραγματοποιηθει ολόκληρο ή αν οι πολίτες αποφάσισαν να αντιδράσουν πριν την καταστροφή. Μια μικρη προειδοποιηση μόνο προς εκείνους που δεν εχουν καμια σχεση με την Γαλλικη πολιτικη σκηνη και δεν την παρακολουθουν καθολου, δεν θα μπορεσουν να αντιληφθουν το μεγεθος της επαφης με τα τρεχοντα αλλά το νοημα σιγουρα θα το πιασουν
April 16, 2017
Το βρήκα εξαιρετικό, ρέον, δυνατό!!
Ο ήρωάς του είσαι εσύ, οι εικόνες του χωρίς να είναι δυστοπικές, φοβίζουν.
5/5
Ο ήρωάς του είσαι εσύ, οι εικόνες του χωρίς να είναι δυστοπικές, φοβίζουν.
5/5
May 16, 2017
Τρίτο βιβλίο με το ίδιο θέμα που διαβάζω μέσα σε ενάμιση χρόνο. Δείγμα μιας προβληματικής που έχει αναπτυχτεί στη Γαλλία αλλά και σε όλη την Ευρώπη με την άνοδο της Ακροδεξιάς . Στη Γαλλία η συνεχιζόμενη άνοδος του Εθνικού Μετώπου της Λεπέν ανησυχεί. Όχι μόνο τους Γάλλους αλλά όλους μας. Ίσως γιατί η Γαλλία μέσα στο μυαλό μας είναι συνυφασμένη με τον Διαφωτισμό, τη Δημοκρατία, την Επανάσταση, τον αγώνα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. Ίσως γιατί είναι το παραδοσιακό καταφύγιο κάθε πολιτικά κατατρεγμένου. Ίσως γιατί ακόμα προσπαθούμε να πετύχουμε αυτό που ακούστηκε πριν διακόσια χρόνια πρώτη φορά εκεί: «Liberté, Egalité, Fraternité».
Πρώτο βιβλίο ήταν η «Υποταγή» του μεγάλου Μισέλ Ουελμπέκ (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, μετάφραση Σιπητάνου Λίνα), ένα βιβλίο που ξύπνησε τον χειρότερο εφιάλτη μου. Την ακροδεξιά την μισείς και προβληματίζεσαι με την άνοδό της σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ίδιο και τον ISIS μαζί με όλα τα παρόμοια κινήματα. Η εκλογή του Τραμπ στις ΗΠΑ σού έχει φέρει τρόμο. Αυτούς όμως τους ξέρεις ― μπορείς να τους πολεμήσεις. Αυτό που με κάνει να φοβάμαι περισσότερο είναι η εμφάνιση ενός ηγέτη όπως τον περιγράφει ο Ουελμπέκ: μειλίχιου, έξυπνου, χαρισματικού μορφωμένου. Που θα μας παρασύρει όλους. Που θα πολεμήσει εκ των έσω τη Δυτική Δημοκρατία και όσα έχουμε κατακτήσει, οδηγώντας μας στον δικό του Μεσαίωνα. Ο Ουελμπέκ μάς δείχνει πως για χάρη της ευημερίας και της ασφάλειας είμαστε έτοιμοι να γυμνωθούμε από κάθε προνόμιο και υποχρέωση που αντλούμε μέσα από τις δημοκρατικές διαδικασίες.
Δεύτερο βιβλίο το «2084, το τέλος του κόσμου» του Boualem Sansal (Εκδόσεις Διάμετρος, μετάφραση Ανθή Ξενάκη). Μια καθαρόαιμη δυστοπία, ένα μυθιστόρημα στα πρότυπα του αριστουργηματικού «1984» του Όργουελ, τοποθετημένη στο μέλλον, όπου οι κάτοικοι του Αμπιστάν γνωρίζουν ότι κάτι σημαντικό έγινε το 2084 αλλά δεν θυμούνται τι. Ζουν αφιερώνοντας όλη την ημέρα στην τέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων, διαβάζοντας το Καμπούλ, το ιερό βιβλίο του προφήτη Άμπι, ενώ ένας αμείωτος πόλεμος συνεχίζει να μαίνεται εναντίον ενός αόρατου εχθρού στα σύνορα της αυτοκρατορίας. Ένας πολίτης, ο Άτι, φιλοξενούμενος χρόνια σε ένα σανατόριο, γίνεται καλά. Στο ταξίδι της επιστροφής στην πρωτεύουσα βλέπει πράγματα που τον βάζουν σε σκέψεις. Μαζί με έναν φίλο του αποφασίζουν να μάθουν την αλήθεια. Ο Sansal δίνει πετυχημένα όλο τον ζόφο και την παράνοια μιας ολοκληρωτικής θεοκρατικής κοινωνίας.
Τρίτο βιβλίο, το πιο ρεαλιστικό, και ίσως για αυτό τον λόγο το τρομακτικότερο όλων, είναι το «Μπλε Άσπρο Μαύρο» του Karim Amellal.
Κι αν η Μαρίν Λεπέν ―που στο βιβλίο έχει το ψευδώνυμο Μιρέιγ Λεφέκ― εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας; Τι σημαίνει για τη χώρα η εκλογική νίκη της Άκρας Δεξιάς;
Ο αφηγητής είναι Γάλλος αλγερινής καταγωγής. Δεν είναι όμως καρικατούρα του κατοίκου των υποβαθμισμένων προαστίων. Μένει στην καρδιά του Παρισιού, συζεί με τη γυναίκα που αγαπά, έχει κάνει λαμπρές σπουδές και εργάζεται ως ανώτερο και ακριβοπληρωμένο στέλεχος του χρηματοπιστωτικού τομέα: είναι ένας επιτυχημένος. Και ξαφνικά όλα ανατρέπονται. Οι γαλήνιες αυταπάτες (η Λεπέν δεν θα εκλεγεί· αλλά κι αν εκλεγεί, δεν θα εφαρμόσει το πρόγραμμά της· μα, ακόμα κι αν το εφαρμόσει, οι συνέπειες δεν θα είναι σοβαρές) καταρρέουν. Η Λεφέκ εκλέγεται και εφαρμόζει το εφιαλτικό πρόγραμμά της μέχρι κεραίας. Τα δημοκρατικά «αναχώματα» που ήλπιζαν να την εμποδίσουν πέφτουν το ένα μετά το άλλο. Η αντίσταση δεν ξεκινά από την οικονομική ή πνευματική ελίτ. Αυτοί παρακολουθούν, όσοι δεν είναι με το μέρος της, τις εξελίξεις ανήμποροι. Η αντίσταση ξεκινά από τα προάστια, από τα περιθωριακά στοιχεία της κοινωνίας. Ο πρωταγωνιστής, με το ένα πόδι στην υψηλή κοινωνία και το άλλο, λόγω καταγωγής, στην εργατική τάξη, αφυπνίζεται πολιτικά, αφήνοντας σταδιακά πίσω την παθητικότητά του.
