Jump to ratings and reviews
Rate this book

Het drama van de afhankelijkheid

Rate this book
Als romanschrijver en als filosoof is Connie Palmen in de ban van de manier waarop we door de verhalen van anderen betekenis krijgen. In 1991 kreeg die fascinatie haar literaire beslag in Palmens buitengewoon succesvolle romandebuut De wetten. In de kwarteeuw die volgde schreef Palmen nog vijf andere grote romans, waarmee ze in binnen- en buitenland honderdduizenden lezers bereikte.

Naast de met prijzen overladen romans De wetten, De vriendschap, I.M., Geheel de uwe, Lucifer en Jij zegt het (Libris Literatuurprijs 2016), alsmede een novelle en een logboek, schreef Connie Palmen korte verhalen, essays, toespraken en lofzangen, over de kunst van de roman, het geluk van de eenzaamheid, de gevaren van de roem, de autonomie van de neezegger, de fan als moordenaar.

Ter gelegenheid van de Boekenweek 2017, waarvoor Connie Palmen het Boekenweekessay schreef, is in Het drama van de afhankelijkheid het merendeel van haar essays en artikelen, waarvan sommige nooit eerder in druk verschenen, gebundeld in een kloek boek. Het drama van de afhankelijkheid is een unieke verzameling beschouwend werk van een van de origineelste denkers van ons taalgebied.

460 pages, Hardcover

Published March 1, 2017

23 people are currently reading
237 people want to read

About the author

Connie Palmen

39 books400 followers
Connie Palmen (Aldegonda Petronella Huberta Maria Palmen) is a Dutch author. She was born on November 25, 1955 in Sint Odiliënberg.

Palmen debuted with the novel De wetten (1990), published in the USA as The Laws (1993), translated by Richard Huijing. The Laws was shortlisted for the 1996 International IMPAC Dublin Literary Award.
Her second novel was De vriendschap (1995), published in the USA as The Friendship (2000), translated by Ina Rilke.

Palmen had a relationship with Ischa Meijer in the years preceding his death in 1995. From 1999 on she lived with D66 politician Hans van Mierlo, and the couple married on 11 November 2009 until his death on 11 March 2010.

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
17 (24%)
4 stars
37 (52%)
3 stars
13 (18%)
2 stars
3 (4%)
1 star
0 (0%)
Displaying 1 - 9 of 9 reviews
Profile Image for Michael.
137 reviews10 followers
December 17, 2021
Hier ga ik in de kerstvakantie misschien wel een lekenlofzang over schrijven.
Profile Image for Esther.
58 reviews
July 29, 2017
Een zeer intrigerende en ook aangrijpende verzameling essays.
Profile Image for Guus van der Peet.
320 reviews39 followers
Read
March 5, 2023
“Een vriendin leende me recentelijk een essaybundel van Palmen. Ik ga daar maar snel aan beginnen. Wellicht dat ik haar echt kan omarmen als dat laagje fictie eraf is”, schreef ik een tijdje geleden in een lauwe recensie over Palmens boekenweekgeschenk De Erfenis.

Omarming onsuccesvol. Sorry Cynthia.

Dat wil niet zeggen dat hier geen interessante momenten inzaten. Ik kon af en toe goed meegaan in Palmens gedachtespinsels over bekende moordenaars, de achtergronden van haar romans en de persoonlijke connectie met het werk van collega-auteurs. Het centrale probleem van de bundel wordt eigenlijk goed samengevat door Palmen:
Socrates’ queeste is een queeste naar de eigenlijke betekenis van de eigennaam ‘Socrates’ en ze herhaalt zich tot in den treure. Ze herhaalt zich als hij voor de wet verschijnt en zijn eigennaam moet geven door de verhalen over ‘Socrates’ te logenstraffen, en tot niets anders in staat blijkt dan zelf weer een andere ‘Socrates’ te creëren. Ze herhaalt zich tot op de dag van vandaag.

