Ρωσική Επανάσταση, 1900-1927

Studies in European History

by Robert Service, Τρισεύγενη Παπαϊωάννου (Translator), Αρετή Μπουκάλα (Editor)

Όταν αυτό το βιβλίο κυκλοφόρησε σε πρώτη έκδοση το 1986 είχε δύο κύριους στόχους. Οι μελέτες σχετικά με τη Ρωσική Επανάσταση ήταν κατά κάποιον τρόπο άνισες. Οι συγγραφείς είχαν εστιάσει την προσοχή τους στο έτος 1917 ενώ για τις δεκαετίες πριν και μετά την Επανάσταση έδειχναν μειωμένο ενδιαφέρον. Καλύπτοντας την περίοδο από το 1900 έως το 1927, θέλησα να δείξω ότι μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα την Επανάσταση διευρύνοντας το χρονολογικό φάσμα της έρευνας. Την περίοδο εκείνη επίσης ήταν δημοφιλές να γράφει κανείς για την πολιτική, τα οικονομικά και την κοινωνία σαν να ήταν εντελώς διαφορετικά πράγματα μεταξύ τους. Υπήρχε πιεστική ανάγκη να τεθούν και πάλι τα πράγματα στην ενότητά τους. Από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 βεβαίως έγιναν διαθέσιμες πολλές νέες πληροφορίες στην ΕΣΣΔ, καθώς η σοβιετική κομμουνιστική ηγεσία χαλάρωσε τους περιορισμούς που είχε επιβάλει στην πρόσβαση σε γραπτές και άλλες πηγές. Η δεύτερη έκδοση του βιβλίου περιέλαβε τέτοιο υλικό· η τρίτη έκδοση έλαβε υπόψη της αρχειακά ευρήματα, αλλά και τον διάλογο των ιστορικών κατά τη δεκαετία του 1990. Η τέταρτη αυτή έκδοση διατηρεί το βασικό κείμενο, αναλόγως αναθεωρημένο, καθώς και την αρχική δομή και επιχειρηματολογία. Το περιεχόμενο όμως έχει τροποποιηθεί υπό το φως νέων πληροφοριών και απόψεων. Μια άλλη αλλαγή είναι η προσθήκη μιας γενικής εισαγωγής, η οποία συμπληρώνει το προοίμιο κάθε κεφαλαίου. Η Ρωσική Επανάσταση παραμένει στις αρχές του 21ου αιώνα ένα ζήτημα εξίσου επίμαχο όσο και την εποχή που συνέβη. Αυτό είναι κάτι που δεν πρόκειται να αλλάξει.

Η Ρωσική Επανάσταση πυροδότησε έναν πολιτικό σεισμό. Τον Φεβρουάριο του 1917 η μοναρχία των Ρομανόφ κλονίστηκε· τον Μάρτιο έπεσε. Αυτό και μόνο το γεγονός είχε παγκόσμια σημασία. Η Ρωσία και οι λοιποί Σύμμαχοι είχαν εμπλακεί στον Μεγάλο Πόλεμο εναντίον των Κεντρικών Δυνάμεων. Η Προσωρινή Κυβέρνηση, μια ρευστής σύνθεσης συμμαχία φιλελευθέρων και σοσιαλιστών, παραγκώνισε τον αυτοκράτορα Νικόλαο Β΄ και τους υπουργούς του, διακήρυξε καθολικά πολιτικά δικαιώματα και ανέλαβε την ευθύνη για την εθνική άμυνα. Αγωνίστηκε να επιβιώσει μέσα στη σύγχυση και πολύμηνες πολιτικές συγκρούσεις. Τον Οκτώβριο υπέκυψε και την εξουσία κατέλαβαν ο Βλαδίμηρος Λένιν και οι Μπολσεβίκοι. Αυτή η δεύτερη επανάσταση είχε ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα από την πρώτη. Το κόμμα των Μπολσεβίκων πρέσβευε ένα μείγμα σοσια­λισμού πιο ριζοσπαστικό από οποιονδήποτε σοσιαλιστή υπουργό της Προσωρινής Κυβέρνησης – και γι’ αυτό ακριβώς οι Μπολσεβίκοι είχαν αρχίσει επίσης να αυτοαποκαλούνται κομμουνιστές, ώστε να διακρίνονται από τους πιο επιφυλακτικούς αντιπάλους τους. Δεκαετίες κινητοποιή­σεων και οργανώσεων στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική δεν είχαν αναδείξει μέχρι τότε μια κυβέρνηση αποτελούμενη αποκλειστικά από σοσιαλιστές. Οι Μπολσεβίκοι στη Ρωσία συνειδητοποίησαν πως βρέθηκαν στην πρωτοπορία των δυνάμεων του επαναστατικού μετασχηματισμού.

