What do you think?
Rate this book
De Bijbel
Tien jaar lang hebben twintig vertalers en tientallen adviseurs de bijbel opnieuw vertaald uit het Hebreeuws, Aramees en Grieks, Nooit eerder is er een zo indrukwekkend vertaalproject ter hand genomen. Nooit eerder is met zoveel kennis en respect de bijbel als literaire tekst benaderd. Nooit eerder is de taal van de bijbel zo intens bestudeerd, zo integer bediscussieerd, zo inventief en evenwichtig tot leven gebracht.
De bijbel is literair gesproken een bonte verzameling boeken die haar weerga niet verhalen, retorische teksten, wetteksten, profetieën, brieven, evangeliën, liefdespoëzie, traktaten, gebeden - allemaal geschreven in een tijdsbestek van honderden jaren, verzameld, verder verteld, overgeschreven en ten slotte gedrukt en vertaald in honderden, duizenden versies en verspreid in miljoenen exemplaren.
Deze vertaling heeft als uitgangspunt dat de tekst in de eerste plaats een literaire tekst is, maar vergeet natuurlijk niet dat het om een geloofsboek gaat. Katholieken en protestanten, wetenschappers en literatoren, in Nederland en Vlaanderen, hebben gezamenlijk hun werk verricht, met als resultaat een vertaling die nog generaties zal meegaan.
De bijbel is literair gesproken een bonte verzameling boeken die haar weerga niet verhalen, retorische teksten, wetteksten, profetieën, brieven, evangeliën, liefdespoëzie, traktaten, gebeden - allemaal geschreven in een tijdsbestek van honderden jaren, verzameld, verder verteld, overgeschreven en ten slotte gedrukt en vertaald in honderden, duizenden versies en verspreid in miljoenen exemplaren.
Deze vertaling heeft als uitgangspunt dat de tekst in de eerste plaats een literaire tekst is, maar vergeet natuurlijk niet dat het om een geloofsboek gaat. Katholieken en protestanten, wetenschappers en literatoren, in Nederland en Vlaanderen, hebben gezamenlijk hun werk verricht, met als resultaat een vertaling die nog generaties zal meegaan.
2399 pages, Hardcover
First published January 1, 1951
239 people are currently reading
355 people want to read
About the author
Anonymous
791k books3,367 followersBooks can be attributed to "Anonymous" for several reasons:
* They are officially published under that name
* They are traditional stories not attributed to a specific author
* They are religious texts not generally attributed to a specific author
Books whose authorship is merely uncertain should be attributed to Unknown.
See also: Anonymous
* They are officially published under that name
* They are traditional stories not attributed to a specific author
* They are religious texts not generally attributed to a specific author
Books whose authorship is merely uncertain should be attributed to Unknown.
See also: Anonymous
Ratings & Reviews
Friends & Following
Create a free account to discover what your friends think of this book!
Community Reviews
Displaying 1 - 30 of 50 reviews
July 7, 2025
Goeie trip; het verhaal is een beetje teleologisch en Genesis is niet geslaagd voor de bechdeltest, maar vijf sterren voor de catharsis (en omdat ik niet in de hel wil eindigen door fragile masculinity)!!
February 6, 2016
Deze beoordeling geldt alleen voor Torah (Thora), de eerst vijf boeken van het Oude Testament, die ik uitgebreid heb geanalyseerd voor een filosofievak. Het is een bijzonder complex, frustrerend, maar ook uitdagend werk wanneer je een close-reading doet. Genesis, boek I, is literair als symbolisch het meest rijk te noemen. Exodus (boek II) vormt met Mozes al de overgang naar de Joodse wetten waar het uiteindelijk omdraait. Boek III-IV(Leviticus en Numeri) zijn vooral opsommingen van religieuze voorschriften, maar kennen ook de nodige verhalen, alle zeer beknopt, die de kwestie van het geloof (zege versus vloek) aan bod laten komen via personages die tegenover elkaar komen te staan. Mozes blijft hierin de meest belangrijke schakel. Boek V, Deuteronomium, is te lezen als een krachtige samenvatting van de voorgaande delen.
Aangezicht, vuur, offer, heilig (uitverkoren) vs hardnekkig volk, het beloofde land, profeet, priester, cultus, heiligdom, tabernakel, de boom van goed en kwaad, het verbond, God vs De HEER, etc.: het zijn allemaal woorden waar veel achter schuil gaat, die meer vertellen dan je op het eerste oog denkt.
Ik zal op den duur verder gaan met de rest van het Oude (& Nieuwe) Testament, maar in etappes, want het zou naïef zijn als ik hier respectloos doorheen zou bladeren. Gek genoeg is dat toch wat de Bijbel oproept: eerbied, maar op afstand, want ik voel me verder niet meer aangetrokken tot het Joodse geloof. En dat heeft alles te doen met alle leefregels en rituelen, waarin het zenboeddhisme mij meer vertrouwd is.
Overigens heb ik hoofdzakelijk de Statenvertaling gelezen, die een stuk accurater is dan deze nieuwste Bijbelvertaling, die overigens verhaaltechnisch wel een stuk makkelijker is door te komen. Kan je alleen afvragen of het een boek is dat je even lekker wilt weglezen of dat je liever met een meer taaie vertaling oog blijft houden voor de diepere betekenislagen?
Wanneer ik verder ga me dit langetermijnproject, zal ik deze recensie verder aanvullen.
Aangezicht, vuur, offer, heilig (uitverkoren) vs hardnekkig volk, het beloofde land, profeet, priester, cultus, heiligdom, tabernakel, de boom van goed en kwaad, het verbond, God vs De HEER, etc.: het zijn allemaal woorden waar veel achter schuil gaat, die meer vertellen dan je op het eerste oog denkt.
Ik zal op den duur verder gaan met de rest van het Oude (& Nieuwe) Testament, maar in etappes, want het zou naïef zijn als ik hier respectloos doorheen zou bladeren. Gek genoeg is dat toch wat de Bijbel oproept: eerbied, maar op afstand, want ik voel me verder niet meer aangetrokken tot het Joodse geloof. En dat heeft alles te doen met alle leefregels en rituelen, waarin het zenboeddhisme mij meer vertrouwd is.
Overigens heb ik hoofdzakelijk de Statenvertaling gelezen, die een stuk accurater is dan deze nieuwste Bijbelvertaling, die overigens verhaaltechnisch wel een stuk makkelijker is door te komen. Kan je alleen afvragen of het een boek is dat je even lekker wilt weglezen of dat je liever met een meer taaie vertaling oog blijft houden voor de diepere betekenislagen?
Wanneer ik verder ga me dit langetermijnproject, zal ik deze recensie verder aanvullen.
October 30, 2021
De bijbel is geen boek, maar een verzameling mythen, legenden, novelles, brieven, gedichten en verhalen. Hieronder volgt het beste van wat ik eruit heb gelezen, want het is zinloos het boek van begin tot eind proberen te lezen. Ik baseer mijn meningen op de Nieuwe Bijbelvertaling.
Prediker *****
Prediker is hoogstwaarschijnlijk het meest filosofische en ongetwijfeld het somberste boek uit de hele bijbel. De anonieme auteur stelt zichzelf voor als een Faust avant la lettre, een wijs man die goed om zich heen heeft gekeken en heeft geconstateerd dat alles wat mensen doen voor niets is, ijdelheid is ('lucht en leegte' vertaalt de Nieuwe bijbelvertaling, maar daar doen wij natuurlijk niet aan mee). Wijsheid, roem, genot, bezit, dronkenschap, alles is niets anders dan 'najagen van wind'.
Deze sombere, gedesillusioneerde visie is stevig verankerd in het besef dat het leven eindig is en dat je niets, maar dan ook niets van je leven meeneemt bij het doodgaan. Evenals in Job (zie aldaar) ontbreekt iedere beloning in de vorm van een hiernamaals. Nog sterker, Prediker stelt dat het onmogelijk is om te weten of het lot van de mens anders is dan dat van dieren ná de dood (3:21).
Het enige wat hij God lijkt toe te schrijven is het geschenk van het leven zelf en het vermogen daar - ondanks alle leed en ellende - van te genieten. Dat is dan ook wat Prediker aanraadt: geniet ervan zo lang het nog kan. In deze zin is Prediker dan ook een van de seculierste boeken uit de bijbel en zijn boodschap ook voor atheïsten herkenbaar.
De sterfelijkheidsgedachte doet niet onder voor die in Gilgamesj (The Epic of Gilgamesh). Het boek bevat weliswaar veel herhalingen en aan het einde toe ook wat algemenere en minder indrukwekkende raadgevingen, maar daar staan een groot aantal sterke one-liners en drie wondermooie gedichten tegenover.
Alles bij elkaar durf ik te beweren, dat als er één bijbelboek is dat gelezen dient te worden, het Prediker is. Mooier en dieper kun je het niet krijgen.
Samuël *****
Artificieel in tweeën gehakt boek dat de geschiedenis vertelt van Israël tussen de boeken Rechters en Koningen in. De titel Samuël is ietwat misleidend, want de profeet Samuël speelt slechts in de eerste helft van het boek een rol en sterft al in I:25:1. Het boek gaat voornamelijk om Israëls eerste twee koningen: Saul en David.
