Kasım 1973’te askeri diktatörlüğün işbaşında olduğu Yunanistan’da öğrenci gençliğin cuntanın eğitim politikalarına ve baskılara tepkileri, “Ekmek, eğitim, özgürlük” talebiyle geniş bir kitle hareketine dönüştü. Sokakları tutuşturan kıvılcım, Atina’da Politeknik Üniversitesi’nde çaktı.
“Burası Politeknik… Burası Politeknik! … Bütün halkımızı, işçi ve emekçileri sokaklara cuntaya karşı özgürlük mücadelesine katılmaya çağırıyoruz! Cuntaya karşı mücadele edelim... Faşizme karşı mücadele edelim... Yaşasın özgür Politeknik, yaşasın özgür Yunan halkı! ... Mücadele eden gençlikle dayanışmak için semtleri boşaltıp Atina merkezine gelin! Bugün cunta gidecek!... Bugün faşist yönetim yıkılacak!”
Üç gün süren işgal, tanklar eşliğinde okula giren asker ve polislerin katliama dönüşen operasyonuyla bitmişti. Ancak yüzlerce ölü ve binlerce yaralıya rağmen, özgürlük ve demokrasi talebi etrafında patlayan halk hareketinin ortaya çıkardığı potansiyel, askeri faşist diktatörlüğün yıkılış sürecini başlatan işaret fişeği oldu.
“Ekmek, eğitim, özgürlük!” talep eden öğrenciler, karanlığı yırtmak için göğüslerini siper etmiş, tanka, topa, tüfeğe, askere, polise, zulme karşı emekçi halkla kenetlenmişti. Dünyalara sığamıyorlardı. “Bu gece faşizm ölecek, yaşasın hürriyet!”
Gazeteci, yazar, çevirmen Rıza Özlütaş, Yunan gençliğinin Albaylar Cuntasına karşı efsanevi Politeknik Direnişi’ni o günlerin tarihsel gelişmeleriyle, tanıklıklarla birlikte okura anlatıyor.
“Politeknik Direnişi, Yunanistan’ın yakın tarihinde ulusal kurtuluş savaşından sonraki en önemli direniştir. Yaşayan bir efsanenin adıdır” diyor direnişin başından sonuna kadar içinde yer alan Siflis Kafkalas. “Politeknik çok büyük bir miras bıraktı… Emperyalizme ve faşizme karşı verilmiş bir mücadele ve direniştir. Egemenlere karşı bir başkaldırıdır. Politeknik’te atılan ‘Ekmek, eğitim, özgürlük’ sloganı hâlâ güncelliğini koruyor ve ezilenlerin sınıfsal taleplerini dile getiriyorsa, o zaman yeni Politeknik’lere ihtiyacımız var demektir. Özgürlük ve sınıfsal kurtuluş mücadeleleri var oldukça dünyanın her yerinde yeni Politeknik’ler de olacaktır. Burjuva tarihçiler ve politikacılar varsın Politeknik döneminin bittiğini ve kapandığını savunup dursunlar! Diyalektik materyalizmi savunanlar için Politeknik ‘tarih’ değil, tekerrürü kaçınılmaz olan bir sınıf tavrıdır.”
Yunanistan'ın 1936'dan 1974'e kadar olan kandan ve demirden yontulmuş tarihi hem ülkenin bugününü, hem de Yunanistan toplumunu anlamak için mutlaka incelenmesi gereken bir süreç. Rıza Özlütaş'ın Burası Politeknik kitabı da Albaylar Cuntası adıyla bilinen 1967-1974 döneminin en belirleyici olayını, Politeknik direnişi konu alıyor. Kitap özellikle sol gençlik örgütlerinin direniş ve işgal süreçlerine olan bakışlarına dair bir giriş açısından oldukça faydalı. Ayrıca sol içinde yer alan ve politeknik olayları sırasında öğrenci ve direnişçi olan Sifis Kafkalas ile yapılan röportaj da solun güncel tutumuna dair bir fikir veriyor.
15 Kasım 1973 Perşembe... Sabah erken saatlerde beklenmedik bir gelişme yaşandı. 250 vat gücünde ve 1050 frekansından yayın yapan bir radyo istasyonu, Yunan halkını dayanışma ve mücadeleye çağırıyordu:
“Burası Politeknik... Burası Politeknik! ... Özgürlük mücadelesi veren öğrencilerin radyo istasyonu size sesleniyor!.. Özgürlük mücadelesi veren emekçilerin radyo istasyonu...”
Radyo istasyonundan bütün öğrencilerin iradesini yansıtan bildiriler okunuyor, halk cuntaya karşı direnişe çağrılıyordu; “Atina halkı... Mücadelemize destek verin... Ya şimdi ya hiçbir zaman...” Ajitasyonlar aralıksız devam ediyor, devrimci marşlar, Mikis Teodorakis ve Manos Loizos çalınıyordu: “Bir kırlangıç ve bahar/ Güneşin dönmesi için çok işimiz var/ Dişliler arasında binlerce ölü / Ve yaşayanların kanları var…”
Hükümet şaşkınlık, direnişçi öğrenciler ve halk sevinç içindeydi. Diktatörlük yıllarında çok sayıda örgüt ve kişi tarafından korsan radyo istasyonları kurulmuş ve etkili bir propaganda aracı olarak kullanılmıştı. Bu konuda amatör çalışmalar yapmış olan öğrenciler, üniversitenin teknik olanaklarını kullanarak bütün Atina’ya yayın yapabilen bir radyo istasyonu kurmayı başarmıştı.