Jump to ratings and reviews
Rate this book

Geen idee: Filosofie van het boerenverstand

Rate this book
De populariteit van levenskunst en mindfulness laat zien dat steeds meer mensen zoeken naar houvast in het leven zelf. Maar opvallend genoeg stellen zelfs levenskunstfilosofen niet de cruciale vraag: wat bedoelen we precies met 'het leven zelf'? Voortbouwend op het denken van Ortega y Gasset en inzichten uit het boeddhisme ontwikkelt Jan Warndorff een vernieuwende filosofie die het alledaagse leven centraal stelt. Deze 'filosofie van het boerenverstand' staat geheel in het teken van de moraal: 'Zie van zoveel mogelijk, zoveel mogelijk te houden.' Warndorff wisselt analytische hoofdstukken af met praktische intermezzo's, rijk aan doorleefde voorbeelden, en zo komt hij tot een filosofische innovatie die zowel het leven als het denken op een ander spoor zet

232 pages, Paperback

Published March 22, 2017

43 people want to read

About the author

Ratings & Reviews

What do you think?
Rate this book

Friends & Following

Create a free account to discover what your friends think of this book!

Community Reviews

5 stars
2 (8%)
4 stars
7 (28%)
3 stars
12 (48%)
2 stars
3 (12%)
1 star
1 (4%)
Displaying 1 - 7 of 7 reviews
Profile Image for Gerbrand.
435 reviews16 followers
August 8, 2019
Heel kort door de bocht: Wat is leven? Volgens Warndorff: geen idee. Met andere woorden het leven is geen denkbeeld. Niet ik denk dus ik besta. Het leven is: dit wat hier gebeurt.

Qua stijl en structuur niet altijd even prettig te lezen. Waarom toch al die voetnoten met boektitels onderaan de pagina, zet ze lekker achter in het boek. Maar toch zeker interessant qua filosofie. Een aantal aardige observaties over de ruimte waarin we ons bewegen: niet alleen planten, dieren en mensen maar ook de 'dode' dingen. Misschien nog een keer lezen om het echt goed te begrijpen: 7/10.

Leuk dat hij het mooie Nederlandse woord liefhebberij gebruikt in plaats van hobby, daarover onder meer dit:

“Liefhebben is goed te vergelijken met de cultivatie van een gewas: het vergt zorg en toewijding, en je kunt er niet zomaar van weglopen. In het liefhebben ligt daarom altijd een element van beperking besloten; een beperking waaraan je jezelf vrijwillig onderwerpt. Voorop staat de beperking van vrijheid. Ik kan nu niet meer zomaar gaan en staan waar ik wil: ik heb mijn leven ergens aan verbonden en daar weet ik me nu toe verplicht. Stelselmatig zal ik mij daartoe wenden, zal ik daarvoor zorgen, zal ik me erin verdiepen. Ook wanneer het eigenlijk niet zo goed uitkomt of ik eigenlijk niet zo’n zin heb. Juist op zulke momenten bewijs ik aan mezelf en het geliefde de waarde van mijn trouw. Vooral dan geef ik gestalte aan wat onze verbinding betekent. Zoals de vos tegen de Kleine Prins zegt: ‘Alle tijd die je aan je roos besteed hebt, maakt je roos juist zo belangrijk.’”

Met andere woorden: zie van zoveel mogelijk, zoveel mogelijk te houden (dus niet: zie van zoveel mogelijk te houden).

Dit boek gelezen naar aanleiding van een interview met Jan Warndorff in NRC: https://www.nrc.nl/nieuws/2017/08/04/...
Profile Image for Demi van Doorn.
393 reviews10 followers
March 10, 2023
(3,5) ‘’Je blijft altijd verantwoordelijk voor wat je tam hebt gemaakt’, zegt de vos tegen de Kleine Prins. Vanaf het moment dat ik mij met een levend wezen verbind ben ik betrokken in de betrokkenheid van het wezen bij zichzelf; dan ben ik medeplichtig aan zijn lot en welzijn, en weet ik mij verplicht tot trouw en zorg.’

Helder geschreven en prettige inzichten, maar ik vond de tweede helft aanzienlijk minder sterk dan de eerste.

Gelezen voor mijn filosofieclub ✨
1 review4 followers
April 9, 2020
In 'De ziekte tot de dood' schrijft Søren Kierkegaard: “Socrates, Socrates, Socrates! Ja, ze mogen best je naam drie keer noemen, het ware niet te veel hem tien keer te noemen als dat iets kon helpen. Men meent dat de wereld een republiek nodig heeft en men meent een nieuwe maatschappelijke orde nodig te hebben, en een nieuwe religie. Maar niemand bedenkt dat deze juist door veel kennis in de war gebrachte wereld een Socrates nodig heeft.”

Jan Warndorff toont zich in 'Geen idee. Filosofie van het boerenverstand' deze Socrates. Volgens Warndorff is onze tijd verward geraakt doordat we overspoeld worden door nieuwe vormen van spiritualiteit en levenskunst. Boek na boek wordt geschreven over hoe we tegenwoordig een goed leven kunnen leiden, maar niemand stelt de onderliggende vraag naar ‘het leven zelf’. Wat is dit leven, dat wij ‘goed’ willen leiden? Moeten we niet eerst begrijpen wat het is om te leven, voordat we ons kunnen afvragen hoe we ‘goed’ moeten of kunnen leven?

