What do you think?
Rate this book
Mazzel tov
Zes jaar lang begeleidt Margot Vanderstraeten de kinderen van de Schneiders bij hun huiswerk. Via dochter Elzira en zoon Jakov krijgt ze geleidelijk aan toegang tot de gesloten joods-orthodoxe wereld van dit Antwerpse gezin. Hier heersen religieuze wetten en eeuwenoude tradities die de Vlaamse studente maar moeilijk kan rijmen met de tijd: de jaren negentig. De joodse familie raakt bekneld tussen traditie en het moderne leven. Dat Margot bijvoorbeeld ongehuwd samenwoont met haar Iraanse vriend wekt achterdocht. Gaandeweg winnen – aan beide zijden – respect, nieuwsgierigheid en humor het van verontwaardiging en verwerping. Als de kinderen afgestudeerd zijn zal Vanderstraeten ze jaren later in Israël en New York bezoeken. Mazzel tov is een meeslepend en confronterend verhaal over opgroeiende kinderen in een modern-orthodox joods milieu, gezien door de ogen van een niet-joodse jonge vrouw. Mazzel tov biedt een uniek inkijkje in de onbekende wereld van de ander, die vlakbij woont. (source : Atlas Contact)
336 pages, Paperback
First published April 13, 2017
119 people are currently reading
2602 people want to read
About the author
Margot Vanderstraeten
14 books150 followersMargot Vanderstraeten is een Vlaamse schrijfster en journaliste.
Margot Vanderstraeten in de Nederlandstalige Wikipedia
Margot Vanderstraeten in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
Margot Vanderstraeten bij "Schrijversgewijs"
Margot Vanderstraeten is a Flemish writer and journalist.
margot@margotvanderstraeten.com
Margot Vanderstraeten in de Nederlandstalige Wikipedia
Margot Vanderstraeten in de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren
Margot Vanderstraeten bij "Schrijversgewijs"
Margot Vanderstraeten is a Flemish writer and journalist.
margot@margotvanderstraeten.com
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 426 reviews
February 22, 2019
Fascinerende, interessante inkijk in het gesloten leven van een modern orthodox joods gezin in Antwerpen. Margot wordt binnen gelaten in hun gezin om bijles te geven aan de kinderen. Van beide kanten leren zij van elkaar...de normen en waarden die gehanteerd worden, de verschillende gebruiken, joodse wetten en feestdagen...er ontstaat wederzijds respect en een levenslange vriendschap. Aanrader!!
March 28, 2020
Margot Vanderstraeten (° 1967) is a Flemish reporter and novel writer. This novel is the autobiographical account of her relation with the Jewish community in Belgium: 30 years ago she worked as a working student for an orthodox Jewish family in Antwerp, supporting their children in their homework. Gradually she became intimately acquainted with the very particular customs of this community. Vanderstraeten particularly struggled with the of paradox of the Jewish obsession to stay under the radar, keeping distance of Western society, and at the same time holding on to own dress codes, own shops, own public celebrations, etc. through which they become very visible. Unfortunately, this book hasn’t been translated in English yet. Dutch review below.
Het is al ontelbare keren gezegd: dit is een aangename en boeiende introductie tot de leefwereld van de joden in België. Vanderstraeten put daarvoor uit haar eigen ervaring als werkstudent voor een joodse familie in Antwerpen, 30 jaar geleden, een familie waarmee ze ook nadien contact bleef houden. Het leuke is vooral dat ze ons echt in haar autobiografisch verhaal meeneemt, en door de ogen van de naïeve maar tegelijk erg directe Margot naar de joodse gemeenschap met zijn vele eigen gebruiken en geheimen laat kijken. De focus daarbij ligt onvermijdelijk op haar worsteling met een grote paradox: de obsessie van de joodse mensen om onder de radar te blijven, niet op te vallen en tegelijk het hardnekkig vasthouden aan de eigen identiteit (inzake kledij, man-vrouw-verhouding, eigen feesten enz.) waardoor ze net des te meer opvallen. “Hoe kon een minderheid zich zo nadrukkelijk willen onderscheiden van een meerderheid? (….) Hoe pretentieus – of angstig – moest je daarvoor zijn? Hoe blind voor de eigen geschiedenis: het samenklittende volk was zopas nog vijand nummer één van Duitsland en consorten, maar nu, pakweg veertig jaar later, zocht het nog altijd de afzondering op? In het leger wist iedereen dat een camouflagepak levens kon redden. Maar uitgerekend deze mensen, met een geschiedenis vol vervolging, deden er alles aan om op te vallen?”
Vanderstraeten blijft heel het boek lang worstelen met die paradox. En dan blijkt die familie waar ze voor werkt bovendien nog ‘modern orthodox’ te zijn, dus niet eens tot de radicaalste richtingen zoals de chassidim te behoren; anders was ze er uiteraard nooit binnengeraakt.
Dit boek volgt de chronologische lijn, van 1987 tot nu, maar de auteur heeft de diverse aspecten van het jodendom over het hele verhaal uitgesmeerd. Tot op het laatst blijven de joodse eigenheden haar verbazen en prikkelen. Dat ze ook gevoelige thema’s als de holocaust en de kwestie Israël niet uit de weg gaat, en geregeld een kritische noot plaatst, siert haar. Ze doet dit over het algemeen niet te belerend, al gaat het verhaal op sommige momenten iets teveel over in een reportage. Bovenal blijkt uit de interactie tussen Vanderstraeten en de familie ondanks geregelde wrijvingen een groot wederzijds respect. Dit boek biedt uiteraard geen diepte-analyse, maar het is informatief én aardig om te lezen. Mooi.
Het is al ontelbare keren gezegd: dit is een aangename en boeiende introductie tot de leefwereld van de joden in België. Vanderstraeten put daarvoor uit haar eigen ervaring als werkstudent voor een joodse familie in Antwerpen, 30 jaar geleden, een familie waarmee ze ook nadien contact bleef houden. Het leuke is vooral dat ze ons echt in haar autobiografisch verhaal meeneemt, en door de ogen van de naïeve maar tegelijk erg directe Margot naar de joodse gemeenschap met zijn vele eigen gebruiken en geheimen laat kijken. De focus daarbij ligt onvermijdelijk op haar worsteling met een grote paradox: de obsessie van de joodse mensen om onder de radar te blijven, niet op te vallen en tegelijk het hardnekkig vasthouden aan de eigen identiteit (inzake kledij, man-vrouw-verhouding, eigen feesten enz.) waardoor ze net des te meer opvallen. “Hoe kon een minderheid zich zo nadrukkelijk willen onderscheiden van een meerderheid? (….) Hoe pretentieus – of angstig – moest je daarvoor zijn? Hoe blind voor de eigen geschiedenis: het samenklittende volk was zopas nog vijand nummer één van Duitsland en consorten, maar nu, pakweg veertig jaar later, zocht het nog altijd de afzondering op? In het leger wist iedereen dat een camouflagepak levens kon redden. Maar uitgerekend deze mensen, met een geschiedenis vol vervolging, deden er alles aan om op te vallen?”
Vanderstraeten blijft heel het boek lang worstelen met die paradox. En dan blijkt die familie waar ze voor werkt bovendien nog ‘modern orthodox’ te zijn, dus niet eens tot de radicaalste richtingen zoals de chassidim te behoren; anders was ze er uiteraard nooit binnengeraakt.
Dit boek volgt de chronologische lijn, van 1987 tot nu, maar de auteur heeft de diverse aspecten van het jodendom over het hele verhaal uitgesmeerd. Tot op het laatst blijven de joodse eigenheden haar verbazen en prikkelen. Dat ze ook gevoelige thema’s als de holocaust en de kwestie Israël niet uit de weg gaat, en geregeld een kritische noot plaatst, siert haar. Ze doet dit over het algemeen niet te belerend, al gaat het verhaal op sommige momenten iets teveel over in een reportage. Bovenal blijkt uit de interactie tussen Vanderstraeten en de familie ondanks geregelde wrijvingen een groot wederzijds respect. Dit boek biedt uiteraard geen diepte-analyse, maar het is informatief én aardig om te lezen. Mooi.
