Jump to ratings and reviews
Rate this book

Kunnen we praten

Rate this book
Dit boekje is voor iedereen die net als ik het vertrouwen in de traditionele politieke partijen voor een belangrijk deel of zelfs helemaal kwijt is. Ik zou zo graag onze ervaringen op elkaar leggen. Wie weet waar ze overlappen.

Doe mee op kunnenwepraten.nl

94 pages, Paperback

First published February 24, 2017

7 people are currently reading
266 people want to read

About the author

Joris Luyendijk

16 books363 followers
Ik werd in 1971 geboren in Amsterdam, maar groeide vanaf mijn vijfde op in Hilversum, een dorp onder de rook van de hoofdstad. In 1990 kreeg ik de kans om een jaar in Amerika te gaan studeren en ik dacht met mijn Hollandse kop: als ik nou een universiteit kies in het midden van het land, zit ik lekker centraal. Zo kwam ik terecht in Kansas, en ik denk niet dat ik ooit nog zo geïsoleerd zal wonen. Mensen daar zijn al trots als ze op de kaart kunnen aanwijzen dat Europa boven Afrika ligt. Na een heerlijk jaar tussen optimistische mensen ging ik in Amsterdam studeren, wat uitmondde in een zwerftocht van politicologie, via geschiedenis, naar Arabische en religieuze antropologie. In 1995 deed ik een jaar onderzoek onder Egyptische leeftijdsgenoten, en dat leverde in 1998 naast een doctoraal ook een boek op, Een goede man slaat soms zijn vrouw.

Dat boek was weer reden voor de Volkskrant en het Radio 1 Journaal om me als correspondent Arabische Wereld te vragen. Ik bleef in het Midden-Oosten tot april 2003, waarvan de laatste drie jaar voor NRC Handelsblad en de NOS. Over deze meeslepende en verwarrende tijd gaat mijn derde boek, Het zijn net mensen. In 2001 heb ik ook nog Een tipje van de sluier geschreven, over de islam, maar dat is gedateerd en dus niet langer leverbaar. Vanaf 2003 tot 2011 woonde ik weer in Nederland. Ik deed een paar series interviews voor de televisie en bedacht samen met de Litouwse bioloog Raoul H. het programma Heerlijk eerlijk Heertje.

Toen stortte ik mij een tijdje op duurzaamheid en de elektrische auto, met als hoogtepunt de instelling van de Elektrische scriptieprijs 2010 en 2011. In september 2010 werd ik gevraagd om een maand mee te lopen op het Binnenhof in Den Haag. Dat leverde Je hebt het niet van mij, maar… op, waar sommige collega’s nogal boos over werden. Dat was wel grappig om te zien. Kort na verschijning vroeg The Guardian mij om voor ze te komen werken in Londen, en dat is dus wat ik tegenwoordig doe. Ik heb daar een blog waarvoor ik vanuit antropologisch perspectief de financiële wereld beschrijf. Het is erg leuk om te doen, en flink wennen om in het Engels te schrijven. Londen is een geweldige stad, het New York van Europa, en ik hoop er nog wel even te blijven.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
97 (9%)
4 stars
399 (40%)
3 stars
388 (39%)
2 stars
88 (8%)
1 star
12 (1%)
Displaying 1 - 30 of 67 reviews
Profile Image for Puck.
823 reviews346 followers
April 16, 2017
Luyendijk is het opnieuw gelukt de hedendaagse politieke situatie helder en kritisch te beschrijven, al slaagt de auteur er slecht in om "uit zijn eigen bubbel te breken."

In dit korte boekje beschrijft Luyendijk de ontwikkeling van de Europese Unie sinds haar oprichting tot nu (met de Brexit), en de gestage groei van het populisme. Deze twee factoren zijn al langer met elkaar verbonden dan menig kiezer denkt. De democratische regelgeving van de EU heeft landen - en indirect haar bevolking - namelijk veel voordelen opgeleverd, maar onopgemerkt ook veel nadelen.
Veelal aan de hand van zijn eigen eerdere werk - Een Goede Man Slaat Soms Zijn Vrouw & Dit Kan Niet Waar Zijn - beschrijft Luyendijk deze sluipende nadelen van de Europese regelgeving, de corrupte mannen die misbruik maken van die regels, en hoe normale mensen lijden onder die vele regels. Hoewel de auteur een voorstander is van de EU, laat hij met goede argumenten zien dat critici van de Unie wel degelijk gelijk hebben.