‘Ze’ verwijst hier naar de queeste van Socrates (die naam gaat heel vaak voorbij komen als je hieraan begint), maar kan je hier ook lezen als een verwijzing naar Palmen zelf, die evenzeer haar stokpaardjes tot in den treure herhaalt. Deels is dat niet haar fout. De essays zijn over een periode van 25 jaar gepubliceerd, en Palmen kon er niet vanuit gaan dat lezers haar argumentatie nog perfect voor ogen hadden. Tegelijkertijd is dat niet per se een excuus om in een derde opeenvolgende essay wéér met Volkert van der Graaff en Mark David Chapman als voorbeelden aan te komen zetten.

Bovenal storend vond ik de constante herhaling binnen de essays. In ‘Het Weerzinwekkende lot van Socrates’, de bewerking van haar masterscriptie, maakt Palmen in de eerste paar pagina’s al haar centrale argument over de (on)mogelijkheid buiten het narratief van anderen te bestaan, om vervolgens maar te blijven draaien rondom de overeenkomsten tussen filosofen en romanschrijvers. Nu zegt die ergernis aan een cirkelende (of minder positief: zweverige) structuur misschien nog iets over mijn problemen met poststructuralistische filosofen in het algemeen. Maar er is echt geen enkele reden om een later essay rondom een wat simplistische tegenstelling tussen Hoge Literatuur en lage lectuur tachtig pagina’s te laten zijn – waarin hoofdstukken als ‘Literatuur is persoonlijk’, ‘Literatuur is origineel’ en ‘Literatuur bevestigt de eenzaamheid’ (ieder met eigen subhoofdstukken) eigenlijk precies hetzelfde zeggen.

Om die reden was de laatste sectie – met artikelen en voorwoorden over collega-schrijvers – wellicht mijn favoriet. Niet per se omdat die nou zo wereldschokkend zijn, maar omdat de beperkte ruimte haar in ieder geval dwingt haar darlings uit te moorden.
Profile Image for Monique Van hest.
368 reviews
September 25, 2024
Blown away. Vooral Ars Poetica en Liefdes resoneren bij me (5⭐️). Het thema fictie ‘versus’ werkelijkheid houdt me al langer bezig en ik zou willen dat ik mijn gedachten zo goed en mooi kon verwoorden als Connie Palmen.‘Verhalen zoals we elkaar vertellen en zoals ze staan geschreven, hebben een eigenaardig bestaan. Ze behoren toe aan de werkelijkheid en hebben tegelijkertijd een ongrijpbare existentie. Ze zijn in hun aard dubbelzinnig: stoffelijk en geestelijk, werkelijk en fictioneel. (…) het is deze vermenging van werkelijkheid en fictie die tegelijkertijd zingevend en gevaarlijk is. (…) Alleen kunst zegt erbij dat ze kunst is, een vermenging van fictie en werkelijkheid die zelf weer tot dubbelzinnige interpretaties leidt, de makers en interpretatoren van de wereldgeschiedenis verzwijgen dat.’ Deze ‘blurred line’ tussen fictie en non-fictie (de werkelijkheid zoals die aan ons gepresenteerd wordt) verken ik tijdens mijn storytelling-lessen met studenten. Het essay van Palmen kan op de tiplijst voor te lezen literatuur.

Woorden die ik de komende tijd persoonlijk ter harte wil nemen, de liefde voor en het belang van de negatie (in Rene Gude: over de negatie): 'De negatie - de ontbinding, de breuk, de vernietiging, de scheiding, het loslaten, het weggaan - is een noodzakelijke voorwaarde voor een andere verbintenis, voor de soevereiniteit van de keuze voor het exclusieve, en uiteindelijk voor elke creatie. (...) Nee is de enige weg naar het mooiste ja dat ik ken, het JA IK WIL.'

'(Het grote nee) is een nee tegen de dictatuur van het lot. Het moet de weg vrijmaken voor het grote ja, een verbintenis die je aangaat omdat je voor iemand, en voor iets, kiest.'