February 22, 2018
Zes jaar lang begeleidde Margot Vanderstraeten kinderen uit een Joods gezin bij hun huiswerk.
Het boek bevat interessante informatie over de leefwereld van orthodoxe Joden, hun tradities en religieuze wetten. Het meeste was mij al bekend, maar nu werd het gekoppeld aan mensen, waardoor er aan toegevoegd werd van hoe dit gezin met dit alles omging. Doordat de kinderen naar het buitenland vertrokken toen ze wat ouder werden, kwam er ook een goede vergelijking tot stand tussen de verschillende groepen in Antwerpen, Israël en New York. Het boek leest heel makkelijk en blijft boeien.
Het boek bevat interessante informatie over de leefwereld van orthodoxe Joden, hun tradities en religieuze wetten. Het meeste was mij al bekend, maar nu werd het gekoppeld aan mensen, waardoor er aan toegevoegd werd van hoe dit gezin met dit alles omging. Doordat de kinderen naar het buitenland vertrokken toen ze wat ouder werden, kwam er ook een goede vergelijking tot stand tussen de verschillende groepen in Antwerpen, Israël en New York. Het boek leest heel makkelijk en blijft boeien.
April 10, 2019
There are many flavors within judaism: from strict Orthodox, over Conservative to the most liberal Reform denominations. This book describes the evolving relationship between a goj, a female student, and a Modern Orthodox Jewish family. The Modern Orthodox denomination combines a strict orthodox observance of the rules and rituals with an acceptance of the modern world and a desire to study non-religious topics and to pursue a profitable professional life, just like (some) non-Jewish people do.
The story, which is actually a memoir, provides a very pleasant and, at times, moving account of the evolving and long lasting relationship with the family. With time, mutual suspicion and scepticism turn into sympathy and solidarity to the point where the author almost considers herself part of the family, and vice versa. The strange -- to a non-Jewish person -- customs of the family pop up throughout, e.g. the obsession with kosher food and its preparation, the weird attitude to male - female relationships (no handshakes), etc. However, contrary to other Orthodox denominations, Modern Orthodox women are encouraged to study and pursue a career, just like men.
What makes the book even more interesting is the inclusion of visits to Israel and the US, illustrating how Judaism is practiced differently in those places. Perhaps the unfortunate influence of tiny extreme Orthodox political parties that hold most governments to ransom should have been mentioned. This results in unfair advantages for strict Orthodox Jews and prevents Israel to achieve a proper separation of church and state.
I thought the end of the story a bit too melodramatic and I wonder whether the father of the family, who strongly opposed publishing the story, changed his mind or died. Or whether the author simply ignored his wishes.
I recommend this book if you are interested in Modern Orthodox Judaism in practice.
The story, which is actually a memoir, provides a very pleasant and, at times, moving account of the evolving and long lasting relationship with the family. With time, mutual suspicion and scepticism turn into sympathy and solidarity to the point where the author almost considers herself part of the family, and vice versa. The strange -- to a non-Jewish person -- customs of the family pop up throughout, e.g. the obsession with kosher food and its preparation, the weird attitude to male - female relationships (no handshakes), etc. However, contrary to other Orthodox denominations, Modern Orthodox women are encouraged to study and pursue a career, just like men.
What makes the book even more interesting is the inclusion of visits to Israel and the US, illustrating how Judaism is practiced differently in those places. Perhaps the unfortunate influence of tiny extreme Orthodox political parties that hold most governments to ransom should have been mentioned. This results in unfair advantages for strict Orthodox Jews and prevents Israel to achieve a proper separation of church and state.
I thought the end of the story a bit too melodramatic and I wonder whether the father of the family, who strongly opposed publishing the story, changed his mind or died. Or whether the author simply ignored his wishes.
I recommend this book if you are interested in Modern Orthodox Judaism in practice.
June 22, 2022
As a Jew, I am always cautiously optimistic when it comes to books about Jews and our communities that are written by gentiles. I felt uncomfortable reading much of this book. I felt there were both implicit and explicit antisemitic views offered throughout this book.
My first point of concern came fairly early, when the author expressed suspicion against Mr Schneider for working in an area near the train tracks in Antwerp, from which many of the area's Jews were being deported to concentration camps. She says, "I grew suspicious. I suspected Mr Schneider of something, I didn't know what." There is no reason for her to be suspicious, he works around the corner from the diamond district, in which he's an active professional member, which the author herself points out. This, combined with antisemitic sentiments shared by her friend ("Jews are like spiders spinning their webs", "they plot together") evokes the antisemitic trope that Jews are sly, conniving and, well, plotting.
On several occasions in the book, the author makes comparisons between Jewish people and her grandfather, whose experiences in WWII led him to boycott anything German, people or products. She seemingly can't understand why the Jewish people aren't also boycotting Germany. She goes so far as saying she sometimes saw a Jewish musician performing in Germany after the war as "treachery", and questioned his integrity. Again, this made me very uncomfortable and felt wholly inappropriate, especially coming from someone who's not Jewish herself.
There are a number of other antisemitic tropes that rear their ugly heads in this book, implied and expressed by both the author ("beaky noses" comes to mind) and the people she surrounds herself with. It does need to be said that the author does challenge these on several occasions. However, there were some comments that I frankly felt could've been left out of this book. When on a plane to Israel with rowdy Jews, was it necessary to mention that her boyfriend would've said "They think they're in Gaza"? Was it necessary to question whether she should bring up Palestine to one of the daughters when she's in Israel?
When reading this book, I got the feeling this author has a very 'us' against 'them' world view. I found her to be judgemental and condescending - on several occasions she laughs, wants to laugh or expresses sentiments like 'you've got to be kidding me!' when learning about religious or cultural customs.
But perhaps most interestingly is that she seems preoccupied with the idea that Jews find her 'inferior'. This comes up several times in the book. This seems to be a problem for her, understandably. However, I get the firm impression that *if* the family did find her inferior, the feeling was mutual. On numerous occasions, the author expresses irritation that Jews 'draw attention to themselves'. She defends a teacher who suggests perhaps Jews have some responsibility for antisemitism for not defending themselves and keeping their communities closed. She says the rowdy Jews on the plane "bloody well think they're God Almighty" for pushing the call buttons. Some of the writing felt needlessly aggressive in its tone e.g. "It occurred to me that 'rabid' and 'rabbinate' sounded awfully similar" (Was this really a point worth making?).
The author discusses at length why certain Jewish communities remain closed - comparing their need to keep their identity separate to that of white South Africans, a comparison both insensitive and ignorant. Apartheid segregation was rooted in the deep oppression of other people; pious Jews in closed communities are not oppressing or hurting anybody.
Further, she questions, "How self-righteous - or fearful - do you have to be for that? How blind to your own history?", in this case "that" refers to keeping communities closed. This quote in particular rubbed me the wrong way. At this point in the story, the author knows little to nothing about Judaism, Jewish traditions, Jewish culture or the Jewish way of life, yet she has the audacity to weigh in on these things with so much judgement and condescension? It is particularly rich as she later gets incensed as Mr Schneider questions her choice of reading material, saying: who is he to judge; he doesn't know her. Who, indeed.