Maar ondanks deze kritische analyse praat de auteur teveel vanuit zijn eigen IK. Veel hoofdstukken in Deel I gaan alleen maar over Luyendijk's eigen ervaringen als journalist in Egypte en in het bankenwezen van Londen. Als mensen (net als ik) al eerder boeken van deze auteur hebben gelezen, dan is deze informatie niet nieuw voor hen.
Luyendijk beschrijft daarnaast steeds wat 'zijn sleutelmomenten' waren en hoe 'zijn ideeën over de democratie een knauw krijgen', en dat stoorde mij na een tijd verschrikkelijk.

De auteur vertelt namelijk aan het begin van dit boekje hoe graag hij uit zijn eigen bubbel wilt breken, maar daar slaagt hij dus naar mijn idee nauwelijks in. De nadelen van het democratische systeem worden immers voor de schrijver pas na lange tijd duidelijk, omdat het systeem het goed met hem voorheeft. Joris Luyendijk heeft het privilege om een hoogopgeleide, blanke, heteroseksuele man te zijn die weinig risico loopt met zijn uitspraken. Het democratische systeem, zo zegt hij, staat namelijk altijd achter je om jouw menig te beschermen en te steunen.

Dat klopt – zolang je een hoogopgeleide, blanke, heteroseksuele man bent zoals meneer Luyendijk zelf. Menig persoon die zijn mening geeft op TV of op sociale media, krijgt de vreselijke dingen over zich heen als hij of zij zich uitspreekt voor vrouwenrechten, immigratie, of betere bescherming van homoseksuele jongeren. In hen lijkt de auteur zich weinig te interesseren.
Ook Wilders, PVV-stemmers en andere ‘populisten’ zet de schrijver in Deel 2 snel weg als mensen die geen duidelijk plan hebben. Daar doet hij A. ellenlang over (terwijl iemand als Arjen Lubach dit hier veel beter doet en met beter onderbouwde argumenten) en B. is hij te kort door de bocht. Achter een populistische stem gaat vaak veel meer schuil dan 'iemand zonder een goed plan voor de toekomst'.
Op het einde zegt Luyendijk dat hij hoopt op meer communicatie tussen verschillende groepen mensen, maar in het boekje zoekt de auteur zelf niet of nauwelijks naar contact.

Daarom kan ik Kunnen We Praten slechts 2 sterren geven. Het verhaal over de EU, het populisme, en de groeiende politieke spanningen is scherp, helder, en goed onderbouwt, en zal bij veel mensen de ogen doen openen. Alleen nodigt de auteur te weinig uit tot praten, en dat neem ik hem – gezien de titel van dit boekje - best kwalijk.
Profile Image for Marc Lamot.
3,463 reviews1,975 followers
August 27, 2018
Er is iets raar aan de hand met dit kleine boekje. Luyendijk, toch een gerespecteerd journalist, gebruikt er 70 bladzijden om uit te leggen waarom populisten zoals Donald Trump, de Brexiteers en Geert Wilders het wel eens bij het rechte eind kunnen hebben met hun aanvallen op het politiek correcte denken, maar vervolgens maakt hij dezelfde populisten in 15 bladzijden met de grond gelijk, om te besluiten “ik weet het niet meer, laten we praten”.
Of nog: als ik me goed herinner dan haalde Pim Fortuyn toch al eind jaren 1990, begin jaren 2000 de Nederland-gidsland-mythe van zijn voetstuk. Hoe komt het dan dat een intelligent mens als Luyendijk pas in 2011 het licht zag en nu pas doorheeft dat de technocratie de politiek van haar macht heeft beroofd? En hoe komt het dat hij in zijn analyse wel schermt met neoliberalisme, vermarkting en managerialisme, maar niet de achterliggende globalisering aanbrengt (het woord komt zelfs niet eens voor in dit boekje).
Uiteraard snijdt Luyendijk hout als hij de problemen van onze westerse democratieën aankaart, maar daarvoor heb je de populisten toch helemaal niet nodig? En het is zeker aangewezen de dialoog aan te gaan met mensen die vatbaar zijn voor de boodschap van populisten, maar daarvoor moet je ze toch zeker niet naar de mond te praten? Misschien ben ik te hard voor Luyendijk en is zijn boekje alleen maar een gemarketeerde poging om de populisten te verleiden naar hem te luisteren en tot een beter inzicht te komen? Het valt me trouwens ook op hoe ego-tripperig dit kleine boekje wel is; het woord ‘ik’ moet zowat het meest voorkomende woord zijn.
Profile Image for Zoye.
60 reviews1 follower
April 7, 2024
Leuk boekje! ik kreeg niet helemaal de antwoorden die ik wou (het gaat over populisme, maar enkel langs de rechterkant) maar vond het wel fijn om te lezen en i <3 joris dus heb er van genoten!
Profile Image for Amanda.
140 reviews65 followers
February 26, 2017
Een goed kritisch boekje, dat voor mij helaas in de laatste vier bladzijden vervalt tot een soort bizarre naïviteit (toch nog een bubbel? privilege?) dat onbewust een deel van de eerder besproken kritiek en twijfels weer lijkt in te trekken.