Το βιβλίο στο πρώτο μέρος κινείται μέσα σε μια ατμόσφαιρα που θυμίζει τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Όλοι βλέπουν να έρχεται το κακό, αλλά το αντιμετωπίζουν με μια αβέβαιη αισιοδοξία. Τα παραδοσιακά κόμματα φαίνονται ανίκανα να αντιμετωπίσουν τη λαίλαπα. Το ίδιο και τα ΜΜΕ, όσα δεν έχουν παραδοθεί στον λαϊκισμό. Οι πολίτες, όσοι δεν έχουν συνταχτεί με το Εθνικό Μέτωπο, ζουν κανονικά και αντιμετωπίζουν παθητικά την κατάσταση. Οι bobos ―bourgeois-bohème― συναντιούνται στα καφέ και στα μπιστρό και αναλίσκονται σε πολιτικές αναλύσεις . Όλοι τους θεωρούν ότι ζουν σε μια Δημοκρατία επαρκώς θωρακισμένη:
«Υπάρχει ένα Σύνταγμα, οι νόμοι, οι κανονισμοί, ό,τι αποκαλείται “ιεραρχία των κανόνων”· κανείς δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό, για να μη μιλήσουμε για τις διεθνείς συνθήκες που η Γαλλία έχει υπογράψει και τη δεσμεύουν, με πρώτες τις ευρωπαϊκές συνθήκες». «Και υπάρχουν επίσης οι σύμμαχοί μας, τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, η Δημόσια Διοίκηση, τα μέσα ενημέρωσης, ή κοινωνία των πολιτών!» συμπλήρωσε ο Αρνό. «Όχι, ακόμα κι αν συνέβαινε το αδιανόητο και το Εθνικό Κόμμα έρχονταν στην εξουσία, δεν θα μπορούσαν να κάνουν τίποτα· θα ήταν δεμένοι χειροπόδαρα και, στο τέλος, η δοκιμασία της εξουσίας θα τους διέλυε».
Μόνο ο πατέρας της Ανιές, ένας επαρχιώτης μεγαλοαστός, προειδοποιεί. Με κοίταξε με μισάνοιχτο στόμα, δείχνοντας να μην καταλαβαίνει. «Τι ανόητοι!» είπε αγανακτισμένος, κουνώντας το κεφάλι του. «Τι ανόητοι! Πιστεύετε ότι ύστερα από πενήντα χρόνια που κυνηγούν την εξουσία δεν θα την χρησιμοποιήσουν με την πρώτη ευκαιρία; Ότι θα εγκαταλείψουν τα σχέδιά τους επειδή τους εμποδίζει το Σύνταγμα; Το Σύνταγμα αλλάζει, ξέρετε…» «Ναι αλλά δεν θα μπορέσει να το κάνει», τον διέκοψα, «επειδή δεν θα έχει την πλειοψηφία· χρειάζονται τα 3/5 των βουλευτών και των γερουσιαστών για να αλλάξει το Σύνταγμα». «Κι αν κάνει δημοψήφισμα»;
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι ο πραγματικός ζόφος. Η Λεφέκ εκλέγεται με ένα τεράστιο ποσοστό και εγκαθιστά μία φρανκικού τύπου «δημοκρατία»: απαγόρευση κυκλοφορίας και συναθροίσεων, μαζικές εκτοπίσεις σε υπερπόντιες κτίσεις της Γαλλίας, διώξεις πολιτικών αντιπάλων και το κυριότερο μαζικά προγκρόμ εναντίον μουσουλμάνων, Εβραίων, Ρομά, ομοφυλοφίλων, ΑΜΕΑ. Η βία και ο χαφιεδισμός επικρατούν σε όλη την χώρα. Θύλακες αντίστασης αρχίζουν να σχηματίζονται, και ο πρωταγωνιστής σιγά-σιγά μεταλλάσσεται από έναν απολιτικό bobo σε έναν αγωνιστή:
Σήμερα είμαι ζωντανός· αύριο ίσως να έχω πεθάνει, αλλά δεν θα είμαι πια μόνος. Ζήτω η Δημοκρατία, ζήτω η Γαλλία!
Ο Amellal έγραψε με γλώσσα σχεδόν ρεπορταζιακή ένα πολιτικό θρίλερ, ένα page turner που δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου. Μόνο που αυτό το θρίλερ έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνει πραγματικότητα. Είχα καιρό να διαβάσω ένα βιβλίο που να με συνεπάρει τόσο. Δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Ξενύχτησα για να το τελειώσω. Έμεινα άφωνος με την αληθοφάνεια των καταστάσεων και δεν μπόρεσα παρά να κάνω συγκρίσεις με το τι ζούμε σήμερα στη χώρα μας. Την άνοδο της Χρυσής Αυγής, τον λαϊκισμό που έχει πλημμυρίσει την ζωή μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ άλλωστε αναφέρεται μέσα στο βιβλίο.
Ο τίτλος του βιβλίου είναι μια πρόκληση, το κόκκινο που χάνεται στην tricolore είναι μια βεβήλωση. Χάνεται το χρώμα της επανάστασης, μιας επανάστασης που περικλείει μέσα της την ελευθερία τη διακίνηση των ιδεών και των ανθρώπων, την ισότητα και την αποδοχή στη διαφορετικότητα. Το μαύρο που μπαίνει στη θέση του είναι η φαυλότητα, η μισαλλοδοξία, ο φόβος και η βία.