Het volk vraagt Samuël zelf om een koning (I:8:1-5), zeer tegen de zin van God, want Hij is de koning van het volk (I:8:7/I:12:12). De boomlange Saul wordt de eerste koning (I:9:15-21), maar verspeelt snel de gunsten van de zich nogal onaangenaam opstellende Heer (15:10-26), waarop de gunst gaat naar de jonge David (16:11-13). Hierop probeert Saul David te doden (I:18-30), maar hij sterft tijdens een wanhopige strijd met de Filistijnen (I:31:3-4 & II:1:6-10), waarop David koning wordt van Juda (II:2:4) en na een oorlog met Sauls zoon Isobet (II:2:8-3:1) van heel Israël (II:5:2-3). Hij verovert daarop Jeruzalem op de Jesubieten om er zijn residentie van te maken (II:5:6-9). Hij sleept er ook de ark heen (II:6:1-17) en wil er een tempel voor oprichten, maar de Heer hoeft geen huis om in te wonen (!) (II:7:1-7). Later komt zijn zoon Absalom in opstand (II:15:1-12), wat leidt tot een burgeroorlog (II:17-18) totdat Davids generaal Joab Absalom doodt (II:18:9-17). Later onderdrukt Joab namens David ook de opstandige Seba (II:20:1-22).
Het boek Samuël is duidelijk samengesteld uit meerdere ongerelateerde verhalen (vgl. bijv. I:16:3-13, 17:12 en 17:20-21 of I:31:3-4 met II:1:6-10) en is, op de enkele opsomming of vervelende psalm na, vlot en levendig verteld en zondermeer een van de leukste boeken van de bijbel om te lezen. Saul en David zijn ronde personages, met zowel goede als slechte eigenschappen en ook nevenpersonages als Joab en Absalom zijn interessant. Bovendien zit het boek tjokvol beroemde verhalen als David die lier speelt voor Saul (I:16:23), David en Goliat (I:17:4-54), David en Batseba (II:11:2-27), Amnon en Tamar (13), als wel als merkwaardige passages, zoals de Heer die de filistijnen voor het stelen van de ark meedogenloos straft met... aambeien (I:5:6-12) en David die honderd voorhuiden verzamelt van dode Filistijnen als bruidschat voor Sauls dochter Michal (I:18:25-27).
Alleen na II:20:23 zakt het boek in, wanneer er nog een paar losse en minder interessante brokstukken worden verteld. Het eindigt vrij plotseling met een verhaaltje over een volkstelling en de uitbraak van de pest.
Nahum ****
Dit is een hele korte profetie, waarin de 'wrekende god' de Assyrische stad Nineve verwoest (wat in 612 v. Chr. Gebeurde). De auteur maakt hier zich duidelijk blij over, want hij hoopt dat dit ook het einde van de Babylonische onderdrukking betekent. Het korte boekje is geschreven in een heel levendige, poëtische taal.
Hooglied ****
Zondermeer het meest poëtische boek van de bijbel. Het hooglied is één lang liefdesgedicht in beurtzang tussen een bruid en een bruidegom (blijkbaar een koning). De extatische en erotische toon is erg aanstekelijk, maar erg structureel is het allemaal niet (onbegrijpelijke passages worden afgewisseld met lofzangen op elkaars uiterlijk en voor mijn gevoel houdt het erg plots op). Het zou me niet verbazen als dit lied onvolledig is overgeleverd en ook niet als delen ervan daadwerkelijk op bruiloften werden gezongen (het lijkt erg op teksten van Russische bruiloftsliederen, bijvoorbeeld). God wordt echter slechts één keer -nogal terloops- genoemd, dus wat dit mooie stukje poëzie in de bijbel doet, is mij een raadsel.
Het evangelie volgens Marcus ****
Het evangelie van Marcus lezen betekent één grote herkenning. Het slaat weliswaar de geboorte en jeugd van Jezus over alsmede zijn gelijkenissen (waar alleen over wordt gerept), maar veel van zijn wonderen en zijn lijdensverhaal staan er in en wel in een heldere, beknopte, onopgesmukte en zeer leesbare taal, zodat de vaart er goed in blijft. Dat betekent niet dat dit evangelie vrij is van propagandistisch gewauwel en ongenuanceerde uitspraken over (on)geloof.
Opvallend is dat Jezus zichzelf consequent 'de MensenZoon' noemt en zijn eigen dood aankondigt. Opmerkelijke passages zijn waarin Jezus verkondigt dat Gods koninkrijk nabij is en zelfs nog binnen zijn generatie komt (1:15 en 13:30, tsja), de vermelding van Jezus' broers en zussen (6:3), Jezus' verklaring dat álle spijzen rein zijn (7-19), Jezus' anti-Bush-uitspraak 'Wie niet tegen ons is, is voor ons' (9:40), Jezus' anti-echtscheidingverklaring (10:5-9), zijn melding zelf de messias te zijn (14:62) en de nogal klare taal van 'wie gedoopt is, zal worden gered, maar wie niet gelooft, zal worden veroordeeld' (16:16).
Esther ***
Vrij concreet verhaal over het meisje Esther dat het schopt tot koningin-gemaal van de koning van Perzië, Ahasveros (ca. 5e eeuw voor Christus), en samen met haar pleegoom een beraamde holocaust verijdelt, waarop de Joden in het Perzische rijk zelf een slachting aanrichten onder 75.000 "Jodenhaters". Het verhaal is geschreven ter verklaring van de origine van het Purim-feest. Opvallend zijn de mildheid van de Perzische koning en het ontbreken van iedere religiositeit of vermelding van God.
Job ***
Merkwaardige allegorie in poëtische dialoogvorm met een in- en uitleiding in proza. God is trots op zijn trouwe onderdaan Job, maar Satan (hier blijkbaar een van zijn engelen) zegt dat Job alleen maar zo vroom is omdat hij God vreest en onder diens bescherming staat. Wanneer God Job verlaat zal Job God ook "vaarwel zeggen".
Er zijn enkele dingen merkwaardig aan het boek: 1. hoewel Job God niet verlaat, heeft Satan in zoverre gelijk dat Job bij God blijft omdat God te vrezen valt, 2. Jobs opmerkingen over de werkelijkheid zijn scherp en sterk twijfelzaaiend omtrent de rechtvaardigheid van God, maar God beschouwt deze taal als minder beledigend dan de godvruchtige theologie van Jobs vrienden, 3. God wordt - net als in de pentateuch - eerder als een almachtige, eigenzinnige dictator dan als rechtvaardig afgeschilderd, temeer omdat God vrolijk een weddenschap aangaat waarvan talloze mensen het slachtoffer worden en zichzelf weigert te verantwoorden, en 4. er ontbreekt iedere mogelijke beloning ná het leven, ter rechtvaardiging van de willekeur in het aardse bestaan (hoofdstuk 17).
De prozagedeeltes zijn goed te lezen, maar de poëtische passages zijn moeilijk leesbaar, ook vanwege de vele homerische vergelijkingen en herhaling van argumenten.
Judit ***
Dit deuterocanonieke boek is een spannend vertelde korte novelle met een tamelijk onnauwkeurige historische achtergrond (het speelt in ca. de 6e eeuw v. Chr).
Het handelt over de vrome, maar beeldschone weduwe Judit, die haar stad Betulia (en heel Israël) redt van het onoverwinnelijke leger van de (hier Assyrisch geheten) keizer Nebukadnezar. Dit staat onder leiding van diens generaal Holofernes. Judit verleidt deze en slaat hem dan koel het hoofd af. Het ontredderde leger laat zich daarna gemakkelijk uit Israël verjagen.
Judit is een uiterst originele femme fatale, want behalve verleidelijk uitermate vroom. God krijgt van haar alle credits. Dit verhaal bevat zowel een sterk deterministische als Christelijke visie op God, alsmede een verwijzing naar Griekse mythen en lijkt naast te willen vermaken te willen zeggen dat alleen vrome trouw aan God de redding kan bieden.
Daniël ***
Hoewel Daniël tussen de profeten staat bestaat dit boek maar voor de helft uit profetieën. Het eerste deel is veruit het bekendst en bevat korte verhalen over de legendarische Daniël, een Joodse profeet met een machtige positie aan het hof van de Babylonische koning Nebukadnezar, diens zoon Belsassar en hun (niet-bestaande) Medische opvolger Darius. Daniël duidt vreemde dromen van Nebukadnezar (2-4), duidt de vreemde tekens aan de wand van Belsassar's feest ('mene tekel', 5) en overleeft de leeuwenkuil (6). Dit laatste verhaal is ook de oorsprong van de uitdrukking 'wet van Meden en Perzen'. Na deze verhalen komt Daniël zelf aan het woord en hij beschrijft apocalyptische visioenen, die een stuk minder boeiend zijn dan de verhalen óver hem. Ongetwijfeld hadden de visioenen in de 2e eeuw v. Chr. veel betekenis, maar het zijn de verhalen over Daniël die de tand des tijds hebben doorstaan.