Er is kritiek op de democratie zoals het momenteel is, met onderwerpen als de invloed van propaganda en het gebruik van de democratie voor niet-democratische doeleinden. Maar dan lijkt er toch uiteindelijk een soort blind vertrouwen voor 'het gevoel van democratie' in te sluipen. In een democratie als de onze kan je bijna niets echt ergs overkomen. Later is democratie toch weer "een kwetsbaar systeem" dat waarschijnlijk niet in veilige handen is bij populisten. Maar toch, maar toch, wiebel, wiebel, en dan dit:

"Ondanks verdachtmakingen van EU-hater Nigel Farage heeft de Britse regering niet gerotzooid met de uitslag van het EU-referendum. Ondanks beschuldigingen van Donald Trump heeft president Obama niet gerotzooid met de uitslag van de Amerikaanse verkiezingen. Hetzelfde met het Oekraïne-referendum in Nederland.
Dat is democratie, en omdat iedereen de regels respecteert durf ik in dit boekje keiharde kritiek te leveren op mensen die veel machtiger zijn dan ik. Om dezelfde reden bent u niet bang om onder uw eigen naam op kunnenwepraten.nl tegen mij in te gaan."


Voor mijn gevoel blijven er dingen onbenoemd door die naïviteit. Heeft er werkelijk niemand gerotzooid? Kunnen we propaganda 'rotzooien' noemen of niet? Zijn er geen belangen van invloedrijke individuen, organisaties en bedrijven die wereldwijd mee kunnen spelen bij processen zoals verkiezingen? In hoeverre valt dat onder 'rotzooien'? Is er sprake van geen van deze dingen?

Luyendijk is een gerespecteerd man. Eerder in het boek vertelt hij dat de ergste reacties op zijn eerdere werk rotopmerkingen waren. Dat is erg mild, niet erg, geen gevaar, niets aan de hand. Zijn het ervaringen als deze die zijn wereldbeeld hebben gekleurd en hem uitspraken zoals bovenstaande laten maken?

De uitspraak is bijna pijnlijk. Luyendijk kan kritiek geven en niets meer verliezen dan zijn humeur of misschien, in het ergste geval, zijn imago. Voor anderen geldt dit niet altijd. Ik heb mij eens uitgesproken tegen zwarte piet. Ieder jaar in okt/nov/dec loopt mijn inbox nog vol met haat, dreigementen en berichtjes van neonazi's die mij graag willen heropvoeden. Ik praat wel eens over vrouwenrechten. Mijn nachtmerries zijn geruststellender dan de reacties die ik daarop krijg.

Er zijn veel meer mensen met dit probleem. Luyendijk zegt dat in een democratie als de onze je geen gevaar loopt door iemand van de regering, het leger, de politie of de geheime dienst. Mocht zoiets je toch overkomen, dan kan je naar de politie, de rechtbank of de Tweede Kamer. Daarom is praten een goede volgende stap. Is dat werkelijk zo? De geheime dienst komt op dit moment niet zomaar achter jou aan, maar wie wel? En kunnen deze aanvallers ooit deel gaan uitmaken van de beschermende 'zekerheden' zoals de politie en het rechtssysteem, als ze dat niet al doen? Wat dan?

Luyendijk lijkt te vrezen voor zulke scenario's, maar lijkt niet door te hebben dat zulke dingen al deel uitmaken van de levens van bepaalde groepen mensen, 'zelfs' in het westen. We hebben het lang niet zo slecht als in dictaturen, maar risico's en gevolgen zijn dagelijkse realiteit. Dat Luyendijk dit niet beseft blijkt zeker uit zijn suggestie om op hem te reageren op zijn website onder eigen naam. Wat als je collega's of bazen het zien en maandag moet je weer naar werk? Wat als je familie niet zo begripvol is en ze lezen het? Wat als je tot een minderheidsgroep behoort? Veel mensen staat dan iets veel ergers te wachten dan een rotopmerking. (Oh en als we het dan toch over Brexit, opinies en gevolgen hebben, gaan we dan echt Jo Cox niet bespreken? Of alle extra haatmisdaden sinds Trump? etc. etc.)