I was disturbed by the repeated questioning by the author as to why she was excluded from closed Jewish practices. She seemed to have an almost desperate desire to look into this world that had no interest in including her. At one point, she is upset she can't cook Elzira dinner, saying, "Why should I be deprived of that same enjoyment? Shouldn't hospitality be a two-way process? Or was that the whole point of kashrut: to strengthen one's own identity by excluding the others?" She challenged Jakov on the fact that non-Jews "aren't welcome" in Jewish schools. At a later time she said, "Why are you too frightened to open the doors a little wider, so everyone can peep inside?" Why was it so difficult for this woman to accept that this world doesn't belong to her or other non-Jews? Why are they owed a 'peep inside'? Why could she not accept the explanation given to her by Jakov, the family's son, "We have to look after ourselves, because others will not."
I didn't like the writing style. Some sentences were fragmented, and I didn't enjoy the French peppered throughout the book. It broke the reading flow.
I also struggled to see what the plot was here. Yes, I did feel that the author became a bit more open toward the end, but really - this is a story about a student who worked for a family, which happened to be Jewish, developed relationships with them and kept in touch for a while. All fine and well, but 'an extraordinary friendship'? I don't see it.
My first point of concern came fairly early, when the author expressed suspicion against Mr Schneider for working in an area near the train tracks in Antwerp, from which many of the area's Jews were being deported to concentration camps. She says, "I grew suspicious. I suspected Mr Schneider of something, I didn't know what." There is no reason for her to be suspicious, he works around the corner from the diamond district, in which he's an active professional member, which the author herself points out. This, combined with antisemitic sentiments shared by her friend ("Jews are like spiders spinning their webs", "they plot together") evokes the antisemitic trope that Jews are sly, conniving and, well, plotting.
On several occasions in the book, the author makes comparisons between Jewish people and her grandfather, whose experiences in WWII led him to boycott anything German, people or products. She seemingly can't understand why the Jewish people aren't also boycotting Germany. She goes so far as saying she sometimes saw a Jewish musician performing in Germany after the war as "treachery", and questioned his integrity. Again, this made me very uncomfortable and felt wholly inappropriate, especially coming from someone who's not Jewish herself.
There are a number of other antisemitic tropes that rear their ugly heads in this book, implied and expressed by both the author ("beaky noses" comes to mind) and the people she surrounds herself with. It does need to be said that the author does challenge these on several occasions. However, there were some comments that I frankly felt could've been left out of this book. When on a plane to Israel with rowdy Jews, was it necessary to mention that her boyfriend would've said "They think they're in Gaza"? Was it necessary to question whether she should bring up Palestine to one of the daughters when she's in Israel?
When reading this book, I got the feeling this author has a very 'us' against 'them' world view. I found her to be judgemental and condescending - on several occasions she laughs, wants to laugh or expresses sentiments like 'you've got to be kidding me!' when learning about religious or cultural customs.
But perhaps most interestingly is that she seems preoccupied with the idea that Jews find her 'inferior'. This comes up several times in the book. This seems to be a problem for her, understandably. However, I get the firm impression that *if* the family did find her inferior, the feeling was mutual. On numerous occasions, the author expresses irritation that Jews 'draw attention to themselves'. She defends a teacher who suggests perhaps Jews have some responsibility for antisemitism for not defending themselves and keeping their communities closed. She says the rowdy Jews on the plane "bloody well think they're God Almighty" for pushing the call buttons. Some of the writing felt needlessly aggressive in its tone e.g. "It occurred to me that 'rabid' and 'rabbinate' sounded awfully similar" (Was this really a point worth making?).
The author discusses at length why certain Jewish communities remain closed - comparing their need to keep their identity separate to that of white South Africans, a comparison both insensitive and ignorant. Apartheid segregation was rooted in the deep oppression of other people; pious Jews in closed communities are not oppressing or hurting anybody.
Further, she questions, "How self-righteous - or fearful - do you have to be for that? How blind to your own history?", in this case "that" refers to keeping communities closed. This quote in particular rubbed me the wrong way. At this point in the story, the author knows little to nothing about Judaism, Jewish traditions, Jewish culture or the Jewish way of life, yet she has the audacity to weigh in on these things with so much judgement and condescension? It is particularly rich as she later gets incensed as Mr Schneider questions her choice of reading material, saying: who is he to judge; he doesn't know her. Who, indeed.
I was disturbed by the repeated questioning by the author as to why she was excluded from closed Jewish practices. She seemed to have an almost desperate desire to look into this world that had no interest in including her. At one point, she is upset she can't cook Elzira dinner, saying, "Why should I be deprived of that same enjoyment? Shouldn't hospitality be a two-way process? Or was that the whole point of kashrut: to strengthen one's own identity by excluding the others?" She challenged Jakov on the fact that non-Jews "aren't welcome" in Jewish schools. At a later time she said, "Why are you too frightened to open the doors a little wider, so everyone can peep inside?" Why was it so difficult for this woman to accept that this world doesn't belong to her or other non-Jews? Why are they owed a 'peep inside'? Why could she not accept the explanation given to her by Jakov, the family's son, "We have to look after ourselves, because others will not."
I didn't like the writing style. Some sentences were fragmented, and I didn't enjoy the French peppered throughout the book. It broke the reading flow.
I also struggled to see what the plot was here. Yes, I did feel that the author became a bit more open toward the end, but really - this is a story about a student who worked for a family, which happened to be Jewish, developed relationships with them and kept in touch for a while. All fine and well, but 'an extraordinary friendship'? I don't see it.
July 6, 2019
Margot Vanderstraeten studeert voor vertaler en is op zoek naar een bijverdienste en zo stoot ze op een advertentie van een joods orthodox gezin dat iemand zoekt om bijles te geven aan 2 van hun 4 kinderen. Zo komt ze in contact met de Schneiders waar ze in de eerste instantie niet in aanmerking kwam door bijvoorbeerld haar relatie met haar iraanse vriend Nema maar door het constant opgeven van vorige werknemers wordt ze dan toch aangenomen en dan begint ze een band op te bouwen met Elzira die aan dyspraxia lijdt en Jakov waarmee ze een vertouwensband krijgt en die na 6 jaar blijft duren. Zo bezoekt ze de kinderen ook op in Israel tijdens hun verdere studies en in New York als gezin.
Wat me wel opviel is dat de joodse gemeenschap zich bijvoorbeeld beter en vrijer voelt in Amerika dan in Antwerpen, waarschijnlijk door de holocaust en wat er allemaal gebeurt is tijdens de oorlog hier in Europa. Wat nog altijd heel confronterend is voor de joodse gemeenschap. Ondanks de verschillende meningen van het gezin Schneider en Margot merk je tijdens het lezen dat stillaan een band opgebouwd wordt en dat zelfs op het einde vader Schneider Margot als één van zijn eigen dochters begint te beschouwen. Ik hoop dat de familie Schneider ooit het boek ook gelezen heeft want daar hadden ze een beetje schrik voor als ze vernamen dat Margot een boek over hun ging schrijven. En ook vraag je je af hoe de familie het nu stelt, leven ze nog, hoe stellen ze het nu, hebben ze nog contact.
Wat me wel opviel is dat de joodse gemeenschap zich bijvoorbeeld beter en vrijer voelt in Amerika dan in Antwerpen, waarschijnlijk door de holocaust en wat er allemaal gebeurt is tijdens de oorlog hier in Europa. Wat nog altijd heel confronterend is voor de joodse gemeenschap. Ondanks de verschillende meningen van het gezin Schneider en Margot merk je tijdens het lezen dat stillaan een band opgebouwd wordt en dat zelfs op het einde vader Schneider Margot als één van zijn eigen dochters begint te beschouwen. Ik hoop dat de familie Schneider ooit het boek ook gelezen heeft want daar hadden ze een beetje schrik voor als ze vernamen dat Margot een boek over hun ging schrijven. En ook vraag je je af hoe de familie het nu stelt, leven ze nog, hoe stellen ze het nu, hebben ze nog contact.