Ο ήρωας του βιβλίου είναι ο μέσος πολίτης. Κοιτάει τη δουλειά του, αγαπά μια κοπέλα, βγαίνει έξω με φίλους για φαγητό. Δεν έχει τίποτε ηρωικό επάνω του. Ώς το τέλος προσπαθεί να μην εμπλακεί σε φασαρίες, μέχρι που καταλαβαίνει ότι η μη εμπλοκή σημαίνει συνενοχή. Γύρω του μια τοιχογραφία της σύγχρονης Γαλλίας με όλα της τα προβλήματα. Τρομοκρατία, ισλαμοφοβία, προσφυγικό, ανεργία, οικονομική κατάπτωση, ευτελισμός των δημοκρατικών ιδεών. Το αδιέξοδο των πολιτικών κομμάτων και η αδυναμία τους να δώσουν λύση. Μια τοιχογραφία που ξεκινά με ζωηρά χρώματα στην ολόφωτη πλατεία Βαντόμ για να καταλήξει με μια φαιά παλέτα στην κατασκότεινη όπερα Γκαρνιέ, ζωσμένη από στρατιωτικά οδοφράγματα. Μέσα εκεί κυκλοφορούν οι πάντες: φασίστες, οπορτουνιστές που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν καταστάσεις, μια ελίτ που κοιτά αποσβολωμένη ή θεωρεί ότι ένα τέτοιο σοκ είναι χρήσιμο ώστε να αφυπνίσει τις δημοκρατικές δυνάμεις να ψάξουν να βρουν απαντήσεις. Δίπλα σε αυτούς ετοιμάζουν την αντίσταση μικρομεσαίοι ηλικιωμένοι, που αντιδρούν γιατί θυμούνται, και οι γαβριάδες των προαστίων, απόκληροι μιας κοινωνίας που πολλές φορές τούς αρνείται τα πάντα.
Ο συγγραφέας παράλλαξε τα ονόματα πολιτικών πρόσωπων και δημοσιογράφων που παίζουν κάποιο σημαντικό ρόλο στο σημερινό γίγνεσθαι της Γαλλίας. Έτσι, έδωσε ακόμα μεγαλύτερη αληθοφάνεια στο έργο του. Ευτυχώς οι Εκδόσεις Πόλις προέβλεψαν να βάλουν κατατοπιστικά σχόλια στο τέλος του βιβλίου, ώστε ο αναγνώστης να μάθει τι και ποιος κρύβεται από πίσω.
Ο Μιχάλης Μητσός έκανε μια εξαιρετική δουλειά στη μετάφραση όπως και η Άννα Μαραγκάκη στην επιμέλεια.
Πρώτο βιβλίο ήταν η «Υποταγή» του μεγάλου Μισέλ Ουελμπέκ (Βιβλιοπωλείον της Εστίας, μετάφραση Σιπητάνου Λίνα), ένα βιβλίο που ξύπνησε τον χειρότερο εφιάλτη μου. Την ακροδεξιά την μισείς και προβληματίζεσαι με την άνοδό της σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ίδιο και τον ISIS μαζί με όλα τα παρόμοια κινήματα. Η εκλογή του Τραμπ στις ΗΠΑ σού έχει φέρει τρόμο. Αυτούς όμως τους ξέρεις ― μπορείς να τους πολεμήσεις. Αυτό που με κάνει να φοβάμαι περισσότερο είναι η εμφάνιση ενός ηγέτη όπως τον περιγράφει ο Ουελμπέκ: μειλίχιου, έξυπνου, χαρισματικού μορφωμένου. Που θα μας παρασύρει όλους. Που θα πολεμήσει εκ των έσω τη Δυτική Δημοκρατία και όσα έχουμε κατακτήσει, οδηγώντας μας στον δικό του Μεσαίωνα. Ο Ουελμπέκ μάς δείχνει πως για χάρη της ευημερίας και της ασφάλειας είμαστε έτοιμοι να γυμνωθούμε από κάθε προνόμιο και υποχρέωση που αντλούμε μέσα από τις δημοκρατικές διαδικασίες.
Δεύτερο βιβλίο το «2084, το τέλος του κόσμου» του Boualem Sansal (Εκδόσεις Διάμετρος, μετάφραση Ανθή Ξενάκη). Μια καθαρόαιμη δυστοπία, ένα μυθιστόρημα στα πρότυπα του αριστουργηματικού «1984» του Όργουελ, τοποθετημένη στο μέλλον, όπου οι κάτοικοι του Αμπιστάν γνωρίζουν ότι κάτι σημαντικό έγινε το 2084 αλλά δεν θυμούνται τι. Ζουν αφιερώνοντας όλη την ημέρα στην τέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων, διαβάζοντας το Καμπούλ, το ιερό βιβλίο του προφήτη Άμπι, ενώ ένας αμείωτος πόλεμος συνεχίζει να μαίνεται εναντίον ενός αόρατου εχθρού στα σύνορα της αυτοκρατορίας. Ένας πολίτης, ο Άτι, φιλοξενούμενος χρόνια σε ένα σανατόριο, γίνεται καλά. Στο ταξίδι της επιστροφής στην πρωτεύουσα βλέπει πράγματα που τον βάζουν σε σκέψεις. Μαζί με έναν φίλο του αποφασίζουν να μάθουν την αλήθεια. Ο Sansal δίνει πετυχημένα όλο τον ζόφο και την παράνοια μιας ολοκληρωτικής θεοκρατικής κοινωνίας.
Τρίτο βιβλίο, το πιο ρεαλιστικό, και ίσως για αυτό τον λόγο το τρομακτικότερο όλων, είναι το «Μπλε Άσπρο Μαύρο» του Karim Amellal.