De eerste brief aan de Korintiërs ***
Korintiërs I is een lange brief van Paulus aan een niet-Joodse gemeente aan de zuidkust van Turkije. De brief bevat uiteenlopende passages: 1-2 gaat over Paulus' rare geloof (1:23: "maar wij verkondigen een gekruisigde Christus, voor Joden aanstootgevend en voor heidenen dwaas) en de geest vs. De rede. In 3 zijn Christenen zelf het bouwwerk/tempel van God, In 5 gebruikt Paulus een allegorie met desem waarin Paulus betoogt dat de gemeente zelf zuiver moet blijven, wat daarbuiten gebeurt is niet interessant. In 6 keert Paulus zich tegen de reguliere rechtspraak, want God oordeelt. 6:13-20 is anti-ontucht, 7 gaat over man-vrouwverhouding, waarin Paulus seks (binnen het huwelijk) promoot. 7:29-31 vertelt Paulus dat het einde nabij is. In 11:3-15 toont Paulus zich vrouwonvriendelijk en vindt hij dat een vrouw haar hoofd dient te bedekken. In 11:30 zegt Paulus dat er onder de Korintiërs zoveel gestorven zijn, omdat ze gezondigd hebben. In 12 zeg Paulus met een fraaie analogie met het lichaam dat iedereen erbij hoort, hoe verschillend ook. 13:1-7 is een prachtige lof aan de liefde en vormt het hoogtepunt van de brief. 13:13 is de bron van "geloof, hoop en liefde". In 14:34-35 verbiedt Paulus vrouwen te spreken tijdens samenkomsten van de gemeente. 15:20-28 bevat de kern van Paulus' geloof. 15:35-44, 50 & 55 tenslotte bevatten fraaie beschrijvingen van de wederopstanding. Korintiërs I is dus een belangrijk document voor het Christendom. Het bevat de kern van de geloofsleer, mooie beeldspraak en talloze voorschriften.
Habakuk ***
Korte profetie in versvorm. Habakuk vertelt van de komst van de Chaldeeën (de Babyloniërs), die met hun veroveringen veel ellende teweegbrengen. Dan brengt hij van een visioen waarin God hem vertelt dat ook de Chaldeeërs zelf ten onder zullen gaan. Habakuk sluit af met een gebed. Omdat dit boek een reactie is op een duidelijk historische gebeurtenis (de verovering van Israël door Babylon in de 7e eeuw v. Chr.) is de profetie nogal specifiek, maar de poëtische taal maakt Habakuk wel een van de prettigst leesbare van alle profeten.
Jeremia ***
Jeremia is het op twee na langste ongesplitste bijbelboek en na Jesaja de langste van de profeten. Het boek is duidelijk het resultaat van meerdere bronnen, want de hoeveelheid herhaling is groot en het boek had wel wat eindredactie kunnen gebruiken. Zo is bijvoorbeeld hoofdstuk 52 praktisch hetzelfde als hoofdstuk 39. Het boek bestaat uit een mengeling van profetieën van Jeremia in dichtvorm en fragmenten uit zijn leven in proza, helaas verre van chronologisch geordend, zodat er een warrig geheel ontstaat. Het boek is niettemin een belangrijke bron voor de verovering van Israël door de Babyloniërs en de daaropvolgende Babylonische ballingschap (ca. 597 voor Chr.).
Jeremia zelf blijkt een typische onheilsprofeet die de inval van de Babyloniërs ziet als de schuld van zijn nalatige (1:16 e.a.) en hypocriete (7) volk, die in 3 wordt vergeleken met een overspelige vrouw, voor wie God de scheidingspapieren tekent. Eigen schuld dus, met Nebakudnezar II als het instrument van een toornige God, die zoals hij zelf tegen Jeremia zegt in 5:14 zijn volk maakt tot brandhout. Gelukkig is Jeremia's poëzie van vrij hoge kwaliteit, zodat zelfs de vervelendste preken nog schoonheid bevatten. Hoogtepunten zijn 2:21 "Ik heb je geplant als een edele druif, een prachtige stek/maar wat ben je geworden?/Een verwilderde wijnstok, woekerende ranken!", 8:23 "Ach, was mijn hoofd maar een waterval./mijn oog een bron van tranen/dag en nacht zou ik huilen/om de doden van mijn volk.", 12: 7-13 en 46-49, waarin de ondergang van Israël levendig wordt beschreven. Ook komen de woorden schandvlek (2:22), struikelblok (6:21) en de stukgeslagen kruik (19:10-13) in dit boek voor.
Toevoegingen aan Daniël ***
'Toevoegingen aan Daniël' bevat drie fragmenten uit het boek Daniël die alleen in Griekse vertalingen terug te vinden zijn en daarmee niet door de protestanten erkend worden. Het eerste fragment is een oninteressant gebed, het laatste drie korte verhaaltjes over e profeet Daniël die de afgod Bel en een draak ontmaskert en het beroemde 'Daniël in de leeuwenkuil' wat ook in Daniël 6 beschreven wordt. Het interessantst echter is het tweede verhaal, Susanna, wat wel het oudste #metooverhaal genoemd kan worden. Twee hooggeplaatste oude heren beschuldigen vals een mooie vrouw wanneer zij niet op hun avances ingaat, die ze nota bene maken nadat ze haar te bespieden tijdens haar bad. Daniël ontmaskert de schurken, echter. Dit verhaal loopt dus goed af, maar het is niet moeilijk je voor te stellen dat dat veel vaker anders ging...
Handelingen ***
Verslag van de handelingen van de apostelen vlak na de wederopstanding van Jezus tot en met enkele jaren daarna, met een grote nadruk op de werking van 'de heilige geest' (een mengeling van inspiratie en een ander woord voor God). De nadruk ligt sterk op de handelingen van Petrus en vooral op die van de ex-christenvervolger Paulus (voorheen Saulus), die niet tot de oorspronkelijke apostelen behoort, maar zich hier tot onbetwiste leider ervan opwerkt. Het resultaat is een mengeling van nogal saaie reisbeschrijvingen (toen ging hij daar en daarheen en daarna daar en daarheen enz.) en pamfletische redevoeringen.
Belangrijke gebeurtenissen zijn de keuze om ook heidenen deel te maken van de heilboodschap (10, 11: 18) en die zelfs te prefereren boven de onwillige Joden (28: 23-28) en de keuze, na een eerste interne geloofsstrijd, om besnijdenis voor de bekeerde heidenen niet verplicht te stellen (15: 1-29).
Bevat verder een alternatieve dood van Judas (1:18), de dood van St. Stefan (6-7), de eerste vermelding van het woord christen (11: 26) en opmerkelijke "wij-passages", die de indruk wekken dat de auteur er zelf bij was. De Nieuwe Bijbelvertaling is uiterst leesbaar en zeer aan te raden.
Jona ***
Zeer korte, zowel humoristische als moralistische parabel over Jona die door God wordt opgeroepen om in Ninive (een Assyrische en dus niet-Joodse stad) te prediken, maar die juist de andere kant op vlucht. Dit boek lijkt op het boek Job: een mens heeft een conflict met God over moraal en God vertoont wispelturig gedrag, maar hoeft zich aan de mens niet te verantwoorden. Het verhaal lijkt mij twee moralen te bevatten: 1) je kan God niet ontlopen en 2) wees dankbaar en niet uit op vergelding.
Amos ***
Amos is de derde van de twaalf profeten die het oude testament afsluiten. Net als Sefanja (zie aldaar) predikt hij onheil (zij het niet de eindtijd): zijn hele betoog bestaat eruit dat de heer vertoornd is, dat hij al heeft gestraft en dat hij meer zal straffen totdat het volk tot inkeer komt, want dan zal het goede weer komen.
Dit zou bijzonder saai zijn als het boek niet zo goed geschreven was. De taal is krachtig en bloemrijk en gelardeerd met gedichten die de grootheid van God beschrijven. Hiermee is het boek prettiger lezen dan het vergelijkbare Sefanja.
Prediker *****
Prediker is hoogstwaarschijnlijk het meest filosofische en ongetwijfeld het somberste boek uit de hele bijbel. De anonieme auteur stelt zichzelf voor als een Faust avant la lettre, een wijs man die goed om zich heen heeft gekeken en heeft geconstateerd dat alles wat mensen doen voor niets is, ijdelheid is ('lucht en leegte' vertaalt de Nieuwe bijbelvertaling, maar daar doen wij natuurlijk niet aan mee). Wijsheid, roem, genot, bezit, dronkenschap, alles is niets anders dan 'najagen van wind'.
Deze sombere, gedesillusioneerde visie is stevig verankerd in het besef dat het leven eindig is en dat je niets, maar dan ook niets van je leven meeneemt bij het doodgaan. Evenals in Job (zie aldaar) ontbreekt iedere beloning in de vorm van een hiernamaals. Nog sterker, Prediker stelt dat het onmogelijk is om te weten of het lot van de mens anders is dan dat van dieren ná de dood (3:21).
Het enige wat hij God lijkt toe te schrijven is het geschenk van het leven zelf en het vermogen daar - ondanks alle leed en ellende - van te genieten. Dat is dan ook wat Prediker aanraadt: geniet ervan zo lang het nog kan. In deze zin is Prediker dan ook een van de seculierste boeken uit de bijbel en zijn boodschap ook voor atheïsten herkenbaar.