January 10, 2018
Mazzel tov heb ik in een paar avonden en ochtend verslonden. Margot Vanderstraeten gaf als werkstudent bijles aan de kinderen van een orthodox-joodse familie. Dankzij haar verhalen krijg je een boeiend en fascinerend beeld van deze gesloten wereld. Je krijgt meer inzicht in hun geloof, tradities, eetgewoonten en wereldvisie. Maar de verhalen blijven ook telkens verrassen, zoals Margot Vanderstraeten het zo mooi formuleerde: ‘Als ik zelfs maar heel even de pretentie had te denken dat ik tot de millefeuille van de joodse cultuur kon doordringen, werd ik weer met de neus op de tegenovergestelde feiten gedrukt.’ (2/36)
April 5, 2020
I was expecting a cutesy strange bedfellows read, full of funny anecdotes about culture clash and sweet moments of revelation. Mazel Tov is nothing like that. It’s a reserved, but provocative, account of family and religion, and also language, politics, marriage, history, and oppression. The children of the Schneider family are curious, but pious, and in many ways end up teaching Margot more than she teaches them.
An extended review is available at Keeping Up With The Penguins.
An extended review is available at Keeping Up With The Penguins.
December 19, 2017
Mazzel Tov was een bijzonder leerrijk en boeiend boek. Ik vond het interessant om nadat ik al weer vier jaar - door de week - in Antwerpen woon, te lezen over een gemeenschap waar ik anders zelden mee in aanraking kom. Ik kende vele straten en locaties die werden aangehaald wat er voor zorgde dat het verhaal best herkenbaar was.
Het is niet altijd even gemakkelijk om andere rituelen en religieuze gewoontes te begrijpen, maar naar elkaar luisteren is al een fantastische stap in de goede richting. Het boek las erg vlot en zorgde - zeker naar het einde toe - voor heel wat ontroering.
Het is niet altijd even gemakkelijk om andere rituelen en religieuze gewoontes te begrijpen, maar naar elkaar luisteren is al een fantastische stap in de goede richting. Het boek las erg vlot en zorgde - zeker naar het einde toe - voor heel wat ontroering.
June 6, 2017
Ik sta in bewondering voor het talent dat schrijfster Margot Vanderstraeten bezit.
Uit ervaring weet ik dat er zich heel nu en dan in een mensenleven uitzonderlijke, zelfs ronduit wonderbaarlijke vriendschappen kunnen ontwikkelen. Connecties waarbij in de maatschappelijke realiteit, tussen die personen, een water blijkt te liggen dat omwille van sociale wetten en gewoontes als heel moeilijk, zoniet onmogelijk te overbruggen wordt ervaren.
Margot vond de taal om een dergelijk - persoonlijk - verhaal in een pretentieloze stijl en fijne structuur neer te schrijven. En in mijn waardering voor dit werk sta ik niet alleen, getuige daarvan zijn de vele lovende recensies die ik las in kranten en weekbladen.
Wat ik in deze ‘memoires’ vond is vooral een bevrediging van mijn nieuwsgierigheid over de levenshouding en filosofie van 'moderne' Joden in de Westerse samenleving. Ik heb serieus wat bijgeleerd, en dat is iets wat mij telkens weer blij stemt.
De schrijfster kent Elzira en haar familie sinds haar jeugd, ongeveer vijfendertig jaar geleden. Wij worden als lezers uitgenodigd om Margots ervaringen mee te beleven, te ontdekken waar deze eigenzinnige Joodse familie haar kracht en vastberadenheid haalt, en om te leren appreciëren hoe de Joodse gemeenschap die in het dagelijkse leven nodig heeft, als een houvast om zich als volk altijd en overal één te weten.
Ik hou van de observaties die Margot op een erudiete en vlotte manier met ons deelt. Alsof ik door een camera meekeek, merkte ik in eerste instantie vooral haar voorliefde voor het detail en het zintuigelijke op.
Ze slaagt erin om op een heel menselijke manier, en zeker niet zonder kritische reflectie, de personages in hun waardigheid te laten.
Het is niet makkelijk om de courante heikele kwesties zoals geloofsovertuigingen en sociale isolatie van minderheidsgroepen op een manier te benaderen die niemand tegen de borst stuit.
Margot Vanderstraeten is hier volgens mij wonderwel in geslaagd, met een elegante diepgang en een ‘kloeke’ schoonheid.
Uit ervaring weet ik dat er zich heel nu en dan in een mensenleven uitzonderlijke, zelfs ronduit wonderbaarlijke vriendschappen kunnen ontwikkelen. Connecties waarbij in de maatschappelijke realiteit, tussen die personen, een water blijkt te liggen dat omwille van sociale wetten en gewoontes als heel moeilijk, zoniet onmogelijk te overbruggen wordt ervaren.
Margot vond de taal om een dergelijk - persoonlijk - verhaal in een pretentieloze stijl en fijne structuur neer te schrijven. En in mijn waardering voor dit werk sta ik niet alleen, getuige daarvan zijn de vele lovende recensies die ik las in kranten en weekbladen.
Wat ik in deze ‘memoires’ vond is vooral een bevrediging van mijn nieuwsgierigheid over de levenshouding en filosofie van 'moderne' Joden in de Westerse samenleving. Ik heb serieus wat bijgeleerd, en dat is iets wat mij telkens weer blij stemt.
De schrijfster kent Elzira en haar familie sinds haar jeugd, ongeveer vijfendertig jaar geleden. Wij worden als lezers uitgenodigd om Margots ervaringen mee te beleven, te ontdekken waar deze eigenzinnige Joodse familie haar kracht en vastberadenheid haalt, en om te leren appreciëren hoe de Joodse gemeenschap die in het dagelijkse leven nodig heeft, als een houvast om zich als volk altijd en overal één te weten.
Ik hou van de observaties die Margot op een erudiete en vlotte manier met ons deelt. Alsof ik door een camera meekeek, merkte ik in eerste instantie vooral haar voorliefde voor het detail en het zintuigelijke op.
Ze slaagt erin om op een heel menselijke manier, en zeker niet zonder kritische reflectie, de personages in hun waardigheid te laten.
Het is niet makkelijk om de courante heikele kwesties zoals geloofsovertuigingen en sociale isolatie van minderheidsgroepen op een manier te benaderen die niemand tegen de borst stuit.
Margot Vanderstraeten is hier volgens mij wonderwel in geslaagd, met een elegante diepgang en een ‘kloeke’ schoonheid.
January 7, 2021
i got everything i wanted out of this book. a beautiful story of friendship between a flemish woman and an orthodox jewish family, evolving from when the children were young, to them becoming adults and having children of their own. by being allowed into their world, this memoir enables you to learn an extraordinary amount about the community. all in all, very very interesting !
May 18, 2024
Audioboek, fijn voorgelezen.
Interessant en leerzaam verhaal.
Een inkijkje in een bijzondere cultuur.
Interessant en leerzaam verhaal.
Een inkijkje in een bijzondere cultuur.
September 10, 2017
Ik heb ooit het geluk gehad om een rondleiding te krijgen in de Joodse buurt van Antwerpen met een gids. Het blijft mij boeien en aanspreken daarom moest ik dit boek lezen. Het geeft een goede inkijk in het leven van Joden in Antwerpen maar ook over de wereld. Jeroen Meus ging dit jaar ook koken bij de Joden in Antwerpen bij de Hoffy's, die een restaurant en traiteurszaken hebben in Antwerpen. Alle eten is er Koosjer. Wij zijn daar toen ook gaan eten. Hoffy's wordt ook aangehaald in het boek.
Een interessant boek om te lezen als je meer wil weten over de Joodse gemeenschap. Graag gelezen, drie sterren.