Κι αν η Μαρίν Λεπέν ―που στο βιβλίο έχει το ψευδώνυμο Μιρέιγ Λεφέκ― εκλεγεί πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας; Τι σημαίνει για τη χώρα η εκλογική νίκη της Άκρας Δεξιάς;
Ο αφηγητής είναι Γάλλος αλγερινής καταγωγής. Δεν είναι όμως καρικατούρα του κατοίκου των υποβαθμισμένων προαστίων. Μένει στην καρδιά του Παρισιού, συζεί με τη γυναίκα που αγαπά, έχει κάνει λαμπρές σπουδές και εργάζεται ως ανώτερο και ακριβοπληρωμένο στέλεχος του χρηματοπιστωτικού τομέα: είναι ένας επιτυχημένος. Και ξαφνικά όλα ανατρέπονται. Οι γαλήνιες αυταπάτες (η Λεπέν δεν θα εκλεγεί· αλλά κι αν εκλεγεί, δεν θα εφαρμόσει το πρόγραμμά της· μα, ακόμα κι αν το εφαρμόσει, οι συνέπειες δεν θα είναι σοβαρές) καταρρέουν. Η Λεφέκ εκλέγεται και εφαρμόζει το εφιαλτικό πρόγραμμά της μέχρι κεραίας. Τα δημοκρατικά «αναχώματα» που ήλπιζαν να την εμποδίσουν πέφτουν το ένα μετά το άλλο. Η αντίσταση δεν ξεκινά από την οικονομική ή πνευματική ελίτ. Αυτοί παρακολουθούν, όσοι δεν είναι με το μέρος της, τις εξελίξεις ανήμποροι. Η αντίσταση ξεκινά από τα προάστια, από τα περιθωριακά στοιχεία της κοινωνίας. Ο πρωταγωνιστής, με το ένα πόδι στην υψηλή κοινωνία και το άλλο, λόγω καταγωγής, στην εργατική τάξη, αφυπνίζεται πολιτικά, αφήνοντας σταδιακά πίσω την παθητικότητά του.
Το βιβλίο στο πρώτο μέρος κινείται μέσα σε μια ατμόσφαιρα που θυμίζει τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Όλοι βλέπουν να έρχεται το κακό, αλλά το αντιμετωπίζουν με μια αβέβαιη αισιοδοξία. Τα παραδοσιακά κόμματα φαίνονται ανίκανα να αντιμετωπίσουν τη λαίλαπα. Το ίδιο και τα ΜΜΕ, όσα δεν έχουν παραδοθεί στον λαϊκισμό. Οι πολίτες, όσοι δεν έχουν συνταχτεί με το Εθνικό Μέτωπο, ζουν κανονικά και αντιμετωπίζουν παθητικά την κατάσταση. Οι bobos ―bourgeois-bohème― συναντιούνται στα καφέ και στα μπιστρό και αναλίσκονται σε πολιτικές αναλύσεις . Όλοι τους θεωρούν ότι ζουν σε μια Δημοκρατία επαρκώς θωρακισμένη:
«Υπάρχει ένα Σύνταγμα, οι νόμοι, οι κανονισμοί, ό,τι αποκαλείται “ιεραρχία των κανόνων”· κανείς δεν μπορεί να το αλλάξει αυτό, για να μη μιλήσουμε για τις διεθνείς συνθήκες που η Γαλλία έχει υπογράψει και τη δεσμεύουν, με πρώτες τις ευρωπαϊκές συνθήκες». «Και υπάρχουν επίσης οι σύμμαχοί μας, τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη, η Δημόσια Διοίκηση, τα μέσα ενημέρωσης, ή κοινωνία των πολιτών!» συμπλήρωσε ο Αρνό. «Όχι, ακόμα κι αν συνέβαινε το αδιανόητο και το Εθνικό Κόμμα έρχονταν στην εξουσία, δεν θα μπορούσαν να κάνουν τίποτα· θα ήταν δεμένοι χειροπόδαρα και, στο τέλος, η δοκιμασία της εξουσίας θα τους διέλυε».
Μόνο ο πατέρας της Ανιές, ένας επαρχιώτης μεγαλοαστός, προειδοποιεί. Με κοίταξε με μισάνοιχτο στόμα, δείχνοντας να μην καταλαβαίνει. «Τι ανόητοι!» είπε αγανακτισμένος, κουνώντας το κεφάλι του. «Τι ανόητοι! Πιστεύετε ότι ύστερα από πενήντα χρόνια που κυνηγούν την εξουσία δεν θα την χρησιμοποιήσουν με την πρώτη ευκαιρία; Ότι θα εγκαταλείψουν τα σχέδιά τους επειδή τους εμποδίζει το Σύνταγμα; Το Σύνταγμα αλλάζει, ξέρετε…» «Ναι αλλά δεν θα μπορέσει να το κάνει», τον διέκοψα, «επειδή δεν θα έχει την πλειοψηφία· χρειάζονται τα 3/5 των βουλευτών και των γερουσιαστών για να αλλάξει το Σύνταγμα». «Κι αν κάνει δημοψήφισμα»;
Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι ο πραγματικός ζόφος. Η Λεφέκ εκλέγεται με ένα τεράστιο ποσοστό και εγκαθιστά μία φρανκικού τύπου «δημοκρατία»: απαγόρευση κυκλοφορίας και συναθροίσεων, μαζικές εκτοπίσεις σε υπερπόντιες κτίσεις της Γαλλίας, διώξεις πολιτικών αντιπάλων και το κυριότερο μαζικά προγκρόμ εναντίον μουσουλμάνων, Εβραίων, Ρομά, ομοφυλοφίλων, ΑΜΕΑ. Η βία και ο χαφιεδισμός επικρατούν σε όλη την χώρα. Θύλακες αντίστασης αρχίζουν να σχηματίζονται, και ο πρωταγωνιστής σιγά-σιγά μεταλλάσσεται από έναν απολιτικό bobo σε έναν αγωνιστή:
Σήμερα είμαι ζωντανός· αύριο ίσως να έχω πεθάνει, αλλά δεν θα είμαι πια μόνος. Ζήτω η Δημοκρατία, ζήτω η Γαλλία!
Ο Amellal έγραψε με γλώσσα σχεδόν ρεπορταζιακή ένα πολιτικό θρίλερ, ένα page turner που δεν μπορείς να το αφήσεις από τα χέρια σου. Μόνο που αυτό το θρίλερ έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνει πραγματικότητα. Είχα καιρό να διαβάσω ένα βιβλίο που να με συνεπάρει τόσο. Δεν μπορούσα να το αφήσω από τα χέρια μου. Ξενύχτησα για να το τελειώσω. Έμεινα άφωνος με την αληθοφάνεια των καταστάσεων και δεν μπόρεσα παρά να κάνω συγκρίσεις με το τι ζούμε σήμερα στη χώρα μας. Την άνοδο της Χρυσής Αυγής, τον λαϊκισμό που έχει πλημμυρίσει την ζωή μας. Ο ΣΥΡΙΖΑ άλλωστε αναφέρεται μέσα στο βιβλίο.
