Weten vraagt meer dan meten

by Christien Brinkgreve, Sanne Bloemink, Eric Koenen

Vanaf de conceptie wordt de groei van het embryo tegen het gemiddelde afgezet. Hetzelfde geldt voor schoolprestaties. In veel maatschappelijke domeinen heersen maat en getal. ‘Ik hou me nu eenmaal aan de feiten’, aldus een prominent hersenwetenschapper. En daar al zit ‘m het misverstand: er is hier geen sprake van feiten, maar oplichtende hersendelen op een scan. Het zijn interpretaties, verpakt als wetenschap, zogenaamd ‘hard’, maar qua denkwerk dun en aanvechtbaar. Dat leidt tot verwarring, aanvechtbare redeneringen en vaak verkeerde conclusies. De reductie tot statistische gemiddelden maakt dat variatie aan het oog wordt onttrokken en afwijkingen van het gemiddelde al gauw als stoornis worden gezien. Zo wordt uitgegaan van het tekort en niet van het vermogen van mensen. Maar bovenal levert het weinig op voor baby’s, ouders, leerlingen of patiënten. En om hen was het toch allemaal te doen? Met de gedachte dat meten weten is, zien we vaak de essentie over het hoofd.

In verschillende maatschappelijke gebieden, zoals de zorg en het onderwijs, heerst een regime van maat en getal waarmee het persoonlijke verhaal uit het zicht raakt. In het boek worden verschillende domeinen bestreken waarin men met dezelfde problemen worstelt. Het bevat prikkelende interviews met nauw betrokkenen, waaronder Trudy Dehue, Paul Verhaeghe en Xandra Schutte. Zij vertellen waar en hoe het spaak loopt, maar ook hoe het anders kan. Hoe patronen ontstaan, hoe dwingend ze zijn en hoe zij daartegenin gaan.

Of je nu patiënt bent of hulpverlener, werknemer of leidinggevende, of je nu schoolgaande kinderen hebt of kind van bejaarde ouders bent — de lezer komt te weten in welke systemen van denken en handelen wij leven, vaak ongemerkt en deels ongewild.

130 pages, Paperback

Published January 1, 2017

About the author

Christine Dorothea Antoinette (Christien) Brinkgreve is sociologe en schrijfster. Zij is gehuwd met Arend Jan Heerma van Voss en moeder van twee schrijvende zonen Daan en Thomas.

Christine Dorothea Antoinette (Christien) Brinkgreve is a sociologist and writer. She is married to Arend Jan Heerma van Voss and mother to two writing sons: Daan and Thomas.

Reviews

[Find me on The Storygraph · Rating 3 out of 5]

Een boek dat vragen stelt, over waarom we te veel leunen op labeltjes, oplagecijfers, scores en testen. Dat is heel nuttig. Qua weerwoord aan cijferfetisjisten schiet het wat te kort. Want een vraag is nog geen antwoord.
Maar het eigenlijke antwoord van het boek is: luister beter. Probeer niet alles in een mal te persen. Verdraag onzekerheid; hanteer de menselijke maat, boven alle andere maten.

[Jeroen Verbraak · Rating 4 out of 5]

Geen tegengeluid maar een andergeluid. Zo zou ik dit boek willen omschrijven. Het geeft inzicht vanuit verschillende vakgebieden dat er veel cynisme heerst tav huidige systemen. Zoals we dit in IT termen noemen een watermeloen - groen van buiten maar rood van binnen. We kunnen wegkijken of de onderstroom benoemen en er gehoor aangeven. Dit boek geeft inzicht in de mogelijkheden als er gehoor wordt gegeven aan de onderstroom. Kleinschalige projecten die het individu centraal stelt ipv het systeem. Het laat zien wat de kracht van luisteren is. Maar wie heeft er tegenwoordig nog tijd om te luisteren? We moeten vertragen om te versnellen. Lijkt bijna een utopisch doel in onze hedendaagse wereld.

[marjorie broersen · Rating 4 out of 5]

interessant

[Redactie BMO · Rating 3 out of 5]

Het boek gaat mijns inziens voornamelijk om menselijkheid; zie de leerling als mens en stop hem/haar niet in een gestandaardiseerd hoekje waarvoor gestandardaadiseerde protocollen en oplossingen bestaan.