Een interessant boek om te lezen als je meer wil weten over de Joodse gemeenschap. Graag gelezen, drie sterren.
February 3, 2018
Als je dit boek leest, wordt het pijnlijk duidelijk dat een godsdienst eerder een opdelend gevoel oproept. Zeker als het over orthodoxen gaat. Zo is de schrijfster de laatste keus als het op een huisleraar aankomt. Als zij zich openstelt en doorbijt ontdooit ook onze familie Schneider.
Mooi boek, met een zeker gevoel voor humor geschreven. Een aanrader.
Mooi boek, met een zeker gevoel voor humor geschreven. Een aanrader.
October 28, 2017
Boeiend en heel menselijk geschreven. De schrijfster stelt vragen aan het joodse gezin waar ze werkt die menige buitenstaander altijd al graag had willen stellen en dat maakt het boek extra interessant. Ik heb ervan genoten.
May 8, 2018
ZES sterren, zonder twijfel.
August 2, 2018
Een zeer interessante kijk op het dagelijkse leven van de Antwerpse Joden, hun feestdagen en hun (voor een buitenstaander) ingewikkelde gebruiken.
July 8, 2019
Fantastisch boek, geeft een -ietwat voyeuristische- inkijk in de Joodse tradities, heel graag gelezen!
February 24, 2018
Margot Vanderstraeten, Vlaamse schrijfster en journalist, publiceerde afgelopen jaar haar eerste non-fictionele boek: Mazzel Tov. In Mazzel Tov keren we terug naar het studentenleven van de schrijfster in Antwerpen eind jaren ’80. Daar studeert de twintigjarige Margot aan het Hoger Instituut voor Vertalers en Tolken. Dit is tevens de plek waar zij geconfronteerd wordt met een vacature voor werkstudent bij een orthodox-joodse familie, de familie Schneider.
De religieuze achtergrond van de familie – en van de kinderen die zij zou gaan ondersteunen met huiswerk doordeweeks – vormt voor de jonge Margot geen probleem. Wel komt ze er al snel achter dat ze eigenlijk weinig kennis heeft van het jodendom:
“Ik meldde me bij een herenhuis met een brede gevel, een glimmende verschijning die niet zo lang geleden gerenoveerd leek. Op de vensterbank naar de deur prijkte, voor de vitrage, een kandelaar met vele koppen. Boven de deurbel hing een doorzichtige koker waarin, zo leek het, een opgerold stukje papier zat. Ik veronderstelde dat het om een soort fortunecookie ging (…)”
Margot leert in de loop der tijd de kandelaar een Menora is, die met Sjabbat wordt aangestoken, en dat de koker met het ‘fortunecookie’ eigenlijk een mezoeza is, een deurpostkoker gevuld met een stuk tekst uit de Thora, het heilige boek van de joden. Hoewel haar baan bestaat uit het onderwijzen van twee van de vier kinderen uit het gezin Schneider, Jakov en Elzira, leert Margot misschien niet wel meer van hen. In zes jaar tijd maakt Margot kennis met de gebruiken van de orthodox-joodse cultuur. Ze staat open voor de cultuur, maar dat betekent niet dat ze het altijd begrijpt of waardeert. Zo vindt Margot het hinderlijk dat zij zich moet verdedigen tegenover vader Schneider voor haar links-politieke voorkeur en kan zij niet geloven dat de jonge Elzira zich vrijwillig laat ‘uithuwelijken’ door een sjadchen, een koppelaarster.
Achteraf blijkt het veel meer dan een bijbaan te zijn. De band met de familie Schneider blijft ook intact wanneer de kinderen al volwassen zijn. Margot bezoekt hen in Israël en in hun uiteindelijke thuishaven New York. De orthodox-joodse gemeenschap blijft misschien gesloten, maar de familie Schneider heeft de armen geopend voor de nieuwsgierige, kritische, soms wat naïeve, maar bovenal hartverwarmende Margot. De aanhouder wint!
Waardevol en gedurfd vind ik de wijze waarop Vanderstraeten de ik-persoon in Mazzel Tov keer op keer de verbinding tracht te leggen tussen het lot van de joodse gemeenschap en dat van (moslim)vluchtelingen uit het Midden-Oosten. Dit komt onder meer herhaaldelijk naar voren als Margot met de Schneiders spreekt over de situatie van haar voormalige partner Nima, een Iraanse vlucteling. De verhouding tussen de twee culturen is beladen, dat blijkt ook uit de discussies over Israël en Palestina, toch lijkt Margot hier een verbindende rol te willen spelen.
Margot Vanderstraeten heeft met Mazzel Tov een informatief boek over het (orthodox) jodendom geschreven, verpakt in aantrekkelijk prozaïsch jasje en gevuld met rijke dialogen. Haar kwaliteiten als schrijver en als journalist komen hier harmonieus tot elkaar. Ik hoop dat het boek gelezen wordt en dat men na het lezen inziet hoe verrijkend het kan zijn om open te staan voor ‘de ander’ in het leven.
De religieuze achtergrond van de familie – en van de kinderen die zij zou gaan ondersteunen met huiswerk doordeweeks – vormt voor de jonge Margot geen probleem. Wel komt ze er al snel achter dat ze eigenlijk weinig kennis heeft van het jodendom:
“Ik meldde me bij een herenhuis met een brede gevel, een glimmende verschijning die niet zo lang geleden gerenoveerd leek. Op de vensterbank naar de deur prijkte, voor de vitrage, een kandelaar met vele koppen. Boven de deurbel hing een doorzichtige koker waarin, zo leek het, een opgerold stukje papier zat. Ik veronderstelde dat het om een soort fortunecookie ging (…)”
Margot leert in de loop der tijd de kandelaar een Menora is, die met Sjabbat wordt aangestoken, en dat de koker met het ‘fortunecookie’ eigenlijk een mezoeza is, een deurpostkoker gevuld met een stuk tekst uit de Thora, het heilige boek van de joden. Hoewel haar baan bestaat uit het onderwijzen van twee van de vier kinderen uit het gezin Schneider, Jakov en Elzira, leert Margot misschien niet wel meer van hen. In zes jaar tijd maakt Margot kennis met de gebruiken van de orthodox-joodse cultuur. Ze staat open voor de cultuur, maar dat betekent niet dat ze het altijd begrijpt of waardeert. Zo vindt Margot het hinderlijk dat zij zich moet verdedigen tegenover vader Schneider voor haar links-politieke voorkeur en kan zij niet geloven dat de jonge Elzira zich vrijwillig laat ‘uithuwelijken’ door een sjadchen, een koppelaarster.
Achteraf blijkt het veel meer dan een bijbaan te zijn. De band met de familie Schneider blijft ook intact wanneer de kinderen al volwassen zijn. Margot bezoekt hen in Israël en in hun uiteindelijke thuishaven New York. De orthodox-joodse gemeenschap blijft misschien gesloten, maar de familie Schneider heeft de armen geopend voor de nieuwsgierige, kritische, soms wat naïeve, maar bovenal hartverwarmende Margot. De aanhouder wint!
Waardevol en gedurfd vind ik de wijze waarop Vanderstraeten de ik-persoon in Mazzel Tov keer op keer de verbinding tracht te leggen tussen het lot van de joodse gemeenschap en dat van (moslim)vluchtelingen uit het Midden-Oosten. Dit komt onder meer herhaaldelijk naar voren als Margot met de Schneiders spreekt over de situatie van haar voormalige partner Nima, een Iraanse vlucteling. De verhouding tussen de twee culturen is beladen, dat blijkt ook uit de discussies over Israël en Palestina, toch lijkt Margot hier een verbindende rol te willen spelen.