Ο τίτλος του βιβλίου είναι μια πρόκληση, το κόκκινο που χάνεται στην tricolore είναι μια βεβήλωση. Χάνεται το χρώμα της επανάστασης, μιας επανάστασης που περικλείει μέσα της την ελευθερία τη διακίνηση των ιδεών και των ανθρώπων, την ισότητα και την αποδοχή στη διαφορετικότητα. Το μαύρο που μπαίνει στη θέση του είναι η φαυλότητα, η μισαλλοδοξία, ο φόβος και η βία.
Ο ήρωας του βιβλίου είναι ο μέσος πολίτης. Κοιτάει τη δουλειά του, αγαπά μια κοπέλα, βγαίνει έξω με φίλους για φαγητό. Δεν έχει τίποτε ηρωικό επάνω του. Ώς το τέλος προσπαθεί να μην εμπλακεί σε φασαρίες, μέχρι που καταλαβαίνει ότι η μη εμπλοκή σημαίνει συνενοχή. Γύρω του μια τοιχογραφία της σύγχρονης Γαλλίας με όλα της τα προβλήματα. Τρομοκρατία, ισλαμοφοβία, προσφυγικό, ανεργία, οικονομική κατάπτωση, ευτελισμός των δημοκρατικών ιδεών. Το αδιέξοδο των πολιτικών κομμάτων και η αδυναμία τους να δώσουν λύση. Μια τοιχογραφία που ξεκινά με ζωηρά χρώματα στην ολόφωτη πλατεία Βαντόμ για να καταλήξει με μια φαιά παλέτα στην κατασκότεινη όπερα Γκαρνιέ, ζωσμένη από στρατιωτικά οδοφράγματα. Μέσα εκεί κυκλοφορούν οι πάντες: φασίστες, οπορτουνιστές που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν καταστάσεις, μια ελίτ που κοιτά αποσβολωμένη ή θεωρεί ότι ένα τέτοιο σοκ είναι χρήσιμο ώστε να αφυπνίσει τις δημοκρατικές δυνάμεις να ψάξουν να βρουν απαντήσεις. Δίπλα σε αυτούς ετοιμάζουν την αντίσταση μικρομεσαίοι ηλικιωμένοι, που αντιδρούν γιατί θυμούνται, και οι γαβριάδες των προαστίων, απόκληροι μιας κοινωνίας που πολλές φορές τούς αρνείται τα πάντα.
Ο συγγραφέας παράλλαξε τα ονόματα πολιτικών πρόσωπων και δημοσιογράφων που παίζουν κάποιο σημαντικό ρόλο στο σημερινό γίγνεσθαι της Γαλλίας. Έτσι, έδωσε ακόμα μεγαλύτερη αληθοφάνεια στο έργο του. Ευτυχώς οι Εκδόσεις Πόλις προέβλεψαν να βάλουν κατατοπιστικά σχόλια στο τέλος του βιβλίου, ώστε ο αναγνώστης να μάθει τι και ποιος κρύβεται από πίσω.
Ο Μιχάλης Μητσός έκανε μια εξαιρετική δουλειά στη μετάφραση όπως και η Άννα Μαραγκάκη στην επιμέλεια.
April 29, 2017
Σπουδαίο βιβλίο. Αν και κάποια από τα σενάρια φαίνονται μη ρεαλιστικά έως ακραία, ο συγγραφέας θέτει κάποιους προβληματισμούς όσον αφορά στο τι κάνουμε απέναντι στα φαινόμενα έξαρσης των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη.
Μου θύμισε έντονα την τριλογία του Saramago.
Το συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλους.
Μου θύμισε έντονα την τριλογία του Saramago.
Το συστήνω ανεπιφύλακτα σε όλους.
September 14, 2017
"Βάδιζαν σαν ζόμπι στην καταχνιά των ετοιματζίδικων ιδεών και στο σκοτάδι των χαμένων αξιών, με μάτια θαμπωμένα από τις οθόνες, τυφλωμένα από το φως ενός μαύρου αστεριού, της ίδιας τους της ύπαρξης."
Ωραία πλοκή με επίκεντρο την πολιτική & ενδιαφέροντες χαρακτήρες.
Ωραία πλοκή με επίκεντρο την πολιτική & ενδιαφέροντες χαρακτήρες.
April 20, 2022
Ένα… «δεν θα μπορούσε να συμβεί σε εμάς » Πλανιέται πάνω από τα κεφαλάκια μας όταν ξεκινάμε να διαβάζουμε αυτό το βιβλίο.
Μια παράλογη ιστορία που οι ευρωπαϊκές συνθήκες, το διεθνές δίκαιο, οι συμφωνίες μεταξύ κρατών δεν θ’άφηναν να… μπλα – μπλα – μπλα….
Και τώρα αρχίζεις και διαβάζεις!
Και απομακρύνεσαι από την αλήθεια σου και αρχίζεις και βλέπεις πιο μακριά.
Και κάπως έτσι γνωρίζεις το βιβλίο!
Κι αν είναι κάτι να σου μείνει, να ξέρεις πάντα ότι το «ποτέ» Δεν υπάρχει ούτε στην πολιτική, ούτε στην ζωή.
Να έχεις το μυαλό σου ανοιχτό, αυτό σου θυμίζει το βιβλίο και ας το κάνει με μια ιστορία που φαίνεται λίγο, σαν ένα παραμύθι για μεγάλους!
Να θυμάσαι πάντα την χρυσή Αυγή και που έφτασε.
Να θυμάσαι προς τα που κινείται σήμερα μεγάλο μέρος της Γαλλίας και ας καθησυχάζουμε τους εαυτούς μας ότι δεν…
Να θυμόμαστε να μην ακούμε ποτέ μόνο τη μία πλευρά!