Wat een mooie manier om te zeggen dat 'nee zeggen tegen het een 'ja' voor iets anders is'.
Profile Image for Veerle Vroman.
87 reviews3 followers
Read
May 2, 2017
Erg genoten van 'Jij zegt het' en 'De vriendschap', maar vrij snel met deze gestopt wegens echt mijn ding niet











Profile Image for André.
2,514 reviews31 followers
January 19, 2023
Citaat : Ik heb nog nooit een boek geschreven met als uitgangspunt iets over mijn eigen leven of over een deel van mijn leven uit de doeken te doen. Ik heb u nooit beloofd de waarheid neer te zullen schrijven en niets anders dan de waarheid. Integendeel. Het wordt nooit wat met de waarheid.
Review : Als romanschrijver en als filosoof is Connie Palmen in de ban van de manier waarop we door de verhalen van anderen betekenis krijgen. In 1991 kreeg die fascinatie haar literaire beslag in Palmens buitengewoon succesvolle romandebuut De wetten. In de kwarteeuw die volgde schreef Palmen nog vijf andere grote romans, waarmee ze in binnen- en buitenland honderdduizenden lezers bereikte. Naast de met prijzen overladen romans De wetten, De vriendschap, I.M., Geheel de uwe, Lucifer en Jij zegt het (Libris Literatuurprijs 2016), alsmede een novelle en een logboek, schreef Connie Palmen korte verhalen, essays, toespraken en lofzangen, over de kunst van de roman, het geluk van de eenzaamheid, de gevaren van de roem, de autonomie van de neezegger, de fan als moordenaar. Ter gelegenheid van de Boekenweek 2017, waarvoor Connie Palmen het Boekenweekessay schreef, is in Het drama van de afhankelijkheid het merendeel van haar essays en artikelen, waarvan sommige nooit eerder in druk verschenen, gebundeld in dit boek.

De titel van deze teksten over filosofie en literatuur verwijst naar het centrale idee in Palmens denken, dat door veel schrijvers, filosofen en wetenschappers wordt gedeeld: dat mensen in een door anderen, door samenleving, jeugdervaringen, religie of ideologie ingegeven fictie of verhaal leven. Echte literatuur is een rebellie tegen de opgelegde verhalen, tegen verhullende woorden, tegen clichés, tegen stijlen die afgedaan hebben om ons anders te leren zien. Zonder verzet daartegen blijft de mens geprogrammeerd door zijn biologie en verleden, afhankelijk. Palmen zal nooit een kruistocht tegen de massacultuur aanvoeren, maar schrijven kan volgens haar alleen maar literatuur zijn als de schrijver iets nieuws toevoegt aan de canon. De essays gaan ook in op de ficties waarin moordenaars als die van Pim Fortuyn leven, populisme en populaire cultuur, Plato's fictie over Socrates en liefdes. In 'Het weerzinwekkende lot van de oude filosoof Socrates', de inleiding van deze verzameling essays, merkt Connie Palmen terecht op dat filosofie en literatuur alvast één zaak met elkaar gemeen hebben: de taal. Filosoof en romancier willen beiden hun verhaal doen, zij het soms in een andere taal, maar met hetzelfde doel: de lezer boeien en in het beste geval tot reflectie aanzetten. Het is een aangepaste versie van haar doctoraalscriptie filosofie die ze schreef voordat ze als schrijfster debuteerde met 'De wetten'. In 'Eigen werk. Over I.M.' poneert ze dat je voor een literair werk de auteur ter verantwoording kunt roepen. Er meteen aan toevoegend dat ze het provocatief vindt dat er 'roman' staat op de kaft van 'I.M.'. Hoewel dit boek over Ischa Meijer op ware belevenissen berust, ontkent ze in alle toonaarden dat het een louter autobiografisch boek is. Even verhelderend als haar essay over 'I.M.' is 'Het berecht van Lucifer', waarin ze schrijft dat illustere voorgangers als Joost van den Vondel, Klaus Mann en Thomas Mann aan de wieg stonden van haar scheppingsverhaal 'Lucifer'. Een roman waarin de mix van werkelijkheid en fictie tegelijk zingevend en gevaarlijk is. Deze essaybundel ons beter toe het denkmechanisme waardoor het schrijverschap van Connie Palmen wordt aangedreven, te doorgronden. André Oyen
Profile Image for Mahatma.
356 reviews2 followers
May 27, 2019
Wat is palmen een heerlijke denker. Ik zou me wel voor altijd in haar woorden kunnen baden.
Displaying 1 - 9 of 9 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.