Margot Vanderstraeten heeft met Mazzel Tov een informatief boek over het (orthodox) jodendom geschreven, verpakt in aantrekkelijk prozaïsch jasje en gevuld met rijke dialogen. Haar kwaliteiten als schrijver en als journalist komen hier harmonieus tot elkaar. Ik hoop dat het boek gelezen wordt en dat men na het lezen inziet hoe verrijkend het kan zijn om open te staan voor ‘de ander’ in het leven.
January 17, 2018
Margot Vanderstraeten heeft tijdens haar studententijd bij een joodse familie gewerkt. Ze gaf er bijles aan de kinderen van de familie Schneider. Vooral met de oudste dochter Elzira en met Jacov heeft ze het meeste gewerkt. In het begin gaat het allemaal nog een beetje stroef, maar langszaamaan begint ze meer te begrijpen van de gebruiken en wetten van de joden.
Ze heeft vier jaar bijles gegeven, maar heeft nooit echt afscheid van de familie genomen. Ik denk dat de familie haar onder de huid is gaan zitten.
Bij belangrijke momenten van de familie is ze er gewoon bij.
Het boek leert je veel over de gebruiken en wetten van de joden. Zelf loop ik dagelijks door de jodenbuurt in Antwerpen op weg van mijn werk naar het station en zie ik ze daar lopen, in hun typische kleding en al helemaal op vrijdag met hun beste outfit aan. Joden hebben veel kinderen en die rijden precies allemaal met een step. De oudste van de hoop is verantwoordelijk voor heel de hoop, ook als is die dan zelf nog een kind.
Dat joden koosjer eten wist ik wel, maar wat dat precies inhoudt en hoe strikt dat is, dat lees je in dit boek.
Tijdens de rustdag mag er niets, je mag zelfs geen lichtschakelaar of liftknop gebruiken of het gasvuur aansteken, dat doen ze ervoor zodat dit gewoon vierentwintig uur blijft branden want uitdoen, dat mag ook niet.
Eroev, nog zo iets dat ik wel kende als de draad van de joden, maar wat het precies is lees je hier. Het is een draad die een gebied afbakent in Antwerpen waarbinnen de regels iets losser geïnterpreteerd mogen worden lijkt het wel. Dat gebied komt grofweg overeen met het stuk tussen de ring en de Schelde.
Dit is een leuk boek om iets bij te leren over de joden zonder dat het belerend overkomt. Ik heb wel genoten van dit boek.
Ze heeft vier jaar bijles gegeven, maar heeft nooit echt afscheid van de familie genomen. Ik denk dat de familie haar onder de huid is gaan zitten.
Bij belangrijke momenten van de familie is ze er gewoon bij.
Het boek leert je veel over de gebruiken en wetten van de joden. Zelf loop ik dagelijks door de jodenbuurt in Antwerpen op weg van mijn werk naar het station en zie ik ze daar lopen, in hun typische kleding en al helemaal op vrijdag met hun beste outfit aan. Joden hebben veel kinderen en die rijden precies allemaal met een step. De oudste van de hoop is verantwoordelijk voor heel de hoop, ook als is die dan zelf nog een kind.
Dat joden koosjer eten wist ik wel, maar wat dat precies inhoudt en hoe strikt dat is, dat lees je in dit boek.
Tijdens de rustdag mag er niets, je mag zelfs geen lichtschakelaar of liftknop gebruiken of het gasvuur aansteken, dat doen ze ervoor zodat dit gewoon vierentwintig uur blijft branden want uitdoen, dat mag ook niet.
Eroev, nog zo iets dat ik wel kende als de draad van de joden, maar wat het precies is lees je hier. Het is een draad die een gebied afbakent in Antwerpen waarbinnen de regels iets losser geïnterpreteerd mogen worden lijkt het wel. Dat gebied komt grofweg overeen met het stuk tussen de ring en de Schelde.
Dit is een leuk boek om iets bij te leren over de joden zonder dat het belerend overkomt. Ik heb wel genoten van dit boek.
Levi Strauss, de jood die het volk spijkerbroeken leerde dragen.
September 6, 2023
Ik heb bewust wat gewacht om dit boek te gaan lezen totdat de hype er rondom wat gaan liggen is.
Als kleindochter van een Belgische (lees niet-joodse) diamantair kende ik vele ins-and-outs en de talrijke do's-and-don'ts van de Joodse gemeenschap in Antwerpen al wel een beetje.
Ik kwam als jong kind al met de ultra-, gewoon orthodoxe en liberale groepen in deze gesloten gemeenschap in contact. Omdat mijn ouders, vooral mijn mama, dit als een gewoon onderdeel van onze leefwereld beschouwden, heb ik dat ook nooit als anders beschouwd. Dat is het voordeel natuurlijk van iets als kind met de paplepel mee te krijgen.
Later toen ik studeerde ben ikzelf ook bevriend geraakt met een Joodse jongedame - de enige die toen in Antwerpen dezelfde studies deed als ik. En dan kwam ook het besef dat de dingen toch niet altijd zo evident waren en vooral dan de sjabbat en het volwaardig (professioneel) functioneren in onze West-Europese maatschapij.
Maar wat heeft Margot VDS deze gemeenschap hier prachtig beschreven, met zoveel verwondering en met zoveel respect.
En wat jammer dat dit boek niet 25 jaar eerder geschreven is, mijn moeder zou dit zo graag gelezen hebben... En er waarschijnlijk ook nog een hele hoop eigen anekdotes boven gehaald hebben...
Als kleindochter van een Belgische (lees niet-joodse) diamantair kende ik vele ins-and-outs en de talrijke do's-and-don'ts van de Joodse gemeenschap in Antwerpen al wel een beetje.
Ik kwam als jong kind al met de ultra-, gewoon orthodoxe en liberale groepen in deze gesloten gemeenschap in contact. Omdat mijn ouders, vooral mijn mama, dit als een gewoon onderdeel van onze leefwereld beschouwden, heb ik dat ook nooit als anders beschouwd. Dat is het voordeel natuurlijk van iets als kind met de paplepel mee te krijgen.
Later toen ik studeerde ben ikzelf ook bevriend geraakt met een Joodse jongedame - de enige die toen in Antwerpen dezelfde studies deed als ik. En dan kwam ook het besef dat de dingen toch niet altijd zo evident waren en vooral dan de sjabbat en het volwaardig (professioneel) functioneren in onze West-Europese maatschapij.
Maar wat heeft Margot VDS deze gemeenschap hier prachtig beschreven, met zoveel verwondering en met zoveel respect.
En wat jammer dat dit boek niet 25 jaar eerder geschreven is, mijn moeder zou dit zo graag gelezen hebben... En er waarschijnlijk ook nog een hele hoop eigen anekdotes boven gehaald hebben...
March 18, 2018
3,5 sterren.... Goed, vlot en empathisch geschreven verslag over een wereld waar je als buitenstaander bijna niets van afweet: het leven van joden in Antwerpen. Bij het verhaal over de kennismaking van jobstudente Vanderstraeten met de joodse ouders zat ik gefascineerd te lezen. Idem dito bij de verhalen over de kinderen en hun groeipijnen. Het fundamentele verschil tussen het religieuze en politieke wereldbeeld van de joodse familie en dat van Vanderstraeten creëert een voortdurende spanning. Positief? Al lezend heb ik weer veel opgestoken, heb als het ware een wereldreis in het jodendom gemaakt. Een puntje van kritiek? Sommige uitweidingen en dialogen, zeker die met de kinderen, bevatten expliciet veel joodse feiten en weetjes en krijgen daardoor een te hoog reportagegehalte. Dat vreet toch wat aan de geloofwaardigheid.