De sterfelijkheidsgedachte doet niet onder voor die in Gilgamesj (The Epic of Gilgamesh). Het boek bevat weliswaar veel herhalingen en aan het einde toe ook wat algemenere en minder indrukwekkende raadgevingen, maar daar staan een groot aantal sterke one-liners en drie wondermooie gedichten tegenover.
Alles bij elkaar durf ik te beweren, dat als er één bijbelboek is dat gelezen dient te worden, het Prediker is. Mooier en dieper kun je het niet krijgen.
Samuël *****
Artificieel in tweeën gehakt boek dat de geschiedenis vertelt van Israël tussen de boeken Rechters en Koningen in. De titel Samuël is ietwat misleidend, want de profeet Samuël speelt slechts in de eerste helft van het boek een rol en sterft al in I:25:1. Het boek gaat voornamelijk om Israëls eerste twee koningen: Saul en David.
Het volk vraagt Samuël zelf om een koning (I:8:1-5), zeer tegen de zin van God, want Hij is de koning van het volk (I:8:7/I:12:12). De boomlange Saul wordt de eerste koning (I:9:15-21), maar verspeelt snel de gunsten van de zich nogal onaangenaam opstellende Heer (15:10-26), waarop de gunst gaat naar de jonge David (16:11-13). Hierop probeert Saul David te doden (I:18-30), maar hij sterft tijdens een wanhopige strijd met de Filistijnen (I:31:3-4 & II:1:6-10), waarop David koning wordt van Juda (II:2:4) en na een oorlog met Sauls zoon Isobet (II:2:8-3:1) van heel Israël (II:5:2-3). Hij verovert daarop Jeruzalem op de Jesubieten om er zijn residentie van te maken (II:5:6-9). Hij sleept er ook de ark heen (II:6:1-17) en wil er een tempel voor oprichten, maar de Heer hoeft geen huis om in te wonen (!) (II:7:1-7). Later komt zijn zoon Absalom in opstand (II:15:1-12), wat leidt tot een burgeroorlog (II:17-18) totdat Davids generaal Joab Absalom doodt (II:18:9-17). Later onderdrukt Joab namens David ook de opstandige Seba (II:20:1-22).
Het boek Samuël is duidelijk samengesteld uit meerdere ongerelateerde verhalen (vgl. bijv. I:16:3-13, 17:12 en 17:20-21 of I:31:3-4 met II:1:6-10) en is, op de enkele opsomming of vervelende psalm na, vlot en levendig verteld en zondermeer een van de leukste boeken van de bijbel om te lezen. Saul en David zijn ronde personages, met zowel goede als slechte eigenschappen en ook nevenpersonages als Joab en Absalom zijn interessant. Bovendien zit het boek tjokvol beroemde verhalen als David die lier speelt voor Saul (I:16:23), David en Goliat (I:17:4-54), David en Batseba (II:11:2-27), Amnon en Tamar (13), als wel als merkwaardige passages, zoals de Heer die de filistijnen voor het stelen van de ark meedogenloos straft met... aambeien (I:5:6-12) en David die honderd voorhuiden verzamelt van dode Filistijnen als bruidschat voor Sauls dochter Michal (I:18:25-27).
Alleen na II:20:23 zakt het boek in, wanneer er nog een paar losse en minder interessante brokstukken worden verteld. Het eindigt vrij plotseling met een verhaaltje over een volkstelling en de uitbraak van de pest.
Nahum ****
Dit is een hele korte profetie, waarin de 'wrekende god' de Assyrische stad Nineve verwoest (wat in 612 v. Chr. Gebeurde). De auteur maakt hier zich duidelijk blij over, want hij hoopt dat dit ook het einde van de Babylonische onderdrukking betekent. Het korte boekje is geschreven in een heel levendige, poëtische taal.
Hooglied ****
Zondermeer het meest poëtische boek van de bijbel. Het hooglied is één lang liefdesgedicht in beurtzang tussen een bruid en een bruidegom (blijkbaar een koning). De extatische en erotische toon is erg aanstekelijk, maar erg structureel is het allemaal niet (onbegrijpelijke passages worden afgewisseld met lofzangen op elkaars uiterlijk en voor mijn gevoel houdt het erg plots op). Het zou me niet verbazen als dit lied onvolledig is overgeleverd en ook niet als delen ervan daadwerkelijk op bruiloften werden gezongen (het lijkt erg op teksten van Russische bruiloftsliederen, bijvoorbeeld). God wordt echter slechts één keer -nogal terloops- genoemd, dus wat dit mooie stukje poëzie in de bijbel doet, is mij een raadsel.
Het evangelie volgens Marcus ****
Het evangelie van Marcus lezen betekent één grote herkenning. Het slaat weliswaar de geboorte en jeugd van Jezus over alsmede zijn gelijkenissen (waar alleen over wordt gerept), maar veel van zijn wonderen en zijn lijdensverhaal staan er in en wel in een heldere, beknopte, onopgesmukte en zeer leesbare taal, zodat de vaart er goed in blijft. Dat betekent niet dat dit evangelie vrij is van propagandistisch gewauwel en ongenuanceerde uitspraken over (on)geloof.
Opvallend is dat Jezus zichzelf consequent 'de MensenZoon' noemt en zijn eigen dood aankondigt. Opmerkelijke passages zijn waarin Jezus verkondigt dat Gods koninkrijk nabij is en zelfs nog binnen zijn generatie komt (1:15 en 13:30, tsja), de vermelding van Jezus' broers en zussen (6:3), Jezus' verklaring dat álle spijzen rein zijn (7-19), Jezus' anti-Bush-uitspraak 'Wie niet tegen ons is, is voor ons' (9:40), Jezus' anti-echtscheidingverklaring (10:5-9), zijn melding zelf de messias te zijn (14:62) en de nogal klare taal van 'wie gedoopt is, zal worden gered, maar wie niet gelooft, zal worden veroordeeld' (16:16).
Esther ***
Vrij concreet verhaal over het meisje Esther dat het schopt tot koningin-gemaal van de koning van Perzië, Ahasveros (ca. 5e eeuw voor Christus), en samen met haar pleegoom een beraamde holocaust verijdelt, waarop de Joden in het Perzische rijk zelf een slachting aanrichten onder 75.000 "Jodenhaters". Het verhaal is geschreven ter verklaring van de origine van het Purim-feest. Opvallend zijn de mildheid van de Perzische koning en het ontbreken van iedere religiositeit of vermelding van God.
Job ***
Merkwaardige allegorie in poëtische dialoogvorm met een in- en uitleiding in proza. God is trots op zijn trouwe onderdaan Job, maar Satan (hier blijkbaar een van zijn engelen) zegt dat Job alleen maar zo vroom is omdat hij God vreest en onder diens bescherming staat. Wanneer God Job verlaat zal Job God ook "vaarwel zeggen".
Er zijn enkele dingen merkwaardig aan het boek: 1. hoewel Job God niet verlaat, heeft Satan in zoverre gelijk dat Job bij God blijft omdat God te vrezen valt, 2. Jobs opmerkingen over de werkelijkheid zijn scherp en sterk twijfelzaaiend omtrent de rechtvaardigheid van God, maar God beschouwt deze taal als minder beledigend dan de godvruchtige theologie van Jobs vrienden, 3. God wordt - net als in de pentateuch - eerder als een almachtige, eigenzinnige dictator dan als rechtvaardig afgeschilderd, temeer omdat God vrolijk een weddenschap aangaat waarvan talloze mensen het slachtoffer worden en zichzelf weigert te verantwoorden, en 4. er ontbreekt iedere mogelijke beloning ná het leven, ter rechtvaardiging van de willekeur in het aardse bestaan (hoofdstuk 17).
De prozagedeeltes zijn goed te lezen, maar de poëtische passages zijn moeilijk leesbaar, ook vanwege de vele homerische vergelijkingen en herhaling van argumenten.
Judit ***
Dit deuterocanonieke boek is een spannend vertelde korte novelle met een tamelijk onnauwkeurige historische achtergrond (het speelt in ca. de 6e eeuw v. Chr).
Het handelt over de vrome, maar beeldschone weduwe Judit, die haar stad Betulia (en heel Israël) redt van het onoverwinnelijke leger van de (hier Assyrisch geheten) keizer Nebukadnezar. Dit staat onder leiding van diens generaal Holofernes. Judit verleidt deze en slaat hem dan koel het hoofd af. Het ontredderde leger laat zich daarna gemakkelijk uit Israël verjagen.
Judit is een uiterst originele femme fatale, want behalve verleidelijk uitermate vroom. God krijgt van haar alle credits. Dit verhaal bevat zowel een sterk deterministische als Christelijke visie op God, alsmede een verwijzing naar Griekse mythen en lijkt naast te willen vermaken te willen zeggen dat alleen vrome trouw aan God de redding kan bieden.