Αν επρόκειτο μόνο για τα γεγονότα της 25ης Οκτωβρίου στους δρόμους της Πετρούπολης, το συμβάν δεν θα άξιζε το διεθνές ενδιαφέρον. Μέσα σε λίγες εβδομάδες όμως οι μεγάλες βιομηχανικές πόλεις της πρώην Ρωσικής Αυτοκρατορίας είχαν περάσει στον έλεγχο μιας κυβέρνησης της οποίας ηγούνταν οι Μπολσεβίκοι. Εκδόθηκαν διατάγματα που ανέτρεπαν την κοινωνική τάξη. Εξαγγέλθηκε η «μετάβαση στον σοσιαλισμό» και οι Μπολσεβίκοι εγκαθίδρυσαν δικτατορία για να την πραγματοποιήσουν. Ελάχιστοι στο εξωτερικό αλλά και στη Ρωσία πίστευαν ότι θα παρέμεναν για πολύ στην κυβέρνηση. Ακόμα και οι ίδιοι οι ηγέτες των Μπολσεβίκων δεν είχαν υψηλές προσδοκίες από την επανάστασή τους, καθώς δεν περίμεναν πως θα επιβίωναν χωρίς υποστήριξη από αλλού.  Ήλπιζαν να τους σώσει μια «ευρωπαϊκή σοσιαλιστική επανάσταση». Όμως, μολονότι κέρδισαν τον Εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε την κατάληψη της εξουσίας εκ μέρους τους, αποδείχτηκαν ανίσχυροι να μεταλαμπαδεύσουν την επανάσταση στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ενώ εμπέδωναν το καθεστώς τους ήταν υποχρεωμένοι να αναγνωρίσουν ταυτόχρονα ότι η ρωσική κοινωνία και η οικονομία της δεν θα μπορούσαν να μετασχηματιστούν από τη μια στιγμή στην άλλη. Περηφανεύονταν ωστόσο ότι είχαν κάνει την αρχή. Προβάλλονταν ως παράδειγμα προς μίμηση για τους απανταχού υπεραριστερούς σοσιαλιστές. Οικοδομούσαν ένα νέο είδος κοινωνίας πάνω στην πρώην αυτοκρατορία. Σε αυτούς ανήκε ο δρόμος προς μια νέα και καλύτερη νεωτερικότητα. Η «ιστορία» ήταν με το μέρος τους. Αυτός ήταν ο τρόπος με τον οποίο αντιμετώπιζαν οι κομμουνιστές και οι συμπαθούντες τη Ρωσική Επανάσταση και τα επιτεύγματά της [27: 28]. Ο Λένιν ήταν ο ήρωάς τους. Ακόμα και εκείνοι που έβρισκαν ελαττώματα στην κομμουνιστική θεωρία και πρακτική εξακολουθούσαν να κρίνουν την ΕΣΣΔ με τους δικούς της όρους. Έδιναν προτεραιότητα στα συλλογικά δικαιώματα έναντι του ατομικισμού και του ατομικού οικονομικού συμφέροντος. Ποια αξία είχε η πολιτική ελευθερία αν δεν διασφάλιζε την ευρεία διάθεση τροφίμων, υγειονομικής περίθαλψης, παιδείας και στέγης; Γενεές σχολιαστών, μέχρι την κατάρρευση του κομμουνισμού στην ΕΣΣΔ την περίοδο 1989-1991, επέμεναν ότι στο σοβιετικό καθε...

Genres: History, Nonfiction, Russia, Politics, Russian History

245 pages, Paperback

First published January 1, 1986

About the author

This author is the British historian of modern Russia. For the British-Canadian writer of Yukon poetry, see Robert W. Service.

Robert Service is a British academic and historian of modern Russia and the Soviet Union. He is a professor of Russian history at the University of Oxford and a Fellow at St. Antony's College, Oxford.

He is the author of the highly acclaimed Lenin: A Biography, A History of Twentieth - Century Russia, Russia: Experiment with a People and Stalin: A Biography, as well as many other books on Russia's past and present. He wrote a marvelous book on communism titled Comrades Communism A World History (International Bestseller). He is married with four children.