Die fundamentele vragen heeft Warndorff zich zijn hele leven gesteld en in Geen idee, zijn debuut ondanks zijn hele leven veel te hebben geschreven, zoekt hij naar antwoorden. Zijn zoektocht is verrassend, mede door veel terug te grijpen op het werk van José Ortega y Gasset, een vergeten filosoof van de vorige eeuw, die grote filosofen als Heidegger al ver voor was in hun denken over het bestaan. Zijn zoektocht is ook eerlijk. Je ziet hem worstelen met de vragen en hoe op deze vragen adequaat antwoord te geven. Want het is niet simpel om over ‘het leven zelf’ na te denken. Volgens Ortega y Gasset komt dit paradoxaal genoeg doordat het leven eigenlijk heel evident is:

“Het leven is geen mysterie, integendeel; het is het duidelijke, het meest duidelijke wat er bestaat en juist omdat het dat is, juist omdat het doorzichtig is, valt het ons moeilijk daarop acht te slaan. Onze blik glijdt daar overheen naar problematische wijsheden en we moeten ons inspannen om hem te doen stilstaan bij die zo onmiddellijke evidentie.”

Warndorff probeert de blik van de lezer stap voor stap stil te laten staan. En dat lukt hem verrassend goed. Hij vlucht niet in clichés die je in het eerste het beste boek kunt vinden. Zijn analyse is gedegen en helder. Het leest als een populair-filosofisch boek, waardoor het toegankelijker is dan zware filosofische werken, maar de inhoud is even wezenlijk als welk boek van Sartre of Heidegger dan ook. De keerzijde van het populair-filosofische karakter is dat de gemiddelde lezer wellicht over het hoofd ziet hoe fundamenteel de problemen zijn die Warndorff aansnijdt. Hij laat echter goed zien dat hoe fundamenteel die misschien ook zijn, ze verdienen eenvoudige, in de praktijk te brengen antwoorden, precies omdát het hier over het leven gaat: het leven zelf is iets dynamisch, concreets, en ‘geen idee’.

Warndorffs antwoorden, die hij ook traceert naar het boeddhisme en in het bijzonder het zenboeddhisme, lijken dus misschien op het eerste gezicht simplistisch, maar daarin ligt juist de clue, willen we terug geraken bij die doorzichtigheid van het leven en we het leven niet nodeloos tot het mysterie willen maken dat het wel en niet is. Daarmee is het voor de oprechte zoeker een zeer waardevol boek, dat het gemiddelde zweverige mindfulness-boek ver overstijgt door de serieus filsofische grondtoon.
Profile Image for Jan Jaap.
518 reviews8 followers
February 15, 2024
.
-

Trof dit boek vannacht (2024 0215 do 02:30 uur cet) aan op UC in de onvolprezen NS boekwissel.

Ik geef dit boek één ster. En ik ga het ook niet verder lezen.

Niet omdat ik er geen waardering voor heb. Integendeel, maar omdat ik zo treurig word van wetenschap die geen flauwe notie heeft. C.G. Jung, Peter Kingsley, Van Lommel. Van humanisten zou je verwachten dat een heel klein minuscuul beetje natuurkunde binnen de horizon ligt. Schröder's What is life?. Je kunt cum laude afstuderen na elf jaar (1985-1996) en een dergelijk boek afleveren? Dat soort wetenschap moet je mijns inziens mijden als de pest. Dit is geen visitekaartje voor de Universiteit Humanistiek (hoe fantastisch het ook is dat we die in Nederland hebben).

Ik vind het tenenkrommend, maar dat komt omdat ik ook lang ingeschreven stond bij de UU theologie (officieel). Voordeel was wel dat ik er Quispel en Van den Broek tegenkwam (en bij muziekwetenschap Nolthenius en Woltman (stemvorming). Toen begreep ik ze niet, maar zij mij wel.
Ben er veel te lang blijven rondhangen. Ook ik heb ooit Henk Manschot als docent gehad.

Zelfs humanisten zouden respect kunnen hebben voor bewustzijn.


-
.
Profile Image for Sarah.
1,407 reviews42 followers
March 4, 2018
Ik geloof dat het doel van dit boek is om een nuchtere, rustige levensvisie uiteen te zetten. Hierbij wordt tegelijk gehangen aan en verzet tegen de hele beweging rond mindfulness. Het moet nuchterder, Nederlandser misschien. Niet gelukt wat mij betreft, het werd er alleen maar heel ingewikkeld van. Wie weet heb ik het niet goed begrepen, ik ben geen filosoof. Als ik dit zo lees ben ik daar blij om ook. Taai.
Profile Image for Susy.
15 reviews
December 29, 2017
Blanke kaft met gedurfde titel. Een auteur die geen valse beloften doet. Toch een debuut dat mij kon overtuigen.
Wie al op zoek zou zijn naar kant en klare antwoorden op levensvragen, is er (hoe kan het anders?) aan voor de moeite.
Het leven is niet iets om te begrijpen, het is iets om van te houden.
89 reviews2 followers
May 26, 2022
Prachtig, eerlijk, gegrond, een simpele filosofie die in alle ernst en lichtheid de wereld omvat. Een verfrissende blik en een aanmoediging om dit wat hier gebeurt vooral ook te beleven en omarmen.
Displaying 1 - 7 of 7 reviews

Can't find what you're looking for?

Get help and learn more about the design.