Μια παράλογη ιστορία που οι ευρωπαϊκές συνθήκες, το διεθνές δίκαιο, οι συμφωνίες μεταξύ κρατών δεν θ’άφηναν να… μπλα – μπλα – μπλα….
Και τώρα αρχίζεις και διαβάζεις!
Και απομακρύνεσαι από την αλήθεια σου και αρχίζεις και βλέπεις πιο μακριά.
Και κάπως έτσι γνωρίζεις το βιβλίο!
Κι αν είναι κάτι να σου μείνει, να ξέρεις πάντα ότι το «ποτέ» Δεν υπάρχει ούτε στην πολιτική, ούτε στην ζωή.
Να έχεις το μυαλό σου ανοιχτό, αυτό σου θυμίζει το βιβλίο και ας το κάνει με μια ιστορία που φαίνεται λίγο, σαν ένα παραμύθι για μεγάλους!
Να θυμάσαι πάντα την χρυσή Αυγή και που έφτασε.
Να θυμάσαι προς τα που κινείται σήμερα μεγάλο μέρος της Γαλλίας και ας καθησυχάζουμε τους εαυτούς μας ότι δεν…
Να θυμόμαστε να μην ακούμε ποτέ μόνο τη μία πλευρά!
December 26, 2022
Λογοτεχνικά μπορεί να μην είναι το καλύτερο βιβλίο από όσα έχω διαβάσει, διαβάζεται ευχάριστα πάντως. Εκεί που με εντυπωσιάζει είναι η διορατικότητα του συγγραφέα που κάνει το βιβλίο αυτό απόλυτα σύγχρονο , σχεδόν προφητικό. Πολύ καλή η μετάφραση και προσεγμένη η έκδοση. 4 αστεράκια από εμένα!
April 1, 2017
Προειδοποίηση για τον επικείμενο ζόφο. Καλό μυθιστόρημα, ιδίως εάν έλειπαν κάποιες ῾῾διδακτικές᾽᾽ κορόνες.
August 28, 2017
Ποιος να μου το 'λεγε ότι η πρώτη κριτική που θα έγραφα εδώ (βασικά η πρώτη κριτική που θα έγραφα ever) θα ήταν για το -κατ' εμέ- χειρότερο βιβλίο της δεκαετίας. Βέβαια και το να γράψεις κάτι τόσο κακό και να εκδοθεί και να μεταφραστεί και να διαβαστεί είναι και αυτό μία επιτυχία. Και εξηγούμαι...
Το βιβλίο είχε υποπέσει στην αντίληψή μου, το είχα στα χαλαρά υπόψιν, αλλά όταν διάβασα την κριτική του φίλου Homer για το πόσο κακό είναι πείστηκα να το διαβάσω, όχι για να τον διαψεύσω, αλλά γιατί πραγματικά μου φάνηκε τόσο εντυπωσιακά κακό που έπρεπε να σχηματίσω δική μου άποψη. Μπορείτε να πείτε ότι το ξεκίνησα προκατειλημένη (αλήθεια είναι αυτό), αλλά σας υπόσχομαι (όχι ότι σας νοιάζει, αλλά λέμε τώρα) ότι η άποψή μου είναι εντελώς αντικειμενική και προήλθε αποκλειστικά από την ανάγνωση.
Τα κύρια προβλήματα του βιβλίου είναι δύο: 1) έχει κάκιστη γραφή, κακή ως αστεία ανάπτυξη χαρακτήρων (βασικά δεν υπάρχει ανάπτυξη χαρακτήρων, αλλά διάφορα άτομα περιφέρονται σε γραφεία και στο Παρίσι), έλλειψη ροής, μηδενική λογοτεχνική αξία και 2) έχει μία ωραία αρχική ιδέα (οι ακροδεξιοί κερδίζουν τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία) και τη διαχειρίζεται τόσο άσχημα, τόσο ατάλαντα, ώστε να μη μιλάμε για δυστοπία αλλά για... ελλείψει καταλληλότερης λέξης θα πω γελοιωδία (ναι, κατά την τραγωδία, Αισχύλε σχώρα με).
Ας αναλύσω λιγάκι τα κύρια προβλήματα που ανέφερα παραπάνω. Ο συγγραφέας δεν έχει κανένα μα κανένα συγγραφικό ταλέντο (κανένα που να φαίνεται σ' αυτό το πόνημα τέλος πάντων). Μοιάζει να γράφει ένα κεφάλαιο, να πηγαίνει στο επόμενο χωρίς να τον ενδιαφέρει τι έγραψε στο προηγούμενο με αποτέλεσμα όχι απλά να μην έχει ροή αλλά να αναιρεί και προηγούμενες σκέψεις των χαρακτήρων του (περισσότερα γι' αυτό βλ. παρακάτω, γιατί το εξέτασα και έχω βρει και άλλη εξήγηση πέρα της αταλαντοσύνης). Οι χαρακτήρες φάσκουν και αντιφάσκουν, δεν έχουν καμία απολύτως συγκρότηση, ενώ παρεμβάλλονται λογύδρια διδακτικού χαρακτήρα (υποτίθεται). Περιγράφει μία δυστοπία (υποτίθεται) χωρίς όμως να την αντιμετωπίζει ακριβώς έτσι, διαβάζοντάς το δεν ένιωσα ότι ο συγγραφέας αισθάνεται ότι μία φασιστική κυβέρνηση θα ήταν κάτι φοβερό, απλά λέει ότι είναι κακό πράγμα, γιατί σε μία δημοκρατία πρέπει να το πεις κι ας μην το πολυπιστεύεις.