Reviews

[Anita · Rating 3 out of 5]

Att skriva en bok om den ryska revolutionen på mindre än 150 sidor var lockande nog för att få mig att läsa boken. Att däremot göra det på ett bra sätt ter sig dock som en större utmaning. Service plöjer igenom tjugosju år av förändringar i Ryssland och lämnar inte mycket tid till varken eftertanke eller djupare reflektioner kring viktiga händelser. Detta gör att man i slutet av boken tycks undra vad man egentligen tar med sig. En enorm hög information som trycks in på varje sida i några få meningar gör att allt blir till en enda solid massa. Boken i sig är egentligen en litteraturöversikt över en mängd andra källor och den egna analysen som Service skulle framföra är svår att urskilja. Trots detta var det en bra introduktion om inte annat, med vissa detaljer som var anmärkningsvärda.

[Jakob Hessius · Rating 1 out of 5]

Don't know what to say!! Either I'm totally stupid or the book is really porly written. I am no smarter than I was when I started this book!

[Susan · Rating 4 out of 5]

کتاب عالی و پر‌ از رفرنس و آمارهایی است که معمولا از چشم دور‌ می‌مانند. اطلاعات مفیدی از دوره نیکلای دوم و شوروی مطرح می‌کند. بر اساس بازه زمانی مورد بررسی استالین را خیلی خلاصه گفته و سریع رد شده. با توجه به رویکرد دقیق کتاب اگر آمارهای دوره‌ی استالین را هم داشت، می‌توانست منبعی جامع و کافی برای پژوهش‌های مرتبط باشد.
اما ترجمه! هرقدر کتاب خوب است، حسن جزایری در ترجمه فاجعه به بار آورده. کتاب تاریخ سیاسی را به سبک‌ کلیله و دمنه ترجمه کرده که البته در همان کار هم موفق نبوده. زبان علمی باید روشن و سرراست باشد، نه پازل آشفته‌ی عبارت‌ها و واژه‌های ادبی و عربی. دیدگاه من همیشه این بوده که اگر قرار باشد بین ترجمه نشدن و گمنام ماندن یک کتاب مهم بین ایرانی‌ها و ترجمه‌ی ضعیف انتخاب کنیم، ترجمه‌ی ضعیف در اولویت است. اگر کتاب خوانندگان اندکی را هم جذب کند، ممکن است کسی سراغ بازترجمه برود ولی ترجمه نشدن یعنی حذف اثر. امیدوارم متخصصان تاریخ سیاسی و علوم سیاسی و روسیه با اطلاعات کافی زبانی، این کتاب و بقیه آثار ارزشمند رابرت سرویس را دریابند و شاهد ترجمه‌های خوب باشیم.

[Ophelia Dimopoulou · Rating 1 out of 5]

Ανέμενα από έναν καθηγητή Ρωσικής ιστορία του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης το αυτονόητο: την επιστημονική του άποψη και την ιστορική καταγραφή των γεγονότων (που το πράττει βεβαίως και με πηγές, δύσκολο όμως να διαβαστούν καθώς βρίσκονται στο τέλος του βιβλίου) κι όχι την προσωπική του εκτίμηση, που δείχνει σαν να είναι ταγμένος στην "αντίπερα" όχθη. Δεν με έπεισε για την αντικειμενικότητα του. Δημιούργησε τελικά αντίθετα αποτελέσματα από αυτά στα οποία στόχευε.

[Johannes · Rating 3 out of 5]

För en som från början är väldigt oinsatt känns det här som en bra första bok för att förstå en del av Rysslands historia. Boken känns väldigt nyanserad och tar in olika perspektiv, vilket ger förtroende.

[Svante · Rating 3 out of 5]

Ryska revolutionen på 150 sidor... Skönt för läsaren och väldigt pedagogisk. Känner dock att många spännande historiska detaljer går förlorade.

[Livia Bergstrand · Rating 3 out of 5]

Som andra redan har pekat ut så skyndar sig boken igenom ett långt och rikt händelseförlopp så att mycket viktig information utelämnas eller sammanfattas så kort att det knappt blir begripligt.

[Marina · Rating 3 out of 5]

Read for school lol

[Sanna (din vän pessimisten) · Rating 2 out of 5]

2.5⭐️

[tbt · Rating 5 out of 5]

A fantastic brief overview of the most consequential times in human history, from one of the most well respected Soviet historians.

The book also serves as not just a history book, but also a historiography, discussing the ways our understanding has expanded over the years, and highlighting scholars who have contributed to that process.