Er is een reden dat men in een moderne democratie waarin iedereen zogenaamd de regels respecteert, toch nog achter een gordijntje stemt. Veiligheid, toegankelijkheid, privacy. Ja, onder je eigen naam denk je tweemaal na voordat je iets gemeens zegt. Maar je denkt duizendmaal langer na als je weet dat er verregaande gevolgen kunnen zijn wanneer je spreekt zonder mogelijkheid tot anonimiteit. En zo blijven kwetsbare groepen weer (waarschijnlijk onbedoeld) buiten de discussie.

"Zonder Brexit, Trump en Wilders was ik in mijn bubbel nooit hard gaan nadenken over alle goede redenen waarom ik zelf bijna op een populist zou stemmen."

Ouch.

Al met al is dit boek zeker het lezen waard, ook al klinkt het bovenstaande negatief. Ik denk dat veel mensen zich zullen herkennen in de gevoelens van onbegrip, ontgoocheling, verbazing en/of teleurstelling die worden besproken in de tekst. Het zet aan tot harder nadenken. Het is altijd goed om kritiek op de gevestigde orde te geven en deze te delen en te onderzoeken. Daar ben ik blij mee. De suggestie om als volgende stap allemaal openlijk erover te kletsen met elkaar, voelt me net iets te utopisch.

Kunnen we erover praten? Misschien, maar of het ook voldoende is...
Profile Image for Mark.
1,658 reviews237 followers
March 28, 2017
We just had our elections and it turned out that the populist side did not lose, and in our style of elections that never was going to pose any real danger of populism taking the government. The House of Representatives, or Second Chamber (Tweede Kamer) is composed of 150 seats elected by proportional representation in a single nationwide constituency. To be honest the populists did win quite a few seats compared to last time. However the more traditional parties would never govern with the populist side, they did try it once and did not work.

Anyhow this book does not offer solutions but writes about the uprising of the populist vote like in the US and UK with their Brexit. The writer actually looks for the reasons why the general public might be unhappy about the world at this time and why would that be. He mentions globalism and the impact is has on local employment, the banking crisis which proved nothing really changed and any regulation since the last crisis has already been or will be dissolved by the US government and their filthy rich friends. It seems that the more socialist societies of post WWII are slowly resurrecting the elitist world of the rich and the rest works for them or does not. The writer does look into the reasons people vote for the people that promise them a return to a nationalist state and a simpler world while never explaining who this will be made to work. And that is the populist vote no real solutions which will propel our world and society forward. It prays on the fears of voters. It is an interesting and introspective booklet that does not offer solutions but looks upon reasons why people would vote against their own interests and the writer honestly admits that he is occasionally swayed by the rhetoric and logic of the populist vote which is outside of his bubble.

Interesting and mirror-like little booklet. Time well spend.
Profile Image for Esmé Boom.
Author 2 books96 followers
September 2, 2019
Tussen de Goodreadsrecensies staat een recensie van Puck, en die schrijft precies op hoe ik over dit boek denk. Enerzijds een paar mooie inzichten, anderzijds onnodig veel gedraai om de hete brij heen en ook wel wat gebrek aan inlevingsvermogen van Luyendijk in de Nederlander die van hem verschilt. Voorbeeld:
'Iedereen met een Nederlands paspoort is volwaardig burger van ons land, maar of we er nog mensen bij moeten nemen... Ik ben daar alleen voor als de ruime meerderheid dat ook is. Anders krijg je, denk ik, een breuk in de samenleving en dat zijn mij de voordelen van immigratie niet waard.'
Het is goed om zorgvuldig en genuanceerd te discussiëren over immigratie, dat gebeurt denk ik toch te weinig. Maar Luyendijk heeft het eerst al over hoe de Nederlandse media alleen nog gericht is op kijkcijfers en laat zien wat de kijker wil zien, niet wat die moet zien. Net zo met kranten. Dus hoe kan dan de meerderheid ooit van mening veranderen? Luyendijk verschuilt zich achter die meerderheid en het grootgoed van de democratie,maar geeft ook toe dat die niet goed functioneert zonder goede pers en informatievoorziening. Door dan toch achter de meerderheid te gaan staan is hij evenzeer populist. Bovendien is er ook een morele kant aan immigratie: immigratie hoeft niet alleen maar voordeel op te leveren, zeker niet voor mensen als Luyendijk (die kunnen kennelijk wel wat inleveren - hij verklaart een aantal pagina's eerder nog dat immigratie hem en mensen zoals hij eigenlijk helemaal niet raakt, omdat hij nergens in zijn dagelijks leven in aanraking komt met immigranten). Dat is denken in de ideologie van de vrije markt. Ik dacht dat Luyendijk daar juist tegen ageerde.
465 reviews4 followers
January 7, 2018
Niet het sterkste werk van Joris Luyendijk. Luyendijk probeert met dit boek een discussie te voeren over de mogelijkheden van mensen die ontevreden zijn met het huidige politieke klimaat. Kort na het verschijnen van dit boek was er een drietal weken een website geopend waarop mensen konden reageren en hun mening konden geven.