November 4, 2020
Mazl tov som vlastne ani nevnímal ako náhľad do ortodoxnej rodiny. Opisy zvyklostí a uvažovania ma skôr nudili, keďže ich dobre poznám z mnohých románov a od lepších autorov a autoriek ako je Margot Vanderstraeten. Môj čitateľský záujem sa sústredil na vzťah rozprávačky a rodiny Schneiderovcov, práve v ňom sa dala nájsť výrazná čitateľská radosť. Celý čas som mal pocit, že vzájomné pochopenie prevažuje nad prípadnou negativitou z neustále sa vynárajúcej obojstrannej konfrontácie. Išla z toho na mňa nádej, že ľudia z úplne rozdielnych svetov môžu byť pri troche snahy priateľmi - a čo viac dnes potrebujeme?
May 10, 2017
Heel fijn inkijkje in het joodse leven in Antwerpen, Israël en New York. Erg interessant!
January 16, 2018
Boeiend boek voor wie interesse heeft in de Joodse cultuur.
January 26, 2018
‘Mazzel tov!’ riep de zaal toen heel luid. De scherven, ….., symboliseerden het verwoeste Jeruzalem, de frêle vrede in Israël en, bij uitbreiding, de onvolmaaktheid van de wereld.’ Iemand alle geluk wensen komt in alle volken en religies voor.
De woorden mazzel en tof zijn via het Jiddisch in de Nederlandse taal terechtgekomen. In de 17e eeuw kwamen veel Joden in met name Amsterdam wonen. Het Jiddisch is ontstaan uit het Hebreeuws en het Duits. Wie heeft er niet eerder gehoord van sjoege, jota, sores, bolleboos, gabber, gozer of de bajes? Deze taal is niet gebonden aan een bepaald gebied en wordt zoals het al eeuwen gebeurd op de vele plaatsen waar joden wonen gesproken. Na de Tweede Wereldoorlog gaan veel joden in behalve in Antwerpen, ook in Israël en de Verenigde Staten wonen, ‘alsof deze mensen hier niet de lugubere geschiedenis van de Europese joden op hun schouders torsten…. alsof hier meer licht en meer toekomst was.’
Dit verhaal over een studente huiswerk-begeleiding, de auteur, en een moderner joods-orthodox gezin, de familie Schneider, is in feite ook een verhaal over iedereen, dus ook over katholieken, over de islam, niet-gelovigen enz.
Dit mooie, goed lezende, met compassie geschreven autobiografische verhaal vertelt ons dat door wederzijdse interesse, respect, begrip en een vleug humor men naast elkaar kan leven en waar mogelijk met elkaar kan omgaan, ‘Mevrouw Schneider was aan mijn aanwezigheid gewend geraakt. … ze was vergeten dat ik een buitenstaander was. Voor de Schneiders was ik in de loop der jaren een heel klein beetje een binnenstaander geworden.’
Deze leesbeleving is geen samenvatting van het verhaal, hiervan zijn er vele online te vinden, het is een aanbeveling om dit boek te gaan lezen. Met scherpe observaties en interessante details is een leerzame blik gegeven in een wereld waarin men zich in de 21e eeuw nauwelijks kan verplaatsen, ‘Kinderen verlagen drempels. Volwassenen trekken muren op.’
Het brengt ons naar het Antwerpen van de jaren ‘80/’90 aan de Schelde, aan wier kades Elzira, de oudste dochter, zelfs leert fietsen van Margot de auteur. Dit Antwerpen herbergt een paar zeer gesloten joodse gemeenschappen. We maken kennis met tradities, wetten, gebruiken rondom geloof, gezin, onderwijs en een sjabbesviering waarvoor Margot werd uitgenodigd. De auteur zag dit als compliment, maar geeft aan hierbij aan de zijlijn te staan: ‘….en ik een eeuwenoud schilderij waren binnengestapt; een tableau vivant waarin we niet thuishoorden.’
Het is bijzonder hoeveel vertrouwen er in Margot werd gesteld, zij als niet-joodse van origine katholieke, modern geklede studente, samenwonend met een Iraanse politieke vluchteling, mocht zich in vele vertrekken van het huis zich bewegen, lesgeven in de slaapkamers van de kinderen, een maaltijd helpen bereiden in de keuken. Met Jakov de tweede zoon, bouwt ze allengs ook een vriendschapsband op o.a. door de terugkerende discussies en het maken van opstellen. Ze blijft contact met de familie houden nadat de kinderen zijn gaan studeren en later als zij met hun gezin in Israël en New York wonen. Zelfs dan is het leerproces nog niet gestopt. Ze blijft een bijzondere vriendin van de familie. Daarnaast lezen we over het privéleven van Margot dat niet altijd even eenvoudig verloopt.
Een boek over begrip en onbegrip - WOII tegenover het Palestijnse vraagstuk; een gesloten gemeenschap - waar iemand altijd erbij hoort tegenover een gemeenschap waarin men als individu kan verdwijnen; vragen van deze tijd tegenover eeuwenoude wetten en tradities.
De woorden mazzel en tof zijn via het Jiddisch in de Nederlandse taal terechtgekomen. In de 17e eeuw kwamen veel Joden in met name Amsterdam wonen. Het Jiddisch is ontstaan uit het Hebreeuws en het Duits. Wie heeft er niet eerder gehoord van sjoege, jota, sores, bolleboos, gabber, gozer of de bajes? Deze taal is niet gebonden aan een bepaald gebied en wordt zoals het al eeuwen gebeurd op de vele plaatsen waar joden wonen gesproken. Na de Tweede Wereldoorlog gaan veel joden in behalve in Antwerpen, ook in Israël en de Verenigde Staten wonen, ‘alsof deze mensen hier niet de lugubere geschiedenis van de Europese joden op hun schouders torsten…. alsof hier meer licht en meer toekomst was.’
Dit verhaal over een studente huiswerk-begeleiding, de auteur, en een moderner joods-orthodox gezin, de familie Schneider, is in feite ook een verhaal over iedereen, dus ook over katholieken, over de islam, niet-gelovigen enz.
Dit mooie, goed lezende, met compassie geschreven autobiografische verhaal vertelt ons dat door wederzijdse interesse, respect, begrip en een vleug humor men naast elkaar kan leven en waar mogelijk met elkaar kan omgaan, ‘Mevrouw Schneider was aan mijn aanwezigheid gewend geraakt. … ze was vergeten dat ik een buitenstaander was. Voor de Schneiders was ik in de loop der jaren een heel klein beetje een binnenstaander geworden.’
Deze leesbeleving is geen samenvatting van het verhaal, hiervan zijn er vele online te vinden, het is een aanbeveling om dit boek te gaan lezen. Met scherpe observaties en interessante details is een leerzame blik gegeven in een wereld waarin men zich in de 21e eeuw nauwelijks kan verplaatsen, ‘Kinderen verlagen drempels. Volwassenen trekken muren op.’
Het brengt ons naar het Antwerpen van de jaren ‘80/’90 aan de Schelde, aan wier kades Elzira, de oudste dochter, zelfs leert fietsen van Margot de auteur. Dit Antwerpen herbergt een paar zeer gesloten joodse gemeenschappen. We maken kennis met tradities, wetten, gebruiken rondom geloof, gezin, onderwijs en een sjabbesviering waarvoor Margot werd uitgenodigd. De auteur zag dit als compliment, maar geeft aan hierbij aan de zijlijn te staan: ‘….en ik een eeuwenoud schilderij waren binnengestapt; een tableau vivant waarin we niet thuishoorden.’
Het is bijzonder hoeveel vertrouwen er in Margot werd gesteld, zij als niet-joodse van origine katholieke, modern geklede studente, samenwonend met een Iraanse politieke vluchteling, mocht zich in vele vertrekken van het huis zich bewegen, lesgeven in de slaapkamers van de kinderen, een maaltijd helpen bereiden in de keuken. Met Jakov de tweede zoon, bouwt ze allengs ook een vriendschapsband op o.a. door de terugkerende discussies en het maken van opstellen. Ze blijft contact met de familie houden nadat de kinderen zijn gaan studeren en later als zij met hun gezin in Israël en New York wonen. Zelfs dan is het leerproces nog niet gestopt. Ze blijft een bijzondere vriendin van de familie. Daarnaast lezen we over het privéleven van Margot dat niet altijd even eenvoudig verloopt.
