محمدکریم پیرنیا، معمار و محقق و نویسنده و نظریهپرداز معماری و استاد دانشگاه ایرانی، بیست و پنجم شهریورماه سال ۱۲۹۹ش در شهر یزد بهدنیا آمد. وی دوران دبستان را در مدرسه اسلام و بعد از تأسیس مدرسه دولتی - بهدلیل بالا بودن کیفیت اینگونه مدارس نسبت به مدرسههای قدیمی - در مدرسه نمره دو ادامه تحصیل داد. دوران تحصیل را در دبیرستان ایرانشهر یزد - که دوره علمی داشت - گذراند و بعد از طی این دوره علمی در یزد، برای ادامه تحصیل به تهران عزیمت کرد. او با وجود آنکه در زمینه ادبیات تحصیل میکرد و در این زمینه موفقیتهایی نیز کسب کرده بود، ادبیات را رها کرده و در کنکور نخستین دوره دانشکده هنرهای زیبا، بهواسطه علاقهای که به هنر و معماری داشت، شرکت کرد و پذیرفته شد.عدم توجه شایسته به معماری ایرانی و تأکید بیشتر بر معماری غربی و آثار اروپایی در دانشگاههای آن زمان، سرانجام پیرنیا را بر آن داشت که تحصیلات خود را دانشکده هنرهای زیبا ناتمام رها کند و به بررسیها و تحقیقات فردی خویش متکی شود. وی تلاش کرد با بررسی بناها و گفتوگو با معماران و استادکاران قدیمی، برخی از ویژگیها و اصول معماری ایرانی را مورد شناسایی قرار دهد و بهتدریج حاصل تحقیقات خود را طی مقالاتی که تدوین نمود، در اختیار عموم قرار داد.
دونستن اينكه تاريخچهي بناهاي معماري ما چي بوده برام خيلي جالب بود. اسمش اين بود كه دارم بناها رو ميشناسم ولي در واقع داشتم با فرهنگ دورههاي مختلف كشورم و جهان آشنا ميشدم. خوندنش خيلي خوب و مفيد بود. همه هم ميتونن بخونش و ازش چيز بفهمن. زبونش ساده و روون بود و اصطلاحات خاص رو هم توضيح داده.
استاد پیرنیا برای زنده کردن معماری ایران زحمتهای بسیار شایان توجه ای کشید. اما واقعا نتونستم با کتاب ارتباط برقرار کنم. نوشتار کتاب های خصوصا تاریخی باید بگونه ای نوشته بشه که بیطرفی کامل در نوشتار آن دیده بشه که امری 100 درصد امکان پذیر نیست ولی خب نگارنده میتواند سعی خودش را بکند. کسانی که تصمیم به نوشتن تاریخ میکنن نباید عقاید مذهبی و ملی خود را در کتابشان وارد کنند که شدیدا در قضاوت درست خودشان و خواننده هایشان کج فهمی ایجاد می کنند که به نظر من از این نظر کتاب بسیار ضعیفی بود.
استاد پیرنیا به معماری بومی ایران اهمیتی تازه بخشید.معماری جدای از تاریخ،فرهنگ،آداب و رسوم،اقتصاد و حتی سیاست نیست.در این کتاب با همه هم گام می شوید! روحش شاد
فقط میتونم بگم بعد از خوندنش خیلی حسرت خوردم که ایران و معماریش کجا بود و الان به کجا رسیده! کاش توو دنیای مدرن و معماری مدرن بازم اصالت معماری ایرانی و پنج اصل معماری ایران رو که توو قسمت "بخش نخست" همین کتاب ذکر کرده حفظ می کردیم و انرژی و ثروت کشورمون رو صرف این ساختمونای بی هویت امروز که بی هدف ساخته میشن و هرچند سال یه بار تخریب میشن و دوباره ساخته میشن، نمیکردیم. دقیقاحرف پاراگراف آخر کتاب که میگه: اکنون می باید از نکات مثبت معماری گذشته بویژه خانه ها بهره برد و آن را با روش های نوین ساختمانی و نیازهای امروز مردم هماهنگ ساخت.
کتاب سبک شناسی دکتر پیر نیا از منابع شناخت و بررسی معماری ایرانه. البته هر چند همه استادان معماری سنتی با تقسیم بندی سبک های معماری ایرانی به شیوه ایشان موافق نیستند، و نظر دارند که بایستی بر اساس دوره های سیاسی(حکومت ها )معماری را دنبال کنیم،چون در هر دوره سیاسی ، شاخصه های خاصی را می توان در معماری یافت. همچنین نقدهایی به ویژگیهایی که دکتر پیر نیا در خصوص معماری ایرانی ارائه می دهد نقدهایی هست. مثل پرهیز از بیهودگی. در نهایت، خواندن این کتاب دید جدیدی می دهد اما وحی نیست و نقدهایی به آن وارد است نباید تلاش های دکتر معماریان در خصوص تدوین و چاپ این کتاب نادیده گرفت.
کتاب خیلی خوبیه، مخصوصا اگه توی تاریخ معماری این کشور به دنبال یک سیر تحول بگردی. اگه دنبال یه کتابی که برات توضیح بده جرا معماری ما به این فرم در اومده، روند پیشرفت و نزولش رو ببینی؛ صد در صد این کتاب به کارت میاد. شاید یه ذره اصطلاحات تخصصیش در مورد چفد و گنبد و ... واسه خواننده معمولی آزار دهنده باشه، ولی فکر کنم اگه کسی به این موضوع علاقه مند باشه؛ مظالعه این کتاب براش لذت بخشه.
این کتاب جامع ترین کتاب در زمینه سبک های معماری کلاسیک ایران از دوران باستان تا قرن معاصر است. This book is the most comprehensive book in the field of classical Iranian architectural styles from ancient times to the contemporary century.