Het boek vind ik om meerdere redenen niet erg sterk. Ten eerste is het enige tijd niet duidelijk welke kant hij precies op wil, ook omdat hij een soort opsomming van zijn eerdere werk lijkt te geven, wat m.i. te uitgebreid/onnodig gebeurt. Zo werd de hoofdvraag van zijn boek werd mij maar moeilijk duidelijk. Uiteindelijk draait het erom dat hij zijn vertrouwen in de politiek heeft verloren, en hij verwijst daarbij naar immigratiestromen, de uitbreiding van de macht van de EU en privatisering. Het antwoord weet hij echter ook niet, hij gelooft niet dat populisten een oplossing hebben, maar weet dan ook niet hoe het wel verder moet. Daar zou de discussie moeten beginnen.

Luyendijk maakt ook een aantal observaties of sprongen die ik onvoldoende onderbouwd vind of waar ik het niet mee eens ben. Bijvoorbeeld: moslims hadden na aanslagen van Al Qaida de straat op moeten gaan, want "wie zwijgt stemt toe". Tenenkrommend.
Ook volgt een snelle, ononderbouwde en grote sprong van dat er in Europa een 'verbouwing' gaande is, en hij besluit dan maar zijn licht bij 'de Verbouwers zelf' op te steken. Hij definieert zelf wie dat zijn, praat met ze, en verbindt hij dan weer allerlei conclusies aan, terwijl de vraag hoe hij tot de conclusie is gekomen dat dit (en niet anderen) relevante spelers zijn achterwege blijft. Ook gaat hij er vanuit dat lezers, net als hij, 'sleutelmomenten' hebben gehad die hun wereldbeeld deed kantelen, en hij vraagt zich af welke dit zijn. Dit hoeft natuurlijk helemaal niet het geval te zijn.

Toch kent het boek een aantal rake observaties. De vraag hoe we op een effectieve en kritische manier kunnen blijven kijken naar welke kant we als maatschappij opgaan (bijvoorbeeld met Europa of met immigratie) is valide. Ook dat de gevestigde orde zich, gelijk Wilders, in zijn eigen gelijk (bijv. pro-Europa) heeft vastgebeten is waarschijnlijk waar. Toch vrees ik dat het te optimistisch is om te denken dat iedereen over deze onderwerpen een weloverwogen mening heeft, of zou kunnen hebben. Daarvoor is de materie te complex en praten mensen elkaar te vaak gedachtenloos na.

Hoewel een aantal vragen in het boek dus best interessant zijn, hadden dezelfde vragen mij op een andere manier gebracht veel meer kunnen triggeren.
Profile Image for Nancy.
185 reviews3 followers
March 7, 2017
Zeer de moeite waard om te lezen, zeker zo vlak voor de verkiezingen, maar anders ook. Zet me aan het denken: over 'the city' die overal wordt gevoeld, over dat mensen zich niet gehoord voelen, over dat het voor mij makkelijk is om links te stemmen, in mijn vertrouwde bubbel, met mijn goede opleiding, mijn baan-en-hobby-in-één die niet op de tocht staat en mijn fijne woonomgeving. Maar ook dat het bizar is dat mensen gaan stemmen op een partij zonder programma, zonder plannen en oplossingen en schoppend tegen de pijlers van de democratie: inspraak, (tegen)argumenten, recht(spraak).
Profile Image for Lisan.
28 reviews4 followers
March 10, 2017
Heb je een uurtje over en twijfel jij ook? Pak gerust dit boekje op, het is de moeite waard. Het geeft misschien geen antwoorden, die moet je voor jezelf bedenken, maar roept wel kritische vragen op waardoor je hopelijk (nog) meer gaat nadenken.
Profile Image for Eva.
272 reviews68 followers
March 14, 2021
Dit is een wonderlijk klein boekje. Is dit bedoeld om ons aan het denken te zetten, over de waarde en vrijheden in de Nederlandse samenleving? Is dit een pleidooi vóór of tégen immigratie, vóór of tégen populisme?