Daniël ***
Hoewel Daniël tussen de profeten staat bestaat dit boek maar voor de helft uit profetieën. Het eerste deel is veruit het bekendst en bevat korte verhalen over de legendarische Daniël, een Joodse profeet met een machtige positie aan het hof van de Babylonische koning Nebukadnezar, diens zoon Belsassar en hun (niet-bestaande) Medische opvolger Darius. Daniël duidt vreemde dromen van Nebukadnezar (2-4), duidt de vreemde tekens aan de wand van Belsassar's feest ('mene tekel', 5) en overleeft de leeuwenkuil (6). Dit laatste verhaal is ook de oorsprong van de uitdrukking 'wet van Meden en Perzen'. Na deze verhalen komt Daniël zelf aan het woord en hij beschrijft apocalyptische visioenen, die een stuk minder boeiend zijn dan de verhalen óver hem. Ongetwijfeld hadden de visioenen in de 2e eeuw v. Chr. veel betekenis, maar het zijn de verhalen over Daniël die de tand des tijds hebben doorstaan.
De eerste brief aan de Korintiërs ***
Korintiërs I is een lange brief van Paulus aan een niet-Joodse gemeente aan de zuidkust van Turkije. De brief bevat uiteenlopende passages: 1-2 gaat over Paulus' rare geloof (1:23: "maar wij verkondigen een gekruisigde Christus, voor Joden aanstootgevend en voor heidenen dwaas) en de geest vs. De rede. In 3 zijn Christenen zelf het bouwwerk/tempel van God, In 5 gebruikt Paulus een allegorie met desem waarin Paulus betoogt dat de gemeente zelf zuiver moet blijven, wat daarbuiten gebeurt is niet interessant. In 6 keert Paulus zich tegen de reguliere rechtspraak, want God oordeelt. 6:13-20 is anti-ontucht, 7 gaat over man-vrouwverhouding, waarin Paulus seks (binnen het huwelijk) promoot. 7:29-31 vertelt Paulus dat het einde nabij is. In 11:3-15 toont Paulus zich vrouwonvriendelijk en vindt hij dat een vrouw haar hoofd dient te bedekken. In 11:30 zegt Paulus dat er onder de Korintiërs zoveel gestorven zijn, omdat ze gezondigd hebben. In 12 zeg Paulus met een fraaie analogie met het lichaam dat iedereen erbij hoort, hoe verschillend ook. 13:1-7 is een prachtige lof aan de liefde en vormt het hoogtepunt van de brief. 13:13 is de bron van "geloof, hoop en liefde". In 14:34-35 verbiedt Paulus vrouwen te spreken tijdens samenkomsten van de gemeente. 15:20-28 bevat de kern van Paulus' geloof. 15:35-44, 50 & 55 tenslotte bevatten fraaie beschrijvingen van de wederopstanding. Korintiërs I is dus een belangrijk document voor het Christendom. Het bevat de kern van de geloofsleer, mooie beeldspraak en talloze voorschriften.
Habakuk ***
Korte profetie in versvorm. Habakuk vertelt van de komst van de Chaldeeën (de Babyloniërs), die met hun veroveringen veel ellende teweegbrengen. Dan brengt hij van een visioen waarin God hem vertelt dat ook de Chaldeeërs zelf ten onder zullen gaan. Habakuk sluit af met een gebed. Omdat dit boek een reactie is op een duidelijk historische gebeurtenis (de verovering van Israël door Babylon in de 7e eeuw v. Chr.) is de profetie nogal specifiek, maar de poëtische taal maakt Habakuk wel een van de prettigst leesbare van alle profeten.
Jeremia ***
Jeremia is het op twee na langste ongesplitste bijbelboek en na Jesaja de langste van de profeten. Het boek is duidelijk het resultaat van meerdere bronnen, want de hoeveelheid herhaling is groot en het boek had wel wat eindredactie kunnen gebruiken. Zo is bijvoorbeeld hoofdstuk 52 praktisch hetzelfde als hoofdstuk 39. Het boek bestaat uit een mengeling van profetieën van Jeremia in dichtvorm en fragmenten uit zijn leven in proza, helaas verre van chronologisch geordend, zodat er een warrig geheel ontstaat. Het boek is niettemin een belangrijke bron voor de verovering van Israël door de Babyloniërs en de daaropvolgende Babylonische ballingschap (ca. 597 voor Chr.).
Jeremia zelf blijkt een typische onheilsprofeet die de inval van de Babyloniërs ziet als de schuld van zijn nalatige (1:16 e.a.) en hypocriete (7) volk, die in 3 wordt vergeleken met een overspelige vrouw, voor wie God de scheidingspapieren tekent. Eigen schuld dus, met Nebakudnezar II als het instrument van een toornige God, die zoals hij zelf tegen Jeremia zegt in 5:14 zijn volk maakt tot brandhout. Gelukkig is Jeremia's poëzie van vrij hoge kwaliteit, zodat zelfs de vervelendste preken nog schoonheid bevatten. Hoogtepunten zijn 2:21 "Ik heb je geplant als een edele druif, een prachtige stek/maar wat ben je geworden?/Een verwilderde wijnstok, woekerende ranken!", 8:23 "Ach, was mijn hoofd maar een waterval./mijn oog een bron van tranen/dag en nacht zou ik huilen/om de doden van mijn volk.", 12: 7-13 en 46-49, waarin de ondergang van Israël levendig wordt beschreven. Ook komen de woorden schandvlek (2:22), struikelblok (6:21) en de stukgeslagen kruik (19:10-13) in dit boek voor.
Toevoegingen aan Daniël ***
'Toevoegingen aan Daniël' bevat drie fragmenten uit het boek Daniël die alleen in Griekse vertalingen terug te vinden zijn en daarmee niet door de protestanten erkend worden. Het eerste fragment is een oninteressant gebed, het laatste drie korte verhaaltjes over e profeet Daniël die de afgod Bel en een draak ontmaskert en het beroemde 'Daniël in de leeuwenkuil' wat ook in Daniël 6 beschreven wordt. Het interessantst echter is het tweede verhaal, Susanna, wat wel het oudste #metooverhaal genoemd kan worden. Twee hooggeplaatste oude heren beschuldigen vals een mooie vrouw wanneer zij niet op hun avances ingaat, die ze nota bene maken nadat ze haar te bespieden tijdens haar bad. Daniël ontmaskert de schurken, echter. Dit verhaal loopt dus goed af, maar het is niet moeilijk je voor te stellen dat dat veel vaker anders ging...
Handelingen ***
Verslag van de handelingen van de apostelen vlak na de wederopstanding van Jezus tot en met enkele jaren daarna, met een grote nadruk op de werking van 'de heilige geest' (een mengeling van inspiratie en een ander woord voor God). De nadruk ligt sterk op de handelingen van Petrus en vooral op die van de ex-christenvervolger Paulus (voorheen Saulus), die niet tot de oorspronkelijke apostelen behoort, maar zich hier tot onbetwiste leider ervan opwerkt. Het resultaat is een mengeling van nogal saaie reisbeschrijvingen (toen ging hij daar en daarheen en daarna daar en daarheen enz.) en pamfletische redevoeringen.
Belangrijke gebeurtenissen zijn de keuze om ook heidenen deel te maken van de heilboodschap (10, 11: 18) en die zelfs te prefereren boven de onwillige Joden (28: 23-28) en de keuze, na een eerste interne geloofsstrijd, om besnijdenis voor de bekeerde heidenen niet verplicht te stellen (15: 1-29).
Bevat verder een alternatieve dood van Judas (1:18), de dood van St. Stefan (6-7), de eerste vermelding van het woord christen (11: 26) en opmerkelijke "wij-passages", die de indruk wekken dat de auteur er zelf bij was. De Nieuwe Bijbelvertaling is uiterst leesbaar en zeer aan te raden.
Jona ***
Zeer korte, zowel humoristische als moralistische parabel over Jona die door God wordt opgeroepen om in Ninive (een Assyrische en dus niet-Joodse stad) te prediken, maar die juist de andere kant op vlucht. Dit boek lijkt op het boek Job: een mens heeft een conflict met God over moraal en God vertoont wispelturig gedrag, maar hoeft zich aan de mens niet te verantwoorden. Het verhaal lijkt mij twee moralen te bevatten: 1) je kan God niet ontlopen en 2) wees dankbaar en niet uit op vergelding.
Amos ***
Amos is de derde van de twaalf profeten die het oude testament afsluiten. Net als Sefanja (zie aldaar) predikt hij onheil (zij het niet de eindtijd): zijn hele betoog bestaat eruit dat de heer vertoornd is, dat hij al heeft gestraft en dat hij meer zal straffen totdat het volk tot inkeer komt, want dan zal het goede weer komen.
Dit zou bijzonder saai zijn als het boek niet zo goed geschreven was. De taal is krachtig en bloemrijk en gelardeerd met gedichten die de grootheid van God beschrijven. Hiermee is het boek prettiger lezen dan het vergelijkbare Sefanja.
April 30, 2025
Uit. Na te zijn begonnen op 2018 4 oktober (ik dacht dat ik het ongeveer in 3 jaar had uitgelezen, hahaha xD niet dus!)
Tja, de Bijbel. Hoe recenseer je dat. Het is niet één boek, het is een verzameling van boeken van ook nog eens heel veel verschillende auteurs.