Een boek over begrip en onbegrip - WOII tegenover het Palestijnse vraagstuk; een gesloten gemeenschap - waar iemand altijd erbij hoort tegenover een gemeenschap waarin men als individu kan verdwijnen; vragen van deze tijd tegenover eeuwenoude wetten en tradities.
October 25, 2024
De schrijver vertelt over haar ervaringen als werkstudent bij een modern-orthodox joods gezin en vooral waar ze zich allemaal over verwonderde. Ze weet me steeds te boeien. Ze mengt er ook wat ervaringen uit haar eigen persoonlijke leven door, wat niet per se nodig was geweest, maar ik vind het ook niet storend. Het maakt het contrast met de joodse familie nog groter. Kortom, dit is een aanrader voor wie geïnteresseerd is in deze subcultuur.
https://lalageleest.nl/2024/10/25/maz...
https://lalageleest.nl/2024/10/25/maz...
July 17, 2017
Met heel veel plezier las ik deze 'Memoires' van Margot Vanderstraeten over haar 6 jaren dat ze huiswerkbegeleiding heeft gegeven aan de kinderen van een joods-orthodoxe familie, hier benoemd onder het pseudoniem Schneider. Vooral met Elzira, die aan dyspraxia lijdt, en Jakov zal ze een vertrouwensband opbouwen maar ook met de ouders en de grootmoeder komt ze uiteindelijk heel goed overeen. Ze krijgt geleidelijk aan toegang tot dit gezin in de gesloten joods-orthodoxe gemeenschap van Antwerpen ondanks dat ze in het begin onbegrip en zelfs frustraties voelt vanwege hun hang naar hun eigenheid en zelfs isolatie. Dankzij vriendschap en respect blijk je echter ver te kunnen springen en grenzen te overbruggen.
Door haar observaties van dichtbij leren we de regels en gewoonten van deze zo gesloten schijnbaar homogene gemeenschap kennen, die toch niet zo homogeen blijkt te zijn als we denken. Hoewel ik dacht dat ik wel iets wist over de joodse gemeenschap in Antwerpen, ben ik tot de conclusie gekomen dat dit maar een zeer kleine fractie was van wat er allemaal te leren en te weten is over hen. Hoe belangrijk de holocaust, de Shoah, voor de joodse gemeenschap nog is bijvoorbeeld, ik kreeg gewoon kippenvel door te weten te komen hoe betrokken alle joodse gezinnen zich hier nog bij voelen. Allerlei andere thema's passeren daarnaast ook nog de revue: identiteit, binnenlandse en internationale politiek, tradities, religie, onderwijs, ... En daarbij worden de tegenstellingen tussen de schrijfster en haar gastgezin ook niet uit de weg gegaan.
Haar job bij de familie Schneider blijkt af en toe een stabiele baken voor haar zelf te zijn tijdens haar studiejaren aan het HIVT, waar ikzelf overigens ook een jaar studeerde, de relatie met haar Iraanse vriend Nema en haar eigen besognes. En nadat de kinderen zijn afgestudeerd en naar New York en Israel vertrekken, gaat ze hen daar zelfs nog opzoeken. Het is een verslag van een unieke vriendschapsband die enorm verrijkend blijkt te zijn. Sterk werk, een enorme aanrader!
Door haar observaties van dichtbij leren we de regels en gewoonten van deze zo gesloten schijnbaar homogene gemeenschap kennen, die toch niet zo homogeen blijkt te zijn als we denken. Hoewel ik dacht dat ik wel iets wist over de joodse gemeenschap in Antwerpen, ben ik tot de conclusie gekomen dat dit maar een zeer kleine fractie was van wat er allemaal te leren en te weten is over hen. Hoe belangrijk de holocaust, de Shoah, voor de joodse gemeenschap nog is bijvoorbeeld, ik kreeg gewoon kippenvel door te weten te komen hoe betrokken alle joodse gezinnen zich hier nog bij voelen. Allerlei andere thema's passeren daarnaast ook nog de revue: identiteit, binnenlandse en internationale politiek, tradities, religie, onderwijs, ... En daarbij worden de tegenstellingen tussen de schrijfster en haar gastgezin ook niet uit de weg gegaan.
Haar job bij de familie Schneider blijkt af en toe een stabiele baken voor haar zelf te zijn tijdens haar studiejaren aan het HIVT, waar ikzelf overigens ook een jaar studeerde, de relatie met haar Iraanse vriend Nema en haar eigen besognes. En nadat de kinderen zijn afgestudeerd en naar New York en Israel vertrekken, gaat ze hen daar zelfs nog opzoeken. Het is een verslag van een unieke vriendschapsband die enorm verrijkend blijkt te zijn. Sterk werk, een enorme aanrader!
November 3, 2019
Mazzel tov betekent veel geluk in het Jiddisch en wordt geroepen nadat er een glas kapot wordt getrapt door de bruidegom. Het breken van het glas staat symbool voor de breekbaarheid van het huwelijk dat nooit verbroken dient te worden en is een ritueel om even stil te staan bij het verdriet dat de vernietiging van de Tweede Tempel en de daaropvolgende diaspora (en vervolgingen) teweegbracht.
In dit boek beschrijft Margot Vanderstraeten haar ervaringen als een werkstudente bij een Joodse familie waarin religie een prominente rol speelt.
Dit boek leest als een trein, is ontzettend boeiend geschreven en biedt een unieke inkijk in de gesloten Joodse cultuur en gewoonten. Dit boek heeft me aangezet om me nog meer te verdiepen in deze geloofsgemeenschap en ik zou graag met een gids de Joodse buurt en een synagoge gaan bezoeken en Koosjer gaan eten!
"Privacy ging niet om wat je te verbergen had. Privacy ging om alles wat je voor jezelf wilde houden, omdat je daartoe het recht had. Je eigen ruimte. Je eigen veiligheid. Je eigen vrijheid: het belangrijkste goed ter wereld." (p. 43)
Antwoord van de vader nadat Margot meer wou weten over de oma die de holocaust overleefd heeft:
"Er bestaan twee soorten verdiet, onthoud u dat. Een dat het kan verdragen om gekieteld te worden. Een dat zo groot is dat je ervan af moet blijven, zelfs met ogenschijnlijk onschuldige vragen."
(p. 115)
In dit boek beschrijft Margot Vanderstraeten haar ervaringen als een werkstudente bij een Joodse familie waarin religie een prominente rol speelt.
Dit boek leest als een trein, is ontzettend boeiend geschreven en biedt een unieke inkijk in de gesloten Joodse cultuur en gewoonten. Dit boek heeft me aangezet om me nog meer te verdiepen in deze geloofsgemeenschap en ik zou graag met een gids de Joodse buurt en een synagoge gaan bezoeken en Koosjer gaan eten!
"Privacy ging niet om wat je te verbergen had. Privacy ging om alles wat je voor jezelf wilde houden, omdat je daartoe het recht had. Je eigen ruimte. Je eigen veiligheid. Je eigen vrijheid: het belangrijkste goed ter wereld." (p. 43)
Antwoord van de vader nadat Margot meer wou weten over de oma die de holocaust overleefd heeft:
"Er bestaan twee soorten verdiet, onthoud u dat. Een dat het kan verdragen om gekieteld te worden. Een dat zo groot is dat je ervan af moet blijven, zelfs met ogenschijnlijk onschuldige vragen."
(p. 115)
Displaying 1 - 30 of 426 reviews