Joris Luyendijk is een gerespecteerd journalist, die met enig regelmaat schrijft over onderwerpen die schuren: de macht van de banken, migratie en integratie, hoe democratisch is onze democratie. Maar dit boekje bevat geen keuze, alleen verwarring. En misschien is dit ook niet meer dan dat: een pamflet van een man in verwarring, iemand die altijd geloofd heeft in onze democratie en ziet dat er dingen fout gaan waardoor zijn geloof in de democratie wankelt. En dat is wat dit boekje laat zien. Luyendijk geeft aan dat hij probeert uit zijn bubbel te breken, omdat hij heeft ingezien dat de bubbel zijn blikveld versmalt. Hij heeft de opkomst van Trump niet zien aankomen. Net zo min als het definitieve vertrek van Groot-Brittannië uit de EU.

Daarmee zet Luyendijk een aantal interessante beginpunten voor een gesprek of een discussie neer. Maar dat is gelijk ook de zwakte van dit boekje: het gaat alle kanten op: voor en tegen immigratie, voor en tegen populisme, voor en tegen open grenzen. Een van de meest interessante factoren die hij noemt is de rol van de media, die door hun manier van verslag doen polarisatie, extremisme en populisme lijken te versterken. Wat ik dan jammer vind, is dat hij niet een voorzet doet met hoe dat vraagstuk aangepakt moet worden. Sterke journalistiek is een voorwaarde voor een sterke democratie. Maar tegelijkertijd kan een polariserende journalistiek dus ook veel schade doen, stelt hij. En hij geeft aan dat het hem niet lukt om daar iets aan te veranderen.

Zijn oplossing: laten we in gesprek gaan. Mijn gevoel na het lezen van deze uiteenzetting van wat er allemaal misgaat: een gesprek is niet voldoende. Sterker nog: ergens bekruipt je het gevoel dat het allemaal geen zin meer heeft. Het is niet bepaald een optimistisch boek. Zitten we niet gewoon met zijn allen als ratten in de val? Dat is alleen een vraag waar geen antwoord op komt.

Al met al: interessante uitgangspunten, maar ze zijn nog niet echt uitgewerkt.
Profile Image for Amber.
123 reviews3 followers
August 17, 2021
Joris Luyendijk belooft me in de inleiding dat ik dit boekje in één avond uit kan lezen en dat bleek waar. Ik heb er twee uur over gedaan. Het is eigenlijk een essay over het vertrouwen dat mensen wel of niet hebben in de politiek en in bepaalde systemen in de samenleving en hoe dat komt of zou kunnen komen. Fijn dat Luyendijk bepaalde vragen stelt. Sommige had ik zelf al wel eens bedacht, maar sommigen ook niet. Er komt ook iets in voor wat Arjen Lubach later zal beschrijven als een fabeltjesfuik. Het lijkt soms wat achterhaalt omdat er nu een aantal andere spelers op het politieke toneel zijn verschenen, maar het is ook nog verrassend actueel.

Daarnaast maakt hij een punt over de partijstructuur van de PVV, die in zijn structuur eigenlijk geen partij is maar een vereniging, dat ik nog nooit zo helder ergens heb terug gelezen.

Het essay dat hij schrijft is eigenlijk wel kort en hij wil er heel erg graag heel veel in verwerken. Daardoor springt hij soms wel van de hak op de tak. Daarnaast heeft hij een platform waar hij graag met lezers door wil praten, wat ik echt een geweldig vindt, maar hij doet in zijn betoog wel erg vaak de oproep om zelf ook naar die website te gaan. Op een gegeven moment vond ik het nogal irritant. Al met al geeft het wel stof tot nadenken.
Profile Image for Loïs Verkooijen.
10 reviews
October 26, 2025
Wat Joris Luyendijk doet met Kunnen we praten is eigenlijk precies wat de titel belooft: een poging om het gesprek te openen. En dat doet hij goed. Het is een slim en oprecht experiment dat mensen aan het denken zet — al zal het waarschijnlijk vooral resoneren bij een bepaald publiek. En dat is jammer, want juist dit soort gesprekken hebben we breder in de samenleving nodig. Voor een groot deel kan hij daar niet veel aan doen, maar zijn schrijfstijl helpt niet. In tegendeel.

Het boek leest vlot, is scherp geschreven en prikt echt door onze comfortabele bubbels heen. Zelfs bij deze verkiezingen in 2025, terwijl het boek uit 2017 komt.