Ik las het ooit als tiener en wilde kijken hoe ik het zou beleven nu als volwassene. Ik verwachtte dat het makkelijker zou zijn, omdat ik dingen nu beter in tijd en cultuur zou kunnen plaatsen, maar... ik moet zeggen dat het ook pittiger was. Gewoon omdat ik ook een kritischere lezer ben geworden.
Favoriete boeken: Genesis (met het filmpje van The Bible Project, daarmee heb ik overigens alle boeken gelezen. Hielp ontzettend om de structuur van de boeken beter te doorzien: aanrader), Samuel (met de verhalen van David: zo verhalend/levendig/dramatisch: ongelofelijk dat deze verhalen zo lang geleden zijn opgeschreven), de poëtische boeken (zoals Prediker) en de verhalende delen van het Nieuwe Testament.
Vond ook veel stukken taai (het eerlijke verhaal, ook heel veel herhaling) of moeilijke (qua boodschap, soms ook echt haatdragend of gewelddadig -> al is de woede vaak gekoppeld aan onrecht).
Hoe dan ook: het is gelukt! En nu kijk ik er vooral heel erg naar uit om weer andere theologische en filosofische boeken te gaan lezen 0:)
Tja, de Bijbel. Hoe recenseer je dat. Het is niet één boek, het is een verzameling van boeken van ook nog eens heel veel verschillende auteurs.
Ik las het ooit als tiener en wilde kijken hoe ik het zou beleven nu als volwassene. Ik verwachtte dat het makkelijker zou zijn, omdat ik dingen nu beter in tijd en cultuur zou kunnen plaatsen, maar... ik moet zeggen dat het ook pittiger was. Gewoon omdat ik ook een kritischere lezer ben geworden.
Favoriete boeken: Genesis (met het filmpje van The Bible Project, daarmee heb ik overigens alle boeken gelezen. Hielp ontzettend om de structuur van de boeken beter te doorzien: aanrader), Samuel (met de verhalen van David: zo verhalend/levendig/dramatisch: ongelofelijk dat deze verhalen zo lang geleden zijn opgeschreven), de poëtische boeken (zoals Prediker) en de verhalende delen van het Nieuwe Testament.
Vond ook veel stukken taai (het eerlijke verhaal, ook heel veel herhaling) of moeilijke (qua boodschap, soms ook echt haatdragend of gewelddadig -> al is de woede vaak gekoppeld aan onrecht).
Hoe dan ook: het is gelukt! En nu kijk ik er vooral heel erg naar uit om weer andere theologische en filosofische boeken te gaan lezen 0:)
July 11, 2019
Het heeft even geduurd, maar eindelijk heb ik het Boek der Boeken van kaft tot kaft gelezen. Eigenlijk zou ik het één of twee sterren geven, omdat als er een fatsoenlijke redacteur overheen was gegaan, het verhaal behoorlijk uitgedund had kunnen worden. Het Oude Testament (het verhaal van Gods relatie met het Joodse volk) herhaalt zich menigmaal (cf. Koningen en Kronieken) en komt neer op de observatie dat als je doet wat God wil (met name: Hem en geen afgoden aanbidden), dan zegent hij de koning en het land met militair en economisch succes; doe je dat niet, dan straft hij het land met ballingschap en hongersnood. En dat wordt een genadige, liefdevolle god genoemd. Ik zie het niet.
De apocriefe boeken zijn grotendeels een aanvulling op de bekende teksten van het Oude Testament, met hier en daar wat extra's. Makkabeeën gaan over een strijd van ware gelovige Joden tegenover afvallige Joden, bijvoorbeeld, in de traditie van de Kronieken en profeten. Jezus Sirach gaat over de zoektocht naar Wijsheid en lijkt meer op de boeken Prediker en Spreuken.
Het Nieuwe Testament is waar het voor mij interessant wordt. Er wordt viermaal verhaald over het leven van Jezus, waarbij voor mij nieuw en opvallend was, dat slechts Johannes beweert dat Jezus God zelf is. Verder in de evangeliën (en zelfs in de eropvolgende brieven van de apostelen) wordt naar Jezus verwezen als de Zoon van God, die aan de rechterhand van de troon zal heersen. In de historische context lees ik hem meer als een soort Hercules, Orpheus of Aeneas, nageslacht van een god en een mens.
De brieven van de apostelen brengen soms prachtige passages voort, waarvan ik met name die over de liefde koester. "Hebt uw naaste lief als uzelf" is de grootste boodschap die ik als atheïst meeneem, terwijl ik "eert god met heel uw hart, heel uw ziel, en heel uw verstand" negeer. Efeze 4:2 is mijn nieuwe favoriete bijbeltekst: "Wees steeds bescheiden, zachtmoedig en geduldig, en verdraag elkaar uit liefde."
De bijbel van voor naar achter lezen leidt tot nieuwe inzichten, tot grotere en betere context dan alleen maar af en toe een geïsoleerde bijbeltekst lezen. Vandaar toch drie sterren. Ik ben blij dat ik het project nu ondernomen en afgerond heb, maar ik hink op twee gedachten. Om het geheel beter als geheel te kunnen zien en het contrast tussen beide testamenten te kunnen wegen en inschatten, is het belangrijk om de hele bijbel te lezen. Om het christelijk geloof beter te snappen (of juist bevreemd te worden door de religieuze geschiedenis in het licht van de boodschap) is het afdoende om alleen het veel beter leesbare Nieuwe Testament te lezen.
Ik sluit af met de laatste woorden van de bijbel: "De genade van onze heer Jezus zij met u allen."
De apocriefe boeken zijn grotendeels een aanvulling op de bekende teksten van het Oude Testament, met hier en daar wat extra's. Makkabeeën gaan over een strijd van ware gelovige Joden tegenover afvallige Joden, bijvoorbeeld, in de traditie van de Kronieken en profeten. Jezus Sirach gaat over de zoektocht naar Wijsheid en lijkt meer op de boeken Prediker en Spreuken.
Het Nieuwe Testament is waar het voor mij interessant wordt. Er wordt viermaal verhaald over het leven van Jezus, waarbij voor mij nieuw en opvallend was, dat slechts Johannes beweert dat Jezus God zelf is. Verder in de evangeliën (en zelfs in de eropvolgende brieven van de apostelen) wordt naar Jezus verwezen als de Zoon van God, die aan de rechterhand van de troon zal heersen. In de historische context lees ik hem meer als een soort Hercules, Orpheus of Aeneas, nageslacht van een god en een mens.
De brieven van de apostelen brengen soms prachtige passages voort, waarvan ik met name die over de liefde koester. "Hebt uw naaste lief als uzelf" is de grootste boodschap die ik als atheïst meeneem, terwijl ik "eert god met heel uw hart, heel uw ziel, en heel uw verstand" negeer. Efeze 4:2 is mijn nieuwe favoriete bijbeltekst: "Wees steeds bescheiden, zachtmoedig en geduldig, en verdraag elkaar uit liefde."
De bijbel van voor naar achter lezen leidt tot nieuwe inzichten, tot grotere en betere context dan alleen maar af en toe een geïsoleerde bijbeltekst lezen. Vandaar toch drie sterren. Ik ben blij dat ik het project nu ondernomen en afgerond heb, maar ik hink op twee gedachten. Om het geheel beter als geheel te kunnen zien en het contrast tussen beide testamenten te kunnen wegen en inschatten, is het belangrijk om de hele bijbel te lezen. Om het christelijk geloof beter te snappen (of juist bevreemd te worden door de religieuze geschiedenis in het licht van de boodschap) is het afdoende om alleen het veel beter leesbare Nieuwe Testament te lezen.
Ik sluit af met de laatste woorden van de bijbel: "De genade van onze heer Jezus zij met u allen."
Read
October 17, 2020Eigenlijk niet een boek wat je zo kunt beoordelen: het is een immens boek met verhalen wat zo'n impact heeft gehad op de wereld en de Nederlandse cultuur, dat ik het wel ooit moest lezen. Nu ik het uit heb, vind ik toch een aantal dynamieken heel interessant, met name het idee wat door het Oude Testament of Thora doorspeelt: het idee van de nietigheid en onvolmaaktheid van de mens, die telkens weer van het pad afdwaalt en dan door God moet worden afgestraft. Een ander motief wat opviel was het geweld en rituele aspect: vaak komen oorlogen en strijd voorbij, het uitmoorden van groepen, maar ook de uitgebreide en gedetailleerde omschrijvingen van rituelen en strijd, wat het Oude Testament ook praktischer maakt dan het Nieuwe Testament. Het lezen van het werk heeft mij niet meer overtuigd van het Christelijke geloof dan wat ik misschien ooit was, maar heeft me wel meer inzicht gegeven in verscheidene aspecten die vandaag de dag dominant zijn in wat wij omschrijven als de Nederlandse cultuur, als historische processen in relatie tot de Bijbel of het Christelijke geloof.
January 5, 2022
Er staan best mooie verhalen in, maar dat compenseert by far niet voor de vreselijke opsommingen van namen, het oproepen tot haat, de eindeloze repetitie, de hypocrisie, de vrouwenhaat en het ontmoedigen van kritisch denken.
March 31, 2025
Beetje absurd.