Κι εδώ θα διαφωνήσω με τον Homer. Αυτό το βιβλίο δεν θα μπορούσε να είχε γραφτεί από ένα συριζοτρόλ, δεν θα μπορούσε να έχει γραφτεί από κανέναν άνθρωπο, δεξιό, κεντρώο ή αριστερό που να έχει ελάχιστη επίγνωση του τι σημαίνουν ιστορικά και στο σήμερα αυτές οι έννοιες. Όλα τα προβλήματα της πλοκής (πέραν του ότι ο συγγραφέας είναι ατάλαντος ή το έγραψε στο γόνατο ή και τα δύο) οφείλονται στο ότι ο τύπος είναι εντελώς απολιτίκ. Έχει πλήρη άγνοια από τις βασικές αρχές της αριστεράς, της δεξιάς και του κεντρώου σοσιαλισμού (δεν θα μπω καν στη διαδικασία να πω ότι δεν έχει ιδέα από ιστορία αντάρτικων πόλης ή αντίστασιακών ομάδων, που διαδραματίζουν ρόλο στο δεύτερο μέρος του βιβλίου) και αυτό φαίνεται σε κάθε του λέξη. Αν και πολιτικός επιστήμονας και μάλιστα καθηγητής (!) αποφεύγει να χρησιμοποιήσει την αφήγησή του για να αναδείξει τις αιτίες που εν έτει 2017 η Μαρί Λεπέν διεκδικεί την προεδρία της Γαλλίας με αξιώσεις, δεν προσπαθεί να μιλήσει για την απαξίωση της πολιτικής και των ιδεολογιών, δεν προσπαθεί να εξηγήσει τη νομιμοποίηση του φασιστικού και ναζιστικού λόγου.
Πέραν του γελοίου του πράγματος, να έχει παραφράσει λίγο τα ονόματα των Γάλλων πολιτικών και δημοσιογράφων (ας του πει κάποιος ότι μπορείς να κάνεις τον άλλον να καταλάβει ότι δείχνεις τη Λεπέν, τον Σαρκοζί και τον Ολάντ ακόμα και αν τους ονομάσεις Πιπίτσα, Λένο και Περικλή, αλλά είπαμε αυτό θέλει ταλέντο) διαχειρίζεται και το ίδιο το θέμα της εγκαθίδρυσης ενός φασιστικού καθεστώτος εντελώς φαιδρά. Ανατρέχει προφανώς στο Γ' Ράιχ για να το περιγράψει, λες κι ένα φασιστικό καθεστώς την εποχή των social media θα λειτουργούσε ακριβώς όπως επί Χίτλερ κι ενώ "χτίζει" την αφήγησή του πάνω στην τρομοκρατία του ISIS, την ισλαμοφοβία, αδυνατεί να φανταστεί τι πραγματικά σημαίνει αυτό σήμερα.
Εν ολίγοις, το βιβλίο φαίνεται να γράφτηκε βιαστικα, λίγους μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές, υποτίθεται για να "προειδοποιήσει" για τον κίνδυνο Λεπέν. Δεν ξέρω ποιος οίκος το έβγαλε στη Γαλλία, αλλά είναι προφανές ότι δεν πέρασε από κανενός είδους επιμέλεια, ώστε τουλάχιστον να αποκτήσει μία ελάχιστη συνοχή κι ένα ελάχιστο βάθος. Είναι ένα μυθιστόρημα η "χαρά του απολιτίκ" που νιώθει ότι έκανε το καθήκον του που δεν ψήφισε Λεπέν σώζοντας έτσι τη γαλλικη δημοκρατία. Και για να κλείσω, δεν θα μου έκανε καθόλου εντύπωση αν σε μερικά χρόνια ο συγγραφέας είναι υποψήφιος της Λεπέν. Λίγο ακόμα να στρογγυλέψει τον λόγο της η ακροδεξιά, λίγο να "σοβαρευτεί" που θα έλεγε και ένας Έλλην δημοσιογράφος, είναι τόσο μα τόσο εύκολο ο απολιτίκ να νιώσει ότι αυτό είναι η μόνη του λύση.
Κι ένα τελευταίο σχόλιο για τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ που εκτιμώ και σέβομαι. Αλήθεια δώσατε χρήματα για να πάρετε τα δικαιώματα αυτού του βιβλίου; Και πέρα από αυτό, και η εδώ έκδοση φαίνεται να έγινε αρκετά βιαστικά. Η μετάφραση φαίνεται κάπως (η κακή αφήγηση γίνεται χειρότερη από την πρόχειρη μετάφραση), αρκετά λάθη (συντακτικά, λεκτικά κλπ), γενικώς καμία σχέση με το επίπεδο που μας έχει συνηθίσει.
Το βιβλίο είχε υποπέσει στην αντίληψή μου, το είχα στα χαλαρά υπόψιν, αλλά όταν διάβασα την κριτική του φίλου Homer για το πόσο κακό είναι πείστηκα να το διαβάσω, όχι για να τον διαψεύσω, αλλά γιατί πραγματικά μου φάνηκε τόσο εντυπωσιακά κακό που έπρεπε να σχηματίσω δική μου άποψη. Μπορείτε να πείτε ότι το ξεκίνησα προκατειλημένη (αλήθεια είναι αυτό), αλλά σας υπόσχομαι (όχι ότι σας νοιάζει, αλλά λέμε τώρα) ότι η άποψή μου είναι εντελώς αντικειμενική και προήλθε αποκλειστικά από την ανάγνωση.
Τα κύρια προβλήματα του βιβλίου είναι δύο: 1) έχει κάκιστη γραφή, κακή ως αστεία ανάπτυξη χαρακτήρων (βασικά δεν υπάρχει ανάπτυξη χαρακτήρων, αλλά διάφορα άτομα περιφέρονται σε γραφεία και στο Παρίσι), έλλειψη ροής, μηδενική λογοτεχνική αξία και 2) έχει μία ωραία αρχική ιδέα (οι ακροδεξιοί κερδίζουν τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία) και τη διαχειρίζεται τόσο άσχημα, τόσο ατάλαντα, ώστε να μη μιλάμε για δυστοπία αλλά για... ελλείψει καταλληλότερης λέξης θα πω γελοιωδία (ναι, κατά την τραγωδία, Αισχύλε σχώρα με).