Toch een frustratie: Joris begint zijn boeken graag met een uitgebreide introductie over zichzelf, zijn eerdere projecten in het Midden-Oosten, zijn tijd in Groot-Brittannië, zijn journalistieke zoektocht. Op zich nuttig voor de context, maar in een boekje van zo’n 80 pagina’s had die ruimte veel beter gebruikt kunnen worden om juist die cruciale vraag verder te verkennen: hoe moeten we dan praten? Hoe komen de “twee groepen” waar hij over schrijft uiteindelijk echt met elkaar in gesprek?

Kortom: een beetje minder borstklopperij aan het begin had hem nog meer ruimte gegeven voor het belangrijkste deel: het gesprek zelf.
Profile Image for Titia.
3 reviews
March 8, 2021
Gelezen voor de reading challenge van de Vries van Stockum. Heel leuk zo'n boekje dat je aan het denken zet. Dat je even uit je eigen bubbel haalt en je uitnodigt om zelf een mening te vormen. Ik denk dat ik dit boekje er nog wel eens bij zal pakken ter inspiratie.
Profile Image for Lars.
68 reviews
November 1, 2021
Het boekje begon veelbelovend, maar maakte nergens echt de verwachting waar; de verwachting van het uit de bubbel breken en alle perspectieven bekijken en toelichten.
Het stukje over The City is overal vond ik wel erg sterk.
107 reviews
September 15, 2020
Was in 2017 vast nog een nieuwe kijk op wereldpolitiek, maar anno 2020 voelt het als een opsomming open deuren. Vind het wel schrijnend dat er in de drie/vier verstreken jaren niets veranderd is en populisme rustig verder is gegaan met waar het gebleven was. Pas over tien jaar zullen we de consequenties van deze politieke stroming meemaken, een nieuw boekje zou dan interessant zijn.
Profile Image for Elianne.
16 reviews
May 16, 2024
3,5 ster.

Je hoeft het niet eens te zijn met Luyendijk’s punten in dit boekje om je uitgenodigd te voelen tot zijn dialoog. Hij breekt niet echt uit de bubbel waar hij het voortdurend over heeft, maar misschien is dat ook juist wel heel tekenend voor zijn verhaal.

Ik ben overigens wel benieuwd hoe Joris Luyendijk anno 2024, na het schrijven van De zeven vinkjes, terugkijkt op zijn naïviteit die hij in dit boekje soms laat doorschemeren. Het idee dat je in een democratie als Nederland 'gewoon' je recht kan halen bij de gevestigde macht is natuurlijk niet de realiteit voor hen met minder vinkjes dan Luyendijk zelf.
14 reviews
May 10, 2017
Het boek is grotendeels een open deur. Maar zelfs deze deuren moeten ingetrapt worden en daar is dit boekje nuttig voor. Meer is dit boek een start voor een poging tot discussie en daar hebben wij te weinig van op dit ogenblik. En Luyendijk vraagt het ook op een bijzonder moeilijk punt in ons dagelijks bestaan waar wij niet meer kunnen zijn van wat zien en horen of dat ook waar is. Nog afgezien via het ideologisch denkraam het nieuws gepresenteerd wordt.
Maar waar wat het grote makke is van de hedendaagse samenleving en wat ik ook mis in dit boek, is juist ideologie. De maatschappij is te veel een issue-maatschappij geworden en een grotere visie ontbreekt. Zo ook dit boek. De vragen die Luyendijk stelt zijn goed, maar een boek zou meer figuurlijk meer volume krijgen als hij ook een eigen visie zou presenteren waartegen je zou kunnen ageren.
Nu kom je niet verder dan, na het lezen van het boek, te zeggen dat ook mijn opponenten ook mensen zijn.
Profile Image for Jouke Jong.
186 reviews2 followers
January 21, 2018
Ik vond vooral de opmerking over 'the city is overal' interessant. Waar in het verleden vakmensen rustig hun werk konden doen, moeten nu 'targets' gehaald worden. Dit merkt iedereen in de journalistiek, maar ook in de zorg ('je hebt 34,2 minuten per klant') en voor de klas (lerarenstaking..) enzovoort. Heel herkenbaar! En volgens mij een grote reden voor stress die ik zie bij mensen.

