سیاوش کَسرایی (۵ اسفند ۱۳۰۵ هشت بهشت اصفهان - ۱۹ بهمن ۱۳۷۴ وین) از شاعران و فعالان سیاسی معاصر ایران بود.
سیاوش کسرایی در سال ۱۳۰۵ در اصفهان متولد شد. وی سرودن شعر را از جوانی آغاز کرد. شاهکار او منظومه آرش کمانگیر است. وی از شاگردان نیما بود که به او وفادار ماند. ضمن آنکه سالیان دراز در حزب توده فعال بود و در کنار شعر به مسایل سیاسی نیز میپرداخت. به همین دلیل گروهی او را شاعری مردمی مینامیدند.
بسیار زود به همراه خانوادهاش به پایتخت آمد. او در دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران درس خواند و علاوه بر فعالیتهای ادبی و سرودن شعر، عمری را به تکاپوهای سیاسی (حزب توده ایران) گذراند. اما سرانجام، ناگزیر از مهاجرت شد و دوازده سال پایانی زندگیاش را ابتدا در کابل و سپس در مسکو بسر برد. وی سالهای پایانی عمر خویش را دور از کشور خود و در تبعید در اتریش و شوروی گذراند؛ وی در سال ۱۳۷۴ به دلیل بیماری قلبی در وین، پایتخت اتریش در سن ۶۹ سالگی بر اثر بیماری ذات الریه زندگی را بدرود گفت و در گورستان مرکزی وین (بخش هنرمندان) به خاک سپرده شد.
در میان اشعار وی منظومه آرش کمانگیر از لحاظ اجتماعی و به سبک حماسه سرایی و شعر غزل برای درخت از لحاظ سبک و محتوا درخشش خاصی دارند. بخشی از شعر آرش:
آری، آری، زندگی زیباست. زندگی آتشگهی دیرنده پابرجاست. گر بیفروزیش، رقص شعلهاش در، هر کران پیداست. ورنه، خاموش است و خاموشی گناه ماست.
آنچه در کارنامهی پیشاانقلابِ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در حوزه نشر کتاب اهمیت دارد، این است که این کانون با طیف گستردهای از نویسندگی مختلف، بیتوجه به گرایش سیاسی و اعتقادی آنها به همکاری پرداخته است. همین تنوع نشان از این دارد که برای این کانون، تنها تولید کتاب برای کودکان و نوجوانان اهمیت داشته است، نه شستشوی ذهن کودکان جامعه با یک ایدئولوژی خاص و نه در کردن کارنامهی مدیران فرهنگی.
صمد بهرنگی و سیاوش کسرائی، این نویسنده و شاعر چپگرا نیز با کانون همکاری داشتند؛ کسرائی این کتاب را در ۱۳۴۶ برای کانون مینویسد، و بهرنگی کتاب «ماهی کوچولو» را در ۱۳۴۷.
اگر نمیدانستیم که کسرائی شاعری مبارز بوده است، باز هم از کتاب مشخص است که نویسنده در پس روایت تمثیلی خود در قالب بهار و پرستو، مقصود دیگری دارد. با این وجود، داستان بسیار خوب، سرراست و البته بدون هیچگونه شعار و پند اخلاقی روایت شده است.
به نظرم تنها اشکال کار، تصویرگری کتاب است که در بعضی صفحات، بسیار کم کیفیت و دارای رنگبندی بد بودند (البته این مشکل را تاحدودی به کیفیت بد چاپ در آن زمان هم ربط داد)... و اینکه نه روی کتاب و نه در اینترنت، نام تصویرگر کتاب را پیدا نکردم.