Currently reading
March 6, 2022(Ik zal deze tekst updaten naarmate mijn lezing vordert. Die is vooral voor mezelf, dus sla deze 'recensie' maar over. Puike uitgave trouwens: de illustraties van Doré, de gave tekst, de rijke informatie in het derde boek – uitleg per Bijbelboek, historische duidingen enzovoort – ...)
Genesis: aah, het begin. De kunstgeschiedenis heeft goed haar best gedaan om deze oerverhalen heel wat interessanter te maken. In feite zijn ze veel korter dan verwacht en veel beperkter dan hoe ze in ons collectieve 'geheugen' zitten; er zijn veel herhalingen; en er zijn ook veel lijstjes vol namen en merkwaardige leeftijden. Na het scheppingsverhaal volgen de verhalen van de aartsvaders, waarvan vooral hun kwaliteiten als origin myths of mythes nationaux me bijblijven: het boek lijkt vooral de contemporaine situatie te moeten verklaren (waarom heet deze plek zo, waarom is dit volk beter dan dat andere volk, waarom mogen we iets al dan niet eten ...). Ook af en toe droge humor.
Exodus:
Genesis: aah, het begin. De kunstgeschiedenis heeft goed haar best gedaan om deze oerverhalen heel wat interessanter te maken. In feite zijn ze veel korter dan verwacht en veel beperkter dan hoe ze in ons collectieve 'geheugen' zitten; er zijn veel herhalingen; en er zijn ook veel lijstjes vol namen en merkwaardige leeftijden. Na het scheppingsverhaal volgen de verhalen van de aartsvaders, waarvan vooral hun kwaliteiten als origin myths of mythes nationaux me bijblijven: het boek lijkt vooral de contemporaine situatie te moeten verklaren (waarom heet deze plek zo, waarom is dit volk beter dan dat andere volk, waarom mogen we iets al dan niet eten ...). Ook af en toe droge humor.
Exodus:
Read
October 16, 2022"Lucht en leegte, zegt Prediker,
lucht en leegte, alles is leegte.
Welk voordeel heeft de mens van alles wat hij heeft verworven,
al zijn moeizaam gezwoeg onder de zon?
Generaties gaan, generaties komen,
maar de aarde blijft altijd bestaan."
lucht en leegte, alles is leegte.
Welk voordeel heeft de mens van alles wat hij heeft verworven,
al zijn moeizaam gezwoeg onder de zon?
Generaties gaan, generaties komen,
maar de aarde blijft altijd bestaan."
Read
August 10, 2024Impossible to give a balanced discussion here, let alone an unambiguous assessment. From a literary and historical point of view the books Genesis, Exodus, Job, Psalms, Ecclesiastes, and Jesaia are the most striking, as are the shorter stories Ruth and Song of Songs. At times very difficult reading.
January 31, 2016
The greatest piece of fiction ever written! Although at times it is a bit violent, the general message tends to reach the reader, might even be considered inspiring in certain bits and pieces.
April 7, 2021
Best. Book. Ever.
September 30, 2023
Changed my life lol, but no spoilers given
December 3, 2024
Het boek was interessant maar de fandom is een beetje toxic 😔😔
November 14, 2025
Romeinen 8:31a Lukas 11:28b.
October 5, 2023
A little long but full of great stories. A great self-help book.
August 13, 2021
Wouw, wat een kluif was dit boek, de Bijbel, maar ook zó boeiend en wonderlijk dat ik bleef doorlezen. God die zich openbaart in het levende Woord, weliswaar geschreven door mensen, maar geïnspireerd door de Schepper van alles. En die Schepper klinkt in het hele boek door (ik moet zeggen "boeken" want de Bijbel is een verzameling boeken, met allerlei genres zoals geschiedenis, profetie voor de toekomst, verhalen en poëzie, liederen, ooggetuigenverslagen).
Ik raad elke christen aan om de Bijbel van a tot z te gaan lezen. Het totaalplaatje tot je nemen en niet alleen de losse hoofdstukken en verhalen.
En ik raad iedereen aan die zichzelf niet identificeert als christen, dit boek te lezen en ontdekken wat het met je doet. Begin dan in het nieuwe testament, over Jezus. Later zul je zien dat Jezus overal 'doorschijnt' in de Bijbel, ook in het oude testament.
Ik raad elke christen aan om de Bijbel van a tot z te gaan lezen. Het totaalplaatje tot je nemen en niet alleen de losse hoofdstukken en verhalen.
En ik raad iedereen aan die zichzelf niet identificeert als christen, dit boek te lezen en ontdekken wat het met je doet. Begin dan in het nieuwe testament, over Jezus. Later zul je zien dat Jezus overal 'doorschijnt' in de Bijbel, ook in het oude testament.
Read
November 30, 2020A heads-up: I did
not yet
finish reading all of the bible. Not nearly. But I did, in 2017, manage to conclude two distinct milestones of that "project", which I'll combine into one review. I have to call it a project, because yes, I've been reading scripture from cover to... ah... the other cover (which is not nearly in sight yet). And that's going to take some time, effort, planning... and did I mention time?
Indeed, I'm reading every word, every introduction and footnote between the two Protestant bibles that I have available, and also (in canonical order) all the contended 'apocryphal' or 'deuterocanonical' books that the Protestant bible omits. (I actually managed to find a handy paperback edition of only those sections!) That also includes all of the lists and chronologies (Numeri, anyone?) -- I'm not skiping anything.
Due to the complexity of the material and my often lacking knowledge regarding the matters discussed, I often also need to cross-reference the body text of both of my bibles -- one seems more authorative (explaining things in a more literal light) while the other is, generably, much easier to read in (what I'd call) the current state of language and logic. (I find that, really, this is an example of how some 1800 years have considerably changed the way people think and, yes, the logic they employ; enough to make a slightly more literal translation of scripture quite difficult to understand for me... let alone a truly literal translation. All of this made me understand, eventually, why there is so much confusion and contention regarding scripture. But it also made me think on how logic, as a human trait and also as a basis for literature, changes over time. Which makes me think, in turn -- and on an extreme tangient -- of the Polish novel "Ice" by Dukaj, which I'm desperate to read. If it ever gets translated.) I started this endeavour back in 1999; and as of now (2020.11.30), I'm roughly at 1/3 (that's about halfway through the Old Testament...).
In 2012, I finished the first large-bore sub-section of the OT -- the books of the law (a.k.a. Torah, or Pentateuch). Now, for my own count and in my mind's eye, I divide the bible in those sub-sections, each of which I'll count as a possible "monthly tome". I think that's a still bit unrealistic for my own reading habits, since these works tend to cost much more time than that -- given the effort and research that goes into finishing the individual books in each such section. In any case, waiting until I've read all 1500 pages of the whole (that is, about 2000-3000 paperback-equivalent pages) to be able to report on this project's progress, doesn't seem... fair, somehow? And -- for reasons given below -- I really thought I have a great excuse here.
First, with the various O.T. bible books I read this year, I finished all of the so-called historical books -- the books that deal with events and narratives of the people of Moses after the aforementioned law books up until the poetic books (which'll be the next sub-section -- see you in a few years). Finishing the mentioned historical books section really counts, for me, as having read another considerably distinctive work in 2017. (I like to chop up the world -- and some large books -- in manageable chunks, to be able to better digest them. Sue me.)
Remaining in spiritual regions, I also read all of the introductory articles in the "Willibrordvertaling", one of the local authorative translations of the Catholic bible (thus including the 'apocryphal'/'deuterocanonical' books). In themselves, these introductory pages are not very long. (Yet, all the more informative!) Combined, however (one for each of the numerous O.T. & New Tetament books), they number between 80-100 regular paperback pages, I'd reckon. And they're stuffed with a treasure of backgrounds and insights. I was surprised at their agnostical stance on the historical authenticity regarding the authoring of the individual books. Information about the sages that the books are traditionally attributed to is given, of course; but also a cultural analysis of the contemporary literature and its implications. This really opened my eyes about a lot of things. Very interesting and educational -- and worthy of a review in itself, I realized as I was writing up some notes to accompany my corresponding Year In Books. As a whole, this collection of literary- and scientifically-minded essays put a lot of what I've read over the previous 1 1/2 decades into perspective.
So, while I still haven't (nearly) finished reading all of scripture, I did feel that in 2017, I got two books closer to it -- at least GoodReads-wise (as well as my-yearly-reading-goal-wise). And I've learnt a lot, culturally.
I also like to take the opportunity to recommend to any novice starting to read the bible as a whole, to consider picking a suitable edition and first reading all of the equivalent introductions. I wish I'd done that back in 1999, given the amount of help that provides in putting things in context.
Indeed, I'm reading every word, every introduction and footnote between the two Protestant bibles that I have available, and also (in canonical order) all the contended 'apocryphal' or 'deuterocanonical' books that the Protestant bible omits. (I actually managed to find a handy paperback edition of only those sections!) That also includes all of the lists and chronologies (Numeri, anyone?) -- I'm not skiping anything.