Ας αναλύσω λιγάκι τα κύρια προβλήματα που ανέφερα παραπάνω. Ο συγγραφέας δεν έχει κανένα μα κανένα συγγραφικό ταλέντο (κανένα που να φαίνεται σ' αυτό το πόνημα τέλος πάντων). Μοιάζει να γράφει ένα κεφάλαιο, να πηγαίνει στο επόμενο χωρίς να τον ενδιαφέρει τι έγραψε στο προηγούμενο με αποτέλεσμα όχι απλά να μην έχει ροή αλλά να αναιρεί και προηγούμενες σκέψεις των χαρακτήρων του (περισσότερα γι' αυτό βλ. παρακάτω, γιατί το εξέτασα και έχω βρει και άλλη εξήγηση πέρα της αταλαντοσύνης). Οι χαρακτήρες φάσκουν και αντιφάσκουν, δεν έχουν καμία απολύτως συγκρότηση, ενώ παρεμβάλλονται λογύδρια διδακτικού χαρακτήρα (υποτίθεται). Περιγράφει μία δυστοπία (υποτίθεται) χωρίς όμως να την αντιμετωπίζει ακριβώς έτσι, διαβάζοντάς το δεν ένιωσα ότι ο συγγραφέας αισθάνεται ότι μία φασιστική κυβέρνηση θα ήταν κάτι φοβερό, απλά λέει ότι είναι κακό πράγμα, γιατί σε μία δημοκρατία πρέπει να το πεις κι ας μην το πολυπιστεύεις.
Κι εδώ θα διαφωνήσω με τον Homer. Αυτό το βιβλίο δεν θα μπορούσε να είχε γραφτεί από ένα συριζοτρόλ, δεν θα μπορούσε να έχει γραφτεί από κανέναν άνθρωπο, δεξιό, κεντρώο ή αριστερό που να έχει ελάχιστη επίγνωση του τι σημαίνουν ιστορικά και στο σήμερα αυτές οι έννοιες. Όλα τα προβλήματα της πλοκής (πέραν του ότι ο συγγραφέας είναι ατάλαντος ή το έγραψε στο γόνατο ή και τα δύο) οφείλονται στο ότι ο τύπος είναι εντελώς απολιτίκ. Έχει πλήρη άγνοια από τις βασικές αρχές της αριστεράς, της δεξιάς και του κεντρώου σοσιαλισμού (δεν θα μπω καν στη διαδικασία να πω ότι δεν έχει ιδέα από ιστορία αντάρτικων πόλης ή αντίστασιακών ομάδων, που διαδραματίζουν ρόλο στο δεύτερο μέρος του βιβλίου) και αυτό φαίνεται σε κάθε του λέξη. Αν και πολιτικός επιστήμονας και μάλιστα καθηγητής (!) αποφεύγει να χρησιμοποιήσει την αφήγησή του για να αναδείξει τις αιτίες που εν έτει 2017 η Μαρί Λεπέν διεκδικεί την προεδρία της Γαλλίας με αξιώσεις, δεν προσπαθεί να μιλήσει για την απαξίωση της πολιτικής και των ιδεολογιών, δεν προσπαθεί να εξηγήσει τη νομιμοποίηση του φασιστικού και ναζιστικού λόγου.
Πέραν του γελοίου του πράγματος, να έχει παραφράσει λίγο τα ονόματα των Γάλλων πολιτικών και δημοσιογράφων (ας του πει κάποιος ότι μπορείς να κάνεις τον άλλον να καταλάβει ότι δείχνεις τη Λεπέν, τον Σαρκοζί και τον Ολάντ ακόμα και αν τους ονομάσεις Πιπίτσα, Λένο και Περικλή, αλλά είπαμε αυτό θέλει ταλέντο) διαχειρίζεται και το ίδιο το θέμα της εγκαθίδρυσης ενός φασιστικού καθεστώτος εντελώς φαιδρά. Ανατρέχει προφανώς στο Γ' Ράιχ για να το περιγράψει, λες κι ένα φασιστικό καθεστώς την εποχή των social media θα λειτουργούσε ακριβώς όπως επί Χίτλερ κι ενώ "χτίζει" την αφήγησή του πάνω στην τρομοκρατία του ISIS, την ισλαμοφοβία, αδυνατεί να φανταστεί τι πραγματικά σημαίνει αυτό σήμερα.
Εν ολίγοις, το βιβλίο φαίνεται να γράφτηκε βιαστικα, λίγους μήνες πριν τις προεδρικές εκλογές, υποτίθεται για να "προειδοποιήσει" για τον κίνδυνο Λεπέν. Δεν ξέρω ποιος οίκος το έβγαλε στη Γαλλία, αλλά είναι προφανές ότι δεν πέρασε από κανενός είδους επιμέλεια, ώστε τουλάχιστον να αποκτήσει μία ελάχιστη συνοχή κι ένα ελάχιστο βάθος. Είναι ένα μυθιστόρημα η "χαρά του απολιτίκ" που νιώθει ότι έκανε το καθήκον του που δεν ψήφισε Λεπέν σώζοντας έτσι τη γαλλικη δημοκρατία. Και για να κλείσω, δεν θα μου έκανε καθόλου εντύπωση αν σε μερικά χρόνια ο συγγραφέας είναι υποψήφιος της Λεπέν. Λίγο ακόμα να στρογγυλέψει τον λόγο της η ακροδεξιά, λίγο να "σοβαρευτεί" που θα έλεγε και ένας Έλλην δημοσιογράφος, είναι τόσο μα τόσο εύκολο ο απολιτίκ να νιώσει ότι αυτό είναι η μόνη του λύση.
Κι ένα τελευταίο σχόλιο για τις εκδόσεις ΠΟΛΙΣ που εκτιμώ και σέβομαι. Αλήθεια δώσατε χρήματα για να πάρετε τα δικαιώματα αυτού του βιβλίου; Και πέρα από αυτό, και η εδώ έκδοση φαίνεται να έγινε αρκετά βιαστικά. Η μετάφραση φαίνεται κάπως (η κακή αφήγηση γίνεται χειρότερη από την πρόχειρη μετάφραση), αρκετά λάθη (συντακτικά, λεκτικά κλπ), γενικώς καμία σχέση με το επίπεδο που μας έχει συνηθίσει.
July 17, 2024
Αν είχα την επιλογή θα έβαζα 3 1/2 αστεράκια. Το βιβλίο είναι μια "απάντηση" στην Υποταγή του Ουελμπέκ, ενδιαφέρουσα πλοκή και ιστορία, εξηγεί την γαλλική κοινωνία σε μεγάλο βαθμό, την πολιτική ρευστότητα, την απογοήτευση του κόσμου από τους πολιτικούς και πόσο εύκολα μπορεί να διολισθήσει κανείς στην Ακροδεξιά.
Displaying 1 - 13 of 13 reviews