Verder was het een essay over het wegvallen van vertrouwen in 'gevestigde' politiek, de bijna-keuze voor populisten (en toch zeer duidelijk niet, wie geen oplossingen heeft roept maar wat). Dit alles vooral door de ondemocratische macht van banken, wegvallen van solidariteit in de samenleving, crisis bij journalistiek en de uitdaging van immigratie/integratie

Waardevol boekje! Goed voor een zondagmiddag
Profile Image for Tibbe.
134 reviews
March 11, 2017
Een vrij negatief, onsamenhangend betoog zonder duidelijke opbouw of boodschap. Kritiek op het bankenstelsel, politiek en populisme loopt door elkaar heen zonder echt de diepte in te gaan. Ook geeft de auteur geen richtingen aan waar dan wél iets positiefs over te zeggen is, terwijl die er wel degelijk zijn. In plaats daarvan zegt hij eigenlijk 'ik weet het niet'. Jammer, zeker in vergelijking met eerder werk van Luyendijk.
499 reviews4 followers
April 14, 2017
indrukwekkend goed geschreven boekje waarin Joris Luyendijk in deel 1 overtuigend uitlegt waarom hij geen vertrouwen heeft in de huidige politiek, de gevestigde orde en 'de markt'. Maar in deel 2 uitlegt dat hij niet op een van de politieke protestpartijen zal stemmen. Deels omdat ze wel roepen dat alles verkeerd is maar geen enkele serieuze oplossing aandragen. Zijn grootste zorg is echter dat ze de democratie en de rechtsstaat aan hun. laars lappen. Zeer lezenswaardig!
Profile Image for Katrien Vanhove.
8 reviews12 followers
February 28, 2017
Nogal lange analyse om het verlies van vertrouwen in gevestigde waarden te duiden. Niks mis mee en aangenaam om te lezen. Maar ik mis diepgang in het deel over hoe we elkaar weer kunnen vertrouwen, hoe we dat door met elkaar te praten misschien weer kunnen terugvinden. Het online gedeelte op kunnenwepraten.nl is dan weer bijzonder interessant!
Profile Image for Daphne.
360 reviews
March 11, 2017
Fijn boekje om zo voor de verkiezingen te kijken. Luyendijk weet zijn verwarring goed uit te leggen en te onderbouwen. Het boek had best wat uitgebreider mogen zijn, door de compactheid ontbreekt er nu soms echt diepgang. Maar toch weet Luyendijk een beeld neer te zetten van de brexit, Trump en andere ontwikkeling in de hedendaagse wereld.
Profile Image for De Ongeletterde.
393 reviews26 followers
June 14, 2017
Een dun maar zeer helder geschreven boekje van de Nederlandse journalist Joris Luyendijk waarin hij probeert bloot te leggen waarom populistische politici zo populair zijn tegenwoordig maar ook waarom hij er toch niet voor zal stemmen. Het boek bevat een uitnodiging tot gesprek (en dat kan op www.kunnenwepraten.nl)
Profile Image for Thomas Pruijsen.
178 reviews3 followers
February 22, 2018
Best een vermakelijk boek en inzicht gekregen in populisme, politiek en de EU. Toch was het soms ook een beetje veel reclame voor Joris Luyendijk zelf. Het boek wordt opgebouwd in volgorde van zijn eerdere boeken waar hij ook zelf naar verwijst. Maar goed, het is ook een goedkoop en makkelijk leesbaar boek. Een mooi instapje om populisme te begrijpen
Profile Image for Iman Fawzi.
102 reviews4 followers
February 26, 2017
Zoals altijd weet Joris Luijendijk te boeien met zijn boek. Hij weet in gewone mensen taal de pijnpunten goed duidelijk te maken. Ook dit boek zet je weer aan het denken over de gevestigde orde en over populisme. Veel punten waren voor mij erg 'close to home'....
Profile Image for Corine.
34 reviews9 followers
August 26, 2017
Interessant verhaal maar de eerste paar hoofdstukken lezen meer als een samenvatting van Luyendijks eerdere werk. Ik had graag gezien dat hij wat meer in was gegaan op de argumenten die ánderen hebben tegen de gevestigde orde.
Profile Image for Jeanette Croezen.
40 reviews1 follower
March 2, 2018
Gewonnen... ergens mee. Gelezen tijdens een treinrit naar en van Utrecht.

Heldere beschrijving van de omwenteling waar de wereld momenteel in verkeert en de vragen die Joris Luyendijk zich daarbij stelt. Vragen ontstaan door buiten zijn bubbel te kijken. dat zouden meer mensen moeten doen.
Profile Image for Usain.
91 reviews1 follower
March 31, 2018
Een klein boekje van nog een 100 bladzijtjes dat je doet nadenken over populisme, democratie, de gevestigde politieke partijen, Europa... Met dezelfde flair door Joris Luyendijk geschreven als zijn verhaal over de bankencrisis, Dit kan niet waar zijn.
Displaying 1 - 30 of 67 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.