Due to the complexity of the material and my often lacking knowledge regarding the matters discussed, I often also need to cross-reference the body text of both of my bibles -- one seems more authorative (explaining things in a more literal light) while the other is, generably, much easier to read in (what I'd call) the current state of language and logic. (I find that, really, this is an example of how some 1800 years have considerably changed the way people think and, yes, the logic they employ; enough to make a slightly more literal translation of scripture quite difficult to understand for me... let alone a truly literal translation. All of this made me understand, eventually, why there is so much confusion and contention regarding scripture. But it also made me think on how logic, as a human trait and also as a basis for literature, changes over time. Which makes me think, in turn -- and on an extreme tangient -- of the Polish novel "Ice" by Dukaj, which I'm desperate to read. If it ever gets translated.) I started this endeavour back in 1999; and as of now (2020.11.30), I'm roughly at 1/3 (that's about halfway through the Old Testament...).
In 2012, I finished the first large-bore sub-section of the OT -- the books of the law (a.k.a. Torah, or Pentateuch). Now, for my own count and in my mind's eye, I divide the bible in those sub-sections, each of which I'll count as a possible "monthly tome". I think that's a still bit unrealistic for my own reading habits, since these works tend to cost much more time than that -- given the effort and research that goes into finishing the individual books in each such section. In any case, waiting until I've read all 1500 pages of the whole (that is, about 2000-3000 paperback-equivalent pages) to be able to report on this project's progress, doesn't seem... fair, somehow? And -- for reasons given below -- I really thought I have a great excuse here.
First, with the various O.T. bible books I read this year, I finished all of the so-called historical books -- the books that deal with events and narratives of the people of Moses after the aforementioned law books up until the poetic books (which'll be the next sub-section -- see you in a few years). Finishing the mentioned historical books section really counts, for me, as having read another considerably distinctive work in 2017. (I like to chop up the world -- and some large books -- in manageable chunks, to be able to better digest them. Sue me.)
Remaining in spiritual regions, I also read all of the introductory articles in the "Willibrordvertaling", one of the local authorative translations of the Catholic bible (thus including the 'apocryphal'/'deuterocanonical' books). In themselves, these introductory pages are not very long. (Yet, all the more informative!) Combined, however (one for each of the numerous O.T. & New Tetament books), they number between 80-100 regular paperback pages, I'd reckon. And they're stuffed with a treasure of backgrounds and insights. I was surprised at their agnostical stance on the historical authenticity regarding the authoring of the individual books. Information about the sages that the books are traditionally attributed to is given, of course; but also a cultural analysis of the contemporary literature and its implications. This really opened my eyes about a lot of things. Very interesting and educational -- and worthy of a review in itself, I realized as I was writing up some notes to accompany my corresponding Year In Books. As a whole, this collection of literary- and scientifically-minded essays put a lot of what I've read over the previous 1 1/2 decades into perspective.
So, while I still haven't (nearly) finished reading all of scripture, I did feel that in 2017, I got two books closer to it -- at least GoodReads-wise (as well as my-yearly-reading-goal-wise). And I've learnt a lot, culturally.
I also like to take the opportunity to recommend to any novice starting to read the bible as a whole, to consider picking a suitable edition and first reading all of the equivalent introductions. I wish I'd done that back in 1999, given the amount of help that provides in putting things in context.
January 21, 2014
Decent enough a read. It was sometimes a bit long-winding.
Read
July 18, 2016Een voornemen: in 1 jaar, al aantekeningen makend over wat me opvalt, boeit of verwondert de verhalen te lezen.
Read
January 18, 2017Was de standaardtekst die we in de middelbare school moesten gebruiken. Intussen redelijk verouderd.
December 17, 2024
De Bijbel is een bijzonder boek, daar het uit twee zeer verschillende testamenten bestaat en uit maar liefst 66 boeken, geschreven door meer dan 40 auteurs.
Een aantal tips voor het lezen van de Bijbel:
- Lees het niet alleen, maar bestudeer het ook
- Als je nieuw bent in de Bijbel, begin dan bij Mattheüs. Als je begrijpt wie Jezus was en waarvoor Hij leefde, ga dan vanaf Genesis de geschiedenis door.
- Raadpleeg de kennis van theologen om te begrijpen wat letterlijk geïnterpreteerd mag worden en waar er sprake is van een parabel of figuurlijk spreken. Helpend is hierbij bijvoorbeeld de HSV Studiebijbel of de podcast 'Dit is de Bijbel', te beluisteren op Spotify.
- De verhalen zijn op zijn tijd heftig en moeilijk te begrijpen in onze tijdsgeest. Bestudeer daarom in welke tijd het zich afspeelt, wat de culturele verschillen zijn en wie het schrijft. In geval van de brieven, is het ook belangrijk aan wie het geschreven wordt en in welke context. Refereer dus nooit aan een tekst zonder het in de juiste context te formuleren.
- Als je het leest uit oprechte interesse in een relatie met God, bid dan dat je de Bijbel mag begrijpen. In 2 Korinthe 3:15-18 staat beschreven dat er een sluier voor je ogen wegvalt zodra je je tot Hem wendt.
Enjoy! Het best belezen, meest verkochte en oudste boek ter wereld kan je alles vertellen dat je wil weten in het leven.
Een aantal tips voor het lezen van de Bijbel:
- Lees het niet alleen, maar bestudeer het ook
- Als je nieuw bent in de Bijbel, begin dan bij Mattheüs. Als je begrijpt wie Jezus was en waarvoor Hij leefde, ga dan vanaf Genesis de geschiedenis door.
- Raadpleeg de kennis van theologen om te begrijpen wat letterlijk geïnterpreteerd mag worden en waar er sprake is van een parabel of figuurlijk spreken. Helpend is hierbij bijvoorbeeld de HSV Studiebijbel of de podcast 'Dit is de Bijbel', te beluisteren op Spotify.
- De verhalen zijn op zijn tijd heftig en moeilijk te begrijpen in onze tijdsgeest. Bestudeer daarom in welke tijd het zich afspeelt, wat de culturele verschillen zijn en wie het schrijft. In geval van de brieven, is het ook belangrijk aan wie het geschreven wordt en in welke context. Refereer dus nooit aan een tekst zonder het in de juiste context te formuleren.
- Als je het leest uit oprechte interesse in een relatie met God, bid dan dat je de Bijbel mag begrijpen. In 2 Korinthe 3:15-18 staat beschreven dat er een sluier voor je ogen wegvalt zodra je je tot Hem wendt.
Enjoy! Het best belezen, meest verkochte en oudste boek ter wereld kan je alles vertellen dat je wil weten in het leven.
October 4, 2022
So, in the Old Testament IMO after exodus God was a bit of aprick. Because he killed all of the indigenous people in Israel, just because he called dibs. However is did enjoy to finally read the well known stories about Noah, Exodus and Job.
So after that I was glad to see that in the New Testament it's all about love. You can even be forgiven for your sins! As an atheist, I don't like the point if having to convert everyone on Earth to Christianity. However the repetition in the 4 Gospels was nice because I will remember it better!
My favourite part was the letter about love from Peter or Paul?
I hope I don't survive until Judgement Day because I really don't like what the prophets say will happen then.
So after that I was glad to see that in the New Testament it's all about love. You can even be forgiven for your sins! As an atheist, I don't like the point if having to convert everyone on Earth to Christianity. However the repetition in the 4 Gospels was nice because I will remember it better!
My favourite part was the letter about love from Peter or Paul?
I hope I don't survive until Judgement Day because I really don't like what the prophets say will happen then.
June 18, 2024
Bijbel in 90 dagen challenge was erg interessant om te doen! Wel merkte ik dat ik het stukje ‘verdieping’ heel erg miste omdat ik al snel 45-60 minuten per dag alleen aan het lezen was (zonder studie). Ik heb er zeker geen spijt van want het was heel fijn om eindelijk de volgorde van alles goed in mn hoofd te hebben en om te weten waar wat stond in de bijbel plus de connectie te zien tussen het oude en nieuwe testament. Ik heb sws heeeel veel gemist en niet begrepen maar wat ik heb gezien en begrepen van de connecties die ik heb gezien in die 90 dagen was heel interessant. Ik zou het niet snel nog een keer doen. Of misschien na een aantal jaren. Maar voor nu was 1 keer perfect!
Read
November 19, 2024Wees bescheiden en vriendelijk. Houd van elkaar en heb geduld met elkaar.
Efeziërs 4:2
Maak je dus geen zorgen over de volgende dag. Want de volgende dag zal weer zijn eigen zorgen met zich meebrengen. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen problemen.
Matteüs 6:34
Efeziërs 4:2
Maak je dus geen zorgen over de volgende dag. Want de volgende dag zal weer zijn eigen zorgen met zich meebrengen. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen problemen.
Matteüs 6:34
July 31, 2025
De Bijbel zelf 5 sterren! Deze vertaling 4. Inderdaad heel makkelijk te lezen, fijn voor mensen die andere vertalingen zoals HSV moeilijk vinden. Als je het vergelijkt met HSV, mis je soms de diepgang van een accuratere vertaling.
October 1, 2018
Krijg ik nooit uitgelezen. Soms prachtig, soms weerzinwekkend, soms inspirerend, soms afstotend
March 28, 2019
De NBV- vertaling is een zeer duidelijke en betrouwbare vertaling voor Bijbelstudies . Goede achtergrond informatie is aanwezig.
Read
January 21, 2022Lang van stof
Displaying 1 - 30 of 50 reviews